Thực trạng văn hóa doanh nghiệp Việt Nam hiện nay

LỜI MỞ ĐẦU
Trong xu thế phát triển và hội nhập như hiện nay, các quốc gia trên toàn
thế giới xích lại gần nhau hơn trong bối cảnh giao lưu kinh tế giữa các nước,
các khu vực cũng ngày càng trở nên mạnh mẽ. Điều này dẫn đến các yếu tố
văn hóa cũng đa dạng, phong phú và quản lý doanh nghiệp cũng vì thế trở nên
phức tạp hơn.
Kinh nghiệm thực tế của nhiều nước trên thế giới cho thấy chỉ có con
đường phát triển kinh tế gắn liền với phát triển văn hóa mới đảm bảo sự bền
vững cho mỗi quốc gia. “Văn hóa doanh nhân”, “Văn hóa doanh nghiệp”
cũng được bắt đầu không còn xa lạ với những người kinh doanh và cả những
người quan tâm đến kinh tế nói chung. Bên cạnh vốn, chiến lược kinh doanh
thì sức mạnh của văn hóa doanh nghiệp đã làm nên sự khác biệt giữa doanh
nghiệp với đối thủ cạnh tranh. Nói cách khác, văn hóa doanh nghiệp có vai trò
rất quan trọng, nó là chất kết dính giữa chủ doanh nghiệp với nhân viên, với
đối tác, khách hàng… giúp doanh nghiệp phát triển ổn định.
Trong bối cảnh đất nước ta hội nhập vào nền kinh tế thế giới, các doanh
nghiệp cần phải tạo cho mình một sắc thái văn hóa riêng biệt bởi đây là thời
điểm đem đến nhiều cơ hội song cũng tiềm ẩn không ít thách thức. Một trong
những thách thức đặt ra với các doanh nghiệp là phải đối mặt với sự cạnh
tranh gay gắt của các đối thủ trong và ngoài nước, do vậy nếu doanh nghiệp
không có nền tảng văn hóa vững chắc sẽ không thể phát huy hết nội lực của
bản thân và đứng vững trên thị trường. Bên cạnh sự giao thoa các nguồn lực
còn có sự giao lưu giữa các dòng văn hóa đa dạng. Cạnh tranh bằng kỹ thuật
không còn chiếm địa vị lâu dài do tính chất khuếch tán nhanh của công nghệ
kỹ thuật. Thay vào đó là vai trò then chốt của văn hóa doanh Một công ty với
văn hóa nhiệt tình, trách nhiệm sáng tạo hay trì trệ, ỉ lại của các cá nhân sẽ
ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển, hưng thịnh hay thoái lui của một công
ty.
Nhận thức được tầm quan trọng đó của văn hóa doanh nghiệp, các
1

doanh nghiệp Việt Nam đã bước đầu quan tâm đến việc xây dựng văn hóa
doanh nghiệp.
Trong quá trình thực hiện bài tiểu luận, em đã nhận được sự giúp đỡ,
hướng dẫn nhiệt tình của các thầy, cô giáo. Tuy có nhiều cố gắng, học hỏi
song bài tiểu luận của em vẫn còn những mặt hạn chế nên em rất mong nhận
được sự quan tâm, giúp đỡ, chỉ bảo và đóng góp ý kiến của các thầy, cô giáo
để bài tiểu luận của em được hoàn thiện hơn.
Em xin gửi lời cảm ơn chân thành nhất tới các thầy, cô giáo Trường Đại
học Nội vụ Hà Nội, nhất là các thầy, cô trong Khoa Quản trị văn phòng đã tạo
điều kiện, giúp đỡ, hướng dẫn nhiệt tình cho em trong quá trình thực hiện bài
tiểu luận.
Em xin chân thành cảm ơn!

2


LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là đề tài nghiên cứu của tôi trong thời gian qua,
Những kết quả và các số liệu trong tiểu luận được tham khảo từ các nguồn
như sách, báo, internet. Tuy nhiên không hề có bất kì sự sao chép nào. Tôi
hoàn toàn chịu trách nhiệm trước nhà trường về sự cam đoan này.
Hà Nội, ngày 21 tháng 11 năm 2016
Sinh viên

3


MỞ ĐẦU
1.Lý do chọn đề tài

Cùng với sự phát triển của nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ
nghĩa và sự chuyển đổi cơ chế kinh doanh, các doanh nghiệp, trong đó có
doanh nghiệp nhà nước phải trở thành đơn vị sản xuất kinh doanh tự chủ.
Doanh nghiệp muốn đứng vững trong cạnh tranh thị trường gay gắt nhất thiết
phải tiến hành xây dựng văn hóa doanh nghiệp. V ăn phòng là bộ phận chủ
chốt có đóng góp không nhỏ trong quá trình xây dựng, giữ gìn và phát triển
hình ảnh của doanh nghiệp. Nhưng không phải ở doanh nghiệp nào văn phòng
cũng phát huy được vai trò đó của minh.
Nhận th ấy t ầm quan tr ọng c ủa v ăn h óa doanh nghiệp trên thế giới
nói chung và Viêt Nam nói riêng, tôi đã quyết đ ịnh chọn cho mình đề tài này
để nghiên cứu.
2. Lịch sử nghiên cứu
Có các công trình nghiên cứu, báo cáo thực tập và khóa luận tốt nghiệp
của một số sinh viên:
Báo cáo thực tập của sinh viên Nguyễn Đình Linh và Nguyễn Thị
Thanh Minh- Trường Học viện Hành chính 2015.
Một số giáo trình, sách như:
Giáo trình Cơ sở văn hóa Việt Nam- Trần Ngọc Thêm, Nxb Thành Phố
Hồ Chí Minh.
Sách: Văn hóa đạo đức trong kinh doanh- Tác giả Phạm Xuân Nam
Các đề tài nghiên cứu, những sách, giáo trình nêu trên đã phần nào
đánh giá được thực trạng văn hóa doanh nghiệp và trách nhiệm của văn phòng
trong việc xây dựng, giữ gìn và phát triển văn hóa doanh nghiệp.
3. Đối tượng nghiên cứu và phạm vi nghiên cứu
3.1. Đối tượng nghiên cứu: trách nhiệm của văn phòng trong việc xây
dựng, giữ gìn và phát triển hình ảnh của doanh nghiệp và thực trạng văn hóa
doanh nghiệp Việt Nam hiện nay và đề xuất giải pháp để nâng cao văn hóa
4

doanh nghiệp.
3.2. Phạm vi nghiên cứu: các doanh nghiệp tại Việt nam
4. Mục tiêu nghiên cứu
- Trách nhiệm của văn phòng trong việc xây dựng, giữ gìn và phát triển
hình ảnh doanh nghiệp.
- Tìm hiểu thực trạng văn hóa doanh nghiệp ở Việt Nam hiện nay.
- Đề xuất giải pháp và kiến nghị xây dựng môi trường văn hóa doanh nghiệp.
5. Cơ sở phương pháp luậnvà các phương pháp nghiên cứu
Để thực hiện đề tài “trách nhiệm của văn phòng trong việc xây dựng,
giữ gìn và phát triển hình ảnh của doanh nghiệp. Thực trạng văn hóa
doanh nghiệp Việt Nam hiện nay.” , tôi đã sử dụng các phương pháp nghiên
cứu sau:
Phương pháp duy vật biện chứng
Phương pháp nghiên cứu tài liệu
Phương pháp quan sát thực tế
Phương pháp phỏng vấn
6. Giả thuyết khoa học
Việc tăng cường xây dựng, giữ gìn và phát triển văn hóa doanh nghiệp hôm nay đang là vấn đề cần được các doanh nghiệp quan tâm, chú trọng
7. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của đề tài
Cho ta thấy được một phần nào đó về thực trạng văn hóa doanh nghiệp
ở Việt Nam hiện nay.
Những đề xuất trong nghiên cứu có thể góp phần trong việc ứng dụng
vào thực tế các doanh nghiệp, giúp cho văn hóa doanh nghiệp ngày càng văn
minh và doanh nghiệp đó ngày càng phát triển hơn.
8. Cấu trúc đề tài
Ngoài phần mở đầu, kết thúc và danh mục tài liệu tham khảo, đề tài
được chia làm 03 chương:

5

Phần I: Khái quát về văn hóa doanh nghiệp
Phần 2 : Trách nhiệm của văn phòng trong việc xây dựng, giữ gìn
và phát triển hình ảnh của doanh nghiệp.
Phần 3: Thực trạng văn hóa doanh nghiệp Việt Nam.
Phần 4: Đề xuất giải pháp.

6


PHẦN I
KHÁI QUÁT VỀ VĂN HÓA DOANH NGHIỆP
1.1 Các khái niệm cơ bản
1.1.1 Khái niệm văn hóa
Văn hóa là một hệ thống các giá trị chân lý, chuẩn mực, mục tiêu mà
con người cùng thống nhất với nhau trong quá trình tương tác và hoạt động và
sang tạo. Nó được bảo tồn và chuyển hóa cho những thê hệ nối tiếp sau.
1.1.2 Khái niệm văn hóa doanh nghiệp
Văn hoá doanh nghiệp là toàn bộ các giá trị văn hoá được gây dựng
nên trong suốt quá trình tồn tại và phát triển của một doanh nghiệp, trở thành
các giá trị, các quan niệm và tập quán, truyền thống ăn sâu vào hoạt động của
doanh nghiệp ấy và chi phối tình cảm, nếp suy nghĩ và hành vi của mọi thành
viên trong doanh nghiệp để theo đuổi và thực hiện các mục đích của doanh
nghiệp.
1.1.3 Mang đặc điểm chung của văn hóa
Văn hóa gắn liền với hoạt động lao động sáng tạo của loài người. Tuy
nhiên, văn hóa không thể tồn tại do chính bản thân nó mà phải có sự tác động
qua lại, củng cố của mọi thành viên trong xã hội. Văn hóa là sự quy ước
chung cho các thành viên trong cộng đồng mà mọi người đều tuân theo một
cách tự nhiên, không phải ép buộc.

Thứ hai, văn hóa mang tính dân tộc. Văn hóa là sản phẩm sáng tạo của
loài người, được lưu giữ từ thế hệ này sang thế hệ khác.
Văn hóa vừa có tính chủ quan vừa có tính khách quan. Tính chủ quan
của văn hóa thể hiện ở chỗ con người ở những nền văn hóa khác nhau có cách
đánh giá khấc nhau về cùng một sự vật, hiện tượng. Văn hóa thể hiện quan
điểm chủ quan của từng dân tộc, nhưng quá trình hình thành và phát triển văn
hóa lại không phụ thuộc vào ý muốn chủ quan của mỗi người. Đây chính là
tính khách quan của văn hóa.

7


1.1.4. Đặc điềm riêng
Quá trình hình thành văn hóa doanh nghiệp là một quá trình lâu dài và
chịu sự tác động của nhiều yếu tố. Trong đó, 3 yếu tố có ảnh hưỏng quyết
định nhất là: văn hóa dân tộc, nhà lãnh đạo doanh nghiệp và sự học hỏi từ môi
trường bên ngoài. Đây cũng là những đặc điểm riêng của văn hóa doanh
nghiệp so với văn hóa nói chung.
1.2. Sự cần thiết phải xây dựng văn hóa doanh nghiệp
1.2.1. Vai trò của văn hóa doanh nghiệp
Trước hết, văn hóa doanh nghiệp tạo ra sự thống nhất, đồng tâm của
mọi thành viên trong doanh nghiệp bằng một hệ thống các giá trị - chuẩn mực
chung, từ đó tạo nên nội lực cho doanh nghiệp. Với chức năng đinh hướng
hoạt dộng một cách tự giác và rộng khắp, văn hóa doanh nghiệp có thể khiến
các thành viên đi đúng hướng, hoạt động hiệu qủa mà không cần có quá nhiều
quy chế và mệnh lệnh chi tiết, thường nhật từ cấp trên ban xuống.
Thứ hai, văn hóa doanh nghiệp là bản sắc của doanh nghiệp, là đặc
tính để phân biệt doanh nghiệp với doanh nghiệp khác. Do văn hóa doanh
nghiệp được hình thành và phát triển qua một thời gian dài, các yếu tố của
văn hóa doanh nghiệp sẽ được tạo lập, thử thách để rồi tổn tại như một hệ

thống, tạo ra lối hoạt động, kinh doanh của chính nó. Các doanh nghiệp khác
nhau, với những đặc thù về ngành nghề, quy mô, phương pháp đường lối
quản trị , chính sách đãi ngộ, hoạt động văn hóa ngoài sản xuất... khác nhau sẽ
hình thành nên nên văn hóa doanh nghiệp khác nhau.
Một trong những vai trò hết sức quan trọng nữa của văn hóa doanh
nghiệp đó là văn hóa doanh nghiệp mạnh là một yếu tố góp phần tạo nên khả
năng cạnh tranh của doanh nghiệp, được biểu hiện rõ rệt thông qua những vấn
đề như: Văn hóa doanh nghiệp là chất kết dính các thành viên doanh nghiệp
với nhau, tạo bầu không khí làm việc thân thiện, chan hòa, tinh thần tương
thân tương ái, giúp đỡ và học hỏi lận nhau, cũng như tác phong làm việc khẩn
trương, chuyên nghiệp. Đây chính là tác nhân tạo sức mạnh cộng đồng, tạo
8


nên trí tuệ tập thể từ các trí tuệ cá nhân, nâng cao nội lực của doanh nghiệp.
Văn hóa doanh nghiệp cũng góp phần nâng cao đạo đức kinh doanh.
Trong thời đại hiện nay, bên cạnh chất lượng và giá cả sản phẩm, thì đạo đức
kinh doanh-uy tín mà doanh nghiệp tạo ra do sự tôn trọng khách hàng, biết
quý trọng thời gian tiền bạc, sức khỏe của họ như chính của mình, cũng như
quan tâm đến các giá trị lợi ích chung của cộng đồng xã hội - cũng là một tác
nhân quan trọng để doanh nghiệp giành được khách hàng trong kinh doanh.
Ngoài ra, môi trường văn hóa doanh nghiệp quan tâm đến nguồn nhân
lực, chăm lo đến khả năng phát triển của từng cá nhân cũng sẽ là động lực để
các cá nhân này cố gắng, đem lại các sản phẩm, dịch vụ tốt nhất cho khách
hàng, đồng thời tạo dựng hình ảnh doanh nghiệp thông qua chính hoạt động
và đối xử của mình với khách hàng.
1.2.3. Đòi hỏi khách quan của việc xây dựng văn hóa doanh nghiệp
Xây dựng văn hóa doanh nghiệp xuất phát từ sự đòi hỏi khách quan của
việc bảo vệ lợi ích người tiêu dùng. Trong nền kinh tế thị trường, tất cả mọi
người phải thỏa mãn nhu cầu của mình thông qua việc mua và tiêu dùng các

loại sản phẩm (hàng hóa và dịch vụ) của các doanh nghiệp, về phía doanh
nghiệp phải lấy mục tiêu thỏa mãn nhu cầu người tiêu dùng làm trọng, coi đó
là đích hướng tới cho hoạt động của doanh nghiệp mình. Người tiêu dùng khi
mua sản phẩm phải có quyền lợi riêng của mình và quyền lợi đó phải được
bảo vệ bằng hệ thống pháp luật và lương tâm, đạo đức của các nhà doanh
nghiệp.
Xây dựng văn hóa cho doanh nghiệp đồng nghĩa với việc hình thành
những suy nghĩ, quan niệm vì lợi ích người tiêu dùng từ phía nhà sản xuất.
Đây là điều còn quan trọng và hiệu quả hơn cả nhũng chế tài mà luật pháp
đưa ra để bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng.
Cuối cùng, yêu cầu khách quan của quá trình nền kinh tế nước ta hội
nhập vào nền kinh tế thế giói và khu vực cũng là một nhân tố tích cực thúc
đẩy việc xây dụng văn hóa doanh nghiệp. Nền kinh tế nước ta đang trong quá
9


trình hội nhập cùng khu vực và thế giới. Quá trình đó đem đến nhiều cơ hội
và cũng không ít thách thức, đòi hỏi mỗi doanh nghiệp cần nhanh nhạy nắm
bắt và thích nghi mới có thể tồn tại được. Để "hòa nhập nhưng không hòa
tan", doanh nghiệp phải thể hiện được bản sắc văn hóa của mình đồng thời
học hỏi, thích ứng với các nền văn hóa khác.
=> Tóm lại, văn hóa doanh nghiệp có vai trò quan trọng không chỉ
trong việc tạo nên sức mạnh tập thể to lớn, mà còn là nguồn động lực chính để
doanh nghiệp phát triển sản xuất kinh doanh, thành công trên trên thương
trường, xây dựng hình ảnh của mình, tạo sự phát triển bền vững và lâu dài
trong tương lai.

10

PHẦN II
TRÁCH NHIỆM CỦA VĂN PHÒNG TRONG VIỆC XÂY DỰNG, GIỮ
GÌN VÀ PHÁT TRIỂN HÌNH ẢNH CỦA DOANH NGHIỆP
Văn phòng của doanh nghiệp thể hiện điều gì?
Văn phòng không chỉ là nơi để nhân viên làm việc, văn phòng công ty
còn có vai trò quan trọng trong việc xây dựng ,giữ gìn và phát triển hỉnh ảnh
của doanh nghiệp.
Văn phòng không còn là những bức tường khô khan, văn phòng làm
việc của những công ty, tập đoàn lớn đã thực sự trở thành những tác phẩm
nghệ thuật, xứng đáng là niềm mơ ước của bất cứ một nhân viên nào. Trong
một không gian mở và cực kỳ thoải mái như vậy, các nhân viên tha hồ thoả
sức sáng tạo để hoàn thành công việc của mình.
Ngoài chức năng là một nơi làm việc, văn phòng còn được xem như là
ngôi nhà thứ hai của tất cả mọi người trong công ty, điều đó cho thấy sự gắn
kết giữa nhân viên và công ty là rất lớn. Vì vậy, những công ty lớn, nhất là các
công ty đa quốc gia đều cố gắng để tạo ra một môi trường làm việc thân thiện,
tạo cảm giác gắn bó giữa tất cả mọi người để xây dựng một tập thể đoàn kết,
cùng chung sức cho mục tiêu của tổ chức.
Bên cạnh đó, văn phòng làm việc còn đóng một vai trò hết sức quan
trọng, là bộ mặt của cả công ty. Khi khách hàng hay đối tác đến tham quan,
làm việc, điều gây ấn tượng đầu tiên và sâu sắc nhất với họ chính là văn
phòng làm việc của công ty. Nói một cách khác, văn phòng làm việc phải thể
hiện được phong cách và cá tính của công ty, góp phần quan trọng giúp khách
hàng và đối tác ghi nhớ thương hiệu của công ty.
Cùng với các yếu tố khác: Tên thương hiệu, logo, name card,
website…, văn phòng làm việc là một yếu tố rất quan trọng trong hệ thống
nhận diện thương hiệu, hình ảnh của một tổ chức, cơ quan. Vì vậy việc thiết
kế, trang trí và sử dụng nội thất văn phòng đều phải tuân theo những quy tắc
nhất định nhằm tạo ra một hệ thống nhận diện thương hiệu chặt chẽ và xuyên
11

suốt.
Một trong những văn phòng làm việc được đánh giá cao nhất hiện nay
là trụ sở chính của hãng Microsoft đặt tại Redmond, Seattle, Hoa kỳ, rộng tới
270 mẫu Anh. Toàn bộ khu vực này đã được các kiến trúc sư thiết kế như một
thành phố nhỏ với đầy đủ những tiện ích như café, nhà hàng, sân chơi, hồ bơi,
… Vì vậy mà phần lớn nhân viên của tập đoàn công nghệ này không còn
muốn về nhà nếu đã đến làm việc tại đây; còn với phần còn lại của thế giới,
được một lần ghé thăm và thưởng thức những công nghệ siêu hiện đại tại đây
là một niềm mơ ước lớn lao.
Đó là câu chuyện ở các tập đoàn lớn trên thế giới, còn ở Việt Nam thì
sao? Kể từ sau khi chuyển sang nền kinh tế cơ cấu thị trường và mở cửa, cách
bố trí văn phòng làm việc của các công ty cũng đã có những thay đổi rất tích
cực. Ngày càng xuất hiện thêm nhiều văn phòng làm việc thân thiện và cá tính
hơn, trong số này có thể kể đến hệ thống ngân hàng Eximbank, tòa nhà Viet
So Petro, hay các công ty quảng cáo như Lower…
Nhưng nhìn chung, các doanh nghiệp Việt Nam vẫn chưa đánh giá
được hết tầm quan trọng của việc thiết kế văn phòng làm việc nên chưa có
những sự đầu tư đúng mức cho “ngôi nhà” của mình. Ngoài ra, số lượng các
công ty tư vấn thiết kế có trình độ cao vẫn còn quá ít ở nước ta, có thể kể đến
công ty May Mắn, ACT, Kiến Việt; các hãng nội thất chất lượng cũng chỉ có
thể đếm trên đầu ngón tay như Aldo, Hòa Phát...
Rồi đây, với sự cạnh tranh ngày càng mạnh mẽ trên thị trường, các
doanh nghiệp Việt Nam sẽ sớm nhận thức được tầm quan trọng của hệ thống
nhận diện thương hiệu nói chung và văn phòng làm việc nói riêng. Hy vọng
trong thời gian tới, “những người dân công sở” như chúng ta sẽ được làm việc
trong một không gian thoải mái và hiệu quả. Đồng thời, văn phòng làm việc
sẽ thể hiện được phong cách và cá tính của doanh nghiệp, để trở thành một
nét văn hóa đặc sắc mang đậm bản chất của doanh nghiệp đó.

12


PHẦN III
THỰC TRẠNG VĂN HÓA DOANH NGHIỆP Ở VIỆT NAM
HIỆN NAY
Công cuộc đổi mới được khẳng định từ Đại hội toàn quốc lần thứ VI
của Đảng (12-1986) và thể chế kinh tế thị trường được công nhận đã mở ra
cho các doanh nghiệp, doanh nhân nước ta những điều kiện mới có ý nghĩa
quyết định từng bước hình thành văn hóa doanh nghiệp phù hợp với đặc điểm
kinh tế, xã hội nước ta, đó là văn hóa doanh nghiệp Việt Nam.
Công cuộc đổi mới đã đem lại sự giải phóng các lực lượng sản xuất,
quyền tự do kinh doanh của mọi công dân trong lĩnh vực mà pháp luật không
cấm. Văn hóa doanh nghiệp Việt Nam được hình thành là một phần quan
trọng của văn hóa Việt Nam được lưu truyền và bồi đắp từ thế hệ này đến thế
hệ khác mà chúng ta cần gìn giữ và bồi đắp tiếp trong giai đoạn công nghiệp
hóa, hiện đại hóa. Văn hóa doanh nghiệp nước ta đã tiếp thu những nhân tố
văn hóa trong kinh doanh hình thành qua nhiều năm của các nền kinh tế hàng
hóa trên thế giới, đồng thời tiếp thu và phát huy những tinh hoa văn hóa trong
kinh doanh của cha ông, vận dụng phù hợp với đặc điểm của xã hội ngày nay,
đó là hiện đại hóa truyền thống đi đôi với truyền thống và hiện đại, đó là sự
kết hợp có chọn lọc và nâng cao, từng bước hình thành văn hóa doanh nghiệp
mang đặc sắc Việt Nam.
Có thể nêu lên một số đặc điểm nổi bật về văn hóa doanh nghiệp nước
ta trong giai đoạn hiện nay như sau:
Từ công cuộc đổi mới nước ta dần hình thanhd mục đích kinh doanh
mới đó là kinh doanh vì lợi ích của mỗi doanh nghiệp và lợi ích của cả dân
tộc. Đương nhiên tranh thủ lợi nhuận tối đa là động cơ thúc đẩy ý trí kinh
doanh của các doanh nghiệp, của mỗi doanh nhân, chúng ta cần đặc biệt quan

tâm, không vì nhấn mạnh lợi ích chung mà coi nhẹ mục đích kinh doanh của
mỗi cá nhân doanh nhân.
Tuy nhiên, cũng cần thấy rằng mục đích kinh doanh của mỗi doanh
13


nhân ở nước ta hiện nay cũng rất đa dạng về tính chất, bởi lẽ sống của con
người là đa dạng, phong phú, nhất là trong giai đoạn kinh tế chuyển đổi. Qua
các cuộc kiểm tra xã hội một số khuynh hướng nổi bật như: có những người
mong muốn kiếm được nhiều tiền, có người muốn uy tín danh tiếng, hay vì
khao khát hoàn thiện bản thân.
Văn hóa doanh nghiệp đòi hỏi gắn bó chặt chẽ hiệu quả kinh doanh và
tính nhân văn trong kinh doanh; không thể đạt hiệu quả kinh doanh bằng bất
cứ giá nào mà coi nhẹ giá trị nhân văn. Điều đặc biệt quan trọng là nâng cao
tinh thần cộng đồng dân tộc trong mọi hoạt động sản xuất kinh doanh của các
doanh nghiệp mà chúng ta cần xây dựng: đề cao ý chí tự lập, tự cường, sức
vươn lên của mỗi doanh nghiệp tham gia các hoạt động mang tính cộng đồng,
tính truyền thống .
Khắc phục chủ nghĩa thực dụng, dùng mọi thủ đoạn để đạt lợi nhuận
cao, hiện nay một số doanh nghiệp nước ta cạnh tranh bất hợp pháp, tranh
giành thị trường, đáng phê phán là những thủ đoạn hạ giá, phá giá khi xuất
khẩu hàng hóa. Trong bối cảnh kinh tế thế giới và khu vực hiện nay, khi cuộc
cạnh tranh về chất lượng và giá cả hàng hóa diễn ra gay gắt, chúng ta đề cao
tính tập thể, truyền thống đoàn kết dân tộc trong kinh doanh.
Do vậy, cần đặc biệt phát huy vai trò của các hiệp hội doanh nghiệp. Đó
là những tổ chức xã hội – nghề nghiệp nhằm khai thác mọi nguồn lực của xã
hội, kể cả thu hút tài trợ từ bên ngoài, để phát triển các hoạt động trợ giúp một
cách trực tiếp, có hiệu quả thiết thực, khắc phục những yếu kém của doanh
nghiệp.
Ba là, hình thành và phát huy văn hóa doanh nghiệp trước hết là phải

dựa vào con người. Đó là vì phát triển doanh nhân không chỉ tăng vốn, tăng
lợi nhuận , tăng thu nhập cho người lao động mà còn phải tạo ra môi trường
văn hóa doanh nghiệp tiến bộ cũng tức là tạo ra một sức mạnh tổng thể cố kết
và cổ vũ người lao động trong doanh nghiệp lao động sáng tạo với niềm tin,
một lý tưởng cao đẹp. Văn hóa doanh nghiệp là lý tưởng và các nguyên tắc
14


chi phối hành động của doanh nghiệp cũng như mỗi thành viên là hệ giá trị
tạo nên nguồn nhân lực cho sự phát triển bền vững của một doanh nghiệp do
vậy càng cần thiết phát huy nhân tố con người trong doanh nghiệp.
Bốn là, văn hóa doanh nghiệp của từng doanh nghiệp Việt Nam có
những nét chung của văn hóa doanh nghiệp Việt Nam và những nét riêng của
từng doanh nghiệp. Những nét riêng ấy là nét đặc sắc, truyền thống tốt đẹp,
độc đáo của từng doanh nghiệp.Ví dụ như: Doanh nghiệp A có văn hóa nhã
nhặn chu đáo với khách hàng, doanh nghiệp B: nhiều sáng kiến vận dụng
công nghệ cao….
Mỗi doanh nghiệp hình thành được những nét chung của văn hóa doanh
nghiệp Việt Nam và tạo lập được một số nét riêng, không pha trộn. Chúng ta
nhấn mạnh việc xây dựng thương hiệu, tạo niềm tin đối với khách hàng.
Trong quá trình hội nhập kinh tế quốc tế hiện nay việc xây dựng và bảo vệ
thương hiệu ngày càng có ý nghĩa cấp bách.
Nhìn nhận một cách tổng quát, chúng ta thấy văn hóa trong các cơ quan
và doanh nghiệp ở nước ta hiện nay còn có những hạn chế nhất định đó là:
Một nền văn hóa được xây dựng trên nền tảng dân trí thấp và phức tạp
do những yếu tố khác ảnh hưởng tới; môi trường làm việc có nhiều bất cập
dẫn tới có cái nhìn ngắn hạn; chưa có quan niệm đúng đắn về cạnh tranh và
hợp tác, làm việc chưa có tính chuyên nghiệp; còn bị ảnh hưởng bởi các
khuynh hướng cực đoan của nền kinh tế bao cấp; chưa có sự giao thoa giữa
các quan điểm đào tạo cán bộ quản lý do nguồn gốc đào tạo; chưa có cớ chế

dùng người, có sự bất cập trong giáo dục đào tạo nên chất lượng chưa cao.
Mặt khác văn hóa doanh nghiệp còn bị nhứng yếu tố khác ảnh hưởng tới như :
nền sản xuất nông nghiệp nghèo nàn và ảnh hưởng của tàn dư đế quốc, phong
kiến.

15


PHẦN IV
ĐỀ XUẤT GIẢI PHÁP
4.1 Xây dựng văn hóa kinh doanh, văn hóa doanh nghiệp
Chúng ta đều biết một trong những nét đặc trưng những nét đặc trưng
của văn hóa kinh doanh là phụ thuộc vào trình độ phát triển của kinh doanh.
Tuy nhiên văn hóa có tính bảo tồn còn kinh doanh có tính năng động. Khi văn
hóa không theo kịp trình độ phát triển của kinh doanh thì nó trở thành yếu tố
kìm hãm sựu phát triển của kinh doanh . Vì thế phải có sự định hướng cho
công việc kinh doanh bao hàm một ý nghĩa sâu sắc mối quan hệ biện chứng
giữa văn hóa với kinh tế và kinh doanh.
Việc xây dựng văn hóa doanh nghiệp ở nước ta cần chú ý đồng bộ 5
phương diện sau:
- Xây dựng quan niệm lấy con người làm gốc
- Xây dựng quan niệm hướng tới thị trường
- Xây dựng quan niệm khách hàng là trên hết
- Xí nghiệp trong quá trình phát triển phải tăng cường ý thức đạo đức
chung, quan tâm đến an sinh xã hội.
- Xây dựng tinh thần trách nhiệm xã hội.
4.2 Tiếp thu tinh hoa văn hóa hiện đại
Văn hóa không phải là cái bất biến hay không thể chia sẻ. Trong tiến
trình hội nhập quốc tế, cơ hội giao lưu văn hóa với các dân tộc, các quốc gia
khác trên thế giới ngày càng tăng lên. Cơ hội học hỏi những kiến thức công

nghệ, kinh nghiệm trong kinh doanh từ bên ngoài cũng ngày càng được mở
rộng.
4.3 Nâng cao ý thức về văn hóa doanh nghiệp của thành viên doanh
nghiệp
16


Văn hóa Doanh nghiệp không phải là kết quả của riêng người lãnh đọa
mà phải do tập thể người lao động tạo nên. Chính vì vậy, mặc dù người lãnh
đạo đóng vai trò đàu tàu trong xây dựng văn hóa doanh nghiệp nhưng quá
trình này chỉ có thể thành công khi có sựn đóng góp tích cực của mọi thành
viên doanh nghiệp.
7 bước trong quy trình xây dựng văn hóa doanh nghiệp:
- Tuyển chọn nhân viên
- Hòa nhập
- Huấn luyện
- Đánh giá thưởng/ phạt
- Tạo dựng những giá trị chung
- Tuyên truyền những giai thoại, huyền thoại trong công ty
- Xây dựng hình tượng điển hình trong công ty.

17


KẾT LUẬN
Văn hóa doanh nghiệp gắn với đặc điểm của từng dân tộc, trong từng
giai đoạn phát triển cho đến từng doanh nhân, từng người lao động do đó rất
phong phú đa dạng. Song văn hóa doanh nghiệp cũng không phải là vô hình,
khó nhận biết mà rất hữu hình, thể hiện một cách vật chất chẳng những trong
hành vi kinh doanh giao tiếp của công nhân, cán bộ, trong doanh nghiệp mà

cả trong hàng hóa và dịch vụ doanh nghiệp. Văn hóa doanh nghiệp là cơ sở
của toàn bộ chủ trương, biện pháp cụ thể trong sản xuất kinh doanh của doanh
nghiệp, chi phối kết quả kinh doanh. Chính vì vậy, có thể có những thành
công hoặc thất bại của các doanh nghiệp đều gắn với việc có hay không có
văn hóa doanh nghiệp theo đúng nghĩa của khái niệm này.
Xây dựng văn hóa doanh nghiệp trong các doanh nghiệp hiện nay là
một vấn đề ý nghĩa lâu dài và thực tiễn. Trong doanh nghiệp sựu khác nhau về
trình độ chuyên môn, vùng miền địa lý, tư tưởng văn hóa …. Sự cạnh tranh
ngày càng gay gắt của nền kinh tế thị trường và xu hướng toàn cầu hóa. Việc
tạo ra nét văn hóa đặc trưng cho doanh nghiệp sẽ mang lại giá trị tinh thần rất
lớn, nó là động lực giúp doanh nghiệp đoàn kết có thể vượt qua khó khăn.
Văn hóa doanh nghiệp là một vấn đề tương đối mới đối với các doanh
nghiệp Việt Nam, đặc biệt là các doanh nghiệp vừa và nhỏ. Trong chiến lược
phát triển đất nước trong thời kì đổi mới, Đảng đã xác định nhiệm vụ quan
trọng là tiến hành công nghiệp hóa, hiện đại hóa nhằm đưa đất nước ta trở
thành một nước công nghiệp. Đồng thời Đảng ta cũng xác định tăng trưởng
kinh tế đi đôi với phát triển văn hóa “ coi văn hóa là nền tảng tinh thần, vừa là
mục tiêu, vừa là động lực thúc đẩy sự phát triển kinh tế-xã hội”. Chính công
cuộc đổi mới này đã mở đường cho sự ra đời và phát triển các doanh nghiệp
mới mở đường cho sự hình thành và phát triển văn hóa doanh nghiệp Việt
Nam.

18