Nâng cao năng lực quản lý cho đội ngũ cán bộ chủ chốt chính quyền cơ sở huyện Đoan Hùng tỉnh Phú Thọ (Luận văn thạc sĩ)

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH

PHAN PHƢƠNG HUỆ

NÂNG CAO NĂNG LỰC QUẢN LÝ CHO ĐỘI NGŨ
CÁN BỘ CHỦ CHỐT CHÍNH QUYỀN CƠ SỞ
HUYỆN ĐOAN HÙNG TỈNH PHÚ THỌ

LUẬN VĂN THẠC SĨ THEO ĐỊNH HƢỚNG ỨNG DỤNG
CHUYÊN NGÀNH: QUẢN LÝ KINH TẾ

THÁI NGUYÊN - 2016
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN


ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH

PHAN PHƢƠNG HUỆ

NÂNG CAO NĂNG LỰC QUẢN LÝ CHO ĐỘI NGŨ
CÁN BỘ CHỦ CHỐT CHÍNH QUYỀN CƠ SỞ
HUYỆN ĐOAN HÙNG TỈNH PHÚ THỌ
Chuyên ngành: Quản lý kinh tế
Mã số: 60 34 04 10

LUẬN VĂN THẠC SĨ THEO ĐỊNH HƢỚNG ỨNG DỤNG

Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: PGS.TS Trần Đình Thiên

THÁI NGUYÊN - 2016
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN


i

LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan, đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số
liệu và kết quả nêu trong luận văn là trung thực và chƣa từng đƣợc công bố
trong bất kỳ công trình nào khác.
Tác giả
Phan Phƣơng Huệ


ii

LỜI CẢM ƠN
Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn chân thành đến Ban Giám đốc Đại học Thái
Nguyên, khoa sau đại học cùng các thầy, cô giáo của Trƣờng Đại học kinh tế
và Quản trị Kinh doanh Thái Nguyên đã tận tình giảng dạy cho tôi học tập
chƣơng trình Thạc sĩ quản lý kinh tế.
Tôi xin chân thành cảm ơn thầy giáo PGS.TS. TRẦN ĐÌNH THIÊN
đã tận tình hƣớng dẫn và giúp đỡ tôi hoàn thiện luận văn này.
Tôi xin cảm ơn lãnh đạo, cán bộ, công chức của cơ quan UBND huyện
Đoan Hùng nói chung và cán bộ, công chức của Phòng Nội vụ huyện Đoan
Hùng nói riêng đã tạo điều kiện cho tôi trong quá trình thu thập tài liệu và
nghiên cứu luận văn.
Tác giả
Phan Phƣơng Huệ

iii

MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN ............................................................................................. i
LỜI CẢM ƠN .................................................................................................. ii
MỤC LỤC ...................................................................................................... iii
DANH MỤC BẢNG BIỂU .............................................................................. vi
DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ .......................................................................... vii
MỞ ĐẦU ........................................................................................................ 1

1. Tính cấp thiết của đề tài nghiên cứu ........................................................... 1
2. Mục tiêu nghiên cứu ................................................................................... 2
3. Đối tƣợng, khách thể và phạm vi nghiên cứu .............................................. 3
4. Ý nghĩa khoa học của luận văn ................................................................... 3
5. Kết cấu của luận văn .................................................................................. 4
Chƣơng 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ NĂNG LỰC QUẢN
LÝ CỦA ĐỘI NGŨ CÁN BỘ CHỦ CHỐT CHÍNH QUYỀN CƠ SỞ .............. 5

1.1. Cơ sở lý luận ........................................................................................... 5
1.1.1. Lý luận về chính quyền cơ sở và cán bộ chủ chốt chính quyền cơ sở ........ 5
1.1.2. Lý luận về năng lực quản lý của đội ngũ cán bộ chủ chốt chính quyền
cơ sở ................................................................................................... 11
1.1.3. Nội dung đánh giá năng lực quản lý của đội ngũ cán bộ chủ chốt
chính quyền cơ sở ............................................................................... 16
1.1.4. Một số yếu tố ảnh hƣởng đến năng lực quản lý của đội ngũ cán bộ
chủ chốt chính quyền cơ sở ................................................................ 32
1.2. Cơ sở thực tiễn ...................................................................................... 41
1.2.1. Kinh nghiệm trong nƣớc ...................................................................... 41
1.2.2. Những bài học đối với nâng cao năng lực quản lý cho đội ngũ cán

bộ chủ chốt chính quyền cơ sở huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ ........ 47
Chƣơng 2: PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU VỀ NĂNG LỰC QUẢN LÝ
CỦA ĐỘI NGŨ CÁN BỘ CHỦ CHỐT CHÍNH QUYỀN CƠ SỞ .................. 48

2.1. Câu hỏi nghiên cứu................................................................................ 48
2.2. Phƣơng pháp nghiên cứu ...................................................................... 48
2.2.1. Phƣơng pháp thu thập số liệu thứ cấp ................................................. 48
2.2.2. Phƣơng pháp thu thập số liệu sơ cấp ................................................... 49


iv

2.2.3. Phƣơng pháp phân tích và xử lý số liệu .............................................. 52
2.3. Hệ thống chỉ tiêu nghiên cứu ................................................................. 53
2.3.1. Các chỉ tiêu về trí tuê ̣ (trình độ chuyên môn, trình độ chính trị, tin
học, ngoại ngữ…) ............................................................................... 53
2.3.2. Các chỉ tiêu về nhân cách (văn hóa công sở, đạo đức nghề nghiệp,
giao tiếp khách hàng) ......................................................................... 54
2.3.3. Các chỉ tiêu về tính năng đô ̣ng xã hô ̣i (kỹ năng nghề nghiệp , mức
độ hoàn thành công việc , khả năng thích ứng với sự thay đổi của
công viê ̣c) ........................................................................................... 55
Chƣơng 3: THỰC TRẠNG NĂNG LỰC QUẢN LÝ CỦA ĐỘI NGŨ CÁN
BỘ CHỦ CHỐT CHÍNH QUYỀN CƠ SỞ HUYỆN ĐOAN HÙNG TỈNH
PHÚ THỌ .................................................................................................... 57

3.1. Tổng quan chung về huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ........................... 57
3.2. Thực trạng năng lực quản lý của đội ngũ cán bộ chủ chốt chính quyền cơ sở
huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ ............................................................... 58
3.2.1. Nguồn hình thành đội ngũ cán bộ chủ chốt chính quyền cơ sở............ 58
3.2.2. Thực trạng đội ngũ cán bộ chủ chốt chính quyền cơ sở huyện Đoan

Hùng, tỉnh Phú Thọ ............................................................................... 59
3.2.3.Thực trạng năng lực quản lý của đội ngũ cán bộ chủ chốt chính
quyền cơ sở huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ ................................... 64
3.3. Một số yếu tố ảnh hƣởng đến năng lực quản lý của đội ngũ cán bộ chủ
chốt chính quyền cơ sở huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ (xem phần III
phụ lục 02,03, 04) .................................................................................. 83
3.4. Đánh giá năng lực quản lý của đội ngũ cán bộ chủ chốt chính quyền
cơ sở huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ ................................................. 85
3.4.1. Ƣu điểm .............................................................................................. 85
3.4.2. Hạn chế .............................................................................................. 86
3.4.3. Nguyên nhân của những hạn chế về năng lực quản lý đội ngũ cán
bộ chủ chốt chính quyền cơ sở.............................................................. 87
3.4.4. Đánh giá chung về thực trạng năng lực quản lý của cán bộ chủ
chốt chính quyền cơ sở ở tỉnh Phú Thọ ................................................. 89


v
Chƣơng 4: CÁC GIẢI PHÁP NÂNG CAO NĂNG LỰC QUẢN LÝ CHO
ĐỘI NGŨ CÁN BỘ CHỦ CHỐT CHÍNH QUYỀN CƠ SỞ CỦA HUYỆN
ĐOAN HÙNG TỈNH PHÚ THỌ ................................................................... 91

4.1. Cơ sở để đƣa ra giải pháp nâng cao năng lực quản lý đội ngũ cán bộ
chủ chốt chính quyền cơ sở trong giai đoạn hiện nay ............................ 91
4.1.1. Tƣ tƣởng Hồ Chí Minh và một số quan điểm, chủ trƣơng của Đảng
về công tác cán bộ ................................................................................ 91
4.1.2. Những mục tiêu, yêu cầu để nâng cao năng lực quản lý đội ngũ
cán bộ chủ chốt chính quyền cơ sở ....................................................... 93
4.2. Mục tiêu, định hƣớng của huyện Đoan Hùng về nâng cao năng lực
đội ngũ cán bộ chủ chốt chính quyền cơ sở .......................................... 95
4.2.1. Mục tiêu chung ................................................................................... 95

4.2.2. Mục tiêu cụ thể ................................................................................... 96
4.3. Một số định hƣớng của huyện Đoan Hùng về nâng cao năng lực
quản lý đội ngũ cán bộ chủ chốt chính quyền cơ sở .............................. 97
4.4. Yêu cầu nâng cao năng lực quản lý của đội ngũ cán bộ chủ chốt chính
quyền cơ sở huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ trong giai đoạn hiện nay ... 97
4.5. Các giải pháp nâng cao năng lực quản lý của đội ngũ cán bộ chủ
chốt chính quyền cơ sở huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ ..................... 99
4.5.1. Một số các giải pháp cơ bản ............................................................... 99
4.5.2. Mối liên hệ giữa các giải pháp .......................................................... 107
4.6. Khảo nghiệm nhận thức nội dung các giải pháp (về tính cần thiết và
tính khả thi của các giải pháp)(xem phụ lục 05,06) ............................. 108
4.7.Các điều kiện bảo đảm thực hiện hiệu quả các giải pháp ...................... 110
4.8. Kiến nghị ............................................................................................. 111
4.8.1. Kiến nghị với Nhà nƣớc ................................................................... 111
4.8.2. Kiến nghị với tỉnh Phú Thọ .............................................................. 112
4.8.3. Kiến nghị với huyện Đoan Hùng ...................................................... 112
KẾT LUẬN ................................................................................................ 113
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ...................................................... 115
PHỤ LỤC ................................................................................................... 119


vi

DANH MỤC BẢNG BIỂU
Bảng 2.1: Số lƣợng các phòng chuyên môn cấp huyện và đối tƣợng tham gia khảo sát ..... 51
Bảng 2.2. Số lƣợng các đơn vị hành chính xã và đối tƣợng tham gia khảo sát........ 51
Bảng 3.1: Cơ cấu giới tính đội ngũ cán bộ chủ chốt chính quyền cơ sở .................. 59
Bảng 3.2. Cơ cấu độ tuổi đội ngũ cán bộ chủ chốt chính quyền cơ sở .................... 60
Bảng 3.3. Trình độ trình độ chuyên môn đội ngũ cán bộ chủ chốt chính quyền cơ sở ...... 60
Bảng 3.4. Thống kê trình độ lý luận chính trị đội ngũ cán bộ chủ chốt chính quyền cơ sở ..... 61

Bảng 3.5. Trình độ Quản lý nhà nƣớc đội ngũ cán bộ chủ chốt chính quyền cơ sở ..... 61
Bảng 3.6. Năng lực quản lý cơ bản của cán bộ chủ chốt chính quyền cơ sở(Do
cán bộ chủ chốt chính quyền cơ sở tự đánh giá) n = 60 ......................... 64
Bảng 3.7. Năng lực quản lý cơ bản của cán bộ chủ chốt chính quyền cơ sở (Do
cán bộ cấp huyện đánh giá) n = 30 ........................................................ 65
Bảng 3.8. Năng lực quản lý cơ bản của cán bộ chủ chốt chính quyền cơ sở(Do
công chức cấp xã đánh giá) n = 42 ....................................................... 66
Bảng 3.9. Năng lực quản lý chuyên biệt của cán bộ chủ chốt chính quyền cơ
sở(Do cán bộ chủ chốt chính quyền cơ sở tự đánh giá) n= 60 ............... 69
Bảng 3.10. Năng lực quản lý chuyên biệt của cán bộ chủ chốt chính quyền cơ
sở(Do cán bộ cấp huyện đánh giá) n = 30 ............................................. 71
Bảng 3.11. Năng lực quản lý chuyên biệt của cán bộ chủ chốt chính quyền cơ sở
(Do công chức cấp xã đánh giá) n = 42 ................................................. 73
Bảng 3.12. Đánh giá năng lực quản lý của cán bộ chủ chốt cấp xã theo các tiêu
chí đánh giá năng lực quản lý(Do cán bộ chủ chốt cơ sở, cán bộ cấp
huyện và công chức xã đánh giá) n = 132 ............................................. 76
Bảng 3.13. Nhóm tiêu chí đánh giá năng lực quản lý của đội ngũ cán bộ chủ
chốt chính quyền cơ sở huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ ở mức độ
rất cần thiết gồm 04 tiêu chí: ................................................................. 78
Bảng 3.14. Nhóm tiêu chí đánh giá năng lực quản lý của đội ngũ cán bộ chủ
chốt chính quyền cơ sở huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ ở mức độ
cần thiết gồm 07tiêu chí: ....................................................................... 78
Bảng 3.15. Mức độ đáp ứng năng lực quản lý cơ bản(Do cán bộ chủ chốt cơ
sở, cán bộ cấp huyện và công chức xã đánh giá)n =132 ........................ 80
Bảng 3.16. Mức độ đáp ứng năng lực quản lý chuyên biệt(Do cán bộ chủ chốt
cơ sở, cán bộ cấp huyện và công chức xã đánh giá) n =1 ...................... 81
Bảng 3.17. Một số yếu tố ảnh hƣởng năng lực quản lý(Do cán bộ chủ chốt cơ
sở, cán bộ cấp huyện và công chức xã đánh giá) n = 132 ...................... 84

vii

DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ
Biểu đồ 3.1. Đánh giá về năng lực quản lý cơ bản của của cán bộ chủ chốt
chính quyền cơ sở .......................................................................... 67
Biểu đồ 3.2. Đánh giá về năng lực quản lý chuyên biệt của của cán bộ chủ
chốt chính quyền cơ sở ................................................................... 74
Biểu đồ 3.3. Đánh giá năng lực quản lý của cán bộ chủ chốt cấp xã theo các
tiêu chí đánh giá năng lực quản lý .................................................. 79
Biểu đồ 3.4. Mức độ đáp ứng năng lực quản lý cơ bản .......................................... 82
Biểu đồ 3.5. Mức độ đáp ứng năng lực quản lý chuyên biệt ................................... 82
Biểu đồ 3.6. Một số yếu tố ảnh hƣởng năng lực quản lý của cán bộ chủ chốt
chính quyền cơ sở .......................................................................... 84


1
MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài nghiên cứu
Theo hiến pháp năm 1992 hệ thống chính quyền của Nhà nƣớc Cộng hoà xã
hội chủ nghĩa Việt Nam bao gồm 4 cấp: Trung ƣơng, tỉnh, huyện, xã. Chính quyền
cơ sở là cấp cuối cùng trong hệ thống chính quyền bốn cấp, chính quyền cơ sở ở
nƣớc ta bao gồm: xã, phƣờng, thị trấn có vị trí hết sức quan trọng trong việc tổ chức
và vận động nhân dân thực hiện đƣờng lối của Đảng; chính sách, pháp luật của Nhà
nƣớc, tăng cƣờng khối đại đoàn kết toàn dân, phát huy quyền làm chủ của nhân dân,
huy động mọi khả năng để phát triển kinh tế - xã hội, tổ chức cuộc sống cộng đồng
dân cƣ.
Trƣớc yêu cầu của quá trình hội nhập kinh tế quốc tế và khu vực, thực hiện
nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa, cùng với sự phát triển của kinh tế - xã hội,
khi nền kinh tế đang vận hành theo cơ chế thị trƣờng định hƣớng xã hội chủ nghĩa,
khi mọi quan hệ xã hội đang chịu tác động nhiều chiều và qua hoạt động thực tiễn,

đặc biệt là qua công tác lãnh đạo, tổ chức quản lý các lĩnh vực của đời sống xã hội ở
cơ sở, đội ngũ cán bộ chủ chốt chính quyền cơ sở đang bộc lộ những hạn chế và bất
cập về một số mặt, nhất là về công tác lãnh đạo, quản lý, tổ chức thực hiện vận động
quần chúng.
Vì vậy, cán bộ chủ chốt chính quyền cơ sở phải nỗ lực rèn luyện, tu dƣỡng để
không ngừng nâng cao chất đạo đức, năng lực thực tiễn, đáp ứng yêu cầu hiện nay.
Bác Hồ đã từng nói, để khắc phục những căn bệnh trong nội bộ chính quyền cơ sở,
thì nhân tố có ý nghĩa quyết định hàng đầu là khâu cán bộ, “cán bộ là cái gốc của
mọi công việc”, “công việc có thành công hay thất bại đều do cán bộ tốt hoặc kém”.
Nhƣ vậy, nâng cao năng lực quản lý của đội ngũ cán bộ chủ chốt chính quyền cơ sở
là một yêu cầu, đồng thời là nhiệm vụ thƣờng xuyên, liên tục mang tính lịch sử kế
thừa xuất phát từ thực tiễn.
Đoan Hùng là một huyện đồi núi trung du, nằm tại ngã ba ranh giới giữa
huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ với hai tỉnh Yên Bái và Tuyên Quang. Diện tích tự
nhiên của huyện Đoan Hùng là 30.261.730 ha. Dân số tính đến tháng 6/2015 là
106.801 ngƣời. Huyện có 28 đơn vị hành chính cấp xã trong đó có 5 xã đặc biệt khó
khăn Quyết định 447/QĐ-UBDT ngày 19/9/2013 công nhận thôn đặc biệt khó khăn,
xã khu vực I, II, III vùng dân tộc miền núi giai đoạn 2012-2015. Những năm gần
đây dƣới sự lãnh đạo của Huyện ủy, HĐND và UBND huyện sự nỗ lực phấn đấu
của chính quyền cơ sở đời sống nhân dân từng bƣớc đƣợc cải thiện, tình hình an
ninh, quốc phòng đƣợc ổn định, vai trò quản lý của chính quyền cơ sở ngày một


2
nâng cao. Trên thực tế, cán bộ chủ chốt chính quyền cơ sở huyện Đoan Hùng hàng
ngày phải giải quyết một khối lƣợng công việc rất lớn, đa dạng và phức tạp, liên
quan đến tất cả mọi mặt của đời sống chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội, an ninh,
quốc phòng; Vì vậy, nếu đội ngũ này thiếu năng lực quản lý và phẩm chất sẽ gây
những hậu quả tức thời và nghiêm trọng về nhiều mặt cho địa phƣơng nói riêng và
cho cả nƣớc nói chung.

Là công chức làm việc tại Phòng Nội vụ huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ,
qua quá trình công tác nắm bắt tình hình thực tế tại địa phƣơng và thông qua các đợt
kiểm tra số, chất lƣợng và lấy phiếu tín nhiệm, đánh giá, xếp loại của cán bộ, công
chức cấp xã hàng năm cho thấy: năng lực của cán bộ chính quyền cơ sở một số xã,
thị trấn trên địa bàn huyện đang bộc lộ những hạn chế về năng lực quản lý, nhất là
sự hiểu biết về pháp luật, kỹ năng lãnh đạo, quản lý. Bên cạnh đó tác động tiêu cực
của kinh tế thị trƣờng, một số cán bộ chủ chốt của chính quyền cơ sở đã có biểu hiện
suy thoái về phẩm chất, đạo đức, sống xa dân, quan liêu, hách dịch, cửa quyền, mất
dân chủ, tham nhũng, lãng phí, lợi dụng chức quyền làm trái các nguyên tắc quản lý,
thậm chí bớt xét tham ô tiền của nhà nƣớc... gây tổn hại không nhỏ đến uy tín và
làm giảm sút lòng tin của nhân dân và ảnh hƣởng đến phát triển kinh tế xã hội của
địa phƣơng. Nhận thức đƣợc ý nghĩa, tầm quan trọng của vấn đề trên tôi chọn
nghiên cứu đề tài “Nâng cao năng lực quản lý cho đội ngũ cán bộ chủ chốt chính
quyền cơ sở huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ” làm luận văn thạc sỹ của mình.
2. Mục tiêu nghiên cứu
2.1 Mục tiêu chung
Nghiên cứu các giải pháp nhằm nâng cao năng lực quản lý của đội ngũ cán
bộ chủ chốt chính quyền cơ sở, huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ, góp phần vào việc
nâng cao hiệu quả thực thi công vụ của đội ngũ này cũng nhƣ chất lƣợng hoạt động
của Chính quyền cấp cơ sơ, góp phần thực hiện tốt các nhiệm vụ phát triển kinh tế xã hội và nâng cao vị thế cạnh tranh của địa phƣơng.
2.2. Mục tiêu cụ thể
+ Nghiên cứu lý luận về năng lực quản lý của đội ngũ cán bộ chủ chốt chính
quyền cơ sở, nội dung năng lực quản lý và các yếu tố ảnh hƣởng đến năng lực quản
lý của đội ngũ này.
+ Phân tích, đánh giá thực trạng năng lực quản lý của đội ngũ cán bộ chủ chốt
chính quyền cơ sở huyê ̣n Đoan Hùng và lý giải nguyên nhân của thực trạng đó.
+ Đề xuất một số các giải pháp nhằm nâng cao năng lực quản lý của cán bộ
chủ chốt chính quyền sở ở huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ.

3
3. Đối tƣợng, khách thể và phạm vi nghiên cứu
3.1. Đối tượng nghiên cứu
Đối tƣợng nghiên cứu của đề tài là năng lực quản lý của đội ngũ cán bộ chủ
chốt chính quyền cơ sở huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ, bao gồm những cán bộ có
chức vụ là: Chủ tịch UBND, Phó Chủ tịch UBND của các xã, thị trấn huyện Đoan
Hùng, tỉnh Phú Thọ.
3.2. Phạm vi nghiên cứu
- Giới hạn về nội dung nghiên cứu: Trong khuôn khổ luận văn nghiên cứu,
tác giả chỉ nghiên cứu, khảo sát năng lực quản lý của những cán bộ chủ chốt thuộc
lĩnh vực quản lý hành chính Nhà nƣớc.
- Giới hạn về không gian: Luận văn xây dựng luận cứ nghiên cứu về thực
trạng năng lực quản lý của đội ngũ cán bộ chủ chốt chính quyền cơ sở trên địa bàn
28 xã trên địa bàn huyện.
- Giới hạn về thời gian: Nghiên cứu thực tiễn liên quan đến năng lực quản
lý của đội ngũ cán bộ chủ chốt chính quyền cơ sở huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú
Thọ từ năm 2009 trở lại đây (từ khi Chính phủ ban hành Nghị định số
92/2009/NĐ-CP ngày 22/10/2009 về chức danh, số lƣợng, một số chế độ, chính
sách đối với cán bộ, công chức ở xã, phƣờng, thị trấn và những ngƣời hoạt động
không chuyên trách ở cấp xã).
4. Ý nghĩa khoa học của luận văn
Về lý luận: Luận văn hệ thống hóa và bổ sung, góp phần làm sáng tỏ thêm
một số vấn đề lý luận liên quan đến năng lực quản lý của đội ngũ cán bộ chủ chốt
chính quyền cơ sở, chỉ ra đƣợc 2 nhóm năng lực của đội ngũ này gồm nhóm năng
lực quản lý cơ bản (năng lực chung) và nhóm năng lực quản lý chuyên biệt với 8
năng lực cụ thể.
Về thực tiễn: Luận văn chỉ rõ đƣợc thực trạng năng lực quản lý của đội ngũ
cán bộ chủ chốt chính quyền cơ sở thông qua hoạt động của đội ngũ này , chỉ ra
đƣợc những yếu tố ảnh hƣởng đến năng lực quản lý của đội ngũ cán bộ chủ chốt
chính quyền cơ sở huyê ̣n Đoan Hùng . Kết quả nghiên cứu nâng cao năng lực quản

lý của đội ngũ cán bộ chủ chốt chính quyền cơ sở có thể đƣợc dùng làm tài liệu
nghiên cứu, học tập giúp chính quyền địa phƣơng quản lý các lĩnh vực hoạt động có
hiệu quả. Đồng thời cũng là một nguồn tài liệu, là cơ sở giúp Phòng Nội vụ huyện
Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ làm căn cứ để kiến nghị với cơ quan có thẩm quyền có
thể đƣa ra những chính sách đúng đắn và hiệu quả để nâng cao năng lực quản lý cho
đội ngũ cán bộ chủ chốt chính quyền cơ sở.


4
5. Kết cấu của luận văn
Ngoài lời mở đầu, kết luận, phụ lục, danh mục tài liệu tham khảo, nội dung
của luận văn đƣợc kết cấu thành 04 chƣơng:
Chƣơng 1. Cơ sở lý luận và thực tiễn về năng lực quản lý của đội ngũ cán bộ
chủ chốt chính quyền cơ sở
Chƣơng 2. Phƣơng pháp nghiên cứu về năng lực quản lý của đội ngũ cán bộ
chủ chốt chính quyền cơ sở
Chƣơng 3. Thực trạng năng lực quản lý của đội ngũ cán bộ chủ chốt chính
quyền cơ sở huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ
Chƣơng 4. Các giải pháp nâng cao năng lực quản lý cho đội ngũ cán bộ chủ
chốt chính quyền cơ sở huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ


5
Chƣơng 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ NĂNG LỰC QUẢN LÝ
CỦA ĐỘI NGŨ CÁN BỘ CHỦ CHỐT CHÍNH QUYỀN CƠ SỞ
1.1. Cơ sở lý luận
1.1.1. Lý luận về chính quyền cơ sở và cán bộ chủ chốt chính quyền cơ sở
1.1.1.1. Tổng quan chung về chính quyền cơ sở
Trong hệ thống đơn vị hành chính lãnh thổ thì xã, phƣờng, thị trấn là đơn vị

có địa giới hành chính nhỏ nhất, vì vậy chính quyền cấp xã, phƣờng, thị trấn còn
đƣợc gọi là chính quyền cấp cơ sở trong hệ thống chính quyền bốn cấp hoàn chỉnh:
trung ƣơng, tỉnh, huyện, cơ sở. Chính quyền cơ sở gồm: xã, phƣờng, thị trấn. Tổ
chức bộ máy chính quyền cấp cơ sở có Hội đồng nhân dân và Ủy ban nhân dân,
không có các cơ quan tổ chức chuyên môn nhƣ phòng (có công chức cấp xã).
Chính quyền cơ sở (xã, phƣờng, thị trấn - gọi chung là cấp xã) là cấp hành
chính trực tiếp quan hệ với nhân dân trong hệ thống tổ chức của bộ máy hành chính
nhà nƣớc, là cấp trực tiếp thực hiện quản lý nhà nƣớc ở địa phƣơng có chức năng
quản lý, điều hành các lĩnh vực của đời sống xã hội theo Hiến pháp và pháp luật, là
nơi trực tiếp thực hiện đƣờng lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nƣớc,
nâng cao đời sống mọi mặt của nhân dân.
Chính quyền cấp cơ sở Việt Nam bao gồm:
- Xã (cho vùng nông thôn).
- Phƣờng (cho vùng thành phố, thị xã).
- Thị trấn (trung tâm của huyện).
Chính vì vậy, chính quyền cơ sở có những đặc điểm chủ yếu sau đây:
- Chính quyền cấp xã là chính quyền cấp cơ sở, trực tiếp tiếp xúc với nhân
dân, ở ngay trong nhân dân. Những vấn đề thuộc phạm vi, thẩm quyền, chức năng
của chính quyền cấp xã giải quyết trực tiếp liên quan đến sinh hoạt hàng ngày của
ngƣời dân. Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã khẳng định: “Cấp xã là nền tảng của
hành chính. Cấp xã làm đƣợc việc thì mọi công việc đều xong xuôi [16, tr.371 ]".
Công việc hàng ngày của chính quyền là công việc của nhân dân và công việc của
nhân dân cũng chính là công việc của chính quyền. Cán bộ, công chức cấp xã hàng
ngày sinh hoạt cùng với nhân dân, mà còn có những mối quan hệ gia tộc, làng xóm
lâu đời, với những ràng buộc về truyền thống, phong tục, tập quán.
- Theo quy định của pháp luật, tổ chức bộ máy chính quyền cấp cơ sở có Hội
đồng nhân dân và Ủy ban nhân dân, không có các cơ quan tổ chức chuyên môn nhƣ
phòng ban mà có cán bộ, công chức giúp việc. Hội đồng nhân dân và Ủy ban nhân

6
dân cấp xã là cơ quan trực tiếp thực hiện công việc quản lý địa phƣơng. Là nơi giải
quyết hàng ngày các vấn đề liên quan đến đời sống sinh hoạt của nhân dân nhƣ: dân
quyền, dân sinh, dân trí. Do vậy, một mặt chính quyền cấp cơ sở phải đảm bảo thực
hiện đúng chủ trƣơng của Đảng và chính sách, pháp luật của Nhà nƣớc ở địa
phƣơng; mặt khác phải đi sát với nhân dân, nắm đƣợc tình hình thực tế xã hội ở địa
phƣơng và giải quyết thấu tình, đạt lý trong mối quan hệ giữa chính quyền với
ngƣời dân; quan hệ hàng xóm láng giềng. Chính quyền cấp cơ sở là cầu nối trực tiếp
của hệ thống chính quyền nhà nƣớc với nhân dân, là ngƣời thực hiện hoạt động
quản lý nhà nƣớc về chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội, an ninh, trật tự, an toàn xã
hội ở địa phƣơng theo thẩm quyền quy định, đảm bảo cho đƣờng lối chủ trƣơng của
Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nƣớc đi vào cuộc sống.
- Chính quyền cấp cơ sở có chức năng, thẩm quyền giải quyết những công
việc gắn với thực hiện phƣơng châm “dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra”,
đồng thời cũng là cơ sở đảm bảo cho việc thực hiện phƣơng châm này một cách có
hiệu quả nhất.
1.1.1.2. Đội ngũ cán bộ chủ chốt chính quyền cơ sở
Khái niệm cán bộ theo quy định tại Luật cán bộ, công chức
Kỳ họp thứ 4, Quốc hội khoá XII đã thông qua Luật cán bộ, công chức có
hiệu lực thi hành vào ngày 01/01/2010, quy định: „„Cán bộ là công dân Việt Nam,
đƣợc bầu cử, phê chuẩn, bổ nhiệm giữ chức vụ, chức danh theo nhiệm kỳ trong cơ
quan của Đảng Công sản Việt Nam, Nhà nƣớc, tổ chức chính trị - xã hội ở trung
ƣơng, ở tỉnh, thành phố trực thuộc trung ƣơng (sau đây gọi chung là cấp tỉnh), ở
huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh (sau đây gọi chung là cấp huyện), trong
biên chế và hƣởng lƣơng từ ngân sách nhà nƣớc” [25, tr 1].
Với quy định này, khái niệm cán bộ đã đƣợc làm rõ hơn, bằng việc có định
nghĩa riêng thế nào là cán bộ, thế nào là công chức.
Cán bộ cấp xã theo qui định của Luật cán bộ, công chức
„„Cán bộ xã, phƣờng, thị trấn (sau đây gọi chung là cán bộ cấp xã), là công
dân Việt Nam, đƣợc bầu giữ chức vụ theo nhiệm kỳ trong Thƣờng trực Hội đồng

nhân dân, Ủy ban nhân dân, Bí thƣ, Phó Bí thƣ Đảng ủy, ngƣời đứng đầu tổ chức
chính trị - xã hội ‟‟ [25, tr 2].
Tại Nghị định số 92/2009/NĐ-CP ngày 22/10/2009 của Chính Phủ về chức
danh, số lƣợng, một số chế độ, chính sách đối với cán bộ, công chức ở xã, phƣờng,
thị trấn và những ngƣời hoạt động không chuyên trách ở cấp xã thì: Cán bộ cấp xã
có các chức vụ sau đây:
“- Bí thƣ, Phó Bí thƣ Đảng ủy;


Luận án đầy đủ ở file: Luận án full