Đặc điểm rối loạn nhịp tim qua theo dõi Holter điện tâm đồ 24 giờ trên bệnh nhân suy tim có phân suất tống máu thất trái giảm (Luận văn thạc sĩ)

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC Y DƯỢC

DƯƠNG THỊ XUÂN TRÀ

ĐẶC ĐIỂM RỐI LOẠN NHỊP TIM QUA THEO DÕI
HOLTER ĐIỆN TÂM ĐỒ 24 GIỜ TRÊN BỆNH NHÂN
SUY TIM CÓ PHÂN SUẤT TỐNG MÁU THẤT TRÁI GIẢM

LUẬN VĂN THẠC SỸ Y HỌC

THÁI NGUYÊN - 2017


ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC Y DƯỢC

DƯƠNG THỊ XUÂN TRÀ

ĐẶC ĐIỂM RỐI LOẠN NHỊP TIM QUA THEO DÕI
HOLTER ĐIỆN TÂM ĐỒ 24 GIỜ TRÊN BỆNH NHÂN
SUY TIM CÓ PHÂN SUẤT TỐNG MÁU THẤT TRÁI
GIẢM

Chuyên ngành: Nội Khoa
Mã số: 60 72 01 40

LUẬN VĂN THẠC SỸ Y HỌC
Giáo viên hướng dẫn: PGS.TS Nguyễn Trọng Hiếu

THÁI NGUYÊN - 2017


i

LỜI CAM ĐOAN
Tôi là Dương Thị Xuân Trà, học viên cao học khóa 19, Trường Đại học
Y Dược Thái Nguyên, chuyên ngành Nội khoa, xin cam đoan:
1. Đây là luận văn do bản thân tôi trực tiếp thực hiện dưới sự hướng dẫn
của PGS-TS. Nguyễn Trọng Hiếu.
2. Công trình này không trùng lặp với bất kỳ nghiên cứu nào khác đã
được công bố tại Việt Nam.
3. Các số liệu và thông tin trong nghiên cứu là hoàn toàn chính xác, trung
thực và khách quan, đã được xác nhận và chấp thuận của cơ sở nơi nghiên cứu.
Tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm trước pháp luật về những cam kết của
mình.
Thái Nguyên, ngày 20 tháng 9 năm 2017
Người viết cam đoan

Dương Thị Xuân Trà


ii

LỜI CẢM ƠN
Để hoàn thành luận văn này, tôi đã nhận được rất nhiều sự giúp đỡ của
các thầy cô giáo, đồng nghiệp, bạn bè, cơ quan và gia đình.
Tôi xin bày tỏ lòng kính trọng và biết ơn sâu sắc tới: PGS-TS. Nguyễn
Trọng Hiếu –Phó giám đốc Trung tâm Tim Mạch- Trưởng khoa Nội Tim mạch
Bệnh viện trung ương Thái Nguyên, Phó trưởng bộ môn Nội - Trường Đại học

Y Dược – Đại học Thái Nguyên.
Thầy đã trực tiếp hướng dẫn, chỉ bảo tận tình cho tôi trong suốt quá trình
học tập và cho tôi nhiều ý kiến quý báu trong toàn bộ quá trình thực hiện để
hoàn thành luận văn này.
Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn trân trọng nhất tới: Đảng ủy, Ban Giám
Hiệu, Phòng Đào tạo Sau Đại học Trường Đại học Y Dược Thái Nguyên; Đảng
ủy, Ban Giám đốc, các khoa phòng của bệnh viện Trung Ương Thái Nguyên,
PGS-TS. Dương Hồng Thái và các thầy cô trong bộ môn Nội Trường Đại học
Y Dược Thái Nguyên, đã tạo mọi điều kiện cho tôi trong quá trình học tập và
thực hiện nghiên cứu.
Với tất cả tấm lòng kính trọng, tôi xin cảm ơn các Thấy Cô trong Hội
đồng chấm luận văn đã đóng góp ý kiến quý báu để tôi có thể hoàn thành tốt
luận văn này.
Tôi cũng xin gửi lời cảm ơn tới bạn bè, đồng nghiệp đã động viên, cổ
vũ, giúp đỡ tôi rất nhiều trong quá trình học tập.
Tôi xin dành tất cả tình cảm yêu quý và biết ơn tới những người thân
trong gia đình tôi, những người đã hết lòng vì tôi trong cuộc sống và học tập.
Thái Nguyên, ngày 20 tháng 9 năm 2017
Dương Thị Xuân Trà


iii

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT

AHA/ACC

American Heart Association/American College of
Cardiology
(Trường môn tim mạch Hoa Kỳ/Hội tim mạch Hoa Kỳ)

BCTTG

Bệnh cơ tim thể giãn

BMI

Body mass index (chỉ số khối cơ thể)

BMV

Bệnh mạch vành

BNP

B-type Natriuretic Peptide (peptit lợi niệu týp B)

CRT

Cardiac Resynchronization Therapy
(nghiệm pháp tái đồng bộ cơ tim)

CRT-D

Cardiac Resynchronization Therapy Defibrillator

ĐMV

Động mạch vành

ĐTĐ

Đái tháo đường

ESC

European Society of Cardiology (Hội tim mạch châu Âu)

HDL-c

High density lipoprotein cholesterol

ICD

Implantable Cardioverter Defibrillator (Máy phá rung tự
động)

LA

Left Atrium (đường kính nhĩ trái thì tâm thu)

LBBB

Left bundle branch block (blốc nhánh trái)

LVDd

Left ventricular end diastolic diameter
(đường kính thất trái cuối tâm trương)

LVDs

Left ventricular end systolic diameter
(đường kính thất trái cuối tâm thu)

LVEF

Left ventricular ejection fraction (phân số tống máu thất trái)

LVMI

Left ventricular mass index (chỉ số khối cơ thất trái)

LDL-c

Low density lipoprotein cholesterol


iv

NSVT

Nonsustained ventricular tachycardia (nhanh thất thoáng
qua)

NTT

Ngoại tâm thu

NYHA

New York Heart Association

PAPs

Pulmonary Arterial Pressure systolic
(Áp lực động mạch phổi tâm thu)

RAA

Renin – Angiotensin – Aldosteron (Hệ RAA)

RBBB

Right bundle branch block (Blốc nhánh phải)

RLLM

Rối loạn lipid máu

RLN

Rối loạn nhịp

SVT

Supraventricular tachycardia (nhịp nhanh trên thất)

YTNC

Yếu tố nguy cơ


v

MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN ........................................................................................ i
LỜI CẢM ƠN .............................................................................................. ii
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT ........................................................ iii
MỤC LỤC .................................................................................................... v
DANH MỤC BẢNG BIỂU ......................................................................... vii
DANH MỤC HÌNH ..................................................................................... ix
ĐẶT VẤN ĐỀ .............................................................................................. 1
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU.................................................... 3
1.1. Tổng quan suy tim ................................................................................. 3
1.1.1. Định nghĩa suy tim .............................................................................. 3
1.1.2. Dịch tễ học suy tim ............................................................................. 4
1.1.3. Nguyên nhân suy tim .......................................................................... 4
1.1.4. Phân loại suy tim ................................................................................. 7
1.1.5. Chẩn đoán suy tim .............................................................................. 8
1.3. Cơ chế rối loạn nhịp tim ở bệnh nhân suy tim ....................................... 13
1.3.1. Cơ chế rối loạn nhịp trên thất ở bệnh nhân suy tim ............................ 13
1.3.2. Cơ chế rối loạn nhịp thất ở bệnh nhân suy tim ................................... 16
1.4. Tình hình nghiên cứu về rối loạn nhịp tim ............................................ 17
1.4.1. Tình hình nghiên cứu rối loạn nhịp tim ở bệnh nhân suy tim trên thế giới
..................................................................................................................................... 17
1.4.2. Các nghiên cứu về rối loạn nhịp tim ở Việt Nam ............................... 20
CHƯƠNG 2: ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU....... 22
2.1. Đối tượng nghiên cứu............................................................................. 22
2.1.1. Tiêu chuẩn chọn bệnh nhân ................................................................ 22

2.1.2. Tiêu chuẩn loại trừ .............................................................................. 22
2.2. Thời gian, địa điểm nghiên cứu ............................................................. 22
2.2.1. Thời gian nghiên cứu .......................................................................... 22
2.2.2. Địa điểm nghiên cứu ........................................................................... 22
2.3. Phương pháp nghiên cứu ....................................................................... 22
2.3.1. Thiết kế nghiên cứu ............................................................................. 22


vi

2.3.2. Cỡ mẫu và phương pháp chọn mẫu .................................................... 23
2.4. Phương pháp thu thập số liệu ................................................................. 23
2.4.1. Số liệu sơ cấp ...................................................................................... 23
2.4.2. Số liệu thứ cấp ..................................................................................... 23
2.5. Nội dung thu thập số liệu ....................................................................... 23
2.5.1. Các yếu tố nguy cơ và triệu chứng lâm sàng của suy tim................... 23
2.5.2. Các tiêu chí cận lâm sàng .................................................................... 24
2.5.3. Ghi Holter điện tim 24 giờ .................................................................. 26
2.6. Một số tiêu chuẩn áp dụng trong nghiên cứu ......................................... 29
2.6.1. Tiêu chuẩn chẩn đoán suy tim và siêu âm tim .................................... 29
2.6.2. Tiêu chuẩn chẩn đoán nguyên nhân suy tim ....................................... 30
2.6.3. Tiêu chuẩn chẩn đoán RLN tim .......................................................... 32
2.6.4. Tiêu chuẩn xác định một số yếu tố nguy cơ bệnh tim mạch ............... 33
2.7. Phân tích và xử lí số liệu ........................................................................ 34
2.8. Đạo đức trong nghiên cứu ...................................................................... 34
CHƯƠNG 3 : KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU ................................................ 35
3.1. Đặc điểm chung của đối tượng nghiên cứu ........................................... 35
3.1.1. Đặc điểm chung và triệu chứng lâm sàng của đối tượng nghiên cứu . 35
3.1.2. Đặc điểm cận lâm sàng của các đối tượng nghiên cứu ....................... 37
3.1.3. Đặc điểm rối loạn nhịp tim qua theo dõi Holter điện tim 24 giờ ........ 39

3.2. Mối liên quan giữa rối loạn nhịp tim với một số đặc điểm lâm sàng và
cận lâm sàng ở bệnh nhân suy tim có giảm phân số tống máu thất trái ....... 46
Chương 4: BÀN LUẬN ............................................................................... 53
4.1. Đặc điểm chung của đối tượng nghiên cứu ........................................... 53
4.1.1. Đặc điểm chung................................................................................... 53
4.1.2. Đặc điểm lâm sàng và cận lâm sàng của đối tượng nghiên cứu ......... 54
4.1.3. Đặc điểm rối loạn nhịp tim qua theo dõi Holter điện tim 24 giờ ........ 57
KẾT LUẬN .................................................................................................. 64
KIẾN NGHỊ ................................................................................................. 66
TÀI LIỆU THAM KHẢO
MẪU BỆNH ÁN NGHIÊN CỨU


vii

DANH MỤC BẢNG BIỂU
Bảng 1.1. Tiêu chuẩn chẩn đoán suy tim theo Framingham .......................... 9
Bảng 1.2: Các bất thường trên siêu âm tim thường gặp ở bệnh nhân suy tim
theo khuyến cáo của ESC 2012 ..................................................... 10
Bảng 1.3: Phân loại suy tim theo Hội tim mạch Hoa Kỳ 2013 ...................... 12
Bảng 2.1: Quy ước chung các chuyển đạo Holter điện tim............................... 27
Bảng 3.1. Phân bố bệnh nhân theo tuổi và giới .............................................. 35
Bảng 3.2. Nguyên nhân gây suy tim của các đối tượng nghiên cứu ............... 35
Bảng 3.3. Lý do vào viện của đối tượng nghiên cứu ...................................... 36
Bảng 3.4. Triệu chứng cơ năng và toàn thân của các đối tượng nghiên cứu..........36
Bảng 3.5. Triệu chứng thực thể của bệnh nhân nghiên cứu............................ 37
Bảng 3.6. Đặc điểm xét nghiệm huyết học của bệnh nhân nghiên cứu .......... 37
Bảng 3.7. Đặc điểm xét nghiệm nồng độ NT-proBNP và Troponin I của
bệnh nhân ............................................................................. 38
Bảng 3.8. Đặc điểm X quang tim phổi của bệnh nhân nghiên cứu ................ 38

Bảng 3.9. Đặc điểm siêu âm tim của bệnh nhân nghiên cứu .......................... 38
Bảng 3.10. Phân độ suy tim theo NYHA ........................................................ 39
Bảng 3.11.Đặc điểm rối loạn nhịp tim trên ECG 12 đạo trình tại thời điểm
vào viện ........................................................................................................... 39
Bảng 3.12. Đặc điểm rối loạn trên thất qua Holter điện tim 24 giờ ở nhóm
nghiên cứu ..................................................................................... 40
Bảng 3.13. Đặc điểm rối loạn thất qua Holter điện tim 24 giờ ở nhóm
nghiên cứu ...............................................................................40
Bảng 3.14: Đặc điểm rối loạn nhịp tim ở bệnh nhân có dày thất trái ............ 41
Bảng 3.15. Đặc điểm rối loạn nhịp thất ở bệnh nhân có giãn thất trái .......... 42
Bảng 3.16.Đặc điểm RLN trên thất theo nguyên nhân suy tim ...................... 43
Bảng 3.17. Đặc điểm rối loạn nhịp trên thất và rối loạn nhịp thất theo phân số
tống máu........................................................................................ 43


Luận văn đầy đủ ở file: Luận văn full