Xác định sinh khối rễ nhỏ tại rừng trồng Mỡ (Manglietia conifera ) tại xã Chu Hương, huyện Ba Bể, tỉnh Bắc Kạn (Khóa luận tốt nghiệp)

TR

I H C THÁI NGUYÊN
NG
I H C NÔNG LÂM

HOÀNG V N TU N

XÁC

NH SINH KH I R NH

T I R NG TR NG M

(Manglietia conifera) T I XÃ CHU H

NG, HUY N BA B ,

T NH B C K N

KHÓA LU N T T NGHI P

H ào t o
Chuyên ngành
Khoa
Khoá h c

: Chính quy
: QLTNR
: Lâm nghi p
: 2011 - 2015

Thái Nguyên - 2015

IH C


TR

I H C THÁI NGUYÊN
NG
I H C NÔNG LÂM

HOÀNG V N TU N

XÁC

NH SINH KH I R NH

T I R NG TR NG M

(Manglietia conifera) T I XÃ CHU H

NG, HUY N BA B ,

T NH B C K N

KHÓA LU N T T NGHI P

IH C

H ào t o
: Chính quy
Chuyên ngành
: QLTNR
Khoa
: Lâm nghi p
L p
: 43 - QLTNR - N01
Khoá h c
: 2011 - 2015
Gi ng viên h ng d n : TS.
Hoàng Chung
n v công tác: Khoa Lâm nghi p – tr ng HNL Thái Nguyên

Thái Nguyên - 2015


i

L I CAM OAN

Tôi xin cam oan ây là công trình nghiên c u khoa h c c a b n thân
tôi. Các s li u và k t qu nghiên c u là quá trình i u tra trên th c

a hoàn

toàn trung th c, khách quan, ch a công b trên các tài li u, n u có gì sai tôi
xin ch u hoàn toàn trách nhi m.

Thái Nguyên, ngày 10 tháng 03 n m 2015

XÁC NH N C A GVHD
ng ý cho b o v k t qu
tr

cH i

TS.

Ng

i vi t cam oan

ng khoa h c

Hoàng Chung

Hoàng V n Tu n

XÁC NH N C A GV CH M PH N BI N
Giáo viên ch m ph n bi n xác nh n sinh viên
ã s a ch a sai sót sau khi H i
(Ký, h và tên)

ng ch m yêu c u.


ii

L IC M

N

Là sinh viên chúng ta u nh n th c
c t m quan tr ng c a vi c th c
t p t t nghi p và ây c ng là giai o n quy t nh n toàn b quá trình h c
t p, rèn luy n c a m i chúng ta. Th c hi n theo ph ng châm “ h c i ôi v i
hành, lý thuy t g n v i th c ti n”, th c t p t t nghi p nh m c ng c và h
th ng hóa l i toàn b ki n th c ã h c trên gi ng
ng. T ó áp d ng m t
cách úng n và sáng t o vào th c ti n i s ng. K t h p lý thuy t v i th c
hành giúp cho sinh viên rút ra
c nh ng bài h c kinh nghi m nh m nâng
cao n ng l c chuyên môn
sau này ra tr ng có th áp ng
c nhu c u
xã h i, hoàn thành t t m i công vi c
c giao. Do v y th c t p t t nghi p là
không th thi u trong h th ng ào t o các tr ng i h c, Cao ng.
c s nh t trí c a Ban giám hi u tr ng
i h c Nông Lâm Thái
Nguyên và ban ch nhi m khoa Lâm Nghi p tôi ã ti n hành nghiên c u
tài: “Xác nh sinh kh i r nh t i r ng tr ng M (Manglietia conifera ) t i
xã Chu H ng, huy n Ba B , t nh B c K n”.
Tôi xin chân thành c m n Ban giám hi u nhà tr ng, khoa Lâm
nghi p cùng th y cô giáo trong tr ng ã truy n t cho tôi nh ng ki n th c
quý báu trong th i gian h c t p và rèn luy n t i tr ng. c bi t tôi xin bày
t lòng bi t n sâu s c t i th y giáo TS.
Hoàng Chung ã h ng d n,
ch b o tôi t n tình
tôi hoàn thành b n khóa lu n này. Tôi xin chân thành

g i l i c m n UBND xã Chu H ng - huy n Ba B - t nh B c K n và m t
s h dân có r ng trên khu v c nghiên c u ã quan tâm t o m i i u ki n
giúp
cho tôi trong vi c thu th p s li u ngo i nghi p trong su t quá trình
th c hi n tài này.
Tuy nhiên do h n ch v m t th i gian c ng nh kinh nghi m nghiên
c u khoa h c nên trong quá trình th c hi n tài không tránh kh i thi u sót.
Tôi r t mong nh n
c nh ng ý ki n óng góp c a các quý th y cô và các
b n b n khóa lu n này
c hoàn thi n h n.
Tôi xin chân thành c m n!
Thái Nguyên, ngày 10 tháng 03 n m 2015
Sinh viên
Hoàng V n Tu n


iii

DANH M C CÁC B NG

Trang
B ng 2.1. T ng h p s li u nghiên c u v r nh ............................................ 5
B ng 4.1. Tr ng thái r ng tr ng M ............................................................... 20
B ng 4.2. Sinh kh i t

i c a r nh t i r ng tr ng M 3 n m tu i................ 22

B ng 4.3. Sinh kh i t

i c a r nh t i r ng tr ng M 5 n m tu i ................. 23

B ng 4.4. Sinh kh i t

i c a r nh t i r ng tr ng M 7 n m tu i................ 25

B ng 4.5. Sinh kh i t

i c a r nh t i r ng tr ng M 9 n m tu i................ 26

B ng 4.6. Sinh kh i khô c a r nh t i tu i r ng tr ng M ........................... 28
B ng 4.7. L

ng Carbon tích l y trong r nh t i r ng tr ng M ................. 31


iv

DANH M C CÁC HÌNH

Hình 3.1. S

b trí các ô o

Hình 3.2. Khoan m u

Trang
m................................................................ 16

t ................................................................................ 18

Hình 3.3. Cân m u r ...................................................................................... 18
Hình 4.1. R ng M 3 tu i ............................................................................... 21
Hình 4.2. Bi u

sinh kh i t

i c a r nh t i r ng tr ng M 3 n m tu i ... 23

Hình 4.3. Bi u

sinh kh i t

i r nh t i r ng tr ng M 5 n m tu i .......... 24

Hình 4.4. Bi u

sinh kh i t

i r nh t i r ng tr ng M 7 n m tu i .......... 25

Hình 4.5. Bi u

sinh kh i t

i r nh t i r ng tr ng m 9 n m tu i .......... 27

Hình 4.6. Bi u

sinh kh i khô c a r nh theo nhóm tu i .......................... 30

Hình 4.7. Bi u

L

ng Carbon tích l y trong r nh t i r ng tr ng M

tu i

03 ....................................................................................................... 33
Hình 4.8. Bi u

L

ng Carbon tích l y trong r nh t i r ng tr ng M

tu i

05 ....................................................................................................... 34
Hình 4.9. Bi u

L

ng Carbon tích l y trong r nh t i r ng tr ng M tu i

07 ...................................................................................................... 35
Hình 4.10. Bi u

L

ng Carbon tích l y trong r nh t i r ng tr ng M

tu i 09 ................................................................................................ 36


v

DANH M C CÁC T

VI T T T

OTC

: Ô tiêu chu n

ODB

: Ô d ng b n

NN&PTNN

: B nông nghi p và phát tri n nôn thôn

TB

: Trung bình

UBND

: y ban nhân dân

Hvn

: Chi u cao vút ng n

D1,3

:

ng kính thân cây t i ví trí 1,3m

___

H

dc

: Chi u cao d

i cành


vi

M CL C
Trang
L I CAM OAN ..................................................................................... i
L I C M N ......................................................................................... ii
DANH M C CÁC B NG ..................................................................... iii
DANH M C CÁC HÌNH ....................................................................... iv

DANH M C CÁC T VI T T T .......................................................... v
M C L C .............................................................................................. vi
PH N 1: M
U ................................................................................ 1
1.1. t v n
........................................................................................ 1
1.2. M c ích nghiên c u ........................................................................ 2
1.3. M c tiêu nghiên c u ......................................................................... 2
1.4. Ý ngh a c a
tài ............................................................................. 2
1.4.1. Ý ngh a trong h c t p và nghiên c u khoa h c ...................................... 2
1.4.2. Ý ngh a trong th c ti n s n xu t ............................................................. 3
PH N 2: T NG QUAN NGHIÊN C U ............................................... 4
2.1. C s khoa h c ................................................................................. 4
2.2. Tình hình nghiên c u trong và ngoài n c ..................................... 4
2.2.1. Tình hình nghiên c u trên th gi i .......................................................... 4
2.2.2. Tình hình nghiên c u trong n c............................................................ 9
2.3. T ng quan v khu v c nghiên c u................................................... 10
2.3.1. i u ki n t nhiên ................................................................................. 10
2.3.1.1. V v trí a lý .................................................................................... 10
2.3.1.2. a hình, a m o ............................................................................... 10
2.3.1.3. Khí h u ............................................................................................... 10
2.3.1.4. Thu v n............................................................................................. 10
2.3.1.5. Hi n tr ng tài nguyên r ng ................................................................ 11
2.3.2. c i m kinh t - xã h i xã Chu H ng ............................................. 11
2.3.2.1. Tình hình dân sinh kinh t xã h i....................................................... 11
2.3.2.2. Tình hình v n hóa xã h i.................................................................... 12
2.3.3. ánh giá chung ..................................................................................... 13
PH N 3: N I DUNG VÀ PH
NG PHÁP NGHIÊN C U .............. 15

3.1. a i m và th i gian ti n hành ...................................................... 15
3.2.
i t ng và ph m vi nghiên c u ................................................... 15
3.3. N i dung nghiên c u....................................................................... 15


vii

3.3.1. c i m c u trúc các lo i r ng............................................................ 15
3.3.2. Sinh kh i t i ........................................................................................ 15
3.3.3. Sinh kh i khô ........................................................................................ 15
3.3.4. L ng carbon tích l y trong r nh ...................................................... 15
3.4. Ph ng pháp nghiên c u ................................................................. 15
3.4.1. Ph ng pháp k th a............................................................................. 15
3.4.2. Ph ng pháp i u tra theo ô tiêu chu n ................................................ 16
3.4.2.1. Ph ng pháp thu m u. ....................................................................... 17
PH N 4: K T QU VÀ PHÂN TÍCH K T QU NGHIÊN C U .... 20
4.1. M t s
c i m c a lâm ph n r ng tr ng M ................................ 20
4.2. Sinh kh i t i c a r nh ................................................................ 21
4.2.1. Sinh kh i t i r nh t i r ng tr ng M 3 n m tu i ............................. 22
4.2.2. Sinh kh i t i r nh t i r ng tr ng M 5 n m tu i ............................. 23
4.2.3. Sinh kh i t i r nh t i r ng tr ng M 7 n m tu i ............................. 24
4.2.4. Sinh kh i t i r nh t i r ng tr ng M 9 n m tu i………………….26
4.3. Sinh kh i khô ................................................................................. 27
4.4. L ng carbon tích l y trong r nh ................................................. 31
PH N 5: K T LU N VÀ KI N NGH .............................................. 38
5.1. K t lu n .......................................................................................... 38
5.2. T n t i ............................................................................................ 39
5.3. Ki n ngh ........................................................................................ 39

TÀI LI U THAM KH O .................................................................... 40
I. Ti ng Vi t. ......................................................................................... 40
II. Ti ng Anh ......................................................................................... 41


1

PH N 1
M

1.1.

U

tv n
th c v t có m ch, r (root) là m t c quan c a m t cây thông th

n md

im t

h n
n

t (khi so sánh v i thân), tuy nhiên nó v n có ngo i l , ch ng

m t s loài có r m c lên trên m t

t (r khí) ho c m c lên trên m t

c (thông khí). R có hai ch c n ng chính là: H p th n

dinh d

ng

ng vô c ; gi cho cây n

nh và bám ch t vào

c và các ch t

t. R c ng óng vai

trò quan tr ng trong t ng h p Cytokinin, m t d ng hoocmôn t ng tr
th c v t, m t trong các nhu c u

ng c a

phát tri n các ch i và cành cây. G n ây

các nhà khoa h c m i tìm ra m t tác d ng quan tr ng c a r , cung c p ch t
dinh d

ng cho

t. R nh (fine root) là nh ng r có

mm, th i gian sinh tr
h u c cung c p cho

ng kính nh h n 2

ng ng n khi ch t i chúng phân h y thành các ch t
t. M c dù sinh kh i r nh

óng góp ít h n 1,5% t ng

s sinh kh i trong các khu r ng, tuy nhiên sinh kh i r nh có th lên t i m t
ph n ba sinh kh i s c p c a c khu r ng. Trong m t khu r ng l
d

ng và Carbon r nh cung c p cho

ng dinh

t b ng ho c có th h n so v i cành

r i, lá r ng.
M i tr ng thái r ng v i thành ph n loài khác nhau có thành ph n r nh
khác nhau. Vì v y, xác

nh sinh kh i r nh giúp ta có

c tiêu chu n

ánh giá kh n ng, n ng su t v t ch t h u c phân h y cung c p cho
T i Vi t Nam, nh ng nghiên c u v l nh v c này còn ít

t.

c ti n hành

i v i h sinh thái r ng ph c h i t nhiên nói riêng và v i h sinh thái r ng
nói chung. Bên c nh ó, vi c áp d ng nh ng ki n th c h c
gi i quy t nh ng v n

c

áp d ng

th c ti n c th là r t quan tr ng, qua ó tôi có th


2

th c hành nh ng ph
ho t

ng pháp ã

c h c, c ng nh b

c

u làm quen v i

ng nghiên c u khoa h c trong l nh v c nông lâm nghi p.
Tr

c th c ti n ó, tôi ti n hành th c hi n nghiên c u

tài: “Xác

nh sinh kh i r nh t i r ng tr ng M (Manglietia conifera) t i xã Chu
H

ng, huy n Ba B , t nh B c K n” nh m xác

và kh n ng phân h y thành các ch t dinh d
cho vi c ánh giá

nh

c sinh kh i r nh

ng cung c p c s khoa h c

ng thái và các quá trình x y ra trong h sinh thái r ng

tr ng M t i xã Chu H

ng, huy n Ba B , t nh B c K n t

c p c s khoa h c cho vi c ánh giá

ó góp ph n cung

ng thái và các quá trình x y ra trong

h sinh thái r ng ph c h i t nhiên.
1.2. M c ích nghiên c u
Góp ph n làm sáng t giá tr v m t môi tr

ng c a h sinh thái r ng

nói chung và c a r nh c a qu n xã th c v t nói riêng.
1.3. M c tiêu nghiên c u
- Xác
H

c m t s

c i m c a r ng tr ng M t i xã Chu

ng, huy n Ba B , t nh B c K n.
- Xác

H

nh

nh

c sinh kh i r nh c a r ng tr ng M

t i xã Chu

ng, huy n Ba B , t nh B c K n.
- Xác

xã Chu H

nh l

ng Carbon tích l y trong r nh c a r ng tr ng M t i

ng, huy n Ba B , t nh B c K n.

1.4. Ý ngh a c a

tài

1.4.1. Ý ngh a trong h c t p và nghiên c u khoa h c
Qua quá trình th c hi n

tài giúp sinh viên c ng c ph

nghiên c u khoa h c, giúp sinh viên v n d ng ki n th c ã
tr

ng pháp

c h c trong

ng vào công tác nghiên c u khoa h c và th c ti n s n xu t lâm nghi p

m t cách có hi u qu . Sau khi th c hi n nghiên c u

tài này, sinh viên có

kh n ng l p k ho ch nghiên c u h p lí, t ng h p, phân tích và ánh giá k t


3

qu , c ng nh vi t m t báo cáo nghiên c u, m t ph n vi c quan tr ng cho
công vi c trong t

ng lai.

1.4.2. Ý ngh a trong th c ti n s n xu t
Nh m xác
ch t dinh d

nh

c sinh kh i r nh và kh n ng phân h y thành các

ng cung c p cho

cho vi c ánh giá

t, t

ó góp ph n cung c p c s khoa h c

ng thái và các quá trình x y ra trong h sinh thái r ng

tr ng M t i xã Chu H

ng, huy n Ba B , t nh B c K n.


4

PH N 2
T NG QUAN NGHIÊN C U

2.1. C s khoa h c
R là m t c quan c a m t cây thông th

ng n m d

im t

sánh v i thân), r cây có kh n ng âm sâu, lan r ng trong lòng
ng tìm ngu n n

c và ch t dinh d

tính h

ng n

lo i r

âm sâu 5 – 10 m, r cây th

Thông th

h n
n

c và h

im t

âm sâu 1,5 – 2 m, có

t, tuy nhiên nó v n có ngo i l , ch ng
t (r khí) ho c m c lên trên m t

c (thông khí). R có hai ch c n ng chính là: H p th n
ng vô c , gi cho cây n

nh và bám ch t vào

c và các ch t

t. R c ng óng vai

trò quan tr ng trong t ng h p Cytokinin, m t d ng hooc môn t ng tr
th c v t, m t trong các nhu c u
2.2. Tình hình nghiên c u

ch

ng lan r ng g p 2 - 3 l n tán lá c a cây.

m t s loài có r m c lên trên m t

dinh d

t

ng nuôi cây, kh n ng này th hi n

ng hoá c a r . R cây có th

ng r cây n m d

t (khi so

ng c a

phát tri n các ch i và cành cây.

trong và ngoài n

c

2.2.1. Tình hình nghiên c u trên th gi i
Ammer và Wagner (2005) nghiên c u t i r ng Thông Na uy ã ch ra
s d ng ph
62

ng pháp mô hình hóa

n 72% so v i k t qu xác

xác

nh sinh kh i r nh s

nh sinh kh i r nh b ng ph

t

c

ng pháp

ng dung tr ng [11].
Katrin Heinsoo và c ng s (2009) nghiên c u t i hai lo i r ng tr ng
(Salix viminalis và Salix dasyclados) k t qu cho th y sinh kh i r nh chi m
t 39 - 54%) sinh kh i r

t ng

t 0 - 10 cm [12].

Roger và c ng s (2003) nghiên c u
Alaska, ã ch ra n ng su t r nh hàng n m

ng thái c a r nh

r ng S i t i

t 228 ± 75g sinh kh i/m2/n m,

chi m kho ng 56% so v i n ng su t c a ph n trên m t

t [14].


5

Jiménez và c ng s (2009) nghiên c u

ng thái r nh trong các lo i

t r ng t i khu v c Amazôn Côlômbia, k t qu cho th y kh i l
su t r nh thay
Xác
r t khó

i theo

sâu t ng

nh n ng su t r nh

ng và n ng

t (0 - 10 và 10 - 20 cm) [15].

h sinh thái trên c n là m t v n

khái quát v m i quan h gi a n ng su t trên m t

t và d

. Do ó
im t

t ho c ki m soát n ng su t r nh . Tuy nhiên, n ng su t r nh có kh n ng
i di n cho t ng n ng su t s c p c a các h sinh thái, ví d , m t s nghiên
c u cho r ng n ng su t r nh c a h sinh thái r ng có th

t

n 75% t ng

n ng su t s c p (Agren et al, 1980, Grier et al, 1981, Vogt et al, 1982, 1986,
Fogel 1983) (d n theo Knute & Jame, 1992) [13].
Knute và Jame (1992) ã t ng h p nh ng nghiên c u v n ng su t r
nh , s li u

c t ng h p t i b ng 2.1 [13].
B ng 2.1. T ng h p s li u nghiên c u v r nh

ANPP vi t t t c a n ng su t s c p trên m t

t và FRP vi t t t c a n ng

su t r nh
Lo i th m th c v t/Khu
ANPP
FRP
v c

(g/m2/n m) (g/m2/n m)
R ng Thông Scostland 120
285
n m, Th y i n
Nt
217
Nt
226
R ng khô, Venezuela
1590
Nt

1540

Nt

201

R ng khô, Venezuela

1117

Ngu n tài li u
Bringmark 1977
Persson 1983
Persson 1983
Medina và Cuevas
1989
Vitousek và
Sanford 1986

Jordan và Escalante
1980
Cuevas và Medina
1988


6

Lo i th m th c v t/Khu
v c
Hoang m c, Venezuela

ANPP
FRP
2
(g/m /n m) (g/m2/n m)
1150

Nt
S i en, Nam Wisconsin, M

S i

Nt
, Nam Wisconsin, M

Nt
R ng Phong (Acer
saccharum), Nam Wisconsin,
M

Nt
R ng Cáng lò, Nam
Wisconsin, M
Thông tr ng (Pinus strobus),
Nam Wisconsin, M
Nt
Thông h n giao, Nam
Wisconsin, M
R ng Vân sam, Nam
Wisconsin, M
Thông (Pinus resinosa),
Nam Wisconsin, M
Nt
Thông (Pinus resinosa),
Trung Wisconsin, M
Nt
Thông tr ng (Pinus strobus),
Trung Wisconsin, M
Nt
Nt

120
1103

591

1371

174
524

932

52
402

680

110
324

837

257

850

97
262

748

160

653

198

410

69
253
120

640
162
140

Ngu n tài li u
Medina và Cuevas
1989
Cuevas và Medina
1988
Nadelhoffer và cs.
1985
Aber và cs. 1985
Nadelhoffer và cs.
1985
Aber và cs. 1985
Nadelhoffer và cs.
1985
Aber và cs. 1985
Nadelhoffer và cs.
1985
Nadelhoffer và cs.
1985
Aber và cs. 1985
Nadelhoffer và cs.
1985
Nadelhoffer và cs.

1985
Nadelhoffer và cs.
1985
Aber và cs. 1985
Aber và cs. 1985
Aber và cs. 1985
McClaugherty và
cs. 1985
Aber và cs. 1985
Aber và cs. 1985


7

ANPP
Lo i th m th c v t/Khu
FRP
2
v c
(g/m /n m) (g/m2/n m)
S i tr ng (Quercus alba),
840
Trung Wisconsin, M
Nt
340
Nt
305
S i (Quercus rubra),
810
235

Trung Wisconsin, M
Nt
250
R ng Phong (Acer
950
106
saccharum), Trung
Wisconsin, M
R ng Phong(Acer
650
saccharum), Trung
Wisconsin, M
R ng Thông (Pinus
980
420
resinosa), Massachusetts, M
Nt
1090
Nt
R ng h n giao lá r ng,
Massachusetts, M
Nt

410
930

1140

Nt
Linh sam Douglas duyên h i

(Pseudotsuga menziesii) 180
n m, Washington, M
Liriodendron, Tennessee, M

400

540
455

865

1708

Ngu n tài li u
McClaugherty và
cs. 1985
Aber và cs. 1985
Aber và cs. 1985
Aber và cs. 1985
Aber và cs. 1985
Aber và cs. 1985

Aber và cs. 1985

Aber và cs. 1985
McClaugherty và
cs. 1985
McClaugherty và
cs. 1985
Aber và cs. 1985

McClaugherty và
cs. 1985
McClaugherty và
cs. 1985
Vogt và cs. 1982

Stand S 23, Cole
và Rapp 1981


8

ANPP
Lo i th m th c v t/Khu
FRP
2
v c
(g/m /n m) (g/m2/n m)
Liriodendron, Tennessee, M
900
Nt
580
1346
Pinus elliottii, Florida, M
Nt
Fagus 120 n m, B

542
439

Picea 35 n m, B

701

Pseudotsuga, vùng khô h n,
Oregon, M
Pseudotsuga, vùng trung
gian, Oregon, M
Pseudotsuga, vùng m t,
Oregon, M
R ng r ng lá, n

650
630
480
950
279

Quercus spp., Missouri, M

220

Nt
Pseudotsuga, vùng th p,
Washington, M
Nt

598
730

Pseudotsuga, vùng cao,
Washington, M
Nt

1370

620
700
160
250

Ngu n tài li u
Harris và cs. 1977
Harris và cs. 1977
Gholz và Fisher
1982
Gholz và cs. 1985a
van Praag và cs.
1988
van Praag và cs.
1988
Santantonio và
Hermann 1985
Santantonio và
Hermann 1985
Santantonio và
Hermann 1985
Singh và Misra
1979
Singh và Singh

1981
Joslin và
Henderson 1987
Rochow 1975
Keyes và Grier
1981
Keyes và Grier
1981
Keyes và Grier
1981
Keyes và Grier
1981


9

Lo i th m th c v t/Khu
v c

ANPP
(g/m2/n m)

FRP
(g/m2/n m)

Pseudotsuga, Oregon, M

1180

1668

Pinus contorta, xeric 1, Brit.
Col.
Pinus contorta, xeric 2, Brit.
Col.
Pinus contorta, mesic 1, Brit.
Col.
Pinus contorta, mesic 2, Brit.
Col.
Fagus,
c

350

390

330

590

640

470

740

370

1030

150

2.2.2. Tình hình nghiên c u trong n
Hi n t i

Ngu n tài li u
Fogel và Hunt
1983
Comeau và
Kimmins 1989
Comeau và
Kimmins 1989
Comeau và
Kimmins 1989
Comeau và
Kimmins 1989
Ellenberg và cs.
1986

c

Vi t Nam r t ít công trình nghiên c u v l nh v c này.

c nh có m t s tác gi nghiên c u khu r ng Kon Hà N ng là
l

ng, kh i l

ng r trong

t và ánh giá các nh h

c thu th p trên 10 cm l p

t và

nh s

ng c a vi c khai thác

trên sinh kh i r . Trong r ng s xu t hi n c a r trong l p
M u

xác

n

sâu lên

t

c theo dõi.

n 80 cm. R thu th p

c chia thành 3 l p: l p I: 1,0 mm, l p II: 1,1 - 5,0 mm, l p III: <5,0 mm.
M t s tác gi ví d Vance (1992) phân lo i r có

ng kính lên

là r t t. M t khác, ví d Aruchalam et al, (1992) chia r nh có
lên

n 2 mm và r thô có

l

t. Kh i l

ng kính

ng kính 2 - 15 mm.

K t qu cho th y ph n l n các r nh có m t trong 10 cm
t ng

n 2 mm

u tiên c a

ng c a chúng gi m theo chi u sâu, h n 50% t ng kh i

ng c a r n m trong 30 cm
ng kính 1 mm dao

t. T ng tr ng l

ng khô c a r có

ng t 2,34 - 3,24 t n/ha, tr ng l

ng khô c a r có

ng kính 1,1 - 5,0 mm dao

uc a

ng t 6,57 - 9,69 t n/ha.


10

2.3. T ng quan v khu v c nghiên c u
2.3.1. i u ki n t nhiên
2.3.1.1. V v trí
Chu H

a lý

ng là xã n m

phía Nam huy n Ba B , cách trung tâm huy n

Ba B kho ng 20 km, có tr c
liên xã Chu H

ng qu c l 258 i qua

ng - Hà Hi u dài 11km

ng

c nâng c p và m r ng, có ch Pù

M t là trung tâm giao l u hàng hóa, th
huy n. Xã có t ng di n tích

a ph n xã, có

ng m i và d ch v c m Nam c a

t t nhiên là 3478,96 ha; Trong ó di n tích

t

nông nghi p: 3303,97 ha; ngành ngh ch y u là phát tri n nông - lâm nghi p,
ch n nuôi và các d ch v khác. Có ranh gi i hành chính ti p giáp v i các xã
nh sau:
- Phía B c giáp xã Hà Hi u - huy n Ba B
- Phía Nam giáp xã M Ph

ng - huy n Ba B

- Phía ông giáp huy n Ngân S n
- Phía Tây giáp xã
2.3.1.2.

a hình,

Chu H

ng Phúc và xã Y n D

ng - huy n Ba B

am o

ng là xã có

a hình

i núi cao, b chia c t b i các thung l ng,

các dãy núi cao, nh ng dãy núi th p, núi tho i t o thành nh ng cánh
thang nh h p. Xã có

cao trung bình t 400

ng b c

n 1200 m so v i m t n

c

bi n.
2.3.1.3. Khí h u
Theo trung tâm d
H

báo khí t

ng thu v n t nh B c K n, xã Chu

ng n m trong vùng khí h u nhi t

i gió mùa, m t n m có hai mùa rõ r t.

Mùa m a t tháng 5

n tháng 10, mùa khô t tháng 11

n tháng 4 n m sau.

2.3.1.4. Thu v n
M ng l
th ng ao h ,

i thu v n c a xã có 32 kênh m
p l n nh là nh ng ngu n n

ng, 25 phai

p cùng v i h

c quý ph c v cho sinh ho t và


11

s n xu t. M c dù có ngu n n

chia c t nhi u nên vi c t

c d i dào nh v y nh ng do

a hình

i núi b

i tiêu cho cây tr ng v n còn g p nhi u khó kh n

nh t là nh ng khu ru ng b c thang hay khu ru ng cao. Tuy nhiên, vào th i k
u n m, do i u ki n th i ti t kh c nghi t nên th

ng x y ra tình tr ng h n

hán nên UBND xã k t h p v i tr m thu nông huy n b m n

c ch ng h n.

2.3.1.5. Hi n tr ng tài nguyên r ng
Tài nguyên r ng c a Chu H

ng a d ng và phong phú, có nhi u

ch ng lo i cây g v i t ng di n tích
chi m 74,19% t ng di n tích

t lâm nghi p có r ng là 2.657,06 ha

t t nhiên. S di n tích r ng hi n nay ch y u

là các h gia ình, cá nhân qu n lý. Di n tích r ng s n xu t là 2355,23 ha bao
g m các lo i cây keo và cây b n
h , chi m 8,43% t ng di n tích

a. Ngoài ra còn có 301,83 ha r ng phòng
t t nhiên.

M c dù di n tích r ng tr ng t

ng

m i tái sinh ho c m i tr ng theo các ch
c bi t c n

i l n nh ng ch y u là r ng non
ng trình nh PAM, 327, 661.

i u

c quan tâm hi n nay là khu r ng t nhiên ang b khai thác

không úng chu k và k thu t, ch t phá b a bãi không xin phép c quan có
th m quy n. Do ó trong th i gian t i c n có bi n pháp qu n lý ch t ch
nh m b o v t t qu r ng hi n có này.
2.3.2.

c i m kinh t - xã h i xã Chu H

ng

2.3.2.1. Tình hình dân sinh kinh t xã h i
- Xã Chu H

ng có 19 thôn, do t p quán canh tác lâu

nên các khu dân c s ng theo t ng khu v c, d c các tr c

i ã hình thành
ng giao thông và

các thung l ng sâu. Nhìn chung v trí các khu dân c phân b ch a

ng

u,

các khu dân c n m r i rác không thu n ti n cho vi c s n xu t, sinh ho t và
giao thông, có nh ng xóm còn quá xa khu trung tâm (Khu i Ha, Nà Quang,
Nà Cà, Nà

ông) nh ng l i ch a

l i còn r t khó kh n.

c quan tâm m mang

ng xá nên i

12

ng có

- Xã Chu H

ng t nh l 258 i qua

a bàn xã, là tuy n

ng liên t nh k t h p liên huy n nên ã t o nhi u i u ki n thu n l i cho
giao l u v n hóa th

ng m i v i nhi u vùng kinh t khác, kinh t xã h i c a

xã ang phát tri n t ng ngày.
2.3.2.2. Tình hình v n hóa xã h i
* V v n hóa: Trong nh ng n m g n ây, công tác v n hóa thông tin
tuyên truy n c a xã Chu H
ho t

ng

c quan tâm rõ r t. Xã ã t ch c t t các

ng v n hóa thông tin, th d c th thao nh m nâng cao s c kh e, th l c

và tinh th n cho nhân dân. T ch c các bu i giao l u v n ngh , m i các oàn
ngh thu t v ph c v
ninh qu c phòng

áp ng nhu c u v n hóa tinh th n c a nhân dân. An
c gi v ng và n

lùi. V công tác xã h i xã t p trung ch

nh. T n n xã h i t ng b

c

c

o th c hi n công tác th m h i, t ng

quà các gia ình chính sách, các bà m Vi t Nam anh hùng, nh ng th
b nh binh ng

y

ng

i có công v i cách m ng, tr c p cho các h nghèo có hoàn

c nh khó kh n.
* V Giáo d c: S nghi p giáo d c ph thông có nhi u chuy n bi n tích
c c, xã có m t tr

ng trung h c c s , m t tr

non. C s v t ch t c a tr

ng ti u h c, và m t tr

ng l p ngày càng

gi i, h c sinh gi i ngày càng t ng. Hi n nay, tr
tr

ng xanh, s ch,

p, ch t l

* V y t : Xã Chu H
ch a b nh. Các ch
ch

c c ng c , s giáo viên d y
ng ti p t c ch

ng giáo d c t ng b

c

o xây d ng

c t ng lên.

ng có m t tr m y t , duy trì t t ho t

ng trình y t

ng m m

ng khám,

c tri n khai úng k ho ch, th c hi n

ng trình phòng ch ng b nh mùa hè, b nh suy dinh d

ng tr em, t ch c

chi n d ch truy n thông l ng ghép k ho ch hóa gia ình, ch m sóc s c kh e
sinh s n, t ch c khám ch a b nh
tác y t h c

ng.

nh k cho ng

i nghèo và làm t t công


13

2.3.3. ánh giá chung
Qua i u tra tình hình th c t c a xã chúng tôi nh n th y xã có m t s
nh ng khó kh n và thu n l i sau:
Thu n l i:
Là m t xã mi n núi có
tích

t t nhiên r ng l n,

a bàn t
c bi t là

ng
t

i r ng, xã còn có l i th là di n
i nên thu n l i cho vi c phát tri n

lâm nghi p, các mô hình nông lâm k t h p và các lo i hình kinh t trang tr i.
Xã có s lãnh

o, ch

o, s quan tâm c a UBND huy n, các ban

ngành oàn th huy n Ba B , s lãnh
Chính quy n

a ph

o, ch

o sát sao c a c p y

ng,

ng. S ph i k t h p ch t ch gi a các ngành, các oàn

th chính tr xã h i ã
hi n t t các nhi m v

y m nh các ho t

ng chuyên môn, ph i h p th c

ra.

i ng cán b chuyên môn và các c s c a xã gi i v chuyên môn,
không ng ng n l c, n ng
o các ch

ng trình,

ng, sáng t o và r t có trách nhi m trong vi c ch

án phát tri n kinh t xã h i.

Nh n th c c a bà con ngày càng

c nâng cao nên vi c áp d ng các

thành t u khoa h c k thu t vào th c ti n s n xu t m t cách phù h p và k p
th i luôn

c bà con h

ng ng nhi t tình.

Khó kh n:
Bên c nh nh ng thu n l i ó, xã Chu H

ng còn g p nhi u khó kh n sau:

Nhìn chung v trí các khu dân c phân b ch a

ng

u, các khu dân

c n m r i rác không thu n ti n cho vi c s n xu t, sinh ho t và giao thông, có
nh ng xóm còn quá xa khu trung tâm (Khu i Ha, Nà Quang, Nà Cà, Nà
ông) nh ng l i ch a

c quan tâm m mang

ng xá nên i l i còn r t

khó kh n.
Là m t xã mi n núi có
dài, nên nh h

ng tr c ti p

a hình ph c t p, th i ti t kh c nghi t, rét kéo
n n ng su t v t nuôi cây tr ng.

14

S bi n

ng v giá c hàng hóa ph c v cho tiêu dùng hàng ngày t ng

quá cao, nh t là phân bón; th c n gia súc và các lo i gi ng lúa khan hi m.
S phân b dân c không

u nên nh h

ng t i vi c tuyên truy n ph

c p khoa h c k thu t trong s n xu t t i t ng h nông dân.
V n

u t cho ngành nông nghi p, lâm nghi p còn h n ch , i u này

làm cho vi c ng d ng khoa h c k thu t ngày càng khó kh n.
Các chính sách c a Nhà n
tr

c v h tr ng

ng r ng còn ít, cu c s ng c a ng

i dân, tri tr v d ch v môi

i dân trong vùng còn nhi u khó kh n,

nên vi c qu n lý b o v r ng ôi khi còn h n ch .
M ng l

i thú y c s còn y u trong t ch c và qu n lý, do v y làm cho

công tác vi c ki m soát d ch b nh ch a

c t t. T p quán ch n nuôi còn l c

h u nên vi c áp d ng các bi n pháp v sinh thú y và phòng b nh còn nhi u
khó kh n.


15

PH N 3
N I DUNG VÀ PH

3.1.

NG PHÁP NGHIÊN C U

a i m và th i gian ti n hành
a i m: T i xã Chu H

-

ng, huy n Ba B , t nh B c K n.

- Th i gian: T tháng 08/2014
3.2.

it

ng và ph m vi nghiên c u

it
H

n tháng 12/2014.

ng nghiên c u là các

tu i c a r ng tr ng M , t i xã Chu

ng, huy n Ba B , t nh B c K n. Các th m cây b i, cây tr ng nông

nghi p, công nghi p, trang tr i, v
thu c ph m vi nghiên c u c a

n cây n qu và r ng tr ng

u không

tài.

3.3. N i dung nghiên c u
3.3.1.

c i m c u trúc các lo i r ng
Xác

nh

3.3.2. Sinh kh i t

ng kính, chi u cao c a cây m

các

tu i khác nhau.

i

Xác nh sinh kh i t

i c a r nh t i các lâm ph n r ng tr ng m ,

các

tu i khác nhau.
3.3.3. Sinh kh i khô
Xác
các

nh sinh kh i khô c a r nh t i các lâm ph n r ng tr ng m ,

tu i khác nhau.

3.3.4. L

ng carbon tích l y trong r nh

Xác
tr ng m ,
3.4. Ph
3.4.1. Ph

nh l
các

ng carbon tích l y trong r nh t i các lâm ph n r ng
tu i khác nhau.

ng pháp nghiên c u
ng pháp k th a
tài có k th a m t s t li u:

- Nh ng t li u v

i u ki n t nhiên, khí h u, thu v n,

hình, tài nguyên r ng.
- T li u v

i u ki n dân sinh, kinh t , xã h i.

t ai,

a


16

- Nh ng k t qu nghiên c u có liên quan

n

tài nh : K t qu

i u tra h

th c v t và th m th c v t r ng t i xã Chu H ng, huy n Ba B , t nh B c K n.
3.4.2. Ph

ng pháp i u tra theo ô tiêu chu n
c thi t l p v i di n tích là 500 m2

i v i r ng tr ng, ô tiêu chu n

(20 m x 25 m) v i d ng ô tiêu chu n này dùng
6 cm tr lên, cây b i và th m m c
th

c o

o cây g có

ng kính t

m b ng các ô d ng b n có kích

c 1 m2 (hình 3.1). Ô m u

c l a ch n trong ph m vi 0,5 ha, tránh

ng ranh gi i, tr khi

nh tr

c xác

c.

x

20 m

25 m

y

Cây g l n.
Cây g nh .
Cây b i, th m t

i.

Ô d ng b n o

m th m t

Ô d ng b n l y m u
Hình 3.1: S

i và t ng th m m c.

t.
b trí các ô o

m