Nghiên cứu và xây dựng văn hóa tổ chức doanh nghiệp cùng phong cách lãnh đạo mới

NGHIÊN CỨU VÀ XÂY DỰNG VĂN HÓA TỔ CHỨC DOANH
NGHIỆP CÙNG PHONG CÁCH LÃNH ĐẠO MỚI

Trong nền kinh tế toàn cầu hiện nay, hệ thống các doanh nghiệp nhỏ
và vừa tại Việt Nam không chỉ chịu áp lực cạnh tranh với các công ty trong
nước mà còn từ các tập đoàn đa quốc gia có vốn đầu tư mạnh mẽ, có
thương hiệu và năng lực quản lý rất tốt. Trong môi trường kinh doanh hiện
đại, thay đổi nhanh chóng và cạnh tranh toàn cầu, phát triển nguồn nhân lực
sẽ trở thành điều không thể thiếu của các tổ chức. Để có thể cạnh tranh,
doanh nghiệp phải tìm một định hướng phù hợp với sự tồn tại và phát triển
của xã hội. Sau đó, chúng ta phải nghiên cứu để tìm ra giải pháp phù hợp
cho thời điểm đó hoặc doanh nghiệp đó có thể sẽ bị tụt hậu nếu không có
sự thay đổi so với môi trường bên trong và bên ngoài vì thế môn học hành
vi tổ chức là một môn học rất hữu ích cho các doanh nghiệp, để từ đó
doanh nghiệp sẽ hoạt động hiệu quả hơn.
Hành vi tổ chức không chỉ dành riêng cho các nhà quản lý và các nhà
lãnh đạo, nhưng để có được thành công trong quản lý và lãnh đạo thì việc
học tập và nghiên cứu cẩn thận vấn đề này phải được thực hiện chặt chẽ và
có hệ thống. Đối với cá nhân tôi OB là cơ hội cho tôi để nghiên cứu và xây
dựng lý thuyết cá nhân. Đó là những gì được hình thành thông qua quan
sát, đánh giá, kinh nghiệm và dự đoán của các vấn đề theo phương pháp
của OB - sau đó đưa ra quyết định để giải quyết vấn đề một cách hiệu quả.
Áp dụng kiến thức và những thông tin thu thập được qua môn học OB vào
doanh nghiệp của tôi, chúng tôi có thể nhìn thấy rõ ý nghĩa mà môn học
này mang lại. Và khi môi trường thay đổi nhanh chóng và thì kiến thức
cũng cần phải được tăng lên nhanh chóng, người học tốt hơn và nhanh hơn


sẽ là người chiến thắng, có hai điểm quan trọng của phát triển nguồn nhân
lực: học tập và nâng cao chất lượng và hiệu quả các nhiệm vụ của cá nhân
và tổ chức.

Hiện tại tôi đang công tác tại Công ty Cổ phần thương mại và xuất
nhập khẩu Hà Nội. Đây là một trong những công ty hàng đầu với chức
năng xuất nhập khẩu đa ngành, đa lĩnh vực như: nông nghiệp, lâm nghiệp,
thủy sản, thiết bị, vật liệu xây dựng xuất khẩu lao động, tài sản, bất động
sản .... Với những chức năng này có thể làm cho công ty gặp những rắc rối
trong hội nhập, đặc biệt là thực tế là Việt Nam mở cửa tự do thương mại
hàng hóa thì những công ty nước ngoài sẽ mang những sản phẩm của họ để
cạnh tranh với hàng hóa trong nước; xuất khẩu sẽ được thay đổi nhiều nếu
công ty không thể tìm ra giải pháp; đây cũng là một cơ hội lớn cho công ty
để phát triển lên tầm cao mới và nó cũng đòi hỏi công ty phải có những
bước thay đổi phù hợp trong lãnh đạo, môi trường làm việc và văn hóa
doanh nghiệp. Nhưng điều quan trọng nhất là xây dựng một tổ chức học
hỏi.
Peter F. Drucker, một chuyên gia nổi tiếng trong quản lý đã cho biết:
“sự cần thiết của kiến thức là một thách thức cho tất cả các mô hình quản lý
hiện tại, khi dòng chảy thông tin trở nên phổ biến trên toàn cầu thì cách tiếp
cận quan trọng nhất chính là học tập”.
Trong môi trường hiện nay, các cá nhân, doanh nghiệp, tổ chức hay
quốc gia đều phải bắt đầu và kết thúc với việc học hỏi bởi vì phát triển
thông qua học hỏi thường xuyên là chìa khóa của tất cả sự thành công.
Bất kỳ doanh nghiệp muốn đạt được thành công thì các nhà lãnh đạo
phải là một người biết học hỏi và tạo ra một môi trường học tập trong tổ
chức, môi trường này sẽ thúc đẩy nuôi dưỡng “cá nhân học hỏi”, tạo ra
“một tổ chức học hỏi” và một “xã hội học hỏi”, tổ chức học hỏi sẽ là một
trong những điểm sau:


- Năng lực con người để đạt được kết quả như mong đợi sẽ luôn luôn
được củng cố và mở rộng; Cách nghĩ mới và cởi mở sẽ được thúc đẩy; Con
người sẽ được tự do phát triển; Cá nhân sẽ cố gắng học hỏi từ những người

khác.
1. Lãnh đạo
Lãnh đạo phải biết làm thế nào để sử dụng quyền hạn và quyền lực, đây
là những người sẽ có được nhiều thành công hơn những người khác, họ có
thể làm cho mọi người tuân theo, tạo ra động lực làm việc cho người lao
động, giúp doanh nghiệp nâng cao hiệu lực và đạt được kết quả mong đợi.
Các nhà lãnh đạo đóng vai trò thiết yếu trong việc nuôi dưỡng một tổ chức
học hỏi, một nhà lãnh đạo học hỏi thành công có thể ảnh hưởng đến nhân
viên của họ.
- Ý tưởng: các nhà lãnh đạo học hỏi thành công có thể có những ý tưởng
rõ ràng về môi trường cạnh tranh, phát triển của công ty và họ đã sẵn sàng
để thảo luận về những ý tưởng đó với người khác. Như các cá nhân sẵn
sàng truyền đạt ý tưởng để làm cơ sở cho tầm nhìn chung, từ những ý
tưởng của các nhà lãnh đạo, chúng ta có thể xây dựng mục tiêu cụ thể mà
có thể được đánh giá và có tính khả thi, khi đạt các mục tiêu này thì các nhà
lãnh đạo có thể cảm thấy rằng họ có ảnh hưởng nhất định với những người
khác và được đánh giá cao bởi những người khác, làm cho mục tiêu lớn
thành các bước chi tiết để dễ dàng thực hiện.
- Giá trị: Các nhà lãnh đạo học hỏi không chỉ nhận thức được các giá trị
của tổ chức, mà còn cố gắng hết sức mình để đảm bảo các giá trị này sẽ
được chuyển thành thái độ và mục tiêu chung, cùng một lúc, cá nhân đó đã
trở thành hình mẫu của nhận thức và từ đó lời nói và hành động sẽ thể hiện
được giá trị của họ.


- Cảm giác và quyết tâm: Các nhà lãnh đạo học hỏi thành công không
chỉ cảm thấy thích những thử thách mà còn khuyến khích mọi người bởi
niềm đam mê của riêng mình và hành động đó có thể tạo ra độ tin cậy, có
thể được sử dụng để kích thích khát vọng, họ cũng có thể chuyển bất lợi
thành lợi thế.

- Xây dựng tinh thần nhóm: các nhà lãnh đạo phải tạo ra một môi trường
làm việc trong đó mọi người cảm thấy rằng họ đang ở trên cùng một thuyền
cho các mục đích chung sau đó họ sẽ làm việc dựa trên tinh thần hợp tác,
khi kết hợp nỗ lực của mọi người để giải quyết các vấn đề hoặc thực hiện
kế hoạch hành động, các nhà lãnh đạo có thể tạo điều kiện cho mọi người
hiểu thêm và sau đó họ có thể học hỏi và trao đổi kinh nghiệm với nhau,
khi nhiệm vụ có hiệu quả thì các nhà lãnh đạo sẽ là một người có tính
thuyết phục cao và có sự ảnh hưởng vì họ đã tạo ra một đội ngũ làm việc
hiệu quả.
- Giải pháp phù hợp: kỹ năng này khuyên các nhà lãnh đạo quản lý nhân
viên bằng cách xử lý phù hợp, khi giải thích vấn đề, ý tưởng, quá trình
công tác, các nhà lãnh đạo phải trình bày với nhân viên rõ ràng, kiên quyết
mà không có biểu hiện cảm xúc, mặt khác, các nhà lãnh đạo phải kích thích
họ đặt câu hỏi và thể hiện lợi ích, sau đó giải thích những điều không chắc
chắn và phức tạp một cách hợp lý.
- Xác định nhưng không bắt buộc, không thể hiện quyền lực để tạo ra
môi trường làm việc thoải mái cho nhân viên, các nhà lãnh đạo phải đặt vấn
đề, khẳng định một cái gì đó hoặc khi chia sẻ ý tưởng với các nhân viên
như thế nào mà không làm cho họ cảm thấy bắt buộc, thất vọng; họ sẽ vui
vẻ bày tỏ suy nghĩ và cảm thấy rất thoải mái, đồng tình với cảm giác của
người khác.


Nếu chúng ta có thể làm điều đó thì nhân viên sẽ thường xuyên chia sẻ
với các nhà lãnh đạo những thắc mắc hay lợi ích bởi vì họ tin rằng lãnh đạo
của họ có thể tạo ra một môi trường làm việc an toàn và tích cực.
- Các lực lượng: trong trường hợp đặc biệt, để đảm bảo mục đích chung,
các nhà lãnh đạo phải sử dụng kỹ thuật như vậy trong trường hợp như:
trường hợp khẩn cấp yêu cầu mọi người để có hành động nhanh chóng.
Đây là cách để thể hiện suy nghĩ và cảm giác của các nhà lãnh đạo mà

không cần quan tâm đến cảm xúc của người khác.
- Đáng tin cậy: các nhà lãnh đạo sẽ được tôn trọng khi: Chứng minh
năng lực, kiến thức chuyên môn theo ngôn ngữ phù hợp được thể hiện
chính xác và đúng lúc; hiểu và công nhận sự đóng góp của nhân viên và có
hành động kịp thời để khuyến khích và thúc đẩy họ.
Khi các nhà lãnh đạo có thể trả lời các câu hỏi, lợi ích của người lao
động một cách chính xác thì sẽ thể thể hiện năng lực của họ một cách
khiêm tốn khi họ có thể làm cho nhân viên cảm thấy tin cậy.
- Thực hiện theo văn hóa tổ chức: các nhà lãnh đạo luôn là tấm gương
cho những hành vi đúng đắn theo văn hóa tổ chức, nhà lãnh đạo phải được
tôn trọng bởi các nhân viên của họ.
2. Văn hóa tổ chức
Thay đổi lớn trong tổ chức đòi hỏi phải có một số thay đổi của văn
hóa doanh nghiệp cũng như ảnh hưởng trực tiếp đến các cấp thấp hơn, bằng
cách thay đổi văn hóa tổ chức, các nhân viên và lãnh đạo cao nhất có thể
tác động gián tiếp vào động cơ và hành vi của các thành viên của tổ chức,
nghiên cứu văn hóa doanh nghiệp có thể giúp chúng ta hiểu rõ hơn về tổ
chức.


Tổ chức học hỏi luôn luôn định hướng để nuôi dưỡng toàn bộ thói
quen cuộc sống, trình độ học tập có thể tạo ra tính thống nhất của các cá
nhân, nhóm nhỏ và toàn bộ tổ chức, sau đó quá trình học tập có thể làm
tăng sự tương tác giữa các nhân viên, điều này cho phép thiết lập mối quan
hệ bền vững giữa các nhân viên, cá nhân và doanh nghiệp, điều này có thể
tạo điều kiện xây dựng một nền văn hóa doanh nghiệp tốt, thúc đẩy văn hóa
học tập trong bất kỳ doanh nghiệp nào mà chúng tôi có thể sử dụng phương
pháp sau đây: áp dụng công nghệ thông tin, giảm mức độ kiểm soát; tôn
trọng và chấp nhận ý tưởng của nhân viên, tao môi trường để khuyến khích
các sáng kiến, mô hình quản lý thay đổi của tổ chức, đánh giá cao tầm quan

trọng của nghiên cứu và phát triển, cung cấp kênh thông tin, khen thưởng
cá nhân xuất sắc ....
Văn hóa doanh nghiệp là toàn bộ hệ thống tiêu chuẩn của vật chất và
tinh thần để xác định mối quan hệ, thái độ và hành vi của tất cả các thành
viên trong doanh nghiệp, nó sẽ định hướng đến những giá trị đẹp được sự
hưởng ứng của xã hội và tạo ra sự khác biệt riêng. Đồng thời, sức mạnh
bền vững của doanh nghiệp có thể được thể hiện qua sức mạnh của sản
phẩm trên thị trường, tiêu chuẩn được xác định dựa trên các tính năng riêng
của loại hình và khu vực của từng doanh nghiệp và các tổ chức xã hội nơi
doanh nghiệp hoạt động. Văn hóa doanh nghiệp có thể được thể hiện thông
qua hệ thống các quan điểm để phát triển doanh nghiệp trong dài hạn để
làm cho sản phẩm chất lượng cao và dịch vụ, đây là tư tưởng chiến lược,
nền tảng của văn hóa doanh nghiệp từ Tổng giám đốc đến nhân viên xem
xét nó như là mục tiêu chung của sự nghiệp.
Xác định chiến lược dài hạn là thúc đẩy tốc độ tăng trưởng và mang
lại hình ảnh của trung tâm với tầm nhìn của khách hàng, các nhà đầu tư
nước ngoài và trong nước. Hội đồng quản trị hàng đầu và toàn bộ các nhân
viên của công ty đã được xây dựng công ty với sự văn minh, nhanh nhạy và
sự tin cậy.


Với gần 500 cán bộ, với trình độ đại học là 60% trở lên, cao đẳng
chiếm 25%, trung cấp chiếm 15%. Mỗi cá nhân cũng giống như một mắt
xích trong chuỗi hoạt động, từ đó đoàn kết và tinh thần làm việc trong công
ty được đẩy mạnh, công ty không chỉ tập trung vào trình độ chuyên môn,
mà còn quan tâm đến những hành vi, cách làm việc, truyền thông, đồng
phục, khẩu hiệu ... Bên cạnh đó, nhiệm vụ tài chính đã được xác định và
công khai cho bộ phận, các quy định về khen thưởng và kỷ luật cũng thu
hút cán bộ có trình độ cao. Đặc biệt là tại các công trình, an toàn lao động
đã được tập trung và thực hiện đúng, để tạo ra tinh thần làm việc đối với

cán bộ kỹ thuật và công nhân để thúc đẩy sự tiến bộ của từng dự án.
3. Tạo môi trường để nuôi dưỡng năng lực cá nhân trong tổ
chức, nắm bắt cơ hội học tập.
Ngoài việc đào tạo hoạt động thì nó sẽ khuyến khích sự phát triển
của năng lực, thái độ, thái độ sẵn sàng để tìm hiểu, liên tục tham gia vào
việc học sẽ giúp tạo ra bầu không khí tốt cho việc học tập trong tổ chức, chỉ
khi tất cả các nhân viên có thể phát triển các thói quen liên quan đến học
tập trong thời gian dài thì tổ chức mới có thể phát triển thành tổ chức học
hỏi;
Trong quá trình học tập thì các cá nhân phải tạo ra mối quan hệ chặt
chẽ để chia sẻ quan điểm, ý tưởng, giúp đỡ và trao đổi kinh nghiệm với
nhau, tổ chức phải khuyến khích nhân viên thành lập các nhóm để phát
hiện và giải quyết các vấn đề, khuyến khích tất cả các cá nhân cởi mở giao
tiếp với nhau và với lãnh đạo cấp cao.
4. Thiết lập mạng lưới học tập
Tạo môi trường học tập tốt nhất, hỗ trợ và khuyến khích cá nhân để
tìm hiểu và đi trước, cung cấp các kênh, cơ hội học tập, tạo ra một mạng
lưới học tập sáng tạo.


Phổ biến rộng rãi động lực thúc đẩy học tập trong tổ chức: tổ chức
học tập đòi hỏi phải có cơ chế để phổ biến kiến thức cho những người
muốn áp dụng kiến thức đó. Giữ bí mật của kiến thức có thể là kẻ thù của
việc học, cách tiếp cận thông tin của các hoạt động tổ chức bao gồm thông
tin của các vấn đề, việc thất bại có thể hỗ trợ quá trình học tập của tổ chức.
Hiện tại ngày nay có càng nhiều công ty phát triển hệ thống thông tin để hỗ
trợ nhân viên có được quyền truy cập thông tin một cách dễ dàng để tìm
thông tin liên quan. Một nhân viên với nhiệm vụ khó khăn có thể tìm kiếm
các phương pháp thực hiện bởi những người trong tổ chức khác đã sử dụng.
5. Khuyến khích nhân viên làm việc

Nhân viên trung thành và tích cực là tài sản giá trị nhất của công ty,
nhưng làm thế nào để giữ khách hàng và khuyến khích để cống hiến thì
không phải là một vấn đề đơn giản. Có nhiều cách để khuyến khích nhân
viên, như sau:
- Đảm bảo nhân viên một môi trường làm việc thoải mái: Vấn đề sắp
xếp vị trí, nơi làm việc là không chỉ thoải mái trong không gian nhất định
mà còn phải đáp ứng nhu cầu tối thiểu của người lao động...Những thứ
dường như không liên quan đến làm việc nhưng tác động nhiều vào tinh
thần làm việc cũng như năng suất của nhân viên. Các nhà lãnh đạo phải chú
ý đến môi trường làm việc của người lao động thông qua việc khảo sát ý
tưởng của họ, nếu họ nghĩ rằng môi trường làm việc không tốt, thì phải tìm
ra lý do và cải thiện tình hình ngay tình hình.
- Xác định những gì để bạn khuyến khích người lao động: Khi bạn
quyết định để đưa ra quyết định để khuyến khích nhân viên, bạn nên xem
xét những gì để khuyến khích họ. Các nhà lãnh đạo phải dành nhiều thời
gian để được gần gũi với các nhân viên và biết những gì bạn mong đợi từ
họ, sẵn sàng đáp ứng và giúp đỡ nếu nhân viên gặp rắc rối trong công việc;
Tuy nhiên, hãy nhớ rằng tất cả các thông tin phải chính xác và rõ ràng, trừ


khi nó có thể tạo ra suy nghĩ lười biếng, ganh tỵ giữa các nhân viên, tạo
môi trường bình đẳng để khuyến khích nhân viên làm việc.
- Khuyến khích tinh thần và nghĩa vụ của người lao động: Đánh giá
cao tinh thần và nghĩa vụ của nhân viên, chỉ cho nhân viên thấy tầm quan
trọng của họ trong công ty, sau đó yêu cầu nhiệm vụ và nghĩa vụ của họ,
cho họ thấy công ty đó là một tổ chức phù hợp và mỗi thành viên phải sẵn
sàng chịu hậu quả mà họ tạo ra, thành công của nhóm là nhờ vào thành
công của mỗi cá nhân và ngược lại.
- Khuyến khích bằng những cách phù hợp và sáng tạo: Cơ chế khen
thưởng trong một tổ chức có thể ảnh hưởng đến nỗ lực học tập của tổ chức,

cơ chế như vậy có thể ảnh hưởng đến động lực học tập của cá nhân, nhóm,
học hỏi từ những thất bại và phổ biến kiến thức trong một tổ chức, mọi
người sẽ được chủ động hơn trong học tập nếu được khen ngợi cho việc
học tập. Trong công ty, các nhân viên được khuyến khích để học các kỹ
năng mới, các khóa học đào tạo được tổ chức cho nhân viên trong giờ làm
việc và trả lương cao hơn bình thường để đảm bảo rằng các kỹ năng mới
được áp dụng và học hỏi. Cuối cùng, các nhân viên có thể tạo ra sản phẩm
mới cho công ty hoặc đề nghị phương pháp để cải tiến sản phẩm và quy
trình làm việc, những người này sẽ nhận được phần thưởng xứng đáng.
Hãy nhớ rằng tiền không phải là phương tiện duy nhất để khuyến
khích nhân viên làm việc chăm chỉ và có hiệu quả. Một nhân viên bán hàng
có thể sẵn sàng làm thêm giờ mà không cần tăng lương, một nhân viên IT
có thể sẵn sàng ở lại muộn cho một dự án mà không có lời hứa của lãnh
đạo. Với sự nhiệt tình như vậy, chúng ta hãy chăm sóc cho họ theo cách
khác, đối với họ, tiền bạc chỉ là một phần của cuộc sống.
Để đạt được mục đích kinh doanh của doanh nghiệp, doanh nghiệp
nào cũng muốn có nhân viên làm việc hiệu quả, nhiệt tình làm việc và trung
thành với doanh nghiệp. Nhưng doanh nghiệp không biết làm thế nào để


khuyến khích nhân viên làm việc chăm chỉ để nâng cao hiệu lực làm việc
tronmg mọi lúc.
- Một môi trường làm việc tốt có thể tạo điều kiện tốt cho người lao
động để thúc đẩy năng lực và sự nhiệt tình trong công việc, phối hợp giữa
các nhân viên trong công ty có thể tạo ra sự hợp tác và tin tưởng giữa họ và
các nhiệm vụ, nâng cao hiệu quả làm việc.
- Chủ động trong việc khuyến khích nhân viên phát triển kỹ năng
chuyên môn, nghiệp vụ và đào tạo là cách tốt nhất để tạo ra nguồn nhân lực
hoàn hảo cho doanh nghiệp, bằng cách cung cấp khóa đào tạo, hỗ trợ chi
phí, hoặc chỉ định các nhân viên có kinh nghiệm để đào tạo nhân viên mới

đó là cách tốt nhất cho nhân viên phát triển.
- Cách mà các nhà quản lý tập trung vào đào tạo lao động cùng với
cách mà họ đánh giá thành tích nổi bật của người lao động là một yếu tố
quan trọng, nó giúp nhân viên cố gắng làm việc tốt nhất, khen thưởng và
công nhận những thành tựu của nhân viên xuất sắc trước công ty thì nó
không chỉ là để khuyến khích, đánh giá nhân viên xuất sắc mà còn khuyến
khích nhân viên khác làm theo gương của các nhân viên thành công.
Trong môi trường hiện hành, các cá nhân, doanh nghiệp, tổ chức hay
quốc gia phải bắt đầu việc học hỏi bởi vì phát triển thông qua học tập
thường xuyên là chìa khóa của tất cả các thành công. Khi các kiến thức về
nguồn nhân lực càng quan trọng hơn thì nó có thể tạo ra lợi thế cạnh tranh,
việc học tập càng quan trọng hơn đối với tổ chức, thích nghi với môi
trường và đổi mới liên tục sẽ được ủng hộ mạnh mẽ nếu xây dựng một tổ
chức học tập, các nhà lãnh đạo có thể tăng sự học hỏi và đổi mới; tạo ra sự
chia sẻ kiến thức, phổ biến kiến thức và tư tưởng một cách hệ thống trong
tổ chức của mình.
Tài liệu tham khảo:


1. Giáo trình Quản trị hành vi tổ chức – Chương trình MBA - Đại
học Griggs – Hoa Kỳ.