Nghiên cứu đặc điểm bệnh lý, lâm sàng của bệnh do đơn bào Histomonas meleagridis gây ra ở gà tại huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên và thử nghiệm thuốc điều trị (Khóa luận tốt nghiệp)

y 46 gà kh i b nh (gà kh e l i, n u ng bình th
hi n tri u ch ng c a b nh). Hi u l c i u tr
Phác

ng và không th y xu t

t 90,00%.

II: c ng ti n hành tiêm b p cho 50 gà b nh b ng Macavet 1 ml/

6 - 8 kg TT/1 l n. Sau 48 gi tiêm m i th 2,

ng th i k t h p cho u ng h n

h p 4 lo i: T. cúm gia súc: 1,5 – 2 g, T. coryzin: 1,5 – 2 g, T.Flox – C 1,5 g
pha vào 1 lít n

c, cho gà u ng liên t c 3 - 4 ngày êm. Theo dõi sau 10 ngày

th y 41 gà kh i b nh (gà kh e l i, n u ng bình th
hi n tri u ch ng c a b nh). Hi u l c i u tr
K t qu trên m t l n n a kh ng
cho k t qu

i u tr t

ng

u en cho gà. Hi u qu

t 82,00%.

nh r ng: 2 phác

i cao và hi u qu

chênh l ch không áng k . C 2 phác
i u tr

ng và không th y xu t

i u tr I và II

i u tr c a 2 phác

u có th s d ng

u

có s

i u tr b nh

t t 82,00% - 90,00%. Trong ó, phác

I cho hi u l c i u tr cao h n.
K t qu cho th y, sau khi dùng thu c 1 gi c 2 thu c i u tr
có ph n ng ph

không

i v i gà. K t qu này cho chúng tôi nh n xét: thu c

T.Avibrasin (1ml/5kgTT) và Macavet ( 1ml/6 – 8 kgTT) không có ph n ng
ph v i gà.


54

Ph n 5
K T LU N VÀ

NGH

5.1. K t lu n
T quá trình nghiên c u m t s
u en

c i m b nh lý và lâm sàng b nh

gà t i huy n Phú Bình, t nh Thái Nguyên. Chúng tôi có nh ng

k t lu n sau:
- T l nhi m H. meleagridis

gà t i 4 xã: Tân Khánh nhi m (38,57%),

ào Xá nhi m (15,71%), Tân Thành (25,71%), Tân Kim là (34,29%), dao
ng t 15,71%

n 38,57%.

- 100% gà có tri u ch ng
nghi n, rúc
n

ud

r , lông xù,

ng run r y, m t nh m

i cánh; 88,23% gà s t cao; 88,23% gà gày, u ng nhi u

c, gi m n ho c b

n; 52,94% gà có mào tích nh t nh t ho c tái xanh;

52,94% phân loãng màu vàng l u hu nh.
- B nh tích

i th c a gà b b nh

u en: Manh tràng c a gà b nh

s ng to, thành dày có nhi u kén tr ng (81,25%). Manh tràng có giun kim ký
sinh (60,62%). Gan s ng to, m m nh n có nhi u ám ho i t hình hoa cúc
màu tr ng ngà ho c tr ng xám (56,25%). Th n s ng (37,50%). Túi Fabricius
s ng m m nh n (31,25%). Viêm phúc m c (21,87%). Bao tim tích n
ph i t máu

c,

th m (12,50%).

- 100% gan và manh tràng có b nh tích

i th

u có bi n

i v vi

th , ó là: niêm m c manh tràng b phá h y, bi u mô b thay th b i ch t ho i
t và

n bào H. meleagridis. Gan b ho i t và thâm nhi m vào t bào viêm.
- Gà b nh có kh i l

ng nh h n gà kh e (732,54 1,13gam so v i

802,28 1,95gam). Gan và manh tràng gà b nh l n h n gà kh : 22,80 0,81 g
so v i 17,80 0,46 và 22,30 0,87 g so v i 13,33 0,31 g.


55

- Th tích các c quan: Gan c a gà b b nh s ng to h n bình th

ng

(27,73 1,12cm3 so v i 14,93 0,97 cm3). Manh tràng gà b nh to g p 2 l n gà
kh e (14,46 0,66 cm3 so v i 14,46 0,66 cm3). Lách, th n, tim + ph i th
tích tang nh ng không áng k .
- Thu c T.Avibrasin và thu c Macavet

u có hi u l c i u tr cao

(73,33% – 90,00%). Tuy nhiên, nên l a ch n thu c T.Avibrasin li u 1ml/5 kg
TT do thu c có hi u l c cao h n.
5.2. T n t i
S l

ng gà m kh o sát ki m tra ch a nhi u, ch a ánh giá khách

quan v tình hình nhi m b nh

n bào H. meleagridis (b nh

u en)

gà

toàn huy n m t cách chính xác.
Th i gian nghiên c u có h n nên ch nghiên c u

c b nh

n bào H.

meleagridis gà trên a bàn c a 4 xã thu c huy n Phú Bình, t nh Thái Nguyên.

5.3.

ngh
Qua k t qu nghiên c u c a

tài, chúng tôi th y t l nhi m

n bào H.

meleagridis gà t i huy n Phú Bình, t nh Thái Nguyên khá cao. Vì v y, chúng tôi
có m t s

ngh sau:

Các h ch n nuôi gà c n th c hi n các bi n pháp phòng b nh

u en cho

gà: chu ng tr i xây n i cao ráo, thoáng mát, th ng xuyên v sinh chu ng tr i và
khu v c xung quanh chu ng tr i;

nh k phun thu c sát trùng,

tr ng chu ng

úng th i gian qui nh, th c hi n bi n pháp tiêu di t ký ch trung gian gây b nh;
t ng c ng công tác ch m sóc nuôi d
c bi t gà nuôi ph i
ây là
nghiên c u v

ng

nâng cao s c

kháng cho àn gà,

c t y giun sán.

tài m i,
tài này

ngh Khoa Ch n nuôi Thú y ti p t c cho sinh viên
làm sáng t c n b nh, t

ó tìm ra

c phác

iu

tr b nh hi u qu nh t.
Ti p t c nghiên c u trên các
meleagridis gà

có

y

a ph ng khác

i v i b nh do H.

c s khoa h c v c n b nh này.


56

TÀI LI U THAM KH O

I. Tài li u ti ng Vi t
1. Nguy n Xuân Bình, Tr n Xuân H nh, Tô Th Ph n (2002), 109 b nh gia
c m và cách phòng tr , Nhà xu t b n Nông nghi p, Hà N i, tr. 51 - 57.
2. Ph m V n Khuê, Phan L c (1996), Ký sinh trùng thú y, Nhà xu t b n Nông
nghi p, Hà N i, tr. 130 - 133 + 138 - 140.
3. Nguy n Th Kim Lan, Nguy n Th Lê, Ph m S L ng,Nguy n V n Quang
(2008), Ký sinh trùng h c thú y (giáo trình dùng cho b c cao h c), Nhà
xu t b n Nông nghi p, Hà N i, tr. 72 - 78.
4. Ph m S L ng, Tô Long Thành (2006), B nh

n bào ký sinh

v t nuôi,

Nhà xu t b n Nông nghi p, Hà N i, tr. 92 - 95.
5.

Bùi L p, Ph m V n Khuê, Phan L c và oàn Tuân (1969), V giun sán
c a gà

các t nh Hà B c, T p chí Khoa h c và k thu t nông nghi p.

6. Lê V n N m (2010), B nh viêm Gan - Ru t truy n nhi m, t p chí khoa h c
k thu t thú y, s 3 t p II n m 2010, tr. 53 - 58.
II. Tài li u ti ng Anh
7. Armstrong PL, McDougald LR (2011), The infection of turkeys with
Histomonas meleagridis caused by exposure to infected poultry or
contaminated cages, Source Department Poultry Science, University of
Georgia, Athens, GA 30602, USA.
8. CepickaI, Hamp V. and KuldaJ (2010), Critical Taxonomic Revision of
Parabasalids with Description of one newGenus and three new Species,
Protist, 161, 400 – 433.
9. Curtice C. (1907), The rearing and management of turkeys with
specireference to the blackhead disease, R. I. Agri. Exp. Sta. Bull, 123,
1 -64.


57

10. CushmanS. (1894), A study of the diseases of turkeys, In Sixth Annual
Report of the Rhode Island Agricultural Experiment Station 1893,
pp.286 - 288.
11. De Volt, H. M (1943), A new medium for the cultivation of Histomonas
meleagridis. J. Parasitol, pp. 29, 353.
12. Drbohlav, J. J (1924), The cultivation of the protozoon of blackhead.
Journal of Medical, pp. 44, 411.
13.Dwyer, D. M., 1970. An improved method for cultivating Histomonas
meleagridis. J. Parasitol. 56:191-192.
14.Hauck et al (2010), Direct transmission of Histomonas meleagridis from
bird to bird in a laboratory model, Source Department Poultry Science,

USA, pp. 602.
15.Hu J., Fuller L. & McDougald L.R. (2004), Infection of turkeys with
Histomonas meliagridis by the cloacal drop method. Avian Diseases,
48, 746 - 750.
16.Jinghui hu (2002), Studies on histomonas meleagridis and histomoniasis in
chickens and turkeys, the University of Georgia, pp. 1 - 29.
17.Johannes Kaufmann (1996), Parasitic infection of Dometic Animals, Basel
- Baston - Berlin.
18.Kemp, R. L. và J. C. Franson (1975), Transmission of Histomonas
meleagridis to domestic fowl by means of earthworms recovered from
pheasant yard soil. Avian Dis. pp. 19, 741 - 744.
19. Kemp R. L. và Springer W. T. (1978), Protozoa, Histomoniasis in
Diseases of poultry, Iowa State University Press, Ames, pp. 832 - 840.
20.Lori Ann Lollis (2010), Molecular characterization of Histomonas
meleagridis and other parabasalids in the united states using the 5.8S,


58

ITS – 1 and ITS – 2 rRNA regions, a thesis submitted to the graduate
faculty of the University of Georgia, pp. 4 – 15.
21.Lesser, E (1960b), Cultivation of Histomonas meleagridis in a modified
tissue culture medium. J. Parasitol. pp. 46, 686.
22.Lund, E. E (1956), Oral transmission of Histomonas in turkeys.
Poultry.Sci.pp. 35, 900.
23.Lund, E. E. và A. M. Chute (1973), The means of acquisition of
Histomonas meleagridis by eggs of Heterakis gallinarum. Parasitol. pp.
66, 335-342.
24.McDougald, L. R. và M. F. Hansen (1970), Histomonas meleagridis:
Effect on plasma enzymes in chickens and turkeys. Exp. Parasitol. pp.

27, 299 - 235.
25.McDougaldL.R (2005), Blackhead Disease (Histomoniasis) in Poultry, A
critical review, Avian Dis,49, 462 - 476.
26. McDougaldL. R(2008), Histomoniasis (Blackhead) and other protozoan
diseases of the intestina ltract, Blackwell Publishing Ltd, Oxford,
pp.1095-1117.
27.McDougaldL.R. (2003), Protozoal infections coccidiosis In Diseases of
poultry, Iowa State University Press, Ames, IA, pp. 974 - 991.
28.Niimi, D. (1937), Studies of blackhead. II. Mode of infection, J. Japan.
Soc. Vet. Sci, 16: 23 - 26.
29.Springer, W. T., J. Johnson, and W. M. Reid (1970), Histomoniasis in
gnotobiotic chickens and turkeys: Biological aspects of the role of
bacteria in the etiology, Exp. Parasitol, 28: 283 – 292.
30.Smith T. (1895), An infectious disease among turkeys caused by protozoa
(infectious entero-hepatitis),Bulletin of the United States Department of
Agriculture, 8,7 - 38.


59

31.Tyzzer E. E. (1934), Studies on Histomoniasis, or “blackhead”
infection in the chicken and the turkey, Proc. Am. Acad. Arts and
Sci, 69, 190 - 264.
32.Tyzzer E. E. and Collier J. (1925), Induced and natural transmission of
blackhead in the absence of Heterakis, J. Inf. Dis, 37, 265 - 276.
33.Tyzzer E.E. (1920), The flagellate character and reclassification of the
parasite producing“blackhead” in turkeys, J.Parasitol, 6, 124 - 131.
34.Tyzzer, E. E. and M. Fabyan (1922), A further inquiry into the source of
the virus in blackhead of turkeys, together with the observations on the
administration of ipecac and of sulfur, J. Exp. Med, 35: 791 - 812.

35.Tyzzer E.E. (1926), A vector of an infectious disease, Proc. Soc. Exp. Biol.
And Med, 23, 708 - 709
36.Vander HeijdenH (2009), Detection, typing and control of Histomonas
meleagridis, Universiteit Utrecht, pp. 15 - 29.