Quản lý hoạt động giáo dục phòng chống bạo lực học đường cho học sinh ở các trường trung học phổ thông trên địa bàn thành phố yên bái tỉnh yên bái

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM

NGUYỄN PHƯƠNG LINH

QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC PHÒNG CHỐNG
BẠO LỰC HỌC ĐƯỜNG CHO HỌC SINH
Ở CÁC TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG
TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ YÊN BÁI TỈNH YÊN BÁI

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC

THÁI NGUYÊN - 2017


ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM

NGUYỄN PHƯƠNG LINH

QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC PHÒNG CHỐNG
BẠO LỰC HỌC ĐƯỜNG CHO HỌC SINH
Ở CÁC TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG
TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ YÊN BÁI TỈNH YÊN BÁI
Chuyên ngành: Quản lý giáo dục
Mã số: 60.14.01.14

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC

Người hướng dẫn khoa học: TS. PHÍ THỊ HIẾU

THÁI NGUYÊN - 2017


LỜI CAM ĐOAN
Tơi xin cam đoan đây là cơng trình nghiên cứu của riêng cá nhân tôi, các
số liệu kết quả nghiên cứu được trình bày trong luận văn là trung thực theo thực
tế nghiên cứu, chưa từng được bất cứ tác giả nào khác nghiên cứu và công bố.

Hà Nội, ngày 21 tháng 10 năm 2017
Tác giả
Nguyễn Phương Linh

i


LỜI CẢM ƠN
Tôi xin trân tro ̣ng cảm ơn sự hướng dẫn chu đáo của cơ giáo, TS. Phí Thị
Hiếu - người đã trực tiế p hướng dẫn tôi trong ś t q trình thực hiện luận văn.
Cơ đã theo sát và chỉ bảo chi tiết, bổ sung cho tôi rất nhiều kiến thức về chuyên
ngành quản lý giáo dục. Tôi xin trân tro ̣ng cảm ơn các thầ y cô giáo và các em
ho ̣c sinh các trường THPT trên địa bàn thành phố Yên Bái, tỉnh Yên Bái đã phối
hợp cộng tác trong các cuộc khảo sát, cho ý kiế n, quan tâm, ta ̣o điều kiện giúp
đỡ để tơi hồn thành đề tài nghiên cứu này.
Tuy đã cố gắ ng rất nhiề u để có thể hồn thành được đề tài, song không thể
tránh khỏi những thiế u sót. Rất mong nhận được những ý kiến đóng góp để luận
văn của tơi được hồn thiện hơn.

Hà Nội, ngày 21 tháng 10 năm 2017
Tác giả
Nguyễn Phương Linh

ii


MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN ................................................................................................. i
LỜI CẢM ƠN ...................................................................................................... ii
MỤC LỤC ..........................................................................................................iii
DANH MỤC CÁC TỪ, CỤM TỪ VIẾT TẮT .................................................. iv
DANH MỤC CÁC BẢNG .................................................................................. v
MỞ ĐẦU ............................................................................................................. 1
1.

Lý do chọn đề tài ......................................................................................... 1

2.

Mục đích nghiên cứu ................................................................................... 2

3.

Khách thể, đối tượng nghiên cứu ................................................................ 2

4.

Phạm vi nghiên cứu ..................................................................................... 2

5.

Giả thuyết khoa học ..................................................................................... 2

6.

Nhiệm vụ nghiên cứu .................................................................................. 3

7.

Phương pháp nghiên cứu ............................................................................. 3

8.

Cấu trúc luận văn ......................................................................................... 4

Chương 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC
PHÒNG CHỐNG BẠO LỰC HỌC ĐƯỜNG CHO HỌC SINH
THPT ........................................................................................................ 5
1.1.

Sơ lược lịch sử nghiên cứu vấn đề ............................................................ 5

1.1.1. Trên thế giới .............................................................................................. 5
1.1.2. Ở Việt Nam................................................................................................ 8
1.2.

Một số khái niệm cơ bản ......................................................................... 12

1.2.1. Quản lý, quản lý giáo du ̣c
 .................................................................... 12
1.2.2. Bạo lực, bạo lực học đường, phòng chống bạo lực học đường............... 14
1.2.3. Giáo dục phòng chống bạo lực học đường .............................................. 15
1.2.4. Quản lý giáo dục phòng chống bạo lực học đường cho học sinh Trung

học phổ thông .......................................................................................... 16
1.3.

Giáo dục phòng chống bạo lực học đường cho học sinh THPT ............. 17

1.3.1. Trường THPT trong hệ thống giáo dục quốc dân ................................... 17
1.3.2. Một số đặc điểm tâm sinh lý của học sinh THPT ................................... 17
iii


1.3.3. Mục tiêu giáo dục phòng chống bạo lực học đường cho học sinh trung
học phổ thông .......................................................................................... 20
1.3.4. Nội dung giáo dục phòng chống bạo lực học đường cho học sinh trung
học phổ thông .......................................................................................... 20
1.3.5. Phương pháp giáo dục phòng chống bạo lực học đường cho học sinh THPT ... 21
1.3.6. Các hình thức tổ chức giáo dục phòng, chống bạo lực học đường cho
học sinh trung học phổ thông .................................................................. 22
1.4. Một số vấn đề lý luận về quản lý hoạt động giáo dục, phòng chống bạo
lực học đường cho học sinh THPT.......................................................... 23
1.4.1. Lập kế hoạch giáo dục phòng, chống bạo lực học đường cho học sinh
THPT ....................................................................................................... 23
1.4.2. Tổ chức thực hiện kế hoa ̣ch giáo du ̣c phịng chớ ng ba ̣o lực ho ̣c đường
cho học sinh THPT .................................................................................. 25
1.4.3. Chỉ đa ̣o triể n khai kế hoa ̣ch giáo du ̣c phòng chố ng ba ̣o lực ho ̣c đường
ở các trường THPT .................................................................................. 26
1.4.4. Kiể m tra, đánh giá hoạt động giáo du ̣c phịng chớ ng ba ̣o lực ho ̣c đường
ở các trường THPT .................................................................................. 26
1.5. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lýhoạt động giáo dục phòng, chống bạo
lực học đường cho học sinh THPT.......................................................... 27
1.5.1. Các yếu tố khách quan .......................................................................... 27

1.5.2. Các yếu tố chủ quan................................................................................. 29
Kết luận chương 1.............................................................................................. 32
Chương 2. THỰC TRẠNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC PHÒNG,
CHỐNG BẠO LỰC HỌC ĐƯỜNG CHO HỌC SINH THPT TRÊN
ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ YÊN BÁI, TỈNH YÊN BÁI .............................. 33

2.1. Khái quát về khách thể nghiên cứu ...................................................... 33
2.2.

Tổ chức khảo sát thực trạng .................................................................... 35

2.2.1. Mục đích khảo sát .................................................................................... 35
2.2.2. Khách thể khảo sát................................................................................... 35
2.2.3. Nội dung khảo sát .................................................................................... 35
iv


2.2.4. Phương pháp khảo sát.............................................................................. 35
2.3.

Thực trạng giáo dục phòng chống bạo lực học đường cho học sinh
THPT ở thành phố Yên Bái, tỉnh Yên Bái .............................................. 36

2.3.1. Thực tra ̣ng về nội dung giáo du ̣c phịng chớ ng ba ̣o lực ho ̣c đường ........ 36
2.3.2. Thực tra ̣ng về phương pháp giáo du ̣c phịng chớ ng ba ̣o lực ho ̣c đường ......... 38
2.3.3. Thực tra ̣ng về hình thức tở chức giáo du ̣c phịng chố ng ba ̣o lực ho ̣c đường .. 41
2.3.4. Kế t quả cơng tác giáo du ̣c phịng chớ ng ba ̣o lực ho ̣c đường .................. 43
2.4.

Thực trạngquản lý hoạt động giáo dục phòng chống bạo lực học đường

cho học sinh THPT ở TP Yên Bái ........................................................... 45

2.4.1. Thực trạng quản lý kế hoạch giáo dục phòng, chống bạo lực ho ̣c đường
cho học sinh ở các trường THPT thành phố Yên Bái, tỉnh Yên Bái ............ 45
2.4.2. Thực tra ̣ng về tổ chức thực hiện kế hoa ̣ch giáo du ̣c phịng chớ ng ba ̣o
lực ho ̣c đường ở các trường Trung ho ̣c phổ thông .................................. 46
2.4.3. Thực tra ̣ng chỉ đa ̣o triể n khai kế hoa ̣ch giáo du ̣c phịng chớ ng ba ̣o lực
ho ̣c đường ................................................................................................ 47
2.4.4. Thực tra ̣ng kiể m tra, đánh giá kế t quả hoạt động giáo du ̣c phịng, chớ ng
ba ̣o lực học đường ở các trường THPT ................................................... 49
2.4.5. Các yế u tố ảnh hưởng đế n quản lý giáo du ̣c phòng chố ng ba ̣o lực học
đường cho HS THPT ............................................................................... 52
2.4.6. Đánh giá chung về hoạt động quản lý giáo dục phòng chống BLHĐ..... 53
Kết luận chương 2.............................................................................................. 57
Chương 3. BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC PHÒNG
CHỐNG BẠO LỰC HỌC ĐƯỜNG CHO HỌC SINH THPT Ở
THÀNH PHỐ YÊN BÁI, TỈNH YÊN BÁI .............................................. 59

3.1.

Các nguyên tắc đề xuất biện pháp ........................................................... 59

3.1.1. Nguyên tắc đảm bảo tính mục đích ......................................................... 59
3.1.2. Nguyên tắc đảm bảo tính thực tiễn .......................................................... 60
3.1.3. Nguyên tắc đảm bảo tính khả thi ............................................................. 60
3.1.4. Ngun tắc đảm bảo tính đồng bộ, tồn diện .......................................... 60

v

3.2.

Các biện pháp quản lý hoạt động giáo dục phòng, chống BLHĐ cho
HS THPT ở thành phố Yên Bái, tỉnh Yên Bái ........................................ 61

3.2.1. Xây dựng kế hoa ̣ch giáo dục phòng chống BLHĐ cho ho ̣c sinh trường
THPT phù hơ ̣p với chương trình giáo du ̣c chung ................................... 61
3.2.2. Bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động giáo dục phòng chống bạo lực
học đường cho giáo viên ......................................................................... 64
3.2.3. Chỉ đa ̣o triể n khai kế hoa ̣chGD phịng chống BLHĐ cho ho ̣c sinh
THPT theo hướng tích hơ ̣p và lồ ng ghép các hoạt động da ̣y ho ̣c ngoa ̣i
khóa và chính khóa .................................................................................. 65
3.2.4. Tăng cường sự phối hợp các lực lượng giáo du ̣c trong và ngoài nhà
trường tham gia hoạt động giáo du ̣c phòng chống BLHĐ cho ho ̣c sinh
THPT ....................................................................................................... 68
3.3. Khảo nghiệm tính cầ n thiế t và tính khả thi của biện pháp ......................... 70
3.4. Mối quan hệ giữa các biện pháp ................................................................. 74
Kết luận chương 3.............................................................................................. 76
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ ................................................................. 77
1. Kết luận .......................................................................................................... 77
2. Kiế n nghi .......................................................................................................
79
̣
TÀI LIỆU THAM KHẢO............................................................................... 82
PHỤ LỤC

vi


DANH MỤC CÁC TỪ, CỤM TỪ VIẾT TẮT

BGH

: Ban giám hiệu

BLHĐ

: Ba ̣o lực học đường

CBQL

: Cán bộ quản lý

GDCD

: Giáo du ̣c công dân

GV

: Giáo viên
 


GVBM : Giáo viên bộ môn
GVCN

: Giáo viên chủ nhiệm

HS

: Ho ̣c sinh


HV

: Hành vi


PHHS

: Phu ̣ huynh ho ̣c sinh

TDTT

: Thể du ̣c thể thao

THPT

: Trung ho ̣c phổ thơng

VHVN

: Văn hóa văn nghệ

iv


DANH MỤC CÁC BẢNG
Bảng 2.1.

Đánh giá của Cán bộ quản lý, giáo viên các trường Trung học
phổ thông thành phố Yên Bái, tỉnh Yên Bái về việc thực hiện

Bảng 2.2.

nội dung giáo du ̣c phịng, chớ ng ba ̣o lực ho ̣c đường .................... 37
Đánh giá của ho ̣c sinh các trường THPT thành phố Yên Bái về
việc thực hiện nội dung giáo du ̣c phịng, chớ ng ba ̣o lực ho ̣c
đường ............................................................................................. 37

Bảng 2.3.

Đánh giá của GV về mức độ sử du ̣ng các phương pháp giáo
du ̣c phịng chớ ng ba ̣o lực ho ̣c đường cho ho ̣c sinh ....................... 39

Bảng 2.4.

Đánh giá của HS về mức độ sử du ̣ng các phương pháp giáo du ̣c

Bảng 2.5.
Bảng 2.6.
Bảng 2.7.

phịng chớ ng ba ̣o lực ho ̣c đường của GV ...................................... 40
Tự đánh giá của GV về việc sử dụng các hình thức giáo du ̣c
phịng chố ng ba ̣o lực ho ̣c đường cho ho ̣c sinh .............................. 41
Đánh giá của HS về các hình thức giáo du ̣c phịng chớ ng ba ̣o
lực ho ̣c đường của giáo viên ......................................................... 42
Thực tra ̣ng lập kế hoa ̣ch giáo du ̣c phịng chớ ng ba ̣o lực ho ̣c
đường ở các trường THPT ở thành phố Yên Bái, tỉnh Yên Bái ... 45

Thực tra ̣ng về tở chức thực hiện kế hoa ̣ch phịng, chớ ng BLHĐ
ở các trường THPT ........................................................................ 46
Bảng 2.9. Thực tra ̣ng chỉ đa ̣o triể n khai kế hoa ̣ch giáo du ̣c phịng, chớ ng

BLHĐ ............................................................................................ 48
Bảng 2.10. Chấ t lượng giáo du ̣c đa ̣o đức ........................................................ 50
Bảng 2.11. Sự khác biệt về đánh giá kết quả hoạt động giáo dục phòng
chống BLHĐ ở các trường THPT thành phố Yên Bái.................. 51
Bảng 2.12. Tỷ lệ ý kiến đánh giá của CBQLGD về mức độ tác động của
các yếu tố đến QLGD phòng chống BLHĐ cho HS THPT .......... 52
Bảng 2.8.

Bảng 3.1.

Bảng 3.2.

Kế t quả khảo sát về tính cầ n thiế t của một số biện pháp quản
lý giáo du ̣c phịng, chớ ng BLHĐ ở các trường THPT thành phố
Yên Bái .......................................................................................... 71
Kế t quả kiể m chứng tính khả thi của các biện pháp quản lý
giáo du ̣c phịng, chớ ng ba ̣o lực ho ̣c đường ................................... 72
v


MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Trong suốt những năm vừa qua, Việt Nam đã có những bước chuyển mình
mạnh mẽ, đạt được nhiều thành tựu góp phần quan trọng trong việc hoàn thành
các kế hoạch chiến lược về mọi mặt của đất nước, đặc biệt là mục tiêu “nâng cao
dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài” của ngành giáo dục. Bên cạnh
những thành tựu phát triển, giáo dục Việt Nam vẫn còn tồn tại nhiều bất cập, yếu
kém. Hậu quả của hạn chế này là sự gia tăng phức tạp của hiện tượng bạo lực
học đường trong các trường học, đặc biệt là khối THPT. Đây là mối lo ngại không
chỉ của ngành Giáo dục mà cịn của tồn xã hội.

Bạo lực học đường ngày càng gia tăng với số lượng chóng mặt đã ảnh
hưởng rất lớn đến quá trình đào tạo và phát triển con người của đất nước. Do đó,
cần tiến hành và tăng cường cơng tác giáo dục phịng chống bạo lực học đường
cho học sinh. Để hoạt động này có hiệu quả, cơng tác quản lý của lãnh đạo nhà
trường có vai trò hết sức quan trọng.
Ở tỉnh Yên Bái, để ngăn ngừa có hiệu quả BLHĐ xảy ra ở đơn vị mình,
nhiều trường THPT trong tỉnh đã có các hình thức, giải pháp khác nhau để phòng
chống và hạn chế BLHĐ xảy ra. Có nhiều hoạt động tuy khơng mới về nội dung
nhưng đã được cải tiến không ngừng về mặt hình thức để thu hút học sinh tham
gia nhằm góp phần hạn chế tình trạng bạo lực trong trường THPT. Tuy vậy, nhìn
trên diện rộng thì thực trạng cơng tác quản lý phòng chống BLHĐ trong các
trường THPT ở tỉnh n Bái vẫn cịn khơng ít mặt hạn chế, bất cập. Chính vì
vậy, BLHĐ vẫn xảy ra và có thể diễn biến phức tạp trong các nhà trường bất cứ
lúc nào nếu như từng đơn vị, trường học lơ là, mất cảnh giác đối với vấn đề
BLHĐ.
Với những lý do trên, chúng tôi lựa chọn đề tài: “Quản lý hoạt động giáo
dục phòng chống bạo lực học đường cho học sinh ở các trường trung học phổ

1


thông thành phố Yên Bái, tỉnh Yên Bái” để nghiên cứu với mong muốn đề xuất
một số biện pháp nâng cao hiệu quả cơng tác quản lý giáo dục phịng chống và
hạn chế nạn bạo lực học đường.
2. Mục đích nghiên cứu
Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và thực tiễn về quản lý giáo dục phịng
chớ ng ba ̣o lực ho ̣c đường ở các trường THPT thành phố Yên Bái, đề tài đề xuấ t
các biện pháp quản lý giáo du ̣c phịng chớ ng bạo lực ho ̣c đường trong các trường
THPT ở thành phố Yên Bái, tỉnh Yên Bái, nhằ m ha ̣n chế tình tra ̣ng ba ̣o lực ho ̣c
đường, đồ ng thời giáo dục ho ̣c sinh có những hành vi phù hơ ̣p với yêu cầ u xã

hội.
3. Khách thể, đối tượng nghiên cứu
3.1. Khách thể nghiên cứu
Quản lý hoạt động giáo dục học sinh ở các trường THPT.
3.2. Đối tượng nghiên cứu
Biện pháp quản lý hoạt động giáo dục phòng chống bạo lực học đường
cho học sinh THPT ở Thành phố Yên Bái, tỉnh Yên Bái.
4. Phạm vi nghiên cứu
Chúng tôi tiến hành khảo sát lấy ý kiến của các CBQLGD, GV và HS tại
5 trường THPT trên địa bàn thành phố Yên Bái: THPT chuyên Nguyễn Tất
Thành, THPT Lý Thường Kiệt, THPT Hoàng Quốc Việt, THPT Nguyễn Huệ,
THPT Dân tộc nội trú.
5. Giả thuyết khoa học
Công tác quản lý giáo dục phòng chống bạo lực học đường ở các trường
THPT thành phố Yên Bái nhiều năm qua đã được quan tâm và có nhiều tiến bộ,
tuy nhiên đứng trước những thay đổi của mơi trường, có ảnh hưởng sâu sắc đến
hoạt động giáo dục phổ thơng thì cơng tác quản lý trên bộc lộ nhiều bất cập. Nếu
có các biện pháp quản lý giáo dục phù hợp thì sẽ hạn chế được nạn bạo lực học

2


đường, từ đó nâng cao chất lượng giáo dục đạo đức cho học sinh, đặc biệt là giáo
dục phòng chống BLHĐ.
6. Nhiệm vụ nghiên cứu
- Xây dựng cơ sở lý luận về quản lý hoạt động giáo dục phòng chống bạo
lực học đường cho học sinh THPT.
- Khảo sát, phân tích thực trạngquản lý hoạt động giáo dục phịng chống
bạo lực học đường cho học sinh ở các trường THPT Thành phố Yên Bái.
- Đề xuất các biện pháp quản lý hoạt động giáo dục phòng chống bạo lực

học đường cho học sinh ở các trường THPT Thành phố Yên Bái, tỉnh Yên Bái.
7. Phương pháp nghiên cứu
- Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận:
Nghiên cứu phân tích, tổng hợp, hệ thống hố, phân loại các tài liệu khoa
học có liên quan đến hoạt động quản lý giáo dục, bạo lực học đường...nhằm xây
dựng cơ sở lý luận cho vấn đề nghiên cứu.
- Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn
+ Phương pháp điều tra bằng phiếu hỏi:
Sử dụng hệ thống các câu hỏi và phiếu điều tra theo mẫu nhằm thu thập số
liệu về thực trạng công tácquản lý hoạt động giáo dục phòng chống bạo lực học
đường cho học sinh THPT ở Thành phố n Bái, từ đó tìm ra những ưu điểm,
hạn chế và nguyên nhân của thực trạng.
+ Phương pháp phỏng vấn:
Đối tượng phỏng vấn là cán bộ quản lý và giáo viên của các trường THPT
trên địa bàn Thành phố Yên Bái, tỉnh Yên Bái.Chủ đề phỏng vấn là công tác
quản lý hoạt động giáo dục phịng chống BLHĐ tại trường mình cơng tác.
+ Phương pháp quan sát:
Quan sát hoạt động dạy học và giáo dục ngồi giờ lên lớp với chủ đề phịng
chống bạo lực học đường cho học sinh THPT ở Thành phố Yên Bái, tỉnh Yên
Bái.

3


+ Phương pháp chuyên gia
Lấy ý kiến đóng góp của các chuyên gia về lĩnh vực QLGD (Lãnh đạo
phòng Giáo dục, Trưởng, phó các bộ phận chun mơn), lãnh đạo các trường
THPT trong tỉnh Yên Bái về tính cần thiết và tính khả thi của các biện pháp quản
lý hoạt động giáo dục phòng chống bạo lực học đường cho học sinh THPT ở
Thành phố Yên Bái.

- Các phương pháp bổ trợ
Sử dụng phương pháp thống kê toán học để xử lý các số liệu, tính phần
trăm, tính trung bình cộng để xử lý các kết quả khảo sát thực tiễn.
8. Cấu trúc luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận, khuyến nghị, danh mục tài liệu tham khảo
vàphụ lục, luận văn cấu trúc gồm có 3 chương:
Chương 1: Cơ sở lý luận về quản lý hoạt động giáo dục phòng chống bạo
lực học đường cho học sinh THPT.
Chương 2: Thực trạng quản lý hoạt động giáo dục phòng chống bạo lực
học đường cho học sinh THPT ở Thành phố Yên Bái.
Chương 3: Biện pháp quản lý hoạt động giáo dục phòng chống bạo lực
học đường cho học sinh THPT ở Thành phố Yên Bái.

4


Chương 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC PHÒNG
CHỐNG BẠO LỰC HỌC ĐƯỜNG CHO HỌC SINH THPT
1.1. Sơ lược lịch sử nghiên cứu vấn đề
1.1.1.Trên thế giới
Bạo lực học đường đang trở thành vấn nạn tại nhiều quốc gia. Bạo lực học
đường không phải là câu chuyện mới, nhưng thời gian gần đây, nó trở thành đề
tài được nhiều phụ huynh trên thế giới quan tâm khi mạng xã hội góp phần “phát
tán” nhanh hơn những đoạn ghi hình các học sinh ẩu đả, hiếp đáp lẫn nhau.
Trung tâm Kiểm sốt và phịng ngừa dịch bệnh Mỹ (CDC) là một cơ quan
thuộc bộ Y tế và dịch vụ nhân sinh Mỹ. Nhiệm vụ của CDC là thực hiện cơng tác y
tế cộng đồng và an tồn thông qua việc cung cấp thông tin giúp nâng cao sức khoẻ
cùng với các bộ trong liên bang và các tổ chức khác. Tuy nhiên, nhiều năm qua,
CDC cũng là một trong những cơ quan có nhiều nghiên cứu và hành động trong vấn

đề bạo lực học đường tại Mỹ và nhiều quốc gia trên thế giới.
Năm 2007, CDC đã đưa ra hệ thống chiến lược ngăn ngừa và can thiệp với
vấn đề bạo lực học đường. Theo đó, các chuyên gia của cơ quan này xây dựng
bốn mức độ can thiệp tương ứng với bốn chương trình can thiệp để ngăn chặn
tình trạng này. Đó là can thiệp xã hội, cộng đồng trường học, gia đình và can
thiệp cá nhân.
Các chiến lược phòng chống từ xã hội nhắm tới việc thay đổi điều kiện
văn hoá và xã hội nhằm giảm thiểu sự phát sinh bạo lực. Sự can thiệp ở mức độ
này khá rộng từ hạn chế kích thích bạo lực trên các phương tiện truyền thông,
phục hồi các quy tắc xã hội và đạo đức tới việc tái dựng các hệ thống giáo dục
tích cực. Tuy rộng về hình thức nhưng để sự can thiệp này khả thi đòi hỏi mỗi

5


quốc gia phải có những hành động mạnh và sâu sắc. Chính vì thế đây được coi
là mức độ can thiệp có tính hiệu quả và tính khả thi là thấp nhất.
Cộng đồng trường học là mức độ can thiệp được xây dựng nhằm giảm
thiểu những nguy cơ bạo lực tại trường học. Các nghiên cứu tâm lý học cho thấy,
sự giảm bớt của bạo lực và những thái độ tiêu cực ở thanh thiếu niên đặc biệt
hiệu quả với những can thiệp tại trường học. CDC đề xuất trường học khuyến
khích các kỹ năng quản lý lớp học, hình thức học nhóm và hình thức giám sát
chủ động giữa học sinh. Mức độ can thiệp thứ tư chính là gia đình. Thái độ bạo
lực của thanh thiếu niên có thể xuất phát từ chính hồn cảnh gia đình. Trong
trường hợp đó, sẽ khơng dễ để can thiệp một cách mềm mỏng. Tuy nhiên, thực
tế cho thấy khi môi trường sống tại gia đình lành mạnh, tích cực và mối quan hệ
giữa bố mẹ và con cái, ông bà và cháu, anh chị em… tích cực sẽ đảm bảo cho
mối quan hệ cá nhân với xã hội không đẩy tới bạo lực.
Tại rất nhiều nước hiện nay, sự can thiệp hiệu quả nhất chính là can thiệp
trực tiếp với các học sinh có thái độ gây hấn và hành vi bạo lực. Trường học phối

hợp với gia đình và chuyên gia tâm lý có thể xây dựng các chương trình can thiệp
nhằm giảm thiểu thái độ xung đột của các em đồng thời giúp các em biết cách
hoà đồng và biết lựa chọn những hành vi tích cực thay vì bạo lực.
CDC và nhiều tổ chức xã hội khác như PLAN, SIDA đều thống nhất với
hướng quan điểm can thiệp đúng mức độ. Nếu ngay lập tức áp dụng những hình
thức giáo dục quá mạnh chắc chắn sẽ gây tác dụng ngược với các đối tượng bạo
lực học đường. Chính vì thế cần xác định rõ nguyên nhân, điều kiện tâm lý cũng
như hoàn cảnh sống của đối tượng để lựa chọn hình thức can thiệp phù hợp.
Tổ chức phát triển cộng đồng tập trung vào trẻ em Plan International và
Trung tâm nghiên cứu quốc tế về phụ nữ (ICRW) vừa cơng bố báo cáo về tình
trạng bạo lực trong các trường học ở châu Á. Báo cáo dựa trên kết quả nghiên
cứu và khảo sát thực tế với 9.000 học sinh ở lứa tuổi 12-17, các giáo viên, hiệu
6


trưởng, phụ huynh... tại 5 quốc gia Campuchia, Việt Nam, Indonesia, Pakistan
và Nepal, thực hiện từ tháng 10/2013 đến tháng 3/2014.
Theo báo cáo này, tình trạng bạo lực trong các trường học châu Á đang ở
mức báo động. Trung bình cứ 10 học sinh thì có 7 em từng trải nghiệm bạo lực
học đường. Quốc gia có số học sinh hứng chịu nạn bạo lực cao nhất là Indonesia
(84%); thấp nhất là Pakistan với 43%. Chỉ tính trong 6 tháng (10/2013-3/2014),
số học sinh bị bạo lực (ở mọi hình thức: tinh thần, thể xác...) tại trường học của
Indonesia là 75%. Việt Nam với 71%.
Năm 1994 Mushinski M với nghiên cứu có tên: “Bạo lực trong các trường
cơng lập của Mỹ” trong loạt bài điều tra hàng năm của giáo viên trường công lập
MetLife Mỹ đã chỉ ra thực trạng hành vi bạo lực, nhận thức của giáo viên, sinh
viên và các quan chức thực thi pháp luật về tình trạng bạo lực học đường trong
các trường học. Những người tham gia khảo sát công nhận bạo lực là một vấn đề
trong các trường học của họ, tuy nhiên sự cảm nhận về tầm quan trọng của vấn
đề này lại có sự khác nhau giữa các nhóm.

Một cơng trình nghiên cứu của Glew GM và các cộng sự tiến hành năm
2005 trên 3530 học sinh lớp ba, lớp bốn, lớp năm tại Mỹ với đề tài: “Bắt nạt, tâm
lý xã hội điều chỉnh và kết quả học tập ở trường tiểu học” với mục tiêu xác định
tỷ lệ bắt nạt trong trường tiểu học và mối liên quan của nó với nhà trường, thành
tích học tập, hành động kỷ luật và cảm giác của bản thân: buồn, an toàn, phụ
thuộc. Kết quả của nghiên cứu cho thấy 23% trẻ em được khảo sát đã từng tham
gia bắt nạt, hoặc đã từng là kẻ bắt nạt, nạn nhân hoặc cả hai. Nạn nhân và kẻ bắt
nạt nạn nhân có thành tích học tập thấp hơn so với những người ngoài cuộc. Tất
cả 3 nhóm nêu trên đều có cảm giác khơng an toàn khi ở trường học so với những
đứa trẻ ngoài cuộc. Nạn nhân và kẻ bắt nạt nạn nhân cho biết, họ cảm thấy rằng
họ không thuộc về trường học. Họ thường cảm thấy buồn bã nhiều hơn so với
những đứa trẻ bình thường. Những kẻ bắt nạt và nạn nhân của hành vi bắt nạt
chủ yếu là nam giới. Tác giả đưa ra kết luận: tỷ lệ bắt nạt thường xuyên của các

7


học sinh tiểu học là đáng nể. Đồng thời, mối liên hệ giữa hành vi bắt nạt đã chỉ
ra rằng đây là một vấn đề nghiêm trọng trong trường tiểu học. Các nghiên cứu
được trình bày trong tài liệu nà cho thấy sự cần thiết phải có các chương trình
giảng dạy chống bạo lực học đường.
1.1.2. Ở Việt Nam
Theo Báo cáo của Tổng cục Cảnh sát phòng chống tội phạm (Bộ Công
an), từ năm 2013 - 2015, đã xử lý hơn 25.000 vụ phạm pháp hình sự, xử lý trên
42.000 đối tượng, trong đó có hơn 75% là thanh, thiếu niên, học sinh, sinh viên.
Điều đáng nói là so với những năm trước, đối tượng phạm tội ngày càng trẻ hóa
và hành vi phạm tội cũng như tính chất mức độ phạm tội ngày càng nghiêm trọng
hơn, những hành vi bạo lực trong trường học ngày càng tăng và đa dạng.
Tác giả Mạc Văn Trang, một trong những chuyên gia đầu ngành liên quan
đến tâm lý học đường trong một nghiên cứu của mình đã chỉ ra rằng, hệ thống

pháp luật, quy định trách nhiệm trong quản lý từ trên xuống dưới không rõ ràng,
trách nhiệm không cụ thể, kỷ luật không nghiêm minh, nên hiệu quả công vụ,
trách nhiệm nghề thấp. Dưới góc độ ứng xử với HS vi phạm, PGS. Trang phân
tích: Những việc kiểm điểm, phê bình, khiển trách, đuổi học 1 tuần... rất ít có tác
dụng vì chỉ là tác động bên ngồi. Đối với em bị hại càng khó khăn giải tỏa được
những “uẩn khúc” nặng nề qua khuyên bảo hay tham vấn hời hợt...[dẫn theo 32].
Theo tác giả Huỳnh Văn Sơn “Ngay trong môi trường học đường, việc dạy
làm người còn bị xem nhẹ; chuyện dồn ép để học tập vẫn được đặt để như một
yêu cầu tối quan trọng. Đó là chưa kể việc thiếu mềm mại trong cách thức giáo
dục, thiếu đầu tư cho việc tìm hiểu và tác động giáo dục... Khơng ít thầy cơ giáo
vẫn cho rằng mình là bậc “bề trên”, thời gian đâu để lắng nghe, điều kiện đâu để
tìm hiểu hồn cảnh, sự đầu tư cho cơng tác giáo dục đạo đức cịn bị xem nhẹ thì
thử hỏi bạo lực - một hành vi bột phát sao khơng có cơ hội nảy sinh”. Sự ảnh
hưởng của các loại sản phẩm được núp bóng dưới văn hố một cách thô thiển,
8


đó là những trị chơi bạo lực gián tiếp hay trực tuyến, đó là những phim ảnh thiếu
sự kiểm sốt của những cơ quan chức năng được tuồn vào bằng nhiều hình thức
dẫn đến sự “rối nhiễu” hành vi về mặt tâm lý. Đây không hẳn là sự rối nhiễu
mang tính chất tâm thần mà đó là rối nhiễu hay lệch chuẩn hành vi với những
định hướng chuẩn mực.
Tác giả Đinh Phương Duy, Phó Hiệu trưởng Trường Cán bộ thành phố Hà Nội
chỉ ra rằng: “Các giá trị xã hội đang thay đổi. Thế hệ trẻ chưa được giáo dục một
cách bài bản đồng bộ nên một bộ phận không nhỏ bị khủng hoảng, tiếp thu những
giá trị ảo không đúng với chuẩn mực của xã hội” [dẫn theo 32].
Tác giả Trần Tuấn Lộ, Trưởng khoa Tâm lý Trường Đại học Văn Hiến
cho rằng: “Cùng với sự phát triển của kinh tế và xã hội, thế hệ trẻ đang bị đầu
độc bởi ma lực của những trò chơi chém giết trong game, đồng thời cũng bị
"nhiễm khuẩn” từ chính những cảnh bạo hành trong gia đình và ngồi xã hội.

Chính người lớn đã góp phần khơng nhỏ làm tăng thêm tính hung hãn, cơn đồ
ở trẻ” và “Ngun nhân từ nhà trường chính là sự giáo dục chưa đủ, thậm chí
khơng giáo dục về việc phịng chống bạo lực. Đặc biệt là gia đình cũng chưa
quan tâm, chưa thân thiện với con cái trong khi xã hội lại có quá nhiều yếu tố
độc hại đối với lứa tuổi các em. Học sinh tiếp xúc với hàng ngàn cảnh bạo
lực… để rồi trở thành một hình ảnh quen thuộc và bắt chước theo. Đó cịn là
hệ quả của sự vơ cảm của người lớn, của việc giáo dục quá nặng về lý thuyết,
kiến thức mà không giáo dục về kỹ năng, đạo đức, nhân cách làm người” [dẫn
theo 19].
Tác giả Nguyễn Vinh Hiển cho biết: Những giá trị đạo đức trong xã hội
đang thay đổi nhanh, trong khi việc ứng phó của ngành giáo dục không theo
kịp. Trong thời gian tới, phải tập trung bồi dưỡng cho giáo viên dạy môn đạo
đức bởi trong thời gian qua, nhà trường chỉ chú trọng tới các mơn chính như
tốn, văn…

9


Nhằm góp phần cung cấp cho các nhà quản lý giáo dục, giáo viên, học
sinh, cha mẹ học sinh cũng như các đối tượng quan tâm khác trong xã hội các kỹ
năng cơ bản để phịng chống có hiệu quả bạo lực học đường và tệ nạn xã hội, đã
có nhiều cơng trình nghiên cứu khác nhau.
Bộ GD&ĐT đã tổ chức lễ trao giải sinh viên nghiên cứu khoa học năm
2016. Có 8 đề tài nghiên cứu giành giải nhất. Trong đó, đề tài: “Xây dựng cẩm
nang tuyên truyền nhằm phòng chống Bạo lực học đường” đã thực sự thu hút sự
quan tâm của dư luận. Cẩm nang phòng chống bạo lực học đường là một đề tài
thiên về giải pháp cụ thể, được nhìn nhận dưới góc độ của học sinh, là một thơng
điệp của chính các em gửi đến các nhà quản lý giáo dục.
Tác giả Phạm Minh Hạc nhận định học sinh sử dụng bạo lực là do không
được giáo dục đầy đủ, không đủ sức phân biệt được hành vi của mình dẫn đến

suy nghĩ và hành động lệch lạc. Trong nghiên cứu của mình, ơng đưa ra 6 nguyên
nhân dẫn đến tình trạng bạo lực học đường, đó là: một số học sinh thiếu vắng sự
yêu thương của gia đình; áp lực học tập do người lớn áp đặt; thường xuyên bị
bạo lực gia đình; thích chứng tỏ bản thân; hùa theo bạn bè tham gia đánh nhau;
bị kích động bởi hồn cảnh do thiếu kỹ năng giải quyết vấn đề.
Những năm gầ n đây, ba ̣o lực ho ̣c đường mới được tập trung nghiên cứu một
như là đố i tươ ̣ng của một bộ môn khoa ho ̣c. Rất nhiều tác phẩm, đề tài đi sâu vào
nghiên cứu hoạt động giáo dục phòng chống bạo lực học đường ở trong nước.
- Quang Cường (2014), Hà Nội: Học sinh được học cách phòng ngừa, ứng
phó với bạo lực học đường, Diễn đàn Dân trí Việt Nam. 

- Trầ n Quyế t, Quang Sơn (2014), Những lỗ hổ ng “chế t người” trong giáo
dục nhân cách và pháp luật. .
- Kỷ yếu Hội thảo khoa học quốc tế (2009): “Nhu cầu, định hướng và đào
tạo tâm lý học đường tại Việt Nam” (Needs, Direction and Training of School
spychology in VietNam), Viện Tâm lý học.

10


- Hà Loan (2014), “Vô cảm là lớp cặn nổi trên bề mặt xã hội”, trang điện
tử Chúng ta, ngta. com/nd/tu-lieu-tra-cuu/vo-cam-la-lopcan-noitren-be-mat-xa-hoi.html, ngày 15/9/2014.
- Chi Nam (2015), “Giáo viên bạo hành trẻ mầm non: Do quản lý yếu
kém…”, Báo điện tử Phụ nữ online, />chuyen-giao-duc/giao-vien-bao-hanhtre-mam-non-do-quan-ly-yeu-kem-61447/,
ngày 8/10/2015.
- Hồng Nam (2015), “Mổ xẻ nguyên nhân khiến bạo lực học đường tràn
lan”, Báo điện tử Sống khỏe.vn, ngày 18/03/2015.
- Dương Thi ̣ Trúc Ba ̣ch (2002), Đề tài “Những biện pháp quản lý hoạt động
giáo dục đạo đức cho học sinh trung học phổ thông của người hiệu trưởng”.
Song song với các nghiên cứu về BLHĐ, cũng có rất nhiều các nghiên cứu
về công tác giáo dục và quản lý giáo dục đối với hoạt động này. Tuy nhiên các

nghiên cứu đa số vẫn chỉ dừng lại ở mức đặt hoạt động giáo dục BLHĐ trong
mối quan hệ với các hoạt động khác, chứ không nghiên cứu chuyên sâu. Một số
nghiên cứu như:
Đề tài “Biện pháp giáo dục đạo đức cho HS THPT nước ta hiện nay” của
tác giả Nguyễn Thế Hệ đã làm sáng tỏ bản chất, nội dung và vai trò của giáo dục
đạo đức cho học sinh THPT. Trên cơ sở khái quát tình hình giáo dục ở nước ta
hiện nay, đề tài nêu lên những giải pháp có tính khả thi nhằm đổi mới nội dung,
hình thức, phương pháp giáo dục đạo đức cho học sinh THPT.
Nghiên cứu của hai tác giả Nguyễn Thị Thanh Bình, Nguyễn Thị Mai Lan
trong cuốn “Bạo lực học đường ở Việt Nam hiện nay nhìn từ góc độ tâm lí học”
đã trình bày tổng quan tình hình nghiên cứu về bạo lực học đường, một số vấn
đề lí luận cơ bản về bạo lực học đường, thực trạng một số khía cạnh tâm lí của

11


bạo lực học đường và các biện pháp ngăn chặn, phịng ngừa hành vi bạo lực học
đường.
Nhằm góp phần cung cấp cho các nhà quản lý giáo dục, giáo viên, học
sinh, cha mẹ học sinh cũng như các đối tượng quan tâm khác trong xã hội các kỹ
năng cơ bản để phịng chống có hiệu quả bạo lực học đường và tệ nạn xã hội, tác
giả Lê Vân Anh và nhóm tác giả đã biên soạn bộ sách “Giáo dục kỹ năng phòng
chống bạo lực học đường” cho cấp Tiểu học và Trung học phổ thông. Sách do
Nhà xuất bản Đại học Quốc gia Hà Nội ấn hành năm 2013. Bộ sách trình bày cả
lý luận và thực tiễn về tình trạng bạo lực học đường.
Thơng qua các bài viết, các cơng trình nghiên cứu về bạo lực học đường
cũng như cơng tác giáo dục phịng chống bạo lực học đường, chúng ta đã có cái
nhìn tồn diện và sâu sắc về hậu quả của ba ̣o lực ho ̣c đường đớ i với gia đình, nhà
trường và chính các em ho ̣c sinh. Tuy nhiên những cơng trình này vẫn chưa thực
sự được quan tâm và đầu tư nghiên cứu, số lượng cịn q ít so với các đề tài

nghiên cứu thuộc các lĩnh vực khác, vì vậy để góp thêm một tiế ng nói vào vấ n
na ̣n đang nhức nhố i xã hội này, chúng tôi lựa cho ̣n đề tài: "Quản lý hoạt động
giáo du ̣c phịng, chớ ng ba ̣o lực ho ̣c đường cho ho ̣c sinh ở các trường THPT thành
phố Yên Bái, tỉnh n Bái " cho cơng trình nghiên cứu của mình.

1.2. Một số khái niệm cơ bản
1.2.1. Quản lý, quản lý giáo dục

1.2.1.1. Quản lý
Theo quan điể m điề u khiể n học: Quản lý là chức năng của những hệ có tở
chức, với bản chấ t khác nhau: sinh ho ̣c, xã hội, kỹ thuật... nó bảo tồn cấ u trúc
các hệ, duy trì chế độ hoạt động. Quản lý là một động tác hơ ̣p quy luật khách
quan.
Theo quan điể m lý thuyế t hệ thố ng: Quản lý là "Phương thức tác động có

12


chủ đinh
̣ của chủ thể quản lý lên hệ thố ng, bao gồ m các quy tắ c, các ràng buộc
về hành vi đố i với mo ̣i đố i tươ ̣ng ở các cấ p trong hệ thố ng nhằ m duy trì tính trội
hơ ̣p lí của cơ cấ u và đưa hệ thố ng đa ̣t tới mu ̣c tiêu".
Khái niệm quản lý được nhiều tác giả trong và ngoài nước quan niệm theo
cách tiế p cận khác nhau.
Tác giả Đặng Vũ Hoa ̣t và Hà Thế Ngữ cũng cho rằ ng: “Quản lý là một
quá trình đi ̣nh hướng, q trình có mục đích, quản lý có hệ thớ ng là q trình
tác động đế n hệ thố ng nhằ m đạt được những mục tiêu nhấ t đi ̣nh. Những mục tiêu
này đặc trưng cho trạng thái mới của hệ thố ng mà người quản lý mong muố n”
[11].
Tác giả Mai Hữu Khuê la ̣i cho rằ ng “Hoạt động quản lý là một dạng hoạt
động đặc biệt của người lãnh đạo mang tính tở ng hợp các lao động trí óc, liên
kế t bộ máy quản lý, hình thành một chin̉ h thể thớ ng nhấ t điề u hịa phớ i hợp các

khâu và các cấ p quản lý, làm sao cho hoạt động nhi ̣p nhàng, đưa đế n hiệu quả”
[dẫn theo 24].
Từ những khái niệm trên, có thể rút ra kế t luận, quản lý bao giờ cũng là
một tác động hướng tới đích, có mục tiêu xác đi ̣nh. Quản lý thể hiện mố i quan
hệ giữa hai bộ phận là chủ thể quản lý và đố i tươṇ g quản lý. Đây là quan hệ ra
lệnh - phục tùng, khơng đồng cấ p và có tính bắ t buộc. Quản lý là sự tác động
mang tính chủ quan nhưng phải phù hợp với quy luật khách quan, có khả năng
thích nghi giữa chủ thể quản lý với đớ i tươṇ g quản lý và ngươc̣ lại.
1.2.1.2. Quản lý giáo dục
Quản lý giáo du ̣c theo nghiã tổ ng quan là hoạt động điề u hành, phố i hơ ̣p
các lực lượng xã hội nhằ m đẩ y ma ̣nh công tác đào ta ̣o thế hệ trẻ theo yêu cầ u
phát triể n xã hội. Ngày nay, với sứ mệnh phát triể n giáo du ̣c thường xuyên, công

13


tác giáo du ̣c không chỉ giới ha ̣n ở thế hệ trẻ mà giáo du ̣c cho mo ̣i người.
Quản lý nhà trường, quản lý giáo du ̣c là tổ chức hoạt động da ̣y ho ̣c, hoạt
động giáo du ̣c, vận hành nhà trường, cơ sở giáo dục phù hơ ̣p với chức năng, sứ
mệnh, tính chấ t của nhà trường, cơ sở giáo du ̣c.
Quản lý giáo du ̣c được tiế p cận dưới hai góc độ đó là góc độ vi ̃ mơ và góc
độ vi mơ. Ở góc độ vi mơ chủ thể quản lý giáo du ̣c là hệ thố ng các cơ quan quản
lý giáo du ̣c trong hệ thố ng giáo du ̣c quố c dân, đố i tươ ̣ng của quản lý là hệ thống
giáo du ̣c quố c dân và hệ thống quản lý, mu ̣c tiêu của quản lý là nâng cao dân trí,
đào ta ̣o nhân lực, bờ i dưỡng nhân tài cho đấ t nước, vì vậy khái niệm quản lý giáo
du ̣c có thể hiể u như sau:
Quản lý giáo dục là những tác động có hệ thớ ng, có mục đích, hợp quy
luật và chủ thể quản lý ở các cấp khác nhau đế n tấ t cả các mắ t xích của hệ thớ ng
giáo dục, nhằm đảm bảo cho hệ thố ng giáo dục vận hành, phát triển, thực hiện
mục tiêu của nề n giáo dục.

Ở góc độ vi mơ chủ thể quản lý giáo du ̣c là chủ thể quản lý nhà trường
(hiệu trưởng, giám đốc sở giáo du ̣c), đố i tươ ̣ng của quản lý là các quá trình da ̣y
ho ̣c, quá trình giáo du ̣c và các thành tớ tham gia vào q trình đó (giáo viên, ho ̣c
sinh, các lực lượng khác, cơ sở vật chất, tài chính...), vì vậy khái niệm quản lý
giáo du ̣c có thể hiể u như sau:
Quản lý nhà trường là hệ thớ ng tác động có mục đích, có kế hoạch, hợp
quy luật của chủ thể quản lý nhà trường giúp cho nhà trường vận hành theo
đường lố i, quan điể m giáo dục của Đảng, thực hiện các mục tiêu, tính chấ t của
nhà trường Việt nam đó là hình thành phát triển nhân cách người học theo yêu
cầ u của xã hội.

1.2.2. Bạo lực, bạo lực học đường, phòng chống bạo lực học đường

14


- Bạo lực:
Là việc đe dọa hay dùng sức mạnh thể chấ t hay quyề n lực đố i với bản
thân, người khác hoặc đớ i với nhóm người mà gây ra hay làm gia tăng khả năng
gây ra tổ n thương, tử vong, tổ n hại về tâm lý, ảnh hưởng đế n sự phát triển hay
gây ra sự mấ t mát cho những người bi ̣ hại [dẫn theo 17]
- Bạo lực học đường:
Bạo lực học đường là hệ thống xâu ch̃i lời nói, hành vi mang tính miệt
thị, đe doạ, dùng sức mạnh thể chất để khủng bố người khác (thường xảy ra
giữa trò với trò, giữa thầy với trị và ngược lại thậm trí giữa thầy với thầy),
để lại thương tích trên cơ thể, thậm chí dẫn đến tử vong, đặc biệt là gây tổn
thương đến tư tưởng, tình cảm, tạo cú sốc về tâm, sinh lý cho những đối tượng
trực tiếp tham gia vào quá trình giáo dục ở nhà trường cũng như đối với những
người quan tâm tới sự nghiệp giáo dục [dẫn theo 17].
Trong quá trình nghiên cứu về những vấn đề liên quan đến bạo lực học
đường, nhiều nhà nghiên cứu đã đưa ra những quan điểm khác nhau về khái

niệm bạo lực học đường. Bạo lực học đường là bất kỳ hình thức hoạt động bạo
lực hoặc các hoạt động bên trong các cơ sở giáo dục. Nó bao gồm các hành vi
bắt nạt, lạm dụng thân thể, lạm dụng bằng lời nói, ẩu đả, bắn…
- Phịng chống bạo lực học đường: là việc tuyên truyền, phổ biến nâng cao
nhận thức của người học, cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên trong cơ sở giáo
dục, gia đình người học và cộng đồng về mối nguy hiểm và hậu quả của bạo lực
học đường; về trách nhiệm phát hiện, thông báo, tố giác hành vi bạo lực học
đường; ngăn ngừa và can thiệp kịp thời đối với các hành vi bạo lực học đường
phù hợp với khả năng của bản thân [dẫn theo 17].
1.2.3. Giáo dục phòng chống bạo lực học đường

15