SKKN Một vài biện pháp tích cực giúp học sinh học tốt phân môn Tập Đọc lớp 1

Một vài biện pháp tích cực giúp học sinh học tốt
phân môn Tập Đọc lớp 1
A. Đặt vấn đề.
I. Lí do chọn đề tài.
Mục tiêu của môn tiếng việt ở tiểu học được xác định” Nhằm hình thành
và phát triển các kĩ năng sử dụng tiếng việt. Nghe, nói, đọc, viết để học tập và
giao tiếp trong các hoạt động của lứa tuổi …”Nhất là trong thời đại công nghệ
thông tin đang phát triển như hiện nay.Thì lại càng đòi hỏi có những con người
năng động, tự tin, sáng tạo, có những kĩ năng thích ứng với những biến đổi
mới đang diễn ra hằng ngày.
Như vậy việc đổi mới được bắt đầu từ bậc tiểu học và đầu tiên là lớp 1.
Các môn học ở lớp 1 đều góp phần hình thành kiến thức cơ bản, những hiểu
biết ban đầu về xã hội.Trong đó môn tiếng việt là một trong những môn quan
trọng rất cần thiết để học được các môn học khác ở tiểu học và tiếp tục học lên
các lớp trên.
Tập Đọc là một phân môn của Tiếng Việt với nhiệm vụ hình thành năng
lực đọc cho học sinh: Đọc đúng, đọc nhanh, đọc hay, qua hai hình thức là: Đọc
thành tiếng và đọc hiểu.
Dạy phân môn Tập Đọc còn giúp cho học sinh trao dồi ngôn ngữ, kiến
thức, kĩ năng, thái độ và giáo dục tình cảm cho học sinh. Đọc đúng có vai trò
hết sức quan trọng, nó là trọng tâm của kiến thức Tiếng Việt và toàn bộ chương
trình của tiểu học.
II. Mục đích nghiên cứu.
Học sinh lớp 1 mới học xong phần vần và bắt đầu làm quen với phần
Tập Đọc, nên các em còn gặp nhiều khó khăn. Phát âm còn lẫn lộn, chưa biết

SKKN “Một vài biện pháp tích cực giúp học sinh học tốt phân môn Tập Đọc lớp 1”

1

cách ngắt, nghỉ hơi đúng chỗ, chưa biết cách vận dụng các kĩ năng sử dụng
Tiếng Việt vào bài đọc.
Trong tình hình hiện nay, hầu như ở lớp nào cũng có học sinh chưa hoàn
thành . nên việc giảm tỉ lệ học sinh chưa hoàn thành, tăng học sinh hoàn thành
là một vấn đề mà nhà trường - gia đình và xã hội đều quan tâm.
Vì vậy nhiệm vụ của giáo viên đứng lớp là cần phải tìm tòi những biện
pháp thích hợp để rèn luyện, hướng dẫn học sinh học tập có kết quả tốt hơn .
III. Nhiệm vụ nghiên cứu.
Ở phương pháp dạy học cũ là giáo viên cần truyền đạt những kiến thức
có sẵn trong sách giáo khoa và sách hướng dẫn giáo viên, nên giáo viên thường
làm việc một cách máy móc, ít quan tâm đến việc phát huy tính tích cực và khả
năng tìm tòi sáng tạo của học sinh.
Giáo viên là người duy nhất có quyền đánh giá kết quả học tập của học
sinh, học sinh ít khi được tham gia nhận xét đánh giá kết quả học tập của mình
và các bạn trong lớp.
Học sinh học tập một cách thụ động, chủ yếu là nghe cô giáo đọc bài,
giảng bài rồi học sinh nhớ và đọc vẹt. Do đó học sinh ít có hứng thú trong học
tập.
Trong giờ dạy tập đọc ở tiểu học hiện nay chiếm số thời gian học rất
lớn. Vì vậy việc nâng cao hiệu quả rèn luyện kĩ năng thực hành đọc là một vấn
đề cần thiết và thường xuyên.
Từ những lí do thực tế trên, qua quá trình giảng dạy trực tiếp từ lớp 1.
Tôi đã chọn đề tài “Một vài biện pháp tích cực giúp học sinh học tốt phân
môn Tập Đọc lớp 1”.
IV. Đặc điểm tình hình.
Năm học 2014-2015. Tôi được Ban giám hiệu nhà trường phân công
chủ nhiệm lớp 1A2
SKKN “Một vài biện pháp tích cực giúp học sinh học tốt phân môn Tập Đọc lớp 1”

2

Sĩ số: 34 học sinh, nữ 15.
1.Thuận lợi.
Ban giám hiệu luôn quan tâm giúp đỡ trong công tác giảng dạy.
Giáo viên trong tổ khối luôn góp ý xây dựng chương trình giảng dạy ở
các môn học.
Một số học sinh luôn được cha mẹ quan tâm, có đầy đủ sách vở đồ dùng
học tập.
2.Khó khăn.
Trong lớp còn một số em từ địa phương khác chuyển đến chưa qua mẫu
giáo nên còn rụt rè, chưa mạnh dạn giao tiếp với thầy cô và bạn bè. Chưa tích
cực tham gia các hoạt động của lớp.
Đa số các em có hoàn cảnh gia đình khó khăn, chưa đầy đủ dụng cụ học
tập. Cha, mẹ ít quan tâm đến việc học của con em mình.
V.Các biện pháp thực hiện.
*Là giáo viên chủ nhiệm lớp 1A2 tôi có những kế hoạch hoạt động như
sau:
- Tìm hiểu về tổ chức các hoạt động dạy học phân môn Tập Đọc ở các
lớp.
- Xây dựng các hình thức tổ chức hoạt động học tập của lớp mình .
- Tiếp tục thực hiện dạy học theo phương pháp tích cực.
- Thực nghiệm trong tiết dạy tập đọc cho lớp một.
- Hình thành cho các em những nhận thức về tình cảm, thái độ đúng
đắn, ở mức độ đơn giản, kết hợp ôn luyện một số âm,vần, để phát triển vốn từ,
luyện nói theo chủ đề .
- Đề xuất các hình thức tổ hoạt động học tập, phân môn tập đọc cho học
sinh lớp một.

SKKN “Một vài biện pháp tích cực giúp học sinh học tốt phân môn Tập Đọc lớp 1”

3


- Khi tiến hành một tiết dạy tập đọc tùy theo nội dung từng bài mà tôi có
thể tổ chức các hoạt động cho phù hợp.
-Thông thường trong một tiết dạy để thay đổi không khí thu hút học sinh
vào qúa trình học tập.
a. Giới thiệu bài
b. Hướng dẫn học sinh đọc: Đọc tiếng, từ khó; đọc các câu văn; đọc đoạn
bài.
c. Ôn các vần đã học
d. Tìm hiểu bài
e. Luyện nói
f. Củng cố bài học.
1. Nghiên cứu nắm vững nội dung chương trình dạy và học phân môn Tập
Đọc ở lớp một.
Phần luyện tập tổng hợp được dạy và học trong 11 tuần. Theo ba chủ
điểm: Nhà trường - Gia đình - Thiên nhiên - Đất nước.
Được xây dựng theo hướng đồng tâm, có sự phát triển mở rộng và đổi
mới để phù hợp với đặc điểm tâm lí học sinh lớp1.
Thú vị hấp dẫn, bổ ích, gần gũi với thế giới hồn nhiên, tươi tắn của trẻ.
Giúp trẻ thêm hiểu biết, nâng cao hơn về sự tìm tòi và vận dụng vào kĩ
năng sống hàng ngày của các em.
Các bài tập đọc dùng phần luyện nói từ dễ đến khó từ đơn giản đến phức
tạp, giúp học sinh hiểu biết hơn về thế giới tự nhiên, về nhiều mặt trong cuộc
sống, học được giao tiếp với mọi người, với thế giới xung quanh.
Giúp trẻ sớm phát triển óc hài hước như: (vẽ ngựa. Vì bây giờ mẹ mới
về).
Mỗi tuần có ba bài tập đọc, mỗi bài được học trong hai tiết (với các thể

loại văn, thơ xen kẽ.)
SKKN “Một vài biện pháp tích cực giúp học sinh học tốt phân môn Tập Đọc lớp 1”

4


*Tiết1: Luyện đọc trơn tiếng, từ ngữ, đọc câu, đoạn, bài kết hợp ôn
luyện các vần đã học.
* Tiết 2: Luyện đọc hiểu, luyện nói theo chủ đề.
Nhiệm vụ chính của bài học là dạy học sinh luyện đọc thành tiếng và
đọc hiểu.
2. Nắm vững các hoạt động dạy học chủ yếu, vận dụng các phương pháp
dạy học tính cực, các hình thức tổ chức dạy học linh hoạt, lồng ghép các
chuyên đề vào bài học để hướng dẫn học sinh luyện đọc có hiệu quả cao.
Trước tiên giáo viên cần xác định rõ mục tiêu bài học, kĩ năng cần đạt,
thái độ học tập, nội dung bài học để có khả năng xử lí linh hoạt những tình
huống xảy ra trong giờ học, xác định rõ ràng những hoạt động chủ yếu có thể
giảm bớt hoặc thay đổi cho phù hợp với đối tượng học sinh lớp của mình.
Làm tốt được việc này giúp giáo viên chủ động hơn trong việc lựa chọn
phương pháp dạy học. Chủ động về thời gian, thời lượng và kiến thức trong
bài theo chuẩn kiến thức kĩ năng. Có điều kiện quan tâm hơn đến các đối
tượng học sinh trong lớp, nhất là học sinh còn học chậm.
a. Giới thiệu bài.
Là một khâu cần được quan tâm trong tiết Tập Đọc, lời giới thiệu cần
ngắn gọn, hấp dẫn lôi cuốn sự chú ý của học sinh vào bài học .
Ví dụ: Bài tập đọc “ Tặng cháu “
- GV: Bác Hồ là ai? Các em có biết gì về Bác Hồ?
- Học sinh trả lời
- Giáo viên: Bác Hồ là vị lãnh tụ của dân tộc ta. Bác được tất cả các dân
tộc trên thế giới kính yêu. Bác rất yêu các cháu thiếu niên, nhi đồng. Bác đã

làm tất cả để trẻ em được sống sung sướng, hạnh phúc. Bài thơ Tặng cháu mà
các em học hôm nay là bài thơ Bác viết, kể lại việc Bác tặng một bạn nhỏ
quyển vở nhân ngày bạn ấy đến trường.
SKKN “Một vài biện pháp tích cực giúp học sinh học tốt phân môn Tập Đọc lớp 1”

5


* Bài đọc “ Chuyện ở lớp”
Hằng ngày ở lớp có rất nhiều chuyện của mình và của các bạn. Đi học
về em thường kể cho cha mẹ nghe những gì? Những chuyện của các em có
giống chuyện của bạn nhỏ trong bài không? Hôm nay chúng ta cùng tìm hiểu
qua bài “Chuyên ở lớp”xem bạn nhỏ trong bài đã kể cho cha mẹ mình nghe
những chuyện gì ở lớp nhé!
b. Hướng dẫn đọc.
b1. Hướng dẫn đọc tiếng, từ, kết hợp giải nghĩa từ.
Để giúp học sinh đọc đúng, rõ ràng bài đọc thì giáo viên cần có kỹ năng
đọc thành thạo, phát âm chính xác để hình thành cho các em luyện đọc theo
mẫu - Giáo viên đọc mẫu đúng. Diễn cảm bài đọc (đọc mẫu lần 1)
Giáo viên cần tìm hiểu về đặc điểm, trình độ học sinh để xác định tính
vừa sức, tính mức độ của nội dung và kỹ năng dạy học.
Với học sinh đọc tốt, câu hỏi yêu cầu cao hơn. Học sinh đọc chậm, còn
đánh vần thì chỉ yêu cầu các em trả lời câu hỏi với mức độ thấp hơn để các em
có thể trả lời được, không cảm thấy tự ti trước các bạn trong lớp .
* Ví dụ : Bài“Cái nhãn vở “
Học sinh học tốt, giáo viên yêu cầu: Tìm tiếng có vần uyên và phân tích
tiếng (cho học sinh nhắc lại).
Học sinh đọc chậm, còn đánh vần giáo viên chỉ yêu cầu: Tìm tiếng có
vần an và phân tích tiếng (cho học sinh đọc trơn lại).
Khi luyện phát âm giáo viên cần hướng cho học sinh phát âm chuẩn để

đọc đúng; không quá bắt buộc, gò ép các em là phải nói như giọng của người
Miền Bắc. Nhưng khi viết chính tả giáo viên cần hướng dẫn các em dựa vào
cách đọc nhấn giọng để viết chữ cho đúng chính tả.
*Ví dụ : Bài “Tặng cháu

SKKN “Một vài biện pháp tích cực giúp học sinh học tốt phân môn Tập Đọc lớp 1”

6


Giáo viên cho các em đọc từng câu:
Vở này ta tặng cháu yêu ta
Giáo viên: Trong câu vừa đọc cô thấy có tiếng cháu một số bạn còn
chưa chính xác? Giáo viên gạch chân tiếng cháu, hướng dẫn học sinh phân
tích và đọc lại cho đúng .
Cháu: ch + au + dấu sắc
Cháo: ch +ao +dấu sắc
Hướng dẫn cho học sinh đọc, so sánh sau và sao.
Cần tăng cường hoạt động luyện đọc cá nhân cho học sinh, đọc đúng,
đọc rõ ràng, tạo điều kiện cho các em tập đọc diễn cảm bài đọc sau này.
Phân môn tập đọc còn góp phần vào việc cung cấp và làm giàu vốn từ
cho học sinh. vì vậy, qua mỗi bài Tập đọc, ngôn ngữ của trẻ sẽ ngày càng được
phát triển hơn nữa.
b 2. Luyện đọc câu.
Trước khi cho học sinh đọc. Giáo viên cần nêu nhiệm vụ cụ thể để học
sinh có sự chuẩn bị cho việc luyện đọc .
Ví dụ : Mỗi em đọc một câu, bắt đầu từ em A.
Mỗi bàn đọc một câu nối tiếp nhau: Bàn 1 đọc câu 1, Bàn 2 đọc câu 2…
Dạy đọc cho học sinh vừa mang tính khoa học vừa mang tính nghệ
thuật.Vì đọc đúng nghĩa là phát âm đúng, biết ngắt câu, nghỉ hơi đúng chỗ.

Khi đọc mẫu từng câu giáo viên đã hướng dẫn các em nhận biết các câu khó
đọc, biết đọc nhấn giọng ở những từ cần thiết để nâng cao giá trị của bài đọc.
Khi học sinh đọc giáo viên cần chú ý theo dõi, điều chỉnh giọng đọc cho các
em, tập cho các em thói quen lắng nghe âm thanh của bạn và của mình để điều
chỉnh giọng đọc, ngữ điệu đọc phù hợp với bài đọc: không nhỏ quá hoặc
không to quá.

SKKN “Một vài biện pháp tích cực giúp học sinh học tốt phân môn Tập Đọc lớp 1”

7


Các em nghe xem bạn đọc đã đúng chưa? Cần phải sửa ở chỗ nào?
( giọng đọc, ngắt nghỉ hơi, phát âm..)
Khi sửa sai, giáo viên cần động viên, khuyến khíchhọc sinh, không làm
các em bị căng thẳng lo lắng.
- Câu này hơi khó đọc em nào đọc trước cho cô và các bạn cùng lắng
nghe nào?
- Có bạn nào đọc hay hơn bạn nữa không?
- Em nào đọc lớn hơn một chút cho bạn A (ở cuối lớp) cùng nghe với .
- Em đọc nhỏ lại một chút thì giọng đọc sẽ hay hơn, các bạn sẽ thích
nghe hơn.
- Ở câu này cần ngắt giọng ở chổ… thì đúng hơn, hay hơn .
Khi đọc câu văn đối thoại, bộc lộ tình cảm của nhân vật. (bài Bàn tay
mẹ, vì bây giờ mẹ mới về, Vẽ ngựa, Người trồng na …) Giáo viên cho học
sinh xung phong tự đọc trước, sau đó giáo viên đọc lại để học sinh theo dõi và
đọc theo giáo viên..
b3. tổ chức linh hoạt các hình thức luyện đọc câu, đoạn, bài .
Tùy từng bài văn, thơ, bài dài ngắn để vận dụng linh hoạt cách hướng
dẫn học sinh đọc tiếp nối theo các hình thức sau:

• Hình thức đọc cá nhân.
* Ví dụ: Các bài văn, thơ dài bốn câu như: Tặng cháu, Cái Bống, Cái
nhãn vở.
Giáo viên chỉ cho học sinh nhẩm từng câu, sau đó đọc thành tiếng.
Giáo viên gọi lần lượt hai học sinh đọc lại câu thơ 1:
Vở này ta tặng cháu yêu ta
(Các câu sau hướng dẫn tương tự như câu 1).
Học sinh đọc xong các câu trong bài giáo viên gọi hai, ba học sinh đọc
lại các câu, không theo thứ tự để các em không đọc vẹt .
SKKN “Một vài biện pháp tích cực giúp học sinh học tốt phân môn Tập Đọc lớp 1”

8


* Các bài văn dài hơn bốn câu, bài thơ có hai, ba khổ thơ. Giáo viên chỉ
cho học sinh đọc nhẩm từng câu, sau đó gọi các em đọc trơn .
* Bài : Lũy tre có hai khổ tám câu thơ:
-Mỗi học sinh 1 câu : như vậy sẽ có 8 học sinh được đọc từng câu .
- Mỗi học sinh đọc 2 câu: như vậy sẽ có 4 học sinh được đọc 2 câu .
* Bài :Chuyện ở lớp có 3 khổ thơ.
- Mỗi học sinh đọc 1 câu: như vậy sẽ có 12 em được đọc từng câu .
- Mỗi học sinh đọc 2 câu: như vậy sẽ có 6 em được đọc 2 câu.
- Mỗi học sinh đọc 1 khổ thơ: sẽ có 4 học sinh được đọc từng khổ thơ.
- Bốn học sinh đọc các câu không theo thứ tự trong bài .
*Bài : Đầm sen có 8 câu văn.
Sau khi hướng dẫn học sinh xác định thứ tự các câu, đọc nhẩm và cho
học sinh đọc trơn như sau:
Lần lượt mỗi học sinh đọc một câu, sau đó mỗi học sinh đọc hai câu.
Ba học sinh mỗi em đọc một đoạn, hai học sinh đọc cả bài.
• Hình thức luyện đọc theo nhóm.

Với hình thức đọc theo nhóm sẽ có nhiều học sinh được luyện đọc hơn.
*Ví dụ: các bài đọc có 4 câu.
Giáo viên chia 4 nhóm học sinh, sắp xếp ngồi cùng một bàn có đủ các
đối tượng: Đọc tốt, đọc chậm, đọc còn đánh vần để các em tự kèm đọc cho
nhau.
Một nhóm (bàn) mỗi em đọc một câu. Giáo viên cho học sinh đọc lần
lượt theo nhóm hai lần.
Một nhóm (bàn) đọc hai câu, giáo viên cho 4 nhóm đọc. Sau đó cho 4
nhóm khác thi đọc thành 2 lượt (mỗi nhóm đọc 2 câu) nhóm 1 thi với nhóm 2;
nhóm 3 thi với nhóm 4.

SKKN “Một vài biện pháp tích cực giúp học sinh học tốt phân môn Tập Đọc lớp 1”

9


Giáo viên cho 4 nhóm thi đua đọc cả bài: nhóm 1 thi với nhóm 3, nhóm
2 thi với nhóm 4.
Sau khi các nhóm đã đọc xong, giáo viên cho cả lớp đọc lại bài đồng
thanh một lần.
* Ví dụ 2: Các bài đọc dài hơn 4 câu
- Một nhóm mỗi em đọc một câu, đọc lần lượt theo nhóm 2 lần.
- Một nhóm đọc 2 câu. Giáo viên cho 4 nhóm đọc.
- Hai nhóm thi đua đọc một khổ thơ ( đoạn ),4 nhóm thi đua đọc cả bài.
Cả lớp đồng thanh đọc cả bài một lần.
Khi từng cá nhân đọc, các nhóm đọc, cả lớp sẽ theo dõi, phát hiện ra
những từ bạn còn đọc sai để giáo viên sửa lại cách đọc cho đúng.
c. Ôn các vần đã học (hoặc chưa học).
Ở phần này ngoài nhiệm vụ ôn vần cũ, học thêm vần mới còn giúp học
sinh phát triển vốn từ, tập nói một số câu đơn giản. Để làm tốt được phần này

trong một thời lượng ngắn. Nhiều học sinh được tập nói, tìm tiếng, từ câu mới,
tạo sự lôi cuốn trong học tập tôi đã lựa chọn hình thức trò chơi học tập như:Thi
nói giữa các cá nhân, nhóm để phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo, tạo
điều kiện cho học sinh được tham gia tích cực vào các hoạt động học tậ. Lắng
nghe và nhận xét ý kiến của bạn, tham gia vào các trò chơi luyện đọc trong
không khí vui vẻ, phấn khởi.
*Ví dụ: bài đọc “Tặng cháu “
Giáo viên nêu yêu cầu 2: Tìm tiếng ngoài bài có vần ao, au.
Giáo viên giới thiệu tranh minh họa thứ nhất, rút ra từ mới: Chim chào
mào - Học sinh tìm tiếng mới có vần ao, phân tích tiếng mới. Sau đó giáo viên
tổ chức cho học sinh thi tìm tiếng, từ mới có chứa vần ao theo tổ (nhóm). Mỗi
tổ(nhóm) tìm năm tiếng, từ có vần ao, lần lượt hoc sinh của từng tổ (nhóm)

SKKN “Một vài biện pháp tích cực giúp học sinh học tốt phân môn Tập Đọc lớp 1”

10


nêu tiếng, từ mới tìm được, giáo viên ghi bảng. Học sinh của tổ khác không
được nói lại tiếng, từ mà tổ bạn đã tìm được rồi.
Tìm tiếng, từ có vần ao xong, mới tìm tiếng, từ có vần au.
Khi tổ chức cho học sinh tham gia vào trò chơi tôi luôn đưa ra những
câu hỏi, lời nói nhằm kích thích hứng thú học tập của các em như: Các tổ thi
đua xem tổ nào tìm được nhanh, được nhiều tiếng, nhiều từ hay- đúng hơn.
Tập nói câu chứa tiếng có vần ao, au
Giáo viên giới thiệu tranh minh họa rút ra câu mẫu.Giáo viên tổ chức
cho học sinh thi tập nói theo dãy bàn.
Với phương pháp dạy học lấy học sinh làm trung tâm như hiện nay, nên
học sinh tập nói giáo viên cần lắng nghe và tôn trọng ý kiến của các em, cần
biểu lộ tình cảm khi các em phát hiện ra những điều mới mẻ của bài học.

Giáo viên cần nắm được đặc điểm tâm lý lứa tuổi của học sinh. Các em
thích được khen ngợi nhiều hơn là chê trách, được giáo viên động viên, khen
ngợi các em sẽ cảm thấy tự hào với bạn bèvà sẽ có hứng thú học tập hơn.
Giáo viên đưa ra các câu hỏi động viên, giúp các em thấy thoải mái, tự tin khi
tập nói câu.
*Ví dụ: Tiếng Táo các em sẽ nói một số câu như:
- Mẹ mua quả táo.
- Quả táo màu xanh.
- Quả táo màu vàng …
Giáo viên; Các bạn khác, thử tập nói câu có tiếng khác xem. Ví dụ :đào,
thảo, dao, báo .. Để cả lớp cùng nghe xem có hay hơn không nào?
Giáo viên cần có ngôn ngữ chuẩn, trong sáng ,đễ hiểu. Khi học sinh trả
lời, cần đưa ra những nhận xét, kết luận chính xác, rõ ràng không nhận xét
chung chung .
d. Tìm hiểu bài.
SKKN “Một vài biện pháp tích cực giúp học sinh học tốt phân môn Tập Đọc lớp 1”

11


Ở phần này trước khi đặt câu hỏi tôi đã nêu ra câu gợi ý, dẫn dắt học
sinh chú ý theo dõi bài để trả lời câu hỏi .
*Ví dụ: Bài “ Trường em”.
Giáo viên để xem ở trong bài trường học được gọi là gì ? Cô mời bạn A
đọc câu 1. Bạn B đọc lại lần nữa cho cả lớp cùng nghe.
Sau khi cho 2-3 học sinh đọc lưu loát câu 1 xong, giáo viên sẽ nêu rõ
câu hỏi.
Qua câu văn bạn vừa đọc, em nào cho cô biết trong bài trường học được
gọi là gì? (học sinh trả lời) nhận xét bổ sung.
Giáo viên. Vì sao trường học được gọi là ngôi nhà thứ hai của em? Cô

mời bạn C bạn (D) đọc phần còn lại của bài cho các bạn cùng nghe.
Giáo viên gọi 2-3 học sinh khác đọc phần còn lại và nêu câu hỏi; Em đã
nghe bạn đọc lại bài, vậy: Vì sao trường học lại được gọi là ngôi nhà thứ hai
của em? (Học sinh trả lời ). Nhận xét bổ sung.
*Ví dụ: Bài “chuyện ở lớp”.
Giáo viên nêu để biết bạn nhỏ trong bài đã kể cho mẹ nghe những
chuyện gì ở lớp. Cô mời cả lớp cùng theo dõi khổ 1, 2 qua giọng đọc của bạn
A (B).
Giáo viên gọi 2-3 HS đọc khổ 1-2, rồi nêu câu hỏi
Qua hai khổ thơ bạn vừa đọc, các em thấy bạn nhỏ trong bài kể cho mẹ
nghe những chuyện gì ở lớp? (Học sinh trả lời) nhận xét bổ sung.
Giáo viên nêu: Khi nghe bạn nhỏ kể nhiều chuyện như vậy, mẹ bạn đã
nói gì với bạn. Các em cùng theo dõi qua khổ thơ cuối nhé .
Giáo viên gọi 3 học sinh đọc khổ thơ ba, sau đó nêu câu hỏi:
Nghe bạn nhỏ kể chuyện ở lớp, mẹ đã nói gì với bạn nhỏ?( học sinh trả
lời). Nhận xét bổ sung.

SKKN “Một vài biện pháp tích cực giúp học sinh học tốt phân môn Tập Đọc lớp 1”

12


Sau khi hướng dẫn học sinh tìm hiểu bài xong, tôi cho một số em đọc lại
bài với hình thức thi đọc đúng, đọc hay. Trước khi cho các em thi đọc, giáo
viên đọc lại bài, đúng mẫu, diễm cảm để các em theo dõi và tập đọc diễn cảm
theo giáo viên.
đ. Luyện nói theo chủ đề.
Luyện nói là một điểm mới của sách khoa môn Tiếng Việt lớp Một.
Luyện nói có mục đích giúp phát triển ngôn ngữ của trẻ, rèn cho các em
mạnh dạn, cởi mở, tự tin hơn.

Giáo viên phải là người biết cách khơi gợi, kích thích các em tập nói, tập
bộc lộ cảm xúc, ý nghĩ của mình một cách tự do và hồn nhiên .
Để tổ chức phần luyện nói nhẹ nhàng, giáo viên cần hướng dẫn học sinh
tích cực làm việc phù hợp và linh hoạt với từng bài để đảm bảo về thời lượng,
và lượng kiến thức trong bài dạy.
*Ví dụ: Bài “Bàn tay mẹ “
Luyện nói theo chủ đề : Kể cho nhau nghe về những công việc ở nhà của
mẹ mình.
Giáo viên tổ chức cho học sinh luyện nói theo cặp với hình thức trò chơi
phỏng vấn. (Phỏng vấn theo cặp hoặc một em phỏng vấn nhiều bạn khác).
Phỏng Vấn: Chào bạn, xin bạn cho biết ở nhà ai nấu cơm cho bạn ăn?
- Học sinh: trả lời ..
- Phỏng Vấn: Bạn có thể cho tôi biết ở nhà ai thường là người mua quần
áo mới cho bạn?
- Học sinh trả lời ….
- Phỏng Vấn: Xin bạn vui lòng cho biết ai chăm sóc bạn khi bạn ốm?
- Học sinh trả lời …
Với trò chơi phỏng vấn, sau khi học sinh chơi xong. Giáo viên đặt ra
câu hỏi cho cả lớp.
SKKN “Một vài biện pháp tích cực giúp học sinh học tốt phân môn Tập Đọc lớp 1”

13


- Phóng viên hỏi có rõ không? người được phỏng vấn trả lời có tự nhiên
không?
Giáo viên nhận xét chung và hỏi ý liến cả lớp để chọn ra cặp nào hỏi đáp
hay nhất .
* Ví dụ: Bài “chuyện ở lớp”
Luyện nói theo chủ đề: Hãy kể với cha mẹ, hôm nay ở lớp em đã ngoan

như thế nào?
GV cho học sinh luyện nói với trò chơi sắm vai . Giáo viên gợi ý để
từng cặp học sinh lựa chọn vai bố, mẹ, con để thảo luận sau đó mời một số cặp
xung phong sắm vai trước lớp.
* Cặp thứ nhất: Mẹ đang lau bàn, con đi học về.
- Con chào mẹ ạ !
- Mẹ chào con. Hôm nay ở lớp có chuyện gì vui không con?
-Mẹ ơi, hôm nay con được điểm 10 làm bài tốt, con còn nhặt rác bỏ vào
thùng rác nữa mẹ ạ.!
- Con gái mẹ ngoan quá !
* Cặp thứ hai: Buổi trưa ba đi làm về.
- Con chào ba ạ ! Ba ơi ba có mệt lắm không ?
- Ba không mệt lắm đâu. Hôm nay con đi học có ngoan không, kể cho ba
nghe nào?
- Hôm nay ở lớp con đã cho bạn A mượn bút khi bút bạn ấy bị hỏng. Con
đã chú ý nghe cô giảng bài và con được cô khen ngoan ba ạ.
- Con trai ba ngoan quá !
*Ví dụ: Bài “Người bạn tốt”
Luyện nói theo chủ đề : Kể về một người bạn tốt của em.
Giáo viên tổ chức cho học sinh luyện nói theo cặp. Kể với nhau về một
người bạn tốt của mình. (dựa theo tranh gợi ý hoặc liên hệ thực tế bản thân)
SKKN “Một vài biện pháp tích cực giúp học sinh học tốt phân môn Tập Đọc lớp 1”

14


Giáo viên nêu câu hỏi, như thế nào thì được xem là một người bạn tốt?
(Quam tâm, giúp đỡ các bạn,chia quà cho bạn, cùng học, cùng chơi với
bạn, đến thăm bạn ốm, giúp bạn trong học tập …) Khi học sinh tập nói giáo
viên cần khơi gợi để học sinh hiểu được từ “Bạn tốt “. Giúp các em hiểu được

việc cho bạn xem bài không phải là việc tốt, không phải là quan tâm giúp đỡ
bạn.
c. Phần cũng cố bài học.
Để giúp học sinh củng cố được khả năng đọc lưu loát được bài đọc.Tôi đã
áp dụng một số hình thức dạy học như sau:
Cho học sinh thi đọc hay, đọc diễn cảm bài đọc.(Đọc diễn cảm không phải
là yêu cầu bắt buộc của học sinh lớp một nên giáo viên không quá đặt nặng
yêu cầu cho phần này)
- Thi đọc phân vai ở các bài có nội dung đàm thoại .
- Thi đọc thuộc một khổ thơ hoặc cả bài thơ.
3. Kết quả đạt được.
Qua thời gian giảng dạy, áp dụng một số biện pháp dạy học tích cực trên,
tôi nhận thấy học sinh có tiến bộ rõ rệt về khả năng đọc, đọc lưu loát các văn
bản phù hợp theo yêu càu của chường trình, sách giáo khoa, đáp ứng được mục
tiêu của bài học .
Kết quả học lực cuối năm môn Tiếng việt của các em đạt được như sau:
Điểm
9-10
7-8
5-6
1-4

Lớp 1A2 - Sĩ số: 34/15 nữ
21
8
5
0

SKKN “Một vài biện pháp tích cực giúp học sinh học tốt phân môn Tập Đọc lớp 1”

15


Từ kết quả đạt được trong giảng dạy tôi đã rút ra một số kinh nghiệm
như sau:
Giáo viên phải yêu trẻ, hiểu rõ đặc điểm tâm lý lứa tuổi học sinh lớp
Một.
Giáo viên cần phát âm đúng, rõ ràng. Không ngừng trao dồi khả năng
ngôn ngữ của bản thân.
Giáo viên cần nghiên cứu, chuẩn bị bài dạy chu đáo với các đồ dùng dạy
học cần thiết.
Tìm tòi,vận dụng linh hoạt nhiều hình thức dạy học và áp dụng các
phương pháp dạy học tích cực sẽ thu hút được sự chú ý, lôi cuốn được tất cả
các đối tượng học sinh trong lớp tham gia học tập, tăng khả năng giao tiếp giữa
giáo viên và học sinh, giữa học sinh và học sinh.
B. Kế hoạch bài dạy
Bài : Tặng cháu
I. Mục tiêu.
Hiểu nội dung bài: Bác Hồ rất yêu các cháu thiếu nhi và mong muốn các
cháu học giỏi để trở thành người có ích cho đất nước.
Học sinh đọc trơn được cả bài. Đọc đúng các tiếng, từ ngữ: Vở, chút, tặng
cháu, lòng yêu, gọi là, nước non.
- Ôn vần ao và vần au.
- Học tìm được tiếng , nói được cấu chứa tiếng có vần ao , au.
- Giáo dục kính yêu Bác Hồ.
II.chuẩn bị.
-Tranh minh họa, bảng phụ, sách giáo khoa.
III.Các hoạt động dạy học.
SKKN “Một vài biện pháp tích cực giúp học sinh học tốt phân môn Tập Đọc lớp 1”

16


Hoạt động của giáo viên.
1.Ổn định:
2.Bài cũ:
Lần lược gọi 2 HS đọc toàn bài Trường em và trả lời
câu hỏi :
- Trong bài, trường học được gọi là gì ?
-Vì sao trường học được gọi là ngôi nhà thứ hai của
em ?
GV nhận xét.
3. Dạy bài mới :
Hoạt động 1: Giới thiệu bài,ghi tên bài lên bảng.
Giới thiệu tranh
Hoạt động 2: Luyện đọc
Giáo viên đọc mẫu.
Giọng đọc chậm rãi, nhẹ nhàng tình cảm.
Luyện đọc tiếng từi ngữ dễ lẫn.
Gợi ý để học sinh tìm ra những tiếng, từ ngữ dễ lẩn
:vở,chút, tặng cháu, lòng yêu, gọi là, nước non.( giáo
viên ghi các tứ ngữ lên bảng)
Yêu cầu HS phân tích tiếng : tặng cháu, chút.
Giải nghĩa từ : nước non.
-Luyện đọc câu.
Sữa lỗi phát âm cho học sinh.
Luyện đọc đoạn ,bài .
GV nhận xét .
Hoạt động 3: Ôn lại các vần ao,au.
1. Tìm tiếng trong bài có vần au.

- Hướng dẫn so sánh tiếng sau ,sao.
2. Tìm tiếng ngoài bài có vần ao, au
- Giới thiệu tranh chim chào mào.

Hoạt động của học sinh.
Học sinh hát.

- Học sinh đọc bài, trả lời
câu hỏi

Quan sát tranh
Đọc thầm

Học sinh đọc(Cá nhân ,
đồng thanh)
Học sinh cá nhân phân
tích.
-Từng học sinh nối tiếp
đọc từng dòng thơ.
-Từng nhóm 2 HS, mỗi
HS đọc 2 dòng thơ.
-Cá nhân đọc cả bài.
-Cả lớp đọc đồng thanh.
HS nêu :cháu, sau.

Quan sát và đọc từ dưới
Gọi học sinh khá giỏi tìm tiếng có vần ao . Giáo viên tranh. Chim chào mào.
ghi bảng. (Tờ báo, cái áo, con dao…)
Học sinh đọc các từ vừa
Giới thiệu tranh cây cau, yêu cầu học sinh quan sát, tìm được.

đọc từ ngữ dưới tranh .
SKKN “Một vài biện pháp tích cực giúp học sinh học tốt phân môn Tập Đọc lớp 1”

17


Gọi HS tìm tiếng có vần au,GV ghi bảng.(Tàu thủy, Quan sát, đọc :Cây cau.
cây cau, màu sắc…)
3- Nói câu chứa tiếng có vần ao hoặc vần au.
- Học sinh đọc các từ vừa
Giới thiệu tranh, yêu cầu HS quan sát và đọc câu tìm được.
mẫu dưới tranh.
Quan sát và đọc câu mẫu:
- Trong câu mẫu, tiếng nào có vần ao?
Sao sáng trên bầu trời .
-Tiếng :sao
- Em nào có thể nói được câu chứ tiếng có vần ao?
GV nhận xét, sửa câu cho học sinh
-Dành cho học sinh khá,
Đính tranh có vần au
giỏi.
-Trong câu mẫu tiếng nào có vần au?
Em nào nói được câu chứa tiếng có vần au?
GV nhận xét và sửa câu cho HS.
• Tiết 2.
a. Tìm hiểu bài đọc và luyện đọc.
Gọi học sinh đọc lại bài.
Giáo viên nêu câu hỏi:
- Bác Hồ tặng vở cho ai?
-Bác mong các cháu làm điều gì?

-Bài thơ nói lên tình cảm yêu mến, sự quan tâm của
Bác Hồ với các bạn học sinh. Mong muốn các bạn
chăm học để thành người có ích, mai sau xây dựng
nước nhà.
b.Cho học sinh học thuộc lòng bài thơ..
- Cho học sinh xung phong đọc thuộc lòng bài thơ.
( xóa dần bảng)
- Nhận xét hướng dẫn, tuyên dương.
c. Hát các bài hát về Bác Hồ.
- Nhận xét, Tuyên dương.
- Củng cố.
- Dặn dò: Về nhà học thuộc lòng bài thơ.

SKKN “Một vài biện pháp tích cực giúp học sinh học tốt phân môn Tập Đọc lớp 1”

Quan sát tranh và đọc câu
mẫu;
Các học sinh rủ nhau, đi
học.
-Tiếng :nhau
-Học sinh nói .
* Học sinh giải lao.
-Học sinh đọc câu thơ
đầu.
-Tặng vở cho bạn học
sinh.
-Học sinh đọc câu thơ
cuối.
-Bác mong các cháu ra
công học tập dể sau này

giúp nước nhà.
-Học sinh đọc lại toàn
bài.
- Học sinh xung phong
đọc.
-Học sinh xung phong
hát.
- Học sinh đọc lại toàn
bài
18


C. KẾT LUẬN.
Qua quá trình nghiên cứu đề tài, nhận thấy việc áp dung một số biện
pháp theo chương trình đã có hiệu quả đối với giáo viên và học sinh như sau:
* Đối với giáo viên.
Làm việc ít hơn, nhẹ nhàng hơn mà vẫn giữ được vai trò chủ đạo của
người thầy.
*Đối với học sinh.
Các em đã vận dụng, củng cố các kỹ năng sử dụng Tiếng Việt vào học
tập và giao tiếp. Học sinh được thực hành nhiều, được tham gia các hoạt động
học tập cùng các bạn trong lớp. Cuối năm số học sinh đọc đánh vần đã hầu như
không còn (chỉ còn một số em có hoàn cảnh cá biệt) Điều này đã giúp cho các
em có điều kiện học tốt hơn các môn học khác như giải toán có lời văn, viết
chính tả đúng hơn.
Trên đây là một số kinh nghiệm mà tôi đã áp dụng trong quá trình
hướng dẫn học sinh học tốt phân môn Tập đọc ở lớp một, giúp các em hoàn
thiện khả năng ngôn ngữ của mình, đạt được mục tiêu của môn học.
Tôi rất mong sẽ nhận được những ý kiến đóng góp quý báo từ Ban giám
hiệu và các bạn đồng nghiệp để chất lượng giảng dạy ngày càng được nâng cao

hơn nữa.
Tôi xin chân thành cảm ơn.
Phước Hòa, ngày …. tháng 1 năm 2015
Giáo viên thực hiện

Nguyễn Thị Thanh Tuyết

SKKN “Một vài biện pháp tích cực giúp học sinh học tốt phân môn Tập Đọc lớp 1”

19


NHẬN XÉT CỦA HĐKH CẤP TRƯỜNG
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………

NHẬN XÉT CỦA HĐKH CẤP HUYỆN
…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………

SKKN “Một vài biện pháp tích cực giúp học sinh học tốt phân môn Tập Đọc lớp 1”

20


Mục lục
Stt
1
2
3
4
5
7
8

Nội dung
Lí do chọn đề tài.
Mục đích nghiên cứu
Nhiệm vụ nghiên cứu
Đặc điểm tình hình
Các biện pháp thực hiện
Kế hoạch bài dạy
Kết luận

SKKN “Một vài biện pháp tích cực giúp học sinh học tốt phân môn Tập Đọc lớp 1”

Trang
1
1
2
2
3
16
19

21