SKKN Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên nâng cao chất lượng môn làm quen chữ cái

Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên nâng cao chất lượng môn làm quen chữ cái

MỤC LỤC
I. PHẦN MỞĐẦU:......................................................................................... 2
I.1. Lí do chọn đề tài ........................................................................................
2
I.2. Mục tiêu và nhiệm vụ.:...............................................................................
3
I.3. Đối tượng nghiên cứu:............................................................................... 4
I.4. Phạm vi nghiên cứu....................................................................................
4
I.5. Phương pháp nghiên cứu:...........................................................................
4
II. PHẦN NỘI DUNG.................................................................................... 5
II.1.Cơ sở lí luận:..............................................................................................
5
II.2. Thực trạng ................................................................................................ 5
II.3. Giải pháp, biện pháp................................................................................. 7
II.4. Kết quả.................................................................................................... 14
III. PHẦN KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ………...................................... 16
III.1. Kết luận:………………………………………………………. …….. 16
III.2. Kiến nghị:……………………………………………………… ……. 16
* Nhận xét của hội đồng sáng kiến …………………………………............ 17
* Tài liệu tham khảo....................................................................................... 18

Người thực hiện: Nguyễn Thị Phi

1


Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên nâng cao chất lượng môn làm quen chữ cái

MỘT SỐ BIỆN PHÁP CHỈ ĐẠO GIÁO VIÊN NÂNG CAO CHẤT
LƯỢNG MÔN LÀM QUEN CHỮ CÁI
I. PHẦN MỞ ĐẦU:
I.1. Lý do chon đề tài.
Công tác giáo dục là một chủ chương lớn, quan trọng của toàn Đảng,
toàn dân ta trong công cuộc xây dựng và đổi mới đất nước trong đó giáo dục
mầm non là một ngành học cần thiết, một tác nhân quan trọng tác động và
hình thành nhân cách con người cho trẻ.
Chính vì vậy bước sang kỷ nguyên mới ngành giáo dục nói chung và
bậc học mầm non nói riêng tiếp tục đẩy mạnh và không những đổi mới, nâng
cao công tác giảng dạy để tiến dần đến việc hoàn thiện một giáo trình cơ bản
mang tính giáo dục cao, có hiệu quả nhất, để giúp trẻ hình thành và phát triển
toàn diện nhân cách con người mới. Đối với trẻ mẫu giáo có rất nhiều các
hoạt động như học tập, vui chơi, lao động…. Thông qua đó để giáo dục trẻ.
Song một trong những hoạt động không thể thiếu được với trẻ đó là phát triển
ngôn ngữ cho trẻ. Vì ngôn ngữ là phương tiện giao tiếp quan trọng nhất. Nhờ
có ngôn ngữ mà con người hiểu được nhau, cùng nhau hành động vì mục đích
chung: lao động, đấu tranh, xây dựng và phát triển xã hội.
Không có ngôn ngữ, không thể giao tiếp được, thậm chí không thể tồn
tại được, nhất là đứa trẻ-một sinh thể yếu ớt, rất cần sự chăm sóc, bảo vệ của
người lớn. Ngôn ngữ làm cho đứa trẻ trở thành một thành viên của xã hội loài
người. Nếu đối với người lớn, ngôn ngữ cần như cơm ăn, áo mặc, thì đối với
đứa trẻ còn hơn thế nữa. Ngôn ngữ là một công cụ hữu hiệu để trẻ có thể bầy
tỏ những nguyện vọng của mình khi còn rất nhỏ để người lớn có chăm sóc,
giáo dục, điều khiển trẻ. Là một điều kiện để trẻ tham gia vào mọi hoạt động
hình thành nhân cách trẻ.
Quá trình trưởng thành của đứa trẻ bên cạnh thể chất là trí thức công
cụ để phát triển tư duy trí thức chính là ngôn ngữ. Ngôn ngữ là công cụ để trẻ
học tập và vui chơi những hoạt động chủ yếu của trường mầm non. Ngôn ngữ

được trong tất cả các loại hình giáo dục, ở mọi nơi, mọi lúc, như vậy, ngôn
ngữ cần cho tất cả các hoạt động và ngược lại mọi hoạt động tạo cơ hội cho
ngôn ngữ trẻ phát triển và chuẩn bị hành trang cho trẻ bước vào lớp 1 trường
tiểu học.

Người thực hiện: Nguyễn Thị Phi

2


Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên nâng cao chất lượng môn làm quen chữ cái

Chính vì vậy, ngôn ngữ còn là phương tiện để giáo dục trẻ một cách
toàn diện về 5 mặt giáo dục, đức, trí, lao thể mỹ.
Thật đúng như vậy trong những năm gần đây bậc học mầm non đã và
đang tiến hành đổi mới chương trình giáo dục trẻ mầm non, trong đó đặc biệt
coi trọng việc tổ chức các hoạt động phù hợp với sự phát triển của từng cá
nhân trẻ kích thích trẻ hoạt động một các chủ động, tích cực, hồn nhiên, vui
tươi đồng thời tạo cơ hội cho giáo viên phát huy khả năng sáng tạo trong việc
lựa chọn và tổ chức các hoạt động chăm sóc giáo dục trẻ một cách linh hoạt,
mềm dẻo, thực hiện phương châm “học bằng chơi, chơi mà học”, đáp ứng
mục tiêu phát triển trẻ một các toàn diện về mọi mặt.
Là cán bộ quản lý phụ trách chuyên môn của trường mầm non Cư
pang tôi nhận thấy được tầm quan trọng trong việc chăm sóc – giáo dục trẻ
mầm non, thấy được vai trò và nhiệm vụ cao cả của mình, trong việc phát
triển những mầm non tương lai của đất nước, góp phần xây dựng sự nghiệp
giáo dục nói riêng và đất nước nói chung ngày càng tốt đẹp, tiến bộ xã hội.
Từ những tầm quan trọng trên, nên tôi luôn hướng dẫn giáo viên tìm
tòi và đưa ra những phương pháp giảng dạy sao cho lượng kiến thức trẻ tiếp
thu được đạt kết quả cao, trẻ hứng thú, sôi nổi tích hợp được nhiều nội dung

vào giảng dạy để giờ học phong phú hơn, tạo sự lôi cuốn đối với trẻ và phù
hợp với điều kiện trường mình đang công tác. Đối với trẻ mầm non hoạt động
làm quen với chữ cái là một trong những hoạt động quan trọng trong việc phát
triển toàn diện của trẻ, nó có tầm quan trọng rất lớn trong việc phát triển vốn
từ, phát triển ngôn ngữ, khả năng phát âm-đọc chuẩn chữ, tiếng mẹ đẻ, để
phát triển các giác quan và hoàn thiện các nhân cách cho trẻ.
Vì thấy được tầm quan trọng của hoạt động, nên tôi đã chọn đề tài
nghiên cứu “Một số biện pháp nâng cao chất lượng cho giáo viên nâng cao
môn làm quen chữ cái”.
I.2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài.
Mục đích nghiên cứu của đề tài sẽ là: Khảo sát khả năng nhận thức tư
duy của trẻ đối với bộ môn làm quen chữ cái trên cơ sở đề ra một số giải
pháp, biện pháp thích hợp nhằm giúp giáo viên trong quá trình hướng dẫn trẻ
môn “Làm quen chữ cái” có hiệu quả như: kích thích tính sáng tạo, phát triển
về trí tuệ và ngôn ngữ cho trẻ. Thông qua đó nhằm phát huy tính tích cực chủ
động ...
Nhiệm vụ nghiên cứu của đề tài:
Nhiệm vụ mà đề tài đặt ra nhằm tạo cơ hội cung cấp, củng cố kinh
nghiệm, làm tăng sự tò mò, hứng thú. Qua thực hiện đề tài này nhằm giúp
giáo viên trong tiết dạy tạo nhiều cơ hội học tập và lĩnh hội được nhiều kiến
thức mới nhằm phát huy tính sáng tạo, tính tích cực chủ động và phát triển
ngôn ngữ, nhận thức cho trẻ thông qua chương trình mầm non mới.

Người thực hiện: Nguyễn Thị Phi

3


Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên nâng cao chất lượng môn làm quen chữ cái

Giúp giáo viên tìm ra các giải pháp, biện pháp để tạo được hứng thú,
sáng tạo cho trẻ trong môn Làm quen chữ cái .
Giáo viên giúp trẻ trải nghiệm, tìm tòi, kích thích sự sáng tạo của trẻ,
qua việc cho trẻ kỹ năng sống .
Sau khi vận dụng đề tài sẽ góp phần đắc lực đối với giáo viên trong quá
trình hình thành nhân cách phát triển tư duy, phát âm chuẩn; đồng thời phát
triển tốt khả năng nhận thức, ngôn ngữ của trẻ...
I.3. Đối tượng nghiên cứu:
Trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi.
I.4. Phạm vi nghiên cứu:
Trường mầm non Cư Pang
I.5.Phương pháp nghiên cứu:
Phương pháp nghiên cứu tài liệu:
Để đề tài này có hiệu quả giúp giáo viên dạy đạt được kết quả cao trong
môn làm quen chữ cái tôi đã không ngừng tìm tòi tài liệu trong sách báo, tivi,
tranh ảnh, chuyện tranh, trên mạng … có những hình ảnh liên quan đến tiết
học nhằm gây sự chú ý của trẻ.
Phương pháp trò chuyện:
Hướng dẫn giáo viên trao đổi với phụ huynh về tình hình học tập của
trẻ ở lớp cũng như ở nhà, qua đó giáo viên có điều kiện theo dõi, uốn nắn trẻ.
Bên cạnh đó tôi cũng thường xuyên trò chuyện cùng cô giáo và trẻ để nắm bắt
được các nguyên nhân làm cho trẻ không thích học môn làm quen chữ cái và
tìm ra hướng khắc phục.
Phương pháp quan sát:
Trong các giờ học tiết làm quen chữ cái, tập tô... của các lớp tôi luôn
quan sát và hướng dẫn giáo viên chú ý từng trẻ để uốn nắn, củng cố, rèn luyện
thêm các kỹ năng cho trẻ.
Phương pháp điều tra:
Vào đầu năm học, tôi đã chủ động kiểm tra, khảo sát, thống kê về môn
làm quen chữ cái để nắm bắt khả năng nhận thức của từng cá nhân trẻ. Cụ thể:

Số cháu khảo sát

88 trẻ

Trẻ hứng thú học
nhận biết, phân
biệt và phát âm
đúng chữ cái

Trẻ có tham gia
vào giờ học, nhận
biết chữ còn
nhầm, và phát âm
chưa chuẩn.

Trẻ không thích
tham gia vào giờ
học, nhận biết,
phân biệt, phát
âm chữ cái còn
nhầm.

29/88 = 33 %

44/88 = 50 %

15/88= 17 %

Người thực hiện: Nguyễn Thị Phi

4


Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên nâng cao chất lượng môn làm quen chữ cái

Phương pháp dự giờ :
Tôi luôn luôn học hỏi đồng nghiệp và thông qua các tiết dự chuyên đề
do Sở GD&ĐT, Phòng GD&DT tổ chức từ đó về trường tôi tổ chức chuyên
đề ở trường, các buổi thao giảng dự giờ… tìm ra các biện pháp để áp dụng
phù hợp với tình hình trẻ ở đơn vị mình.
II.PHẦN NỘI DUNG:
II.1.Cơ sở lý luận để thực hiện đề tài
Trẻ độ tuổi lớp lá (5-6 tuổi)
Dựa vào yêu cầu và kết quả mong đợi của chương trình khung, bộ
chuẩn trẻ 5 tuổi, tài liệu bồi dưỡng thường xuyên Tài liệu BDTX Năm 2013
gồm 44 mô đun( mô đun 3)
Trẻ ghi nhớ có chủ định và có khả năng tập trung tốt, bền vững. Khả
năng tư duy trực quan hình tượng và ngôn ngữ của trẻ phát triển mạnh mẽ.
Trẻ đi sâu tìm hiểu mối quan hệ sự vật hiện tượng và có nhu cầu tìm
hiểu bản chất chung.
Trẻ bắt đầu lĩnh hội được tri thức ở trình độ khái quát cao và một số
khái niệm sơ đẳng.
Trẻ đang bước đầu của quá trình tư duy trừu tượng.
Chính vì vậy đây là thời điểm mấu chốt và quan trọng nhất, thời điểm
này tất cả mọi việc đều bắt đầu: bắt đầu ăn, bắt đầu nói, bắt đầu nghe, nhìn và
vận động bằng đôi chân, đôi tay của mình ... tất cả những cử chỉ đó đều làm
nên những thói quen, kể cả thói xấu ..., trách nhiệm hình thành nhân cách cho
trẻ tất cả thuộc về cô giáo Mầm non tạo nên nền tảng vững chắc, là chặng
đường khôn lớn của trẻ. Đặc biệt là nhận biết chữ cái và phát âm chuẩn, hoàn

thiện tiếng mẹ đẻ, phát triển bộ máy phát âm...
II.2.Thực trạng:
a.Thuận lợi, khó khăn:
* Thuận lợi:
Bản thân tôi là phó hiệu trưởng được phân công phụ trách mảng chuyên
môn liên tiếp nhiều năm nên việc quản lý, chỉ đạo và năm bắt về chuyên môn
tương đối vững vàng.
Đội ngũ giáo viên nhiệt tình yêu nghề mến trẻ, phụ huynh đa số quan
tâm đến việc học của con em mình.
Cơ sở vật chất tương đối đảm bảo, sân trường rộng rãi thoáng mát
* Khó khăn:
Trình độ chuyên môn không đồng đều.
Người thực hiện: Nguyễn Thị Phi

5


Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên nâng cao chất lượng môn làm quen chữ cái

Khả năng chú ý của trẻ còn hạn chế, ngôn ngữ phát triển chưa đồng
đều, đa số học sinh là con em đồng bào dân tộc thiểu số.
Số trẻ đến trường hầu hết là chưa qua nhóm lớp nhà trẻ, vốn hiểu biết
và phát âm hạn chế.
b.Thành công, hạn chế:
* Thành công:
Trong quá trình thực hiện đề tài tôi đã đi thực tế tại các lớp và hiệu quả
đem lại sau những lần áp dụng các biện pháp giáo viên đã biết cách cung cấp
kiến thức phù hợp với lứa tuổi, đã đưa trẻ đến vùng phát triển gần nhất, tạo cơ
hội cho trẻ tự trải nghiệm, sáng tạo ... từ đó trẻ rất hứng thú và phấn khởi khi
được tham gia hoạt động môn làm quen chữ cái.

* Hạn chế:
Khi vận dụng đề tài này thì phải trải qua thực nghiệm tại các lớp có hạn
chế như: Muốn tiết dạy thành công đòi hỏi phải có sự đầu tư về chuyên môn
lẫn đồ dùng, phải có tranh ảnh thật sinh động hoặc vật thật để cho trẻ được
quan sát, phân tích... điều này rất khó khăn bởi hầu như thời gian cô đứng lớp
từ sáng tới tối nên rất vất vả trong việc làm đồ dùng cũng như tìm kiếm hình
ảnh cho trẻ quan sát, nhận biết và phát âm ...
c.Mặt mạnh, mặt yếu :
* Mặt mạnh:
Khi giáo viên tiến hành các biện pháp nhằm giúp trẻ hứng thú, sáng tạo
hơn trong giờ học hoạt động môn làm quen chữ cái cung cấp cho trẻ thêm
cách nhân biết các chữ cái, phát âm chuẩn, cách câm viết, tư thế ngồi...
Ví dụ: Giáo viên trong tiết tập tô chữ cái o,ô,ơ cô hướng đẫn trẻ cách
mở vở, lật từng trang, cách tô màu chữ rỗng, các hình... tư thế ngồi. Từ đó trẻ
đưa vào hoạt động góc một cách dễ dàng, giúp trẻ hình thành kỷ năng sống.
* Mặt yếu :
Đồ dùng phục vụ tiết dạy chưa đa dạng như: Những vật mẫu, những
con vật thật, đồ vật ...
Một số giáo viên chưa thực sự chủ động linh hoạt trong việc tổ chức
cho trẻ các hoạt động của môn làm quen chữ cái.
d. Các nguyên nhân,các yếu tố tác động
Một số giáo viên không biết cách khai thác trên mạng dẫn đến không
đủ đồ dùng dụng cụ phục vụ cho tiết dạy.
Sử dụng đồ dùng dạy học chưa có khoa học, dẫn đến giờ học trẻ ít tập
trung chú ý hiệu quả trên tiết học chưa cao.
e. Phân tích, đánh giá thực trạng mà đề tài đã đặt ra.
Người thực hiện: Nguyễn Thị Phi

6

Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên nâng cao chất lượng môn làm quen chữ cái

* Mặt mạnh:
Luôn học hỏi trau dồi chuyên môn nghiệp vụ, biết lắng nghe, biết sửa
sai, không bảo thủ nên chuyên môn nghiệp vụ tương đối vững vàng.
Các đồng chí giáo viên được bố trí công tác phù hợp năng lực, giáo
viên có tình thần tự học cao.
Cơ sở vật chất được Ủy Ban nhân dân xã EaBông rất quan tâm.
Trong quá trình thực hiện đề tài tôi đã đi thực tế tại các lớp và hiệu quả
đem lại sau những lần áp dụng các biện pháp giáo viên đã biết cách cung cấp
kiến thức phù hợp với từng tuổi, đã đưa trẻ đến vùng phát triển gần nhất, tạo
cơ hội cho trẻ tự trải nghiệm.
Giáo viên đa số là giáo viên trẻ có năng lực, tiếp cận những cái hay cái
mới nhanh để từ đó áp dụng trong quá trình dạy học có hiệu quả cao.
* Hạn chế
Do giáo viên lớn tuổi dạy chương trình 26 tuần, chương trình cải cách
thời gian lâu nên khi tiếp cận chương trình mầm non mới còn mang nặng
chương trình cái cách. Một số giáo viên thuộc đồng bào dân tộc thiểu số, một
số là giáo viên trẻ mới ra trường kinh nghiệm còn ít.
Việc tiếp cận công nghệ thông tin trên mạng, soạn giảng trên máy vi
tính không thành thạo ở một số giáo viên thuộc đồng bào dân tộc thiểu số .
Các cháu học sinh con em đồng bào dân tộc thiểu số do bố mẹ đi làm
rẫy mang đi theo nên tiếp xúc được ít với thế giới xung quanh…
II.3.Giải pháp, biện pháp:
a. Mục tiêu của giải pháp, biện pháp:
Tìm ra các giải pháp, biện pháp giúp giáo viên trong hoạt động “môn
làm quen chữ cái” từ đó nhằm kích thích sự hứng thú sáng tạo muốn nhận
biết chứ cái, phát âm chuẩn và tô thành thao không lem...
b. Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp, biện pháp

* Chuẩn bị đầy đủ đồ dùng, đồ chơi phục vụ cho môn làm quen chữ
cái:
Để tạo được hứng thú và sự sáng tạo cho trẻ trong giờ hoạt động môn
“Làm quen chữ cái” tôi chỉ đạo giáo viên thường xuyên tìm tòi từ những tranh
ảnh mô hình , vật thật đẹp về màu sắc tất cả đều có chữ viết ... hấp dẫn nhằm
kích thích trẻ hoạt động tích cực hơn.
Tổ chức cho trẻ tự làm những quyển an bum, tranh có lồng ghép chữ
cái để treo góc nghệ thuật trong giờ hoạt động góc...
Ví dụ: Từ những vật liệu phế thải như lịch cũ có hình ảnh về Con búp
bê, bình nước, bàn ủi, ly uống nước, chự hoa ngày tết có các từ hoặc chữ
Người thực hiện: Nguyễn Thị Phi

7


Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên nâng cao chất lượng môn làm quen chữ cái

cái… Sau đó tổ chức và hướng dẫn cho trẻ cắt dán làm an bum .v.v thông qua
hoạt động góc...
Hướng dẫn giáo viên tạo cơ hội cho trẻ xây dựng nhiều mô hình hoạt
động đẹp mắt, hấp dẫn như mô hình trang trại có vườn, ao, chuồng hay mô
hình vườn cây của bé ... và đúng với thực tế. Bên cạnh đó cô giáo thường
xuyên lồng ghép nhiều hoạt động khác để giúp trẻ khi vào tiết làm quen chữ
cái phát âm chuẩn và nhận biết chính xác hơn.
Để chuẩn bị tốt cho hoạt động “làm quen chữ cái” là người phụ trách
chuyên môn tôi phải cho giáo viên hiểu là: trước hết giáo viên cần phải chuẩn
bị đồ dùng dạy học đầy đủ, phong phú, hấp dẫn, sinh động và có liên quan
đến nội dung của bài học như vật thật từ hoặc gắn chữ cái để cho trẻ được
quan sát kỹ từ đó trẻ đọc các chữ cái đã học…
Dựa vào yêu cầu thực tế dạy trẻ, tôi đề nghị với Hiệu trưởng nhà trường

trang bị thêm thiết bị, đồ dùng dạy học cho các lớp như: Bảng, tranh ảnh, lôtô
có chứa từ hay chữ cái ... và xây dựng môi trường trong và ngoài lớp để trẻ có
thể quan sát mọi lúc mọi nơi để trẻ được tắm trong môi trường chữ viết.
Với các bậc phụ huynh giáo viên vận động mua thêm đồ dùng, tranh,
truyện, đặc biệt là tranh, sách, ảnh về các con vật, cây cối, hoa lá, quả có từ
hoặc chữ cái, ... sưu tầm ca dao, tục ngữ, đồng dao để luyện đọc cho trẻ.
*Nghiên cứu kỹ bài trước khi dạy và học hỏi kinh nghiệm của đồng
nghiệp:
- Muốn dạy trẻ nhận thức tốt có hiệu quả về hoạt động môn“làm quen
chữ cái” thì giáo viên phải nghiên cứu kỹ bài dạy trước khi lên lớp và tìm hiểu
từng nội dung đặc biệt trọng tâm của từng đề tài, xác định đúng từng nhóm
đối tượng để từ đó đưa trẻ đến vùng phát triển gần nhất. Đặt hệ thống câu hỏi
ngắn gọn, dễ hiểu, phù hợp với trẻ bên cạnh đó thường xuyên đặt những câu
hỏi mở, các câu hỏi nhằm kích thích tính tìm tòi ở trẻ phát triển về trí tuệ và
sự sáng tạo ở trẻ cho trẻ.
Thường xuyên cho trẻ tiếp cận nhiều với mọi lúc mọi nơi với bất kỳ
những trường hợp nào thông qua các giờ học như “Thể dục buổi sáng, hoạt
động ngoài trời, hoạt động góc và cả hoạt động chung”...ví dụ: trong hoạt
động ngoài trời cho trẻ đọc các chữ cái ở các từ, xếp hột hạt các chữ cái đã
học...
Giáo viên thường xuyên học tập bạn bè đồng nghiệp về kiến thức phải
nắm vững phương pháp dạy, cung cấp cho trẻ kiến thức dù đơn giản nhưng
cũng phải thật chính xác, phát âm chuẩn tiếng Việt...
Tận dụng mọi thời gian để tự rèn luyện mình, dù ở lớp hay ở nhà.
Giáo viên phải biết lắng nghe, tiếp thu ý kiến nhận xét, của BGH cũng
như bạn bè đồng nghiệp sau mỗi tiết dạy, để từ đó phát huy những mặt tốt,
khắc phục những hạn chế.
Người thực hiện: Nguyễn Thị Phi

8

Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên nâng cao chất lượng môn làm quen chữ cái

* Bồi dưỡng nâng cao nhận thức.
Từ những kết quả khảo sát tôi nắm về khả năng nhận biết cũng như sự
hứng thú của trẻ với hoạt động làm quen với chữ cái.
Và qua thực tế phụ trách công tác chuyên môn trong nhiều năm và
thường xuyên được trực tiếp đi thăm lớp, dự giờ giáo viên tôi nhận thẩy trẻ
mầm non nói chung và trẻ mẫu giáo nói riêng, các cháu còn nhỏ nhưng có
nhu cầu ý thức học tập, thích khám phá những cái mới lạ, ham hiểu biết. Đặc
biệt thích vui chơi, vui chơi đóng vai trò chủ đạo.
Chính vì vậy các hoạt động học tập của trẻ phải đựoc tổ chức dưới
dạng vui chơi mà vẫn đảm bảo kiến thức cho trẻ mới thu hút, hấp dẫn trẻ
tham gia vào giờ học đạt kết quả cao.
Dựa vào đặc điểm của trẻ và thực tế trên tôi đã hướng dần giáo viên
đi sâu vào sưu tầm những tài liệu có liên quan đến môn học, học tập nghiên
cứu về chương trình giảng dạy môn làm quen chữ cái cho trẻ mẫu giáo 5-:-6
tuổi. Tôi luôn suy nghĩ và đặt ra câu hỏi mình phải làm gì? Làm như thế nào?
để giúp giáo viên nâng cao nghệ thuật giảng dạy, gây hứng thú, phát huy
được tính tích cực của trẻ và giúp trẻ tiếp thu bài một cách nhẹ nhàng sâu sắc,
đạt hiệu quả cao.
Từ những suy trên tôi đã đi sâu vào tìm tòi, suy nghĩ mạnh dạn hướng
dẫn giáo viên cải tiến đưa ra một số trò chơi vào các tiết làm quen chữ cái và
làm một số đồ chơi đẹp, phong phú phục vụ các trẻ chơi để hấp dẫn trẻ tham
gia vào trò chơi và các trò chơi đưa vào các tiết học phải phù hợp với đặc
điểm nhận thức của trẻ, với chủ đề. Mỗi tiết học phải thay đổi các trò chơi
khác nhau, thường xuyên không lặp đi lặp lại nhiều lần để trẻ không nhàm
chán. Bên cạnh khi giới thiệu trò chơi tôi lại phải suy nghĩ giúp giáo viên đưa
ra những thủ thuật, lời nói nhẹ nhàng hấp dẫn gây được hứng thú phát huy

tính tích cực của trẻ vào hoạt động làm quen với chữ cái.
* Một số giải pháp thực hiện.
Để trẻ hứng thú, hoạt động tích cực sôi nổi tham gia vào giờ học làm
quen với chữ cái đạt kết quả cao tôi hướng dẫn giáo viên vận dụng một số trò
chơi vào các tiết học cụ thể như sự:
Ví dụ: Tiết làm quen với chữ cái ô.ô.ơ
Chủ đề: Trường mầm non
Chủ đề nhánh: Lớp học bé yêu thương
Với tiết học này tôi tổ chức dưới hình thức trò chơi “Ô cửa bí mật”.
Vào bài tôi đóng vai trò người dẫn chương trình đi vào giới thiệu
chương trình “Chào đón các bé đến với trò chơi Ô cửa bí mật, với chủ đề:
"Lớp học bé yêu thương” Đến tham gia trò chơi hôm nay gồm có 02 đội thi,

Người thực hiện: Nguyễn Thị Phi

9


Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên nâng cao chất lượng môn làm quen chữ cái

tôi muốn biết đội một đâu (trẻ ở đội một đứng lên giơ tay vẫy), đội hai đâu
(trẻ ở đội hai đứng lên giơ tay vẫy).
Bây giờ hai đội cùng tham gia vào trò chơi, hai đội sẽ lên bốc thăm để
chọn cho đội mình một ô cửa ( 2 trẻ đại diện 2 đội lên bốc thăm)
Cô đọc ô cửa của 2 đội và lần lượt mở 2 ô cửa và cho trẻ gọi tên 2 bức
tranh và đọc từ dưới tranh lên.
Cho trẻ chơi trò ghép chữ.
Cô nhận xét và thưởng cho trẻ những chiếc mũ về lớp...
Sau khi cô giới thiệu chữ cái mới “o.ô.ơ” và cho trẻ phát âm theo cả
lớp, tổ, cá nhân, so sánh sự giống nhau và khác nhau giữa các chữ với nhau.

Cho trẻ chơi các trò chơi ôn luyện để tạo hứng thú và giúp trẻ khắc sâu
nhận biết và nhớ ba chữ cái o.ô.ơ
* Trò chơi “chọn chữ theo yêu cầu”
Cô phát âm, nói cấu tạo chữ hay cho chữ cái nào biến mất thì trẻ trọn
chữ cái đó và phát âm.
Với trò này có tác dụng luyện cho trẻ sự tinh nhanh, khả năng ghi nhớ
và tư duy về cấu tạo chữ để nhặt chữ đúng và phát âm chuẩn.
* Trò chơi “ trồng cây vườn trường”
* Luật chơi: Trẻ trồng đúng cây có chữ cái cô yêu cầu trong vòng 3
phút đội nào trồng được nhiêu và đúng theo yêu cầu là đội thắng cuộc
Cách chơi : Cô chia trẻ thành ba đội chơi yêu cầu mỗi đội trồng cây
thứ tự mỗi đội trồng cây có chữ cái, mỗi trẻ lên chơi mỗi lượt chỉ trồng một
cây có chữ cái theo yêu cầu vào khu vườn của tổ mình.
*Trò chơi “Tìm chữ qua thơ”
Cho trẻ lên tìm và đếm xem có bao nhiêu chữ g(o.ô.ơ) trong bài thơ và
gắn hoa vào dưới chữ cái đó...
Việc tổ chức cho trẻ một tiết học làm quen với chữ cái với hình thức
theo một “chương trình” xuyên suốt tiết học với cô giáo là người dẫn chương
trình kết hợp khéo léo các trò chơi, có khoảng thời gian cho trẻ thư giãn bằng
các trò chơi linh động xen kẽ trẻ cảm thấy thoải mái với không khí học vui vẻ,
sôi nổi, trẻ tích cực tham gia.
Bằng các trò chơi mới trẻ sẽ hứng thú khám phá những điểm mới của
bài học, tạo được sức hút mạnh mẽ của trẻ vào bài học và giúp trẻ khắc sâu trí
nhớ về cấu tạo chữ được làm quen.
Cho nên với mỗi tiết dạy tôi chỉ đạo giáo viên luôn tìm tòi, sáng tạo
những trò chơi mới, cách chơi mới ứng dụng với các hình thức khác nhau,
thường xuyên thay đổi trò chơi để tạo sự mới lạ hứng thú với trẻ.
Người thực hiện: Nguyễn Thị Phi

10

Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên nâng cao chất lượng môn làm quen chữ cái

Ví dụ: Bài làm quen với chữ cái i, t, c.
Chủ đề: Một số nghề bé biết
Chủ đề nhánh: nghề giáo viên
Trong phần ôn luyện tôi hướng dẫn giáo viên cho trẻ chơi trò chơi “
Xếp chữ” Với cách chơi cô phát âm hay nói cấu tạo chữ cái nào trẻ đứng xếp
thành chữ cái đó.
Ví dụ: Cô phát âm chữ i hay nói chữ gì có một nét thẳng đứng, một
dấu chấm ở trên nét thẳng đứng – trẻ đứng thành một hàng thẳng, một trẻ
đứng ở trên hàng thẳng làm dấu chấm để tạo thành chữ “i”.
Ví dụ : trò chơi tạo chữ trên cơ thể như cho trẻ hát một bài trong chủ
đề cô nói tạo chữ - tạo chữ, trẻ nói lại chữ gì - chữ gì, cô nói chữ i trẻ đưa một
ngón tay lên...
Chủ đề: Thế giới thực vật xung quanh bé
Chủ đề nhánh: Tết và mùa xuân.
Với cách chơi các chú ong bay theo đường rích rắc đi lấy những bông
hoa có gắn chữ cái giống chữ cái của mũ ong của mình về để vào rổ, nếu chú
ong nào không bay theo đường rích rắc thì bông hoa đó không được tính,đội
nào mang được nhiều hoa và đúng những bông hoa có gắn chữ cái của đội
mình là đội thắng cuộc
Ví dụ : Bài làm chữ cái H,K
Chủ đề: Bé đi đường an toàn
Chủ đề nhánh:Phương tiện giao thông đường sắt và hàng không
Tôi tổ chức trò chơi khéo léo với cách chơi như sau: trẻ bật liên tục
qua 5 vòng tròn có gắn chữ h, k, vừa bật vừa phát âm chữ cái ở trong vòng
tròn, bật không dẫm vào vòng.
Từ nào bật đúng không dẫm vòng được nhận một hình vuông hoặc

một hình một tam giác có gắn chữ h,k. Sau đó cầm hình đỏ dán lên bức tranh
phía trước để tạo thành chiếc thuyền trên biển.
Chiếc thuyền tranh. Đội nào dán đúng, đẹp là đội thắng cuộc.
Cho trẻ đếm xem có bao nhiêu chữ g, y ở chiếc thuyền vừa dán có gắn
số tương ứng.
Ngoài ra để trẻ hào hứng phấn khởi, khao khát tham học chữ cái hơn
nữa. Tôi còn hướng dẫn giáo viên áp dụng các trò chơi trên công nghệ thông
tin vào các tiết học như: sử dụng phần mềm powerpoint để soạn giáo án điện
tử; trò chơi Kissmart đã cài sẵn trong máy vi tính.
Ví dụ- Bài làm quen chữ cái o.ô.ơ

Người thực hiện: Nguyễn Thị Phi

11


Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên nâng cao chất lượng môn làm quen chữ cái

Với tiết học này tôi chỉ đạo giáo viên đưa trò chơi làm quen chữ cái
trong trò chơi Kismart, hướng dẫn trẻ tìm và phát âm chữ cái vừa làm quen.
Cách chơi như sau: tìm và phát âm chữ cái vừa làm quen và đọc các từ có
chứa các chữ cái đó:
o: o tròn như quả trứng gà
ô: Cô giáo của em.
ơ: Lớp học bé yêu thương.
Hướng dẫn trẻ chơi 2 - 3 lần sau đó cho trẻ trực tiếp lên chơi trên máy.
* Ví dụ 2: Làm quen chữ cái h,k
Cho trẻ chơi trò chơi nhóm chữ cái trong phầm trò chơi Kissmart với
cách chơi: trẻ chọn hình ảnh có chứa h,k và đọc từ tên đồ vật có chứa chữ cái
đó ..

Hướng dẫn trẻ chơi 2 - 3 lần.
Cho trẻ thực hành chơi trên máy.
* Ví dụ 3: Làm quen chữ cái m, n.
Với tiết học này cho trẻ chơi trò chơi "ghép chữ" qua giáo án điện tử.
Cách chơi: ghép các nét với nhau để tạo thành chữ cái m, n.
Ví dụ: trẻ láy nét thẳng ( l ) bên trái ghép với nét móc xuôi ( ) để tạo
thành chữ n.
Cô hướng dẫn cho trẻ chơi. Sau đó cho trẻ lần lượt lên chơi.
Qua các trò chơi trên máy vi tính giúp trẻ học hứng thú, say mê. Giúp trẻ
được ôn luyện, khắc sâu, ghi nhớ các chữ cái vừa được làm quen.
Với hoạt động làm quen với chữ cái ta có thể tổ chức rất nhiều các trò
chơi với nhiều hình thức khác nhau để tạo hứng thú cho trẻ. Đặc biệt trẻ mẫu
giáo nói chung và trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi nói riêng hoạt động học gắn liền với
hoạt động vui chơi. Vì vậy khi dạy trẻ giáo viên tổ chức dưới hình thức vui
chơi trẻ hứng thú hơn, tham gia tích cực hơn và giúp trẻ tiếp thu bài tốt hơn.
*Tăng cường cơ sở vật chất.
Để các tiết học làm quen với chữ cái đạt kết quả tốt, các cháu tiếp thu
bài một cách hiệu quả, giúp trẻ hoạt động hứng thú, tích cực trước hết phải
được trang thiết bị phục vụ cho môn học như:
Một số đồ dùng, đồ chơi dạy học.
Máy vi tính cho nhóm lớp học đã nối mạng, cài đặt các phầm mềm.
Ngoài ra trang cấp thêm tivi, đàn, đài để phục vụ cho giờ học.
Để trường lớp có cơ sở vật chất đảm bảo cho chất lượng giáo dục cần
có sự hỗ trợ từ phòng giáo dục, nhà trường, các bậc phụ huynh các ban ngành
Người thực hiện: Nguyễn Thị Phi

12


Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên nâng cao chất lượng môn làm quen chữ cái

đoàn thể địa phương đóng góp kinh phí hay trang cấp cơ sở vật chất cho nhà
trường.

* Kiểm tra đánh giá, Rút kinh nghiệm.
Muốn các giờ hoạt động làm quen với chữ cái đạt hiệu quả, tạo hứng
thú tích cực cho trẻ thì Ban giám hiệu, tổ chuyên môn nhà trường phải thường
xuyên dự giờ các tiết học để kiểm tra kết quả truyền thụ kiến thức của giáo
viên tới trẻ và kết quả trẻ tiếp thu bài đến đâu và sự chuẩn bị tiết học của giáo
viên.
Sau mỗi lần kiểm tra các giờ dạy Ban giám hiêu nhà trường, tổ chuyên
môn đưa ra những ý kiến nhận xét, đánh giá để giúp giáo viên nắm bắt những
gì mình đã làm được, những gì mình chưa làm được để giờ dạy sau cố gắng
hơn nữa và để học tập bồi dưỡng nâng cao nghiệp vụ cho bản thân.
Bản thân giáo viên phải tự rút ra bài học kinh nghiệm cho bản thân cần
phát huy những gì đã làm được và sửa chữa hoàn thiện những gì chưa làm
được, còn thiếu sót và cần cố gắng hơn nữa học tập trau dồi kiến thức để có
những sáng tạo trong giảng dạy, nâng cao chất lượng giảng dạy.
Sau những giờ dạy cần có sự biểu dương những cố gắng, những thành
tích mà giáo viên đã đạt được là nguồn động lực rất lớn để cổ vũ khích lệ giáo
viên cố gắng phấn đấu hơn nữa.
Kết hợp giữa gia đình và nhà trường.
Phụ huynh và giáo viên là hai thành phần giáo dục có mối liên hệ chặt
chẽ nhằm góp phần vào sự phát triển toàn diện của trẻ trong các hoạt động nói
chung và hoạt động “Môn làm quen chữ cái” nói riêng, vì gia đình là một
động lực rất lớn thúc đẩy và rèn luyện ý thức hoạt động của trẻ, gia đình còn
là nguồn lực về cơ sở, vật chất tạo điều kiện cho giáo viên thực hiện tốt các
hoạt động.
Vì vậy giáo viên cần tuyên truyền sâu rộng đến các bậc phụ huynh,
nhân dân, các ban ngành đoàn thể trong vùng để họ hiểu được tầm quan trọng

của bộ môn đối với trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi như thế nào và nắm được phương
pháp giảng dạy của bộ môn, cách dạy và học của cô và trẻ bằng các hình thức
trò chuyện, mở các tiết mẫu, tiết chuyên đề. Qua đó giúp các bậc phụ huynh
nắm được phương pháp dạy con phù hợp với nhà trường cũng là điều kiện để
trẻ nắm được bài tốt và sự hỗ trợ về cơ sở vật chất tạo điều kiện thuận lợi cho
việc giảng dạy của cô và nhà trường.
Giáo viên vận động phụ huynh thường xuyên cho trẻ tiếp xúc và luyện
tập ở nhà cũng như những lần vui chơi bên ngoài.
c. Điều kiện để thực hiện các giải pháp, biện pháp:
Người thực hiện: Nguyễn Thị Phi

13


Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên nâng cao chất lượng môn làm quen chữ cái

Để thực hiện các giải pháp, biện pháp này cần phải đảm bảo tính chính
xác, khoa học, cấu trúc lôgic, hợp lí, chặt chẽ, phải đảm bảo được phương
pháp nghiên cứu phù hợp với đối tượng nghiên cứu.
Đảm bảo nội dung của các giải pháp, biện pháp.
d. Mối quan hệ giữa các giải pháp, biện pháp:
Các giải pháp, biện pháp khi thực hiện đề tài có mối quan hệ liên quan
mật thiết với nhau, biện pháp này nó sẽ hỗ trợ cho biện pháp kia nhằm hòa
quyện các nội dung lại với nhau để đi đến một thể thống nhất là tìm ra các
giải pháp tối ưu nhất nhưng vẫn đảm bảo được tính chính xác, khoa hoc và lô
gíc giữa các giải pháp và biện pháp.
e. Kết quả khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề nghiên cứu:
Sau một thời gian thực hiện, là một phó hiệu trưởng tôi rất phấn khởi
khi kết quả đạt được rất cao:
Trẻ hứng thú say mê, tích cực tham gia vào các hoạt động cùng cô để

phát triển nhận thức, phát triển ngôn ngữ, đồng thời giúp trẻ phát triển về mọi
mặt
Kết quả sau khi vận dụng một số trò chơi vào tiết học làm quen với chữ
cái:
Sĩ số trẻ nhận biết chữ cái đúng,
trẻ
hứng thú, tích cực
88

trẻ nhận biết chữ cái còn nhầm và
chưa hứng thú

83/88 = 94,3%

5/88 = 5,7%

II.4.Kết quả thu được quả khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn
đề nghiên cứu
- Với những biện pháp mà bản thân tôi đã đưa ra trong quá trình thực
hiện đề tài nhờ được sự giúp đỡ tận tình của Hiệu trưởng nhà trường, đội ngũ
giáo viên và sự phối kết hợp của các bậc phụ huynh và sự nổ lực hết mình của
bản thân nên tôi đã khắc phục được những khó khăn để đạt được những kết
quả như sau:
a. Đối với giáo viên
Có nhiều kinh nghiệm trong môn “Làm quen chữ cái”.
Nâng cao tay nghề.
Giáo viên đã tạo được môi trường học tập và vui chơi cho trẻ trong và
ngoài lớp có khoa học.
Bổ sung được nhiều đồ chơi cho tiết dạy.
Người thực hiện: Nguyễn Thị Phi

14


Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên nâng cao chất lượng môn làm quen chữ cái

Giáo viên nắm được tầm quan trọng của môn học.
Nắm được phương pháp của tiết học.
Lựa chọn bài dạy phù hợp với chủ đề.
- Tạo môi trường chữ viết phong phú đa dạng để kích thích trẻ làm
quen với chữ cái.
Giờ dạy môn “Làm quen chữ cái” một số giáo viên đã được nhà trường
cùng đồng nghiệp đánh giá xếp loại giỏi.
b. Đối với trẻ
Thái Độ: Trẻ hứng thú hoạt động chung và các hoạt động khác.
Trẻ có nề nếp và thói quen học tập tốt.
Về cảm xúc tình cảm: Trẻ hào hứng thể hiện mình một cách thoải mái
thông qua các hoạt động nhóm, tập thể ...
Về ý chí:
Trẻ tập trung vào nội dung cô hướng dẫn.
Thời gian tập trung nhận thức vấn đề tốt hơn.
Kết quả cụ thể:
Trẻ hào hứng học tập, tập trung chú ý: 100%.
Trẻ mạnh dạn hồn nhiên: 100%.
Trẻ trả lời đúng câu hỏi của cô là 90%.
Tích cực tham các hoạt động theo nhóm.
rẻ nhận biết được 29 chữ cái tiếng việt theo kiểu chữ in thường và viết
thường.
Phát âm đúng 29 chữ.
Nhìn chữ cái đọc được âm tương ứng và nghe âm tìm được chữ cái.

Làm quen một số số kỹ năng đọc, viết tạo tiền đề cho trẻ chuẩn bị vào
lớp một.
Kết quả đạt được là bước đầu ngôn ngữ của trẻ như kỹ năng nghe, nói,
phát âm và nhận biết, phân biệt được các âm khó, vốn từ của trẻ được nâng
cao, hình thành năng lực hoạt động tư duy, óc sáng tạo của trẻ thông qua các
hoạt động làm quen chữ cái, trẻ tham gia sôi nổi hào hứng, trẻ nhận biết phân
biệt và phát âm đúng, nhanh các chữ cái qua các trò chơi tăng lên rất cao.
Về phụ huynh.
Đa số phụ huynh đã hiểu rõ tầm quan trọng của các hoạt động nói
chung và môn “Làm quen chữ cái” nói riêng nên 100% các bậc phụ huynh

Người thực hiện: Nguyễn Thị Phi

15


Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên nâng cao chất lượng môn làm quen chữ cái

đồng tình ủng hộ rất tích cực cả tinh thần, lẫn vật chất tạo điều kiện cho trẻ
hoạt động tốt môn học này.
So với những năm trước đây đa số các bậc phụ huynh quan tâm đến
cách chăm sóc nuôi dưỡng trẻ và hiểu được tầm quan trọng của các hoạt động
giáo dục nên đã nhiệt tình ủng hộ cả tinh thần và vật chất nhờ vậy mà chất
lượng dạy và học ngày một đi lên.
III. PHẦN KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ:
III.1 Kết luận
Từ những kết quả nghiên cứu trên tôi rút ra kết luận sau:
Việc dạy trẻ môn “Làm quen chữ cái” là một trọng tâm trong những nội
dung lớn của chương trình giáo dục cho trẻ Mầm non. Nhằm phát triển nhận
thức, ngôn ngữ và hình thành nhân cách góp phần toàn diện cho trẻ, đặc biệt

trẻ 5 - 6 tuổi chuẩn bị kỹ năng sống cho trẻ ở phổ thông.
Việc làm này rất có ý nghĩa đối với các trường Mầm non mà đồi hỏi
các giáo viên Mầm non cần nắm vững những nội dung chương trình và
thường xuyên mở rộng nội dung chương trình.
Ngoài việc cung cấp cho trẻ những kiến thức, kỹ năng mới còn phải
thường xuyên tổ chức cho trẻ luyện tập bằng các biện pháp phù hợp nhằm ôn
luyện, củng cố và nâng cao hiểu biết, nhận biết đúng 29 chữ cái, phát âm
chuẩn tiếng việt...
Chính vì vậy việc nghiên cứu tìm tòi những biện pháp dạy học để có
hiệu quả hỗ trợ phương pháp trong việc giúp giáo viên nâng cao chất lượng
môn “Làm quen chữ cái” là cần thiết đối với giáo viên mầm non.
Để gây được hứng thú cho trẻ và nâng cao chất lượng dạy và học của
hoạt động “Làm quen chữ cái”, trước hết đòi hỏi người giáo viên phải nắm
được đặc điểm tâm sinh lý của trẻ trong độ tuổi này.
Nắm được sự đổi mới của chương trình giảng dạy, bên cạnh đó giáo
viên cần phải học tập qua các lớp bồi dưỡng, lớp tập huấn, nhất là các hội thi
… để đúc rút được nhiều kinh nghiệm và khắc phục những hạn chế về hình
thức tổ chức.
Tích cực sáng tạo nhiều cách dạy mới lạ và làm đồ dùng, đồ chơi sinh
động hấp dẫn từng những nguyên vật liệu săn có ở địa phương.
Cô giáo cần mẫu mực yêu thương, tôn trọng đối xử công bằng với trẻ,
coi trẻ như con của mình, cô giáo cần phải tạo hứng thú cho trẻ khi tiếp xúc
với môn học này.
Cần phải học tập và cho trẻ tiếp xúc nhiều với công nghệ thông tin
nhằm kích thích tính tò mò ham hiểu biết của trẻ.
III.2. Kiến nghị

Người thực hiện: Nguyễn Thị Phi

16

Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên nâng cao chất lượng môn làm quen chữ cái

Thường xuyên tổ chức các buổi sinh hoạt chuyên môn cấp Phòng, cum
chuyên môn để tất cả cán bộ quản lý và một số giáo viên giỏi đúc rút kinh
nghiệm về chương trình Mầm non mới từ đó đề ra phương pháp thiết thực phù
hợp với tình hình thực tế của từng trường, từng địa phương. Tổ chức hội thi
đồ dùng dạy học tự làm.
Chuyên đề những sáng kiến kinh nghiệm đạt giải các cấp để truyền tải
những kinh nghiệm đó vào thực tế trong công tác chăm sóc giáo dục trẻ tại
đơn vị mình. Đặc biệt là môn “Làm quen chữ cái”.
Tổ chức cho CBQL, giáo viên dạy giỏi đi tham quan trường bạn để
được giao lưu học hỏi, đúc rút kinh nghiệm nhằm phục vụ tốt hơn trong công
tác chăm sóc giáo dục trẻ tại đơn vị.
Trên đây là một số kinh nhiệm mà bản thân tôi rút ra được từ tình hình
thực tế của Trường mầm non Cư Pang, tôi không chỉ dừng lại ở kết quả mà cố
gắng học hỏi hơn nữa để tìm ra những giải pháp tối ưu nhằm đáp ứng yêu cầu
cao hơn trong việc phát triển nhận thức, ngôn ngữ... cho trẻ mầm non.
Tuy nhiên bản kinh nghiệm này còn nhiều hạn chế, kính mong sự góp ý
giúp đỡ của Hội đồng sáng kiến các cấp, của bạn bè đồng nghiệp để tôi có
kinh nghiệm tốt hơn trong công tác hướng dẫn giáo viên nâng cao chất lượng
cho trẻ ở môn “Làm quen chữ cái” trong trường lớp mầm non theo chương
trình mầm non mới.
NHẬN XÉT CỦA HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN
…………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………

CHỦ TỊCH HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN

Người thực hiện: Nguyễn Thị Phi

17


Mt s bin phỏp ch o giỏo viờn nõng cao cht lng mụn lm quen ch cỏi

TI LIU THAM KHO
STT

Tờn ti liu

Tac gia

1

Cỏc tp chớ giỏo dc mm non

2

Ti liu BDTX chu k II cho giỏo viờn
mm non (2004-2007)

Do BGDMN biờn son Nh xut bn Giỏo Dc.

3

Ti liu BDTX Nm 2013 gm 44 mụ

un( mụ un 3,mụ un 23)

BI DNG THNG
XUYấN GIO VIấN
MM NON
(Ban hnh kốm theo Thụng
t s 36 /2011/TT- BGDT
ngy 17 thỏng 8 nm 2011
cua B trng B Giỏo duc
v o to)

4

Taứi lieọu hoùc ủùi hoùc tai chửực

5

Tõm lý hc tr em la tui Mm non

Ngi thc hin: Nguyn Th Phi

Nguyn Th nh Tuyt
NXB Giỏo dc 1994

18


Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên nâng cao chất lượng môn làm quen chữ cái

Hết

Người thực hiện: Nguyễn Thị Phi

19


Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên nâng cao chất lượng môn làm quen chữ cái

MỤC LỤC
I. PHẦN MỞĐẦU:......................................................................................... 2
I.1. Lí do chọn đề tài ........................................................................................
2
I.2. Mục tiêu và nhiệm vụ.:...............................................................................
3
I.3. Đối tượng nghiên cứu:............................................................................... 4
I.4. Phạm vi nghiên cứu....................................................................................
4
I.5. Phương pháp nghiên cứu:...........................................................................
4
II. PHẦN NỘI DUNG.................................................................................... 5
II.1.Cơ sở lí luận:..............................................................................................
5
II.2. Thực trạng ................................................................................................ 5
II.3. Giải pháp, biện pháp................................................................................. 7
II.4. Kết quả.................................................................................................... 14
III. PHẦN KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ………...................................... 16
III.1. Kết luận:………………………………………………………. …….. 16
III.2. Kiến nghị:……………………………………………………… ……. 16
* Nhận xét của hội đồng sáng kiến …………………………………............ 17
* Tài liệu tham khảo....................................................................................... 18

Người thực hiện: Nguyễn Thị Phi

20


Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên nâng cao chất lượng môn làm quen chữ cái

MỘT SỐ BIỆN PHÁP CHỈ ĐẠO GIÁO VIÊN NÂNG CAO CHẤT
LƯỢNG MÔN LÀM QUEN CHỮ CÁI
I. PHẦN MỞ ĐẦU:
I.1. Lý do chon đề tài.
Công tác giáo dục là một chủ chương lớn, quan trọng của toàn Đảng,
toàn dân ta trong công cuộc xây dựng và đổi mới đất nước trong đó giáo dục
mầm non là một ngành học cần thiết, một tác nhân quan trọng tác động và
hình thành nhân cách con người cho trẻ.
Chính vì vậy bước sang kỷ nguyên mới ngành giáo dục nói chung và
bậc học mầm non nói riêng tiếp tục đẩy mạnh và không những đổi mới, nâng
cao công tác giảng dạy để tiến dần đến việc hoàn thiện một giáo trình cơ bản
mang tính giáo dục cao, có hiệu quả nhất, để giúp trẻ hình thành và phát triển
toàn diện nhân cách con người mới. Đối với trẻ mẫu giáo có rất nhiều các
hoạt động như học tập, vui chơi, lao động…. Thông qua đó để giáo dục trẻ.
Song một trong những hoạt động không thể thiếu được với trẻ đó là phát triển
ngôn ngữ cho trẻ. Vì ngôn ngữ là phương tiện giao tiếp quan trọng nhất. Nhờ
có ngôn ngữ mà con người hiểu được nhau, cùng nhau hành động vì mục đích
chung: lao động, đấu tranh, xây dựng và phát triển xã hội.
Không có ngôn ngữ, không thể giao tiếp được, thậm chí không thể tồn
tại được, nhất là đứa trẻ-một sinh thể yếu ớt, rất cần sự chăm sóc, bảo vệ của
người lớn. Ngôn ngữ làm cho đứa trẻ trở thành một thành viên của xã hội loài
người. Nếu đối với người lớn, ngôn ngữ cần như cơm ăn, áo mặc, thì đối với

đứa trẻ còn hơn thế nữa. Ngôn ngữ là một công cụ hữu hiệu để trẻ có thể bầy
tỏ những nguyện vọng của mình khi còn rất nhỏ để người lớn có chăm sóc,
giáo dục, điều khiển trẻ. Là một điều kiện để trẻ tham gia vào mọi hoạt động
hình thành nhân cách trẻ.
Quá trình trưởng thành của đứa trẻ bên cạnh thể chất là trí thức công
cụ để phát triển tư duy trí thức chính là ngôn ngữ. Ngôn ngữ là công cụ để trẻ
học tập và vui chơi những hoạt động chủ yếu của trường mầm non. Ngôn ngữ
được trong tất cả các loại hình giáo dục, ở mọi nơi, mọi lúc, như vậy, ngôn
ngữ cần cho tất cả các hoạt động và ngược lại mọi hoạt động tạo cơ hội cho
ngôn ngữ trẻ phát triển và chuẩn bị hành trang cho trẻ bước vào lớp 1 trường
tiểu học.

Người thực hiện: Nguyễn Thị Phi

21


Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên nâng cao chất lượng môn làm quen chữ cái

Chính vì vậy, ngôn ngữ còn là phương tiện để giáo dục trẻ một cách
toàn diện về 5 mặt giáo dục, đức, trí, lao thể mỹ.
Thật đúng như vậy trong những năm gần đây bậc học mầm non đã và
đang tiến hành đổi mới chương trình giáo dục trẻ mầm non, trong đó đặc biệt
coi trọng việc tổ chức các hoạt động phù hợp với sự phát triển của từng cá
nhân trẻ kích thích trẻ hoạt động một các chủ động, tích cực, hồn nhiên, vui
tươi đồng thời tạo cơ hội cho giáo viên phát huy khả năng sáng tạo trong việc
lựa chọn và tổ chức các hoạt động chăm sóc giáo dục trẻ một cách linh hoạt,
mềm dẻo, thực hiện phương châm “học bằng chơi, chơi mà học”, đáp ứng
mục tiêu phát triển trẻ một các toàn diện về mọi mặt.
Là cán bộ quản lý phụ trách chuyên môn của trường mầm non Cư

pang tôi nhận thấy được tầm quan trọng trong việc chăm sóc – giáo dục trẻ
mầm non, thấy được vai trò và nhiệm vụ cao cả của mình, trong việc phát
triển những mầm non tương lai của đất nước, góp phần xây dựng sự nghiệp
giáo dục nói riêng và đất nước nói chung ngày càng tốt đẹp, tiến bộ xã hội.
Từ những tầm quan trọng trên, nên tôi luôn hướng dẫn giáo viên tìm
tòi và đưa ra những phương pháp giảng dạy sao cho lượng kiến thức trẻ tiếp
thu được đạt kết quả cao, trẻ hứng thú, sôi nổi tích hợp được nhiều nội dung
vào giảng dạy để giờ học phong phú hơn, tạo sự lôi cuốn đối với trẻ và phù
hợp với điều kiện trường mình đang công tác. Đối với trẻ mầm non hoạt động
làm quen với chữ cái là một trong những hoạt động quan trọng trong việc phát
triển toàn diện của trẻ, nó có tầm quan trọng rất lớn trong việc phát triển vốn
từ, phát triển ngôn ngữ, khả năng phát âm-đọc chuẩn chữ, tiếng mẹ đẻ, để
phát triển các giác quan và hoàn thiện các nhân cách cho trẻ.
Vì thấy được tầm quan trọng của hoạt động, nên tôi đã chọn đề tài
nghiên cứu “Một số biện pháp nâng cao chất lượng cho giáo viên nâng cao
môn làm quen chữ cái”.
I.2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài.
Mục đích nghiên cứu của đề tài sẽ là: Khảo sát khả năng nhận thức tư
duy của trẻ đối với bộ môn làm quen chữ cái trên cơ sở đề ra một số giải
pháp, biện pháp thích hợp nhằm giúp giáo viên trong quá trình hướng dẫn trẻ
môn “Làm quen chữ cái” có hiệu quả như: kích thích tính sáng tạo, phát triển
về trí tuệ và ngôn ngữ cho trẻ. Thông qua đó nhằm phát huy tính tích cực chủ
động ...
Nhiệm vụ nghiên cứu của đề tài:
Nhiệm vụ mà đề tài đặt ra nhằm tạo cơ hội cung cấp, củng cố kinh
nghiệm, làm tăng sự tò mò, hứng thú. Qua thực hiện đề tài này nhằm giúp
giáo viên trong tiết dạy tạo nhiều cơ hội học tập và lĩnh hội được nhiều kiến
thức mới nhằm phát huy tính sáng tạo, tính tích cực chủ động và phát triển
ngôn ngữ, nhận thức cho trẻ thông qua chương trình mầm non mới.

Người thực hiện: Nguyễn Thị Phi

22


Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên nâng cao chất lượng môn làm quen chữ cái

Giúp giáo viên tìm ra các giải pháp, biện pháp để tạo được hứng thú,
sáng tạo cho trẻ trong môn Làm quen chữ cái .
Giáo viên giúp trẻ trải nghiệm, tìm tòi, kích thích sự sáng tạo của trẻ,
qua việc cho trẻ kỹ năng sống .
Sau khi vận dụng đề tài sẽ góp phần đắc lực đối với giáo viên trong quá
trình hình thành nhân cách phát triển tư duy, phát âm chuẩn; đồng thời phát
triển tốt khả năng nhận thức, ngôn ngữ của trẻ...
I.3. Đối tượng nghiên cứu:
Trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi.
I.4. Phạm vi nghiên cứu:
Trường mầm non Cư Pang
I.5.Phương pháp nghiên cứu:
Phương pháp nghiên cứu tài liệu:
Để đề tài này có hiệu quả giúp giáo viên dạy đạt được kết quả cao trong
môn làm quen chữ cái tôi đã không ngừng tìm tòi tài liệu trong sách báo, tivi,
tranh ảnh, chuyện tranh, trên mạng … có những hình ảnh liên quan đến tiết
học nhằm gây sự chú ý của trẻ.
Phương pháp trò chuyện:
Hướng dẫn giáo viên trao đổi với phụ huynh về tình hình học tập của
trẻ ở lớp cũng như ở nhà, qua đó giáo viên có điều kiện theo dõi, uốn nắn trẻ.
Bên cạnh đó tôi cũng thường xuyên trò chuyện cùng cô giáo và trẻ để nắm bắt
được các nguyên nhân làm cho trẻ không thích học môn làm quen chữ cái và
tìm ra hướng khắc phục.

Phương pháp quan sát:
Trong các giờ học tiết làm quen chữ cái, tập tô... của các lớp tôi luôn
quan sát và hướng dẫn giáo viên chú ý từng trẻ để uốn nắn, củng cố, rèn luyện
thêm các kỹ năng cho trẻ.
Phương pháp điều tra:
Vào đầu năm học, tôi đã chủ động kiểm tra, khảo sát, thống kê về môn
làm quen chữ cái để nắm bắt khả năng nhận thức của từng cá nhân trẻ. Cụ thể:

Số cháu khảo sát

88 trẻ

Trẻ hứng thú học
nhận biết, phân
biệt và phát âm
đúng chữ cái

Trẻ có tham gia
vào giờ học, nhận
biết chữ còn
nhầm, và phát âm
chưa chuẩn.

Trẻ không thích
tham gia vào giờ
học, nhận biết,
phân biệt, phát
âm chữ cái còn
nhầm.

29/88 = 33 %

44/88 = 50 %

15/88= 17 %

Người thực hiện: Nguyễn Thị Phi

23


Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên nâng cao chất lượng môn làm quen chữ cái

Phương pháp dự giờ :
Tôi luôn luôn học hỏi đồng nghiệp và thông qua các tiết dự chuyên đề
do Sở GD&ĐT, Phòng GD&DT tổ chức từ đó về trường tôi tổ chức chuyên
đề ở trường, các buổi thao giảng dự giờ… tìm ra các biện pháp để áp dụng
phù hợp với tình hình trẻ ở đơn vị mình.
II.PHẦN NỘI DUNG:
II.1.Cơ sở lý luận để thực hiện đề tài
Trẻ độ tuổi lớp lá (5-6 tuổi)
Dựa vào yêu cầu và kết quả mong đợi của chương trình khung, bộ
chuẩn trẻ 5 tuổi, tài liệu bồi dưỡng thường xuyên Tài liệu BDTX Năm 2013
gồm 44 mô đun( mô đun 3)
Trẻ ghi nhớ có chủ định và có khả năng tập trung tốt, bền vững. Khả
năng tư duy trực quan hình tượng và ngôn ngữ của trẻ phát triển mạnh mẽ.
Trẻ đi sâu tìm hiểu mối quan hệ sự vật hiện tượng và có nhu cầu tìm
hiểu bản chất chung.
Trẻ bắt đầu lĩnh hội được tri thức ở trình độ khái quát cao và một số
khái niệm sơ đẳng.

Trẻ đang bước đầu của quá trình tư duy trừu tượng.
Chính vì vậy đây là thời điểm mấu chốt và quan trọng nhất, thời điểm
này tất cả mọi việc đều bắt đầu: bắt đầu ăn, bắt đầu nói, bắt đầu nghe, nhìn và
vận động bằng đôi chân, đôi tay của mình ... tất cả những cử chỉ đó đều làm
nên những thói quen, kể cả thói xấu ..., trách nhiệm hình thành nhân cách cho
trẻ tất cả thuộc về cô giáo Mầm non tạo nên nền tảng vững chắc, là chặng
đường khôn lớn của trẻ. Đặc biệt là nhận biết chữ cái và phát âm chuẩn, hoàn
thiện tiếng mẹ đẻ, phát triển bộ máy phát âm...
II.2.Thực trạng:
a.Thuận lợi, khó khăn:
* Thuận lợi:
Bản thân tôi là phó hiệu trưởng được phân công phụ trách mảng chuyên
môn liên tiếp nhiều năm nên việc quản lý, chỉ đạo và năm bắt về chuyên môn
tương đối vững vàng.
Đội ngũ giáo viên nhiệt tình yêu nghề mến trẻ, phụ huynh đa số quan
tâm đến việc học của con em mình.
Cơ sở vật chất tương đối đảm bảo, sân trường rộng rãi thoáng mát
* Khó khăn:
Trình độ chuyên môn không đồng đều.
Người thực hiện: Nguyễn Thị Phi

24


Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên nâng cao chất lượng môn làm quen chữ cái

Khả năng chú ý của trẻ còn hạn chế, ngôn ngữ phát triển chưa đồng
đều, đa số học sinh là con em đồng bào dân tộc thiểu số.
Số trẻ đến trường hầu hết là chưa qua nhóm lớp nhà trẻ, vốn hiểu biết
và phát âm hạn chế.

b.Thành công, hạn chế:
* Thành công:
Trong quá trình thực hiện đề tài tôi đã đi thực tế tại các lớp và hiệu quả
đem lại sau những lần áp dụng các biện pháp giáo viên đã biết cách cung cấp
kiến thức phù hợp với lứa tuổi, đã đưa trẻ đến vùng phát triển gần nhất, tạo cơ
hội cho trẻ tự trải nghiệm, sáng tạo ... từ đó trẻ rất hứng thú và phấn khởi khi
được tham gia hoạt động môn làm quen chữ cái.
* Hạn chế:
Khi vận dụng đề tài này thì phải trải qua thực nghiệm tại các lớp có hạn
chế như: Muốn tiết dạy thành công đòi hỏi phải có sự đầu tư về chuyên môn
lẫn đồ dùng, phải có tranh ảnh thật sinh động hoặc vật thật để cho trẻ được
quan sát, phân tích... điều này rất khó khăn bởi hầu như thời gian cô đứng lớp
từ sáng tới tối nên rất vất vả trong việc làm đồ dùng cũng như tìm kiếm hình
ảnh cho trẻ quan sát, nhận biết và phát âm ...
c.Mặt mạnh, mặt yếu :
* Mặt mạnh:
Khi giáo viên tiến hành các biện pháp nhằm giúp trẻ hứng thú, sáng tạo
hơn trong giờ học hoạt động môn làm quen chữ cái cung cấp cho trẻ thêm
cách nhân biết các chữ cái, phát âm chuẩn, cách câm viết, tư thế ngồi...
Ví dụ: Giáo viên trong tiết tập tô chữ cái o,ô,ơ cô hướng đẫn trẻ cách
mở vở, lật từng trang, cách tô màu chữ rỗng, các hình... tư thế ngồi. Từ đó trẻ
đưa vào hoạt động góc một cách dễ dàng, giúp trẻ hình thành kỷ năng sống.
* Mặt yếu :
Đồ dùng phục vụ tiết dạy chưa đa dạng như: Những vật mẫu, những
con vật thật, đồ vật ...
Một số giáo viên chưa thực sự chủ động linh hoạt trong việc tổ chức
cho trẻ các hoạt động của môn làm quen chữ cái.
d. Các nguyên nhân,các yếu tố tác động
Một số giáo viên không biết cách khai thác trên mạng dẫn đến không
đủ đồ dùng dụng cụ phục vụ cho tiết dạy.

Sử dụng đồ dùng dạy học chưa có khoa học, dẫn đến giờ học trẻ ít tập
trung chú ý hiệu quả trên tiết học chưa cao.
e. Phân tích, đánh giá thực trạng mà đề tài đã đặt ra.
Người thực hiện: Nguyễn Thị Phi

25