MỘT SỐ BIỆN PHÁP PHÁT TRIỂN THỂ CHẤT CHO TRẺ 5-6 TUỔI
CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc Lập – Tự Do – Hạnh Phúc
----------o0o----------
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
SƠ YẾU LÝ LỊCH
Họ tên : Nguyễn Lệ Thủy
Sinh ngày: 24/ 04/ 1991
Năm vào ngành: tháng 10/2014
Đơn vị công tác: Trường Mầm non Hoa Sơn
Chức vụ: Giáo viên
Trình độ chuyên môn: Trung cấp Sư Phạm mầm non
Hệ đào tạo: Chính quy
A. ĐẶT VẤN ĐỀ
I – Lý do chọn đề tài:
Giáo dục mầm non là bậc học đầu tiên đặt nền móng cho sự
phát triển nhân cách con người mới, con người xã hội chủ nghĩa ở Việt
Nam. Việc chăm sóc giáo dục trẻ em ngay từ những tháng năm đầu tiên
của cuộc sống là một việc làm hết sức cần thiết và có ý nghĩa vô cùng
quan trọng. Giáo dục thể chất là một bộ phận hữu cơ của hệ thống giáo
dục, là điều kiện tất yếu đối với việc phát triển con người một cách toàn
diện.
Những người sáng lập ra chủ nghĩa Mác đã chỉ ra rằng trong giáo
dục thể chất thì thể dục là phương tiện hết sức quan trọng để phát triển
1
MỘT SỐ BIỆN PHÁP PHÁT TRIỂN THỂ CHẤT CHO TRẺ 5-6 TUỔI
thể lực con người, và nó phải được bắt đầu từ lứa tuổi nhỏ. Cũng với
tinh thần đó, ở Việt Nam, Bác Hồ đã nói: “Muốn làm được việc tốt, lao
động được giỏi phải có sức khoẻ, mà muốn có sức khoẻ phải luyện tập
thể dục thể thao..” (1960). Kêu gọi mọi người tập thể dục, Bác nói:
“Muốn có xã hội khoẻ mạnh thì từng con người phải khoẻ mạnh…”. Đất
nước ta đang có một bước chuyển mình mạnh mẽ trên con đường đi đến
xây dựng cuộc sống ấm no, văn minh và hạnh phúc.“Trẻ em hôm nay là
thế giới ngày mai” vì thế giáo dục con người ở lứa tuổi mầm non vừa là
quyền lợi, vừa là nghĩa vụ của mỗi người đối với xã hội, đối với cộng
đồng. Nghị quyết TW4 về những vấn đề cấp bách của sự nghiệp chăm
sóc và bảo vệ sức khoẻ của nhân dân có ghi rõ: “Sức khoẻ là cái vốn
quý nhất của mỗi con người và của toàn xã hội, là nhân tố quan trọng
trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ tổ quốc”
Phát triển thể chất là một trong năm mặt phát triển toàn diện cho
trẻ ở trường mầm non. Phát triển thể chất đối với trẻ vô cùng quan trọng
nó không chỉ là sự phát triển về hình thái cơ thể bên ngoài của trẻ mà nó
còn là yếu tố để giúp trẻ phát triển các mặt khác như: nhận thức, ngôn
ngữ, tình cảm xã hội – thẩm mỹ.
Ở lứa tuổi mầm non cơ thể trẻ đang phát triển mạnh mẽ, hệ thần
kinh, hệ cơ hình thành nhanh, bộ máy hô hấp đang hoàn thiện, cơ thể trẻ
còn non yếu dễ bị phát triển lệch lạc, mất cân đối nếu không được chăm
sóc giáo dục đúng đắn thì có thể gây nên những thiếu sót trong sự phát
triển cơ thể trẻ mà không thể khắc phục được.Với tầm quan trọng như
2
MỘT SỐ BIỆN PHÁP PHÁT TRIỂN THỂ CHẤT CHO TRẺ 5-6 TUỔI
thế, Bộ giáo dục và đào tạo đã ban hành hướng dẫn thực hiện chuyên đề:
“Nâng cao chất lượng giáo dục phát triển vận động cho trẻ trong
trường mầm non” giai đoạn 2013-2016 nhằm mục tiêu chung là nâng
cao chất lượng giáo dục phát triển vận động giúp cơ thể trẻ phát triển các
tố chất vận động (nhanh, bền, dẻo dai và khéo léo) góp phần nâng cao
tầm vóc và thể lực của trẻ em Việt Nam.
Phát triển thể chất là một trong năm mặt phát triển toàn diện cho
trẻ ở trường mầm non. Ở trường mầm non việc giáo dục để phát triển thể
lực cho trẻ thông qua nhiều nội dung như: chăm sóc nuôi dưỡng, phát
triển các vận động tinh – vận động thô cho trẻ… Và chúng ta có thể
khẳng định rằng 1 cơ thể khoẻ mạnh luôn là tiền đề cho mọi tài năng.
Trong quá trình tham gia các vận động trẻ còn được phát triển
thêm cả về mặt tình cảm - xã hội cũng như thẩm mỹ. Hoạt động thể chất
làm thoả mãn nhu cầu vận động của trẻ tạo cho tinh thần trẻ được sảng
khoái, vui vẻ, giúp phát triển mối quan hệ giữa cô và trẻ cũng như phát
triển tốt mối quan hệ bạn bè trong phối hợp vận động cùng các bạn. Cơ
thể khoẻ mạnh, phát triển cân đối, hài hoà là một biểu hiện của nét đẹp
về hình thể, những bài tập vận động có nhịp điệu. Kết hợp với âm nhạc
giúp trẻ cảm nhận được sâu sắc về nhịp điệu, thể hiện tốt hơn, đẹp hơn
các động tác và nhất là các hoạt động phát triển các cử động bàn tay,
ngón tay giúp phát triển các vận động tinh tế khéo léo. Nhưng trên thực
tế trong trường mầm non nói chung việc cho trẻ hoạt động phát triển thể
chất chưa làm được điều đó. Các hoạt động tổ chức giáo dục phát triển
3
MỘT SỐ BIỆN PHÁP PHÁT TRIỂN THỂ CHẤT CHO TRẺ 5-6 TUỔI
thể chất cũng chỉ gói gọn theo giáo trình cũ không kích thích được tính
tích cực chủ động của trẻ, hình thức tổ chức chưa sáng tạo hấp dẫn, dẫn
đến hoạt động chưa đạt hiệu quả cao, trẻ chưa hứng thú tham gia vào các
hoạt động. Bên cạnh đó ngày nay các bậc phụ huynh có xu hướng sợ con
em mình bị va chạm, tổn thương khi tham gia các vận động nên thường
hạn chế cho trẻ vận động, để trẻ chơi với các thiết bị điện tử. Những điều
này đã và đang ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển thể chất và tinh
thần của trẻ. Vậy làm thế nào để thay đổi được nhận thức của phụ huynh
về vấn đề phát triển sức khoẻ cho trẻ thông qua các hoạt động? làm thế
nào để có những phương pháp tổ chức phát triển vận động cho trẻ tốt
hơn để mang đến cho các em một thể lực phát triển cân đối? Đó là điều
tôi thường băn khoăn và trăn trở, xuất phát từ những lí do trên tôi đã
quyết định lựa chọn sáng kiến “Một số biện pháp phát triển thể chất
cho trẻ 5 – 6 tuổi”.
Thời gian thực hiện năm học 2015 - 2016
* Điểm mới của sáng kiến:
Theo bản thân tôi sáng kiến mà tôi lựa chọn “Một số biện pháp phát
triển thể chất cho trẻ 5 - 6 tuổi”, đây là một sáng kiến hoàn toàn mới
mà bản thân tự nghiên cứu, tìm hiểu. Qua tài liệu, chương trình học Bồi
dưỡng thường xuyên năm học 2013- 2014. Tính mới của sáng kiến mà
tôi thực hiện là giúp cho phụ huynh có những hiểu biết và quan tâm đến
lĩnh vực phát triển vận động của con em mình. Đặc biệt là hình thành ở
4
MỘT SỐ BIỆN PHÁP PHÁT TRIỂN THỂ CHẤT CHO TRẺ 5-6 TUỔI
trẻ tính tự tin, mạnh dạn, các kỷ năng kỷ xảo vận động. Giúp cho giáo
viên ứng dụng các phương pháp, biện pháp dạy học tích cực gây hứng
thú nhằm nâng cao chất lượng phát triển vận động cho trẻ ở trường mầm
non.
1.1.Phạm vi áp dụng của sáng kiến.
Từ thực tế khi tổ chức hoạt động phát triển thể chất cho trẻ trong các
trường mầm non nói cung và ở trường Mầm non Hoa Sơn nói riêng mỗi
nhà giáo chúng ta cần phải đẩy mạnh việc nâng cao chất lượng phát triển
thể chất cho trẻ trong các hoạt động giáo dục. Từ thực tế đó tôi đã áp
dụng thành công sáng kiến này và có thể triển khai áp dụng cho tất cả
các trường Mầm non khác ở trên địa bàn huyện và nhân rộng đến các
trường Mầm non trong toàn tỉnh.
II. Giải quyết vấn đề.
1.
Thực trạng trước khi áp dụng sáng kiến “Một số biện pháp
nâng cao chất lượng giáo dục phát triển thể chất cho trẻ 5-6
tuổi”
* Thuận lợi
Được sự quan tâm của Ban giám hiệu nhà trường đã chỉ đạo sâu sát,
tạo điều kiện mua sắm cơ sở vật chất, đồ dùng đồ chơi phục vụ cho việc
dạy và học.
Bản thân có lòng yêu nghề, nhiệt huyết với công việc.
5
MỘT SỐ BIỆN PHÁP PHÁT TRIỂN THỂ CHẤT CHO TRẺ 5-6 TUỔI
Trường lớp có quy mô, gọn gàng, sạch sẽ, phòng học đảm bảo diện
tích cho số trẻ hoạt động trong lớp.
* Khó khăn
Trong quá trình tổ chức hoạt động cho trẻ giáo viên chưa có nhiều
hình thức tổ chức linh hoạt sáng tạo vào hoạt động khiến trẻ gò bó chưa
hứng thú học cho nên giờ hoạt động thể chất chưa đạt hiệu quả cao.
Tài liệu tham khảo còn hạn chế.
Tuy nhà trường đã quan tâm mua sắm một số đồ dùng đồ chơi, dụng
cụ luyện tập cho trẻ song để đáp ứng với mục tiêu phát triển thể chất cho
trẻ thì còn thiếu, đồ dùng trực quan chưa hấp dẫn đối với trẻ.
Là một trong những trường thuộc vùng nông thôn, đa số phụ huynh
làm nông nên ít có điều kiện quan tâm đến con cái, đặc biệt là vấn đề
phát triển thể lực cho trẻ. Do vậy tình trạng sức khoẻ của trẻ trong toàn
trường nói chung và của lớp tôi nói riêng là không đồng đều.
* Kết quả khảo sát thực tế:
Số cháu trong lớp là: 24
+ Số cháu trai: 15
+ Số cháu gái: 9
Kết quả khảo sát khi chưa thực hiện biện pháp:
6
MỘT SỐ BIỆN PHÁP PHÁT TRIỂN THỂ CHẤT CHO TRẺ 5-6 TUỔI
* Về giáo dục:
Trẻ mạnh dạn tích cực tham gia hoạt động: 15/24 trẻ
Kỹ năng vận động:
Vận động thô: đạt: 15/24 trẻ; chưa đạt: 9/24 trẻ
Vận động tinh: đạt: 18/24 trẻ; chưa đạt: 6/24 trẻ
* Về sức khoẻ:
+ Cân nặng: 20/24 trẻ phát triển bình thường, chiếm 83%
+ Chiều cao: 21/24 trẻ phát triển bình thường, chiếm 87%
* Nguyên nhân:
Giáo viên chưa tự tin mạnh dạn để đổi mới phương pháp dạy học,
còn sợ sai, e dè, chưa thoát khỏi phương pháp dạy học cũ. Bên cạnh đó
môi trường cho trẻ hoạt động chưa đáp ứng được nhu cầu với thực tế
hiện nay. Phụ huynh học sinh chưa nhận thức sâu sắc về việc phát triển
thể chất cho trẻ.
Giải quyết những khó khăn nêu trên không những cần phải có sự sỗ
lực của giáo viên, mà còn nhờ sự giúp đỡ, phối kết hợp của gia đình và
nhà trường. trước thực trạng đó, cũng như nhận thức được tình hình thực
tế hiện nay tôi đã suy nghĩ và tìm ra những biện pháp để chất lượng giáo
dục thể chất cho trẻ ngày càng được nâng cao:
7
MỘT SỐ BIỆN PHÁP PHÁT TRIỂN THỂ CHẤT CHO TRẺ 5-6 TUỔI
2.2. Các biện pháp thực hiện
Biện pháp thứ nhất: Xây dựng môi trường hoạt động thể chất
và đảm bảo an toàn cho trẻ.
* Môi trường học tập.
Để gây hứng thú cho trẻ mỗi khi đến lớp việc tạo môi trường hoạt
động là điều tất yếu. Muốn có môi trường học tập tốt phải đảm bảo tạo
dựng được cơ sở vật chất, trang bị đồ chơi, thiết bị cho trẻ phát triển vận
động phù hợp (phòng giáo dục thể chất, sân chơi, đồ chơi ngoài trời,
thiết bị, đồ dùng trong lớp) đồng thời phải xây dựng được môi trường
thân thiện đối với trẻ. Để làm được điều đó ngay từ đầu năm học tôi đã
chủ động bàn bạc hai cô trong một lớp nghiên cứu chương trình dựa vào
việc phân phối các chủ đề trong năm để xây dựng kế hoạch lớp theo
năm, tháng, chủ đề, có kế hoạch cụ thể rõ ràng kết hợp xây dựng kế
hoạch chuyên đề “nâng cao chất lượng giáo dục phát triển thể chất”
của lớp được nhà trường triển khai theo từng năm học. Từ đó tôi đã chủ
động sắp xếp trang trí môi trường lớp học phù hợp, bố trí các góc logic,
đặc biệt là góc vận động, thường là những đồ dùng luyện tập cồng kềnh,
tôi giành khoảng rộng hơn để trưng bày được những đồ dùng tập luyện
mà trẻ thích. Ở trong môi trường đó, trẻ được tiếp thu tri thức trong một
bầu không khí thân thiện, gần gũi giúp trẻ hứng thú trong học tập.
Tuỳ vào từng góc chơi tôi thường xuyên cho trẻ trải nghiệm các
hoạt động, giúp trẻ tạo ra các sản phẩm để trẻ phát triển được các vận
8
MỘT SỐ BIỆN PHÁP PHÁT TRIỂN THỂ CHẤT CHO TRẺ 5-6 TUỔI
động tinh như: xé, dán, cắt. nặn. Những sản phẩm từ chính bàn tay trẻ
làm ra trẻ rất yêu thích giúp trẻ hăng say thể hiện ý tưởng của mình.
Bên cạnh đó môi trường ngoài lớp học là yếu tố không thể thiếu
được, để có được môi trường ngoài lớp học phù hợp tôi đã chủ động đề
xuất với ban giáo hiệu nhà trường bố trí 6-7 loại đồ chơi ngoài trời phù
hợp với sân trường, tạo khoảng không gian, vị trí chơi, tập luyện cho trẻ
thoải mái, đặc biệt đảm bảo an toàn cho trẻ. Tuỳ theo vị trí mỗi loại đồ
chơi tôi đều tận dụng các loại nệm mỏng đã cũ đặt vào vị trí phù hợp để
khỏi bị trầy xước khi trẻ chơi, ví dụ như: cầu trượt, thang leo,..thường
xuyên kiểm tra trước khi trẻ luyện tập. Ngoài ra, tuỳ theo thời tiết trong
ngày tôi có thể cho trẻ lao động, vệ sinh, chăm sóc vườn hoa, đây cũng
là một hoạt động giúp trẻ phát triển thể lực qua đó giúp cho trẻ biết yêu
thiên nhiên, yêu lao động.
* Đồ dùng, dụng cụ cho trẻ luyện tập.
Để trẻ hứng thú vào hoạt động, bám sát kế hoạch và chủ đề trong
năm, ngoài những đồ dùng đồ chơi được nhà trường cung cấp tôi đã chủ
động bàn bạc giữa hai cô để tự làm mới được nhiều đồ dùng dụng cụ
luyện tập cho trẻ, tôi đã dùng các loại ống nước để làm vòng thể dục,
dùng các loại vải vụn để làm bao cát cho trẻ ném, dùng các dây hoa để
trang trí cổng thể dục cho trẻ chui qua, dùng các bánh xe cỡ lớn làm xích
đu cho trẻ chơi..Tuy nhiên các loại đồ dùng phục vụ cho trẻ hoạt động
9
MỘT SỐ BIỆN PHÁP PHÁT TRIỂN THỂ CHẤT CHO TRẺ 5-6 TUỔI
đều được làm đảm bảo an toàn, không sắc nhọn, phải bền, chắc, có độ
mềm dẻo.
Các hoạt động trong trường mầm non đặc biệt là trong hoạt động
phát triển vận động việc sử dụng đồ dùng trực quan là một biện pháp vô
cùng quan trọng bởi vì hoạt động thể chất chủ yếu thông qua các bài tập
có tính thực tế, các bài luyện tập khác nhau đều có những loại đồ dùng,
dụng cụ khác nhau, giúp cho trẻ chơi mà học một cách nhẹ nhàng.
Biện pháp thứ hai: Tổ chức hoạt động phát triển thể chất
cho trẻ.
Tổ chức hoạt động giáo dục thể chất cho trẻ là nội dung thiết yếu
trong quá trình phát triển vận động cho trẻ mầm non, vì vậy khi lựa chọn
nội dung giáo dục phát triển vận động cho trẻ tôi cần theo các nguyên
tắc:
Bám sát chương trình giáo dục mầm non hiện hành để lựa chọn nội
dung, mục tiêu phù hợp độ tuổi.
Đảm bảo tính liên tục và tính hệ thống, tính cá biệt. Sự kết hợp hợp
lý giữa các vận động có tính chất động và tĩnh, phù hợp với điều kiện
thực tế của trường, lớp và địa phương. Như chúng ta đã biết qua tài liệu
“Giáo dục phát triển vận động cho trẻ trong trường mầm non” có 9 hình
thức:
10
MỘT SỐ BIỆN PHÁP PHÁT TRIỂN THỂ CHẤT CHO TRẺ 5-6 TUỔI
“Giờ thể dục, thể dục sáng, phút thể dục, trò chơi vận động, dạo
chơi ngoài trời, tuần lễ sức khoẻ ở trường mầm non, ngày hội thể dục,
thể thao ở trường mầm non, bài tập phát triển vận động cá nhân, các
hoạt động nhằm giáo dục phát triển cử động của bàn tay, ngón tay phối
hợp vận động tay, mắt và kỹ năng phối hợp sử dụng các đồ dùng dụng
cụ”
Để đạt được những kỹ năng kỹ xảo vận động có mục đích và hình
thành những kỹ năng vận động đúng thì giờ thể dục được coi là hình
thức cơ bản để tổ chức hoạt động giáo dục phát triển vận động cho trẻ.
Ở mỗi hình thức tuỳ theo từng nội dung bài dạy mà tôi có thể lựa
chọn phương pháp đồ dùng dụng cụ luyện tập khác nhau.
* Khi tổ chức một tiết thể dục: Bám vào kế hoạch năm, trước hết
tôi phải lựa chọn nội dung bài dạy, sau đó xác định mục tiêu cần đạt sau
bài dạy.
* “Giờ thể dục” gồm có 3 phần: Khởi động, trọng động và hồi
tĩnh, mỗi phần đều giải quyết một nhiệm vụ nhất định, mỗi phần có tác
dụng và hỗ trợ lẫn nhau và hoàn thiện cho nhau, để trẻ hứng thú hơn
giữa các phần tôi cho trẻ thực hiện phần chuyển tiếp nhẹ nhàng như trò
chơi nhỏ “Chuông reo ở đâu?” “Bạn ở phía nào của con” hay trò chơi
“Tiếng gọi của ai?”. Ngoài ra, tuỳ theo mỗi phần tôi có thể kết hợp
nhũng bài hát, bản nhạc cho trẻ thêm thoải mái, hứng thú trong khi luyện
tập.
11
MỘT SỐ BIỆN PHÁP PHÁT TRIỂN THỂ CHẤT CHO TRẺ 5-6 TUỔI
Ví dụ: Chủ đề: Hiện tượng thiên nhiên
Phần khởi động: Kết hợp bài hát “Cho tôi đi làm mưa với”
Phần hồi tĩnh: Cho trẻ đi nhẹ nhàng kết hợp những tiếng nhạc du
dương của gió, tiếng suối chảy róc rách.
Đặc biệt trong giờ học tôi dùng một loại tín hiệu thống nhất để
khỏi ảnh hưởng đến sự chú ý của trẻ, bên cạnh đó tôi luôn sử dụng khẩu
lệnh, mệnh lệnh như: “Nghiêm”, “Nghỉ”, “Đi”, “Chạy”, “Dừng lại”,
mệnh lệnh, khẩu lệnh rõ ràng, dứt khoát và lôi cuốn sự tập trung chú ý
của trẻ. Trong quá trình trẻ tập luyện tuỳ theo đối tượng cháu tôi có thể
nâng cao dần yêu cầu của hoạt động, tuỳ theo từng chủ đề tôi lựa chọn
các bài hát phù hợp.
Như vậy, trong một giờ thể dục, để đạt được kết quả giáo viên
phải biết kết hợp nhiều yếu tố để tổ chức cho trẻ tham gia hoạt động có
hiệu quả.
* Phát triển thể chất cho trẻ thông qua các hoạt động khác.
Nhiệm vụ phát triển vận động cho trẻ không chỉ trên tiết học mà
còn được tổ chức thông qua các hoạt động trên ngày. Ví dụ: khi tổ chức
các môn học khác như vẽ, cắt, xé hoặc đọc thơ, kể chuyện hoặc cho trẻ
khám phá môi trường xung quanh, để giảm bớt sự căng thẳng, mệt mỏi
của trẻ tôi đã cho trẻ vận động “phút thể dục” theo bài:
12
MỘT SỐ BIỆN PHÁP PHÁT TRIỂN THỂ CHẤT CHO TRẺ 5-6 TUỔI
Cúi mãi mỏi lưng
Viết mãi mỏi tay
Thể dục thế này
Là hết mệt mỏi
Hay: Cho trẻ xoay cổ tay , nghiêng người về hai bên theo nhịp
đếm của cô. Bên cạnh đó, dưới mọi hình thức và bằng nhiều cách tôi có
thể tổ chức “Trò chơi vận động” để gây hứng thú cho trẻ, có thể cho trẻ
tạo dáng, bắt chước hành động hoặc tiếng của các con vật.
Ví dụ: Khi tổ chức cho trẻ tìm hiểu một số con vật , phần cuối hoạt
động, tôi tổ chức cho trẻ chơi trò chơi “Tạo dáng”. Có thể cho trẻ đi theo
một bản nhạc và cô yêu cầu trẻ tạo dáng các con vật theo yêu cầu của cô
hoặc trò chơi “Ai nhanh nhất”. Với hình thức này vừa tạo cho trẻ không
khí thoải mái, vui vẽ sau hoạt động nhưng cũng thông qua đó cơ thể trẻ
được chuyển trạng thái từ tỉnh sang động. Có thể tổ chức trò chơi vào
nhiều thời điểm trong ngày như khi đón, trả trẻ, hoặc các hoạt động
ngoài trời. Như vậy “Trò chơi vận động” có ảnh hưởng tích cực đến các
hoạt động của các cơ quan trong cơ thể trẻ đặc biệt là thông qua đó để
hoàn thiện các kỹ năng, kỹ xảo vận động. Khi tham gia trò chơi, trẻ tích
cực chủ động, sáng tạo vì thế “Trò chơi vận động” còn là phương tiện
giáo dục toàn diện cho trẻ.
13
MỘT SỐ BIỆN PHÁP PHÁT TRIỂN THỂ CHẤT CHO TRẺ 5-6 TUỔI
Việc tổ chức cho trẻ tập “Thể dục sáng” thường xuyên giúp trẻ hít
thở sâu, điều hoà nhịp thở, tăng cường quá trình trao đổi chất và tuần
hoàn trong cơ thể, nó hỗ trợ cho các hoạt động trong ngày của trẻ thêm
nhịp nhàng, nhanh nhẹn.
Khi tổ chức cho trẻ tập thể dục sáng, tôi thường chú ý những điểm
sau:
. Đảm bảo sân bãi an toàn cho trẻ.
. Đảm bảo 3 phần như một giờ thể dục.
. Các động tác thể dục trẻ phải được làm quen trước đó, các động
tác lựa chọn phải tác động lên các nhóm cơ chính của cơ thể và hệ hô
hấp.
. Các động tác luyện tập phải thực hiện theo thứ tự các bộ phận
trên cơ thể (hô hấp – tay – lườn – lưng – bụng – chân).
Tổ chức cho trẻ tập theo nhạc các bài hát “Nhà mình rất vui”, “Bé
yêu biển lắm”…, để thêm phần hứng thú, hấp dẫn tôi cho trẻ tập với cờ,
nơ, vòng, gậy thể dục.
Là hoạt động có vai trò quan trọng trong sự phát triển vận động
cho trẻ. Tham gia vào hoạt động ngoài trời tạo điều kiện tối ưu cho sự
phát triển toàn diện của trẻ. Tôi thường xuyên cho trẻ “dạo chơi ngoài
trời”, cho trẻ chơi với các loại bóng, dải lụa, ruy băng và các dụng cụ
khác.
14
MỘT SỐ BIỆN PHÁP PHÁT TRIỂN THỂ CHẤT CHO TRẺ 5-6 TUỔI
Ngoài ra, “hoạt động tự do” của trẻ cũng có vai trò quan trọng
trong việc phát triển vận động và tinh thần cho trẻ. Hằng ngày, tôi giành
thời gian cho trẻ tự do vận động chạy, nhảy, tham gia các trò chơi với đồ
chơi có sẵn trong sân, dụng cụ thể dục hoặc tham gia các trò chơi vận
động, dân gian đơn giản, lao động chăm sóc sân vườn, vệ sinh đồ chơi
trong sân.
Để tạo điều kiện cho trẻ được vui chơi thoải mái, tôi thường kết
hợp giữa 2 cô trong một lớp để tổ chức “Tuần lễ sức khoẻ” cho trẻ, để
làm tốt điều này, tôi xây dựng kế hoạc rõ ràng trong một tuần tránh lặp
đi lặp lại các vận động.
Có thể cho trẻ xem sách, xem tranh, xem phim về các hoạt động
thể dục thể thao, tổ chức các trò chơi quen thuộc như “Bịt mắt bắt dê”,
“Nhảy tiếp sức”…, chơi vận động tự do, đưa ra các bài tập trẻ đã được
làm quen để nhằm củng cố các kỹ năng, kỹ xảo vận động cho trẻ.
Ví dụ: Thứ 2: - Buổi sáng: Trang trí lớp học, tổ chức tiết học theo
chủ đề “Du lịch đến đất nước sức khoẻ”, cho trẻ chơi các trò chơi củng
cố kỹ năng vệ sinh cá nhân.Lao động nhặt lá, nhổ cỏ vườn trường, chơi
trò chơi “Bịt mắt bắt dê”
Buổi chiều: Thi vẽ tranh về những hiểu biết của trẻ về vệ sinh
cá nhân.
Thứ 3: - Buổi sáng: Tổ chức các bài tập thể lực và chơi các trò chơi
trẻ thích
15
MỘT SỐ BIỆN PHÁP PHÁT TRIỂN THỂ CHẤT CHO TRẺ 5-6 TUỔI
+ Dạo chơi buổi sáng: Chơi trò chơi vận động: “Chó sói xấu
tính”.
- Buổi chiều: Cho trẻ xem các tranh ảnh thi đấu của các vận
độngviên,
Thứ 4:- Buổi sáng: Trò chuyện về chăm sóc sức khoẻ cá nhân.
+ Dạo chơi buổi sáng: Chơi trò chơi: “Chạy đuổi và làm theo
cô”
- Buổi chiều: Xem tivi các tiết mục uốn dẻo.
Thứ 5:- Buổi sáng: Tổ chức trò chơi: “Cháu thích làm vận động
nào?”
+ Dạo chơi buổi sáng: Trò chơi “Kéo co”
- Buổi chiều: Cho trẻ chơi trò chơi dân gian trẻ thích.
Thứ 6: -Buổi sáng: Gặp gỡ mời phụ huynh đến dự hoạt động của
trẻ.
- Buổi chiều: Trò chơi giải trí “Những vận động viên vui vẽ”
Như vậy, tổ chức “Tuần lễ sức khoẻ” một cách khoa học sẽ giúp
cho trẻ cũng cố được các kỹ năng vận động nhưng rất thoải mái, nhẹ
nhàng.Ngoài ra, việc cho trẻ tham gia “Ngày hội sức khoẻ” ở cấp trường
giúp cho trẻ tham gia trực tiếp vào hoạt động thể dục thể thao, tạo không
16
MỘT SỐ BIỆN PHÁP PHÁT TRIỂN THỂ CHẤT CHO TRẺ 5-6 TUỔI
khí thi đua rèn luyện giữa các lớp, giữa các cá nhân với nhau, qua đó
thúc đẩy hoạt động tập thể, phát triển ở trẻ tính linh hoạt, mạnh dạn.
Tóm lại, việc phối kết hợp các môn học, các phương pháp tổ chức
trong quá trình giáo dục phát triển vận động cho trẻ là vấn đề rất quan
trọng tạo cho trẻ hứng thú trong hoạt động nhằm đạt được mục đích yêu
cầu đưa ra của giáo viên.
Biện pháp thứ ba: Phối kết hợp với phụ huynh.
Như chúng ta đã biết chăm sóc giáo dục trẻ là một trong những
nhiệm vụ quan trọng không chỉ riêng của bậc học mầm non. Cho đến
nay có rất nhiều hình thức và phương pháp chăm sóc trẻ khác nhau
nhưng dù có thực hiện phương pháp chăm sóc giáo dục trẻ theo hướng
nào nếu như chỉ có nhà trường và giáo viên nỗ lực cố gắng mà không có
sự phối kết hợp với gia đình và các bậc phụ huynh về cách chăm sóc
giáo dục trẻ thì hiệu quả giáo dục sẽ không cao, đặc biệt là trong quá
trình tổ chức giáo dục phát triển thể chất cho trẻ. Nhận thức rõ trách
nhiệm của người giáo viên tôi đã suy nghĩ và tìm cách vận dụng với thực
tế tại lớp của mình. Trong các buổi họp phụ huynh đầu năm và khi đón
trả trẻ, bằng nhiều biện pháp tôi đã tuyên truyền với các bậc phụ huynh
về tầm quan trọng của việc phát triển thể chất đối với trẻ và sự cần thiết
trong việc sưu tầm, đầu tư mua sắm các thiết bị cơ sở vật chất phục vụ
cho hoạt động thể chất đối với trẻ. Và để làm được điều này, tôi đã tổ
chức “Tuần lễ sức khoẻ” ngay tại lớp. Thông qua hoạt động này, tôi đã
17
MỘT SỐ BIỆN PHÁP PHÁT TRIỂN THỂ CHẤT CHO TRẺ 5-6 TUỔI
tuyên truyền một cách thuận lợi và nhận được sự ủng hộ của ban giám
hiệu nhà trường, của các bậc phụ huynh không chỉ về tinh thần mà còn
có cả về vật chất của phụ huynh đóng góp tham gia. Đến thời điểm hiện
tại, lớp tôi đã có đủ các đồ dùng, dụng cụ cơ bản cho trẻ hoạt động như
ghế thể dục, thang leo, bập bênh, vòng, gậy, cờ, nơ, các loại thảm, cho
trẻ luyện tập. Đặc biệt hơn là phụ huynh đã nhận thức được sâu sắc về
sự cần thiết phải tổ chức các hoạt động phát triển vận động cho trẻ như
thông qua một số việc làm ở nhà, phụ huynh không làm thay trẻ những
việc đơn giản mà trẻ thích làm, cho trẻ được trải nghiệm thực tế phù hợp
với lứa tuổi như nhổ cỏ, bắt sâu, quét nhà…
Việc tuyên truyền đến cha mẹ học sinh để nhận được sự phối kết
hợp với nhà trường trong các hoạt động đã góp phần đẩy mạnh chất
lượng toàn diện trong nhà trường. điều này càng rõ nét hơn khi trường
đang chuẩn bị cho giai đoạn hoàn tất hồ sơ để đánh giá kiểm định chất
lượng của nhà trường.
* Từ những biện pháp nêu trên, trong quá trình thực hiện đã
đạt được kết quả như sau:
Trong thời gian qua, cùng với sự nỗ lực cố gắng của bản thân về
mọi mặt và sự giúp đỡ của ban giám hiệu nhà trường, của chị em đồng
nghiệp và phụ huynh, bản thân tôi đã đạt được nhiều thành tích trong
công tác giảng dạy nói chung và trong việc tổ chức các hoạt động giáo
dục thể chất cho trẻ nói riêng:
18
MỘT SỐ BIỆN PHÁP PHÁT TRIỂN THỂ CHẤT CHO TRẺ 5-6 TUỔI
* Với giáo viên: Bản thân tôi ngày càng có kinh nghiệm sâu sắc
hơn trong việc tổ chức hoạt động phát triển vận động cho trẻ.
Là một giáo viên trẻ, tôi tự tin khi tổ chức các hoạt động trong nhà
trường, bám sát kế hoạch và tự làm chủ được khi xây dựng kế hoạch.
Bản thân được ban giám hiệu nhà trường và đồng nghiệp đánh giá
cao về công tác giảng dạy và khả năng tổ chức các hoạt động phát triển
vận động cho trẻ. Được phụ huynh tin tưởng, quý mến.
* Đối với trẻ: Trẻ hứng thú hơn trong các giờ vận động, thích vận
động, tự tin, nhanh nhẹn, có tinh thần hợp tác cùng bạn bè, thể lực của
trẻ ngày được nâng lên rõ rệt, trẻ khoẻ mạnh và tăng cân đều, trẻ được
chăm sóc trong môi trường an toàn, lành mạnh. Các chỉ tiêu đề ra đều
đạt như giảm tỉ lệ suy dinh dưỡng, không xảy ra tai nạn thương tích,
dịch bệnh. Kết quả cụ thể như sau:
* Về giáo dục:
Trẻ mạnh dạn tích cực tham gia hoạt động: 23/24 trẻ
Kỹ năng vận động:
Vận động thô: đạt: 22/24 trẻ; chưa đạt: 2/27 trẻ
Vận động tinh: đạt: 23/24 trẻ; chưa đạt: 1/24 trẻ
* Về sức khoẻ:
+ Cân nặng: 24/24 trẻ phát triển bình thường, chiếm 100%
19
MỘT SỐ BIỆN PHÁP PHÁT TRIỂN THỂ CHẤT CHO TRẺ 5-6 TUỔI
+ Chiều cao: 23/24 trẻ phát triển bình thường, chiếm 95.8%
* Đối với phụ huynh: Phụ huynh ngày càng nhận thức sâu sắc hơn
việc học tập của con em mình. Khi ở trường, thường xuyên quan tâm
đến tình trạng sức khoẻ và các hoạt động của trẻ khi ở nhà. Tin tưởng và
hưởng ứng mạnh mẽ cùng nhà trường phối kết hợp làm tốt chuyên đề
“nâng cao chất lượng giáo dục phát triển thể chất cho trẻ trong trường
mầm non”.
III. PHẦN KẾT LUẬN.
3.1. Ý nghĩa
Không ai có thể phủ nhận vai trò của sức khoẻ đối với sự phát triển
của mỗi người. Bởi vì sức khoẻ là vốn quý giá nhất có ý nghĩa sống còn
đối với con người, đặc biệt là trẻ dưới 6 tuổi. Ở lứa tuổi này quá trình
tăng trưởng của trẻ diễn ra rất nhanh chóng, việc hoạt động giáo dục thể
chất không chỉ tạo cơ hội cho trẻ vận động một cách thoải mái tích cực
để phát triển thể lực mà qua hoạt động này trẻ còn học được tính kỷ luật,
biết hợp tác chia sẻ cùng các bạn và quan trọng hơn nữa là giúp trẻ: học
qua chơi, chơi bằng học. Trẻ được phát triển về thể chất qua sự phát triển
cử động các nhóm cơ hô hấp, tay, bụng, chân, phát triển các vận động
thô, vận động tinh phù hợp với đặc điểm tâm sinh lý của trẻ.
Khi trẻ vận động, các bộ phận trên cơ thể cùng phối hợp vận động và
phát triển, do đó giáo dục thể chất có ý nghĩa đối với việc phát triển về
thể lực và giúp cho hệ thần kinh của trẻ mẫu giáo lớn dần dần phát triển
toàn diện, đồng thời h=ình thành và phát triển về: Đức - Trí - Thể - Mỹ
cho trẻ. Nó góp phần giúp trẻ trở thành con người toàn diện – Thông qua
hoạt động này đã tạo được không khí: nhà trường thân thiện, học sinh
tích cực.
20
MỘT SỐ BIỆN PHÁP PHÁT TRIỂN THỂ CHẤT CHO TRẺ 5-6 TUỔI
Giáo dục thể chất cho trẻ trong trường mầm non là một nội dung quan
trọng trong chương trình giáo dục mầm non, việc thực hiện chuyên đề
“nâng cao chất lượng giáo dục phát triển thể chất cho trẻ trong trường
mầm non” trong năm học này và cả những năm tiếp theo đối với tôi sẽ là
cơ sở quan trọng nâng cao chất lượng giáo dục thể chất cho trẻ, góp
phần giáo dục toàn diện đức - trí - thể - mỹ cho trẻ ngay từ bậc học đầu
cần đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục trong giai đoạn hiện nay.
3.2. Kiến nghị
Để cho việc giáo dục thể chất ở khối mẫu giáo nhỡ nói chung và các
khối khác trong nhà trường được phát triển tốt hơn, tôi có một số đề nghị
như sau: Nhà trường không ngừng tăng cường sự phối hợp giữa gia
đình, nhà trường và địa phương để nâng cao công tác chăm sóc sức khoẻ
và thể lực cho trẻ. Đầu tư mua sắm thêm một số đồ dùng đáp ứng nhu
cầu đổi mới hiện nay .Thường xuyên mở các lớp bồi dưỡng về chuyên
đề cho giáo viên được tham gia học tập. Đầu tư kinh phí tạo điều kiện
cho trẻ đi tham quan.
Trên đây là một số biện pháp mà tôi đã thực hiện để “Nâng cao chất
lượng giáo dục phát triển thể chất cho trẻ 5-6 tuổi trong trường
mầm non Hoa Sơn ” có hiệu quả, rất mong nhận được ý kiến đóng góp
của các quý cấp lãnh đạo cùng các bạn đồng nghiệp để bài viết được
hoàn thiện và áp dụng rộng rãi hơn để cùng đưa ngành học mầm non
ngày càng phát triển mạnh mẽ về mọi mặt vì:
“Trẻ em hôm nay thế giới ngày mai”.
21
MỘT SỐ BIỆN PHÁP PHÁT TRIỂN THỂ CHẤT CHO TRẺ 5-6 TUỔI
XÁC NHẬN CỦA
TRƯỞNG ĐƠN VỊ
THỦ
Hoa sơn, ngày 15 tháng 04 năm
2016
Tôi xin cam đoan đây là SKKN
của mình viết, không sao chép nội
dung của người khác.
Người viết
NGUYỄN LỆ THỦY
TÀI LIỆU THAM KHẢO
22
MỘT SỐ BIỆN PHÁP PHÁT TRIỂN THỂ CHẤT CHO TRẺ 5-6 TUỔI
1. Đào Thanh Âm (1995), Giáo dục mầm non tập II, Đại học Sư phạm
Hà Nội I.
2. Hoàng Thị Bưởi (1995), phương pháp giáo dục thể chất cho trẻ mầm
non, Cao đẳng Sư phạm nhà trẻ mẫu giáo TWI.
3. Trần Thị Ngọc Trâm, Lê Thu Hương, Lê Thị Ánh Tuyết (2010),
Hướng dẫn tổ chức thực hiện chương trình giáo dục mầm non mẫu giáo
nhỡ.
4. Hướng dẫn tổ chức các hoạt động giáo dục phát triển vận động cho
trẻ trong trường mầm non (tài liệu tập huấn cán bộ quản lý và giáo viên
mầm non).
5. Tài liệu nâng cao năng lực hiểu biết về đối tượng giáo dục, module
MN 1: Đặc điểm phát triển thể chất, những mục tiêu và kết quả mong
đợi ở trẻ mầm non về thể chất, Nhà xuất bản Đại học sư phạm.
MỤC LỤC
I.
Lý do chon đề tài.
23
MỘT SỐ BIỆN PHÁP PHÁT TRIỂN THỂ CHẤT CHO TRẺ 5-6 TUỔI
•
II.
•
•
•
•
•
•
•
III.
Điểm mới của sáng kiến.
I.1
Phạm vi áp dụng sáng kiến.
Gỉai quyết vấn đề.
II.1
Thực trạng vấn đề.
Thuận lợi.
Khó khăn.
Kết quả
Nguyên nhân.
II.2
Biện pháp tiến hành.
Biện pháp 1: xây dựng môi trường hoạt phát triển thể chất đảm
bảo an toàn cho trẻ.
- Môi trường học tập
- Đồ dùng ,dụng cụ cho trẻ luyện tập.
Biện pháp 2 : Tổ chức hoạt động phát triển thể chất cho trẻ.
- Phát triển thể chất thông qua các môn học khác.
Biện pháp 3 : Phối kết hợp với phụ huynh.
Phần kết luận.
III.1
Ý nghĩa.
III.2
Kiến nghị
Ảnh minh họa
24
MỘT SỐ BIỆN PHÁP PHÁT TRIỂN THỂ CHẤT CHO TRẺ 5-6 TUỔI
Hình 1: đồ dùng dụng cụ tập thể dục của lớp.....
Hình 2 : Trẻ đi bước dồn ngang trên ghế thể dục.
25