Thực trạng và giải pháp cho việc sử dụng đất nông nghiệp tại xã Bình Thuận huyện Đại Từ tỉnh Thái Nguyên. (Khóa luận tốt nghiệp)

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƢỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM

NGUYỄN DUY TÙNG

Tên đề tài :
THỰC TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP CHO VIỆC SỬ DỤNG ĐẤT NÔNG
NGHIỆP TẠI XÃ BÌNH THUẬN - HUYỆN ĐẠI TỪ - TỈNH THÁI NGUYÊN

KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC

Hệ đào tạo
Chuyên ngành
Khoa
Khóa học

: Chính quy
: Phát triển nông thôn
: Kinh tế & PTNT
: 2012 - 2016

Thái Nguyên, năm 2016


ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƢỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM

NGUYỄN DUY TÙNG

Tên đề tài :
THỰC TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP CHO VIỆC SỬ DỤNG ĐẤT NÔNG NGHIỆP

TẠI XÃ BÌNH THUẬN - HUYỆN ĐẠI TỪ - TỈNH THÁI NGUYÊN

KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC

Hệ đào tạo
Chuyên ngành
Lớp
Khoa
Khóa học
Giảng viên hƣớng dẫn

: Chính quy
: Phát triển nông thôn
: K44 - PTNT
: Kinh tế & PTNT
: 2012 - 2016
: Th.S. ĐỖ HOÀNG SƠN

Thái Nguyên, năm 2016


i

LỜI CẢM ƠN
Đƣợc sự nhất trí của Ban giám hiệu nhà trƣờng, Ban chủ nhiệm khoa
Kinh tế và Phát triển nông thôn trƣờng Đại học Nông lâm Thái Nguyên, sau
khi hoàn thành khoá học ở trƣờng em đã tiến hành thực tập tốt nghiệp tại
UBND xã Bình Thuận, huyện Đại Từ, tỉnh Thái Nguyên với đề tài: “Thực
trạng và giải pháp cho việc sử dụng đất nông nghiệp tại xã Bình Thuận huyện Đại Từ - tỉnh Thái Nguyên”.
Khóa luận đƣợc hoàn thành nhờ sự quan tâm giúp đỡ của thầy cô,

cá nhân, cơ quan và nhà trƣờng.
Em xin chân thành cảm ơn trƣờng Đại học Nông Lâm Thái Nguyên nơi
đào tạo, giảng dạy và giúp đỡ em trong suốt quá trình học tập nghiên
cứu tại trƣờng.
Em xin chân thành cảm ơn thầy giáo Th.S Đỗ Hoàng Sơn giảng
viên khoa Kinh tế và Phát triển nông thôn, ngƣời đã trực tiếp hƣớng dẫn chỉ
bảo và giúp đỡ em tận tình trong suốt thời gian thực hiện đề tài.
Em xin chân thành cảm ơn các thầy cô giáo trong khoa Kinh tế và Phát
triển nông thôn đã tạo mọi điều kiện giúp đỡ. Đồng thời tôi xin chân thành
cảm ơn sự giúp đỡ của UBND xã Bình Thuận, các ban ngành cùng nhân dân
trong xã đã tạo mọi điều kiện giúp đỡ em trong quá trình thực hiện đề tài.
Thái Nguyên, ngày tháng 06 năm 2016
Sinh viên

Nguyễn Duy Tùng


ii

DANH MỤC CÁC BẢNG
Trang
Bảng 4.1: Tình hình sử dụng đất đai của xã Bình Thuận qua 3
năm 2013 - 2015................................................................................. 22
Bảng 4.2: Diện tích gieo trồng cây hàng năm của xã Bình Thuận
qua 3 năm 2013 - 2015 ....................................................................... 26
Bảng 4.3: Số lƣợng vật nuôi trên địa bàn xã qua 3 năm 2013 - 2015 ............. 27
Bảng 4.4: Phân bố dân số theo thành phần dân tộc......................................... 28
Bảng 4.5: Tình hình dân số và lao động của xã Bình Thuận
qua 3 năm 2013 - 2015 ....................................................................... 29
Bảng 4.6: Giá trị sản xuất kinh doanh của xã Bình Thuận

qua 3 năm 2013 - 2015 ....................................................................... 30
Bảng 4.7: Thực trạng cơ sở hạ tầng xã Bình Thuận năm 2015 ....................... 31
Bảng 4.8: Diện tích đất nông nghiệp chủ yếu qua các năm của xã ................ 35
Bảng 4.9: Tình hình nhân khẩu và lao động của nhóm hộ điều tra
năm 2015 ............................................................................................ 36
Bảng 4.10: Cơ cấu sử dụng đất của nhóm hộ điều tra .................................... 38
Bảng 4.11: Cơ cấu chi phí sản xuất ngành trồng trọt của nhóm hộ điều ........ 39
Bảng 4.12: Cơ cấu giá trị sản xuất ngành trồng trọt của nhóm....................... 41
Bảng 4.13: Cơ cấu chi phí sản xuất ngành chăn nuôi của nhóm hộ điều tra ........ 42
Bảng 4.14: Cơ cấu giá trị sản xuất ngành chăn nuôi của nhóm hộ điều tra (tính
cho 1 hộ) ............................................................................................. 42
Bảng 4.15: Hiệu quả kinh tế đất nông nghiệp của nhóm hộ điều tra .............. 43
Bảng 4.16: Những khó khăn trong sản xuất nông nghiệp của hộ gia đình ..... 46


iii

DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ

Trang
Hình 4.1: Biểu đồ Tình hình sử dụng đất của xã Bình Thuận
qua 3 năm 2013 - 2015 ...................................................................... 24
Hình 4.2: Biểu đồ Cơ cấu sử dụng đất của xã Bình Thuận năm 2015 ............ 24
Hình 4.3: Biểu đồ thể hiện giá trị sản xuất kinh doanh của xã
qua 3 năm 2013- 2015 ....................................................................... 30


iv

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT TRONG KHÓA LUẬN

STT

Chữ viết tắt

Nghĩa

1

BQ

Bình quân

2

CNH-HĐH

Công nghiệp hóa, hiện đại hóa

3

DTBQ

Diện tích bình quân

4

Đ

Đồng

5

ĐVT

Đơn vị tính

6

GDP

Tổng sản phẩm quốc dân

7

GĐ&TE

Gia đình và trẻ em

8

GO

Tổng giá trị sản xuất

9

IC

Chi phí trung gian

10

KHKT

Khoa học - kỹ thuật

11

MI

Thu nhập hỗn hợp

12

NN

Nông nghiệp

13

PTCS

Phổ thông cơ sở

14

QL

Tỉnh lộ

15

THPT

Trung học phổ thông

16

UBND

Ủy ban nhân dân

17

VA

Giá trị gia tăng


v

MỤC LỤC

Trang
LỜI CẢM ƠN .................................................................................................... i
DANH MỤC CÁC BẢNG................................................................................ ii
DANH MỤC CÁC HÌNH ................................................................................ iii
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT .............................................................. iv
MỤC LỤC ......................................................................................................... v

Phần 1: MỞ ĐẦU ............................................................................................ 1
1.1. Đặt vấn đề................................................................................................... 1
1.2. Mục đích ..................................................................................................... 2
1.2.1. Mục tiêu chung ........................................................................................ 2
1.2.2. Mục tiêu cụ thể ........................................................................................ 2
1.3. Ý nghĩa của đề tài ....................................................................................... 2
1.3.1. Ý nghĩa học tập........................................................................................ 2
1.3.2. Ý nghĩa thực tiễn ..................................................................................... 2
Phần 2: TỔNG QUAN CÁC VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU............................... 3
2.1. Cơ sở khoa học của vấn đề nghiên cứu ...................................................... 3
2.1.1. Cơ sở lý luận............................................................................................ 3
2.1.1.1. Khái niệm đất nông nghiệp ................................................................. 3
2.1.1.2. Phân loại đất nông nghiệp .................................................................... 3
2.1.1.3. Ý nghĩa của sử dụng đất nông nghiệp đối với phát triển kinh tế hộ .... 5
2.1.2. Những nhân tố ảnh hƣởng tới việc sử dụng đất trong nông nghiệp ........ 6
2.2. Cơ sở thực tiễn ......................................................................................... 11
2.2.1. Tình hình sử dụng đất nông nghiệp trên thế giới .................................. 11
2.2.2. Thực trạng đất nông nghiệp Việt Nam .................................................. 12
2.2.3. Định hƣớng phát triển nông nghiệp Việt Nam trong tƣơng lai ............. 13


vi

2.2.4. Thực trạng chung về sử dụng đất nông nghiệp tại huyện Đại Từ, tỉnh
Thái Nguyên .................................................................................................... 14
Phần 3: ĐỐI TƢỢNG, NỘI DUNG VÀ PHƢƠNG PHÁP
NGHIÊN CỨU ............................................................................................... 15
3.1. Đối tƣợng nghiên cứu ............................................................................... 15
3.2. Địa điểm và thời gian nghiên cứu ............................................................ 15
3.3. Nội dung nghiên cứu ................................................................................ 15

3.4. Phƣơng pháp nghiên cứu .......................................................................... 15
3.4.1. Phƣơng pháp nghiên cứu ....................................................................... 15
3.4.1.1. Thu thập số liệu thứ cấp ..................................................................... 15
3.4.1.2. Thu thập số liệu sơ cấp ....................................................................... 15
3.4.1.3. Phƣơng pháp xử lý số liệu .................................................................. 16
3.4.2. Hệ thống các chỉ tiêu đánh giá .............................................................. 17
3.4.2.1. Hệ thống chỉ tiêu chung...................................................................... 17
3.4.2.2. Hệ thống chỉ tiêu tính toán cụ thể ...................................................... 18
Phần 4: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU ............................................................. 20
4.1. Đặc điểm khu vực nghiên cứu.................................................................. 20
4.1.1. Điều kiện tự nhiên ................................................................................. 20
4.1.1.1. Vị trí địa lý ......................................................................................... 20
4.1.1.2. Địa hình, địa mạo ............................................................................... 20
4.1.1.3. Điều kiện khí hậu, thời tiết ................................................................. 20
4.1.1.4.Thủy văn .............................................................................................. 21
4.1.1.5. Tài nguyên đất .................................................................................... 21
4.1.1.6. Cảnh quan môi trƣờng ....................................................................... 25
4.1.2. Điều kiện kinh tế, văn hóa, xã hội xã Bình Thuận................................ 25
4.1.2.1. Tình hình phát triển kinh tế ................................................................ 25
4.1.2.2. Dân số và lao động của xã .................................................................. 28
4.1.2.3. Đặc điểm kinh tế................................................................................. 30


vii

4.1.3. Điều kiện hạ tầng cơ sở ........................................................................ 31
4.1.4. Kết quả đánh giá các nguồn lực của xã ................................................. 32
4.1.4.1. Về đất đai............................................................................................ 32
4.1.4.2. Về vốn ................................................................................................ 32
4.1.4.3. Về lao động ........................................................................................ 33

4.1.4.4. Về kỹ thuật canh tác ........................................................................... 33
4.1.5. Đánh giá chung về điều kiện xã Bình Thuận ........................................ 33
4.1.5.1. Những thuận lợi .................................................................................. 33
4.1.5.2. Những khó khăn ................................................................................. 34
4.2. Hiện trạng sử dụng đất nông nghiệp của xã Bình Thuận ......................... 34
4.2.1. Tình hình sử dụng đất nông nghiệp của xã .......................................... 34
4.2.2. Những hình thức sử dụng đất nông nghiệp chủ yếu tại xã ................... 35
4.3. Đánh giá kết quả sản xuất của các hộ điều tra ......................................... 36
4.3.1. Tình hình cơ bản của nhóm hộ điều tra ................................................. 36
4.3.2. Tình hình sử dụng đất của nhóm hộ điều tra ......................................... 37
4.3.3. Hiệu quả sản xuất ngành trồng trọt ....................................................... 39
4.3.3.1. Cơ cấu chi phí sản xuất ngành trồng trọt ........................................... 39
4.3.3.2. Cơ cấu giá trị sản xuất ngành trồng trọt ............................................. 40
4.3.4. Hiệu quả sản xuất ngành chăn nuôi ....................................................... 42
4.3.4.1. Cơ cấu chi phí sản xuất ngành chăn nuôi ........................................... 42
4.3.4.2. Cơ cấu giá trị sản xuất ngành chăn nuôi ............................................ 42
4.3.5. Hiệu quả sản xuất đất nông nghiệp của nhóm hộ điều tra..................... 43
4.3.5.1. Hiệu quả kinh tế ................................................................................. 43
4.3.5.2. Hiệu quả xã hội................................................................................... 44
4.3.5.3. Hiệu quả môi trƣờng .......................................................................... 44
4.4. Đánh giá chung về hiệu quả sử dụng đất nông nghiệp............................. 45
4.5. Những giải pháp chủ yếu nhằm sử dụng có hiệu quả đất nông nghiệp của
xã Bình Thuận ................................................................................................. 47


viii

4.5.1. Các giải pháp về kỹ thuật ...................................................................... 47
4.5.1.1. Áp dụng công nghệ trong sử dụng đất nông nghiệp .......................... 47
4.5.1.2. Giải pháp về khoa học công nghệ ...................................................... 47

4.5.2. Áp dụng các chính sách đòn bẩy kinh tế ............................................... 48
4.5.2.1. Chính sách khuyến nông - khuyến lâm .............................................. 49
4.5.2.2. Chính sách ruộng đất .......................................................................... 50
4.5.2.3. Chính sách vay vốn ............................................................................ 50
4.5.2.4. Về nguồn nhân lực ............................................................................. 51
4.5.2.5. Đầu tƣ xây dựng cơ sở hạ tầng .......................................................... 52
4.5.3. Giải pháp về tổ chức sản xuất và quản lý .............................................. 52
4.5.4. Giải pháp về bảo vệ môi trƣờng. ........................................................... 54
4.6. Giải pháp riêng cho từng ngành để nâng cao hiệu quả sử dụng đất
nông nghiệp ..................................................................................................... 55
4.6.1. Nhóm giải pháp cho ngành trồng trọt.................................................... 55
4.6.2. Giải pháp cho ngành chăn nuôi ............................................................. 56
4.6.3. Giải pháp cho ngành thủy sản ............................................................... 57
Phần 5: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ........................................................ 58
5.1. Kết luận .................................................................................................... 58
5.2. Kiến nghị .................................................................................................. 59
5.2.1. Đối với huyện ........................................................................................ 59
5.2.2. Đối với toàn xã ...................................................................................... 60
5.2.3. Đối với ngƣời dân.................................................................................. 60
TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................ 61
I. Tiếng Việt .................................................................................................... 61
II. Các tài liệu tham khảo từ internet............................................................... 61
PHỤC LỤC


Khóa luận đầy đủ ở file: Khóa luận full