Lựa chọn bài tập nâng cao hiệu quả kỹ thuật tại chỗ ném rổ bằng hai tay trước ngực cho đội bóng rổ nữ trường THPT Yên Phong số 1 - Bắc Ninh

TRƢỜ NG ĐẠ I HỌ C SƢ PHẠ M HÀ
HỘ I 2
KHOA GIÁ O DỤ C THỂ CHẤ T

NGÔ THỊ HẢ I

LƢ̣ A CHỌ N BÀ I TẬ P NÂNG CAO
HIỆ U QUẢ KỸ THUẬT TẠI CHÔ
NÉM RÔ BẰ NG HAI TAY TRƢỚ C
NGƢ̣ C CHO ĐỘI BÓ NG RỔ NƢ̃
TRƢỜ NG THPT
YÊN PHONG SỐ 1 – BẮ C NINH
KHÓA LUẬ N TỐ T NGHIỆ P ĐẠ I HỌ C

HA NỘI, 2012


NGÔ THI HẢ I

LƢ̣ A CHỌ N BÀ I TẬ P NÂNG CAO
HIỆ U QUẢ KỸ THUẬT TẠI CHÔ
NÉM RÔ BẰ NG HAI TAY TRƢỚ C
NGƢ̣ C CHO ĐỘI BÓ NG RỔ NƢ̃
TRƢỜNG THPT
YÊN PHONG SỐ 1 – BẮ C NINH
KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC
Chuyên ngà nh: CNKHSP TDTT – GDQP
Hƣớ ng dẫ n khoa họ c

TH.S VŨ TUẤN ANH

3

LỜI CAM ĐOAN
Tên tôi là: Ngô Thị Hải
Sinh viên: Lớp k34 GDTC - GDQP trường Đại học Sư phạm Hà Nội 2
Tôi xin cam đoan đề tài nghiên cứu khoa học này là của tôi. Những vấn
đề chúng tôi đưa ra bàn luận đều là những vấn đề mang tính cấp thiết và đúng
với thực tế cũng như điều kiện khách quan của trường THPT Yên Phong số 1Bắc Ninh. Đề tài không trùng kết quả nghiên cứu với bất cứ đề tài nào trước
đây.
Hà Nội, ngày … tháng … năm 2012
Sinh viên

Ngô Thị Hải


4

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
TDTT:

Thể dụ c thể thao

ĐH TDTT:

Đại học thê dục thê thao

HLV:

Huấ n luyệ n viên

GDTC:

Giáo dục thê chất

GD - ĐT:

Giáo dục đào tạo

VĐV:

Vậ n độ ng viên

THPT:

Trung họ c phổ thông

TN:

Thự c nghiệ m

ĐC:

Đối chứng

TW:

Trung ương

TP:

Thành phố

NXB:

Nhà xuất bản

s:

Giây

%:

Phần trăm


5
MỤC LỤC

Trang

ĐẶT VẤN ĐỀ

1

CHƢƠNG 1:TỔ NG QUAN CÁ C VẤ N ĐỀ NGHIÊN CƢ́ U

4

1.1. Quan điểm của Đảng và Nhà nước về công tác GDTC trong trường học

1.2.Đặc điêm tâm sinh lý học sinh lứa tuổi THPT

5

1.2.1. Đặc điêm tâm lý lứa tuổi THPT

5

1.2.2. Đặc điêm sinh lý lứa tuổi THPT

6

1.3.Đặc điêm và phương pháp giảng dạy , huấ n luyệ n kỹ thuậ t độ ng tá c

8

ném rổ bằng hai tay trướ c ngự c trong Bó ng rổ hiệ n đạ i
1.3.1. Đặc điêm ky thuật tại chỗ ném rổ bằng hai tay trướ c ngự c

9

1.3.2. Vai trò củ a kỹ thuậ t tại chỗ ném rổ bằng hai tay trướ c ngự c trong
11 Bóng rổ hiện đạ i
1.3.3. Nhữ ng yế u tố chi phố i hiệ u quả kỹ thuậ t tạ i chỗ né m rổ bằ ng
hai

11 tay

trướ c ngự c
CHƢƠNG 2: NHIỆ M VỤ , PHƢƠNG PHÁ P VÀ TỔ CHƢ́ C

15

NGHIÊN CƢ́ U
2.1. Nhiệ m vụ nghiên cứu

15

2.2. Phương phá p nghiên cứ u

15

2.3. Tổ chứ c nghiên cứ u

17

CHƢƠNG3: KẾ T QUẢ VÀ PHÂN TÍ CH KẾ T QUẢ NGHIÊN CƢ́
U 20
3.1. Đá nh giá thự c trạ ng

công tác GDTC và khả năng tại chỗ ném rổ

20

bằ ng hai tay trướ c ngự c củ a độ i Bó ng rổ nữ
yrườ ng THPT Yên Phong
số 1 - Bắ c Ninh
3.2. Lự a chọn, ứng dụng và đánh giá hiệu quả bài tập tại chỗ ném rổ

25

bằ ng hai tay trướ c ngự c củ a độ i Bó ng rổ nữ trườ ng THPT Yên
Phong số 1 - Bắ c Ninh
KẾ T LUẬ N VÀ KIẾ N NGHỊ

44

TAI LIỆU THAM KHẢO

46


6
DANH MỤC BẢNG BIỂU
Số bảng

Nội dung

Trang

biểu
Bảng 3.1 Bảng 3.1 Thực trạng đội ngũ giáo viên TDTT trường

21

THPT Phong số 1 - Bắc Ninh
Bảng 3.2 Bảng 3.2 Thực trạnh cơ sở vật chất TDTT của trườ ng

22

THPT Yên Phong số 1 - Bắ c Ninh
Bảng 3.3 Hiệ u quả sử dụ ng cá c kỹ thuậ t né m rổ của đội nữ

23

Bóng rổ nữ trườ ng THPT Yên Phong số 1 - Bắ c
Ninh trong giải Bóng rổ học sinh tỉnh Bắ c Ninh 2011
Bảng 3.4

Hiệ u quả sử dụ ng kỹ thuậ t tại chỗ ném rổ bằng hai

24

tay trướ c ngự c củ a độ i Bó ng rổ nữ tham dự giả i
Bó ng rổ học sinh tỉnh Bắ c Ninh 2011
Bảng 3.5

Kế t quả phỏ ng vấ n lự a chọ n bà i tậ p nhằ m nâng
cao

26

hiệ u quả kỹ thuậ ttại chỗ ném rổ bằng hai tay trướ c
ngự c cho độ i Bó ng rổ nữ trườ ng THPT Yên Phong
Bảng 3.6

số 1
Kết quả phỏng vấn lựa chọn các test đáng giá hiệu quả

36

bài tập nâng cao hiệu quả ky thuật tại ném rổ bằng hai
tay trước ngực cho đội Bóng rổ trườ ng THPT Yên
Phong số 1 - Bắ c Ninh (n = 20)
Bảng 3.7

Kết quả test kiêm tra trước thực nghiệm của hai nhóm

38

TN và ĐC ( nA= nB = 9 )
Bảng 3.8 Bảng tiến trình thực nghiệm (6 tuần)

39

Bảng 3.9 Kết quả kiêm tra các test sau thực nghiệm của hai nhóm

40

ĐC và TN ( nA= nB = 9 )


7
Bảng

KÕt qu¶ hai sè trung b×nh quan s¸t

3.10

qua c¸c test kiÓm tra trước thực nghiệm và

41

sau thực nghiệm của nhóm TN
Bảng

KÕt qu¶ hai sè trung b×nh quan s¸t

3.11

qua c¸c test kiÓm tra trước thực nghiệm và

41

sau thực nghiệm của nhóm ĐC
Biểu đồ Biểu đồ thê hiện kết quả kiêm tra bằng test 1(Ném rổ
3.1

42

bằng hai tay trước ngực ngoài vạch 6m25 ở 5 vị trí 20
lần)

Biểu đồ Biểu đồ thê hiện kết quả bằng test 2 (tại điêm ném phạt
3.2

ném rổ bằng hai tay trước ngực 10 lần)

43

8

ĐẶT VẤN ĐỀ
Thê dục thê thao (TDTT) là một bộ phận của nền văn hoá xã hội là
phương tiện quan trọng nhằm phát triển con người toàn diện đức, trí, thê, mỹ.
Từ khi hình thành đến nay, trải qua hàng ngàn năm TDTT ngày càng
phát triên góp phần quan trọng vào việc duy trì bảo vệ sứ c khỏ e , nâng cao
thê chất, nâng cao hiệu suất lao động và bảo vệ nền độc lập dân tộc. Đặc
biệt trong xã hội hiện đại TDTT đã trở thành một công cụ xây dựng và phát
triên sự ổn định kinh tế xã hội và nền văn minh nhân loại.
Ở nước ta ngay từ những ngày đầu cách mạng tháng Tám thành công,
Bác đã nêu rõ tầm quan trọng của TDTT đối với việc “Giữ gìn dân chủ, xây
dựng nhà nước, gây đời sống mới” [7] coi đó là một công tác cách mạng. Bản
thân người cũng đã nêu gương “Tự Tôi ngày nào cũng tập” [7]. Và thời gian
sau đó, Bác còn nêu tấm gương sáng trong việc tập luyện liên tục, bền bỉ ở
nhiều môn như Bóng chuyền, Thê dục dưỡng sinh, Thái cực quyền…
Đảng và Nhà nước ta luôn quan tâm đến công tác TDTT nói chung và
GDTC trong nhà trường nói riêng, coi sức khỏe là một vốn quý của con
người, là tài sản quốc gia vô cùng quan trọng. Sự quan tâm đó được thê hiện
trong các Nghị quyết, Chỉ thị của Đảng và Nhà nước trong từng giai đoạn
cách mạng với các yêu cầu, nhiệm vụ và tình hình cụ thê. Hiện nay mục đích
cao cả và bao trùm của các nghành Công nghiệp, Nông nghiệp, Quốc phòng,
An ninh, Giáo dục, Khoa học công nghệ, Đối ngoại, Văn hóa (trong đó có
GDTC)… Là góp phần vào sự nghiệp Công nghiệp hóa – Hiện đại hóa và bảo
vệ Tổ quốc.
Trong sự nghiệ p giá o dục thì GDTC là một mặt của giáo dục toàn
diện cho họ c sinh , sinh viên trong nhà trườ ng . GDTC là phương tiệ n có
hiệ u quả

9
nhấ t để phát triên hài hòa, cân đố i về thể hì nh, nâng cao năng lự c thể chấ
t củ a ngườ i họ c.
Đối vớ i cá c trường THPT, GDTC vớ i hì nh thứ c chủ yế u là
chương trình thê dục nội khóa và những hoạt động thê thao ngoại khóa . Có
rất nhiề u môn thể thao đượ c đưa và o chương trì nh giả ng dạ y và thi đấ u ,
trong đó Bó ng rổ cũ ng là môn thể thao hế t sứ c quan trọ ng.
Bóng rổ là một môn thê thao ra đời từ My vào năm 1891. Tuy du nhập
vào Việt Nam khá muộn vào năm 1930 song mãi tới năm 1990 cùng với sự
phát triên kinh tế xã hội Bóng rổ mới dần được phục hồi. Bước sang đầu thế
kỷ 21 Bóng rổ Việt Nam mới có được những bước phát triển đáng khích lệ.
Nhiều trung tâm TDTT của các tỉnh thành như: Thành phố Hồ Chí Minh, Hà
Nội, Quảng Ninh, Yên Bái đã đạt được thành tích cao trong các kì Đại Hội
TDTT.
Trước tốc độ phát triên mạnh mẽ của phong trào Bóng rổ trong những
năm gần đây đã có nhiều trường THPT trên cả nước thành lập đội tuyên Bóng
rổ. Những đơn vị này đã có được sự trang bị cơ sở vật chất tương đối hoàn
thiện cùng với đội ngũ HLV có trình độ chuyên môn cao phụ trách huấn
luyện.
Qua tổng hợp số liệu thu được ở các giải thi đấu Bóng rổ của nữ sinh
THPT trong một vài năm gần đây chúng tôi nhận thấy các VĐV nữ thực hiện
các ky thuật ném rổ chủ yếu sử dụng một tay ở cự ly trung bình và gần, vận
dụng rất ít ky thuật ném rổ hai tay trước ngực.
Như chúng ta đã biết ky thuật ném rổ bằng hai tay trước ngực là một ky
thuật quan trọng trong tấn công. Ném rổ bằng hai tay trước ngực là ky thuật
sử dụng hai tay ném rổ. Do vậy, lực tạo ra sẽ lớn hơn khi sử dụng ky thuật
ném rổ bằng một tay có thê thực hiện ở cự ly xa rổ, mặt khác sử dụng ky thuật
ném rổ ở cự ly xa sẽ tránh được sự phòng thủ và cản phá quyết liệt của đối

1
0
phương. Ky thuật này phù hợp với các đối tượng nữ. Mặt khác ném rổ ở cự ly
xa điêm số lại rất cao.
Trường THPT Yên Phong số 1 - Bắc Ninh là trường có bề dày thành
tích thê thao nhiều năm. Tuy nhiên thành tích môn Bóng rổ vẫn còn nhiều hạn
chế, chúng tôi nhận thấy có rất nhiều nguyên nhân trong đó điên hình là khâu
ghi điêm các ky thuật còn đơn điệu không đa dạng. Trong quá trình nghiên
cứu tài liệu tôi thấy có nhiều đề tài nghiên cứu về Bóng rổ như: Bùi Xuân
Hùng k31 trường ĐHSPHN2 với đề tài “ Lựa chọn bài tập nâng cao hiệu quả
ky thuật hai bước lên rổ cao tay ”, Nguyễn Văn Nam K37 trường TDTT Bắc
Ninh với đề tài “ Lựa chọn một số bài tập nâng cao hiệu quả ky thuật ném rổ
1 tay trên cao cự ly gần ”…Tuy nhiên các đề tài trên chưa nghiên cứu ky thuật
tại chỗ ném rổ bằng hai tay trước ngực.
Xuất phát từ nhữ ng lý do trên chú ng tôi tiế n hà nh nghiên cứ u đề tà
i:
“Lựa chọn bài tập nâng cao hiệu quả kỹ thuật tại chỗ ném rổ bằng
hai tay trước ngực cho đội Bóng rổ nữ trường THPT Yên Phong số 1 - Bắc
Ninh”
* Mục đích nghiên cƣ́ u
Mục đích nghiên cứu của đề tài là: Lựa chọn được bài tập nâng cao
hiệu quả ky thuật tại chỗ ném rổ bằng hai tay trước ngực cho đội Bóng rổ nữ
trường THPT Yên Phong số 1 - Bắc Ninh.


1
1

CHƢƠNG 1

TỔ NG QUAN CÁ C VẤ N ĐỀ NGHIÊN CƢ́ U
1.1. Quan điểm của Đảng và Nhà nƣớc về công tác GDTC trƣờng học
Nhà nước rất coi trọng công tác GDTC trong trường học, công tác này
nhằm phát triển, hoàn thiện thê chất cho tầng lớp thanh - thiếu niên, nhi đồng.
GDTC là nội dung bắt buộc của học sinh - sinh viên, nó được thực hiện trong
hệ thống giáo dục quốc dân từ mầm non đến đại học. Nhà nước khuyến khích
và tạo điều kiện cho học sinh được tập luyện TDTT phù hợp với đặc điêm lứa
tuổi và điều kiện cơ sở vật chất từng nơi.
Chỉ thị 36/CT - TW ngày 24/03/1994 của Ban Bí thư TW Đảng giao
trách nhiệm cho Bộ Giáo dục và Đào tạo, Tổng cục TDTT thường xuyên phối
hợp chỉ đạo công tác GDTC bắt buộc ở tất cả các trường học, đê việc tập
luyện TDTT trở thành nếp sống hàng ngày của hầu hết học sinh, sinh viên.
Chỉ thị 36/CT - TW đã được Đại hội Đảng lần thứ IX xác định phương
hướng và nhiệm vụ “ Đẩy mạnh hoạt động TDTT, nâng cao thể trạng và tầm
vóc của người Việt Nam. Phát triển phong trào TDTT quần chúng với mạng
lưới cơ sở rộng khắp, đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ VĐV thể thao thành tích cao,
đưa Việt Nam lên trình độ chung trong khu vực Đông Nam Á và có vị trí cao
trong nhiều bộ môn. Đẩy mạnh xã hội hóa, khuyến khích nhân dân và các tổ
chức tham gia thiết thực, có hiệu quả cao trong các hoạt động văn hóa thể
thao” [1].
Văn kiện Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ VII cũng khẳng định: “Công
tác TDTT cần được coi trọng và nâng cao chất lượng GDTC trong các
trường học. Tổ chức hướng dẫn và vận động nhân dân tham gia rèn luyện
hàng ngày” [1].
Với mục tiêu đào tạo thế hệ trẻ tương lai của đất nước phát triên toàn
diện : Đức, trí, thê, mĩ. Tại Hội nghị TW IV khóa VIII về đổi mới công tác


12
Giáo dục - Đào tạo, trong Văn kiện có ghi: “Phát triển cao về trí tuệ, cường

tráng về thể chất, trong sáng về đạo đức, phong phú về tinh thần [1] …” đã
khẳng định mục tiêu giáo dục nhằm giáo dục về nhân cách tăng cường thê lực
cho học sinh, sinh viên. Ngày 07/08/1995 Thủ Tướng Chính phủ đã ra Chỉ thị
113/TT nêu rõ yêu cầu đối với tổng cục TDTT: “Ngành TDTT phải xây dựng
định hướng phát triển có tính chiến lược, trong đó quy định rõ các hình thức
hoạt động mang tính phổ cập đối với mọi đối tượng lứa tuổi tạo thành phong
trào tập luyện rộng rãi của quần chúng hướng đến mục tiêu khỏe để xây dựng
và bảo vệ Tổ quốc” [1].
GDTC trong nhà trường phổ thông nhằm từng bước nâng cao trình độ
văn hóa thê thao cho học sinh góp phần vào sự nghiệp TDTT của đất nước và
đặc biệt Nghị quyết TW II khoá VIII về công tác Giáo dục và Đào tạo đã
khẳng định rõ GDTC trong trường học là rất quan trọng.
Công tác TDTT phải góp phần tích cực thực hiện các nhiệm vụ kinh tế
- xã hội, Quốc phòng - An ninh và mở rộng quan hệ đối ngoại của đất nước,
trước hết là góp phần nâng cao sức khỏe, rèn luyện ý chí, giáo dục đạo đức,
nâng cao đời sống văn hóa, tinh thần của nhân dân, xây dựng khối đại đoàn
kết toàn dân, nâng cao lòng tự hào dân tộc và đẩy lùi tệ nạn xã hội ở từng địa
phương.
1.2. Đặc điểm tâm sinh lý học sinh lứa tuổi THPT
1.2.1. Đặc điểm tâm lý lứa tuổi THPT
Ở lứa tuổi này các em đã tỏ ra là những người lớn thực sự và đối với mọi
người xung quanh phải tôn trọng mình, tỏ ra mình là người có hiểu biết,
không phải là trẻ con nữa. Các em đã hiêu biết rộng, ưa hoạt động hơn, thích
những việc có hoài bão lớn. Do quá trình hưng phấn chiếm ưu thế nên các em
tiếp thu cái mới rất nhanh song những hoạt động có tính chất lại nhiều lần,
đơn điệu sẽ gây cho các em cảm giác nhanh chán và nhiều khi các em dễ bị


13
môi trường tác động do đó tạo nên sự đánh giá cao về bản thân. Chính vì vậy

sự thành công sẽ tạo cho các em sự kiêu kỳ và khi thất bại các em trở nên tự
ti, rụt rè, sự đánh giá cao sẽ gây tác động không tốt trong luyện tập. Do đó
quá trình huấn luyện cần kèm theo khen thưởng đúng mức. Tù đó các em tỏ ra
không chán nản, có định hướng và khi đó hiệu quả bài tập sẽ được nâng lên.
1.2.2. Đặc điểm sinh lý của học sinh THPT
Ở lứa tuổi này các em đã phát triển mạnh mẽ về các cơ quan cũng như
yếu tố thê lực đê tiến tới sự hoàn thiện chức năng nên có những biểu hiện về
sinh lý như sau:
- Hệ xƣơng:
Thời kỳ này hệ xương của các em lớn lên một cách đột ngột cả chiều
dài và chiều dày, đàn tính xương giảm, tăng lượng canxi trong xương. Xuất
hiện sự cốt hóa ở một số bộ phận của xương như mặt (cột xương sống). Các
tổ chức sụn được thay thế bằng các mô xương nên cùng với sự biến đổi của
cột sống không giảm mà trái lại tăng lên và có thê có xu hướng cong vẹo.
- Hệ máu:
Hoạt động cơ bắp làm cho hệ máu có những thay đổi nhất định sau:
Thời gian tập luyện lâu dài và căng thẳng ở các em học sinh nam thì lứa
tuổi này đã tăng. Khối lượng máu tỉ lệ với trọng lượng cơ thê tăng ở mức
hoàn thiện. Lượng hồng cầu trong máu tăng, sau các hoạt động kéo dài lượng
hồng cầu giảm đi và quá trình hồi phục xảy ra nhanh.
- Hệ tuần hoàn:
Ở lứa tuổi này đã phát triên, kích thước của tim tương đối lớn, tần số
co bóp của tim đã giảm và tương đối ổn định.
Hệ tim mạch của cơ thê các em ở lứa tuổi này đã thích nghi với sự tăng
công suất hoạt động. Sự hồi phục tim mạch sau khi hoạt động thê lực tất nhiên
là phụ thuộc vào độ lớn của lượng vận động. Song đối với các em nam sự


14
phục hồi cũng tương đối nhanh, hệ thống điều ứng của hệ tuần hoàn trong vận

động, mạch đập và huyết áp hồi phục tương đối nhanh. Cho nên, lứa tuổi này
có thê tập những bài tập dai sức và những bài tập có khối lượng và cường độ
hoạt động hoặc các bài tập phát triên sức bền, cần phải thận trọng và thường
xuyên kiêm tra theo dõi trạng thái sức khỏe của học sinh.
- Hệ hô hấp:
Ở lứa tuổi này có sự thay đổi rõ nét về độ dài của chu kỳ hô hấp. Tỷ lệ
thở ra hít vào thay đổi sau và tần số hô hấp, dung tích sống và không khí phổi
tối đa tăng, khả năng hấp thụ oxy tối đa lớn.
Tuy nhiên, các cơ hô hấp vẫn còn yếu nên sự co giãn của lồng ngực
nhỏ, chủ yếu là co giãn cơ hoàch. Trong tập luyện cần thở sâu và tập trung
chú ý thở bằng ngực: các bài tập bơi, chạy cự ly trung bình, việt dã có tác
dụng tốt đến sự phát triển của hệ hô hấp.
- Hệ cơ:
Ở giai đoạn này hệ cơ phát triển với tốc độ nhanh, nhưng vẫn chậm so
với hệ xương biêu hiện là các em cao, gầy. Khối lượng cơ tăng không đều và
chủ yếu là các cơ nhỏ dài, độ phì đại của cơ chưa cao. Do đó khi hoạt động
nhanh dẫn đến mệt mỏi. Vì vậy trong quá trình giảng dạy giáo viên phải chú ý
phát triển cơ bắp của các em nhằm phát triên một cách hoàn thiện cho hệ cơ.
- Hệ thần kinh:
Bộ não của các em thời kỳ này tiếp tục phát triển và đưa đến hoàn thiện
khả năng tư duy nhất là khả năng phân tích tổ hợp trừu tượng hóa, phát triển
rất thuận lợi cho việc hình thành phản xạ có điều kiện. Ngoài ra do sự hoạt
động mạnh của các tuyến giáp, trong các tuyến sinh dục, tuyến yên làm cho
tính hưng phấn của hệ thần kinh chiếm ưu thế và ức chế không cân bằng ảnh
hưởng đến hoạt động TDTT. Tuy nhiên với một số bài tập đơn điệu cũng làm


15
cho học sinh nhanh mệt mỏi, vì vậy thay đổi nhiều hình thức tập luyện, tận
dụng các hình thức trò chơi thi đấu. Hoàn thành tốt các bài tập đã đề ra.

1.3. Đặc điểm và phƣơng pháp trong giảng dạy và huấn luyện kỹ thuật
động tác ném rổ bằng hai tay trƣớc ngực trong Bóng rổ hiện đại
Trong xu thế củ a Bóng rổ hiện đạ i thì tầ m vó c , thể lự c và
năng lự c khéo léo của VĐV Bóng rổ phát triên mạnh,
do vậ y khả năng phò ng thủ cũ ng đượ c nâng lên. Các cự ly trung bình và
gầ n rổ đượ c bả o vệ rấ t chặ t vớ i nhiề u hệ thố ng phò ng thủ phong phú
. Việc sử dụng ky thuật đột phá cá nhân hoặc chuyề n bó ng và o khu vự c sá t
rổ gặ p rấ t nhiề u khó khăn , ky thuật tại chỗ ném rổ bằ ng hai tay trướ c
ngự c là

một ky thuật phù hợp với chiến thuật tấn công xa rổ

và đem lạ i hiệ u

quả cao trong thi đấu đặc biệt là phù hợp với các nữ

VĐV. Do vậ y kỹ thuậ t tại chỗ ném rổ bằng hai tay trướ c ngự c đã đượ c
nhiề u VĐV sử dụ ng đặ c biệ t là cá c VĐV nữ

. Điề u

nà y đượ c thể hiệ n rõ ở cá c giả i Vô đị ch Quố c gia, các nữ VĐV của
chúng ta thường xuyên thực hiện ky thuật này, song do điề u kiệ n thể lự c
nhấ t là sứ c bề n chuyên môn và tí nh ổ n đị nh củ a ky thuật không cao nên
khả năng duy trì lâu dài và độ chính xác của ky thuật còn thấp.
Đội Bóng rổ nữ trường THPT Yên Phong số 1 - Bắ c Ninh là mộ t đội
có truyề n thố ng Bóng rổ lâu năm với bề dày thành tích qua các năm thi đấ
u, vớ i độ i ngũ giáo viên có bề dày kinh nghiệm . Trong kế hoạ ch huấ n
luyệ n trướ c đây cũng đã đưa ky thuật tại chỗ ném rổ xa bằng hai tay trướ c
ngự c và o trong chương trì nh huấ n luyệ n cho cá c em nữ VĐV nhưng mớ i

chỉ ở mứ c giớ i
thiệ u. Nhưng và i năm gầ n đây, cùng với việc trình độ thi đấu và thê lực,
chiề u cao của các đội trong hệ thống các trư
ờng THPT được tăng lên một c

ách

mạnh mẽ, thì ky thuật tại chỗ ném rổ bằng hai tay trướ c ngự c ở cự ly xa
đã đượ c chú trọng hơn, vớ i điề u kiệ n thể lự c , trình độ ky thuật và thời


16
gian tập luyệ n củ a độ i Bóng rổ nữ trườ ng THPT Yên Phong số 1 - Bắ c
Ninh bắ t kị p


17
vớ i xu thế phá t triể n mớ i củ a Bóng rổ hiện đại , đồ ng thờ i cũ ng phù
hợ p vớ i yêu cầ u củ a Ban lã nh đạ o phả i thườ ng xuyên đổ i mớ i phương
phá p giả ng dạ y, huấ n luyệ n phù hợ p vớ i xu thế thờ i đạ i , nhằ m từ ng
bướ c đưa độ i tuyể n Bóng rổ nữ trườ ng THPT Yên Phong số 1 - Bắ c
Ninh trở thà nh độ i mạ nh trong hệ thố ng giả i Bóng rổ cá c trườ ng THPT
tỉnh Bắ c Ninh.
1.3.1. Đặc điểm kỹ thuật tại chỗ ném rổ bằng hai tay trướ c ngự c
Qua tham khảo tài liệu, quan sá t thự c tế thi đấ u và trên băng ghi hì
nh các VĐV Bóng rổ đẳng cấp cao trên thế giới và Việt Nam , cấ u trú c kỹ
thuậ t tại chỗ ném rổ bằng hai tay trướ c ngự c cự ly xa gồ m 4 giai đoạ n chí
nh sau:
1- Tư thế chuẩ n bị .
2- Nhún chân tạo đà.

3- Ném rổ.
4- Kế t thú c độ ng tá c.
Việ c thự c hiệ n kỹ thuậ t tại chỗ ném rổ bằng hai tay trướ c ngự c củ
a cá c VĐV có điể m khác biệt đó là ở giai đoạn đầu thực hiện ky thuật :
Giai đoạ n chuẩ n bị và tạ o đà . Có những VĐV tư thế chuẩn bị cao , chân
trướ c sau , khi bắ t đầ u thự c hiệ n kỹ thuậ t thì mộ t chân bướ c lên trướ c
(chân trướ c sau ), khi bắ t đầ u thự c hiệ n
kỹ thuậ t thì bướ c mộ t chân lên trướ c tạ o đà né m rổ , có nhữ ng VĐV tư
thế chuẩ n bị thấ p

- gố i hơi trù ng , khi thự c hiệ n kỹ thuậ t

thì nhún cả hai chân tạ o đà né m rổ , cũng có VĐV tư thế chuẩn bị đứng
hai chân tại chỗ , trọng tâm cao, sau đó nhú n chân bậ t nhả y né m rổ …
Tuy nhiên, đa số VĐV đứ ng ở tư thế chuẩ n bị gố i hơi trù ng sau
đó khi thự c hiệ n kỹ thuậ t thì nhú n chân tạ o đà né m rổ . Trong phạ m vi
củ a đề tà i và đặ c điể m sinh lý củ a cá c em nữ họ c sinh THPT thì chủ
yế u chú ng tôi đi và o nghiên cứ u kỹ thuậ t né m rổ xa phổ biế n nhấ t mà
cá c VĐV thườ ng sử dụ ng là ky thuật tại chỗ ném rổ bằng hai tay trướ c ngự
c vớ i tư thế chuẩ n bị thấ p.


18
* Tư thế chuẩ n bị:
Ngườ i tậ p đứ ng ở tư thế chuẩ n bị thấ p : hai chân đứ ng song song
bằ ng vai, trọng tâm dồn đều hai chân , ngườ i hơi khom về trướ c , hai tay cầ
m bó ng trướ c ngự c, bàn tay xòe rộng tự nhiên, hai tay cù ng vớ i cá c ngó n
tay giữ bó ng thoải mái ở tầm ngang thắt lưng , hai khuỷ u tay hạ xuố ng bằ
ng chuyể n độ ng vòng tròn của hai tay kéo bóng về phía ngực.
* Nhún chân tạo đà:

Từ tư thế chuẩ n bị , trùng xuống tạo đà, dùng mũi bàn chân của hai
bàn chân đạ p mạ nh đấ t , lúc này thực hiện đồng thời các động tác : duỗ i
đù i, duỗ i cẳ ng chân và ngử a lưng hai tay đưa bó ng theo hì nh elí p nhỏ từ
vị trí chuẩ n bị vào trong lên trên trước mặt , sao cho hai bàn tay và bóng cách
mặt khoảng 15
- 20cm. độ ng tá c tạ o đà phả i mạ nh , dứt khoát nhưng không lao người về
phía trướ c hay đổ ngườ i ra phí a sau quá nhiề u sẽ là m cho cơ thể mấ t
thăng bằ ng , ảnh hưởng tới việc thực hiện động tác ném rổ.
* Ném rổ:
Sau khi nhún chân tạo đà , bóng được ném ra phía trước bằng cách đẩy
thẳ ng hai tay và bồ i tiế p bằ ng độ ng tá c củ a bà n tay do đó là m cho bó
ng xoay theo chiề u ngượ c lạ i.
* Động tác kết thúc:
Sau khi đã hoà n thà nh độ ng tá c né m rổ th

ì tay thả lỏng và hạ

xuống , VĐV thẳ ng ngườ i, tiế p theo giữ vị trí đứ ng hai chân hơi khuỵ u
xuố ng.
Nhìn chung ky thuật tại chỗ ném rổ bằng hai tay trước ngực cự ly xa
cho phé p tạ o lự c né m tố t hơn một tay đặ c biệ t là đố i vớ i cá c nữ
VĐV THPT do cá c em chưa phá t triể n toà n diệ n cá c tố chấ t thể lự c và
chiề u cao bị hạ n
chế .
Do sự xuấ t hiệ n và phá t triể n củ a kỹ thuậ t tạ i chỗ né m rổ bằ ng
hai tay


19
trướ c ngự c ở cự ly xa là hoà n toà n phù hợ p vớ i cá c nữ VĐV B óng rổ

THPT,


20
nó tạo ra sự đa dạng trong tấn công , bẻ gãy các mối liên kết và kéo giãn đội
hình phòng thủ của đối phương với sự vượt trội về thê lực và tầm vóc

. Tuy

nhiên sau khi thự c hiệ n né m rổ việ c giành lại quyền kiêm soát bóng là rất
khó, nế u bó ng không và o rổ thì sẽ không ghi đượ c điể m mặ t khá c lạ i tạ
o cơ hộ i
cho đố i phương ghi đượ c điể m.
1.3.2. Vai trò củ a kỹ thuậ t né m rổ bằ ng

hai tay trướ c ngự c trong

Bóng rổ hiệ n đạ i
Trong Bóng rổ hiện đại chiến thuật tấn công đa dạng , muố n thự c hiệ
n đượ c cầ n phả i có các ky - chiế n thuậ t đòi hỏi nhữ ng độ ng tá c kỹ thuậ
t né m rổ đá p ứ ng đượ c cá c yế u tố nhanh bấ t ngờ , chiế m lĩ nh không
gian và thoát được sự phò ng thủ chặ t chẽ của đối phương. Chính vì vậy,
các chuyên gia B óng rổ hàng đầu thế giới như Montero

(Braxin), Kim

Yong Chin (Hàn Quốc ), Ivancôp (Nga) đều có nhận xét chung cho rằng ky
thuật tại chỗ ném rổ bằng hai tay trướ c ngự c cự ly xa có vai trò hế t sức
quan trọng trong thi đấu Bóng rổ hiệ n đạ i đố i vớ i cá c nữ
thuậ t nà y có mộ t số

VĐV bở i lẽ kỹ

đặ c tí nh cơ bả n sau:

- Động tác đơn giản, dễ thự c hiệ n.
- Độ chuẩn xác và tính hiệ u quả cao khi thự c hiệ n ở cự ly xa rổ .
- Dễ dà ng chiế m lĩ nh về không gian, giành thế chủ động trong tấn
công.
1.3.3. Nhữ ng yế u tố chi phố i hiệ u quả kỹ thuậ t tạ i chỗ né m rổ bằ ng
hai tay trướ c ngự c
* Qúa trình học tập kỹ thuậ t chi phố i hiệ u quả kỹ thuậ t.
Quá trình học tập ky thuật phải tuân theo ba giai đoạ n củ a quá trì nh
kỹ năng vậ n độ ng đó là giai đoạ n nắ m độ ng tá c sơ bộ , giai đoạ n hoà n
thiệ n kỹ thuậ t và giai đoạ n tự độ ng hó a kỹ thuật.


21
Trong giai đoạ n nắ m độ ng tá c sơ bộ . Giáo viên, HLV phả i giả ng
giả i làm mẫu động tác một cách dễ hiểu chính xác đê từ đó biến biểu tượng
vận
độ ng thà nh cá c hà nh độ ng kỹ thuậ t mộ t cá ch sơ bộ .
Giai đoạ n nà y cầ n sử dụ ng cá c bà i tậ p dẫ n dắ t để ngườ i tậ p nắ
m đượ c độ ng tá c từ dễ tớ i khó , từ đơn giả n tớ i phứ c tạ p , từ riêng rẽ
đế n hoà n chỉ nh .
Giai đoạ n nà y dà i hay ngắ n phụ thuộ c và o năng lự c và phương phá p giả ng
dạy của người ht ầ y, tính tích cực và chủ động sáng tạo trong học tập của học
s.inh Giai đoạ n hoà n thiệ n kỹ thuậ t . Trong giai đoạ n giả ng dạ y ban
đầ u họ c
sinh sẽ hì nh thà nh độ ng tá c kỹ thuậ t ban đầ u do nhiề u yế u tố như việ c nắ

m
khái niệ m cò n chưa đầ y đủ và sâu sắ c , hoặ c do trì nh độ thể lự c là m
cho cò n nhiề u độ ng tá c dư thừ a hoặ c cá c sai lầ m về kỹ thuậ t . Nhiệ m
vụ củ a ngườ i thầ y trong giai đoạ n nà y là phá t hiệ n nhữ ng sai lầ m mắ c
phả i và đề ra cá c b ài tậ p và cá c biệ n phá p sử a chữ a nhằ m giú p họ c
sinh nắ m vữ ng kỹ thuậ t chí nh xác hợp lý . Giai đoạ n nà y dà i hay ngắ n
phụ thuộ c và o năng lự c phá t hiệ n và
sử dụng bài tập sửa chữa có hiệ u quả hay không . Đồng thời phụ thuộ c
và o tinh thầ n thá i độ cũng như phương pháp tự đào tạo cửa học sinh.
Giai đoạ n tự độ ng hó a. Đây là giai đoạ n cuố i củ a việ c họ c tậ p kỹ
thuậ t, trên cơ sở ngườ i họ c đã sử a chữ a đượ c cá c sai lầ m kỹ thuậ t và
đượ c lặ p lại nhiề u lầ n sẽ là m cho độ ng tá c có thể hoà n thà nh.
Song trên thự c tế không phả i VĐV nà o trì nh độ kỹ thuậ t khi đã đạ t
đượ c trì nh độ tự độ ng hó a là đã có thể đạ t hiệ u quả cao trong thi đấ u
. Bở i
lẽ ky thuật trong thi đấ u cò n bị rà ng buộ c bở i cá c tì nh huố ng khá c nhau
, như cự ly, đố i thủ … bở i vậ y chỉ có thông qua tậ p luyệ n và thi đấ u nhiề
u qua đó VĐV có nhiều cơ hội đê vận dụng ky thuật trong các tình huống
khác nhau mới nâng cao đượ c hiệ u quả kỹ thuậ t.


22
* Trình độ thể lực đáp ứng đòi hỏi của việc thực hiện kỹ thuật
trong thi đấ u


23
Lượ ng vậ n độ n g trong thi đấ u B óng rổ là rất lớn , theo cá c nhà
sinh lý học TDTT mộ t trậ n thi đấ u B óng rổ quốc tế VĐV thi đấ u trong 4
hiệ p VĐV nói chung phải di chuyê n khoả ng 6000 - 6500m vớ i tố c độ khá

cao , chưa kể hàng trăm lần bật nhẩy hoặc dùng sức tranh cướp bóng

. Vì

vậy năng lượn g tiêu hao rấ t lớ n khoả ng 1500 - 2000 Kcal tù y theo trọ ng
l ượng. Vì vậy VĐV Bóng rổ sau trận đấu thường giảm từ 2 - 4 kg trọ ng lượ
ng cơ thể .
Do năng lượ ng tiêu hao lớ n mà là m cho cá c tố chấ t thể lự c cũ ng giả m
.sú t theo Như chú ng ta đề u biế t thể lự c phân ra thể lự c chung và thể lự
c chuyên
môn, thể lự c chung là tiề n đề phá t triể n thể lự c chuyên môn.
Thể lự c chung cũ ng như thể lự c chuyên môn đề u bao gồ m tố chấ t
sứ c nhanh, sứ c mạ nh , sứ c bề n , mề m dẻ o và khé o lé o . Theo cá c nhà
kh oa họ c Bóng rổ thì trình độ huấ n luyệ n thể lự c củ a cá c VĐV thấ p sẽ
hạ n chế năng lự c tiế p thu vố n kỹ- chiế n thuậ t cũ ng như khả năng hoà n
thiệ n ky - chiế n thuậ t này đặc biệt là tố chất như sức nhanh , sứ c mạ nh bậ
t nhả y , di chuyể n, sứ c bề n tố c độ , năng lự c nhị p điệ u (khéo léo). Cần có
sự phát triên tốt mới có thê hoàn thành được động tác.
Mộ t khi cá c tố chấ t phá t triể n không tố t thì trong điề u kiệ n năng
lự c tiêu hao lớ n sẽ là m cho cá c thông số kỹ thuậ

t bị sai lệ ch ả nh hưở

ng đế n việ c thự c hiệ n kỹ thuậ t mộ t cá ch chí nh xá c

. Vì vậy khi

mệt mỏi , hiệ u quả đá nh bóng trong đó có hiệu quả động tác tại chỗ ném
rổ bằng hai tay trướ c ngự c ở cự ly xa của VĐV sẽ không chính xác. Qua
đó có thể thấ y trì nh độ phá t triể n các tố chất thê lực là một yếu tố quan

trọng trực tiếp ảnh hưởng và hạn chế
hiệ u quả kỹ thuậ t nó i chung và kỹ thuậ t

tại chỗ ném rổ bằ ng hai

tay trướ c ngự c ở cự ly xa nó i riêng.
Tóm lại:
Trong sự phá t triể n củ a cá c hì nh thứ c tấ n công tổ ng lự c nhanh
chó ng

, chiế m lĩ nh không gian, thờ i gian tạ o ra yế

u tố bấ t ngờ trong tấ n công từ xa thì ky thuật tại chỗ ném rổ bằng
hai tay trướ c ngự c đã ra đờ i và phát huy tính


24
hiệ u quả rấ t cao trong thi đấ u B óng rổ hiện đại. Ky thuật tại chỗ ném rổ
bằng


25
hai tay trướ c ngự c có đặ c điể m riêng củ a nó . Ky thuật này bị chi phối bởi
quá trình học tập ky thuật , trình độ thê lực của cá c VĐV. Đứng trước tình
trạng yế u kém về ky thuật tại chỗ ném rổ b ằng hai tay trướ c ngự c củ a độ
i B óng rổ trườ ng THPT Yên Phong số 1 - Bắ c Ninh nó i riêng và cá c độ i
Bóng rổ nữ các trườ ng T HPT khá c nó i chung . Yêu cầ u bứ c thiế t đặt ra
phải nhanh chón g nâng cao hiệ u quả kỹ thuậ t tại chỗ ném rổ bằng hai tay
trướ c ngự c . Do điề u kiệ n không cho phé p trong khuôn khổ củ a đề tà i ,
chúng tôi chỉ tập trung vào nghiên cứ u yế u tố kỹ thuậ t , yế u tố thể lự c

được chúng tôi tiến hành lồng ghép trong cá c giá o á n huấ n luyệ n đượ c trì
nh bà y ở phầ n sau.
Đó là cơ sở để chú ng tôi tiế p cậ n vấ n đề nghiên cứ u và giả i quyế t cá
c nhiệ m vụ nghiên cứu trong phầ n tiế p theo củ a đề tài.