Bài giảng ngữ văn 9 ôn tập tiếng việt

Trường THCS Thành Thới A


Trường THCS Thành Thới A

Bài 23 Tiết 116

Tiếng Việt


Tiết 139

ÔN TẬP PHẦN TIẾNG VIỆT

I. ÔN TẬP LÍ THUYẾT

1. Khởi ngữ

VD1 : Đối với việc học, tôi rất quan tâm.
VD1:
QHT Khởi ngữ

VD2 : Vâng! Ông giáo dạy phải! Đối với chúng mình thì thế là sung sướng.
QHT

Khởi ngữ Trợ từ


Tiết 139:

ƠN TẬP PHẦN TIẾNG VIỆT

I. ƠN TẬP LÍ THUYẾT

1. Khởi ngữ
2. Các thành phần biệt lập

a. Ví dụ:Chắc chắn,
An sẽ thi đậu lớp 10.
Thành phần
+ Thành phần tình
thái:
Được dùng để thể
tình
thái
hiện cách nhìn của người nói đối với sự
việc được nói đến trong câu.
b. Ví dụ:Ồ,
bạn ấy hát hay quá.
Thành phần
+ Thành phần cảm thán: Được dùng để bộc
cảm thán
lộ tâm lý của người nói như vui, buồn, mừng,
giận,….


Tiết 139:

ƠN TẬP PHẦN TIẾNG VIỆT

I. ƠN TẬP LÍ THUYẾT

1. Khởi ngữ
2. Các thành phần biệt lập

c. Ví dụ:Thưa ông,
chúng cháu là học sinh lớp 9A3.
Thành phần đáp
+ Thành phần gọi – đáp: Được dùng để tạo
lập hoặc duy trì quan hệ giao tiếp.
d. Ví dụ:Viễn Phương
nhà thơ
(Tên thật Phan Thanhlà
Viễn)
quê ở tỉnh An Giang.
Thành phần phụ
+ Thành phần phụ chú:
Thường được dùng để
chú
bổ sung một số
chi tiết cho nội dung chính của câu.


Tiết 139

ÔN TẬP PHẦN TIẾNG VIỆT

I. ÔN TẬP LÍ THUYẾT
2. Các thành phần biệt lập

Tiết 139:

ÔN TẬP PHẦN TIẾNG VIỆT

I. ÔN TẬP LÍ THUYẾT

1. Khởi ngữ
2. Các thành phần biệt lập
II. LUYỆN TẬP
Bài tập 1: Tìm khởi ngữ , thành phần biệt lập


Bài tập1. Tìm khởi ngữ, thành phần biệt lập
a. Xây cái lăng ấy, cả làng phục dịch , cả làng gánh gạch, đập đá, làm phu hồ cho
nó.
KN
(Kim Lân, Làng)
b. Dường như, vật duy nhất vẫn bình tĩnh , phớt lờ mọi biến động chung là chiếc
TT

kim đồng hồ.
(Lê Minh Khuê, Những ngôi sao xa xôi)
c. Cô nhìn thẳng vào mắt anh – những người con gái sắp xa ta, biết không bao giờ
gặp ta nữa, hay nhìn ta như vậy.
(Nguyễn Thành Long, Lặng lẽ Sapa)
PC
d. Thưa ông, chúng cháu ở Gia Lâm lên đấy ạ. Đi bốn năm hôm mới lên đến đây,
GĐ

vất vả quá!

CT

(Kim Lân, Làng)


Tiết 139:

ÔN TẬP PHẦN TIẾNG VIỆT

I. ÔN TẬP LÍ THUYẾT

1. Khởi ngữ
2. Các thành phần biệt lập
II. LUYỆN TẬP
Bài tập 1: Tìm khởi ngữ , thành phần biệt lập

Khởi ngữ
a. Xây cái
lăng ấy

Thành phần biệt lập
Tình thái

Cảm thán

b. Dường
như

d. Vất vả quá!

Gọi - đáp
d. Thưa ông

Phụ chú
c.Những người
con gái ….vậy.


ÔN TẬP PHẦN TIẾNG VIỆT
I. ÔN TẬP LÍ THUYẾT

1. Khởi ngữ
2. Các thành phần biệt lập
II. LUYỆN TẬP
Bài tập 1: Tìm khởi ngữ , thành phần biệt lập
Bài tập 2: Tìm khởi ngữ trong các trường hợp sau đây
a. Làm khí tượng, ở được cao thế mới là lí tưởng chứ.
(Nguyễn Thành Long, Lặng lẽ Sa Pa)

KN

b. Đối với cháu, thật là đột ngột […].
KN
QHT

(Nguyễn Thành Long, Lặng lẽ Sa Pa)


ÔN TẬP PHẦN TIẾNG VIỆT
I. ÔN TẬP LÍ THUYẾT

1. Khởi ngữ
2. Các thành phần biệt lập
II. LUYỆN TẬP
Bài tập 1: Tìm khởi ngữ , thành phần biệt lập
Bài tập 2: Tìm khởi ngữ trong các trường hợp sau đây
Bài tập 3: Tìm các thành phần biệt lập

a. Nhưng còn cái này nữa mà ông sợ, có lẽ còn ghê rợn hơn cả những tiếng kia nhiều.
(Kim Lân, Làng)
TPTT
b. Trời ơi, chỉ còn có năm phút !
(Nguyễn Thành Long, Lặng lẽ Sa Pa)
TPCT
c.
Bầu ơi thương lấy bí cùng
TPG-Đ
Tuy rằng khác giống nhưng chung một giàn.
d. Chúng tôi, mọi người – kể cả anh, đều tưởng con bé sẽ đứng yên đó thôi.
(Nguyễn Quang Sáng, Chiếc lược ngà)
TPPC


ÔN TẬP PHẦN TIẾNG VIỆT
I. ÔN TẬP LÍ THUYẾT

1. Khởi ngữ
2. Các thành phần biệt lập
II. LUYỆN TẬP
Bài tập 1: Tìm khởi ngữ , thành phần biệt lập

Bài tập 2: Tìm khởi ngữ trong các trường hợp sau đây.
Bài tập 3: Tìm các thành phần biệt lập
Bài tập 4: Xác định khởi ngữ, thành phần biệt lập


cuộc đời vốn rất bình lặng quanh ta – với
những nghòch lí không dễ gì hóa giải. Hình như
trong cuộc sống hôm nay, chúng ta có thể
gặp ở đâu đó, một số phận giống như hoặc
gần giống như số phận của nhân vật Nhó
trong câu chuyện của Nguyễn Minh Châu?
Người ta có thể mãi mê kiếm danh, kiếm lợi
để rồi sau khi đã rong ruổi gần hết cuộc đời,
vì một lí do nào đó phải nằm bẹp ở một
chỗ, con người mới chợt nhận ra rằng: gia đình
chính là tổ ấm cuối cùng đưa tiễn ta về nơi
vónh hằng! Cái chân lí giản dò
ấy, tiếc
thay,
thay
Thành
phần
Nhó chỉ
kòp
nhận
vàolặng
những
ngày
V: Cuộc
đời

vốn
rấtrabình
quanh
ta.tháng
phụ
chú
cuối cùng của cuộc đời mình.
Thành phần
Cụm từ: Hình như
tình thái
Khởi ngữ
Cụm từ: Cái chân lý giản dò ấy.
Cụm từ: Tiếc thay

Thành phần
cảm thán


Tiết 139:
ÔN TẬP TIẾNG VIỆT
I. ÔN TẬP LÍ THUYẾT
1. Khởi ngữ
- Đặc điểm của khởi ngữ
- Công dụng của khởi ngữ
2. Các thành phần biệt lập
- Thành phần tình thái
- Thành phần cảm than
- Thành phần gọi – đáp
- Thành phần phụ chú
II. LUYỆN TẬP

Bài tập 1: Tìm khởi ngữ, thành phần biệt lập
Bài tập 2: Tìm khởi ngữ
Bài tập 3: Tìm thành phần biệt lập
Bài tập 4: Tìm khởi ngữ và thành phần biệt lập trong đoạn văn


Bài tập củng cố

ền tên thành phần biệt lập vào cột B cho phù hợp
ùi niệm ở cột A:
Cột A
a. Được dùng để tạo lập
hoặc để duy trì quan hệ giao
tiếp.
b. Được dùng để bổ sung
một số chi tiết cho nội dung
chính của câu.
c. Được dùng để thể hiện
cách nhìn của người nói đối
với sự việc được nói đến
trong câu.
d. Được dùng để bộc lộ
tâm lý người nói (vui, buồn,

Cột B
Thành phần gọi
1
– đáp
Thành phần phụ
2

chú
Thành phần tình
3
thái
4
Thành phần
cảm thán


2. Đọc đoạn thơ sau rồi chọn câu trả lời đúng:
Ồ, đâu phải qua đêm dài lạnh cóng,
Mặt trời lên là hết bóng mù sương!
Ơi! đâu phải qua đoạn đường lửa bỏng
Cuộc đời ta bỗng chốc hóa thiên
đường.
(Tố Hữu - Mùa
thu tới )

Bài tập củng cố

Hai từ: “Ồ, Ôi” trong đoạn thơ trên là thành
phần nào của câu?
A. Thành phần tình thái
B.Thành phần cảm thán
C. Thành phần gọi – đáp


Soạn bài Cơng
mới: việc
Ôn ở

tập
nhàphần tiếng
việt (TT)
II. Thế nào là liên kết câu và liên
kết đoạn văn?
(Liên kết về nội dung? Liên kết về hình
thức? Cho một ví dụ đoạn văn có sử
dụng phép liên kết?)
* Giải bài tập 1, 2, 3 SGK trang 110,
111.
III. Thế nào là nghóa tường minh? Cho
một ví dụ? Thế nào là nghóa hàm ý?
Cho một ví dụ?
* Giải bài tập 1, 2 SGK trang 111.



Trường THCS Thành Thới A