Thực trạng và giải pháp xây dựng mô hình nông thôn mới trên địa bàn xã Đình Lập huyện Đình Lập tỉnh Lạng Sơn. (Khóa luận tốt nghiệp)

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƢỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM
----------------------

ĐẶNG THÚY NGÂN
Tên đề tài:
THỰC TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP XÂY DỰNG MÔ HÌNH NÔNG THÔN
MỚI TRÊN ĐỊA BÀN XÃ ĐÌNH LẬP, HUYỆN ĐÌNH LẬP,
TỈNH LẠNG SƠN

KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC

Hệ đào tạo

: Chính quy

Chuyên ngành

: Phát triển nông thôn

Khoa

: Kinh tế & PTNT

Khóa học

: 2012 – 2016

Thái Nguyên - 2016

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƢỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM
----------------------

ĐẶNG THÚY NGÂN
Tên đề tài:
THỰC TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP XÂY DỰNG MÔ HÌNH NÔNG THÔN
MỚI TRÊN ĐỊA BÀN XÃ ĐÌNH LẬP, HUYỆN ĐÌNH LẬP,
TỈNH LẠNG SƠN

KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC

Hệ đào tạo

: Chính quy

Chuyên ngành

: Phát triển nông thôn

Lớp

: K44 – PTNT

Khoa

: Kinh tế & PTNT

Khóa học

: 2012 – 2016

Giảng viên hƣớng dẫn : PGS.TS. Đinh Ngọc Lan

Thái Nguyên - 2016


i

LỜI CẢM ƠN
Qua quá trình thực tập tốt nghiệp, em đã bước đầu được tiếp cận với
kiến thức thực tế, đây là tiền đề giúp em nâng cao kiến thức và trải nghiệm so
với những gì em đã tiếp thu được ở trường nhằm đáp ứng nhu cầu lao động
hiện nay và hoàn thành khóa học của mình.
Được sự nhất trí của Ban giám hiệu Nhà trường. Ban chủ nhiệm Khoa
Kinh tế & PTNT, dưới sự hướng dẫn trực tiếp của cô giáo PGS - TS. Đinh Ngọc
Lan, em đã thực hiện đề tài: “ Thực trạng và giải pháp xây dựng mô hình nông
thôn mới trên địa bàn xã Đình Lập, huyện Đình Lập, tỉnh Lạng Sơn”
Sau một thời gian tìm hiểu tại địa phương, đến nay đề tài đã được hoàn
thiện. Ngoài sự nỗ lực của bản thân, em còn nhận được rất nhiều sự quan tâm,
giúp đỡ của các tập thể và cá nhân.
Trước hết, em xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới cô giáo PGS – TS
Đinh Ngọc Lan, người đã tận tình chỉ bảo em trong suốt quá trình thực tập và
hoàn thiện đề tài này. Em xin chân thành cảm ơn sự quan tâm dạy bảo của các
thầy cô giáo trường Đại học Nông Lâm Thái Nguyên, Cục Thống kê, Ủy ban
nhân dân Xã Đình Lập, các phòng ban trong xã, huyện Đình Lập đã giúp đỡ
em hoàn thành khóa luận tốt nghiệp một cách tốt nhất.
Trong thời gian thực tập tốt nghiệp, bản thân em đã cố gắng khắc phục
mọi khó khăn để hoàn thiện khóa luận. Tuy nhiên, với thời gian ngắn và hạn
chế về kiến thức nên chuyên đề của em khó tránh khỏi những thiếu sót. Vậy

kính mong các thầy cô và giáo viên hướng dẫn, giúp đỡ, góp ý, tạo điều kiện
để khóa luận của em được hoàn thiện hơn.
Em xin chân thành cảm ơn!
Thái Nguyên, ngày 20 tháng 5 năm 2016
Sinh viên
Đặng Thúy Ngân


ii

DANH MỤC BẢNG
Trang
Bảng 4.1:

Tình hình sử dụng đất xã Đình Lập năm 2015..............................40

Bảng 4.2:

Tình hình dân số và lao động xã Đình Lập năm 2015 ..................46

Bảng 4.3:

Cơ cấu giá trị sản xuất của các ngành trên địa bàn xã Đình Lập
năm 2015 .......................................................................................47

Bảng 4.4:

Cơ cấu giá trị sản xuất nông lâm ngư nghiệp của xã Đình Lập
năm 2015 .......................................................................................48

Bảng 4.5:

Diện tích, năng suất, sản lượng của một số loại cây trồng trên
địa bàn xã Đình Lập năm 2015 ......................................................50

Bảng 4.6:

Tình hình chăn nuôi của xã Đình Lập năm 2015 ..........................51

Bảng 4.7:

Tình hình thực hiện tiêu chí Quy hoạch và thực hiện quy hoạch
(Tính đến tháng 12 năm 2015).......................................................53

Bảng 4.8:

Tình hình thực hiện tiêu chí giao thông (Tính đến tháng 12
năm 2015) .......................................................................................54

Bảng 4.9:

Tình hình thực hiện tiêu chí thủy lợi (Tính đến tháng 12 năm
2015) ...............................................................................................55

Bảng 4.10: Tình hình thực hiện tiêu chí điện (Tính đến tháng 12 năm 2015)
.........................................................................................................56
Bảng 4.11: Tình hình thực hiện cơ sở vật chất văn hóa (Tính đến tháng 12
năm 2015) .......................................................................................57
Bảng 4.12: Tình hình thực hiện tiêu chí bưu điện tại xã Đình Lập (Tính
đến tháng 12 năm 2015) .................................................................58

Bảng 4.13: Tình hình thực hiên tiêu chí nhà ở dân cư (Tính đến thang 12
năm 2015) .......................................................................................59


iii

Bảng 4.14: Tình hình thực hiện tiêu chí thu nhập, hộ nghèo, tỷ lệ lao động
có việc làm thường xuyên và hình thức tổ chức sản xuất (Tính
đến tháng 12 năm 2015) .................................................................62
Bảng 4.15: Tình hình thực hiện tiêu chí giáo dục (Tính đến tháng 12 năm
2015) ...............................................................................................62
Bảng 4.16: Tình hình thực hiện tiêu chí y tế (Tính đến tháng 12 năm 2015) .64
Bảng 4.17: Tình hình thực hiện tiêu chí văn hóa (Tính đến tháng 12 năm
2015) ...............................................................................................64
Bảng 4.18: Tình hình thực hiện tiêu chí môi trường (Tính đến tháng 12
năm 2015) .......................................................................................65
Bảng 4.19: Tình hình thực hiện hiện thống tổ chức chính trị (Tính đến
tháng 12 năm 2015)........................................................................68
Bảng 4.20: An ninh trật tự xã hội (Tính đến tháng 12 năm 2015) ..................68
Bảng 4.21: Tổng kết các tiêu chí của xã so với tiêu chí chung .......................69
Bảng 4.22: Bảng tình hình lao động và thu nhập của hộ nông thôn ...............70
Bảng 4.23: Bảng cơ cấu đất đai của hộ gia đình ..............................................71
Bảng 4.24: Các kênh tiếp cận thông tin của người dân về mô hình nông
thôn mới ..........................................................................................72
Bảng 4.25: Ý kiến của nông dân về chương trình xây dựng nông thôn mới
tại xã Đình Lập ...............................................................................72
Bảng 4.26: Nhận thức của người dân về chương trình nông thôn mới ...........73
Bảng 4.27: Những công việc của người dân tham gia vào xây dựng mô
hình nông thôn mới tại địa phương ...............................................73
Bảng 4.28: Ý kiến của người dân về chất lượng điều kiện cơ sở hạ tầng tại

địa phương ......................................................................................74


iv

DANH MỤC CÁC CỤM TỪ VIẾT TẮT

ANTT

: An ninh trật tự

BPTNNNT

: Bộ Phát triển nông nghiệp, nông thôn

BCĐ

: Ban chỉ đạo

BQL

: Ban quản lý

CC

: Cơ cấu

CNH - HĐH

: Công nghiệp hóa – Hiện đại hóa

CN - TTCN

: Công nghiệp - Tiểu thủ công nghiệp

DTTN

: Diện tích tự nhiên

ĐVT

: Đơn vị tính

GT

: Giá trị

HTX

: Hợp tác xã

HĐND

: Hội đồng nhân dân

KHKT

: Khoa học kỹ thuật

NN&PTNT

: Nông nghiệp và phát triển nông thôn

NTM

: Nông thôn mới

NN

: Nông nghiệp

PTNT

: Phát triển nông thôn

SL

: Số lượng

UBND

: Ủy ban nhân dân

UBMTTQ

: Ủy ban mặt trân tổ quốc

TCXDVN

: Tổ chức xây dựng Việt Nam

THCS

: Trung học cơ sở

TP

: Thành phố


v

MỤC LỤC
Trang
PHẦN 1: MỞ ĐẦU.......................................................................................... 1
1.1. Tính cấp thiết của đề tài ............................................................................. 1
1.2. Mục tiêu nghiên cứu................................................................................... 3
1.2.1. Mục tiêu chung ........................................................................................ 3
1.2.2. Mục tiêu cụ thể ........................................................................................ 3
1.3. Ý nghĩa của đề tài ....................................................................................... 3
1.3.1. Ý nghĩa trong học tập và nghiên cứu ...................................................... 3
1.3.2. Ý nghĩa trong thực tiễn ........................................................................... 4
PHẦN 2: TỔNG QUAN TÀI LIỆU............................................................... 5
2.1. Cơ sở khoa học của đề tài .......................................................................... 5
2.1.1. Các khái niệm nông thôn và phát triển nông thôn .................................. 5
2.1.2. Đơn vị nông thôn mới ............................................................................. 6
2.1.3. Chức năng của nông thôn mới ................................................................ 7
2.1.4. Chủ thể xây dựng nông thôn mới ......................................................... 10
2.1.5. Nguồn gốc động lực xây dựng nông thôn mới ..................................... 10
2.2. Quan điểm của Đảng về xây dựng nông thôn mới .................................. 13

2.3. Nguyên tắc thực hiện xây dựng nông thôn mới ....................................... 15
2.4. Nội dung xây dựng nông thôn mới ......................................................... 17
2.4.1. Quy hoạch xây dựng nông thôn mới ..................................................... 17
2.4.2. Phát triển hạ tầng kinh tế xã hội............................................................ 17
2.4.3. Chuyển dịch cơ cấu, phát triển kinh tế, nâng cao thu nhập ................. 19
2.4.4. Giảm nghèo và an sinh xã hội .............................................................. 20
2.4.5. Đổi mới và phát triển các hình thức tổ chức sản xuất có hiệu quả ở nông
thôn .................................................................................................................. 20
2.4.6. Phát triển giáo dục đào tạo .................................................................... 20


vi

2.4.7. Phát triển y tế, chăm sóc sức khỏe nhân dân ....................................... 21
2.4.8. Xây dựng đời sống văn hóa, thôn tin và truyền thông ......................... 21
2.4.9. Cấp nước sạch và vệ sinh môi trường nông thôn.................................. 21
2.4.10. Nâng cao chất lượng tổ chức Đảng, chính quyền, đoàn thể chính trị xã hội trên địa bàn ........................................................................................... 22
2.4.11. Giữ vững an ninh, trật tự xã hội nông thôn ....................................... 23
2.4.12. Các bước xây dựng nông thôn mới ..................................................... 23
2.5. Cơ sở thực tiễn về xây dựng nông thôn mới ............................................ 24
2.5.1. Kinh nghiệm xây dựng nông thôn ở một số nước trên thế giới ............ 24
2.6. Tình hình xây dựng nông thôn mới ở Việt Nam...................................... 27
2.6.1. Xây dựng nông thôn mới ở Quảng Ninh. ............................................ 28
2.6.2. Tình hình xây dựng mô hình nông thôn mới tỉnh Vĩnh Phúc. ............. 30
2.6.3. Tình hình xây dựng mô hình nông thôn mới tại Hà Tĩnh. ................... 32
2.6.4. Một số kinh nghiệm rút ra qua việc triển khai xây dựng mô hình nông
thôn mới. ......................................................................................................... 33
PHẦN 3: ĐỐI TƢỢNG, NỘI DUNG VÀ PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN
CỨU ................................................................................................................ 35
3.1. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu............................................................ 35

3.1.1. Đối tượng nghiên cứu............................................................................ 35
3.1.2 . Phạm vi nghiên cứu .............................................................................. 35
3.2. Nội dung nghiên cứu ................................................................................ 35
3.3. Phương pháp nghiên cứu.......................................................................... 36
PHẦN 4: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN .......................... 38
4.1. Điều kiện tự nhiên kinh tế xã hội xã Đình Lập. ....................................... 38
4.1.1. Điều kiện tự nhiên, tài nguyên thiên nhiên ........................................... 38
4.1.2. Điều kiện kinh tế xã hội ........................................................................ 42


vii

4.2. Thực trạng phát triển kinh tế - xã hội của xã Đình Lập giai đoạn 2013 2015 ................................................................................................................. 45
4.2.1. Dân số và lao động của xã Đình Lập năm 2015 .................................. 45
4.2.2. Cơ cấu kinh tế của xã Đình Lập năm 2015 ........................................... 46
4.2.3. Thực trạng sản xuất nông nghiệp của xã Đình Lập giai đoạn 2013 2015 ................................................................................................................. 48
4.3. Thực trạng nông thôn mới tại xã Đình Lập.............................................. 52
4.3.1. Xây dựng Kế hoạch thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây
dựng nông thôn mới giai đoạn 2010 - 2020 .................................................... 52
4.3.2. Kết quả bước đầu tổ chức thực hiện Kế hoạch thực hiện Chương trình
mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2010 - 2020 ............... 53
4.4. Đánh giá của người dân về xây dựng mô hình nông thôn mới ................ 70
4.5. Những hạn chế yếu kém còn tồn tại và nguyên nhân .............................. 75
4.5.1. Những hạn chế yếu kém. ....................................................................... 75
4.5.2. Nguyên nhân hạn chế yếu kém ............................................................. 76
4.6. Một số giải pháp nhằm duy trì và phát triển bền vững mô hình nông thôn
mới trên địa bàn xã Đình Lập.......................................................................... 77
4.6.1. Giải pháp về vốn ................................................................................... 77
4.6.2. Giải pháp về quy hoạch ......................................................................... 77
4.6.3. Giải pháp về giao thông, thủy lợi .......................................................... 77

4.6.4. Giải pháp về giảm nghèo ...................................................................... 78
4.6.5. Giải pháp về phát triển giáo dục đào tạo............................................... 78
4.6.7. Giải pháp phát triển kinh tế. .................................................................. 79
4.6.8. Giải pháp phát triển các hình thức tổ chức sản xuất ............................. 79
4.6.9. Giải pháp về văn hóa - môi trường ....................................................... 80
4.6.10. Giải pháp củng cố, nâng cao chất lượng tổ chức trong hệ thống chính
trị cơ sở, giữ gìn an ninh trật tự ....................................................................... 80
4.6.11. Các biện pháp khác ............................................................................. 81


viii

PHẦN 5: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ..................................................... 82
5.1. Kết luận .................................................................................................... 82
5.2. Kiến nghị .................................................................................................. 83
5.2.1. Kiến nghị đối với các cấp chính quyền ................................................. 83
5.2.2. Đối với người dân ................................................................................ 84
TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................ 86
I. Tiếng Việt .................................................................................................... 86
II. Tài liệu trích dẫn từ internet ....................................................................... 87


Khóa luận đầy đủ ở file: Khóa luận full