Đánh giá ảnh hưởng của hoạt động du lịch và một số hoạt động khác tới môi trường sinh thái tại khu di tích lịch sử Pác Bó tỉnh Cao Bằng. (Khóa luận tốt nghiệp)

ÐẠI HỌC
HỌC THÁI
THÁI NGUYÊN
NGUYÊN
ÐẠI
TRƢỜNG ÐẠI
ÐẠI HỌC
HỌC NÔNG
NÔNG LÂM
LÂM
TRƢỜNG
---------------------------

LÊ THỊ
THỊ XUÂN
XUÂN HỒNG
HỒNG
LÊ
Tên đề
đề tài:
tài:
Tên
“ĐÁNH
GIÁGIÁ
ẢNHẢNH
HƢỞNG
CỦACỦA
HOẠT
ĐỘNG
DU LỊCH
VÀ MỘT

“ĐÁNH
HƢỞNG
HOẠT
ĐỘNG
DU LỊCH
TỚI SỐ

HOẠT
KHÁC
TỚITHÁI
MÔI TẠI
TRƢỜNG
SINH
THÁI
TẠI
KHU
TÍCH
MÔIĐỘNG
TRƢỜNG
SINH
KHU DI
TÍCH
LỊCH
SỬ
PÁCDIBÓ
LỊCH
PÁC BÓCAOTỈNH
BẰNG
’’ BẰNG’’
XÃ TRƢỜNG

HÀ,SỬ
HUYỆN
HÀTỈNH
QUẢNG,
CAO

KHÓA LUẬN
LUẬN TỐT
TỐT NGHIỆP
NGHIỆP ĐẠI
ĐẠI HỌC
HỌC
KHÓA

Hệ đào tạo
Chuyên
Hệngành
đào tạo
Lớp Chuyên ngành
Khoa Khoa
Khóa Khóa
học học

: Chính quy
: Khoaquy
học môi trƣờng
: Chính
: K44học
- KHMT
- N01

: Khoa
môi trƣờng
: Môi
trƣờng
: Môi
trƣờng
: 2012
- 2016
: 2012
- 2016

Thái Nguyên, năm 2016
Thái Nguyên, năm 2016


ÐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƢỜNG ÐẠI HỌC NÔNG LÂM
--------------

LÊ THỊ XUÂN HỒNG
Tên đề tài:
“ĐÁNH GIÁ ẢNH HƢỞNG CỦA HOẠT ĐỘNG DU LỊCH VÀ MỘT SỐ

HOẠT ĐỘNG KHÁC TỚI MÔI TRƢỜNG SINH THÁI TẠI KHU DI TÍCH
LỊCH SỬ PÁC BÓ- TỈNH CAO BẰNG’’

KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC

Hệ đào tạo
Chuyên ngành

Lớp
Khoa
Khóa học
Giảng viên hƣớng dẫn

: Chính quy
: Khoa học môi trƣờng
: K44 - KHMT - N01
: Môi trƣờng
: 2012 - 2016
: ThS. Dƣơng Minh Ngo ̣c

Thái Nguyên, năm 2016


LỜI CẢM ƠN
Để hoàn thành tốt chƣơng trình đào tạo trong nhà trƣờng, với phƣơng
châm học đi đôi với hành, mỗi sinh viên khi ra trƣờng cần chuẩn bị cho mình
lƣợng kiến thức cần thiết, chuyên môn vững vàng. Quãng thời gian thực tập
tốt nghiệp là giai đoạn vô cùng cần thiết đối với mỗi sinh viên, nhằm hệ thống
lại toàn bộ chƣơng trình đã đƣợc học và vận dụng lý thuyết vào trong thực
tiễn. Để qua đó sinh viên khi ra trƣờng sẽ hoàn thiện về kiến thức, phƣơng
pháp làm việc cũng nhƣ năng lực công tác, nhằm đáp ứng đƣợc yêu cầu của
thực tiễn công việc.
Đƣợc sự đồng ý của Ban chủ nhiệm khoa Môi trƣờng tôi đã tiến hành
nghiên cứu đề tài: “Đánh giá ảnh hưởng của hoạt động du lịch và một số
hoạt động khác tới môi trường sinh thái tại khu di tích lịch sử Pác Bó - tỉnh
Cao Bằng”.
Hoàn thành đƣợc đề tài này, trƣớc hết tôi xin chân thành cảm ơn Ban
giám hiệu trƣờng Đại học Nông Lâm Thái Nguyên, Ban chủ nhiệm khoa Môi

trƣờng, cùng các thầy cô giáo trong trƣờng đã luôn quan tâm, dạy bảo, truyền
đạt những kiến thức, kinh nghiệm, quý báu cho tôi trong suốt bốn năm học
vừa

qua.

Đặc

biệt

tôi

xin

bày

tỏ

lòng

biết

ơn

thầy

giáo

Th.S Dƣơng Minh Ngo ̣c đã nhiệt tình chỉ bảo, hƣớng dẫn cho tôi hoàn thành
tốt đề tài này.

Mặc dù bản thân có nhiều cố gắng, song do điều kiện thời gian và năng
lực còn nhiều hạn chế nên luận văn tốt nghiệp của tôi không tránh khỏi những
thiếu sót. Vì vậy, tôi rất mong nhận đƣợc sự đóng góp ý kiến của các thầy cô
giáo và các bạn để bài luận văn của tôi đƣợc hoàn chỉnh hơn.
Tôi xin chân thành cảm ơn !
Thái Nguyên, ngày....tháng.... năm 2016
Sinh viên
Lê Thi ̣Xuân Hồ ng


DANH MỤC CÁC BẢNG TRONG KHÓA LUẬN
Trang
Bảng 2.1. Các di tích quốc gia đặc biệt của Việt Nam đến năm 2015.............. 6
Bảng 4.1. Bảng biến động sử dụng đất năm 2014 so với năm 2015 .............. 38
Bảng 4.2. Một số chỉ tiêu quan trắc chất lƣợng nƣớc tại Pác Bó
ba năm trở lại đây ............................................................................ 41
Bảng 4.3. Bảng khối lƣợng rác thải ra tại khu di tích trong năm 2015........... 43
Bảng 4.4. Bảng lƣợng tài nguyên sử dụng trong một tháng của ngƣời dân
trong khu vực trong khu di tích ....................................................... 43
Bảng 4.5. Bảng lƣợng khách du lịch ba năm gần đây của khu di tích ............ 45
Bảng 4.6. Các hạng mục, công trình đã và đang triển khai tại Pác Bó ........... 48
Bảng 4.7. Kết quả phỏng vấn thăm dò ý kiến về ảnh hƣởng của hoạt động du
lịch (hoạt động thăm quan) đến môi trƣờng tự nhiên tại khu di tích
Pác Bó .............................................................................................. 54
Bảng 4.8. Lƣợng phân bón sử dụng của khu vực điều tra .............................. 55
Bảng 4.9. Lƣợng phân bón sử dụng một vụ của khu vực đồng bằng ...... Error!
Bookmark not defined.
Bảng 4.10. Bảng thống kê số lƣợng gia súc gia cầm của xã Trƣờng Hà ........ 57

DANH MỤC CÁC HÌNH TRONG KHÓA LUẬN
Trang
Hình 2.1. Các di tích quốc gia đặc biệt ............................................................. 8
Hình 4.1. Bản đồ xã Trƣờng Hà, huyện Hà Quảng, tỉnh Cao Bằng ............... 33
Hình 4.2. Biến động COD, DO, BOD5 tại suối Lê Nin .................................. 42
Hình 4.3. Lƣợng sử dụng tài nguyên một tháng của 30 hộ dân ...................... 44
Hình 4.4. Sơ đồ về sự ảnh hƣởng của môi trƣờng đến du lịch ....................... 47
Hình 4.5. Sơ đồ về sự tác động của các hoạt động du lịch đến môi trƣờng ... 47
Hình 4.6. Biểu đồ tỷ lệ thành phần rác thải ở khu du di tích .......................... 51


DANH MỤC CHỮ CÁI VIẾT TẮT
BTNMT

: Bộ Tài nguyên Môi trƣờng

DLST

: Du lịch sinh thái

GDP

: Tổng sản phẩm quốc nội

MTST

: Môi trƣờng sinh thái

NĐ-CP

: Nghị định - Chính phủ

NN-CN-TMDV

: Nông nghiệp - Công nghiệp - Thƣơng mại dịch vụ

QCVN

: Quy chuẩn Việt Nam

QĐ

: Quyết định

QH

: Quốc hội

UBND

: Ủy ban nhân dân

WTTC

: Hội đồng Du lịch Thế Giới


MỤC LỤC
Trang
LỜI CẢM ƠN .................................................................................................... i

DANH MỤC CÁC BẢNG TRONG KHÓA LUẬN ....................................... iii
DANH MỤC CÁC HÌNH TRONG KHÓA LUẬN ........................................ iv
DANH MỤC CHỮ CÁI VIẾT TẮT................................................................. v
MỤC LỤC ........................................................................................................ vi
PHẦN 1: ĐẶT VẤN ĐỀ ................................................................................. 1
1.1. Đặt vấn đề................................................................................................... 1
1.2. Mục tiêu của đề tài ..................................................................................... 2
1.3. Yêu cầu của đề tài ...................................................................................... 3
1.4. Ý nghĩa của đề tài ....................................................................................... 3
1.4.1. Ý nghĩa trong học tập và nghiên cứu khoa học ...................................... 3
1.4.2. Ý nghĩa trong thực tiễn ........................................................................... 3
PHẦN 2: TỔNG QUAN TÀI LIỆU............................................................... 5
2.1. Cơ sở lý luận của đề tài .............................................................................. 5
2.1.1. Một số khái niệm ..................................................................................... 5
2.1.1.1. Khái niệm khu di tích lịch sử và vai trò của nó. .................................. 5
2.1.1.2. Khái niệm môi trƣờng và môi trƣờng sinh thái ................................... 8
2.1.1.3. Những nguyên nhân gây ô nhiễm môi trƣờng: .................................. 12
2.1.1.4. Du lịch và du lịch sinh thái ................................................................ 16
2.1.2. Cơ sở pháp lý của đề tài ........................................................................ 20
2.2. Cơ sở thực tiễn của đề tài ......................................................................... 21
2.2.1. Các ảnh hƣởng của du lịch và một số hoạt động khác tới môi trƣờng
trên thế giới theo WTTC (Hội đồng Du lịch Thế Giới) .................................. 21


2.2.2. Các nghiên cứu về ảnh hƣởng của du lịch và một số hoạt động khác tới
môi trƣờng tại Việt Nam ................................................................................. 24
2.2.3. Thực trạngdu lịch sinh thái tại tỉnh Cao Bằng ...................................... 25
PHẦN 3: ĐỐI TƢỢNG NỘI DUNG VÀ PHƢƠNG PHÁP
NGHIÊN CỨU ............................................................................................... 28
3.1. Đối tƣợng, phạm vi nghiên cứu ............................................................... 28

3.1.1. Đối tƣợng nghiên cứu............................................................................ 28
3.1.2. Phạm vi nghiên cứu ............................................................................... 28
3.2. Địa điểm và thời gian nghiên cứu ............................................................ 28
3.3. Nội dung nghiên cứu ................................................................................ 28
3.3.1. Điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội của xã Trƣờng Hà, huyện Hà
Quảng, tỉnh Cao Bằng ..................................................................................... 28
3.3.2. Giới thiệu về khu di tích Lịch sử Pác Bó .............................................. 28
3.3.3. Hiện trạng môi trƣờng sinh thái tại khu di tích ..................................... 28
3.3.4. Đánh giá ảnh hƣởng của du lịch và các yếu tố khác tới môi trƣờng sinh
thái khu di tích ................................................................................................. 29
3.3.5. Một số đề xuất và giải pháp khắc phục, giảm thiểu suy thoái, ô nhiễm
môi trƣờng do các hoạt động trên gây ra ........................................................ 29
3.4. Phƣơng pháp nghiên cứu.......................................................................... 29
3.4.1. Phƣơng pháp điều tra thu thập tài liệu, số liệu, thông tin thứ cấp ........ 29
3.4.2. Phƣơng pháp điều tra, khảo sát thực địa ............................................... 30
3.4.3. Phƣơng pháp điều tra phỏng vấn bằng phiếu câu hỏi đối với cán bộ
quản lý, ngƣời dân và khách du lịch ............................................................... 30
3.4.4. Phƣơng pháp tham khảo ý kiến chuyên gia .......................................... 31
3.4.5. Phƣơng pháp tổng hợp, phân tích xử lí số liệu viết báo cáo ................. 31
PHẦN 4: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN .......................... 32
4.1. Điều kiện tự nhiên - kinh tế - xã hội của xã Trƣờng Hà .......................... 32


4.1.1. Điều kiện tự nhiên ................................................................................. 32
4.1.1.1. Vị trí địa lý ......................................................................................... 32
4.1.1.2. Địa hình .............................................................................................. 33
4.1.1.3. Khí hậu, thủy văn ............................................................................... 33
4.1.2. Tài nguyên thiên nhiên .......................................................................... 34
4.1.2.1. Đất đai ................................................................................................ 34
4.1.3. Điều kiện kinh tế - xã hội xã Trƣờng Hà .............................................. 35

4.1.3.1. Điều kiện kinh tế ................................................................................ 35
4.1.3.2. Điều kiện xã hội - giáo dục. ............................................................... 36
4.2. Giới thiệu về khu di tích lịch sử Pác Bó .................................................. 36
4.3. Hiện trạng chất lƣợng môi trƣờng sinh thái khu di tích lịch sử Pác Bó ......... 38
4.3.1. Hiện trạng biến động sử dụng đất của toàn xã. ..................................... 38
4.3.2. Hiện trạng chất lƣợng nƣớc tại khu di tích ........................................... 39
4.3.3. Hiện trạng thu gom rác thải tại khu di tích ........................................... 42
4.3.4. Hiện trạng sử dụng tài nguyên .............................................................. 43
4.4. Đánh giá các ảnh hƣởng của hoạt động du lịch và một số hoạt động
khác tới môi trƣờng sinh thái .......................................................................... 44
4.4.1. Thực trạng phát triển du lịch của khu di tích ........................................ 45
4.4.2. Ảnh hƣởng từ hoạt động du lịch tới khu di tích .................................... 45
4.4.2.1. Tác động tích cực ............................................................................... 45
4.4.2.2. Các tác động tiêu cực ......................................................................... 46
4.4.3. Ý kiến đánh giá của ngƣời dân về ảnh hƣởng của hoạt động du lịch đến
môi trƣờng sinh thái tại khu di tích lịch sử Pác Bó......................................... 53
4.4.4. Các ảnh hƣởng của một số hoạt động khác tới môi trƣờng sinh thái của
khu di tích ........................................................................................................ 55
4.4.4.1. Ảnh hƣởng của hoạt động sản xuất nông nghiệp ............................... 55
4.4.4.2. Ảnh hƣởng của hoạt động lâm nghiệp ............................................... 57


4.4.4.3. Hoạt động khai thác, đánh bắt thủy sản ............................................. 58
4.5. Đề xuất một số giải pháp nhằm bảo vệ, khắc phục, giảm thiểu suy
thoái, ô nhiễm môi trƣờng ............................................................................... 59
4.5.1. Các giải pháp cho hoạt động du lịch ..................................................... 59
4.5.2. Giải pháp cho hoạt động sản xuất nông nghiệp .................................... 60
4.5.3. Giải pháp cho hoạt động khai thác thủy sản trái phép của ngƣời dân .. 61
PHẦN 5: KẾT LUẬN VÀ ĐỀ NGHỊ .......................................................... 62
5.1. Kết luận .................................................................................................... 62

5.2. Kiến nghị .................................................................................................. 63
TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHỤ LỤC


Khóa luận đầy đủ ở file: Khóa luận full