Một số giải pháp góp phần phát triển ngành thuốc bảo vệ thực vật khu vực nam bộ

-.-.-,._....

. ; .

.

·.. ,. -~

.-----~-,...--,..------------~---.;.,.,....;_--_,;__..:,......., .· ,:j

..

. BQGIAODT)CVADAOT~O
TRUONG D~I HOC KINH TE TP.HCM

,

c ••

.

LE TRUNG PHONG

"

At'

"?

,.,

~

,.,

,.,

,...?

.

'

.

MOT SO GIAI PHAP GOP PHAN PHA T TRIEN NGANH
K
THUOC BAOVE. THUC
. VAT
. KHUVUC
.. NAMBO.
.?

"

"

.

,

.

"

.

.

Chuyen nganh: Qm1n tri kinh doanh
. Ma s6: 5.02.05

~

w

-

.. ·

;

~

; LUANVANTHACSIKINHTE
.
.
.

.

.

.

-

?

Ngu'(ii hu'ong dfin khoa hQc: TS. NGUYEN VAN CHIEN
BQ GIAO PVC VA D:\o v,o

'•

TRUONG fJH KINH IE TP.HCM

THUVI:$N

.

~{g640

TP. Hl) Chi Minh-Nam 2003
· · - - - . . , . ; . . . . - _ _ _ , ; ._

J

.~

_;,__ _ _ _ _ _ _ _ _ __,;__ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _;..._..,J

Ml)C Ll)C

PHAN MCJ DA U.......................................................................................................................................... 1
. .

.

.

'

?

?

,..,

A

·"

Chu'dng 1- VAI TRO CUA. THUOC BAO V:t:: THl}C V~ T TRONG Sl}
.

PHAT TRIEN NONG NGHI]tP VI]tT NAM vA KHU Vl}C NAM BQ
1. T6ng quan v§ thu6c BVTV ........................ ,.................................... ,............................................... 4
1.1 Quan ni~m chung v§ thu6c BVTV ....................................................................... ,......... 4

1.2 E>~c di€m cd ban cua thu6c BVTV va cac vffn d§ lien quan

"" san xuat 1u'u t h"ong thuoc
"' BVTV
d en
.
a v·"
. Ivt N am ............ ,............................................ .s
?

"'

?

2. Vai tto ctia thu6c
BVTV c16i voi chie'n lu'QC phat tri€n nang
.
.

.

·nghi~p Vi~t

'

Nam ................................................................. ,.............................................................. 8

3. Thu6c BVTV trong Slf phat tri€n cua khu VlfC Nam BC) .............................................. 9
4. Kinh nghi~m san xua't va kinh doanh thu6c BVTV tren the' giOL .............. ,...... lO
4.1 Xu httong s<:1p nh?p m?nh me trongJinh V\fc thu6c BVTV .......................... .lO
. , .cttu
- p h'at tnen

.,:? san p h,:?am m a·!... ....................................................................... 12·
. 42Nh
,
g 1en
?

?

'

K

.

.

Chu'dng II- THl}C TRA-NG CUA NGANH THUOC BVTV TA.I KHU Vl}C
NAMBQ

1. T6ng quan v§ ho~t d()ng san xua't kinh doanh thu6c BVTV t~i
khu v\[c Nam BC)., ............... ;............................................................................................................. l5

. 2. Cac nhan tO" moi tntong anh hu'CJng de'n ho~t d()ng san xua't kinh
doanh C1 khu v\fc Nam BC) .........................;............................................... :............. :.......... .'...... 17.
2:1 Bi§u ki~n t\1' nhien ........................................................ ,....................................................... 17
2.1.1 Ba't dai ....... :...................,.................... :..................... :......................... :......... ,.................... 17
2.1.2

Nhi~t

de) va lu'9ng mu'a .............................. ;........... :.............................................. 18
.;: . ki"vn xa- h".
. .
.
20
.Ql .................................................................................................................. ;
2 .2 B 1eu
•

!<..

2,3 E>ieu

ki~n

~

,

•

Iu?t phap va quanly Nha nuoc ve thuoc BVTV. ....... ,:.,,.:....... 21 · ·


2.4 Moi tn.:tong dff u tu.............................................................................................................. 22
3. Nhung nhan· t6 n()i b() nganh anh hudng cte'n hit$u qua hoc,tt ct()ng
slm xua't kinh doanh thu6c BVTV ....................................................................... ~ ........ ;24

3.1 Hoc,tt d()ng san xua't kinh doanh thu6c BVTV ................................................. 24
3.2 Co ca'u mi;H hang va thi truong thu6c BVTV. ............................:................... 31

3.3 Ht% thO'ng phan phO'i thuO'c BVTV ........................................................................ .33

3.4 Cac hoc,tt d()ng tie'p c?n thi truong va ban hang ........................................... 34
4. Ehlnh gia v€ coh()i va de d9a, nhung ctiSm mc,tnh diSm ye'u
co ban.cua nganh thuO'c BVTV khuvlfc Nam B() ..................................................36

4.1.Cd h()i. .......................................... :.......................................................................................... ,.36

·4.2 De dQa ......................................................................................................................................37
4.3- DiSm mc,tnh ..-.......................................................................................................................... 37
4;4 DiSm ye'u .................................................................................. :·............................................. 38

Chu'dng.III- MQT SQGIAlPHAP GOP PHAN PHAT TRIEN
NGANH THUOC BVTV KHU Vl}C NAM BQ

1. Quan diSm va m~1c tieu phat triSn cua Nha nuoc ctO'i voi nganh

•
thuO'c BVTV .................................. ,......................................;........................................................ 39

2. Cacgiai phap g6p phffn phat triSn nganh thuO'c BVTV
khu vlfc Nam BO ............................................................................................................... ~ ...... 39
2.1 Giai pbap nang caonang lVc cc,tnh tranh cua san phffm
thu6c BVTV ......... :.........-.................................................................................·..................... 40

2.2 Giaiphap hoan thit$n co ca'u hoc,tt d()ng ct'1a nganh
• .BVTV ........................................;...............................................................................
.
.thu6c
.44

,..,~ .
? . .h·,:?
san
p am ......................................................................·... 49 .
2 .3 G1a1 p h.ap ve~ th'l truvng
.? ••

· 2.4 Giai phap v€ c6ng nght$ ky thu?t... ............................................. ;......................... 53 .
54
2.5 G1a1 phap ve von ............................... ~ ............................................................................ .
• ? •

/

;::;,

,...,

.

.

3. MOt ~6 kie'n nghi voi Nha nuoc v€ h6 tr<;J hoc,tt d()ng san xua't
. h d oan
. h cua
?
. '
h t.h uoc
,... . BVTV
. ;.............. .. 55

ngan
.
.. ......_. ....................................................
k 1n.


KET LU!N ..................................................................... ;............................................ .'.................. 57
'

,..

?

TAl LI~U THAM KHAO

PHl) Ll)C


cAc CHUVIETTAT

-AFTA

KHU Vl}C M!U DJCH Tl} DO ASEAN

-A SEAN

HI~P H(H CAC QUOC GIA DONG NAMA

-BVTV

BAO vt THl}C V! T

-DN

DOANH NGHitP

-DNNN

DOANH NGHitP NHA NUOC

-GDP

TONG SAN PHAM QUOC NQI

-PTNT

PHA T TRIEN NONG THON

-TNHH

TRACH NHI~M HUU H~N

-WTO

TO CHUC THUONG M~I THE GIOI

-XK

XUATKHAU

,

,..?

,...?

,

,...,

1'\.

"'

,...,

K

,


,.

?

DANH M\]C CAC BANG

Bang 1: Cac c6ng ty hang ufii.l the' giOi

vS thuO'c BVTV nam 2001

·Trang
11

Bang 2: M(tc dfiu tu cho nghien c(tu phat tri~n san ph§m cua cac c6ng ty
da quO'c gia.

13

Bang 3: Dfiu tu' cho nghien c(tu san ph§m BVTV sinh h<;>c cua cac c6ng ty
da quO'cgia.

14

Bang 4: Ke't qua ho~t d9ng nganh thuO'c BVTV nain 1998-2002
Bang 5: Ty
Bang 6:

1~

Di~n

tang cac chi tieu nam nay so vdi nam trudc.
tich n6ng

nghi~p

khu vvc Nam BQ

16

17
18

Bang 7: Nhi~t d9 khu vvc Nam B9

19

Bang 8: Ltt<;fng mtta va §m dQ khu vvc Nam BQ

19

Bang 9: Thu nh?p blnh quan nguoi/thang cua dart ell'

20

Bang 10: Trlnh d9 van h6a khu vvc Nam BQ so vdi ca mtdc

21

Bang 11: Dfiu ttt nude ngoai vao nganh thu6c BVTV

23

Bang 12: SO' c6ng ty mtoc ngoai dang ky ho~t d\)ng trong llnh vvc thuO'c

24

BVTV
Bang 13: Co cffu nganh thu6c BVTV khu vvc Nam B9 nam 2002

Bang 14: Qui m6 doanh

nghi~p Vi~t

Nam tren dia ban

24
25

Bang 15: Qui m6 doanh nghi~p co vO'n dffu tu' nude ngoai hang dffu
trong nganh

26

Bang 16: San ht<;fng san xufft toan nganh 1998-2002

26

Bang 17: Co ca'u va chi phi blnh quan 1 tffn thuO'c BVT:V

28

Bang 18: Kim ng~ch nh?p kh§u nguyen 1i~u thuO'c BVTV tu 1998-2002

29

Bang 19:San ltt<;fng ban ra, san ht<;fng blnhquan 1 doanh nghi~p

30

Bang 20: Thi tru'ong tieu thl;l thuO'c BVTV eli a ng~nh nam 2002

32


-1~

?

.

~

PHANMODAU
Tinh dtp thHft ciia vi~c nghien cuu d~ t~i
Khu v~tc Nam BQ lu6n dtt<;Jc danh gia Ut khu vvc kinh te' tr9ng di@'m cua qu6c gia
hi~n nay cung nhu trong cac nam s~p toi. Voi the' m~nh v€ dfft dai, khi h~u, ngu6n

nhan ll,rc, khu vvc nay dang dfin dgu

ca nuoc v€ san xufftn6ng nghi~p, san ht<;Jng

n6ng san phvc V~l xufft khffu va c6 muc tang trudng n6ng nghi~p cao. Xufft khffu
g~o toan khu vvc chie'm ggn 80% kh6i ht<;Jng xufft khffu g~o ca nuoc, 75% san

ht<;Jng cao su cl'w qu6c gia. Khu vvc Nam BQ con

la vung

t~p trung c6ng nghi~p

che' bie'n thvc phffm , che' bie'n n6ng lainthuy san ... cua nuoc ta.
Trong thanh tvu to IOn

d~t

dttQC trong linh vvc n6ng

nghi~p

cua khu VtfC Nam BQ,

c6 sv d6ng g6p kh6ng nho cua nganh thu6c BVTV. Cling voi cac nganh cung cffp
v~t ttt n6ng nghi~p khac , nganh thu6c BVTV da g6p phgn dam bao cho sv an toan

v€ nang xufft mila v~1 n6ng nghi~p cung nhu giam dang k@' til~ huhong tha't thoat
do nffm m6c sau thu ho~ch. Nganh thu6c BVTV cung c6 d6ng g6p quan tn;mg
trong thanh tich xufft khffu an toan hdn 3 tri~u tffn g~o va hang td'in ngan tffn n6ng ·
•

san hang nam cua khu v~rc thong qua c6ng tac khli' trung hang xtifft khffu;
Tuy nhien, trong xu huang h<)i nh~p cua n€n kinh te' nuoc ta vao h~ thong kinh te'
khu vvc cGng nhu n€n kinh te' the' gioi, nganh thu6c BVTV dung truoc nhi€u yeu

d u moi da p ling cho vi~c ph at tri@'n b€n vung n6ng nghi~p qu6c' gia cung nhu phai
d6i m~H vOi nhi€u thach th(tc cua s~t c~;tnh tranh gay g~t ciia cac nganh thu6c
BVTV ttong khu vvc khi Vi~t Nam chinh thuc tham gia AFTA. Thvc·te' nganh
thuO'c BVTV khu v~tc Nam BQ con t6n t~i nhung di@'m ye'u dn kh~c phvc va chua
phat huy he't nhftng cd h<)i, di@'m m~nh cua mlnh lrong vi~c chuffn bi h<)inh~p n€n
kinh te' the' gioi.

Xua't phat tu tinh thai s~t va yeu cgu moi d6i voi nganh thu6c. BVTV lBQ, vi~c dtta ra "MQt sff giai phap gop ph!in phat triin ngimh th~ffc BVTV khu


-2-

vQ'c Nam Bt) " Ia· ra't din thie't va ca'p bach. Vl v?y , toi m~nh d~n chQn d~ tai nay
<16 nghien cLru.

Mqc W~u cua d~ tai
-

T~o dtt<;Jc nh~n thuc chung v~ tfim quan trQng cua nganh thu6c BVTV trong

vi~c ph
nhtt co h()i, nguy co d6i voi nganh trong hi~n t~i cling nhu tuong Iai.
-

D~ ra cac giai phap nh~m phat tri6n nganh thu6c BVTV trong thai gian tdi
I

ct6 nganh c6 th6 dap Lrng yeu cfiu moi cua n~n kinh te'.

Phtio'ng phap va phtio'ng phap lu~n

nghH~n

cuu

Co so ly thuye't th~tc hi~n d~ t~ti chu ye'u dlfa vao ly thuye't chie'n lu<;Jc doanh
nghi~p. ly thuye't v@ phan tkh chi phi dfiu vao, rn6i quan h~ giii'a cac ye'u

t6 tac

d()ng cte'n ke't qua ho~t c1<)ng san xua't kinh doanh.

Cc:lc phttong phap OUQC ap dl,:tng bao g6m:
Phttong phap .phan tich dinh tinh nhu phan tich cac ye'u

t6 moi truC1ng hfl

tr<;J

cung nhtt gay tro ng~i cho cac doanh nghi~p de'n nang life c~nh tranh ' kha
nang phat tri6n ho~t d()ng kinh doanh.
Phuong phap phan tich th6ng ke m6i quan h~ giii'a chi phi dffu vao voi gia

ca va san lu<;Jng dftu ra.
Phuong phap so sanh chi phf dftu vao va kha nang cc;tnh tranh cua doanh
nghi~p

trong nganh voi cac mtoc ASEAN.

Ph~m vi nghien cuu cua d~ tai

f)@ tai chi giOi h~n trong vi~c nghien c(tu hoc;tt d9ng san xua't kinh doanh cua cac
doanh nghi~p thu6c BVTV trong khu v~tc Nam B() bao g6m Dong Nam BQ, thanh
ph6 H6 Chi Minh, d6ng b~ng song Cuu Long. Cac s6 Ii~u th6ng ke phtJc VlJ ndung nghien c(tu thu th?p tU' nam 2002 tro v@ tntoc.

-3-.

Ke't ca'u cU. ad~ Hti
Ngoai phffn mo dffu va ke't lu~n, n9i dung cua de tai g6m 03 chu'dng:
+Chttdng I: Vai tro ct'l.a thuo'c bao v~ thl;l'c v~t trong sv phat tri@n n6ng nghi~p Vi~t
Nam va khu VlJ'C Nam BQ.
+Chtiong II: ThlJ'C tr<;tng ct'l.a nganh thuo'c BVTV t<;ti khu vl;l'c Nam BQ
+Chttdng III: Mot so' giai ·phap gop phffn phat tri@n nganh thuo'c BVTV khu vl;l'c
NamBQ


-4-

Chlidng I
-

VAI TRO

ciiA THu6c BAO vt THT,J'c v! T TRONG stJPHAT TRIEN
':

NONG NGHI)tP VI)tT NAM VA KHU VTjC NAM BQ
1. TOng quan v~ thuO"c BVTV
1.1 Quan ni~m chungv~ thuO"c BVTV
Lttdng thVc la lo~li 'san phgm g~n liSn vOi CUQC s6ng cua con ngttai. Qua IT19i
.

.

thai a~li, san xua't htdng th~tc luon la va'n aS con nguai quan tam hang aftu. Ngoai
ye'u tO" thai tie't, giO"ng, th6 nhtiong thl sau b~nh, cac sinh v~t gay hl;li ... c6 anh
httdng IOn ae'n nang xua't ludng thVc rna con nguai th~ ho(;lch. Do vi~c phong tru
sau, con trung, chu<)t pha ho(;li mila mang b~ng cac bi~n phap v~t ly nhu dung tay,
cac cong c1,1 b~t sau, chu<)t... khol).g mang l?i ke't qua tri~t a~ tren di~n tich nang
nghi~p

ngay cang md r()ng nen con nguai nghien c(tu cac

bi~n

phap phong tru sau

b~tih qua cac che' phim h6a hQc. Ban aftu, cac. thu6c BVTV chi gidi hl;ln (j cac che'

phim adn giand~ di~t sau va rr1Qt sO" it b~nh gay hl;li do cong ngh~ hoa cha't con (j
muc a<) tha'p. Thu6c BVTV trong giai ao(;ln nay chi la cac san phim hoa hQc c6 tac
dt,mg tietl di~t sau b~nh gay h~i cho cay tr6ng. Thu6c BVTV chi phat tri~n va ap
d~mg r<)ng rai tren a6ng ru<)ng k~ tu sau the' chie'n thu II khi rna Hnh vvc h6a hQc

sinh hQC c6 nhung buck tie'n nwnh me. Theo hi~p h<)i cac nude san xua't thu6c
BVTV ( GIFAP) thl thu6c BVTV la cac san phim c6 tac d1,1ng sinh hQc len cac vi
sinh v~t, sinh v~t gay h~i cho cay tr6ng va cac san phim nang nghi~p nh~m ngan
ch~n va tieu di~t cac tac nhan gay h~i. ThuO"c BVTV khong chi b6 hyp Ci thu6c tru

sau, thu6c tru b~nhma phat tri~n sang thu6c di~t cac lo~i co tren di~n tich gieo
tr6ng, thu6c di~t chu<)t va cac sinh v~t pha ho~t mila mang. Trong th?p ti.ien 60, 70
cua the' ky XX cac nghien c(tu san xua't thu6c BVTV c6 ngu6n g6c sinh hQc nhu'
thVc v~t, a<)ng v?t b~t aftu au<;1c tri~n khai. T6m l~i, chung ta c6 th~ hi~u afty au

ainh nghia thuO"c BVTV theo httong sau:
Thu6c bao v~ th~tc v~t Ut che' phffm c6 ngu6n g6c tu h6a cha't, thl,l'c v~t, d<)ng v~t,
vi sinh v~t va cac che' phim khac dill).g d~ phong , tru sinh v~t gay h~i tai nguyen


-5thl}'c v~t. Tai nguyen thl}'c v~t bao g6m thtfc v~t c6 ich va sim phffm thl}'c v~t c6
ich. Sinh v~t gay h?i bao g6m vi sinh v~t, sau b<$nh, co d<;li, chu<)t va cac sinh v~t
khac gay

h:~ti

tai nguyen

th~tc v~t.

Thu6c BVTV bao g6m
•

Nh6m cac che' phffm dung d~ phong tru sinh v~t gay h?i tai nguyen thtfc

v~t. Nh6m nay bao g6m thu6c di<$t co (Herbicide), thu6c tru sau
(Insecticide), thu6c di<$t nflm b<$nh (Fungicide), thu6c di<$t chu<)t ( Raticide),
thu6c tru m6i. Thu6c di<$t co. chu ye'u di<$t cac lo?i co d?i tren d6ng ru<)ng ..
Lo<;li nay chia ra thu6c di<$t co c6 chQn lQC va di<$t co khong chQn lQC. Thu6c
tru sau chl'1 ye'u di<$t tru sau va cac con trung gay h?i cho cay tr6ng. Thu6c
di<$t na'm b<$nh chu ye'u di<$t tru cac lo?i na'm ky sinh ben trong cling nhu'
ben ngoai d1y tr6ng.
•

Nh6m cac che' phffm c6 tac d~ng di€u hoa sinh tntong thtfc v~t. Nh6m nay

g6m thu6c xLl' ly h?t gi6ng, thu6c kich thich tang tntong. Thu6c xU' ly h?t
gi6ng giup cho h?t gi6ng mly mffm t6t hon va tru cac mffm b<$nh trong h~t
tru'oc khi gieo. Thu6c kich thich tang tru'ong g6m cac lo~i thu6c kich thich ra

.

hoa, thu6c tang kha nang th~ pha'n cua hoa, thu6c kich thich ra trai...
•

Nh6m cac che' phffm c6 tac d~mg xua du6i ho~c thu hut cac lo?i sinh v~t gay
h~i tai nguyen thtfc v~t de'n d~ tieu di<$t. Nh6m nay bao g6m thu6c xtl' ly g6,

thu6c d~n d~ con trung

1.2 D~c diim cd ban ctia thuo'c BVTV va cac va'n d~ lien quan de'n san xua't
htu thong thu6c BVTV d Vi~t Nam

E>~c di~m co ban nha't ctla thu6c BVTV la c6 tac d~~g sinh hQc m~nh va nhanh
voi sinh v~t rna d~c bi<$t la d6i voi d<)ng v~t. Hffu he't cac lo<;1i thu6c BVTV tr'en.thi
tru'ong a€u d<)c voi con ngttoi. E>.Q d9c cua thu6c BVTV thu'ong chia lam 3 ca'p:
tha'p, vua va cao. Nh6m c6 d9 d9c tha'p thuong n~m o cac lo~i thu6c di<$t co, nh6m
c6 GQ GQC vua n~m 0 cac lo~i thu6c di~t na'm b<$nh va nh6m c6 d9 GQC cao thuong

n~m .o cac lo~i thu6c tru sat!. Thu6c BVTV c6 th~ gay o nhi~m cho moi truong da't


-6-'

, mtoc va kh6ng khi ne'u nguoi stl' d~mg kh6ng tuan thu nghiem ng?t hu'ong dfin sll'
d~mg cua nha san xua't.

Do tinh cha't d('>c c6 th€ gay h~i cho ngttoi va m6i truong nen thu6c BVTV la hang
h6a h~ln che' kinh doanh, kinh doanh c6 di6u ki~n

(j

tilt ca cac nu'oc tren the giOi.

Nha mtoc th6ng nha't quan ly vi~c san xua't, xua't khffu, nh?p khffu, bao quan, d~
tru, v?n chuy€n, bu6n ban va sll' d~mg thu6c theo qui dinh cua phap lu?t. Rieng (J
Vi~t Nam, Nha mtoc giao cho B('> N6ng nghi~p va Phat tri€n n6ng th6n c6 trach
nhi~m:

-Qui dinh vi~c khao nghi~m va dang ky htu hanh thu6c BVTV moi (J Vi~t Nam
- Ca'p gia'y phep khao nghi~m thu6c BVTV moi, gia'y chung nh?n dang ky thu6c
BVTV (J

Vi~t

Nam

- Hang nam c6ng b6 danh m~:~c c~:~ th€ thu6c BVTV du'<;fc phep sir d~:~ng, thu6c
BVTV h~n che stl' d~mg, thu6c BVTV ca'm sll' d~:~ng (J Vi~t Nam.
Nha mtoc Vi~t Nam cling qui dinh ra't chi tie't v6 ho~t d('>ng san xua't cling nhu' kinh
doanh nganh hang thu6c BVTV.
-D6i voi vi~c dang ky, ki€m dinh, khao nghi~m thu6c BVTV
Cac t6 chuc, ca nhan trong ho?c ngoai nu'oc san xua't ho~t cha't ho?c nguyen li~u
thu6c BVTV du'<;fc dang ky ho?c uy quy6n cho m('>t t6 chuc, ca nhan khac du'<;fc
dung ten dang ky sll' d~mg san phffm cua minh t~i Vi~t Nam. Ho~t cha't cua thu6c
BVTV bao g6m cac cha't c6 trong thu6c thanh phffm, c6 tac d~:~ng di~t tnr ho?c h~n

che' s~ sinh tntdng th~tc v?t; cha't gay ngan, cha't thu hut ho?c xua du6i sinh v~t gay
h~i

Uli nguyen

th~tc

v?t.

Cac lo~i thu6c BVTV phai dang ky (J Vi~t Nam la thu6c chua c6 ten ho~t cha't
trong danh m~1c thu6c BVTV dtt<;fc phep su d1;1ng CJ Vi~t Nam ho?c thu6c c6 ten
trong danh m~1c song mang ten thu'dng phffm khac, thay d6i ph~m vi sll' d1,mg, d~ng
thu6c, ham ht<;fng ho~t cha't... Cd quan ki@m dinh, khao nghi~m thuO'c BVTV cua

B9 N6ng

nghi~p va Phat tri@n nang than c6 quy6n tien hanh cac ho1;1t d('>ng ki@m

dinh ch.a't ht<;fng nguyen li~u va thu6c BVTV thanh phffm t~i kho Xu'dng san xua't


-7cung nhu cac dia diSm kinh doanh cua cac ddn vi san xua't kinh doanh thu6c
BVTV.Ke't qua kiSm dinh Ht ccJ sCi phap ly cho vi~c qwln ly Nha nuoc v~ thu6c
BVTV.
- D6i voi ho<,1 t dong san xua't thu6c BVTV
Ho<:tt dong san xua't, gia c6ng, sang chai, dong goi thu6c BVTV bao g6m:

.

•

San xua't cac lo<:ti ho<:tt cha't, thu6c ky thu~t. Thu6c ky thu~t la che' phffm

co ham htc_1ng ho:,1t cha't cao dttcJc dung dS gia c6ng thu6c thanh phffm
•

Gia c6ng ca.c ho<:tt cha't ho~c thu6c ky thu~t (j cac d<,lng khac nhau dS sii' .

d~mg.

•

Sang chai, dong goi thu6c BVTV tu khO"i lu'cJng , dung tich lon thanh khO"i

htcJng dung tich nho.
Cac t6 chtl'c, ca nhfm slm xua't gia c6ng thu6c BVTV phai co chtl'ng chi h~mh ngh~
do Bo N6ng nghi9p va Phat triSn n6ng th6n ca'p. Nha xuCing san xua't, gia c6ng
phai bao c1am an toan sltc khc)e cho ngttoi va m6i tntong, co qui trlnh c6ng ngh~
theo qui dinh dS dam bao cha't lttcJng thuO"c BVTV, phai dang ky kiSm tra cha't
htc_1ng tht16c BVTV tru'oc khi xua't xu'CJng. Chi du'Qc san xua't gia c6ng cac lo<:ti
thu6c co trong danh m~IC thu6c BVTV du'QC phep sii' d~mg ho~c sii' dl;lng trong cac
d~t an dffu ttl nuoc ngoai t<:ti Vi~t Nam va phai bao cao tlnh hlnh san xua't hang

qui/nam cho ccJ quan Nha mtoc co thffm quy~n v~ bao v~ va kiSm dich th~tc v~t.
- D6i voi ho<,1 t dong v~n chuySn kinh doanh thu6c BVTV
T6 chltc,
•

ca nhan bu6n ban thu6c BVTV phai co du cac di@u ki~n sau:
Co chltng chi hanh ngh~ bu6n ban thu6c BVTV do chi c~1c BVTV dnh,

thanh ph6 thuoc Trung ttdng ca'p.
•

C6 cl'ta hang ban thuo"c va kho chlta thu6c c1ung qui c1inh.

•

C6 trang thie't bi bao dam an toan cho nguoi, v~ sinh m6i truong, phong

ch6ng chay n6.


-8Ph~m vi bu6n ban thuo'c BVTV la ca.c thuo'c c6 trong danh m\}c du'Qc phep su dl,lng
CJ Vi~t

Nam va kh6ng bu6n ban thuo'c BVTV trong mot cua hang cling voi lu'dng

thvc, thljc phffm, hang giai khat, thuo'c y te' va cac v?t tu' hang h6a tieu dung khac,
tru phan b6n.
Vi~c v?n chuySn, tang tru, bu6n ban thu6c va nguyen li~u thu6c BVTV phai c6

nhan va nhan

hi~u

theo dung qui dinh phap lu?t. BttQC phep quang cao cac

thu6c trong danh mvc thu6c dtt<;5c phep sll' d\mg

CJ Vi~t

lo~i

Nam.

2. Vai tro cua thuo'c BVTV voi chie'n hiqc phat triin nong nghi~p Vi~t Nam
Sau hdn 15 nam thl;l'c hi~n du'ong I6i d6i moi cua Bang va Nha mtoc v@ kinh te',
n6ng nghi~p Vi~t Nam da d<;1t du'Qc nhung thanh qua to IOn. Bu'oc sang the' ky 21,
dttoi anh sang nghi quye't B~i h()i Bang C()ng San Vi~t Nam lffn IX, B9 N6ng
nghi~p va Phat triSn n6ng th6n da d@ ra chie'n luqc phat triSn n6ng nghi~p Vi~t

Nam trong giai do~n s~p tdi.
San xua't n6ng nghi~p va kinh te' n6ng th6n c6 vai tro quan trQng lam cd sd dS 6n
dinh xa h9i va phhi~n d<;1i p6a da't nude. BS du'a n6ng nghi~p bu'oc sang giai do~n moi: phat triSn

toan di~n, b@n vung, nang cao chfft ltt<;5ng, tang SUC C<;lnh tranh chung ta ph;:li t?p
trung vao nhung va'n dS sau:
- Qui ho~ch l<;1i da't dai dS b6 tri san xua't n6ng nghi~p theo httong phat triSn n6ng
nghi~p toan cti~n va bSn vung, hinh thanh cac vung san xua't hang h6a t~p trung

gan voi c6ng nghi~p che' bie'n, t~o ra cac m~t hang n6ng san xua't khffu ldn, c6 sue
c~nh tranh cao. Trong d6 coi trQng san xua't lttdng th\[c dl dam bao an ninh lu'dng

thVc qu6c gia tren cd sd duy tri 5,2 tri~u ha da't canh tac lua; b6 tri khoang 3 tri~u
ha cay c6ng nghi~p va cay an qua lau nam, khoang 1,2 tri~u ha cay c6ng nghi~p
ngan ngay. Phat triSn chan nu6i, nang cao hi~u qua nganh H1m nghi~p bao v~ 4
tri~u ha rung phong h9 va tr6ng moi 5 tri~u ha rung. V?t tu' n6~g nghi~p trong d6

c6 thu6c BVTV c6 vai tro quan tr9ng trong vi~c dam bao cho nang sua't
'

cay tr6ng

6n dinh va ph at triSn t6t, ngan ch~n kip thai va c6 hi~u qua cad lo~i dich h~i ngay
khi khi moi phcit sinh kh6ng cho phat triSn thanh dich tn3n di~n r()ng.


-9-

- Phat tri~n va ap dt,mg khoa hQC cong ngh~ vao san xua't nong nghi~p trong c16 c6
thuy l<;Ji, gi6ng cay tr6ng thea hu'ong cong ngh~ sinh hQC d~ tc,to ra UQt pha moi V~
nang sua't, cha't lu'<;Jng va kha nang cc,tnh tranh cua nong san Vi~t Nam tren thi
tntang the' gioi. Nganh thu6c BVTV cling phat tri~n thea huang ap dl,lng cac thanh
tlfu sinh hQc vao san xufft cac san phffm dS dam bao ye'u to' di~t tru sau b~nh t6tva
an to~tn kh6ng c6 du' lu'<;ing h6a chfft tren n6ng san cling nhu' moi tru'ang dfft, nu'oc.
Bi~u

nay gop phJn ra't JOn cho vi~c nang cao kh
giOi ctb nong s:.!n

Vi~t

Nam.

- Phat tri~n cong ngh~ sau thu ho<;1ch; dtta tie'n b(> ky thu~t vao khau sau thu ho<;1ch
dS giam t6n tha't hao hl,lt san phffm va nang cao cha't ht<;Jng san phffm. Ben C(;lnh
vi~c

ap dl,lng cac cong ngh~ che' bie'n thl vi~c sU' dl,lng cac lo<;1i thu6c BVTV trong

vi~c

bao quan n6ng san c6 y nghia to IOn trong khau lu'u thong. N6 se giup giam

chi phi t6n tn1' b~ng bao quan l').nh nong san, keo dai thai gian thu hoc,tch, giup
n6ng dan chu c1(>ng v~ thai gian tieu thl,l san phffm, giam rui ro v~ giam gia khi
VaO Vlf t}1U hoc,tch, nang CaO thu nh?p cho ngttai nong dan.
- V?n d~mg nhi~u hlnh th(tc t6 ch(tc san xua't da d<;1ng va dan xen nhau, nhi~u. thfmh
phffn kinh' te' h6 trctvng kinh te' h<;Jp tac, kinh te' Nha mtoc, kinh te' tu' nhan, trong d6 kinh te' Nha mtoc
c16ng vai tro chl'1 c1~o. Phat triSn kinh te' h<;Jp tc:ic phnguy~n ella nong dan tren co sd nhu du cua san xua't hang h6a cua kinh te' hQ gia

c1lnh va s~t h6 tr<;J tfch c~tc Clla Nha nu'oc. Kinh te' Nha nu'oc t?p trung vao cac linh
vvc qui hoc,tch san xufft va c16 thi h6a nong thon; phat triSn thl'1y l<;ii va co sd hc,t
tfing nong thon; phat triSn khoa hQc cong ngh~, lien ke't voi cac thanh phfin kinh te' .
khac ph~IC Vlf t6t san xua't nong nghi~p .. Nganh thu6c BVTV c6 vai tro hu'ong dfin
n6ng dan sU' d~mg h<;Jp ly va c6 hi~u qua thu6c BVTV tren d6ng ru(>ng, hc,tn che' tac
hc,ti cua thuo'c c16i voi s(tc khoe va m6i tntang. Cling voi Nha nu'oc, dtta nhanh vi~c
ap d\mg thu6c BVTV trong khau xU' ly hc,tt gi6ng, khau bao quan nong san sau thu
hoc,tch.
3. Thu6c bao v¢ tht,ic v(it trong sl,i phat tri{fn cua khu vl,ic Nam B()


-10Kh,u vlJ'c Nam B<) c6 GDP chie'm gfin 60% GDP

ca mtoc va day cling la vung san

xua't nang nghi~p IOn nha't qu6c gia. San lu'<;Jng lua cua khu VtfC chie'm tU 53-56%
san ltt<;ing IUa cua ca mtoc dl;lt 17,6 tri~u ta'n nam 2001, 17,9 tri'~u ta'n nam 2002.
Nganh thu6c BVTV da c6 nhung dong g6p to IOn cho nganh nang nghi~p cua khu
VlfC cling nhll cac nganh kinh doanh nang san khac trong nhung nam qua.
- Cling voi gi6ng lua ng~n ngay, voi vi~c cung ca'p da dl;lng cad cht'1ng lo?i thu6c
tn1 co cho vi~c chuffn bt da't dfiu v9, rUt ng~n thai gian lam da't da tang

s6 v9

lua

t(;li d6ng bang song Cl'ru Lohg tu 2 len 3 V9 lnam. Di~u nay lam tcho san lu'<;Jng lua
d6ng bang song Cl'tu Long tang Vu'Qt b?c tu 12,8 tri~u ta'n (1995) len gfin 18 tri~u
ta'n (2002) va Dong Nam B<) tu 1,27 tri~u ta'n (1995) len 1,67 tri~u ta'n (2002).

- v oi cac san phffm thu6c tru sau, thu6c tru b~nh c6 kha

nang di~t va phong tru

cac lo~li dtch hi;li trong ta't d cac chung lo(;li cay tr6ng tren dta ban, nganh thu6c
BVTV da cling voi nganh n6ng nghi~p va cac d!a phu'ong du'a nang xua't IUa tu

40,2 t? I ha (1995) len 42,4 t? ha ( 2002); nang xua't ng6 tu 31.6 t? I ha (1998) len
41,3 t? I ha (2002).

- v oi cac san phffm BVTV dung cho bao quan nang san sau thu hO<;lCh nhli' di~t tru
chu<)t, m6i mQt, na'm m6c ... , nganh thu6c BVTV da g6p phfin vao thanh tich xua't
kMi'u 3,23 tri~u ta'n g(;lo, 43,7 ngan ta'n h?t di~u nhan, 78,2 ngan ta'n l(;lc nhan cl'1a
khu VtfC (2002).

4: Kinh nghi~m san xua't va kinh doanh thuo'c BVTV tren the' giai.

4.1 Xu hu'6'ng sap nh~p m~nh me trong linh vl;ic thuo'c BVTV
Theo th6ng ke cl'1a T6 ch(tc y te' the' giOi ( WHO ) , hang nam n~n n6ng nghi~p the'
giOi sl't d~111g gfin 3,5 tri~u ta'n ho(;lt cha't thu6c BVTV, trt gia tren 25 d do la My vOi
tren 1.342 lo?i ho(;lt cha't dtt<;ic dang ki chinh thuc ·t?i t6 chuc nay. Trong d6 c6 759
. lo(;li ho(;lt cha't stl' d~mg ph6 bie'n cho san xua't cay tr6ng.
Vi~c san xua't va kinh doanh thu6c BVTV tren the' giOi hi~n nay nam phgn IOn.

trong tay cac c6ng ty da qu6c gia. Trong nam 2001, cac c6ng ty nay chie'm dSn

95% tht tntong the' gioi.


-11Do vi~c C~tnh tranh gay gat tren thi tntang nang nghi~p toan cgu, m9t trao htu sap
nh~p cac t~p (_1oi:'m hang Jgu the' giOi v6,thu6c BVTV dang di~n ra s6i (_19ng. Nam

1999, hai t?p do~tn kh6ng 16 1a Rhone-Poulence ( Phap) voi doanh

s6

1.8 ty d6 la

My, h<:mg 7 the' giOi da sap nh?p voi t?p doan AgrEvo ( Anh ) voi doanh

do la My, h~ng 5 the' gioi d~ t~o ra t?p doi:'m moi A ventis voi do,anh

s6 2.5

s6 4.3

ty

ty do Ia

I

My va dung h~ng 2 the' giOi trong nam nay ( Ngu6n: tc;tp chi Agr~w so 349 3113/2000).

Nam 2001, voi vi~c sap nh?p hai t~p doan Novartis ( Th~1y si) doanh
la

My

h
the' gioi t~o ra t~p doan moi la Syngenta voi doanh

s6 2.2 ty

s6 5.4 ty

s6 3.2

do la

My

ty do

h~ng 5

do la My va d~n dgu

the' gioi trong llnh vVc nang dtt<;1c.( Ngu6n: Tc;tp chi Agrow so 399 3/5/2002). Vi~c sap
nh?p se H\m tang kha nang c~nh tranh cua t~p doan moi do tang du'<;1c thi phgn,
tang kha nang tai chinh, su d~mg du'QC the' m~nh v6 cong ngh~, san phffm cua cac
ben tham gia sap nh?p d6ng thai giam dt1<;1c chi phi nhan lVc, chi phi quan ly, chi
phi thue mua cac phat minh sang che'.. o

Bdngl: Cdc c6ng ty hilng ddu the' gi6i
Hc;tng

-

Ngu6n:

vB thuo'c BVTV nam 2001

Congty

Doanh so ( tri~u USD)

1'

Syngenta

5,400

2

Monsanto

3,800

3

Aventis

3,400

4

BASF

3,200

5

Dow AgroSciences

2,300

6

DuPont

2,300

7

Bayer

Ti,~p


--

2,200

chi Agrow ( Anh quae) so 395 1/3/2002

Trong nam 2001, thi tntang thu6c BVTV t?p trung chu ye'u
khu vvc chau

A-

o Bac My

( 30.6%),

Thai blnh dttong ( 26,2 %), khu vvc Tay Au ( 21,2% ), khu vvc

chau My la tinh (12,7%) va cac khu vvc khac chi chie'm 9,3%.Bi6u nay phan anh
ye'u t6 <1ia ly, khi h~u , chinh sach nang nghi~p cua qu6c gia c6 tac d()ng rfit nhi€u
c1e'n viec san xua't va kinh doanh thu6c BVTV. Cac khu vue c6 dien tfch canh tac
0

0

nang nghi~p IOn va c6 thai tie't tttong d6i 6n dinh nhu' Bac

0

My ( Hoa

ky va


-12Canada), khu v~rc chau

A Thai Blnh Dtidng ( Cac ntioc Dong A va Australia), cac

nttoc Tay Au va chau My la tinh c6 mu~ tieu thl.) cac san phcfrri BVTV cao. Di~u
nay g6p phffn lam cho san ltic;1ng nong san cua cac khu vvc nay chie'm ty trQng cao
trong n~n nong nghi~p the' giOi( 60% di~n tich ;canh tac cua the' gioi song chie'm
:

de'n 85 % san ltic;1ng). Cac khu vvc con l~i bao g6m chau Phi,: phffn con l~i cua
chau

A ( Trung va T~y A... ) do thoi tie't kh6 h~n~keo dai va a D6ng Au chinh sach

dffu tti cho nong nghi~p chtra dffy du ct'1a cac chinh phil da h~n che' ra't nhi~u vi~c
sl'r d~1ng va ltng d~mg cac san phfim thu6c BVTVmoi vao canh tac. N6 cling la m<)t
1

trong nhfrng ye'u t6 lam cho san ltic;1ng nong san ella cac khu v vc nay tha'p (40%
di~n tich canh ,tac cua the' gioi nhtrng chi chie'm c6 15 % san ltic;1hg ltidng thvc toan

du).

Cac m~t hang chl'1 ye'u ban ra tren thi tntong the' giOi vfin la thu6c di~t co (46,9%),
thu6c tn1 sau ( 29,1% ),thu6c tru b~nh cay ( 18%) va cac lo~li khac chi chie'm 6%.

N~n nong nghi~p th~ gioi dang htrong tdi mot n~n nong nghi~p s~ch va nang sua't
cao. Cac qu6c gia dang ap d~mg cac bi~n phap phong tru sau b~nh t6ng hc;1p cho
cay tr6ng d€ h~n chS SlT d~mg cac lo~i thu6c hoa hQC nh~m tang tinh an toan cho
htdng thVc , th~tc phcfm nen htc;1ng thu6c BVTV cho sau b~nli chie'm chtra dffy 50%
. M~t khac, do di~n tich gieo tr6ng tren qui m6 IOn va chia lam nhi~u Vl.) trong nam
nen thai gian lam dfft rfft ngan nen Vi~c vi~c Slt dl.)ng thu6c di~t CO cho mua Vl.)
ngay cang dttdong trong vi~c lam d·a't va thVc hi~n dung thai gian gieo tr6ng va di~u nay da lam
cho san 1tr9ng tieu th~1 thu6c di~t co chie'm de'n 46,9 % t6ng san 1tr9ng tieu thlf ella
thu6c BVTV tren toan the' gidi.

4.2 Nghien

CUll

plult tri~n san phim moi

Cac cong ty da qu6c gia ra't quan tam de'n vi~c dff u ttt cho nghien c(tu va ph at tri€n
(R&D) cac lo~i san phcfm moi ttidng thich voi tlnh hlnh khi h?u,tlnh hlnh sau b~nh
va t?p quan canh tac cua tung khu vvc tren the' giOi. Muc dffu ttt trung blnh chie'm
khoang 7-12% doanh s6 Clla cac cong ty va d 1~ nay c6 xu httong tang nhanh. Cac
cong ty da qu6c gia ngay cang chu trQng de'n vi~c dffu tlt nghien c(ru cac che' phffm

-13thu6c BVTV ngu6n g6c sinh hQc dS dap ling cac yeu diu v€ moi tntong ngay cang
tang ct'1a cac mtdc. Thu6c BVTV ngay nflY phai c6 thai gian phan huy ngfin, du
hrc;Jng thu6c BVTV trong diy tr6ng tha'p, khong gay doc cho nguoi v~ gia sue, nguy
Cd

gay 0 nhi~m c1fft, khong khf va ngu6n nt(OC tha'p.
i

Bdng 2: Mac ddu tu cho nghien cau phattri!n sdn phtim cua cdc c6ng

2001

Cong ty
(

tri~u

USD)

2002
(

tri~u

USD)

ty da qu(J'C gia

Til~

DV kie'n 2003

2002/2003

( tri~u USD)

Syngenta

455

542

+ 19,12%

627

Monsanto

367

401

+ 9,26%

455

Aventis

325

381

+ 17,23%

425

BASF

315

345

+ 9,52%

370

Dow
AgroSciences

200

240

+ 20.00%

315

DuPont

220

275

+ 25.00%

320

Ba~er

235

275

+ 17,02%

315

Ngu6n: B() Nong nghi~p My (Website USDA 2003)

C6 thS tha'y r~ng vi¢c c1ffu tlf cho nghien c(ru phat triSn san phffm moi c6 vai tro
'

quan trQng trong vi¢c giu vung va md r(>ng thi phffn cua cac cang ty da qu6c gia.

T~p do an Syngenta- t~p do an dang dftn dftu the' giOi v€ thu6c BVTV- hang nam
c6 mtrc tang tnrdng doanh thu 8-10% song mtrc tang dft u tu' cho nghien cuu ph at
triSn san phffm luon d mtrc 18%-20%. Cac t~p doan nang duc;Jc hang dftu khac
cling c6 mtrc tang dftu ttr cho nghien ctru phat triSn h~mg nam til 10%-25%. Ke't
qua ct'ta vi¢c nghien c(fu cac thu6c BVTV moi c6 tinh nang C~lO, it gay

a nhi@m

mai tntong da t~o u·u the' IOn cho cac t~p doan da qu6c gia Vltc;Jt qua cac hang rao
phi thue' quan v~ mai tntong rna nhi~u nu'oc dang stl' d~mg d6i voi cac san phffm
h6a chfit c1S tham nh~p thi truong nang nghi¢p c6 hi¢u' qua va mang l~i nhi€u lc;Ji
nhu~n.

Hi~n nay, ve m~t cong ngh¢, xu httong Ctla the' gioi dang di vao con dliong phat

triSn cac san phffm thu6c BVTV sinh hQc hoan toan khang gay h~i cho con ngttoi
va moi tru'ong.


-14-.
Bang 3: ddu tu cho nghien cuu san pluim BVTV sinh h9c cua cdc cong ty da quo'c gia

2000

2001

2002

Dt! kie'n 2003-2005

( tric$u USD)

( tric$u USD)

(tric$u USD)

( tric$u USD)

Cong ty

Syngenla

Khong xac dinh' 176
dLi<_1c

234

700

Monsanto

127

148

150

450

Avenlis

75

101

134

435

BASF

Khong xac djnh

97

147

470

UUQC
Dow
AgroSciences

67

140

175

330

DuPont

80

175

211

380

Bayer

Khong xac dinh
dlt
124

194

315

Ngu6n: B() Nong nghi<;p My (Website USDA 2003)

Vffn d€ chung ta cfin quan Uim la cac cong ty da quo'c gia trong giai c1o~m nay
chuy€'n dfin vi<%c san xufit va tieu th~1 cac sltn phftm thuo'~ BVTV dOc Iwi ttf cac
mtoc phat tri€n Tay Au, Bac My sang cac mroc dang phnhu' chau

A, chau Phi 'chau My la tinh ndi ma lu~t 1<% v€

o cac khu v~rc khac

moi tru'ong chua ch?t che

va h<% tho'ng dang ki, ki~m djnh thuo'c BVTV thiC'u d6ng bO, ky thu~t giam l1jnh

kem,

l~c h~u ....


-15-

Chu'o'ng II
THVC TR~NG CUA NGANH THUOC BVTV T~I KHU Vl}C NAM BQ
1. T6'ng quan ho~t d()ng san xufft Idnh doanh thuo'c BVTV t~i ldm vtfc Nani B()
Tntoc nam 1992, vi~c san xufit va lltu thong thu6c BVTV con dtf<;fc quan ly theo co
che' bao cfip. Tfit ca ho?t dong trong linh v~tc nay d~u do Nha mtoc quan ly; C9c
BVTV va T6ng cong ty v?t ttt nong nghi~p c6 trach nhi~m thVc hi~n vi~c san xufit
va phan, b6 thu6c BVTV cho cac d!a phttong theo chi tieu Nha mtoc giao.
Tu nam 1992, Nha nuoc cho phep san xua't kinh doanh thu6c BVTV theo co che'

thi tntong. Cac t6 ch(tc ca nhan trong nuoc va mtoc ngoai c6 du di~u ki~n v~ t~i
chinh, ky thu?t d~u dtf<,1c phep tham gia san xufit kinh doanh trong IInh vVc nay.
Trong giai do?n 1992-1995, cac cong ty Nha mruc nhtf cong ty thu6c sat trung
mi~n Nam ( Vipesco), cong ty BVTV I, cong ty BVTV II, t6ng cong ty v~t tu nong
nghi~p ... chie'm ttu the' rfit IOn tren thi tntong do c6 h~ tho'ng phan ph6i thu6c

BVTV san c6 (J cac uia phttdng, c6 ngu6n v6n hG tr<;f tu ngan sach Nha mtoc, dtt<,Jc
ttu tien cfip h?n ng?ch nh~p khffu cac ho?t cha't d~ san xua't thuo'c BVTV. Cac
cong ty nuoc ngo~\i chi ho?t dong mang tinh cha't tham do va kho'i kinh te' ngoai
qu6c doanh hffu nhtt chi lam d?i ly tieu th~1 cho cac doanh nghi~p Nha mtoc.
Tu nam 1995 tr0 1~li day, d~c bi~t Ia sau khi Hoa ky bai bo cfim v~n d6i voi Vi~t
Nam, cac t?p do~m nong dtt<;1c IOn tren the' giOi nhtf Bayer, Novartis, Aventis .... c1a
t?p trung dfiu ttt xay d~tng cac nha may phan pho'i san phffm thu6c BVTV t?i cac

tinh phia Nam nham vao klm V~(C S
.

bang song Cli'u Long , dong Nam Bo(65% san ltt<;1ng tieu th9 dt nuoc), cac tinh
Tay nguyen va khu v~tc d6ng bang ven bi0n mi~n Trung ( chi~in 10% sltn ltt<,Jng
tieu th\]). Linh vVc san xua't va kinh doanh thu6c BVTV trd nen soi dong va C?nh
tranh gay gUt khi c6 nhi~u thanh phfin kinh te' tham gia. Nha mtoc khuye'n khich
phat tri~n vi~c san xua't kinh doanh thuo'c BVTV d~ t?O sV h6 tr<;f m~111h cho nganh
nong nghi~p nen ap d~mg cac bi~n phap thue' quan rfft tha'p tU 1%-3% d6i voi
nguyen Ii~u va thanh phffm thuo'c BVTV nh~p khffu. J?i~u nay lam cho nganh


-16thuO'c BVTV vua c6 thu?n l<;1i trong vi~c giam nhv chi phi dftu vao song cilng phai
C~tnh tranh cao voi cac san phffm ngo~i nh?p tren thi tniong. Trong giai do~n 1998-

2002, toan nganh c6 tO'c d9 tang tnidng bl~h quan khoang 7-9%/ nam (bang 2.1).
TO'c (IQ tang nay J(hong (lGu qua cac nam da phi\n anh S~( phat lriGn clu(a 6n dinh
etta nganh. Si\n xua't lrcn t1ia ban chiem ty tn.mg klut so vui doanh thu khoiing 45-

60% song til~ nay cling chi tinh cho ho~tt u9ng pha che' gia cong u6ng g6i W ngu6n
nguyen li~u nh?p kh~u; san xufit ho~lt chf\t trong m(oc hfru nht( khong dang ke'.
ThuO'c BVTV thanh phffm nh?p khffu vfin chie'm d 1¢ kha cao trong ke't qua ho~tt
d9ng cua toan nganh.
DO'i voi thuO'c BVTV thanh phffm nh~p khffu, lai rung cbie'm tu 6-9% tren doanh ·tim. Trang khi c16 til¢ nay <1 thu0c BVTV siln xuftt trong m({1c chi ttl' 4-6%. DiGu
nay cho thfiy vi4c gia thanh si\n xuflt thuC)c BVTV trong m(dc c<)n cao, clu(a thG
cc,tnh tranh ngang bhrg voi cac san phfim ngo~li nh~p v~ gia u0i vOi cac Io~ti hang
c6 cung chfrt lu<;1ng.

v oi

tilt$ Iai rung thfrp cling lam cho vi~c tai uftu tt( phat trie'n

nang lVc san xua't n9i uta d1a nganh c1~tt tha'p va ngu6n v6n cho dfiu tt( phat triGn
san xua't hi~n nay c!1li ye'u trong cho vao ngu6n v6n vay tu cac ngan hang tht(dng
m:;li va lllQt phfin nho tu ngan sach nha ntioc.
Bang 4: Ke't qua hogt dr,)np, 11p,anh thu()(: IJVTV tit 1998-2002

Dvt: ty u6ng
--

Stt

Chi ticu

1998

1999

2000

2001

2002

1

T6ng doanh tim

2.295,98

2.451,29

2.652,27

2.886.76

3.097.48

-Ti:f si'111 xufit

1.033,19

1.255,06

1.405,70

1.564,62

1.750,07

-Ti:f kinh doanh

1.262,79

1.196,23

1.246.57

1.340,14

1.347.41

2

Gia tri t6ng san ht<;Jng

847,21

1.066.80

1.154.08

1.314,28

1.435.06

3

Uii

114,06

125,02

143,22

176,09

201.33

4

N(>p ngi'in s:kh

105,87

113,90

154,51

I 81.24

211.50

5

Lao t1()ng blnh quan
( Ngttoi/nam)

6.350 &

5.745

5.875

5.888

6.024

( Ngudn: C{lc BVTV- Van pfu)ng phfa nam)


-17-

Bang5:

Ty l? tang cdc chl tieu ndm nay so ndm tnt
Stt

Chi tieu

1999

2000

2001

2002

1

T6ng doanh thu

106,76

108,20

108,84

107,29

-TU' s<1n xuit

121,47

112,00

Ill ,30

111,85

-TU' kinh doanh

94,73

104,21

107,51

100,54

2

Gia lri t6ng san lu'<;fng

125,92

108,18

113,88

109,18

3

Uii

109,61

114,56

122,95

114,33

4

N()p ngan such

107,58

135.65

117,30

116,69

5

Lao dOng blnh quan
( Ngu'oi/nam)

90,47

102.26

100,22

102,31

Bang 5 cho thffy trong cac nam ggn day nganh thuO'c BVTV khu v~tc Nam bQ Htm
an co hi9u qua, lfti rong hang nam dGu t<1ng

w
va cao hrin so vdi mac trung

binh toan nganh BVTV trong m~Oc (7-IOC~~). Mac dong· gop vao ngan sach Nha
mtoc tang kha va chie'm 74% m(tc dong g6p cua nganh BVTV (200l).Mac tang
tntong cua khu vvc sltn xua't (trung blnh 11 %/nam) c6 xu httong tang nhanh hon
ldm v~tc kinh doanh thuO'c BVTV nh~p khffu(trung blnh 4%/nam). Dieu nay cho
tha'y bttoc dffu nganh BVTV da c6 huang tang Ct(ong nang l~(C san xua't n9i dia d€
chu d()ng ngu6n hang cung ca'p dl'1 cho nhu dlu ct'1a nganh nang nghit$p-nganh kinh
te' mui nhc.m eli a mtoc ta lrong giai c1o~n hi9n nay.

2. Cue nhfin to' moi tniong ~lnh lniiing dc'n ho~tt d()ng san xuf{t kinh doanh
nganh thuo'c BVTV d ldm vlfc Nam B().

2.1 Di~u kif;n tlf nhicn
2.1.1 Da't dai
Khu vtfc Nam b() bao g6m Dong Nam b('>, Thanh phO' H6 Chi Minh va vung d6ng
b~ng song Cl'tu Long voi dit$n tich t~r nhien la 74,446 km2 chie'm 22,61 % dit$11

tich d nt(OC trong <.16 di<$n tfch c1ftt plwc V~l nong nghi9p t(1p trung chtl yc'u


vung

Dong Nam B() va dcing bling song Cl'fu Long chie'm 50,06% df{t nong nghit$p c£1
nuoc. Dong Nam B() c6 5 tinh: Tay Ninh, Blnh Dttong, Blnh Phttoc, D6ng Nai, Ba
Ria Vung Tau Ht vung tr6ng cay cong nghit$p '

K

BQ GIAO D\JC VA Di\0 T~,O

TRUONG f;H K!NH

TE TP.HCM

THTJ VI:itN

1,4 trit$u ha


-18-

( Bang 6); chu ye'u la cao su, ca phe, diSu, tieu, ml...va di~n tich nay c6 kha nang
tang them do vi~c khai hoang md r()ng di~n ti~h t~i cac tinh Blnh Phu'oc, cac
huy~n phfa b~c dnh B6ng Nai dang trien khai. B6ng b~ng song Cuu Long g6m 12

tlnh: Long An, Ti~n Giang, BGn Tre, DOng Thap, VTnh Long, Tra Vinh, Cfin ThrJ,
S6c Trang, An Giang, Kien Giang,

B~tc

Lieu va Ca Mau; <-1ay Ia vung nong

nghi~p

trQng diem Ctla 11lTOC ta VOi di9n tfch tr6ng trQt len dSn 4,5 tri9u ha.
Bang 6: Di~n tfch nang nghi~p khu

V/fC

Nam Bf)
DVT: nghln Ha

DongNamBQ

Cay Tr6ng

D6ng Bfing song
Ct'tu Long

Llia

518,8

3.986

Cay an trai

131,6

191,3

Cay cong nghil;p

468,4

127,5

Cac lo~i cay khac

304,4

182,4

1.423,2

4.487,2

T6ngc9ng
( Ngudn: Nien giam th(/ng ke 2002)

Theo Gi

d~mg blnh quan 0,4-0,5 kg ho~t chfft /ha/nam hi9n nay C1 Vi~t Nam la con thffp hdn

. nhiSu so voi mac blnh quan chung cua the' gid1 (0,8-1 ,2 kg ho~tt cha't/ha/ nam) va
nganh nong nghi~p mioc ta voi n6 IVc tang nang xua't cay tr6ng thl vi9c gia tang Sl(
d~mg thuO'c. BVTV la m()t trong nhHng
gi~li phap dti<;tc 1~ia chQn. Trong ttidng lai
.

cac lo~i thu6c thu()c nh6m di~t Ctl, kich thlch lang lnidng, Xl(
quan sau thu ho~ch

Jy

Iwt giO'ng, bao

$e dti<;Jc quan tam sl'r d9ng voi s6 lti<;tng ngay m()t nhi~u hdn.

Thanh ph6 H6 Chi Minh voi vi tri trung tam cl'ta mlnh c6 vai tro quan trQng d6i voi
nganh thu6c BVTV trong vi9c nh?p khffu ~guyen li9u, san xua't ci.1ng nhti pMin
ph6i thuO'c BVTV thanh phfim toi cac tlnh trong khu vv~. Bay cling la trung tam
thtidng m~i IOn nhfft mioc, la diu n6i tieu th~l Squ6c gia cilng nhu' xua't khffu san phffm ra cac mtoc trong khu vvc.

2.1.2 Nhi~t dQ

va htQng mu'a


-19Nam B9 nhm trong khu vvc nhi~t cloi gi6 mua do c16 nhi~t c19 trung blnh hhng nam
kha cao( 27°C), chenh l~ch bien c19 nhi~t c19 IOn gifta mua n~ng va mua mtta (

1.42°C·l.9l°C ). S6 giO n~ng trung blnh d~t tU' 2226-2709 giO. Nhi~t d9 cao Ia ye'u
t6 thu~n l<;Ji cho diy tr6ng phat tri@n song n6 cling la ye'u t6 mang I~i nhung kh6
khan nha't c1!nh cho nganh nong nghi9p.
Bang 7: Nhi~t df) khu v?(c nam Bf)
Khu vvc

NhiOL d(l Lrung blnh
miht kho°C

Nhi9L d(l Lrung blnh
mua '11l(a°C

(Lhang 11-4)

(thang 5-10)

Chcnh li;ch

oc

Dong Nam B()

27.58

25.67

1.91

Ddng bhng song Cil'u Long

27.32

25.90

1.42

(Ngu$n: Nien gil\m thO'ng ke 2002)

-Nhi9t <.1() cao va mac chenh l<)ch nhi¢1 (!\) Imua mt1'a la m(Jt ye'u t6 moi tntong thich hljp cho cac lo~li sau b~nh phat tri~n va
c6 vong cloi dai.
-Kim v~tc Dong Nam b(J va clGng bang song Cl'tu Long c6 nhi~t <.1() trung b1nh d ·
nam 27°C. Day la nhi,~t d(J duy trlmoi tntong s6ng ly tttong cho sau b~nh nen cac
khu V~1'C nay thttong xuyen phai clGi 111~t VOi CaC bQC phat C~lC bQ Sal! rffy cfing nhtt
lay Ian nhanh ch6ng tren di~n r()ng khi ph
sv

Nhm trong khu V\1'C gi6 mua, Nam B(J co ht<;Jng mtfa hang nam

tu

1200mm -

2300mm. Di0ti nay <.Hi gop phffn nun cho fim (!(> kh6ng khi rfit cao lu6n (1 m(tc
80%. Cung voi nhi~t <.1(), rt'm d(J cao Ia moi tnt(1ng t6t cay tr6ng phcling t~o clieu ki~n cho cac lo~li nfim b~nh tren lua ' cay an trai, cay cong nghi~p
ngan ngay va dai ngay phat tri@n m~nh.
Bang 8: Lur;tng mua va 1/m df) khu vifc Nom Bf)
Khu V\fC

Lttgng mtfa mtiU khO
mm

Ltt(jng mtfa mtla mtta
mm

Am c1() Lrung blnh
nam

(thang 11-4)

(thang5-1 O)

(%)

Dong Nam BO

107.7

1477.R

R0.33

D6ng bUng song CU'u Long

601.8

1794.9

78.17

( Ngu6n: Nit~n giam tho'ng ke 2002)