Đánh giá hiệu quả sử dụng đất sản xuất nông nghiệp và đề xuất giải pháp sử dụng đất bền vững địa bàn xã Liên Vị thị xã Quảng Yên tỉnh Quảng Ninh. (Khóa luận tốt nghiệp)

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƢỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM
--------------o0o--------------

VŨ THỊ XUÂN
Tên đề tài:
ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ SỬ DỤNG ĐẤT SẢN XUẤT NÔNG NGHIỆP
VÀ ĐỀ XUẤT GIẢI PHÁP SỬ DỤNG ĐẤT BỀN VỮNG ĐỊA BÀN
XÃ LIÊN VỊ - THỊ XÃ QUẢNG YÊN - TỈNH QUẢNG NINH

KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC

Hệ đào tạo
Chuyên ngành
Khoa
Khóa học

: Chính quy
: Quản lý Đất đai
: Quản lý Tài Nguyên
: 2012 - 2016

Thái Nguyên, năm 2016


ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƢỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM
--------------o0o--------------

VŨ THỊ XUÂN
Tên đề tài:

ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ SỬ DỤNG ĐẤT SẢN XUẤT NÔNG NGHIỆP
VÀ ĐỀ XUẤT GIẢI PHÁP SỬ DỤNG ĐẤT BỀN VỮNG ĐỊA BÀN
XÃ LIÊN VỊ - THỊ XÃ QUẢNG YÊN - TỈNH QUẢNG NINH

KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC

Hệ đào tạo
Chuyên ngành
Lớp
Khoa
Khóa học
Giảng viên hƣớng dẫn

: Chính quy
: Quản lý Đất đai
: K44 - QLĐĐ - N02
: Quản lý Tài Nguyên
: 2012 - 2016
: TS. Vũ Thị Thanh Thủy

Thái Nguyên, năm 2016


i

LỜI CẢM ƠN
Lời đầu tiên em xin cảm ơn các thầy cô trƣờng Đại học Nông Lâm, các thầy
cô khoa Quản lý Tài nguyên đã giảng dạy, truyền đạt những kiến thức hữu ích cũng
nhƣ những kinh nghiệm quý báu cho em trong suốt 4 năm qua.
Đƣợc sự phân công của Ban Giám hiệu trƣờng Đại học Nông Lâm - Đại học

Thái Nguyên và Ban Chủ nhiệm khoa Quản lý Tài nguyên, em đã tiến hành nghiên cứu
đề tài “Đánh giá hiệu quả sử dụng đất sản xuất nông nghiệp và đề xuất giải pháp sử
dụng đất bền vững địa bàn xã Liên Vị - thị xã Quảng Yên - tỉnh Quảng Ninh”.
Để hoàn thành khóa luận trong suốt quá trình thực tập, em đã nhận đƣợc sự
giúp đỡ rất lớn của các thầy cô và anh chị nơi thực tập tốt nghiệp.
Em xin chân thành cảm ơn Ban Giám hiệu trƣờng Đại học Nông Lâm - Đại
học Thái Nguyên và Ban Chủ nhiệm khoa Quản lý Tài nguyên và các thầy cô giáo
bộ môn, đặc biệt là cô giáo TS. Vũ Thị Thanh Thủy ngƣời đã trực tiếp hƣớng dẫn
em hoàn thành khóa luận này.
Mặc dù đã cố gắng rất nhiều nhƣng khóa luận của em không thể tránh khỏi
những thiếu sót. Em rất mong nhận đƣợc những ý kiến chỉ bảo, đóng góp của các
thầy cô giáo, bạn bè để khóa luận tốt nghiệp của em đƣợc hoàn thiện hơn.
Em xin chân thành cảm ơn !
Thái Nguyên, ngày tháng năm 2016
Sinh viên

Vũ Thị Xuân


ii

DANH MỤC CÁC BẢNG
Bảng 2.1: Tình hình diễn biến về dự báo đất canh tác và dân số thế giới ............... 22
Bảng 2.2: Dân số và tiềm năng đất nông nghiệp của một số nƣớc Đông Nam Á ... 24
Bảng 2.3. Cơ cấu đất đai theo mục đích sử dụng đất của Việt Nam........................ 25
Bảng 4.1. Thống kê số hộ, nhân khẩu của xã Liên Vị ............................................. 36
Bảng 4.2. Hiện trạng sử dụng đất ở xã Liên Vị, thị xã Quảng Yên,
tỉnh Quảng Ninh ...................................................................................... 41
Bảng 4.3. Cơ cấu các loại đất nông nghiệp của xã Liên Vị năm 2014 .................... 43
Bảng 4.4. Các loại hình sử dụng đất sản xuất nông nghiệp của xã Liên Vị

năm 2015 ................................................................................................. 44
Bảng 4.5. Hiệu quả kinh tế của cây trồng chính tại xã Liên Vị ............................... 46
Bảng 4.6. Hiệu quả kinh tế trên 1ha của các công thức luân canh .......................... 47
Bảng 4.7. Phân cấp hiệu quả các loại hình sử dụng đất sản xuất nông nghiệp củacác
loại hình sử dụng đất/ha........................................................................... 47
Bảng 4.8. Đánh giá hiệu quả kinh tế các loại hình sử dụng đất của xã.................... 47
Bảng 4.9. Hiệu quả xã hội của các LUT .................................................................. 49
Bảng 4.10. So sánh giữa mức phân bón của nông hộ với quy trình kĩ thuật ........... 50
Bảng 4.11. Lƣợng thuốc bảo vệ thực vật so với khuyến cáo trên cây trồng............ 51
Bảng 4.12. Hiệu quả môi trƣờng của các kiểu sử dụng đất ..................................... 52


iii

DANH MỤC CÁC HÌNH
Hình 2.1. Sơ đồ quá trình hình thành đất ....................................................................5
Hình 2.2: Tình hình diễn biến về dự báo đất canh tác và dân số trên thế giới ..........23
Hình 4.1. Biểu đồ cơ cấu đất đai xã Liên Vị năm 2015 ............................................42
Hình 4.2: Biểu đồ cơ cấu đất nông nghiệp xã Liên Vị năm 2015 .............................43


iv

DANH MỤC CÁC TỪ, CỤM TỪ VIẾT TẮT
TÊN VIẾT TẮT TÊN ĐẦY ĐỦ
BVTV

Bảo vệ thực vật

LX

Lúa xuân

LM

Lúa mùa

LUT

Land Use Type (loại hình sử dụng đất)

FAO

Food and Agricuture Organnization - Tổ chức
nông lƣơng Liên hiệp quốc

GTSX

Giá trị sản xuất

CPGT

Chi phí gia tăng

PTNT

Phát triển Nông thôn

UBND

Ủy ban nhân dân


v

MỤC LỤC
LỜI CẢM ƠN .......................................................................................................... i
DANH MỤC CÁC BẢNG....................................................................................... ii
DANH MỤC CÁC HÌNH ........................................................................................ iii
DANH MỤC CÁC TỪ, CỤM TỪ VIẾT TẮT ........................................................ iv
MỤC LỤC ................................................................................................................ v
Phần 1: MỞ ĐẦU ................................................................................................... 1
1.1. Đặt vấn đề ......................................................................................................... 1
1.2. Mục tiêu của nghiên cứu ................................................................................... 2
1.2.1. Mục tiêu tổng quát ......................................................................................... 2
1.2.2. Mục tiêu cụ thể ............................................................................................... 2
1.3. Ý nghĩa của đề tài .............................................................................................. 3
1.3.1. Ý nghĩa trong học tập và nghiên cứu ............................................................. 3
1.3.2. Ý nghĩa thực tiễn ............................................................................................ 3
Phần 2: TỔNG QUAN TÀI LIỆU ........................................................................ 4
2.1. Cơ sở khoa học của đề tài ................................................................................. 4
2.1.1. Cơ sở lý luận của đề tài .................................................................................. 4
2.1.1.1. Khái niệm và quá trình hình thành đất ........................................................ 4
2.1.1.2. Khái niệm và phân loại đất nông nghiệp..................................................... 6
2.1.2. Cơ sở thực tiễn của đề tài ............................................................................... 7
2.1.2.1. Vai trò và ý nghĩa của đất đai đến sản xuất nông nghiệp ........................... 7
2.1.2.2. Vai trò của sản xuất nông nghiệp với nền kinh tế quốc dân. ...................... 8
2.2. Sử dụng đất và những quan điểm về sử dụng đát bền vững ............................. 10
2.2.1. Quan điểm về sử dụng đất nông nghiệp bền vững ......................................... 10
2.2.2. Các tiêu chí đánh giá bền vững ...................................................................... 12

2.2.3. Xây dựng một nền nông nghiệp phát triển bền vững ..................................... 14
2.3. Các vấn đề cơ bản về hiệu quả sử dụng đất sản xuất nông nghiệp ................... 15
2.3.1. Quan điểm về hiệu quả sử dụng đất ............................................................... 15
2.3.2. Phân loại hiệu quả sử dụng đất sản xuất nông nghiệp ................................... 17


vi

2.3.2.1. Hiệu quả kinh tế .......................................................................................... 17
2.3.2.2. Hiệu quả xã hội ........................................................................................... 17
2.3.2.3. Hiệu quả môi trƣờng ................................................................................... 18
2.3.3. Đặc điểm và phƣơng pháp đánh giá hiệu quả sử dụng đất sản xuất nông nghiệp. 18
2.3.3.1. Đặc điểm hiệu quả sử dụng đất sản xuất nông nghiệp ................................ 18
2.3.3.2. Nguyên tắc lựa chọn chỉ tiêu đánh giá hiệu quả sử dụng đất nông nghiệp . 19
2.3.3.3. Hệ thống các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả sử dụng
đất sản xuất nông nghiệp .......................................................................................... 19
2.4. Những kết quả nghiên cứu về nâng cao hiệu quả sử dụng
đất sản xuất nông nghiệp .......................................................................................... 21
2.4.1. Những kết quả nghiên cứu về nâng cao hiệu quả sử dụng đất sản xuất nông
nghiệp trên thế giới .................................................................................................. 21
2.4.2. Những kết quả nghiên cứu về nâng cao hiệu quả sử dụng đất sản xuất nông
nghiệp ở Việt Nam ................................................................................................... 24
Phần 3: ĐỐI TƢỢNG, NỘI DUNG VÀ PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ..... 29
3.1. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu ..................................................................... 29
3.1.1. Đối tƣợng nghiên cứu..................................................................................... 29
3.1.2. Phạm vi nghiên cứu ........................................................................................ 29
3.2. Điểm điểm và thời gian nghiên cứu .................................................................. 29
3.2.1. Địa điểm ......................................................................................................... 29
3.2.2. Thời gian nghiên cứu ..................................................................................... 29
3.3. Nội dung nghiên cứu của đề tài......................................................................... 29

3.3.1. Đánh giá tình hình chung trên địa bàn xã Liên Vị, thị xã Quảng Yên,
tỉnh Quảng Ninh ....................................................................................................... 29
3.3.1.1. Khái quát điều kiện tự nhiên, Kinh tế - Xã hội xã Liên Vị, thị xã Quảng
Yên, tỉnh Quảng Ninh .............................................................................................. 29
3.3.1.2. Đánh giá thực trạng quản lí đất đai và hiện trang sử dụng
đất sản xuất nông nghiệp .......................................................................................... 29
3.3.2. Đánh giá hiệu quả sử dụng đất của các loại hình sử dụng đất trên địa bàn xã
Liên Vị, thị xã Quảng Yên, tỉnh Quảng Ninh .......................................................... 29


vii

3.3.3. Đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng đất sản xuất nông
nghiệp trên địa bàn xã Liên Vị, thị xã Quảng Yên, tỉnh Quảng Ninh ..................... 30
3.4. Phƣơng Pháp nghiên cứu .................................................................................. 30
3.4.1. Phƣơng pháp thu nhập số liệu thứ cấp ........................................................... 30
3.4.2. Phƣơng pháp điều tra số liệu sơ cấp (điều tra nông hộ) ................................. 30
3.4.3. phƣơng pháp tính hiệu quả sử dụng của các loại hình sử dụng đất ............... 31
3.4.3.1. Hiệu quả kinh tế .......................................................................................... 31
3.4.3.2. Hiệu quả xã hội ........................................................................................... 31
3.4.3.3. Hiệu quả môi trƣờng ................................................................................... 31
3.4.4. Phƣơng pháp xử lí thông tin ........................................................................... 32
Phần 4: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU ...................................................................... 33
4.1. Đánh giá tình hình chung trên địa bàn xã Liên Vị, thị xã Quảng Yên,
tỉnh Quảng Ninh ....................................................................................................... 33
4.1.1. Điều kiện tự nhiên .......................................................................................... 33
4.1.1.1. Vị trí địa lý .................................................................................................. 33
4.1.1.2. Đặc điểm địa hình ....................................................................................... 33
4.1.1.3. Đặc điểm khí hậu ........................................................................................ 33
4.1.1.4. Thực trạng các nguồn tài nguyên đất .......................................................... 35

4.1.1.5. Thủy văn ...................................................................................................... 35
4.1.2. Điều kiện kinh tế xã hội ................................................................................. 36
4.1.2.1. Tình hình dân số và lao động của Xã Liên Vị ............................................ 36
4.1.2.2. Lao động và việc làm .................................................................................. 37
4.1.2.3. Cơ sở hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội ........................................................ 37
4.1.2.4. Đánh giá thực trạng chung về điều kiện tự nhiên, Kinh tế xã hội của xã Liên
Vị, thị xã Quảng Yên, tỉnh Quảng Ninh .................................................................. 39
4.1.3. Đánh giá thực trạng sử dụng đất sản xuất nông nghiệp của xã Liên Vị, thị xã
Quảng Yên, tỉnh Quảng Ninh................................................................................... 41
4.1.3.1. Hiện trạng sử dụng đất năm 2015 trên địa bàn xã Liên Vị, thị xã Quảng
Yên, tỉnh Quảng Ninh .............................................................................................. 41
4.1.3.2. Hiện Trạng sử dụng đất sản xuất nông nghiệp xã Liên Vị, thị xã Quảng
Yên, tỉnh Quảng Ninh .............................................................................................. 43


viii

4.2. Đánh giá thực trạng các loại hình sử dụng đất sản xuất nông nghiệp của xã Liên
Vị, thị xã Quảng Yên, tỉnh Quảng Ninh .................................................................. 44
4.2.1. Đánh giá thực trạng các loại hình sử dụng đất của xã Liên Vị ...................... 44
4.2.2. Mô tả các loại hình sử dụng đất sản xuất nông nghiệp trên địa bàn xã Liên Vị,
thị xã Quảng Yên, tỉnh Quảng Ninh ........................................................................ 45
4.2.3. Đánh giá hiệu quả sử dụng đất sản xuất nông nghiệp trên địa bàn xã Liên Vị,
thị xã Quảng Yên, tỉnh Quảng Ninh ........................................................................ 46
4.2.3.1. Hiệu quả kinh tế .......................................................................................... 46
4.2.3.2. Hiệu Quả xã hội. ......................................................................................... 48
4.2.3.3. Hiệu quả môi trƣờng ................................................................................... 50
4.2.4. Lựa chọn các loại hình sử dụng đất thích hợp theo nguyên tắc sử dụng
đất bền vững ............................................................................................................. 53
4.2.4.1. Đánh giá hiện trạng sử dụng đất ................................................................. 53

4.2.4.2. Nguyên tắc lựa chọn.................................................................................... 54
4.2.4.3. Hƣớng dẫn lựa chọn các loại hình sử dụng đất. .......................................... 54
4.3. Đề xuất các giải pháp nâng cao hiệu quả sử dụng đất sản xuất nông nghiệp trên
địa bàn xã Liên Vị, thị xã Quảng Yên, tỉnh Quảng Ninh ......................................... 55
4.3.1. Định hƣớng sử dụng đất sản xuất nông nghiệp .............................................. 55
4.3.1.1. Quan điểm khai thác sự dụng đất ................................................................ 55
4.3.1.2. Định hƣớng sử dụng đất sản xuất nông nghiệp. .......................................... 56
4.3.2. Một số giải pháp nâng cao hiệu quả sử dụng đất sản xuất nông nghiệp trên địa
bàn xã Liên Vị, thị xã Quảng Yên, tỉnh Quảng Ninh............................................... 57
4.3.2.1. Giải pháp chung .......................................................................................... 57
4.3.2.2. Giải pháp cụ thể .......................................................................................... 59
PHẦN 5: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ............................................................... 61
5.1. Kết luận ............................................................................................................. 61
5.2. Kiến nghị ........................................................................................................... 62
TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHỤ LỤC


Khóa luận đầy đủ ở file: Khóa luận full