Nghiên cứu khả năng sử dụng bã mía làm giá thể trồng nấm bào ngư trắng tại Trường Đại Học Nông Lâm Thái Nguyên (Khóa luận tốt nghiệp)

I H C THÁI NGUYÊN
I H C NÔNG LÂM
---------------------

NGUY N NG C BÍCH
tài:
NGHIÊN C U KH NÃNG S
N M BÀO NG

D NG BÃ MÍA LÀM GIÁ TH TR NG

TR NG T I TR

NG Ð I H C

NƠNG LÂM THÁI NGUN

KHĨA LU N T T NGHI

H

o

IH C

: Chính quy

Chuyên ngành : Khoa h

ng

Khoa

:

ng

Khóa h c

: 2011 - 2015

Thái Nguyên - 2015


I H C THÁI NGUYÊN
I H C NÔNG LÂM
---------------------

NGUY N NG C BÍCH
tài:
NGHIÊN C U KH NÃNG S
N M BÀO NG

D NG BÃ MÍA LÀM GIÁ TH TR NG

TR NG T I TR

NG Ð I H C

NƠNG LÂM THÁI NGUN

KHĨA LU N T T NGHI

H

o

IH C

: Chính quy

Chuyên ngành

: Khoa h

Khoa

:

Khóa h c

: 2011 - 2015

Gi

ng d n
ng - T

ng
ng

: ThS. Nguy n Th Hu
i h c Nông Lâm

Thái Nguyên - 2015


i

Th c t p t t nghi p là m
m i sinh viên

n c n thi t và h t c quan tr ng c a
sinh viên ti p c n v i th c t , nh m c ng c

và v n d ng nh ng ki n th
c s

ng.

nh t trí c a Ban giám hi

ng, ban ch

c t p t i Trung tâm th c hành

nhi m
i h c

Nông Lâm Thái Nguyên.
c t p t t nghi p.

L

u tiên, em xin bày t lòng bi

Ban giám hi

c t i:

ng

Ban ch nhi m khoa và t p th th
t

và dìu d t em trong su t quá trình h c t p.
Trung tâm th c hành

i h c Nông Lâm Thái Nguyên t

u ki n

cho em trong su t quá trình th c t p t i trung tâm.
c bi t em xin chân thành c

quan tâm, ch

ng d n: Th.S. Nguy n Th Hu

o t n tình c a cơ

em trong su t q trình

th c hi n và hồn thành khóa lu n t t nghi p.
Cu

cg it

ng viên,

, t o ni m tin và là ch d a v ng ch c cho em trong su t kho ng th i
t qua nh

ng th i gian th c hi n

khóa lu n
Xin chân thành c

Sinh viên

Nguy n Ng c Bích


ii

DANH M C B NG
Trang
B ng 2.1:

T ng s

ng n m trên th

gi

a Trung Qu c

(1978-2002) .............................................................................................8
B ng 2.2:

Th ng kê tình hình s n xu

B ng 2.3:

Th ng kê tình hình s n xu t t

ng n m t i H i Phòng .......9
xu t kh u Ng c

ng Hà Nam ....................................................................................10
B ng 3.1:

ng.................................29

B ng 4.1:

Thành ph

B ng 4.2:

Th i gian s i n m ph kín b ch ...........................................................38

B ng 4.3:

Th i gian hình thành qu th

B ng 4.4 :

Th i gian thu ho ch (ngày) ..................................................................40

B ng 4.5:

Th ng kê s qu th trên m i b ch n m..............................................41

B ng 4.6:

Th ng kê tr

B ng 4.7:

Tr

B ng 4.8:

Chênh l ch kh

B ng 4.9:

ng trong m i giá th ..........................................36

( ngày) ................................................39

ng trung bình trên m i qu th ( gam)................42

ng trung bình trên m i b ch thí nghi m ( gam) .................43
ng n

c gi a lí thuy t và th c t ........44

chênh l ch sau khi thu ho ch n m.................................................45

B ng 4.10: Th ng kê tình hình nhi m b nh c a các lo i giá th ..........................46


iii

DANH M C HÌNH
Trang
Hình 2.1:

N

................................................................................................11

Hình 2.2:

n phát tri

ic an

..................................11

Hình 2.3:

N

............................................................................................12

Hình 2.4:

N m mèo................................................................................................14

Hình 2.5:

N

ng...............................................................................15

Hình 2.6:

n phát tri n c a n

.................................................16

Hình 2.7:

C u trúc Xenlulozo ...............................................................................21

Hình 2.8:

C u trúc linin trong th c v t.................................................................22

Hình 2.9:

C u trúc và v trí linin trong th c v t ..................................................23

Hình 2.10:

C u trúc phân t c a Saccarozo...........................................................23

Hình 4.1:

B

hành chính thành ph Thái Nguyên .......................................30

Hình 4.2:

Bi

ng giá th ...............................36

Hình 4.3:

Thành ph n Cacbonhidrat và pH trong các lo i giá th ....................37

Hình 4.3:

Th i gian s i n m ph kín b ch theo t ng cơng th c ........................38

Hình 4.4:

Th i gian hình thành qu th (ngày) ...................................................39

Hình 4.5:

Th i gian thu ho ch (ngày) ..................................................................40

Hình 4.6:

S qu th trên m i b ch n m...............................................................41

Hình 4.7:

Tr

Hình 4.8:

M i liên h quan gi

Hình 4.9:

ng trung bình trên m i qu th ( gam) ...............................42

th s

tb

ng

t tiêu hao......45

ng b ch nhi m b nh c a giá th .....................................46


iv

M CL C
Trang
PH N 1: M
1.1.

U .......................................................................................................1

tv

................................................................................................................1

1.2. M

u..............................................................................................2

1.3. M c tiêu nghiên c u...............................................................................................2
1.4.

tài. ..................................................................................................2

1.4.1.

c t p và nghiên c u khoa h c ................................................2

1.4.2. Ý n

c ti n............................................................................ 2

1.5. Yêu c u c

tài ...................................................................................... 2

PH N 2: T NG QUAN TÀI LI U............................................................................3
2.1.
2.1.1.

khoa h c........................................................................................................3
u ki n nuôi tr ng n m t i Vi t Nam ............................................................3

2.1.2. Công ngh ni tr ng n m .................................................................................4
2.2. Tình hình s n xu t n m trên th gi i và Vi t Nam..............................................6
2.2.1. Tình hình s n xu t trên th gi i..........................................................................6
2.2.2. Tình hình s n xu t n m Vi t Nam..................................................................8
2.3. T ng quan v m t s lo i n

.......................................................................10

2.3.1. Gi i thi u v n

......................................................................................10

2.3.2. Gi i thi u v n

..................................................................................12

2.3.3. Gi i thi u v n m tai mèo.................................................................................14
2.4. Gi i thi u n m sò tr ng ........................................................................................15
2.4.1.

m sinh h c ................................................................................. 16

2.4.2.

ng ........................................................................................17

2.4.3. Giá tr
2.4.4. M t s

ng ..............................................................................................18
ng n

ng......................................................19

2.5. Thành ph n trong bã mía......................................................................................21
2.5.1. Xenlulozo ...........................................................................................................21


v

PH N 3:

NG, N

NG PHÁP NGHIÊN C U ....25

3.1.

ng và ph m vi nghiên c u.......................................................................25

3.2.

m và th i gian nghiên c u .......................................................................25

3.3. N i dung nghiên c u ............................................................................................25
3.3.1.

u ki n t nhiên, kinh t xã h i xã Quy t Th ng, thành ph Thái

Nguyên..........................................................................................................................25
3.3.2. Xây d ng quy trình ni tr ng n
ng c a giá th ......................................................................................25
3.3.3.
3.3.4.

ng c a n
xu t gi

ng trên giá th ............25
t và hi u qu n

ng trên

giá th ............................................................................................................................25
3.4.

c u......................................................................................25
p, k th a và t ng h p s li u ......................................25
t tr ng n

ng....................................................26

trí thí nghi m.........................................................................27
m.............................................28
ng kê x lí s li u..................................................................29
PH N 4: K T QU NGHIÊN C U VÀ TH O LU N......................................30
u ki n t nhiên, kinh t xã h i thành ph Thái Nguyên..............................30
u ki n t nhiên...............................................................................................30
u ki n kinh t - xã h i..................................................................................32
4.1.3 T ng quan v Trung tâm th c hành th c nghi m Ð i h c Nông Lâm Thái
Nguyên ..........................................................................................................................34
4.2. Xây d

t tr ng n

tiêu

ng c a giá th .................................................................................................34
4.2.1 Xây d ng quy trình tr ng n
4.2.

ng..................................................34
ng c a giá th .................................................35


vi

4.3 .

ng c a n

4.3.1. K t qu theo dõi ch
4.3.2. K t qu ch

ng trên giá th ...............38

ng...............................................................38
t................................................................................42

4.3.3 Tình hình nhi m b nh ........................................................................................46
xu t gi

t, hi u qu tr ng n

ng.....47

PH N 5: K T LU N VÀ KI N NGH ...................................................................48
5.1. K t lu n..................................................................................................................48
5.2. Ki n ngh ...............................................................................................................48
TÀI LI U THAM KH O ..........................................................................................50
`


1

1.1.

tv
Trong nh

phát tri n nh y v t

c nghiên c u nuôi tr ng n

c

t

c

nhi

c ta là m

nông nghi p v i ngu n ph ph ph m giàu Xenlulozo và Lignin h t s c
phong phú. T l nông dân chi m ph n l n dân s l i có nhi u th i gian nhàn
và r t mu n có thêm ngh ph

nâng cao thu nh p.

N m sò tr ng hay n

tr ng là lo i n m khá ph bi n và có th

ng tiêu th khá r ng và ít b c nh tranh. Trong khi
tri u t

c ch bi n 10

ng sinh ra m

ng ph th i

kh ng l : 2,5 tri u t n bã mía, 250.000 t

c

ng) và 250.000 t n m t r
g các nhà máy s n xu
còn l i là 500.000 t n bã.
r tl

ng, sinh ra 50.000 t n tro và 20%
ng mía tiêu th riêng l t

c bi t là mùa hè. V

ng bã mía d i dào t

u ki n thu n l i

cho vi c ni tr ng n m sị.
T i nhà má

i ta s d ng bã mía s n xu t phân vi

sinh ho c b t gi y. Còn

s n xu t nh l dùng bã mía làm ch t

c th i tr c ti
ng và c nh quan.

ng gây
kh c ph

ng l

n môi

u này, m t bi n pháp kinh t

là t n d ng bã mía vào vi c tr ng n m và góp ph n b o
v
s
H

c hi
d ng bã mía làm giá th tr ng n

Nghiên c u kh
ng t

i

2

1.2. M

h nghiên c u

Nghiên kh

d ng bã mía làm giá th tr ng n
c phù h p tr ng n

ng

ng phù h p v i tình hình

th c t c a xã h i.
1.3. M c tiêu nghiên c u
Xây d ng k thu t tr ng n m

phù h p v i th c t xã h i.
ng c a n

ng trên các giá

th nghiên c u.
xu t ra gi i pháp nâng cao hi u qu giá th nghiên c u.
1.4.

tài.

1.4.1.

c t p và nghiên c u khoa h c
-T

i cho em ti p c n v i nh ng thách th c trong th c hi

tài nghiên c u khoa h c trong th c ti
th

i v n d ng nh ng ki n

c vào th c t và rèn luy n các k

ng h p phân tích s li u,

ti p thu h c h i nh ng kinh nghi m t th c t .
- C ng c ki n th
ki n t

ph c v công tác sau này

1.4.2.

c ti n
- Xây d ng ra công th c phù h
tr ng n
- Gi i quy

ki n th c chuyên ngành. T

u

s d ng bã mía làm ngu

t

ng
c m t ph n ch t th i h

- T o ra c

ng

i dân, nâng cao thu nh

bàn nghiên c u
1.5. Yêu c u c
- S li u thu th

tài
c ph i chính xác, khách quan.

- N m ch c các quy trình s n xu t n

ng

a

3

PH N 2
T NG QUAN TÀI LI U

2.1.

khoa h c

2.1.1.

u ki n nuôi tr ng n m t i Vi t Nam
m khí h u Vi t Nam
Vi t Nam n m trong khu v

n ti p gi a

il
h u Vi t Nam là khí h u nhi
n m

i gió mùa do n m

phía Nam c a châu Á nên ch u

trong vùng nhi

i và

ng c

c ta trung bình t 22 -27 oC. H ng

v trí này nên n n nhi t c

n
m khơng khí trên 80%.
Ch

là m t y u t

ng r t nhi u t i khí h u

Vi t Nam. Nhìn chung, Vi t Nam có m
il

u và m t mùa

i này khi n cho th m th c v t t i Vi t
c bi

u ki n cho r t nhi u lo i n m t n t i

và phát tri n.
m n n nông nghi
V in

c ta
i, Vi t Nam có m t n n mong v ng

ch c trong ngành nông nghi p. Hi n nay, nông nghi p v

l c trong n n kinh t
10 m t hàng XK
g

c ta.
t

2014: kim ng ch XK g và các s n ph m

t 6,54 t USD; tôm: 4 t USD; cà phê: 3,6 t USD; g o: 3,0 t USD;

u: 2

t USD; cá tra: 1,8 t USD; cao su: 1,8 t USD; tiêu: 1,2 t USD; s n: 1,12 t
USD; rau qu : 1,47 t USD.
(B Nông Nghi p và Phát Ti n Nông Thôn ,2015) [12]


4

T l thu n v i vi c n n nông nghi p phát tri n là vi c các ph ph
ph m nơng nghi

u khơng tìm ra m t gi i phát phù h p

và k p th i ta không th phát tri n n n kinh t nông nghi p m t cách b n v ng
và hi u qu . Gi i pháp hi u qu và t

t ra hi n nay là s d ng

các ph ph ph m trong quá trình s n su t nông nghi
nguyên li u m

t ngu n

cung c p cho nh ng ngành khác.

2.1.2. Công ngh nuôi tr ng n m
Trong các vi sinh v

c s d ng nhi u nh t, g

i con

i nh t, ta ph i k t i n m.
N m là m t loài sinh v t nhân th t khơng có di p l c, d
các lo i n
ch

ng

u c u t o t các s i n m. s i n m có d ng ng,

y t bào ch t và d ch bào.
N

t lo i n m có qu th l n cung c p ngu n th c ph m cho
i. trong thiên nhiên có nhi u lo i n

n xu t n

theo quy trình và cơng ngh ch m
ngành ph n

u h t chúng thu c

m và m t ph n thu c ngành n m túi.

Sinh s n c a n m:
Sinh s n vơ tính: N u c t m t mơ n
th i gian ta có th có s i n m. S i n

ng nhân t o, m t
c có th ph c h

c tính di

truy n c a chúng và hình thành bào t vơ tính.
Sinh s n h u tính: Q trình sinh s n có th di n ra gi a 2 th s i n m
ho c 2 t bào khác tính và hình thành bao t h u tính. Sinh s n h u tính ph i
tr

n: ch t ph i, nhân ph i, gi m phân, gián phân r i hình

thành 4 bào t

m. bào t hình thành s i n

u ki
Nhi

2 m t:

i

ng c a n
: Nhi

ng c a n m th hi n qua


5

Nhi

ph n

ng và phát tri

ng sinh hóa tang nhanh nên sinh
nm

ti p t c

n cho protein và axit nucleic phá h y khi n cho n m b

c ch sinh

ng th m chí có th b ch t
ng:
H p ch t các bon h

t,

Ch t ch a nito: Protein, ure, mu i NH4+ , NO3
Các mu
nhau: n

i n m khác nhau yêu c u các lo i mu i khác
3,

KNO3, NH4

T l
n sinh s n thì C/N = 30

ng thì C/N = 20 : 1, Trong giai
40 :1 thì thích h p

Các ch t khoáng: c n 5% kh
c: n

ng khơ bao g m: P,K, Mg, S, Cu,

thì n m sinh truongr ch m, n

d sinh n m m

c nhi u

n s i 60

n phát

tri n qu th 85 95%.
Ánh sáng:
N
t

p l c cho cây xanh nên không c n ánh sáng liên
tùy thu c vào lo i n

n phát tri n mà yêu c

ng

ánh sáng khác nhau:
- Không c n ánh sáng
- C n ánh sáng phân tán
-C

n che t i trong th i gian ng n

- C n ánh sáng
Khơng khí: n

i hơ h p nên khơng th thi u O2

các loài n m khác nhau c n t l O2 và CO2
qu th thì O2 ph

m b o ch

ng n

c.


6

pH: Ph n l n lo i n
nh t là 5

u tr s pH 3-

5,5. Tr s pH

ng t i s n y màn c a bào t ví d : N m

y m m r t nhi
Tóm l

p
ym m

i v i nh ng lo i n

ng, t yêu c

n ph i xem

ng, nhi

c hi u qu

t t nh t trong q trình ni tr ng.
S d ng vi sinh v t có ích , t p 1)[6]

(Tr

2.2. Tình hình s n xu t n m trên th gi i và Vi t Nam
2.2.1. Tình hình s n xu t trên th gi i
Ngành s n xu t n

n trên th gi i hàng

n nay,

i t 2000 loài n

lo i n

c tr ng, nghiên c u nuôi tr ng nhân t o

(UNESSCO

2004). Vi c nghiên c u và nuôi tr ng n m ngày càng phát tri n

m nh m

thành m t ngành công nghi p th c ph m th c th . S

n m

ng

t 36 tri u t n n
Châu Âu và B
i toàn b

tr

ng n
t và s

là n m m , n
Nhi

c

ng n

thành m t ngành công nghi p l n
ng r t cao. Các lo i n
ng do s

c nuôi

ng n m r t cao

Châu Á, tr ng n m cịn mang tính ch t th công nên s n

n xu

ng r t l n chi m kho ng 70% s n l

iv is

n

ng trên th gi

c

c, Nh t B n và vùng lãnh th
công ngh tiên ti n trong ngh n

ng khoa h c

t nh ng thành qu

B n có ngh tr ng n m truy n th ng là n

t b c. Nh t
t hành tri u

t n. Hàn Qu c n i ti ng v i n m Linh Chi m

t kh u tu v hàng tr

tri u USD.

u tr ng n m áp d ng

Trung Qu c, t nh

bi n pháp tiên ti

-5 l n và s

Nhìn chung ngh tr ng n m phát tri n m
xu

i ngu n th c ph m, t o vi c làm t i ch , v

i ch c l n
n
ng và


7

n ru ng, h n ch
trong c i t

t pá r ng t o ra ngu n phân bón h

t

Tình hình s n xu t n m t i B c Thái Lan
T i Thái Lan, nuôi tr ng n m là m t ngành kinh t m

giúp phát

tri n nông thôn.
N

N

t lo i n m ch

tri n ph bi n nh t

c nhi

cao và phát

c nông dân Thái Lân tr ng t

1940. Ngày nay, n

n thu nh p chính c a nông dân Thái Lan,

t o ra l i nhu n THB 5000 (129 USD) m

o v i hình th c

s n xu t khác. Do n m có chu kì s n xu t ng n, nhanh chóng thu h i v n nên
n

thành ngành ki m thêm thu nh p cho nơng dân.
N m sị, n

là lo i n

T i m t s trang tr i l

c tr ng trong túi t i Thái Lan.

c trang b m t s máy móc và cơng c

máy tr

nd

gi i hóa. H

ng n m mà cịn cung c p nh ng b ch n m

cho các trang tr i khác.
N m sò và n

là lo i n

tr

ng b i nhi

n. T i m t trang tr i

i

Thái Lan, giá bán l là

t trung bình m
N m tr ng t

c tr ng nhi

H uh

i cây tr ng khác.

u tham gia tái ch ch t th i nông nghi

tr ng n m. G

ng n

c nhi u ti

Thái Lan khuy n khích tr ng m t s lo i n
này có giá b ng 25

o. Chính ph
c li u, lo i n

c li u

30 l n giá n m sò. Phát tri n nh ng lo i n m nà khơng

khác gì s n xu

Tình hình s n xu t n m t i Trung Qu c
Tr ng n m có th là ho
ra vi c làm và thu nh

ng công nông nghi

ng, t o


8

B ng 2.1: T ng s

ng n m trên th gi

a Trung

Qu c ( 1978-2002)

1978

T ng s
ng
( x1000 t n)
1060.0

1983

1453.0

1990
1994
1997
2002

3763.0
4909.3
6158.4
12250.0

Trung Qu

S

ng Trung Qu c
(x1000 t n)
60.0

T l
(%)
5.7

174.5

12.0

1083.0
2640.0
3918.0
8650.0

(Ngu n: Hi p h i n

28.8
53.8
63.6
70.6
c,2015 )

ng nhi u n

gi

c li u nh t trên th

ch a b nh c a n

Trong nh

c bi

i s phát tri n n

rãi t i Trung Qu c. Hi

n.

c tr ng r ng
bi n nh

c áp d ng tr ng

n m linh chi là s d ng g c cây,khúc gơc ng
pháp ti n b khác.
Tình hình s n xu t n m t i Hàn Qu c
Hàn Qu c, m t trong nh
ngh nuôi tr ng n

n hình trong cơng

c bi t trong khâu s n xu t gi ng và nuôi tr ng n m

i hóa và t
T

p chung nghiên c u n

thi t b

i hóa và t

ng hóa vào s n xu t n m.

T i m t nhà máy s n xu t n m r ng 2ha, s
trung bình 500kg n m sò và n
n liên t

u kh / ngày. S

ng n

nhà máy có t t c

qn m

mb o

i cơng nhân, bình

c tr 1500 2000 USD/ tháng.

2.2.2. Tình hình s n xu t n m
T ng s

ng nhà máy s n xu t ra

ng các lo i n

t trên 100.000 t

Vi t Nam
c li u c a Viêt Nam hi n
c nuôi tr ng ch y u


9

-N

r ng

các t nh mi n tây Nam B

Tà Vinh...) chi m 90% s n l
-M

ng n

c.

ng ch y u

chi m 70%s

nm

-N

c...)
c

ng, n m m

c tr ng t i mi n B c s

ng

kho ng 10.000 t n
M t s lo i n

c trơng và th nghi m, s

ng khơng

.
Tình hình s n xu t n m t i H i Phòng , 2008 2010
c s quan tâm c a t nh H i Phịng ngh ni tr ng n m t
phát tri n mang l i thu nh
nhi

i dân và gi i quy t v

c

vi c làm cho

ng c a t nh.

B ng 2.2: Th ng kê tình hình s n xu

ng n m t i H i Phòng

n
- H tr gi ng n m
- H tr xây d ng lán, tr i
- H tr xây d ng lò s y, lị h p
- Cơng tác chun giao cơng ngh
- Ngân hàng chính sách xã h i huy n cho vay v n
K t qu th c hi n
T ng s lán
Lán c

nh
Lán tr i t m
- Lò s y và lò h p
- Nguyên li u
K t qu
- T ng nguyên li u s n xu t n m
N m sò
N mm
N
S
ng n
Giá tr n
t
(Ngu n: Tài li
tài tình hình s n xu t n
li u, 2015) [16]

4.250 tri
1.000 tri
188,3 tri
1.080 tri
2.965 tri

u
u
u
u
u

667 lán

526 lán
141 lán
42 lò
150 t n
3389.3 t n
1021,7 t n
1349,4 t n
1017,1 t n
943,29 t n
17491,24 tri u
c


10

K t qu s n xu t n m t

t kh u Ng c

ng Hà Nam
Công ty Ng

c thành l
m 7 lo i n m: m

n nay cơng

m sị, n m chân dài, n m chân

châu, n m linh chi, n m m , n

B ng 2.3 : Th ng kê tình hình s n xu t t
xu t kh u Ng

ng

Hà Nam

ng
S công nhân t i nhà máy
S
ng t i làng ngh
S n ph m kinh doanh
- Tình hình tr ng n m
M
- S b ch
- N m khô
N m sò
- S b ch
-N
N m chân dài
- S b ch
-N
i
- Linh chi
- S b ch
- N m khô
- T ng doanh thu
- Thu lãi
( Tài li u ebook.com,
tài tình hình s n xu t n

2015) [16]

Volvariella volvacea,

20.000 m2
140
10.000
4.000

4v n
2.4 t n
2v n
10 t n
5.000
150 kg
2v n
400 kg
700 tri u
150 tri u
c li u,


11

Fungi
Ngành: Basidiomycota
garicomycetes
Agaricales
Pluteaceae
Chi: Volvariela

Lồi: V.volvacea

Hình 2.2:
- hình nút

hình chng


12

-

-

i
-400

34o

là 32 38 oC.
90%
- Khơng khí:

2

- Ánh sáng:
sáng
Lentinula edodes

Fungi

Ngành: Basidiomycota
Agaricomycetes
: Agaricales
Marasmiaceae
Chi: Letinula
Lồi : Letinula edodes
Hình


13

h

30

-

-

5-350C thích

i
20 25 oC

15 oC.

-

-45 %
.

h

-90 %
- pH: pH thích h p nh

ng c a n
p là 5. Trong th i kì m c qu th n m pH

= 3,5 4,5. N

m qu th s phát tri n ch

- Không khí: Là lo i n

u ki n kín gió thi u oxi n m

ng và phát d c kém
- Ánh sáng: Trong th

i n m không c

trong th i gian qu th phát tri n yêu c u ánh sáng tán x


14

tai mèo

rau

:
: Fungi
Ngành : Basidiomycota
: Agaricomycetes
: Auriculariales
H : Auricularaceae
Chi: Auricularia
Hình 2.4:
Tai n m có d ng m

ng khơng cu ng, m m m i khi cịn

và c

ng ho c khơng

lơng. Màu s c bi

i t tr

-

- Nhi
66 o

-28 oC

o

C

26oC.
-


15

là 90 -95%.
- pH:
là 5

5,5
- Ánh sáng:

S d ng vi sinh v t có ích , t p 1)[6]

(Tr
2.4. Gi i thi u n m sò tr ng (n

ng)

hay n m dai, n m tr ng, n

N

ng có tên

khoa h c là pleurotus sp. G m nhi u lo i thu c:
Chi Pleurotus

H Pleurotaceae
B Agaricales
L p ph Hymenomycetadae
Ngành ph Basidiomycotyna
Ngành n m th t Eumycota
Gi i n m Mycota hay Fungi

N

i 50 lồi khác nhau. Tuy nhiên s

c ni

tr ng ch kho ng 10 loài, g m nhi u loài khác nhau v hình d ng và màu s c,
ít b b nh, d tr ng. N m có d ng hình ph u l ch, thân có ba ph

n

và cu ng n m.
Vi t Nam, n
d

ng,s ng ho i sinh

y u m c hoang dã và thu c nhóm n m
g

ng. Vi c nuôi tr ng n m này b

u

16

t

u lo i nguyên li u khác nhau. Theo nghiên c u

c a nhi u ngành ch

i nhi

, bã mía, m

ng trên

u

t sinh h c cao.

(Lê Duy Th
2.4.1.

t nuôi tr ng n

p 1) [8]

m sinh h c
N

tr ng

mang bào t kéo dài xu

m là tai n m có d ng ph u l ch, phi n n m
n chân, cu ng n m g n g c có m t l p lơng nhung

m n. Tai n m khi cịn non s m màu khi l
Chu kì s ng c a n m b

ut

m bào t h u tính n y m n cho s i

p và th c
sinh s n là tai n m. Tai n m l
Qu th n m phát tri

ng vi
m bào t và b

u chu kì s ng m i.

n sau:

Hình 2.6
a. D ng san hô --> b. D ng dùi tr ng -->c. D ng ph u -->d. D ng
ph u l ch
--> e. D ng lá l c bình.
T

giai

n ph u sang ph u l ch có s

dinh

ng

kh

ng (tr ng

thay

i v

ch t (giá tr

n ph u l ch sang d ng lá có s nh y v t v
vì v y thu hái n m bào

n lúa tai

n m v a chuy n sang d ng lá.
(Lê Duy Th

t nuôi tr ng n

. t p 1) [8]

17

2.4.2.

ng
Ngồi y u t

ng t các ch t có trong nguyên li u tr ng n m
ng và phát tri n c a n m có

t khác nhau
* Nhi t
n
t

27

,

, pH, ánh sáng, oxy ...

: N m bào

tr ng m c nhi u

t s loài c n nhi t

32oC, th m chí 35oC

n m ra qu th
0

nhi

n nhi u y u

t 20

nhi

i r ng.

30oC, m t s loài khác c n

loài P.tuber-regium. Nhi t

m t s loài c n t 15

thích h p

25oC, s lồi khác c n t 25

30 -

C
m r t quan tr ng

i v i s

c a n m. Trong
cnh

m ra qu

m khơng khí t t nh t là 70

ng ng phát tri n và ch t, n u n m
và cháy vàng bìa

th

m nguyên li u u c u t 50 - 60%,

m khơng khí khơng
th

phát tri

n m.

95%.

m khơng khí 50%, n m

d ng ph u l ch và d ng lá thì s b khơ m t

nu

m cao trên 95%, tai n m d b

ng.
* pH: N m bào

có kh

t t. Tuy nhiên pH thích h p

ch

ng s

ng pH

i

i v i h u h t các loài n m bào

kho ng 5 7.
* Ánh sáng: y u t này ch c n thi t trong

n ra qu th nh m

kích thích n m phát tri n. Nhà ni tr ng n m c n có ánh sáng kho ng 200
300 lux (ánh sáng khu ch tán -ánh sáng phịng).
* Thơng thống: N m c n có
thơng thống v a ph i,

phát tri n vì v y nhà tr ng c n có

ph i tránh gió lùa tr c ti p.