Đánh giá hiện trạng cơ sở hạ tầng, kinh tế xã hội phục vụ công tác quy hoạch nông thôn mới giai đoạn 2015 2020 tại xã Hà Thượng, huyện Đại Từ, tỉnh Thái Nguyên (Khóa luận tốt nghiệp)

I H C THÁI NGUYÊN
TR
NG
I H C NÔNG LÂM
--------------o0o--------------

TU N TÙNG
Tên

tài:
ÁNH GIÁ HI N TR NG C

S

H T NG, KINH T - XÃ H I

PH C V CÔNG TÁC QUY HO CH NÔNG THÔN M I
GIAI O N 2015 - 2020 T I XÃ HÀ TH
HUY N

NG

I T , T NH THÁI NGUYÊN

KHÓA LU N T T NGHI P

H

ào t o

: ào t o theo

IH C

a ch

Chuyên ngành

:

a chính Môi tr

Khoa

: Qu n lý Tài nguyên

Khóa h c

: 2011 – 2015

Thái Nguyên, n m 2015

ng


I H C THÁI NGUYÊN
TR
NG
I H C NÔNG LÂM
--------------o0o--------------

TU N TÙNG
Tên

tài:
ÁNH GIÁ HI N TR NG C

S

H T NG, KINH T - XÃ H I

PH C V CÔNG TÁC QUY HO CH NÔNG THÔN M I
GIAI O N 2015 - 2020 T I XÃ HÀ TH
HUY N

NG

I T , T NH THÁI NGUYÊN

KHÓA LU N T T NGHI P
H

ào t o

: ào t o theo

IH C
a ch

Chuyên ngành

:

L p

: K43 – CMT– N01

Khoa

: Qu n lý Tài nguyên

Khóa h c

: 2011 – 2015

Gi ng viên h

a chính Môi tr

ng

ng d n: TS. Nguy n Th L i

Thái Nguyên, n m 2015


i

L IC M

N

Th c t p t t nghi p có ý ngh a vô cùng quan tr ng
viên cu i khóa, ây là giai o n c n thi t
tri th c và kh n ng sáng t o c a mình,
có kh n ng t ng h p

i v i m i sinh

m i sinh viên nâng cao n ng l c
ng th i nó còn giúp cho sinh viên

c ki n th c ã h c, làm quen d n v i vi c nghiên

c u khoa h c nh m hoàn thành m c tiêu ào t o k s chuyên môn v i

y

tri th c lý lu n và k n ng th c ti n.
hoàn thành khóa lu n t t nghi p này, em
và bi t n sâu s c

cô giáo TS. Nguy n Th L i - Gi ng viên khoa Qu n lý

Tài nguyên ã tr c ti p h
th i gian nghiên c u

lòng kính tr ng

ng d n ch b o và giúp

em t n tình trong su t

tài.

Em xin chân thành c m n Ban giám hi u nhà tr

ng, Ban ch nhi m

khoa Qu n lý Tài nguyên, các th y giáo, cô giáo, cán b trong khoa ã t o
m i i u ki n giúp

em.

ng th i, em xin chân thành c m n s giúp

c a phòng Tài nguyên và Môi tr
cán b
giúp

a chính xã Hà Th

ng huy n

i T , các ban ngành oàn th ,

ng cùng nhân dân trong xã ã t o m i i u ki n

em trong quá trình nghiên c u

tài.

M c dù ã có nhi u c g ng, nh ng do th i gian có h n, trình
n ng c a b n thân còn nhi u h n ch nên

tài khóa lu n t t nghi p này c a

em không tránh kh i nh ng h n ch , thi u sót. R t mong
ch b o, b sung c a th y cô và các b n
này

,k

cs

óng góp,

ki n th c c a em trong l nh v c

c hoàn thi n h n.
Em xin chân thành c m n!
Thái Nguyên, ngày tháng
Sinh viên

Tu n Tùng

n m 2015


ii

DANH M C B NG
B ng 4.1: Hi n tr ng dân s n m 2014 c a xã Hà Th
B ng 4.2: C c u lao

ng xã Hà Th

ng ...............................21

ng ........................................................22

B ng 4.3: T ng h p hi n tr ng tình hình ch n nuôi gia súc, gia c m và th y s n
G 2010

n 2014...............................................................................................25

B ng 4.4: Hi n tr ng s d ng

t n m 2014 .....................................................29

B ng 4.5: Hi n tr ng giao thông liên xã, liên t nh c a xã Hà Th
B ng 4.6: T ng h p
B ng 4.7: Hi n tr ng

ng ..............31

ng tr c giao thông xóm c a xã Hà Th
ng ngõ xóm c a xã Hà Th

B ng 4.8: Th ng kê giao thông n i

ng,

ng ................32

ng .................................34

ng s n xu t c a xã Hà Th

B ng 4.9: B ngth ng kê hi n tr ng tr m bi n áp c a xã Hà Th
Bi u 4.10: Hi n tr ng nhà v n hóa trong xã Hà Th

ng .35

ng................37

ng ...................................41

B ng 4.11: Rà soát, ánh giá hi n tr ng tiêu trí ch nông thôn c a xã Hà
Th

ng .................................................................................................................43

B ng 4.12: T ng s tuy n m

ng t

B ng 4.13: ánh giá hi n tr ng

i tiêu c a xã Hà Th

m và

p tích n

ng ........................44

c c a xã Hà Th

B ng 4.14: K t qu th c hi n tiêu trí b u i n c a xã Hà Th
B ng 4.15: Hi n tr ng nhà

dân c xã Hà Th

ng .......45

ng ...................46

ng tiêu chí kinh t - xã h i c a

B tiêu chí qu c gia v NTM ..............................................................................48
B ng 4.16: So sánh hi n tr ng c s h t ng xã Hà Th
B ng 4.17: Khái quát

ut

B ng 4.18: H th ng kênh, m

ng

ng so v i các............48

n n m 2015 ............................................52

ng n i

ng c n nâng c p ...............................55

B ng 4.19: K ho ch

u t xây d ng

p th y l i c a xã Hà Th

B ng 4.20: K ho ch

u t h th ng l

i i n c a xã Hà Th

B ng 4.21: Danh m c
B ng 4.22: K ho ch

u t tr

ng h c c a xã Hà Th

ng............57

ng..................58

ng ............................59

u t xây d ng trung tâm v n hóa – th thao xã Hà Th ng...61


iii

B ng 4.23: K ho ch
B ng 4.24: Danh m c

u t xây d ng Nhà V n hóa xóm c a xã Hà Th
u t ch c a xã Hà Th

ng ........................................64

B ng 4.25: T ng h p phát tri n h th ng thoát n
Th

ng .....62

c khu dân c c a xã Hà

ng .................................................................................................................66


iv

DANH M C HÌNH
Hình 1: C c u lao

ng xã Hà Th

Hình 2: C c u kinh t xã Hà Th

ng n m 2014...........................................22
ng n m 2014 ..............................................23


v

DANH M C T

T

VI T T T

VI T T T

NGUYÊN NGH A

B VH – TT – DL

: B v n hóa – thông tin – du l ch

BT

: Bê tông

BTCT

: Bê tông c t thép

BTXM

: Bê tông xi m ng

CNH – H H

: Công nghi p hóa – hi n

H ND

:H i

KCXD

: K t c u xây d ng

KT – XH

: Kinh t - xã h i

LN

: Nông lâm nghi p

N m TH

: N m th c hi n

ND

: U ban nhân dân

NNQL

: Nhà n

NTM

: Nông thôn m i

PTNT

: Phát tri n nông thôn

S GTVT

: S giao thông v n t i

TCNTM

: Tiêu chí nông thôn m i

TDTT

: Th d c th thao

THCS

: Trung h c c s

THTP

: Trung h c ph thông

ng nhân dân

c qu n lý

i hóa


vi

M CL C

U .............................................................................................1

PH N 1 : M
1.1.

tv n

.......................................................................................................1

1.2. M c ích

tài ...............................................................................................2

1.2.1. M c ích chung ...........................................................................................2
1.2.2. M c ích c th ...........................................................................................2
1.3. Yêu c u

tài .................................................................................................3

1.4. Ý ngh a

tài ..................................................................................................3

1.4.1. Ý ngh a trong h c t p và nghiên c u. .........................................................3
1.4.2. Ý ngh a trong th c ti n................................................................................3
PH N 2: T NG QUAN NGHIÊN C U TÀI LI U ......................................4
2.1. C s khoa h c c a

tài...............................................................................4

2.1.1. C n c pháp lý xây d ng nông thôn m i....................................................4
2.1.4. Khái ni m nông thôn ...................................................................................7
2.1.5.

c tr ng c a nông thôn m i......................................................................8

2.1.6. B tiêu chí Qu c gia v nông thôn m i ......................................................8
2.2. C s th c ti n ................................................................................................9
2.2.1. Nh ng thành công b

c

u c a “Ch

ng trình xây d ng thí i m mô

hình nông thôn m i trong th i k công nghi p hoá, hi n
2.2.2. Kinh nghi m xây d ng NTM c a m t s n

i hoá” .....................9

c trên th gi i ...................10
.................11

2.2.5. Tình hình xây d ng nông thôn m i c a huy n
PH N 3:

IT

NG, N I DUNG VÀ PH

i T ............................14

NG PHÁP NGHIÊN C U

..............................................................................................................................16
3.1.
3.1.1.

it
it

ng và ph m vi nghiên c u................................................................16

ng nghiên c u................................................................................16

3.1.2.Ph m vi nghiên c u ....................................................................................16


vii

3.2.

a i m và th i gian nghiên c u ................................................................16

3.3. N i dung và ph

ng pháp nghiên c u.........................................................16

3.3.1. N i dung nghiên c u .................................................................................16
3.3.2. Ph

ng pháp nghiên c u...........................................................................17

PH N 4: K T QU NGHIÊN C U VÀ TH O LU N .............................19
4.1. K t qu

ánh giá i u ki n t nhiên và kinh t , xã h i c a xã Hà Th ng. ....19

4.1.1. i u ki n t nhiên .....................................................................................19
4.1.2. i u ki n kinh t - xã h i ..........................................................................21
4.1.3. Nh n xét chung v
4.2. K t qu

ánh giá hi n tr ng s d ng

s c a xã Hà Th
4.2.1. K t qu

t c a xã Hà Th

ng. ..................28

ánh giá hi n tr ng không gian ki n trúc h t ng c a xã Hà

ng, huy n

4.3. K t qu

t và không gian ki n trúc h t ng c

ng. ..........................................................................................28

ánh giá hi n tr ng s d ng

4.2.2. K t qu
Th

i u ki n t nhiên, kinh t - xã h i............................27

i t , t nh Thái Nguyên...........................................................31

ánh giá hi n tr

4.4. Nghiên c u xây d ng ph

. ....48
ng án quy ho ch c s h t ng theo b tiêu chí

nông thôn m i ......................................................................................................50
4.4.1 Di n tích

t chuy n m c ích ph c v xây d ng c s h t ng .............50

4.4.2. Quy ho ch k t c u h t ng k thu t ..........................................................52
4.4.3. Quy ho ch k t c u h t ng xã h i .............................................................59
4.5. ánh giá chung v

i u ki n c a xã Hà Th

ng ........................................68

4.5.1 Thu n l i .....................................................................................................68
4.5.2. Khó kh n....................................................................................................68
PH N 5 K T LU N VÀ KI N NGH ..........................................................70
5.1. K t lu n .........................................................................................................70
5.

......................................................................................................70

TÀI LI U THAM KH O


1

PH N 1
M
1.1.

tv n
Ch

ch

ng trình m c tiêu Qu c gia xây d ng nông thôn m i là m t

ng trình c th hóa Ngh quy t s 26-NQ/TW ngày 05 tháng 8 n m 2008

c a Ban Ch p hành Trung
nông thôn.

ây là Ch

là m c tiêu, v a là
h

U

ng

ng

ng Khóa X v nông nghi p, nông dân,

ng trình m c tiêu Qu c gia mang tính toàn di n, v a

ng l c phát tri n lâu dài, b n v ng

n “Dân giàu, n

Th c hi n ch

khu v c nông thôn,

c m nh, xã h i dân ch , công b ng, v n minh”.

ng trình m c tiêu Qu c gia xây d ng nông thôn m i

có vai trò quan tr ng trong s phát tri n c a nông thôn nói riêng và s phát
tri n c a qu c gia nói chung. Xây d ng nông thôn m i nh m phát tri n
toàn di n: h th ng c s h t ng ngày càng toàn di n t o i u ki n phát
tri n kinh t , giao l u hàng hóa; c c u kinh t h p lý, thu nh p,
v t ch t, tinh th n c a ng
nông thôn

c

i dân

ng và an ninh

m b o; xây d ng n p s ng v n hóa, thay

nông thôn, góp ph n xây d ng

Hà Th

c nâng cao; môi tr

ng là xã có v trí

tn

c giàu

a lý thu n l i cho vi c giao thông i l i n i

ti m n ng v tài nguyên khoáng s n

i T , có

phát tri n ngành công nghi p khai

ng th i ó c ng là th m nh cho Hà Th

ti u th công nghi p và d ch v th

i b m t

p.

li n v i trung tâm thành ph Thái Nguyên và trung tâm huy n
thác,

i s ng

ng phát tri n công nghi p,

ng m i.

Vi c l p Quy ho ch xây d ng nông thôn m i xã Hà Th

ng, huy n

i

T giai o n 2015 - 2020 là vi c làm c n thi t trong Ch ng trình m c tiêu
Qu c gia v xây d ng nông thôn m i, nh m
h p lý góp ph n thúc

m b o s phân b và phát tri n

y kinh t - xã h i c a xã phát tri n.

ng th i, khai


2

thác hi u qu ti m n ng s n có trên
ng kinh t - xã h i

a ph

Xu t phát t th c t

a bàn xã t o

ng l c thúc

y các ho t

ng.
ó

cs

ng ý c a Ban Giám hi u tr

ng

h c Nông lâm Thái Nguyên, Ban Ch nhi m khoa Qu n lý Tài nguyên, d
s h

i
i

ng d n c a cô giáo TS. Nguy n Th L i, em ti n hành nghiên c u

tài: “ ánh giá hi n tr ng c s h t ng, kinh t - xã h i ph c v công tác
quy ho ch nông thôn m i giai o n 2015 -2020 t i xã Hà Th

ng, huy n

i T , t nh Thái Nguyên”.

1.2. M c ích

tài

1.2.1. M c ích chung
ánh giá hi n tr ng c s h t ng, kinh t - xã h i c a xã Hà Th

ng

ph c v công tác quy ho ch nông thôn m i theo 19 tiêu chí nông thôn m i
qu c gia.
1.2.2. M c ích c th
- Tìm hi u i u ki n t nhiên, kinh t - xã h i c a xã Hà Th
huy n

ng,

i T , t nh Thái Nguyên.
-

ánh giá hi n tr ng và ti n trình xây d ng c s h t ng theo tiêu

chu n xây d ng nông thôn m i t i xã Hà Th

ng, huy n

i T , t nh Thái

Nguyên.
- Rút ra nh ng thu n l i và khó kh n trong quá trình th c hi n mô hình

nông thôn m i trên
-

a ra ph

d ng nông thôn m i,
t i xã Hà Th

a bàn.
ng án quy ho ch v c s h t ng theo tiêu chu n xây
xu t các gi i pháp nh m th c hi n trong th i gian t i

ng.

- Xây d ng n p s ng v n hóa,

m à b n s c dân t c.


3

1.3. Yêu c u

tài

- i u tra chính xác tình hình c b n c a xã.
- ánh giá hi n tr ng s d ng

t c a xã.

- ánh giá hi n tr ng c s h t ng kinh t - xã h i xã.
- Xây d ng c s h t ng theo tiêu chí nông thôn m i phù h p v i quy
ho ch t ng th kinh t xã h i, quy ho ch s d ng
t o, khoa h c nh m nâng cao hi u qu ti t ki m

t,

m b o kh thi, sáng

t ai, t o c s cho s phát

tri n c a xã.
1.4. Ý ngh a

tài

1.4.1. Ý ngh a trong h c t p và nghiên c u
- Nâng cao ki n th c, k n ng và rút kinh nghi m th c t ph c v cho
công tác sau này.
- Có

c cái nhìn t ng th v th c tr ng v h th ng c s h t ng

nông thôn trên

a bàn xã.

- Góp ph n hoàn thi n nh ng lý lu n và ph
quá trình xây d ng và phát tri n kinh t xã h i
“công nghi p hóa hi n

ng pháp nh m
a ph

y m nh

ng trong giai o n

i hóa nông nghi p – nông thôn” hi n nay.

1.4.2. Ý ngh a trong th c ti n
-

tài góp ph n vào tìm hi u, phân tích, ánh giá th c tr ng c s

h t ng và

a ra các gi i pháp

xây d ng xã Hà Th

ng

t tiêu chu n

nông thôn m i theo B tiêu chí Qu c gia v nông thôn m i.
- K t qu nghiên c u c a
h

tài là c s giúp cho xã có nh ng

ng phát tri n phù h p v i i u ki n c a
- Giúp

a ph

c c i thi n

ng.

ng phát huy nh ng i m m nh, kh c ph c nh ng h n

ch y u kém nh m th c hi n t t h n tr
t ng b

a ph

nh

i s ng nhân dân.

ng trình xây d ng nông thôn m i


4

PH N 2
T NG QUAN NGHIÊN C U TÀI LI U

2.1. C s khoa h c c a

tài

2.1.1. C n c pháp lý xây d ng nông thôn m i
- Ngh quy t s 26-NQ/T

H i ngh Trung

ng l n th 7 v v n

nông nghi p, nông dân, nông thôn.
- Ngh quy t s 24/2008/NQ-CP ngày 28/10/2008 c a Chính ph ban
hành ch

ng trình hành

l n th 7 Ban hành Trung
- Quy t

ng c a Chính ph th c hi n Ngh quy t h i ngh
ng khóa X v nông nghi p, nông thôn, nông dân.

nh s 491/Q -TTG ngày 16/4/2009 v ban hành kèm theo

B tiêu chí Qu c gia v xây d ng Nông thôn m i.
- Thông t s 54/2009/TT-BNN ngày 21/8/2009 v h

ng d n th c

hi n B tiêu chí Qu c gia v xây d ng Nông thôn m i.

- Quy t

nh s 800/Q -TTG 04/6/2010 phê duy t ch

ng trình m c

tiêu Qu c gia v xây d ng Nông thôn m i giai o n 2010 - 2020.
- Quy t

nh s 193/Q -TTG ngày 02/2/2010 phê duy t ch

ng trình

rà soát quy ho ch xây d ng Nông thôn m i.
- Thông t liên t ch s 13/2011/TTLT - BXD - BNNPTNT-BTN&MT,
ngày 28/10/2011, quy

nh vi c l p, th m

nh, phê duy t quy ho ch xây

d ng xã nông thôn m i.
- Thông t s 09/2010/TT-BXD ngày 04/8/2010 v quy
v ,

nh l p nhi m

án quy ho ch và qu n lý quy ho ch xây d ng Nông thôn m i.
- Thông t s 07/2010/TT-BNN ngày 08/02/2010 c a B Nông nghi p

và phát tri n nông thôn h

ng d n quy ho ch phát tri n s n xu t Nông nghi p

c p xã theo B tiêu chí Qu c gia v Nông thôn m i.


5

-H

ng d n s 470/HD - SXD ngày 28/9/2011 c a S Xây d ng Thái

Nguyên v l p, th m

nh và phê duy t

- C n c Ngh quy t
ng b xã Hà Th

ih i

án quy ho ch nông thôn m i.

ng b huy n

i T ; Ngh quy t

ng v m c tiêu phát tri n kinh t - xã h i,

ih i

m b o an ninh

qu c phòng, tr t t , an toàn xã h i trên a bàn xã giai o n 2011-2015
- Các v n b n pháp lý khác:
- Thông báo 2183/BNN-KTHT ngày 24/07/2009 c a B Nông nghi p
phát tri n nông thôn v th c hi n Ch tr

ng xây d ng nông thôn m i

- Thông báo 2183/BNN-KTHT ngày 24/07/2009 c a B Nông nghi p
phát tri n nông thôn v th c hi n Ch tr
- Quy t

ng xây d ng nông thôn m i.

nh s 800/Q -TTG 04/6/2010 phê duy t ch

ng trình m c

tiêu Qu c gia v xây d ng Nông thôn m i giai o n 2010 – 2020.
- Quy t

nh s 193/Q -TTG ngày 02/2/2010 phê duy t ch

ng trình

rà soát quy ho ch xây d ng Nông thôn m i.
- Thông t s 09/2010/TT-BXD ngày 04/8/2010 v quy

v ,

nh l p nhi m

án quy ho ch và qu n lý quy ho ch xây d ng Nông thôn m i.
- Thông t s 07/2010/TT-BNN ngày 08/2/2010 v h

ng d n quy

ho ch phát tri n s n xu t Nông nghi p c p xã theo B tiêu chí Qu c gia v
Nông thôn m i.
2.1.2. Các tiêu chu n quy ph m
- Quy chu n k thu t Qu c gia v quy ho ch xây d ng nông thôn (Quy
chu n Vi t Nam 14: 2009/BXD).
- Tiêu chu n v quy ho ch xây d ng nông thôn ban hành theo Thông t
s 31/2009/TT-BXD ngày 10/09/2009 c a B Xây d ng.
- Quy t

nh s 2933/BGTVT-KH T ngày 11/05/2009 và theo Quy t

nh s 315 ngày 23/02/2011 c a B Giao thông v n t i h
Nông thôn m i trong l nh v c giao thông.

ng d n tiêu chí


6

- Thông t s 07/2010/TT-BNNPTNT ngày 08/2/2010 c a B Nông
nghi p và PTNT h

ng d n quy ho ch phát tri n s n xu t nông nghi p c p xã

theo B tiêu chí Qu c gia v nông thôn m i.
- Các tiêu chu n quy ph m khác:
- Quy t

nh s 03/2008/Q -BXD ngày 31/03/2008 c a B Xây d ng

ban hành quy

nh n i dung th hi n b n v , thuy t minh

i v i nhi m v và

án quy ho ch xây d ng.
- Thông t s 09/2010/TT-BXD ngày 04/08/2010 c a B Xây d ng
quy

nh l p nhi m v ,

án quy ho ch và qu n lý quy ho ch xây d ng Nông

thôn m i.
- Quy t
phê duy t

nh s 1117/Q -BXD ngày 30/11/2009 c a B Xây d ng v
c

ng

án nghiên c u mô hình quy ho ch xây d ng Nông

thôn m i.
- Quy t
công b

nh s 957/Q -BXD ngày 29/09/2009 c a B Xây d ng v

nh m c chi phí qu n lý d án và t v n

u t xây d ng công trình.

() [16].
2.1.3. Các tài li u khác có liên quan
- Thông báo s 86/TB-UBND ngày 07/10/2010 c a UBND t nh Thái
Nguyên và Công v n s 2236/UBND-NLN ngày 14/10/2010 c a UBND t nh
Thái Nguyên v vi c quy ho ch xây d ng Nông thôn m i.
-

án Quy ho ch Xây d ng nông thôn m i xã Hà Th

ng - huy n

i T - t nh Thái Nguyên (giai o n 2011 - 2020).
- Các tài li u khác:
- Ch

o c a UBND t nh v vi c th c hi n d án giao thông nông thôn

giai o n 3 trên

a bàn t nh Thái Nguyên.

- Ngh quy t
2015.

ih i

i bi u

ng b xã Hà Th

ng nhi m k 2010 -


7

- B n

hi n tr ng s

d ng

t xã Hà Th

ng n m 2010, t

l

1/10.000.
2.1.4. Khái ni m nông thôn
Nông thôn là ph n lãnh th không thu c n i thành, n i th các thành
ph , th xã, th tr n

c qu n lý b i c p hành chính c s là UBND xã.

2.1.4.1. Xây d ng nông thôn m i là gì
Xây d ng nông thôn m i là cu c cách m ng và cu c v n
c ng

ng dân c

nông thôn

mình khang trang, s ch

ng lòng xây d ng thôn, xã, gia ình c a

p; phát tri n s n xu t toàn di n (nông nghi p, công

nghi p, d ch v ); có n p s ng v n hoá, môi tr
m b o; thu nh p,

ng l n

ng và an ninh nông thôn

i s ng v t ch t, tinh th n c a ng

i dân

c nâng cao.

Xây d ng nông thôn m i là s nghi p cách m ng c a toàn
dân, c a c h th ng chính tr . Nông thôn m i không ch là v n
h i, mà là v n

c

ng, toàn
kinh t - xã

kinh t - chính tr t ng h p.

Xây d ng nông thôn m i giúp cho nông dân có ni m tin, tr nên tích
c c, ch m ch , oàn k t giúp

nhau xây d ng nông thôn phát tri n giàu

p,

dân ch , v n minh.
2.1.4.2. M c tiêu xây d ng nông thôn m i
- Xây d ng c ng

ng xã h i v n minh, có k t c u h t ng kinh t - xã h i

ngày càng hoàn thi n; c c u kinh t h p lý, các hình th c t ch c s n xu t tiên ti n;

- G n nông nghi p v i phát tri n nhanh công nghi p, d ch v và du
l ch; g n phát tri n nông thôn v i ô th theo qui ho ch; t ng b
công nghi p hoá - hi n

i hoá nông nghi p, nông thôn;

- Xây d ng xã h i nông thôn dân ch , n
dân t c; trình

dân trí

c th c hi n

c nâng cao; môi tr

nh, giàu b n s c v n hóa

ng sinh thái

- H th ng chính tr c s v ng m nh; an ninh tr t t
s ng v t ch t và tinh th n c a ng i dân không ng ng

cb ov ;
c gi v ng;

c c i thi n và nâng cao.

i

8

c tr ng c a nông thôn m i

2.1.5.

NTM giai o n 2010 - 2020 bao g m các
1- Kinh t phát tri n,
thôn

c tr ng sau:

i s ng v t ch t và tinh th n c a c dân nông

c nâng cao;
2- Nông thôn phát tri n theo quy ho ch, c c u h t ng, kinh t , xã h i

hi n

i, môi tr

ng sinh thái

3- Dân trí

cb ov ;

c nâng cao, b n s c v n hóa dân t c

c gi gìn và phát huy;

4- An ninh t t, qu n lý dân ch ;
5- Ch t l

ng h th ng chính tr

c nâng cao.

2.1.6. B tiêu chí Qu c gia v nông thôn m i
2.1.6.1. Ý ngh a c a B tiêu chí Qu c gia nông thôn m i
- Là c th hóa

c tính c a xã NTM th i k

- B tiêu chí là c n c

y m nh CNH - H H.

xây d ng n i dung Ch

qu c gia v xây d ng NTM, là chu n m c

ng trình m c tiêu

các xã l p k ho ch ph n

u

t 19 tiêu chí nông thôn m i.
- Là c n c

c a các

a ph

ch

o và ánh giá k t qu th c hi n xây d ng NTM

ng trong t ng th i k ; ánh giá công nh n xã, huy n, t nh

nông thôn m i; ánh giá trách nhi m c a các c p u

t

ng, chính quy n xã

trong th c hi n nhi m v xây d ng nông thôn m i.
2.1.6.2. N i dung b tiêu chí Qu c gia nông thôn m i..
B tiêu chí qu c gia NTM

c ban hành theo Quy t

nh s 491/Q -

TTg, ngày 16/4/2009 g m 5 nhóm tiêu chí, c th nh sau:
Tiêu chí “Xã nông thôn m i”: G m 19 tiêu chí trên 5 l nh v c

c quy nh

t i Quy t nh s 491/2009/Q -TTg ngày 16/4/2009 c a Th t ng Chính ph .

- G m 5 nhóm là: Nhóm 1: Quy ho ch; Nhóm 2: H t ng kinh t xã
h i; Nhóm 3: Kinh t và t ch c s n xu t; Nhóm 4: V n hóa - xã h i - môi
tr

ng; Nhóm 5: H th ng chính tr .


9

- G m 19 tiêu chí là: 1: Quy ho ch, 2: Giao thông, 3: Th y l i, 4:
i n, 5: Tr

ng h c, 6: C s v t ch t v n hóa, 7: Ch , 8: B u i n, 9: Nhà

dân c , 10: Thu nh p, 11: T l h nghèo, 12: C c u lao

ng, 13: Hình

th c t ch c s n xu t, 14: Giáo d c, 15: Y t , 16: V n hóa, 17: Môi tr

ng,

18: H th ng t ch c chính tr xã h i v ng m nh, 19: An ninh, tr t t xã h i.
H ng d n th c hi n b tiêu chí qu c gia nông thôn m i:

c th hi n t i

thông t s 54/2009/TT – BNNPTNT, ngày 21 tháng 8 n m 2009 c a B Nông
nghi p và Phát tri n nông thôn, trong ó ã th ng nh t n i dung, cách hi u, cách
tính toán và các quy chu n áp d ng

i v i các tiêu chí nông thôn m i.

(UBND t nh Thái Nguyên (2012), D th o tài li u NTM n m 2012
UBND t nh Thái Nguyên) [10].
2.2. C s th c ti n
2.2.1. Nh ng thành công b

c

u c a “Ch

ng trình xây d ng thí i m

mô hình nông thôn m i trong th i k công nghi p hoá, hi n

i hoá”

“Ch ng trình xây d ng thí i m mô hình nông thôn m i trong th i k công
nghi p hoá, hi n

i hoá” (sau ây g i t t là Ch ng trình thí i m) nh m th

nghi m các n i dung, ph ng pháp, cách làm, c ch , chính sách. Xác nh trách
nhi m và m i quan h ch

o gi a các c p trong vi c xây d ng nông thôn m i.

ng th i, xây d ng 11 xã thành các mô hình trên th c ti n v nông thôn m i
rút kinh nghi m cho tri n khai ch ng trình m c tiêu qu c gia xây d ng nông thôn

m i trên di n r ng. Vi c tri n khai xây d ng mô hình thí i m c ng là quá trình t
ch c th c hi n th nghi m 19 tiêu chí nông thôn m i trên a bàn c p xã.
Theo Báo cáo c a Ban ch
Trung
c u

ng,
ra, Ch

o Ch

ng trình xây d ng nông thôn m i

n h t n m 2010 và sau g n 2 n m th c hi n, so v i m c ích, yêu
ng trình ã thành công b

c

u và

t

quan tr ng. S tiêu chí theo B tiêu chí Qu c gia, các xã ã
c, t ng h n g p 2

n 3 l n so v i tr

c khi tri n khai.

c m t s k t qu

t và c b n

t

n nay ã có 7/11


10

xã

t

c 10 tiêu chí tr lên, trong ó có 3 xã

8-10 tiêu chí. Trong ó, m t s xã ã
chuy n d ch c c u kinh t , c c u lao
ây

t

t 14/19 tiêu chí; 3 xã

tt

c các tiêu chí v thu nh p,

ng và t ch c s n xu t có hi u qu ,

c xem là nh ng tiêu chí khó th c hi n nh t.

Các n i dung xây d ng các h t ng thi t y u và phát tri n s n xu t

các xã ã

t

h i và môi tr
xã i m

c k t qu rõ nét và toàn di n h n; các ho t
ng

c quan tâm; h th ng chính tr và công tác cán b

c c ng c , nâng cao; an ninh tr t t

T th c ti n ch
ra

ng v n hóa, xã
các

c gi v ng.

o xây d ng nông thôn m i t i các xã i m ã rút

c m t s kinh nghi m t t v bi n pháp, cách làm, c ch huy

ng

các ngu n l c và công tác t ch c th c hi n... Nh ng kinh nghi m ó ã
k p th i chuy n giao cho Chính ph , là c s
Trung

ng ban hành nhi u Ngh

ph c v cho tri n khai Ch
thôn m i.

Chính ph , các b , ngành

nh, Quy t

nh, c ch , chính sách

ng trình M c tiêu qu c gia v xây d ng nông

ây là nh ng chính sách và i u ki n quan tr ng

ti p t c th c

hi n th ng l i Ngh quy t s 26/NQ-TW c a H i ngh l n th 7, Ban Ch p
hành Trung

ng

ng (khóa X) v “nông nghi p, nông dân, nông thôn”.

2.2.2. Kinh nghi m xây d ng NTM c a m t s n
Trên th gi i nhi u n

c trên th gi i

c ã th c hi n thành công ch

ng trình xây

d ng nông thôn m i t r t s m nh :
- Hàn Qu c: Vào

u th p niên 70 c a th k XX là m t n

sau chi n tranh, GDP bình quân
th c và ph n l n ng

u n m ch có 75 USD, không

i dân không

l

ng

n. N n kinh t ch y u d a vào nông

nghi p nh ng h n hán và l l t x y ra kh p
“Saemaulundong” (phong trào

c nghèo

tn

c. S ra

i k p th i c a

i m i nông thôn) vào úng lúc nông thôn

Hàn Qu c ang trì tr trong lúc ói nghèo ã t o ra s b t phá m nh m và
nhanh chóng

t

c nh ng k t qu kh quan. Vào n m 1980, b m t nông


11

thôn có th nói ã hoàn toàn thay

iv i

y

i n,

trình v n hóa... “Saemaulundong” t m t phong trào
thành m t phong trào

ng, n

c s ch, công

nông thôn ã lan ra

i m i toàn xã h i Hàn Qu c.

- Malaysia: Chính ph n

c này cho r ng c s

v n xã h i (giáo d c, s c kh e), t ng c

PTNT là phát tri n

ng qu n tr c p

a ph

ng,

ut

nghiên c u và khuy n nông, cung c p các th ch h tr nh giao thông, tài
chính.

c bi t, c n xác

Ibrahim Ngah ch

nh nông dân là n n t ng phát tri n qu c gia. GS

i h c Công ngh Malaysia cho bi t, PTNT luôn

c coi là

ng trình ngh s quan tr ng c a Malaysia. R t nhi u n l c và ngu n l c

ã

c

ut

c i thi n phúc l i c a ng

i dân nông thôn, bao g m phát

tri n c s h t ng và c s v t ch t. Kinh nghi m c a Malaysia c ng ch ra
r ng, các ph
thù theo

ng pháp ti p c n và các mô hình PTNT c n

a ph

c tri n khai

c

ng v i th i gian ph thu c vào tình hình kinh t , chính tr ,

ngu n l c tài chính.
- Trung Qu c: T n m 1978, Trung Qu c ã th c hi n nhi u chính
sách c i cách

nông thôn. N m 2009, Trung Qu c

ch a kho ng 300.000 km
nghèo
d

m b o

u t làm m i và s a

ng b nông thôn; h tr trên 46 tri u ng

i

i s ng t i thi u; tri n khai thí i m 320 huy n v b o

ng lão xã h i nông thôn. Vi c xây d ng NTM ngày càng linh ho t h n,

d a trên quy ho ch t ng th (ngân sách nhà n

c và

a ph

ng).

( [14].

2.2.3.1. Xây d ng nông thôn m i

t nh Qu ng Ninh

Tri n khai công tác xây d ng nông thôn m i, các c p, các ngành,
các

a ph

ng trong t nh

ng lo t tri n khai, v i ph

ng châm: Cùng v i s


12

u t l n c a nhà n

c, các t ch c, doanh nghi p, ph i huy

t ng h p c a toàn th nhân dân, d a vào n i l c c a c ng
vi c ph i

c dân bi t, dân bàn, dân làm và dân h

làm thí i m mà tri n khai

ng b

ng s c m nh
ng dân c , m i

ng th .

ng th i không

125 xã nông thôn c a 13 huy n, th ,

thành ph (tr thành ph H Long vì không còn xã) và th c hi n
c các tiêu chí. Trong ó, l a ch n 2 xã

2 huy n Hoành B và

làm m u tri n khai th m

nh, phê duy t quy ho ch

xã

n v khác, rút kinh nghi m tr

làm m u cho các

ng b t t

ông Tri u

án Nông thôn m i c p
c khi các huy n phê

duy t trên ph m vi toàn t nh.
Theo báo cáo ánh giá th c tr ng xây d ng NTM trên
n nay, các tiêu chí

tt

giáo d c THCS; 100% xã

ng

a bàn t nh, tính

i cao nh : 100% s xã hoàn thành ph c p

t chu n qu c gia v y t ; 123/125 xã có i m b u

i n c p xã; 100% xã hoàn thành vi c xóa nhà t m, d t nát; 91/125 xã có trên
20% ng
i n th

i dân tham gia b o hi m y t ; 89/125 xã có t l h dân s d ng
ng xuyên trên 95%; 107/125 xã có an ninh, tr t t xã h i

v ng. Toàn t nh có 28 xã
ch tiêu; 28 xã

td

t trên 20/39 ch tiêu NTM; 69 xã

i 10/39 ch tiêu. Công tác l p

c p xã tích c c th c hi n, ã có 101 xã hoàn thi n
H ND cùng c p, 5 xã ã
thông qua ph

án

c gi

t t 10-20/39
c c p huy n,

án, 59 xã thông qua

c UBND huy n phê duy t; có 87/125 xã ã

ng án quy ho ch t ng th trung tâm xã l n 1 và quy ho ch

phát tri n m ng l

i i m dân c nông thôn l n 2. D ki n

n h t ngày 30-9-

2011, t t c các xã s phê duy t xong quy ho ch xây d ng NTM và quy ho ch
trung tâm xã.
Nh v y có th kh ng
th ng chính tr , s

nh v i s quy t tâm cao, s vào cu c c a c h

ng thu n trong nhân dân ã huy

ng

c s c m nh


13

t ng h p trong toàn dân tham gia th c hi n Ch
NTM. Do ó, ch
nh ng k t qu
v ic n

ng trình xây d ng NTM trên

áng khích l , t o

ng l c

ng trình xây d ng

a bàn toàn t nh ã

t nh Qu ng Ninh v

t

c

ích s m so

c.

2.2.3.2. Xây d ng nông thôn m i

t nh Thái Bình

Thái Bình là t nh nông nghi p, có g n 90% s dân s ng
và h n 70% lao
m i ang

ng làm nông nghi p. Vì v y, vi c xây d ng nông thôn

c th c hi n tích c c. T cu i n m 2008,

huy n, xã c a Thái Bình
thôn m i, do

nông thôn

u thành l p Ban ch

ng chí bí th c p y làm tr

c ba c p t nh,

o xây d ng thí i m nông
ng ban. K ho ch

c th c

hi n t quý 4-2008 và các n m ti p theo, tùy theo tính ch t, quy mô c a
t ng d án. Nh ng tr

c h t là t p trung vào các n i dung nh : quy ho ch

vùng s n xu t, vùng dân c , quy ho ch phát tri n h t ng kinh t - xã h i
theo h

ng hi n

i, t o i u ki n thu n l i trong sinh ho t, phát tri n v n

hóa, gi gìn môi tr

ng và phát tri n các làng ngh

m i

a ph

ng.

T nh ã ti n hành xây d ng mô hình nông thôn m i t i 8 xã i m:
Thanh Tân (Ki n X

ng), V Phúc (TP Thái Bình), Th y Trình (Thái Th y),

An Ninh (Ti n H i), Nguyên Xá (V Th ), Tr ng Quan ( ông H ng), H ng
Minh (H ng Hà) và Qu nh Minh (Qu nh Ph ).
tiên

ây là nh ng i m sáng

nh ng vùng nông thôn khác nhau trong t nh, t

giá, rút kinh nghi m

ó s t ng k t, ánh

nhân i n hình ra di n r ng.

Cùng v i s phát tri n kinh t , Thái Bình còn chú tr ng
tri n y t , giáo d c, xây d ng các thi t ch v n hóa
cao dân ch c s , b o
tr

ng h c

u

m 100% s xã

t t c các c p h c

y m nh phát

nông thôn g n v i nâng

t chu n qu c gia v y t , 100% s

c xây d ng kiên c . Hi n nay toàn t nh ã


14

ng m m non, 242/294 tr

có 39/296 tr
7/49 tr

ng THPT

ng ti u h c, 57/274 tr

t chu n qu c gia. T t c các thôn, làng trong t nh

nhà v n hóa, th vi n và khu vui ch i gi i trí;
xóa ói, gi m nghèo, gi i quy t các v n
cao

ng THCS và

u có

ng th i tích c c th c hi n

xã h i nh m không ng ng nâng

i s ng nhân dân.
Sau 2 n m k t khi t nh Thái Bình tri n khai xây d ng nông thôn m i,

i u thay
nhi u ng
th a

i nh n th y rõ nh t là trên nh ng cánh
i dân ã

c s n xu t

thôn m i

Thái Bình gi

ây

nh ng th a ru ng to h n, v i b vùng b

c quy ho ch r ng rãi, khang trang.

d n i n

ng

ó chính là k t qu c a công tác

i th a, m t nhi m v tr ng tâm trong quá trình xây d ng nông
Thái Bình hi n nay.

2.2.4. Tình hình xây d ng nông thôn m i c a huy n
Hi n nay t t c các xã thu c huy n

iT

iT

ã hoàn thành

d ng NTM giai o n 2011 – 2020. UBND huy n ch

án xây

o các xã t p trung rà

soát tri n khai l p quy ho ch chi ti t nh quy ho ch s n xu t, quy ho ch khu
dân c , quy ho ch n i thu gom rác th i, giao thông; t ng c
ho ch ã

c phê duy t; l p k ho ch 5 n m, hàng n m; xây d ng các d án

chuyên ngành
th ng

ng qu n lý quy

tri n khai th c hi n; t p trung ngu n l c

u t xây d ng h

ng giao thông nông thôn, h th ng th y l i, i n; t ng c

c s v t ch t tr

ng l p h c

ng

ut

t chu n qu c gia; xây d ng c s v t ch t v n

hóa, tr m y t xã khám ch a b nh.
Tiêu bi u xã thí i m th c hi n ch

ng trình m c tiêu qu c gia xây

d ng NTM c a huy n là xã Hà Th

ng; xã La B ng: các con

xóm ã

i n, n

nhân dân

c bê tông hóa;

y

ng liên thôn

c, công trình v n hóa...

c nâng cao, b m t nông thôn thay

i

i s ng

p h n, giúp cho các xã


15

xung quanh h c h i các kinh nghi m s n xu t và có tinh th n cùng nhà n

c

xây d ng nông thôn m i

c thành công. Hi n nay, toàn huy n có 02 xã (xã

Hà Th

t chu n theo b tiêu chí Qu c gia v xây d ng

ng, xã La B ng)

nông thôn m i, có 04 xã

t 14 tiêu chí xây d ng nông thôn m i theo B tiêu

chí Qu c gia v xây d ng nông thôn m i.
2015, s

t thêm 04 xã

i T

ph n

u

n h t n m

t chu n nông thôn m i theo B tiêu chí Qu c gia

v xây d ng nông thôn m i. Toàn huy n n l c th c hi n hoàn thành các tiêu
chí g n v i vi c b o v b n v ng các tiêu chí ã

t

c.


16

PH N 3
IT

3.1.

it

3.1.1.

NG, N I DUNG VÀ PH

NG PHÁP NGHIÊN C U

ng và ph m vi nghiên c u

it

ng nghiên c u

- Th c tr ng nông thôn xã Hà Th

ng, huy n

- H th ng c s h t ng, kinh t - xã h i trên

i T , t nh Thái Nguyên.
a bàn xã.

- Công tác th c hi n xây d ng c s h t ng kinh t - xã h i theo tiêu
chí nông thôn m i.
3.1.2.Ph m vi nghiên c u
Công tác th c hi n xây d ng c s h t ng kinh t - xã h i theo tiêu chí
nông thôn m i xã Hà Th

ng, huy n

i T , t nh Thái Nguyên (8/19 tiêu chí

theo B tiêu chí Qu c gia v nông thôn m i).
3.2.

a i m và th i gian nghiên c u
-

a i m: Phòng TN&MT huy n

i T - t nh Thái Nguyên.

- Th i gian nghiên c u: T tháng 8/2014
3.3. N i dung và ph

n tháng 11/2015.

ng pháp nghiên c u

3.3.1. N i dung nghiên c u
1. ánh giá i u ki n t nhiên, kinh t - xã h i.
2.

ánh giá hi n tr ng s d ng

s c a xã Hà Th
3.

t và không gian ki n trúc h t ng c

ng.

ánh giá hi n tr ng c s h t ng theo b tiêu chí qu c gia v nông

thôn m i.
4. Nghiên c u xây d ng ph
theo b tiêu chí nông thôn m i.

ng án quy ho ch c s h t ng k thu t