Đánh giá kết quả thực hiện công tác bồi thường giải phóng mặt bằng dự án tái định cư Cầu Giang Đông – Xã Vạn Hòa – Tp Lào Cai (Khóa luận tốt nghiệp)

1

I H C THÁI NGUYÊN
TR

NG

I H C NÔNG LÂM

NGUY N

Tên

CC

NG

tài:

ÁNH GIÁ K T QU TH C HI N CÔNG TÁC B I TH
GI I PHÓNG M T B NG D

ÁN TÁI

NH C

C U GIANG

ÔNG – XÃ V N HÒA – TP LÀO CAI

KHÓA LU N T T NGHI P

H

ào t o

IH C

: Chính quy

Chuyên ngành

:

a chính môi tr

Khoa

: Qu n lý tài nguyên

Khóa h c

: 2011 – 2015

Thái Nguyên, n m 2015

NG

ng

2

L IC M

N

Th c t p t t nghi p là m t giai o n c n thi t và h t s c quan tr ng c a
m i sinh viên, ó là th i gian
sinh viên ti p c n v i th c t , nh m c ng c
và v n d ng nh ng ki n th c mà mình ã h c
c trong nhà tr ng.
c
s nh t trí c a Ban giám hi u Nhà tr ng, Ban ch nhi m khoa Qu n lý Tài
nguyên, Tr ng i h c Nông Lâm Thái Nguyên, em ti n hành th c hi n
tài: “ ánh giá k t qu th c hi n công tác b i th ng gi i phóng m t b ng
d án tái nh c C u Giang ông – Xã V n Hòa – Tp Lào Cai”.
Th i gian th c t p tuy không dài nh ng em l i cho em nh ng ki n
th c b ích và nh ng kinh nghi m quý báu, n nay em ã hoàn thành
tài
t t nghi p c a mình.
Em xin bày t lòng bi t n trân thành t i các th y giáo, cô giáo trong
khoa Qu n lý Tài nguyên, ng i ã gi ng d y và ào t o h ng d n chúng
em và c bi t là cô giáo TS. V Th Thanh Th y, ng i ã tr c ti p h ng
d n em m t cách t n tình và chu áo trong su t th i gian th c t p và hoàn
thành tài t t nghi p này.
Em xin g i l i c m n t i các bác, cô chú, anh ch ang công tác t i
phòng Tài nguyên và Môi tr ng Thành ph Lào cai ã nhi t tình giúp
ch
b o em hoàn thành b n báo cáo t t nghi p này.
Do th i gian có h n, l i b c u m i làm quen v i ph ng pháp m i

ch c ch n báo cáo không tránh kh i thi u sót. Em r t mong nh n
c ý ki n
óng góp c a các th y, cô giáo cùng toàn th các b n sinh viên
tài này
c hoàn thi n h n.
Em xin trân thành c m n!
Thái Nguyên, ngày 20 tháng 05 n m 2015
Sinh viên

Nguy n

cC

ng


3

DANH M C CÁC CH
STT Vi t t t

Gi i thích

1

B i th

2

BT

K-TN-KT-XH

VI T T T

ng

i u ki n t nhiên kinh t xã h i

3

GCNQSD

Gi y ch ng nh n quy n s d ng

4

GPMB

Gi i phóng m t b ng

5

Q -CP

Quy t

nh chính ph

6

Q -UBND

Quy t

nh y ban nhân dân

7

STC

S tài chính

8

TP

Thành ph

9

TT-BTC

Thông t b tài chính

10

UBND

y ban nhân dân

11

UBND

y ban nhân dân

12

XHCN

Xã h i ch ngh a

t


4

DANH M C CÁC B NG
B NG 4.2. K T QU TH C HI N V
IT
NG VÀ I U KI N
K T QU DI N TÍCH
T Ã THU H I
B NG 4.5. K T QU
B
B
B
B

N BÙ

N BÙ

T NÔNG NGHI P

NG 4.7 K T QU B I TH NG NHÀ C A, V T KI N TRÚC
NG 4.8 K T QU H TR C A D ÁN
NG 4.9. T NG H P KINH PHÍ B I TH NG C A D ÁN
NG 4.10: HI U BI T VÀ Ý KI N C A NG
I DÂN V CÔNG TÁC B I TH NG VÀ GI I
PHÓNG M T B NG
B NG 4.11: K T QU
I U TRA CÁN B TRONG BAN B I TH NG VÀ GPMB C A TP LÀO
CAI


5

DANH M C CÁC HÌNH


6

M CL C


7


8

Ph n 1
M
U
1.1.

TV N
t n c ta ang trong quá trình hi n

nhu c u s d ng

i hóa công nghi p hóa

tn

c,

t ai trong công tác m r ng phát tri n ô th , xây d ng

khu công nghi p, khu du l ch – d ch v , khu dân c , các công trình c s h
t ng k thu t và các công trình khác ph c v cho s phát tri n kinh t - xã h i
c ng nh

m b o qu c phòng an ninh và nâng cao

ngày càng t ng. Vi c thu h i

t, quy ho ch l i

i s ng c a nhân dân

t ai áp ng cho nh ng

nhu c u trên m t cách khoa h c, t o i u ki n cho s phát tri n b n v ng lâu
dài và b n v ng là m t v n
Sau g n 30 n m

l n và c p thi t.

i m i toàn di n,

l n, có ý ngh a r t quan tr ng, nh p
khá n

nh, b n v ng,

nghi p hoá, hi n

tn

cb

tn

c ta ã thu

c thành t u to

phát tri n kinh t nhanh, t ng tr

ng

c vào th i k phát tri n m i th i k công

i hoá, th c hi n n n kinh t th tr

ng theo

nh h

ng

XHCN, phát tri n kinh t nhi u thành ph n t o i u ki n phát huy các ngu n
l c

u t phát tri n. Các d án

u t ngày càng t ng kèm theo ó là t c

ô th hoá di n ra m nh m trên c n
d ng

t,
Tr

t công nghi p, d ch v và

c xã h i quan tâm. B i th

i m c ích s

t ô th ngày càng l n.

c th c tr ng nh v y công tác b i th

ang r t
nh h

c, t o s chuy n

ng và gi i phóng m t b ng

ng và gi i phóng m t b ng không ch

ng tr c ti p t i quy n l i c a t ch c cá nhân, h gia ình có

thu h i mà còn nh h
a ph

ng sau khi tái

tb

ng r t l n t i tình hình kinh t chính tr - xã h i c a
nh c cho ng

i dân. B i th

ng và gi i phóng m t

b ng là m t l nh v c nh y c m và g p r t nhi u khó kh n trong quá trình th c
hi n nh th

ng l

ng giá

n bù h p lý v i ng

i dân, tái

nh c và gi i

quy t h u qu sau khi gi i phóng m t b ng. Do v y c n áp d ng linh ho t các
quy

nh c a pháp lu t vào i u ki n th c t c a

a ph

ng.


9

Công tác gi i phóng m t b ng là m t vi c làm h t s c khó kh n và ph c
t p. B i công tác này nh h

ng tr c ti p

n quy n l i c a các t ch c, c a h

gia ình và cá nhân. Th c t qua nhi u d án cho th y công tác gi i phóng m t
b ng v n còn nhi u b t c p, g p nhi u khó kh n. Khó kh n trong vi c xác
giá

n bù, giá

n bù th

t ch c tái nh c cho ng

nh

ng th p h n so v i giá th c t , khó kh n trong vi c
i dân.

Ngày nay, dân s ngày càng t ng, xã h i càng phát tri n thì nhu c u v s
d ng

t ai ngày càng l n, công tác qu n lý

qu n lý ch t ch .

t ai c n

th c hi n t t vi c qu n lý s d ng

qu , ch t ch , ti t ki m, h p lý thì công tác b i th
r t quan tr ng. Nó c n có s quan tâm, s ph i h p

c p, các ngành và c a toàn xã h i
ph Lào Cai giáp các huy n M

c chú tr ng và
t ai m t cách hi u

ng gi i phóng m t b ng là
ng b c a ng

i dân, các

tri n khai m t cách hi u qu nh t. Thành

ng Kh

ng, B o Th ng, Bát Xát, Sa Pa cùng

c a t nh Lào Cai. phía b c, thành ph giáp huy n Hà Kh u châu t tr dân t c
Hani và Yi H ng Hà, t nh Vân Nam, Trung Qu c. T thành ph lên th tr n
du l ch Sa Pa theo Qu c l 4D ch ch ng 40 km.
Thành ph Lào Cai có 2 con sông ch y qua. Sông N m Thi ch y quanh
phía b c t nh,

ng th i là ranh gi i t nhiên v i Trung Qu c. N

quanh n m trong xanh, là ngu n cung c p n
n

c sông

c sinh ho t cho nhà máy

c c a thành ph . Sông N m Thi h p l u v i Sông H ng ngay t i biên gi i

gi a thành ph Lào Cai và Trung Qu c. Sông H ng sau khi

c N m Thi

h p l u thì ch y h n vào lãnh th Vi t Nam, mang l i ngu n phù sa màu m
cho

ng b ng Sông H ng Thành ph Lào Cai n m hai bên b sông H ng.

Các cây c u C c L u, Ph M i,... b c qua sông n i hai ph n c a thành ph .
Xu t phát t nh ng yêu c u ó,
tr

c s nh t trí c a ban giám hi u nhà

ng, ban ch nhi m khoa Qu n Lý Tài Nguyên, em ti n hành nghiên c u


10

tài: “ ánh giá k t qu th c hi n công tác b i th
b ng d án tái

ng gi i phóng m t

nh c C u Giang ông – Xã V n Hòa – Tp Lào Cai.”

1.2. M c tiêu ích c a
tài
ánh giá k t qu th c hi n công tác gi i phóng m t b ng d án tái nh c
C u Giang ông – Xã V n Hòa – Tp Lào Cai. Tìm hi u nh ng thu n l i,khó kh n
và nguyên nhân t n t i trong công tác gi i phóng m t b ng, qua ó
ph

xu t

ng án có tính kh thi và rút ra bài h c kinh nghi m cho công tác GPMB.

1.3. M c tiêu nghiên c u c a
tài
- N m ch c nh ng v n b n liên quan n công tác b i th ng
c a Nhà n c và c a T nh.
- Tìm hi u th c tr ng, nh ng thu n l i, khó kh n trong công
th ng GPMB.
- Tìm hi u ti n b i th ng GPMB t i xã
- Giúp xã kh c ph c nh ng t n t i, y nhanh ti n
ti n
th ng GPMB nhanh.
- Giúp UBND xã th y
c nguy n v ng chính áng c a ng
gi i quy t nh ng th c m c khi c n thi t.
1.4. Yêu c u c a tài
- N m ch c Lu t

t ai, các Quy t nh có liên quan

- N m ch c các Ngh
hành lu t và khung giá
n vi c b i th

nh, thông t , quy t

t i b i
i dân,

a ph

ng d n thi

ng có liên quan

ng thi t h i.

- S li u i u tra, thu th p ph i

m b o chính xác, khách quan.

- Phân tích và nh n xét công tác b i th
-

tác b i

n công tác GPMB.

nh, v n b n h

n bù c a Chính ph và c a

GPMB

xu t ph

kinh nghi m ã làm.

ng gi i phóng m t b ng d án

ng án gi i quy t d a trên c s Ngh

nh, Quy

nh và


11

tài
1.5. Ý ngh a c a
- Ý ngh a trong h c t p và nghiên c u khoa h c: B sung nh ng ki n
th c ã h c trên l p, h c h i, ti p nh n nh ng ki n th c, kinh nghi m ngoài
th c t và hi u rõ h n v công tác qu n lý nhà n
tác b i th

ng h tr , tái

t ai, c th là công

nh c .

- Ý ngh a trong th c ti n:

a ra nh ng gi i pháp có tính kh thi, rút ra

nh ng bài h c kinh nghi m cho công tác b i th
công tác b i th

cv

ng GPMB t t h n.

ng GPMB,

th c hi n


12

Ph n 2
T NG QUAN TÀI LI U
2.1. Khái quát v b i th

ng gi i phóng m t b ng

2.1.1. Các khái ni m liên quan n công tác b i th ng và gi i phóng m t
b ng
Công tác BT&GPMB là vi c b i th ng, h tr , tái nh c khi Nhà
n

c thu h i

t

s d ng vào m c ích qu c phòng, an ninh, l i ích công

c ng, m c ích phát tri n kinh t (Lu t
B i th

ng v

v i di n tích
Vi c b i th

t là vi c Nhà n

t thu h i cho ng

t ai, 2003) [18]
c tr l i giá tr quy n s d ng

i s d ng

t

i

t

ng có th b ng ti n ho c v t ch t khác, có th do các quy

c a pháp lu t i u ti t ho c do th a thu n c a các ch th . (Lu t

nh

t ai,

2003) [18]
Thu h i

t là vi c Nhà n

s d ng

t ã

theo quy

nh c a Lu t

n

nh hành chính

c giao cho t ch c, UBND xã, ph

H tr khi Nhà n
h i

c ra quy t

t ai 2003 (Lu t
c thu h i

thu l i quy n

ng, th tr n qu n lý

t ai, 2003) [18]

t là vi c Nhà n

c giúp

ng

i b thu

t thông qua ào t o ngh m i, b trí vi c làm m i, c p kinh phí di d i
a i m m i (Lu t
Tái

nh c :

- Theo t
l n n a".

t ai, 2003) [18]

i n Ti ng Vi t: Tái ngh a là "hai l n ho c l n th hai, l i m t

nh c ngh a là " m t n i nh t

nh

- Theo Ngân hàng phát tri n Châu Á: Tái
c m i, có

t

sinh s ng, làm n".
nh c là xây d ng khu dân

s n xu t và c s h t ng công c ng t i m t

a i m khác.

(Ngân hàng phát tri n Châu Á) [16]
- Các hình th c tái

nh c : Tái

nh c xen ghép (phân tán).

nh c t p trung, tái

nh c t i ch , tái

13

2.1.2 Vai trò c a công tác b i th
B i th
c a

tn

ng GPMB

ng gi i phóng m t b ng có vai trò quan tr ng trong s phát tri n
c. Các công trình ph c v m c ích an ninh, qu c phòng, l i ích

qu c gia, m c ích phát tri n kinh t
hi n công tác b i th
hoàn thành
còn nh h

u c n t i m t b ng. Có th nói th c

ng GPMB nhanh, hi u qu thì công trình th c hi n ã

c m t n a. Quá trình th c hi n công tác b i th
ng tr c ti p t i

i s ng c a ng

ng GPMB

i dân, tình hình tr t t an ninh

qu c phòng.
2.1.3

c i m c a quá trình b i th
d án

cv n

c

ng và gi i phóng m t b ng

m b o úng v ti n

thì tr

c h t ph i gi i quy t

v m t b ng. Khi gi i phóng m t b ng g p ph i r t nhi u khó

kh n, m t nhi u th i gian, công s c và ti n c a. Hi n nay, dân c ngày m t
t ng và nhu c u s d ng

t càng cao cho nên v n

g p ph i khó kh n h n khi di n tích

gi i phóng m t b ng

t ngày càng h n h p và giá c cao. Gi i

phóng m t b ng là m t quá trình a d ng và ph c t p, nó th hi n khác nhau
v i m i d án, nó liên quan tr c ti p
ích c a toàn xã h i.

m i

a ph

i

n l i ích c a các bên tham gia và l i

ng khác nhau nên công tác b i th

ng và

gi i phóng m t b ng c ng có nhi u i m khác nhau. Vì v y quá trình b i
th

ng và gi i phóng m t b ng mang tính ch t a d ng và ph c t p.
- Tính a d ng: M i d án

c ti n hành trên các vùng

v i i u ki n t nhiên, kinh t - xã h i và trình
khu v c n i thành, m c
d ng, giá tr
nh t

nghi p, th

tl nd n

i v i khu ven ô, m c

dân c ph c t p, ho t

dân trí khác nhau.

n quá trình GPMB có

a

c tr ng

t p trung dân c khá cao, ngành ngh

ng s n xu t a d ng: Công nghi p, ti u th công

ng m i, buôn bán nh ... nên quá trình GPMB c ng có

riêng c a nó.

iv i

t p trung dân s cao, ngành ngh c a dân c

t và tài s n trên

nh.

t khác nhau

i v i khu v c ngo i thành, ho t

c tr ng

ng ch y u c a dân c là


14

s n xu t nông nghi p, do ó GPMB c ng
riêng bi t. Do ó m i khu v c b i th

c ti n hành v i nh ng

ng GPMB có nh ng

c i m

c tr ng riêng và

c ti n hành v i nh ng gi i pháp riêng phù h p v i nh ng

c i m riêng

c a m i khu v c và t ng d án c th .

- Tính ph c t p:
trong

t ai là tài s n có giá tr cao, có vai trò quan tr ng

i s ng kinh t - xã h i

i v i m i ng

thôn, dân c ch y u s ng nh vào ho t

i dân.

ng s n xu t nông nghi p mà

l i là t li u s n xu t quan tr ng trong khi trình
th p, kh n ng chuy n
này là gi

c

t

i v i khu v c nông
t ai

s n xu t c a nông dân

i ngh nghi p khó kh n do ó tâm lý dân c vùng
s n xu t, th m chí h cho thuê

t còn

c l i nhu n

cao h n là s n xu t nh ng h v n không cho thuê. M t khác, cây tr ng, v t
nuôi trên vùng ó c ng a d ng d n
c tham gia di chuy n,

nh giá b i th

ngh nghi p là i u c n thi t

n công tác tuyên truy n, v n

ng dân

ng r t khó kh n và vi c h tr chuy n

mb o

i s ng dân c sau này. (

Th

Lan, 2007) [11]
iv i

t

l i càng ph c t p h n do nh ng nguyên nhân sau:

tài s n có giá tr l n, g n bó tr c ti p v i

không
th

ng b d n

i dân

; ngu n g c s d ng

t khác

khu tái

qu n lý khác nhau, c ch chính sách

n tình tr ng l n chi m

ng xuyên; thi u qu
nh c th p ch a

t ai xây nhà trái phép di n ra

t do xây d ng khu tái
mb o

nh c c ng nh ch t l

ng

c yêu c u; dân c m t s vùng s ng

ch y u b ng ngh buôn bán nh và s ng bám vào các tr c
c a khu dân c làm k sinh nhai nay chuy n
ki m s ng b thay

là

i s ng và sinh ho t c a ng

mà tâm lý, t p quán là ng i di chuy n ch
nhau qua nhi u th i k v i ch

t

n

ng giao thông

khu v c m i thì i u ki n

i nên h không mu n di chuy n.


15

2.1.4 Các y u t

B i th

nh h

ng t i GPMB

ng GPMB là m t quá trình ph c t p ch u nhi u nh h

ng c a

nhi u y u t trong ó có c y u t khách quan và y u t ch quan:
Y u t khách quan: Công tác qu n lý Nhà n
sách b i th
xác

ng GPMB, h tr tái

nh ngu n g c

b i th

t , giá

ng, h tr khi Nhà n

nh c khi Nhà n

cv

c thu h i

t, giá tài s n và cách xác
c thu h i

t ai; các chính

nh giá

u t ; ph

nhân dân th c hi n các quy

nh c a Nhà n

c v công tác BTGPMB; phong

i dân vùng b thu h i

ng, h tr GPMB và tái

Chính sách c a Nhà n

c v b i th

nh v trình t ti n hành GPMB, quy

bên có liên quan,
và tái

ng

t.

c th c a các y u t nh sau:

- Chính sách b i th

quy

ng GPMB;

i dân; công tác tuyên truy n v n

t c t p quán sinh ho t, s n xu t c a ng
Các v n

tính

ng th c qu n

lý l u tr h s ; kh n ng t ch c và th c hi n công tác b i th
hi u bi t pháp lu t c a ng

t

t;

Y u t ch quan: N ng l c tài chính c a ch

trình

t nh vi c

ng th i c ng quy

nh c c a Nhà n

ng, h tr GPMB và tái

nh c

nh v quy n và ngh a v c a các

nh c th v m c b i th

nh c . Do ó, chính sách có nh h

c:

ng, h tr

ng tr c ti p và xuyên su t trong

quá trình BT&GPMB.
- i u ki n TN-KT-XH c a
Quy mô, kh i l

a bàn:

ng GPMB,

c i m, tính ch t,

công tác BT&GPMB c a t ng d án ch u tác
KT-XH c a

ng tr c ti p b i i u ki n TN-

a bàn

- Công tác qu n lý Nhà n
Khi th c hi n b i th
pháp lý v

ph c t p trong

cv

t ai:

ng, h tr GPMB và tái

nh c thì vi c l p h s

t ai và tài s n là m t yêu c u không th thi u. Vi c xác l p h s

không ch d a vào o v , kh o sát th c t mà còn d a vào các lo i h s l u


16

nh : GCNQSD

t, h p

ng chuy n quy n s d ng

biên b n th ng kê, ki m kê
ai

t, gi y phép xây d ng,

t ai... Do v y, công tác qu n lý Nhà n

c th c hi n úng,

y

, th

cv

t

ng xuyên s giúp cho vi c xác l p h s

n gi n, nhanh g n, tránh s tranh ch p gi a các bên và ng

c l i.

- T ch c th c hi n:
ây là y u t quy t
chính sách c a Nhà n

nh

i v i công tác BT&GPMB. Trên c s các

c, i u ki n th c t c a

a bàn và d án, vi c t ch c

th c hi n (Trình t , th t c, c c u nhân s , ph

ng pháp làm vi c...)

ti n hành m t cách h p lý và khoa h c s mang l i k t qu cao,

c

mb ol i

ích các bên.
- Ngoài các y u t trên còn nhi u y u t khác c ng nh h
ho c dán ti p

ng tr c ti p

n công tác BT&GPMB nh :

+ Quy ho ch, k ho ch s d ng

t.

+ Vi c ban hành và t ch c th c hi n các v n b n pháp lu t v qu n lý
và s d ng

t tác

ng

n công tác BT&GPMB.

+ Thanh tra ch p hành các ch
+ Nh n th c và thái
truy n, v n

ng ng

c a ng

i dân b thu h i

t.

t, công tác tuyên

i dân th c hi n theo chính sách pháp lu t Nhà n

2.1.5 Trình t l p h s ph

Th c hi n theo quy
và tái

, th l qu n lý và s d ng

nh c khi Nhà n

ng án b i th

ng GPMB

nh v trình t , th t c th c hi n b i th
c thu h i

t

c.

ng, h tr

s d ng vào m c ích qu c phòng,

an ninh, l i ích qu c gia, l i ích công c ng, m c ích phát tri n kinh t trên
a bàn t nh Lào Cai:
- U ban nhân dân huy n ra v n b n thông báo ch tr
quy t

nh thành l p H i

ng b i th

t và tri n khai các ch tr

t;

ng GPMB; h p v i các h gia ình, cá

nhân, t ch c n m trong ph m vi b i th
thu h i

ng thu h i

ng GPMB

ng c a

thông báo ch tr

ng

ng, chính sách pháp lu t c a


17

c có liên quan

Nhà n
d ng

n công tác b i th

t và tài s n trên

t thu h i; h

ng d n ng

- C quan Tài nguyên và Môi tr
t thu h i, hoàn ch nh g i H i
- Ng
các ch

i b thu h i

ng GPMB; phát t khai v s

ng chu n b h s

ng b i th

ng

ng b i th

t, tài s n trên

t kê khai.

a chính cho khu

m b o úng quy

t th c hi n kê khai v

chính sách, các gi y t liên quan

-H i

i b thu h i

t, tài s n trên

nh.
t thu h i,

ch ng minh.

ng GPMB t ch c l p biên b n ki m tra, ki m kê v

t thu h i, các ch

chính sách, các gi y t liên quan

ch ng minh.
-H i

ng b i th

ng GPMB h p xét b i th

h p

c b i th

b i th

ng chuy n cho ch
- Ch

ph

ng án b i th

ng

ng chuy n cho H i

ng b i th

ng b i th

quy t nh ng v
g i cho ch

- Ch

ng b i th

ng, hoàn thi n

ng GPMB

ng GPMB niêm y t công khai ph
ng án b i th

l y ý ki n.
ng án b i

ng.

ng GPMB h p v i ng

nh b i th

i b thu h i

ng GPMB t ch c th m

nh cho ch

ut

u t g i h s thu h i, giao

ng th m

t

ng án b i th

gi i
ng

nh ph

ng án b i th

- H i

nh ph

ng án b i

l y ý ki n.
t

n c quan Tài nguyên và Môi

nh trình U ban nhân dân cùng c p phê duy t.

- T th m

th

ng án b i th

ut .

ng, g i k t qu th m

duy t ph

ng

ng, hoàn thi n biên b n h p xét

ng m c, t ng h p các ý ki n tham gia ph

- T th m

tr

nh các tr

ut .

l y ý ki n v ph

- H i

th

c b i th

u t có trách nhi m l p ph

- H i
th

ng, không

ng xác

ng b i th

ng GPMB ã

ng án b i th

ng trình U ban nhân dân huy n phê

ng.
ng GPMB thông báo công khai ph

c c p có th m quy n phê duy t.

ng án b i


18

u t th c hi n vi c chi tr ti n b i th

- Ch

ng theo ph

ng án ã

c phê duy t.
- Ng

i b thu h i

t tháo d , di chuy n GPMB bàn giao

t cho ch

ut .
-H i
n

ng b i th

ng GPMB ph i h p v i ch

c có th m quy n gi i quy t
-H i

th

ng b i th

u t , c quan Nhà

i nh ng h không th c hi n GPMB.

ng GPMB quy t toán kinh phí t ch c th c hi n b i

ng GPMB.

2.1.5.1. Nguyên t c trong gi i phóng m t b ng
-

t quy n l i thi t th c c a ng i dân lên hàng

- Th c hi n công tác GPMB

m b o ch t ch

quy n l i h p pháp chính áng cho các
hình t o s

u.
úng trình t th t c

i t ng b thu h i

t

mb o

m b o n nh tình

ng thu n trong nhân dân.

-B o

m tính khách quan trong quá trình tri n khai công tác GPMB;

-Bo

m k lu t, k c ng trong công tác tri n khai GPMB;

cao trách

nhi m cá nhân c a Th tr ng c quan ch trì, c quan ph i h p và cán b , công ch c
tham gia ph i h p,
h ng

n ho t

ng th i ho t

ng ph i h p c a các cá nhân không làm nh

ng chung c a c quan ph i h p liên quan. (Lu t

t ai, 2003)

[18]
2.1.2.2. Th m quy n v công tác gi i phóng m t b ng
1.

y ban nhân dân c p t nh quy t

nh thu h i

t trong các tr

ng

h p sau ây:
a) Thu h i
n
v n

i v i t ch c, c s tôn giáo, ng

c ngoài, t ch c n
ut n

ng h p quy

t nông nghi p thu c qu

t ai, 2003) [18]

i Vi t Nam

nh c

c ngoài có ch c n ng ngo i giao, doanh nghi p có

c ngoài, tr tr

b) Thu h i
(Lu t

t

nh t i i m b kho n 2 i u này;
t công ích c a xã, ph ng, th tr n.


19

2.

y ban nhân dân c p huy n quy t

nh thu h i

t trong các tr

ng

h p sau ây:
a) Thu h i
b) Thu h i
h u nhà

t

i v i h gia ình, cá nhân, c ng
t

c a ng

t i Vi t Nam. (Lu t

3. Tr

i Vi t Nam

nh c

ng dân c ;
n

c ngoài

t ai, 2003) [18]

ng h p trong khu v c thu h i

t có c

it

ng quy

kho n 1 và kho n 2 i u này thì y ban nhân dân c p t nh quy t
t ho c y quy n cho
(Lu t

cs

y ban nhân dân c p huy n quy t

nh t i

nh thu h i

nh thu h i

t.

t ai, 2003) [18]

2.1.6.C n c pháp lý c a công tác gi i phóng m t b ng
2.1.6.1. Các v n b n pháp quy c a Nhà n
th

c có liên quan

n công tác b i

ng và GPMB
- Hi n pháp n m 1992 c a n
+ i u 17:

c C ng hòa xã h i ch ngh a Vi t Nam:

t ai, r ng núi, sông h , ngu n n

c, tài nguyên trong lòng

t, ngu n l i vùng bi n, th m l c a và vùng tr i, ph n v n và tài s n do Nhà

n

c

u t vào các xí nghi p, công trình thu c các ngành và l nh v c kinh t ,

v n hoá, xã h i, khoa h c, ngo i giao, qu c phòng, an ninh cùng các tài s n khác
mà pháp lu t quy nh là c a Nhà n
+ i u 18: Nhà n
và pháp lu t, b o

c,

u thu c s h u toàn dân.

c th ng nh t qu n lý toàn b

t ai theo quy ho ch

m s d ng úng m c ích và có hi u qu . Nhà n

t cho các t ch c và cá nhân s d ng n

nh lâu dài. T ch c và cá nhân

có trách nhi m b o v , b i b , khai thác h p lý, s d ng ti t ki m
chuy n quy n s d ng

t,

c Nhà n

c giao theo quy

c C ng hòa xã h i ch ngh a Vi t Nam:

+ i u 173: Quy n s h u.
+ i u 176: C n c xác l p quy n s h u.

t,

c

nh c a pháp lu t.

(Hi n pháp, 1946) [12]
- B lu t Dân s n

c giao


20

+ i u 177: C n c ch m d t quy n s h u.
+ i u 180: Chi m h u tài s n có c n c pháp lu t.
+ i u 738 - 774: Quy
- Lu t

nh th a k quy n s d ng

t.

t ai:

+ Lu t

t ai n m 1993

+ Lu t

t ai n m 2003

+ Lu t

t ai n m 2013

- Các chính sách b i th ng, h tr và tái nh c khi Nhà n c thu h i
+ Ngh
nh v

t.

nh s 90/CP ngày 17/08/1994 c a Chính ph ban hành quy

n bù thi t h i khi Nhà n

c thu h i

t

s d ng vào m c ích an

ninh, qu c phòng, l i ích qu c gia, l i ích công c ng.
+ Ngh
vi c b i th

nh s 22/1998/N -CP ngày 24/04/1998 c a Chính ph v
ng thi t h i khi Nhà n

+ Ngh
thi hành Lu t
+ Ngh
b i th

ph

t ai.
nh s 197/2004/N -CP ngày 03/12/2004 c a Chính ph v
nh c khi Nhà n

c thu h i

t.

nh s 188/2004/N -CP ngày 16/11/2004 c a Chính ph v

ng pháp xác
+ Ngh

t.

nh s 181/2004/N -CP ngày 29/10/2004 c a Chính ph v

ng, h tr và tái
+ Ngh

c thu h i

nh giá

t và khung giá các lo i

t.

nh s 84/2007/N -CP ngày 25/5/2007 c a Chính ph v Quy

nh b sung v vi c c p gi y ch ng nh n quy n s d ng
th c hi n quy n s d ng
n

c thu h i
+ Ngh

t, trình t b i th

t và gi i quy t khi u n i v

ng h tr tái

t, thu h i

t,

nh c khi Nhà

t ai.

nh s 123/2007/N -CP ngày 27/7/2007 c a Chính ph v s a

i b sung m t s

i u c a Ngh

c a Chính ph v ph

ng pháp xác

nh 188/2004/N -CP ngày 16/11/2004
nh giá

t và khung giá các lo i

t.


21

+ Thông t s 114/2004/TT-BTC ngày 26/11/2004 c a B Tài chính
h

ng d n th c hi n Ngh

Chính ph v ph

nh s 188/2004/N -CP ngày 16/11/2004 c a

ng pháp xác

nh giá

t và khung giá các lo i

t.

+ Thông t s 116/2004/TT-BTC ngày 07/12/2004 c a B Tài chính
h

ng d n th c hi n Ngh

th

ng, h tr và tái

nh 197/2004/N -CP c a Chính ph v b i

nh c khi Nhà n

c thu h i

t.

+ Thông t s 120/2005/TT-BTC ngày 30/12/2005 c a B Tài chính v
h

ng d n th c hi n Ngh

ph v thu ti n thuê
+ Thông t
h

ng d n s a

t, thuê m t n

c.

s 69/2006/TT-BTC ngày 02/8/2006 c a B Tài chính
i, b sung Thông t s 116/2004/TT-BTC ngày 07/12/2004

c a B Tài chính h
ph v b i th

nh s 142/N -CP ngày 14/11/2005 c a Chính

ng d n th c hi n Ngh

ng, h tr và tái

nh 197/2004/N -CP c a Chính

nh c khi Nhà n

c thu h i

+ Thông t s 06/2007/TT- BTNMT ngày 25/5/2007 h
hi n m t s
ph v Quy
h i

i u c a Ngh

ng d n th c

nh s 84/2007/N -CP ngày 25/5/2007 c a Chính

nh b sung v vi c c p gi y ch ng nh n quy n s d ng

t, th c hi n quy n s d ng

Nhà n

t.

c thu h i

t, trình t b i th

t và gi i quy t khi u n i v

ng h tr tái

t, thu

nh c khi

t ai.

+ Thông t s 141/2007/TT-BTC ngày 31/11/2007 c a B Tài chính
h

ng d n s a

i, b sung Thông t s 120/2005/TT-BTC ngày 30/12/2005

c a B Tài chính v h

ng d n th c hi n Ngh

ngày 14/11/2005 c a Chính ph v thu ti n thuê

nh s 142/2005/N -CP
t, thuê m t n

2.1.6.2. Nh ng v n b n c a t nh Lào Cai liên quan

c.

n công tác b i th

và GPMB

C n c Lu t T ch c H ND và UBND ngày 26 tháng 11 n m 2003;
C n c Lu t

t ai s 13/2003/QH11 ngày 26 tháng 11 n m 2003;

ng


22

C n c Lu t Ban hành v n b n quy ph m pháp lu t c a H ND và
UBND ngày 03/12/2004;
C n c Ngh
v thi hành Lu t

nh s 181/2004/N -CP ngày 29/10/2004 c a Chính ph
t ai;

C n c Ngh
v b i th

nh s 197/2004/N -CP ngày 03/12/2004 c a Chính ph

ng, h tr và tái

C n c Ngh
v vi c s a
Lu t

i, b sung m t s

chuy n công ty Nhà n
C n c Ngh
v vi c quy

t;

i u c a các Ngh

nh h

ng d n thi hành

nh s 187/2004/N -CP ngày 16/11/2004 v vi c
c thành công ty c ph n;
nh s 84/2007/N -CP ngày 25/5/2007 c a Chính ph

nh b sung c p gi y ch ng nh n quy n s d ng

th c hi n quy n s d ng
c thu h i

C n c Ngh
quy

c thu h i

nh s 17/2006/N -CP ngày 27/01/2006 c a Chính ph

t ai và Ngh

khi Nhà n

nh c khi Nhà n

t, trình t , th t c b i th

ng, h tr , tái

t và gi i quy t khi u n i v

t,

nh c

t ai;

nh s 69/2009/N -CP ngày 13/8/2009 c a Chính ph

nh b sung v quy ho ch s d ng

h tr và tái

t, thu h i

t, giá

t, thu h i

t, b i th

ng,

nh c ;

C n c Thông t s 06/2007/TT-BTNMT ngày 15/6/2007 c a B Tài
nguyên và Môi tr

ng v vi c h

ng d n th c hi n m t s

i u c a Ngh

nh s 84/2007/ N -CP ngày 25/5/2007 c a Chính ph v vi c quy
sung c p gi y ch ng nh n quy n s d ng
d ng
h i

t, trình t , th t c b i th
t và gi i quy t khi u n i v
C n c

Thông t

t, thu h i

ng h tr và tái

t, th c hi n quy n s

nh c khi Nhà n

liên t ch s

ng d n th c hi n m t s

25/5/2007 c a Chính ph quy

c thu

t ai;
14/2008/TTLT-BTC-BTNMT ngày

31/01/2008 c a Liên B Tài chính và B Tài nguyên và Môi tr
h

nh b

i u c a Ngh

ng v vi c

nh s 84/2007/N -CP ngày

nh b sung v vi c c p gi y ch ng nh n


23

quy n s d ng

t, thu h i

b i th

ng, h tr , tái

n iv

t ai;

t, th c hi n quy n s d ng

nh c khi Nhà n

c thu h i

t, trình t , th t c

t và gi i quy t khi u

C n c Thông t s 14/2009/TT-BTNMT ngày 01/10/2009 c a B Tài
nguyên và Môi tr

ng quy

trình t , th t c thu h i

nh chi ti t v b i th

t, cho thuê

C n c Lu t T ch c H i

ng, h tr , tái

nh c và

t;
ng nhân dân và

y ban nhân dân ngày

26/11/2003;
C n c Lu t Ban hành v n b n quy ph m pháp lu t c a H i

ng nhân

dân, y ban nhân dân ngày 03/12/2004;
C n c Ngh
v ph

nh s 188/2004/N -CP ngày 16/11/2004 c a Chính ph

ng pháp xác
C n c Ngh

s a

i, b

nh giá

t và khung giá các lo i

nh s 123/2007/N -CP ngày 27/7/2007 c a Chính ph

sung m t s

i u c a Ngh

16/11/2004 c a Chính ph v ph
lo i

t;

nh s 188/2004/N -CP ngày

ng pháp xác

nh giá

t và khung giá các

t;
C n c Thông t s 145/2007/TT-BTC ngày 06/12/2007 c a B Tài

chính h

ng d n th c hi n Ngh

c a Chính ph v ph
Ngh

ng pháp xác

nh s 188/2004/N -CP ngày 16/11/2004
nh giá

t và khung giá các lo i

nh s 123/2007/ N -CP ngày 27/7/2007 c a Chính ph s a

sung m t s
C n c

i u c a Ngh
Thông t

tr c thu c Trung
C n c

i, b

nh s 188/2004/N -CP c a Chính ph ;
s 02/2010/TTLT-BTNMT-BTC ngày 08/01/2010

c a B Tài nguyên và MT - B Tài chính v h
ban hành b ng giá

t và

ng d n xây d ng, th m

nh,

t thu c th m quy n c a y ban nhân dân t nh, thành ph
ng;

Ngh

quy t s 22/2013/NQ-H ND ngày 13/12/2013 c a

H ND t nh Lào Cai v giá các lo i

t trên

a bàn t nh Lào Cai n m 2014;


24

2.2. Công tác b i th

ng gi i phóng m t b ng trên th gi i và Vi t Nam

2.2.1. Công tác b i th

ng GPMB trên th gi i

2.2.1.1. Công tác b i th ng thi t h i & gi i phóng m t b ng các n
b n phát tri n
i v i các n c này thì t ai thu c s h u t nhân, th tr
ai phát tri n theo quy lu t c a th tr
các n

ng hàng hoá và

c t b n phát tri n thì ch

quá trình tích lu

t ai lên t i

quy n và các qu c gia
Không áp

c xác l p n

nh cao, th tr

ng

t ai mang tính

ng và cho thuê ru ng
t vì khi

n ng sinh l i s cao h n. H n n a

ng s n và th tr

i v i vi c mua bán

i v i th tr

ng
t

t

c mua bán t do.

t ai

u áp d ng Lu t thu

nâng cao hi u qu s d ng

ng

s h uv

t gi i h n hành chính

- Vi c chuy n nh

ct

nh,

c

t ai.

t ai.
c cho là bi n pháp nh m

t ai thu c s h u c a t nhân thì kh
t ai còn tham gia vào th tr

ng ch ng khoán nh m t ngu n

ng b t

u t ngo i t .

2.2.1.2. Công tác BT&GPMB t i Trung Qu c
Theo lu t t ai Trung Qu c vi c thu h i t ai ch
c ti n hành
cho các d án vì l i ích chung, Chính ph
ng ra àm phán i ng i dân v
b i th ng thi t h i và thu h i t.
Theo quy nh c a pháp lu t Trung Qu c, ng i b thu h i t
c
thanh toán ba lo i ti n: ti n b i th ng t ai, ti n tr c p v tái nh c , ti n
tr c p b i th ng hoa màu trên t. Cách tính ti n b i th ng t ai và ti n
tr c p tái nh c c n c theo t ng giá tr , t ng s n l ng c a t ai nh ng
n m tr c ây r i nhân v i h s . Ti n b i th ng cho hoa màu, cho các lo i
tài s n trên t
c tính theo giá c hi n t i.

M c b i th ng cho gi i t a m t b ng
c th c hi n theo nguyên t c
m b o cho ng i dân có cu c s ng b ng ho c cao h n n i c . Vi c qu n
lý gi i phóng m t b ng
c giao cho các c c qu n lý tài nguyên t ai
a
ph ng m nhi m. T ch c, cá nhân
c quy n s d ng th a t nào s tr
ti n thuê m t n v xây d ng gi i t a m t b ng.
gi i quy t nhà cho ng i dân khi gi i phóng m t b ng, ph ng
th c ch y u c a Trung Qu c là tr ti n và h tr b ng cách tính ba kho n
sau: M t là: giá c xây d ng l i, chênh l ch gi a giá xây d ng l i nhà m i và
nhà c ; Hai là: giá t tiêu chu n; Ba là: tr c p v giá c . Ba kho n này c ng
l i là ti n b i th ng v nhà .


25

Vi c b i th ng nhà cho dân thành ph khác v i vi c b i th ng
cho dân nông thôn, b i có s khác nhau v hình th c s h u t ai thành
th và nông thôn.
i v i nhà c a ng i dân thành ph , nhà n c b i
th ng b ng ti n là chính, v i m c giá do th tr ng b t ng s n quy t nh
qua các t ch c trung gian
ánh giá, xác nh giá. V i ng i dân nông
thôn, nhà n c th c hi n theo nh ng cách th c r t linh ho t, theo ó, m i i
t ng khác nhau s có cách b i th ng khác nhau: ti n b i th ng v s d ng
t ai; ti n b i th ng v hoa màu; b i th ng tài s n t p th .
Theo ánh giá c a m t s chuyên gia tái nh c , s d Trung Qu c có
nh ng thành công nh t nh trong công tác b i th ng, h tr , tái nh c là

do: th nh t, ã xây d ng các chính sách và th t c r t chi ti t, ràng bu c i
v i các ho t ng tái nh c , m b o m c tiêu t o c h i phát tri n cho
ng i dân tái nh c , t o các ngu n l c s n xu t cho nh ng ng i tái nh
c . Th hai, n ng l c th ch c a chính quy n a ph ng khá m nh. Chính
quy n c p t nh ch u trách nhi m hoàn toàn trong vi c th c hi n ch ng trình
b i th ng h tr tái nh c . Th ba, quy n s h u t t p th làm cho vi c
th c hi n b i th ng h tr tái nh c có nhi u thu n l i, c bi t là nông
thôn. Ti n n bù cho t ai b m t không tr cho t ng h gia ình mà
c
c ng ng s d ng
tìm ki m, phát tri n t m i ho c mua c a các c ng
ng s t i hay dùng phát tri n k t c u h t ng. Chính quy n thôn, xã ch u
trách nhi m phân chia cho các h b nh h ng. (Hoàng Minh, 2009) [13]
2.2.1.3. Công tác BT&GPMB t i Úc (Australia)
Còn Australia là m t n c t b n thì t khi ng i dân Châu Âu n
nh c t i Úc, N hoàng n m gi toàn b

t ai. Quy n s h u

vào s ban phát c a N hoàng cho nh ng ng
Trong khi ban phát N hoàng th
quy n l y l i m t ph n

ng quy

t ph thu c

i n m gi và ng

i s d ng.

nh m t i u kho n dành riêng,

t cho các m c ích công c ng. M i s thu h i

t nhân cho N hoàng và nh ng c quan ch c trách ti n hành

tc a

u ph i c n c

vào quy n h n theo lu t nh.
Qu c h i c a Bang và vùng lãnh th có quy n ban hành lu t nh m sung
công b t

ng s n.

Theo Hi n pháp Úc, chính quy n Liên bang (Chính ph ) “có quy n ban
hành các Lu t t vi c thu h i b t

ng s n theo nh ng i u kho n chính áng

t b t k Bang ho c cá nhân nào mà Qu c h i có quy n ban hành Lu t”.