Đánh giá thực trạng phát triển cây táo mèo tại xã Nậm Khắt huyện Mù Cang Chải tỉnh Yên Bái (Khóa luận tốt nghiệp)

I H C THÁI NGUYÊN
TR

NG

I H C NÔNG LÂM

SÙNG A TR U

Tên

tài:
ÁNH GIÁ TH C TR NG PHÁT TRI N CÂY TÁO MÈO T I
XÃ N M KH T, HUY N MÙ CANG CH I, T NH YÊN BÁI

KHÓA LU N T T NGHI P

H ào t o
Chuyên ngành
Khoa
Khoá h c

: Chính quy
: Lâm nghi p
: Lâm nghi p
: 2011 - 2015

Thái Nguyên, n m 2015

IH C

I H C THÁI NGUYÊN
TR

NG

I H C NÔNG LÂM

SÙNG A TR U

Tên

tài:
ÁNH GIÁ TH C TR NG PHÁT TRI N CÂY TÁO MÈO T I
XÃ N M KH T, HUY N MÙ CANG CH I, T NH YÊN BÁI

KHÓA LU N T T NGHI P

H ào t o
Chuyên ngành
L p
Khoa
Khoá h c
Gi ng viên h ng d n

IH C

: Chính quy
: Lâm nghi p
: K43 - Lâm nghi p – N01

: Lâm nghi p
: 2011 - 2015
: TS. àm V n Vinh

Thái Nguyên, n m 2015


L I CAM OAN

Tôi xin cam oan ây là công trình nghiên c u c a b n thân,
phát t yêu c u phát sinh trong công vi c h c t p
c u. Các s li u có ngu n g c rõ ràng tuân th
trình bày trong khóa lu n
th c ch a t ng

hình thành h

c xu t
ng nghiên

úng nguyên t c và k t qu

c thu th p trong quá trình nghiên c u là trung

c ai công b tr

c ây.

Thái Nguyên, ngày.....tháng.....n m 2015
XÁC NH N C A GVHD

NG

I VI T CAM OAN

ng ý cho b o v k t qu
tr

cH i

ng khoa

àm V n Vinh

Sùng A Tr u

XÁC NH N C A GV CH M PH N BI N
Xác nh n ã s a ch a sai sót sau khi H i
(Ký, h và tên)

ng ánh giá ch m


i

L IC M

N

ánh giá quá trình h c t p, c ng nh ch

i h c Nông lâm Thái Nguyên và b
c u khoa h c.

c

c s nh t trí c a Nhà tr

nghi p, tôi ti n hành nghiên c u

ng trình ào t o t i tr

ng

u làm quen v i công tác nghiên
ng, Ban ch nhi m khoa Lâm

tài khóa lu n “ ánh giá th c tr ng phát

tri n cây táo mèo t i xã N m Kh t - huy n Mù Cang Ch i - t nh Yên Bái”.
Sau m t th i gian làm vi c kh n tr
nghi p ã hoàn thành.
thân, tôi ã nh n

cs h

có

ng và nghiêm túc

n này khóa lu n t t

c k t qu này, ngoài s c g ng c a b n

ng d n, ch b o t n tình c a th y giáo TS. àm

V n Vinh, cùng các th y cô giáo trong khoa Lâm nghi p.
Nhân d p này tôi xin bày t lòng bi t n sâu s c t i th y giáo TS.
V n Vinh, ng

i ã tr c ti p h

ng d n

àm

tài. Tôi xin chân thành c m n

H t Ki m Lâm Mù Cang Ch i và cán b xã N m Kh t - huy n Mù Cang Ch i
- t nh Yên Bái, các th y cô giáo, gia ình và b n bè ã t o m i i u ki n giúp
tôi hoàn thành khóa lu n này.
M c dù ã r t c g ng, nh ng do b

c

u làm quen v i công tác

nghiên c u khoa h c, ki n th c và th i gian có h n nên khóa lu n không th
tránh kh i nh ng thi u sót. Tôi r t mong nh n
c a các th y cô và b n bè

ng nghi p

c nh ng ý ki n óng góp

lu n v n

c hoàn thi n h n.

Tôi xin chân thành c m n!
Thái Nguyên, ngày …..tháng…n m 2015
Sinh viên

Sùng A Tr u


ii

DANH M C CÁC B NG
Trang
B ng 2.1. C c u s d ng

t c a xã ............................................................ 14

B ng 2.2. Phân b di n tích các lo i cây tr ng hàng n m c a xã .................. 15
B ng 2.3. Th ng kê ngành ch n nuôi ........................................................... 16
B ng 4.1. Di n tích tr ng Táo mèo qua các giai o n................................... 23
B ng 4.2. Ch t l

ng sinh tr

ng c a cây Táo mèo ..................................... 27

B ng 4.3. M t s ch tiêu sinh tr

ng c a cây Táo mèo ............................... 28

B ng 4.4. Hi u qu kinh t c a cây Táo mèo ................................................ 29
B ng 4.5. Giá tr hi u qu kinh t trên 1 ha tr ng cây Táo mèo

các

tu i cây............................................................................................... 30
B ng 4.6. Hi u qu kinh t trên 1 ha cây Táo mèo và cây Th o qu
tu i th 6 ............................................................................................ 31
B ng 4.7. Nh ng y u t thu n l i ................................................................. 32
B ng 4.8. Nh ng y u t khó kh n ................................................................ 34
B ng. 4.9. Ti m n ng

t ai c a xã

phát tri n Táo mèo .......................... 36


iii

DANH M C CÁC HÌNH
Trang
Hình 2.1. Cây Táo mèo tr

ng thành ............................................................. 5

Hình 2.2. Cây Táo mèo 1 n m tu i ................................................................. 6
Hình 2.3. Các lo i qu Táo mèo ..................................................................... 7


iv

DANH M C CÁC T
Ký t vi t t t

VI T T T

Chú thích

C

: Chi phí s n xu t

cm

: centimet

g
GO

: gam
: T ng thu

H

: Hi u qu kinh t

ha

: hecta

IC

: Chi phí

kg

: kilogam

km

: kilomet

m

: mét

Q

: K t qu thu

VA

: Giá tr gia t ng

v

M CL C

Trang
L I CAM OAN ........................................................................................... i
L I C M N ................................................................................................. i
DANH M C CÁC B NG ............................................................................. ii
DANH M C CÁC HÌNH ............................................................................. iii
DANH M C CÁC T

VI T T T ............................................................... iv

M C L C ..................................................................................................... v
Ph n 1: M
1.1.

tv n

U ......................................................................................... 1
............................................................................................... 1

1.2. M c ích nghiên c u ............................................................................... 2
1.3. Ý ngh a nghiên c u ................................................................................. 2
Ph n 2: T NG QUAN CÁC V N

NGHIÊN C U.............................. 4

2.1. C s khoa h c ........................................................................................ 4

2.1.1. Khái quát v cây Táo mèo .................................................................... 4
2.1.1.1.

c i m chung ................................................................................. 4

2.1.1.2.

c i m sinh thái ............................................................................. 8

2.1.1.3. Công d ng ......................................................................................... 8
2.1.1.4. Thành ph n hóa h c........................................................................... 9
2.1.1.5. Phân lo i qu táo ............................................................................. 10
2.2. Tình hình nghiên c u trên th gi i và trong n

c .................................. 10

2.2.1. Tình hình nghiên c u trên th gi i ...................................................... 10
2.2.2. Tình hình nghiên c u trong n

c ........................................................ 11

2.3. T ng quan v khu v c nghiên c u ......................................................... 11
2.3.1. i u ki n t nhiên .............................................................................. 11
2.3.1.1. V trí

a lý ...................................................................................... 11


vi

2.3.1.2.

a hình

a th ............................................................................... 11

2.3.1.3. Khí h u th y v n ............................................................................. 12
2.3.1.4.

a ch t và th nh

ng .................................................................... 13

2.3.2. i u ki n kinh t xã h i ...................................................................... 14
2.3.2.1. T ng tr

ng kinh t ......................................................................... 14

2.3.2.2. Chuy n d ch c c u kinh t .............................................................. 15
2.3.2.3. Th c tr ng phát tri n các ngành kinh t ........................................... 15
2.3.3.4. Th c tr ng phát tri n c s h t ng .................................................. 17
Ph n 3:

IT

NG, N I DUNG VÀ PH

NG PHÁP

NGHIÊN C U ........................................................................................... 20

3.1.

it

ng nghiên c u ............................................................................ 20

3.2.

a i m và th i gian nghiên c u .......................................................... 20

3.3. N i dung nghiên c u ............................................................................. 20
3.4. Ph

ng pháp ti n hành .......................................................................... 21

3.4.1. Ph

ng pháp ngo i nghi p ................................................................. 21

3.4.1.1. Ph

ng pháp k th a s li u ............................................................ 21

3.4.1.2. Ph

ng pháp ph ng v n .................................................................. 21

3.4.1.3. Ph

ng pháp i u tra, quan sát th c ti n ......................................... 21

3.4.2. Ph

ng pháp n i nghi p ..................................................................... 22

Ph n 4: K T QU NGHIÊN C U ........................................................... 23
4.1. ánh giá th c tr ng phát tri n cây Táo mèo t i

a bàn xã N m Kh t ... 23

4.1.1. Quá trình phát tri n cây Táo c a xã N m Kh t ................................... 23
4.1.2. K thu t tr ng cây Táo ....................................................................... 24
4.1.2.1. K thu t nhân gi ng trong v

n

m .............................................. 24

4.1.2.2. K thu t tr ng .................................................................................. 26
4.1.3. Tình hình sinh tr
4.1.3.1. Tình hình sinh tr

ng, phát tri n c a cây Táo mèo t i xã N m Kh t .. 26
ng ...................................................................... 26


vii

4.1.3.2. ánh giá m t s ch tiêu sinh tr

ng, phát tri n c a cây Táo mèo ... 28

4.2. ánh gia hi u qu kinh t c a vi c tr ng cây Táo mèo .......................... 29
4.2.1. Hi u qu kinh t Táo mèo theo c p tu i .............................................. 29
4.2.2. Hi u qu kinh t cây Táo mèo và cây th o qu ................................... 30
4.3. ánh giá nh ng thu n l i, khó kh n phát tri n cây Táo mèo ................. 32
4.3.1. Nh ng yêu t thu n l i cho phát tri n cây Táo mèo ............................ 32
4.3.2. Nh ng khó kh n trong phát tri n cây Táo mèo ................................... 33
4.4.

xu t m t s gi i pháp phát tri n cây Táo mèo t i

a bàn

xã N m Kh t ................................................................................................ 35
4.4.1. M r ng di n tích cây Táo .................................................................. 36
4.4.2. Các gi i pháp h tr ............................................................................ 37
4.4.2.1. Thâm canh t ng n ng su t ............................................................... 37
4.4.2.2. Nâng cao ch t l

ng qu , ch bi n, b o qu n qu ............................ 38

4.4.2.3. gi i pháp v chính sách .................................................................... 38
4.4.2.4. Gi i pháp khuy n nông, khuy n lâm ................................................ 39
Ph n 5: K T LU N, T N T I VÀ KI N NGH .................................... 40
5.1. K t lu n ................................................................................................. 40
5.2. T n t i ................................................................................................... 41
5.3. Ki n ngh ............................................................................................... 41
TÀI LI U THAM KH O
I. Tài li u ti ng Vi t

II. Tài li u ti ng Anh
III. Tài li u trang web
PH L C


1

Ph n 1
M

1.1.

U

tv n
Lâm s n ngoài g hi n nay có vai trò quan tr ng trong phát tri n kinh t

xã h i. Nó không ch có vai trò làm ngu n l
ra nhi u s n ph m khác ph c v cho
hi u qu kinh t , n

ng th c, th c ph m mà còn t o

i s ng con ng

nh xã h i. Hi n nay

tn

i, góp ph n nâng cao

c ta ang h i nh p v i n n

kinh t qu c t và xây d ng s nghi p công nghi p hóa, hi n
cho nên lâm s n ngoài g ngày càng

i hóa

tn

c

c chú tr ng h n, trong ó có cây Táo

mèo hay còn g i là cây S n tra.
Cây Táo mèo là

c s n c a vùng Tây B c n

c ta, bao g m các t nh

Lai Châu, S n La, Lào Cai, Yên Bái, cây Táo mèo m c t nhiên,
và phát tri n

cao trên 1000m.

Cây Táo mèo Yên Bái là
Táo mèo không ch

c s n c a huy n Mù Cang Ch i, t i ây cây

c tr ng mà còn có cây m c t nhiên v i m t di n tích

l n phân b r i rác
nh ng l i ích

nhi u xã trong huy n. Trong nhi u n m tr l i ây nh

c khai thác t cây táo mèo ã và ang t ng b

t o n

nh cho

Ch i

c tr ng và phát tri n m nh

i s ng

Ch i, xã Kim N i,…
Kh t cây Táo mèo

ng bào ng

c góp ph n

i dân. Cây Táo mèo huy n Mù Cang
m t s xã nh xã La Pán T n, xã Lao

c bi t phát tri n r t m nh t i xã N m Kh t.
c ng

l n và có t r t lâu. Tr
Táo mèo nên ng

c tr ng

i dân bi t

c ây ng

i dân th

xã N m

n là cây m c t nhiên v i di n tích

i dân ch a bi t khai thác và s d ng qu

ng hái qu

n, ch t cây Táo

nhiên nhi u n m tr l i ây nh ng giá tr t cây Táo mèo
em l i l i ích vô cùng to l n cho ng

i dân t i

a ph

làm c i, tuy
c phát hi n và

ng. Do ó cây Táo


2

hi n nay
l

c chú tr ng và phát tri n m nh m v di n tích c ng nh ch t

ng s n ph m.
Tuy nhiên th c t cho th y các bi n pháp ch m sóc, k thu t tr ng và

ph

ng pháp phát tri n cây Táo mèo t i

a bàn ch a th t s phù h p và ch a

c chú tr ng nên hi u qu tr ng cây Táo mèo t i
c n ng su t, ch t l
c u

a bàn ch a cao, ch a

ng mong mu n. T th c t

t

ó tôi ti n hành nghiên

tài “ ánh giá th c tr ng phát tri n cây Táo mèo t i xã N m Kh t -

huy n Mù Cang Ch i - t nh Yên Bái”.
1.2. M c ích nghiên c u
nhân t

ánh giá th c tr ng tr ng Táo mèo t i
nh h

ng

a ph

ng t

ó xác nh ng

n vi c phát tri n loài cây này làm c s cho vi c

gi i pháp phát tri n cây Táo mèo góp ph n nâng cao thu nh p n
thi n

i s ng ng

xu t

nh và c i

i dân m t cách b n v ng.

- ánh giá th c tr ng phát tri n c a cây Táo mèo t i
- ánh giá hi u qu kinh t c a cây Táo mèo trên

a bàn nghiên c u

a bàn nghiên c u.

- Phân tích nh ng thu n l i và khó kh n c a vi c phát tri n cây Táo
mèo t

ó

xu t nh ng gi i pháp nh m kh c ph c nh ng khó kh n, h n ch

c a vi c tr ng Táo mèo t i

a ph

qu c a vi c tr ng Táo mèo t i

ng.

ng th i c i thi n và nâng cao hi u

a bàn nghiên c u.

1.3. Ý ngh a nghiên c u
- Ý ngh a trong h c t p:
+ Giúp cho sinh viên c ng c l i ki n th c, h th ng hoá ki n th c ã
h c, v n d ng nh ng ki n th c mà ng
h c t p t i nhà tr

i h c ti p thu

ng vào th c ti n, c sát h c h i kinh nghi m. Rèn luy n k

n ng làm vi c th c t , k n ng làm vi c và ti p xúc v i ng
vi t

c trong quá trình

tài t t nghi p cho sinh viên, giúp sinh viên bi t

i dân và k n ng
c nh ng thi u sót


3

c a mình trong khi th c hi n

tài và t

ó rút kinh nghi m cho nh ng l n

nghiên c u sau.
- Ý ngh a trong th c ti n:
+ Tìm ra nh ng thu n l i và khó kh n trong quá trình tr ng và phát
tri n cây Táo mèo và t

ó

a ra nh ng gi i pháp kh c ph c khó kh n và

phát huy hi u qu kinh t c a cây Táo mèo t i

a ph

ng.


4

Ph n 2
T NG QUAN CÁC V N

NGHIÊN C U

2.1. C s khoa h c
2.1.1. Khái quát v cây Táo mèo
2.1.1.1.

c i m chung

- Tên Vi t Nam: Táo mèo (S n tra)

- Tên

a ph

ng: chí tô di (mông, mèo)

- Tên Latin: Docynia indica
- H : Hoa h ng (Rosaceae)
- B : Hoa h ng (Rosales)
- Nhóm: Cây g v a


5

Hình 2.1. Cây Táo mèo tr

ng thành


6

Hình 2.2. Cây Táo mèo 1 n m tu i


7

a. Táo bi

b. Táo má h ng

c. Táo trung bình

d. Táo to

Hình 2.3. Các lo i qu Táo mèo
- Hình thái: Cây g cao 7-10 m, cành non có gai và lông nhung màu
tr ng, khi già nh n. Lá hình m i mác dài 7-10cm, r ng 1,5- 2cm, khi non có 3 - 5
thùy, tròn

g c, thuôn nh n

nhung màu tr ng

m td

nh, mép lá nguyên ho c có r ng c a, lông

i, gân bên 6-10 ôi, phân chia t i t n mép lá; cu ng

lá dài 15- 20mm. Lá kèm hình m i dùi, s m r ng. C m hoa chùm 1-3 hoa ho c
h n, có lông, cu ng hoa r t ng n ho c không có. ài có lông màu tr ng v i 5


8

thùy hình m i mác nh n

u, m t ngoài có lông, m t trong nh n. Cánh hoa 5,

màu tr ng, mép có m i nh n, nh . Nh 30-50. B u 5 ô, m i ô có 3-10 noãn,

x p theo chi u d c c a b u; vòi nh y 5, hàn li n v i nhau

g c, có lông. Qu

d ng qu Táo, h t màu en.
2.1.1.2.

c i m sinh thái

Cây a sáng, m c r i rác trong r ng ho c thành qu n th thu n loài
trong tr ng cây b i, ven

i,

cao trên 1000m.

Mùa hoa tháng 3 - 4, mùa qu chín tháng 9-10. Tái sinh b ng h t,ch i
ho c chi t cành.
- Phân b :
+ Th gi i: Trung Qu c, n

, Mianma, Thái Lan.

+ Vi t Nam: Lai Châu (Phong Th ), Lào Cai (Sapa), Cao B ng, S n La
(B cYên: T Xùa M
v im cn
+

ng La), Yên Bái (Mù Cang Ch i).

a hình: ch y u là

i núi, v i

cao trung bình 1.200m-1.500m so

c bi n.
m: 80%

+ Nhi t

: nhi t

trung bình là 18-200C

2.1.1.3. Công d ng
- Gi i khát: Qu Táo mèo là m t lo i qu gi i khát r t t t, cách ngâm
qu Táo mèo gi i khát nh sau:
Ch n lo i qu nh , h i d t, má có màu ph t h ng, có màu tr ng ho c
vàng trong ngâm s th m và có v ngon

c tr ng c a qu , sau ó r a s ch,

ráo, ph i qua n ng, thái lát m ng qu Táo theo chi u ngang, ngâm v i
Cách ch bi n n
r a s ch
ng,

c Táo mèo r t

Táo khô, ráo, b t ,
ng vào l thu tinh

ng.

n gi n, ch c n mua lo i qu chín,

nguyên h t. C 2 kg qu cho m t cân

y kín. Sau 3

n 6 tháng n

c c t s có m u


9

nâu vàng sóng sánh, v ng t d u. Chi t n
á là có th th
- H

ng th c

c này ra c c, thêm chút n

c l c,

c.

ng li u qu Táo mèo: có v chua chua, chát chát, ng t ng t và

mùi th m r t

c tr ng gi ng nh mùi loài hoa h ng d i. U ng n

c táo mèo

có tác d ng gi i nhi t, tiêu khát, kích thích tiêu hoá, n c m ngon mi ng.
- D

c li u:

+ Theo Y h c c truy n, Táo mèo có v chua ng t thu c nhóm tiêu th c
hóa tích, giúp d ch v t ng bài ti t acid m t và pepsin d ch v , ch y u i u tr
các ch ng r i lo n tiêu hóa do n nhi u th t, d u m , tr em n s a không
tiêu, giúp n ngon mi ng.
+ Nghiên c u hi n
c

i cho th y: Táo mèo có tác d ng kháng khu n,

ng tim, làm giãn m ch vành, ch ng r i lo n nh p tim, h áp, b o v t bào

gan, t ng c

ng công n ng mi n d ch, tr n t nh an th n, c ch ng ng t p ti u

c u, i u ch nh r i lo n lipid máu, x v a

ng m ch, huy t áp cao, phòng

ng a au th t ng c, nh i máu c tim, béo phì, viêm c u th n c p và mãn tính,
h u s n,

tr , gi m kích thích ru t, tiêu ch y, l

+ Qu Táo mèo

c dùng ph bi n trong

ông y, v i nhi u tác d ng

nh làm thu c b t , v , kích thích tiêu hóa, giúp n ngon, d tiêu ch ng

y

b ng,

i

chua, giúp t ng c

ng mi n d ch, gi m cholesterol, h m máu,

ti n xu t huy t, ch a toàn thân au m i... d

i d ng thu c s c, cao l ng ho c

tán b t u ng.[6].

2.1.1.4. Thành ph n hóa h c
Theo nghiên c u c a
l

inh Th Kim Chung (2007) [1] cho bi t kh i

ng trung bình c a qu táo mèo t i 2 vùng Yên Bái và Lào Cai là 20,5 ± 0,5

g, n

c chi m t l 84,6%,

Theo k t qu kh o sát

ng 4,81%, axit t ng s 1,47% và pH là 2,9.

nh tính d ch chi t t qu Táo mèo th y có

các


10

nhóm h p ch t nh : Flavonoit, tannin, ankaloit, glycozit có tác d ng kháng
khu n r t có hi u qu . Gi m táo ch a axit malic, axit acetic, hàm l

ng

enzym cao r t t t cho tiêu hóa.
2.1.1.5. Phân lo i qu táo

Theo k t qu

i u tra

c hi n nay t i xã N m Kh t qu Táo

c

chia thành các lo i sau:
D a vào kích th

c qu ng

i ta chia qu Táo thành:

- Táo bi
- Táo trung bình
- Táo to
D a vào m u s c:
- Táo má h ng.
- Táo có m u vàng nh t.
2.2. Tình hình nghiên c u trên th gi i và trong n

c

2.2.1. Tình hình nghiên c u trên th gi i
Theo nghiên c u c a M. C.Enright, H.Mc Kenzie (1997) [9], d ch lên
men c a qu Táo mèo có tác d ng ch ng l i m t s vi khu n kháng kháng
sinh (Moraxella catarrhalis) gây nhi m
d

ng hô h p trên

ng

i. Các nhà

c lý Trung Qu c nghiên c u tác d ng qu S n tra (Táo mèo) cho th y Táo

mèo có tác d ng c

ng tim, h áp, t ng l u l

ng máu m ch vành, giãn m ch

và ch ng lo n nh p tim; làm h lipid huy t rõ r t và làm gi m x m

ng

m ch. Theo Pôtguôcxki B.B (1951) và Checn xep (1954), các nhà nghiên
c u Liên Xô c cho th y ch ph m c a S n tra (Táo mèo) làm t ng s co bóp
c a c tim

ng th i làm gi m s kích thích c tim; t ng s tu n hoàn

máu tim và m ch máu
glucozit ch a tim.

não, t ng

nh y c a tim

m ch

i v i tác d ng c a các


11

2.2.2. Tình hình nghiên c u trong n

c

T i Vi t Nam, Nguy n Th Thanh Loan và cs (2011) [2] nghiên c u d ch
chi t qu Táo mèo Docynia indica (Wall.) cho th y có tác d ng ch ng béo phì
và gi m tr ng lu ng c th c a Decne trên mô hình chu t b ch th c nghi m.
Theo V Th H nh Tâm (2011) [4] d ch chi t qu Táo mèo có vai trò h lipit và
ng huy t trên chu t. Hoàng Th Minh Tân (2009) [5] qu và lá Táo mèo có
kh n ng ch ng r i lo n trao

i gluxit và lipit. V Th Huê, Bùi Th Vi t Hà

(2010) [10] d ch lên men qu Táo mèo có tác d ng kháng khu n. Nguy n Th
Minh Th (2012) [7] d ch lên men qu Táo mèo có tác d ng ch ng l i m t s
vi khu n kháng kháng sinh gây nhi m

ng hô h p trên ng

i.

2.3. T ng quan v khu v c nghiên c u
2.3.1. i u ki n t nhiên
2.3.1.1. V trí

a lý

N m Kh t là m t xã vùng sâu vùng xa, n m

phía

ông Nam huy n

Mù Cang Ch i có t ng r ng t nhiên là: 11.844.75 ha.
Xã N m Kh t có v trí

a lý:

Phía B c giáp v i xã Púng Luông - huy n Mù Cang Ch i.
Phía Nam giáp v i xã Ng c Chi n - M

ng La - S n La.

Phía ông giáp v i xã N m Búng - huy n V n Ch n.
Phía Tây giáp v i xã Ch T o - huy n Mù Cang Ch i.
2.3.1.2.

a hình

a th

a hình c a xã khá ph c t p, vùng núi cao tho i d n t phía B c
xu ng phía Nam, qua các ho t
th ng c a nhi u dãy núi tr có s
1000 - 2000m.

ng ki n t o t lâu
n d c t 300

n 500,

cao trung bình t

a hình b phân c t b i nhi u thung l ng v a và h p t o ra

các ti u vùng khí h u a d ng v i nh ng cánh
tri n su i nh

i ã hình thành nên h

cao trung bình t 700 - 900m.

ng b c thang tr i dài theo


12

- N i có

a hình cao nh t: 2500m.

- N i có

a hình th p nh t: 900m.

2.3.1.3. Khí h u th y v n
- Khí h u
Xã N m Kh t mang

c i m chung khí h u c a vùng Tây B c là khí

h u nhi t gió mùa, phân làm hai mùa rõ r t.
+ Mùa m a: t tháng 5

n h t tháng 10, mùa này nóng m m a nhi u,

m a t p trung vào các tháng 6 - 7 - 8 chi m 80 - 90 t ng l
n m.

c bi t

u n m th

ng m a c a c

ng hay có dông kèm theo m a á v i t n xu t 1 -

2 tr n/ n m.
+ Mùa khô kéo dài t tháng 11
ti t khô hanh, ít m a, có s

n tháng 4 n m sau v i

c i m th i

ng mù v ban êm và bu i sáng s m. S

mu i x y ra theo chu k không n

ng

nh (2 - 3 n m xu t hi n 1 - 2 ngày có khi

có 4 - 5 ngày) vào trung tu n cu i tháng 12 ho c tháng 1.
+ Ch

nhi t: nhi t

trung bình là 320 C, nhi t
+ Ch

m a: nhi t

trung bình hàng n m 18- 200C, nhi t

t i cao

t i th p trung bình là 00C.
trung bình hàng n m c a xã là 1.635mm, l

ng

m a t p trung vào 6 - 7 - 8 trong mùa m a, vào tháng 7 - 8 m a t p chung nhi u
gây ra nh ng c n l

ng d n

n xói mòn

t, s t l làm thi t h i t i s n xu t c a

nhân dân.
+ Ch

m:

m không khí trung bình trong n m c a xã là 80%.

+ Ch

gió: Ch u nh h

ng c a gió mùa làm thi t h i hoa màu. Do

i u ki n khí h u không thu n l i nên hàng n m ch u nh h
s

ng c a m a á,

ng mu i.
- Th y v n

Khu v c trung tâm xã là n i h p l u c a dòng su i N m Kh t và m t

s con su i nh khác hình thành dòng ch y d c xã có l u l

ng l n.


13

- Dòng ch y mùa m a chi m 65 - 75% l
(tháng 10 - 5 n m sau) ch chi m 25 - 35% l
V i

a ch t và th nh

Nhìn chung

t

ng

xã

c hình thành trên nhi u lo i á m trong ó

các n ng
xu h

ng các ch t dinh d

t nghèo mùn và ngày càng có xu h

ion s t, nhôm t do trong

ng còn

ng b chua. Th c t

t ru ng còn r t cao làm cho

pH có

ng gi m.
Thành ph n c gi i

pha sét và m t s

t ru ng g m

t chia thành các lo i
+

t cát pha,

t th t n ng

t ai n m 2013, xã N m Kh t có 11.844.75

t c th :

t nông nghi p 6997 chi m 59% trong ó

598 ha chi m 5%,
+

t th t m ,

t l y th t.

- Theo s li u th ng kê
ha

t m t bình quân dày 40 - 50cm, do

ng xói mòn, r a trôi nên hàm l

m c trung bình,

c

c sinh ho t.

ch y u là á vôi và á bi n ch t. T ng
quá trình tác

c tài nguyên n

i s ng thì vi c xây d ng, nâng c p các h ng m c u

u t th y l i, c m cung c p n

2.3.1.4.

ng m a n m.

c i m th y v n nh v y, mu n khai thác

ph c v s n xu t và
tiên

ng m a n m, mùa khô c n

t s n xu t nông nghi p

t lâm nghi p 6399 ha chi m 54%, t ng di n tích t nhiên.

t khác 4874,75 ha chi m 41% t ng di n tích t nhiên.

V c c u s d ng

t c a xã: N m Kh t là m t xã có ngành lâm nghi p

phát tri n r t m nh v i di n tích chi m 54% t ng di n tích t nhiên c a c xã.
Trong ó

c bi t chú tr ng r ng t nhiên và r ng b o t n loài và sinh c nh

ang có di n tích r t l n. V i di n tích hi n có ngành lâm nghi p ang có
nh ng th m nh l n

phát tri n,

lên v i các d án tr ng táo mèo c a
V di n tích
tích

c bi t

i v i di n tích r ng tr ng s t ng

a ph

ng và các d án tr ng r ng khác.

t nông nghi p chi m t l r t th p, chi m 5% t ng di n

t t nhiên c a toàn xã. Di n tích

t nông nghi p có th s t ng lên nh

phát tri n di n tích cây lâu n m nh tr ng cây n qu , tr ng cây chè,….


14

Di n tích

t khác chi m 41% trong t ng di n tích

xã, trong s di n tích này bao g m di n tích

t t nhiên c a toàn

t th c ,

t tr

ng h c,

t

ch a s d ng,…
C c u s d ng

t c a xã N m Kh t

c th hi n c th nh sau:

B ng 2.1. C c u s d ng
STT

H ng m c

Di n tích(ha)

T l (%)

T ng di n tích t nhiên

11.844.75

100

598

5

t nông nghi p
-

t cây hàng n m

1

-

t c a xã

579

+ Lúa

358

+ Màu

221

t cây lâu n m

2

19

t lâm nghi p

6399

t có r ng

6399

+ R ng t nhiên

3230.5

+ R ng tr ng

1179.2

+ R ng s n xu t
3

54

433

+ R ng b o t n loài và sinh c nh

1.226.3

t khác

4874.75
(Ngu n:

41

a chính xã n m 2013)

2.3.2. i u ki n kinh t xã h i
2.3.2.1. T ng tr

ng kinh t

Trong nh ng n m qua n n kinh t c a xã N m Kh t ã có b
tri n áng k . T ng s n l

ng l

ng th c có h t bình quân hàng n m

1475.6 t n t ng 20% so v i k ho ch
n m 2013
d ch v

t 350 kg/ng

ã có nh ng b

t4-5t

c phát

ra. Bình quân l

ng th c

i/n m t ng 80 kg so v i n m 2005. Th

u ng

i

ng m i

c ti n r t l n, t ng doanh thu bán l hàng n m

ng, công nghi p và ti u th công nghi p c ng có b

t

c

c phát


15

tri n, t ng giá tr s n xu t c a ngành n m 2013

ng so v i k ho ch

c

t3t

ng t ng 1 t

ra.

2.3.2.2. Chuy n d ch c c u kinh t
C c u kinh t

ang chuy n d ch theo h

c a khu v c kinh t th

ng tích c c, t ng d n t tr ng

ng m i - d ch v . C c u các ngành kinh t có s

chuy n d ch nh sau:
- N m 2010 c c u các ngành kinh t nh sau:
+ Nông nghi p chi m 92%.
+ D ch v , th
-

ng m i chi m 8%.

n cu i n m 2013 c c u các ngành

c chuy n d ch nh sau:

+ Nông nghi p chi m 86%.
+ Công nghi p, ti u th công nghi p 2%.
+ D ch v , th

ng m i chi m 12%.

2.3.2.3. Th c tr ng phát tri n các ngành kinh t
- Khu v c kinh t nông nghi p
+ Tr ng tr t:
T ng di n tích gieo tr ng n m 2013 là 582 ha, di n tích các lo i cây
tr ng trong n m trên

a bàn xã

c th hi n qua b ng 2.2.

B ng 2.2. Phân b di n tích các lo i cây tr ng hàng n m c a xã
TT

Lo i cây tr ng

DT gieo tr ng N ng su t BQ

S nl

(ha)

(t /ha)

(t n)

ng

1

Lúa

-

Lúa xuân

90

40

360

-

Lúa mùa

268

38

1018,4

2

Ngô

-

Ngô xuân

67

50

335

-

Ngô mùa

138

50

690

(Ngu n: s li u th ng kê xã N m Kh t 2013)