Ngữ văn 11: Vội vàng

ÔN TẬP VĂN HỌC LỚP 11 (Tài liệu số 5/8)
Phân tích bài thơ Vội vàng của Xuân Diệu
Xuân Diệu là “ông hoàng thơ tình” khát yêu, thèm yêu, muốn được yêu đến say mê và cuồng nhiệt. Người đọc vẫn
bắt gặp những vẫn thơ với nhịp điệu tha thiết, vội vàng, gấp gáp như một nỗi sợ thời gian trôi, sợ tình yêu đi mất
và sợ tuổi trẻ trôi qua. Bài thơ “Vội vàng” là tiếng nói con tim của một kẻ đang say mê trong tình yêu với những
cung bậc cảm xúc khác nhau.
Ngay từ đầu bài thơ cái “tôi” Xuân Diệu được bộc lộ rất rõ ràng và đầy mãnh liệt:
“Tôi muốn tắt nắng đi
Cho màu đừng nhạt mất
Tôi muốn buộc gió lại
Cho hương đừng bay đi”
Những khát khao “phi lí” ấy lại tạo nên một cái tôi cực kỳ ấn tượng và lôi cuốn. Tác giả không dùng đại từ “ta” mà
lại dùng “tôi” như để khẳng định mình, khẳng định khát khao cháy bỏng “đoạt” lấy thiên nhiên đất trời. Xuân Diệu
muốn cưỡng lại quy luật của tự nhiên, những vận động của đất trời. Bởi ông hiểu rằng, sắc thắm nào rồi cũng
nhạt, hương nồng nào rồi cũng phai. Xuân Diệu không muốn những vẻ đẹp tự nhiên của đất trời mất đi. Ông muốn
lưu giữ nó bên mình để được thưởng thức một cách trọn vẹn, mãi mãi. Thực sự đọc những vần thơ đầy nhiệt
huyết của tuổi trẻ và tình yêu như thế này, người đọc dường như cũng đang say và đang khát khao cùng tác giả.
Mạch cảm xúc được chuyển tiếp sang một bức tranh tình yêu tràn đầy màu sắc:
“Của ong bướm này đây tuần tháng mật
Này đây hoa của đồng nội xanh rì
Này đây lá của cành tơ phơ phất
Của yến anh này đây khúc tình si
Và này đây ánh sáng chớp hàng mi
Mỗi sáng sớm thần vui hằng gõ cửa’
Với ngôn từ trau chuốt, mượt mà, Xuân Diệu dường như đang thổi hồn vào từng câu, từng chữ của đoạn thơ khiến
nó trở nên sinh động và hấp dẫn. Bức tranh thiên nhiên tươi vui, đầy màu sắc đang tràn ra qua từng câu thơ. Điệp
từ “này đây” bộc lộ niềm vui tơi phơi phới, hân hoan của tác giả khi được đắm say trong khung cảnh tuyệt vời như
thế này. Lòng tràn đầy rạo rực và tin yêu. Có lẽ mùa xuân trong thơ Xuân Diệu có sự phá cách khá độc đáo khi tác
giả nhìn mùa xuân là “tuần tháng mật” ngào ngào và mê đắm. Mùa xuân đẹp là thế, thiên nhiên rạo rực như vậy
nhưng bỗng nhiên Xuân Diệu chuyển đổi cảm xúc và giọng thơ như nhanh và vội hơn:
“Xuân đang đến nghĩa là xuân sẽ qua

Xuân còn non nghĩa là xuân sẽ già’
Đến đây người đọc nhận ra một ý niệm thời gian rất thi vị của Xuân Diệu, và đồng nghĩa với việc chính bản thân
ông đang lo lắng khi thời gian trôi đi. Ông bắt đầu sợ, cuống cuồng vì mùa xuân, tuổi trẻ và tình yêu rồi cũng qua
đi. Ý niệm về thời gian đối với Xuân Diệu là một chiều, một đi không trở lại. CHính sự khắc nghiệt này mới khiến
nhà thơ thấy mình thật bé nhỏ:
“Mà xuân hết nghĩa là tôi cũng mất’
Câu thơ này dường như càng khắc nghiệt hơn vì tác giả tự “vận” mình vào mùa xuân. Bởi rằng với ông đời người
đẹp nhất là tuổi trẻ, khi mùa xuân tuổi trẻ qua đi thì coi như hết.
Quân Nguyễn (NNQ) A3K53 Thái hòa />
Page 1


ÔN TẬP VĂN HỌC LỚP 11 (Tài liệu số 5/8)
“Lòng tôi rộng mà lượng trời cứ chất
Không cho dài tuổi trẻ của nhân gian”
Con người vẫn luôn khát khao sống, khát khao yêu nồng cháy nhưng thời gian có hạn. Vạn vật chuyển biến, tuổi
trẻ cứ vơi cạn đi theo năm tháng. Tác giả nuối tiếc, tiếc vì không được sống thêm không được nhiệt huyết hơn
nữa. Có lẽ Xuân Diệu là một nhà thơ có cái nhìn chân thực và đầy mới mẻ về tuổi trẻ của con người.
“Nói làm chi rằng xuân vẫn tuần hoàn
Nếu tuổi trẻ chẳng hai lần thắm lại
Còn trời đất nhưng chẳng còn tôi mãi”
Đến đây dường như người đọc càng nhận ra triết lý về thời gian sâu sắc. Mùa xuân rồi sẽ trở lại, đất trời lại rạo
rực và đẹp đẽ như thế nhưng tuổi trẻ của con người lại vĩnh viên trôi qua không trở lại. Đây là điều tàn nhẫn nhất
mà Xuân Diệu không muốn đối mặt.
Sang khổ thơ tiếp theo, giọng thơ trở nên gấp gáp, vội vàng, hay chính tác giả đang quá gấp, quá vội, quá sợ thời
gian trôi đi:
“Ta muốn ôm
Cả sự sống mới bắt đầu mơn mởn
Ta muốn riết mây đưa và gió lượn
Ta muốn say cánh bướm với tình yêu

Ta muốn thâu trong một cái hôn chiều”
Nỗi mong muốn, khát khao của tác giả được đẩy đến đỉnh điểm khi trời đất chuyển giao từng ngày và tuổi trẻ cạn
vơi dần. Điệp từ “ta muốn” đã “bật” lên nỗi khát khao cháy bóng, muốn sống, muốn yêu, muốn đi ngược với tự
nhiên và tạo hóa để đoạt lấy tuổi trẻ. Và nỗi khát khao ấy đã dồn nén ở câu thơ cuối:
‘Hỡi xuân hồng ta muốn cắn vào ngươi”
Khát khao đã không còn là khát khao nữa mà là muốn chiếm đoạt, muốn giữ lấy cho riêng mình mùa xuân của tuổi
trẻ.
Thật vậy bài thơ “Vội vàng” của Xuân Diệu với cách dùng từ ngữ trau chuốt, hình ảnh mượt mà cùng giọng thơ
gấp gáp, vội vàng đã hình thái ý niệm thời gian sâu sắc đối với người đọc. Tuổi trẻ và tình yêu là những thứ mà
chúng ta cần phải gìn giữ, chứ không phải để nó trôi qua vô nghĩa.
st

Xuân Diệu: Nhà thơ mới nhất trong các nhà Thơ mới
Trong Thi nhân Việt Nam, Hoài Thanh từng nhận xét: "Chưa bao giờ người ta thấy xuất hiện cùng một lúc một
hồn thơ rộng mở như Thế Lữ, mơ màng như Lưu Trọng Lư, hùng tráng như Huy Thông, trong sáng như
Nguyễn Nhược Pháp, ảo nào như Huy Cận, quê mùa như Nguyễn Bính, kì dị như Chế Lan Viên… và thiết
tha, rạo rực, băn khoăn như Xuân Diệu”.

Quân Nguyễn (NNQ) A3K53 Thái hòa />
Page 2


ÔN TẬP VĂN HỌC LỚP 11 (Tài liệu số 5/8)
Không phải ngẫu nhiên nhà phê bình văn học lại đặc biệt sử dụng ba tính từng để nhận xét về Xuân Diệu với một
hồn thơ “tha thiết, rạo rực, băn khoăn”. Bởi đơn giản ở Xuân Diệu người ta nhận thấy một “nhà thơ mới nhất trong
các nhà Thơ mới”.
Ở Xuân Diệu, ta thấy một tài năng lớn trong bầu trời Văn học Việt Nam, vừa làm thơ, viết văn vừa nghiên cứu phê
bình văn học và dịch thuật. Một con người lao động say mê, bền bỉ trong nghệ thuật, sống và lao động nghệ thuật là
một niềm say mê, một lẽ sống lớn.Trong các cống hiến của ông cho nền văn học nước nhà, Xuân Diệu chính là một
cây đại thụ của thơ ca hiện đại Việt Nam với 2 giai đoạn trước và sau cách mạng.

Trước cách mạng tháng Tám 1945 ông với tập Thơ thơ và Gửi hương cho gió, ông đã thổi vào nền Thơ mới Việt
một nguồn cảm hướng mới lạ, như Hoài Thanh nói đó là một hồn thơ “tha thiết, dạo dực, băn khoăn” hồn thơ thiết
giao cảm với cuộc đời, một niềm khao khát cháy bỏng, nồng say trước cuộc đời bắt nguồn từ quan niệm sống tích
cực của cái tôi, của sự hiện hữu bản thân trong đời với niềm khao khát sống
"Sống toàn tim, toàn trí, sống toàn hồn
Sống toàn thân và thức nhọn giác quan"
Nếu như Thế Lữ tìm đến chốn bồng lai tiên cảnh, Đoàn Văn Cừ tìm tới chốn đồng quê thì Xuân Diệu đem cái tôi cá
nhân hòa vào trần thế để tận hưởng những say đắm của cuộc đời. Ấy thế người ta mới gọi Xuân Diệu là nhà thơ
của mùa xuân tình yêu và tuổi trẻ.
Thơ Xuân Diệu luôn thể hiện lòng yêu đời, ham sống đến cuồng nhiệt, niềm khát khao chiếm lĩnh và hưởng thụ
những giá trị tươi đẹp của cuộc sống, muốn chạy đua với thời gian để giành giật sự sống, để tận hưởng từng giây
từng phút của cuộc đời:
“Ta muốn ôm
Cả sự sống nơi bắt đầu mơn mởn,
Ta muốn riết mây đưa và gió lượn,
Ta muốn say cánh bướm với tình yêu
Ta muốn thâu trong một cái hôn nhiều…’’
và
"Sống toàn tim, toàn trí, sống toàn hồn
Sống toàn thân và thức nhọn giác quan"
Thế nhưng bên cạnh niềm say mê ấy, niềm khao khát ấy Xuân Diệu cũng buồn chán, cũng hoài nghi và cô đơn.
Sự phức tạp ấy là do ông đang sống trong một xã hội tầm thường giả dối, phải sống trong tâm trạng một người
dân mất nước, sống trong xã hội kim tiền giả dối.
Thật là đúng như nhà phê bình văn học Hoài Thanh đã nói: "Ta thoát lên tiên cùng Thế Lữ, ta phiêu lưu trong
trường tình cùng Lưu Trọng Lư, ta điên cuồng với Hàn Mặc Tử, Chê Lan Viên, ta đắm say cùng Xuân Diệu. Nhưng
Quân Nguyễn (NNQ) A3K53 Thái hòa />
Page 3


ÔN TẬP VĂN HỌC LỚP 11 (Tài liệu số 5/8)

động tiên đá khép, tình yêu không bền, điên cuồng rồi tỉnh, say đắm vẫn bơ vơ”. Tưởng chừng rất đối lập nhưng lại
vô cùng thống nhất trong một hồn thơ. Chính vì lẽ ấy, Xuân Diệu đã đem đến thơ ca một cơn gió lạ.
Xuân Diệu với nỗi “yêu đời” và “đau đời” cùng tinh thần lao động miệt mài trong nghệ thuật và ý thức chân thành
đối với văn chương đã tạo đem đến sự lột xác cho nền thơ ca lúc bấy giờ. Bởi thế, ông cùng với Nguyễn Bình và
Thế Lữ được coi là ba đỉnh cao của phong trào Thơ mới, và Xuân Diệu chính là nhà thơ mới nhất trong các nhà
Thơ Mới. Trải qua bao thăng trầm biến thiên của lịch sử, của guồng quay công nghiệp hóa, hiện đại hóa thơ Xuân
Diệu không chỉ tồn tại qua lớp bụi thời gian mà mãi tỏa sáng trong tâm hồn bao thế hệ yêu thơ.
st

phân tích cái tôi trữ tình trong bài thơ Vội Vàng
Xuân Diệu là người có niềm say mê nhiệt thành với cuộc sống,không những là cuộc sống hiện tại mà vội vàng để được
hưởng trọn mọi thứ đẹp đẽ trong cuộc sống này. Chính vì thế” Vội vàng “ ra đời như một mốc quan trọng để chứng minh
điều này. Qua đây chúng ta cũng có thể thấy tâm trạng , tâm sự và cả tình cảm mà tác giả dành cho cuộc sống cho niềm
khát khao tuổi trẻ.
Để mang niềm yêu cuộc sống đến trào dâng, nhà thơ luôn có cảm xúc vội vàng trước cuộc sống ngắn ngủi. Mọi thứ trên
đời mang vị ngọt tới nhưng chỉ một lần rồi thôi,ta đâu có đủ thời gian cho những quả ngọt đó được nếm một lần nữa.
Không vội vàng, không chạy tới để ôm trọn những gì đang có thì làm sao mà cảm nhận hết vẻ đẹp của đời. Khổ thơ năm
chữ duy nhất trong bài thơ khiến giọng điệu gấp gáp giống như một hơi thở hối hả của một con người đang tràn đầy
cảm xúc. Đại từ mà tác giả Xuân Diệu đã đặt ở đầu tiên là tôi, chứ không phải “ta” hay chúng ta và cùng với đó là động
từ “ muốn”- “ tôi muốn. Nhà thơ đang thể hiện cái tôi công khai, ngang nhiên không lẩn tránh hay giấu giếm, cái tôi đầy
thách thức, đi ngược lại với thơ ca trung đại, rất ít dám thể hiện cái Tôi của bản thân mình. Đây cũng chinh là một điểm
mới của nhà thơ trong nền văn thơ hiện lúc bấy giờ.qua đó thể hiện khát khao mãnh liệt về cuộc sống
khi đọc những câu thơ của bài thơ Vội vàng ta bất giác nghĩ tới tuổi trẻ,niềm ham sống nhiệt thành của tuổi trẻ không
bao giwof được đốt cháy như bây giờ. Vội vàng là bài thơ tiêu biểu cho sự bùng nổ mãnh liệt của cái tôi Xuân Diệu,khá
đậm nét cho hồn thơ yêu đời, ham sống, “thiết tha, rạo rực, băn khoăn”. Qua vội vàng chúng ta cũng thấy được một cái
tôi mạnh mẽ , cuống nhiệt ưu ái cho xuân thì , và cũng là quan niệm sống mới mẻ và táo bạo. Vội vàng để màu đừng
nhạt mất, để hương đừng bay đi, bởi tháng giêng ngon như một cặp môi gần và vội vàng vì thời gian không chờ đợi một
ai “ xuân đương tới nghĩa là xuân đương qua” và “ xuân còn non nghĩa là xuân sẽ già”. Một lối sống tích cực được tác
giả gửi gắm qua bài thơ.với nhịp thơ nhịp nhàng nhưng nối tiếp nhau, đã tạo đà cho bài thơ thêm khởi săc và đẹp
đẽ.Xuân đấy, thức quí mà đất trời ban cho đấy, đâu còn nhiều thời gian mà con người ta có thể hưởng hết. Vậy nên nếu

không mau chóng ôm trọn nó thì quả thật là đáng tiếc. Tôi muốn ôm tất cả vào lòng nhưng có phải muốn là được bởi vì
“ lòng tôi rộng mà lượng trời cứ chật
Không cho dài ngày tháng của nhân gian”
Đấy, những khát khao cháy bỏng ấy , với phép đối rất chỉnh càng tạo ra khí thế dồn dập hối thúc moi người hãy nhanh
nữa lên nếu không còn đâu thức trời đẹp mà chiêm ngưỡng mà hưởng thụ. Lòng thiết tha yêu cuộc sống đã đưa tác giả
đi đến một quyết Ham sống, khát sống, Xuân Diệu càng băn khoăn hơn trước cuộc đời, thời gian. Xuân Diệu đã nhận ra
quy luật tuyến tính của thời gian, chống lại quy luật tuần hoàn của các cụ ngày xưa. Mỗi phút giâytrôi qua đi sẽ không
bao giờ trở lại, tuổi trẻ cũng chỉ đến một lần. Nhà thơ mở lòng ra để yêu đời, yêu cuộc sống nhưng không được đời bù
đắp, vì thế mà ông băn khoăn buồn chán cho thân phận của mình. Cảnh vật thiên nhiên giờ đây cũng mang đầy tâm
trạng buồn bã, băn khoăn, lo sợ.Xuân Diệu yêu cuộc sống tha thiết, nồng nànvà theo ông, cuộc sống là tất cả những lạc
thú vật chất, tinh thần cùng với những gì trần tục và thanh cao của nó “Cái tôi” của tac giả trong bài thơ này được thể

Quân Nguyễn (NNQ) A3K53 Thái hòa />
Page 4


ÔN TẬP VĂN HỌC LỚP 11 (Tài liệu số 5/8)
hiện ở hai trạng thái đối lập mà thống nhất của tâm hồn.Vội vàng tuy là bài thơ trữ tình nhưng nó lại chứa đựng một triết
lí sống cụ thể. Kết cấu bài thơ có thể chia làm hai phần, được phân cách bằng câu thơ ngắn: Ta muốn ôm. Phần trên
nghiêng về trình bày những lí lẽ vì sao lại phải sống vội vàng ?
Phần dưới của bài thơ thể hiện những hành động vội vàng của nhân vật trữ tình trong khi hưởng thụ vẻ đẹp của đời. Nội
dung cảm xúc thể hiện rõ ở những hành động vồ vập, ở trạng thái chếnh choáng của một “cái tôi” đang muốn tận hưởng
thật nhiều hương sắc của khu vườn trần thế.
Đấy, những khát khao cháy bỏng ấy , với phép đối rất chỉnh càng tạo ra khí thế dồn dập hối thúc moi người hãy nhanh
nữa lên nếu không còn đâu thức trời đẹp mà chiêm ngưỡng mà hưởng thụ. Lòng thiết tha yêu cuộc sống đã đưa tác giả
đi đến một quyết Ham sống, khát sống, Xuân Diệu càng băn khoăn hơn trước cuộc đời, thời gian. Xuân Diệu đã nhận ra
quy luật tuyến tính của thời gian, chống lại quy luật tuần hoàn của các cụ ngày xưa. Mỗi phút giây trôi qua đi sẽ không
bao giờ trở lại, tuổi trẻ cũng chỉ đến một lần. Nhà thơ mở lòng ra để yêu đời, yêu cuộc sống nhưng không được đời bù
đắp, vì thế mà ông băn khoăn buồn chán cho thân phận của mình. Cảnh vật thiên nhiên giờ đây cũng mang đầy tâm
trạng buồn bã, băn khoăn, lo sợ..Chính vì thế cho nên:

Ta muốn ôm
Cả sự sống mới bắt đầu mơn mởn
Ta muốn biết mây đưa và gió lượn
Ta muốn say cánh bướm với tình yêu
Ta muốn thâu một cái hôn nhiều
Hỡi xuân hồng, ta muốn cắn vào người.
Được nhắc tới trong khổ thơ là hình ảnh thơ tươi mới, sức sống. Và có lẽ tình yêu cuộc sống của nhà thơ tăng dần theo
từng từ muốn ôm đến riết là đã ghì chặt hơn. Những động từ mạnh được khai thác một cách triệt để.Và đã say – sự
ngây ngất đến bất tỉnh vẫn chưa thỏa lòng – còn muốn thâu nghĩa là muốn thu hết tất cả để có sự hòa nhập một. Cường
độ của sự mong muốn khát khao dần tăng lên và câu thơ cuối chính là một sự cuồng nhiệt nhất
Hỡi xuân hồng, ta muốn cắn vào ngươi.
Không phải xuân xanh, không phải xuân chín, mà là xuân hồng. Màu hồng gợi cho ta màu của sự chín vừa đủ và non
vừa tới.màu hồng màu của muôn hoa cỏ sắc trời màu của hạnh phúc và tình yêu lứa đôi.Hình ảnh, ngôn từ, nhịp điệu
của đoạn thơ đã bộc lộ rõ lòng yêu đời cuồng nhiệt khiến nhà thơ phải hối hả, vội vàng đến với cuộc sống. Động từ cắn
cũng trở nên táo bạo hơn bao giờ hết, không chỉ là chạm là nhìn mà phải “cắn” để cảm nhận được sự non tơ ngon lành
mà cuộc sống ban tặng.
Bài thơ Vội vàng mang đến quan niệm sống mới mẻ và táo bạo mà trước đó chưa từng có .Ở Vội vàng, tác giả chỉ đề
cập đến lối sống thiên về hưởng thụ chạy theo thời gian. Ông kêu gọi mọi người hãy biết yêu và tận hưởng những thứ
cuộc sống ban tặng, hãy tranh thủ thời gian, tuổi trẻ để sống đủ đầy nhất. Nhưng ông đã quên đi nghĩa vụ kêu mọi
người phải cống hiến cho cuộc đời. Dẫu sao đây vẫn là một quan niệm tích cực, hối thúc mọi người không nên phí hoài
tuổi trẻ và sự non tơ của cuộc sống ban tặng.Hình ảnh của Xuân Diệu được ví như như con ong đã hút mật no nê, như
một tình nhân dâng tràn trề hạnh phúc. Niềm khao khát vô biên được tận hưởng hạnh phúc đắm say bộc lộ qua những
động từ quyết liệt, táo bạo, gây ấn tượng mạnh với người đọc.

Quân Nguyễn (NNQ) A3K53 Thái hòa />
Page 5


ÔN TẬP VĂN HỌC LỚP 11 (Tài liệu số 5/8)
Qua bài thơ, chúng ta thấy được một thứ đó chính là cách thể hiện tâm trạng của Xuân Diệu trong bài thơ Vội vàng là rất

mới, rất lạ, rất Xuân Diệu, xưa nay chưa từng có. Hình ảnh và ngôn ngữ thơ rất mới lạ và táo bạo, nhưng chính cái táo
báo ấy mới giúp tác giả thể hiện cái tôi trữ tình trong bài thơ, mới bày tỏ hết sự nồng nàn say đắm của lòng yêu. Bài thơ
như lời giục giã yêu đương, lời kêu gọi tuổi trẻ hãy sống cho sôi nổi và mãnh liệt. Qua đó tác giả giúp chúng ta khám
phá ra chân giá trị của cuộc đời mà nếu sống hời hợt, nông nổi thì khó nhận ra được.

st

Nêu cảm nhận của anh (chị) về hai đoạn thơ sau :
“ Ta muốn ôm
Cả sự sống mới bắt đầu mơn mởn,
Ta muốn riết mây đưa và gió lượn,
Ta muốn say cánh bướm với tình yêu,
Ta muốn thâu trong một cái hôn nhiều
Và non nước, và cây, và cỏ rạng,
Cho chếnh choáng mùi thơm, cho đã đầy ánh sáng,
Cho no nê thanh sắc của thời tươi,
– Hỡi xuân hồng, ta muốn cắn vào ngươi!”
(Vội vàng – Xuân Diệu)
“Tôi buộc lòng tôi với mọi người
Để tình trang trải với trăm nơi
Để hồn tôi với bao hồn khổ
Gần gũi nhau thêm mạnh khối đời.
Tôi đã là con của vạn nhà
Là em của vạn kiếp phôi pha
Là anh của vạn đầu em nhỏ
Không áo cơm, cù bất cù bơ…”
(Từ ấy – Tố Hữu)
Định hướng cách giải quyết:
Giới thiệu
Hai đoạn thơ trích từ hai bài thơ của hai tác giả đã nêu lên quan niệm sống tích cực, đẹp đẽ của một nhà thơ Mới và một

nhà thơ cách mạng tiêu biểu nhất của nền thi ca Việt Nam hiện đại.
Cảm nhận đoạn thơ trong bài thơ “Vội vàng” (Xuân Diệu)
– Về nội dung: Quan niệm sống của Xuân Diệu xuất phát từ tình yêu cuộc sống, con người tha thiết và một cảm quan đặc
biệt về thời gian. Vẻ đẹp cuộc sống trong cái nhìn của nhà thơ hiện ra với những hình ảnh vô cùng đẹp đẽ : mây đưa, gió
lượn, cánh bướm, tình yêu, cỏ rạng ngời trong nắng. Nhà thơ đã nhân hoá những vẻ đẹp thiên nhiên đó để nó mang
hương sắc của tuổi xuân, tuổi trẻ. Tuy nhiên, những vẻ đẹp ấy sẽ phai tàn cùng với sự trôi chảy của thời gian. Vì vậy,
sống là phải chủ động, hết mình, đắm say, mãnh liệt, thức nhọn mọi giác quan để tận hưởng tất cả những vẻ đẹp của
cuộc sống, của niềm vui, tình yêu và hạnh phúc. Chú ý phân tích các từ : ôm-riết-say- thâu-hôn-cắn và điệp từ ta muốn để
thấy rõ cảm xúc ham hố, vồ vập cả nhà thơ trước vẻ đẹp cuộc sống trần gian.

Quân Nguyễn (NNQ) A3K53 Thái hòa />
Page 6


ÔN TẬP VĂN HỌC LỚP 11 (Tài liệu số 5/8)
– Về nghệ thuật: Góp phần thể hiện nội dung cảm xúc của đoạn thơ, nhà thơ đã sử dụng thành công những câu thơ tự do
mang điệu nói, nhịp thơ dồn dập, lôi cuốn; cách sử dụng những động từ táo bạo, mới mẻ; phép lặp từ… để khắc hoạ ước
muốn giao cảm tận độ vô biên của thi sĩ với cuộc sống.
Cảm nhận đoạn thơ trong bài “Từ ấy” (Tố Hữu)
– Về nội dung: Quan niệm sống và cũng là quan niệm nghệ thuật của Tố Hữu thể hiện trong đoạn thơ là kết quả của sự
giác ngộ lí tưởng cộng sản. Nó đã chỉ rõ con đường đời và con đường nghệ thuật của nhà thơ là phải đứng vào hàng ngũ
những người lao động để gắn bó, cùng chiến đấu vì lí tưởng cộng sản. Tố Hữu quan niệm : sống là tự nguyện đặt cái “tôi”
của mình trong mối quan hệ gắn bó với quần chúng nhân dân. Tâm hồn thi sĩ trải rộng với cuộc đời, cùng hoà nhịp, đồng
cảm với những con người đau khổ như những người ruột thịt. Sống là chiến đấu, là hi sinh vì sự nghiệp cách mạng, vì
quần chúng, nhân loại cần lao. (Chú ý phân tích các từ : “tôi buộc”, “tôi đã là con”, “là anh”, “là em”, “trăm nơi”, “hồn khổ”,
“vạn nhà”, “kiếp phôi pha”…)
– Về nghệ thuật: Góp phần thể hiện nội dung cảm xúc của đoạn thơ, nhà thơ đã sử dụng thành công phép lặp, những từ
ngữ giàu tính tạo hình, biểu cảm ngôn ngữ thơ giàu nhạc điệu, nhịp thơ dồn dập, mạnh mẽ….
Những điểm tương đồng và khác biệt của hai đoạn thơ
* Tương đồng:

– Hai đoạn thơ đều thể hiện quan niệm sống tích cực, đẹp đẽ của một thế hệ tuổi trẻ được thức tỉnh ý thức cá nhân, khát
khao được khẳng định mình bằng một cuộc sống có ý nghĩa. Đó là lẽ sống cao đẹp của những con người gắn bó với cuộc
đời, với nhân dân, đất nước.
– Hai nhà thơ đã vận dụng những thành tựu nghệ thuật của công cuộc hiện đại hóa thơ ca đương thời.
* Khác biệt:
– Đoạn thơ của Xuân Diệu thể hiện quan niệm sống của một nhà thơ Mới. Nó thể hiện sự trân trọng của nhà thơ với vẻ
đẹp cuộc sống, tuổi trẻ, niềm vui, hạnh phúc ở cuộc đời. Đó là một quan niệm giàu giá trị nhân văn.
– Đoạn thơ của Tố Hữu nêu lên lẽ sống của một nhà thơ cách mạng đã nhận thức sâu sắc mối liên hệ giữa cá nhân mình
với quần chúng lao khổ để chiến đấu vì một lí tưởng chung. Đó là lẽ sống cao đẹp của con người ưu tú khi được giác ngộ
cách mạng.

Mọi thắc mắc xin liên hệ để giải đáp và báo cáo sai sót cho tác giả
Xin trân trọng cảm ơn

Quân Nguyễn (NNQ) A3K53 Thái hòa />
Page 7