Đánh giá khả năng sinh trưởng và hiệu quả bổ sung thức ăn CP950 và CP951 cho lợn con giai đoạn từ 7 đến 21 ngày tuổi tại huyện Phổ Yên, tỉnh Thái Nguyên (Khóa luận tốt nghiệp)

I H C THÁI NGUYÊN
TR

NG
I H C NÔNG LÂM
--------------------------

HÀ V N XUYÊN

Tên

tài:

“ ÁNH GIÁ KH N NG SINH TR
NG VÀ HI U QU B SUNG
TH C N CP950 VÀ CP951 CHO L N CON GIAI O N T 7
N 21 NGÀY TU I T I HUY N PH YÊN, T NH THÁI NGUYÊN”

KHÓA LU N T T NGHI P
H

ào t o:

IH C

Chính quy

Chuyên ngành: Ch n nuôi Thú y
Khoa:

Ch n nuôi Thú y

L p:

K43 – Ch n nuôi Thú y

Khoá h c:

2011 – 2015

Gi ng viên h

ng d n : PGS.TS. Nguy n H ng Quang

Thái Nguyên, n m 2015


i

L IC M

N

Qua quá trình h c t p lý thuy t t i tr ng và th i gian th c t p t i c
s , nh s giúp
c a th y cô, c bi t là các th y cô trong khoa Ch n nuôi Thú y, em ã hoàn thành b n khóa lu n t t nghi p v i tài: “ ánh giá kh
n ng sinh tr ng và hi u qu b sung th c n CP950 và CP951 cho l n
con giai o n t 7 n 21 ngày tu i t i huy n Ph Yên, t nh Thái Nguyên”.
Em xin chân c m n Ban giám hi u tr ng
i h c Nông Lâm Thái
Nguyên, Ban ch nhi m Khoa Ch n nuôi - Thú y, các th y cô ã t n tình dìu

d t em trong su t quá trình h c t p t i tr ng.
c bi t, em xin bày t lòng bi t n sâu s c n th y giáo PGS. TS.
Nguy n H ng Quang ã t n tình ch b o, h ng d n em hoàn thành b n khóa
lu n t t nghi p này.
Qua ây em xin g i l i c m n n cán b công nhân, k thu t t i tr i
l n c a bà Nguy n Th Loan và toàn th gia ình bà Loan, cùng các cán b và
nhân dân xã ông Cao, huy n Ph Yên, t nh Thái Nguyên ã t o i u ki n
giúp
em trong su t quá trình th c t p.
Cu i cùng em xin bày t lòng bi t n t i gia ình, b n bè ã ng viên,
giúp
em hoàn thành vi c h c t p và nghiên c u c a mình trong su t quá
trình h c t p v a qua.
Em xin chân thành c m n!
Thái Nguyên, tháng 06 n m 2015
Sinh viên

Hà V n Xuyên


ii

DANH M C CÁC B NG

B ng 2.1: Thành ph n dinh d ng c a cám CP950, CP951 và CP550F 10
B ng 3.1: B ng b trí thí nghi m ............................................................ 14
B ng 4.1: L ch tiêm phòng cho àn l n con và l n nái c a tr i.............. 22
B ng 4.2: K t qu công tác ph c v s n xu t.......................................... 28
B ng 4.3: T l nuôi s ng c a l n thí nghi m qua các giai o n (%) .... 29
B ng 4.4: Sinh tr ng tích l y c a l n thí nghi m (kg/con) ................... 31

B ng 4.6: Sinh tr ng t ng i c a l n thí nghi m (%) ....................... 35
B ng 4.7: Kh n ng thu nh n th c n c a l n thí nghi m (g/con/ngày) . 36
B ng 4.8: Tiêu t n th c n cho 1 kg t ng kh i l ng c a l n thí nghi m
(kg) ........................................................................................................... 37
B ng 4.9: Chi phí th c n/kg t ng kh i l ng l n thí nghi m ................ 38


iii

DANH M C CÁC HÌNH

Hình 4.1:
th sinh tr ng tích l y c a l n thí nghi m ............................... 31
Hình 4.2: Bi u
sinh tr ng tuy t i c a l n con các lô thí nghi m ...... 34


iv

DANH M C CÁC T

VI T T T

cs

C ng s

Du

Duroc

C

i ch ng

VT

n v tính

Kcal

Kilocalo

Kg

Kilogam

L

Landrace

LMLM

L m m long móng

LW

Landrace White

ml

Mililit

mm

Milimet

Nxb

Nhà xu t b n

P

Kh i l

Pi

Pietrain

PSG. TS

Phó Giáo s Ti n s

TN

Thí nghi m

TT

Th tr ng

Y

Yorkshine

ng


v

M CL C

L I C M N ...................................................................................................................I
DANH M C CÁC B NG .......................................................................................... II
DANH M C CÁC HÌNH........................................................................................... III
DANH M C CÁC T VI T T T .........................................................................IV
PH N 1. M
U ......................................................................................................... 1
1.1. t v n ................................................................................................... 1
1.2. M c tiêu c a tài ..................................................................................... 1
1.3. Ý ngh a tài ............................................................................................. 2
1.3.1. Ý ngh a khoa h c .................................................................................... 2
1.3.2. Ý ngh a th c ti n ..................................................................................... 2
PH N 2. T NG QUAN TÀI LI U .......................................................................... 3
2.1. C s khoa h c ........................................................................................... 3
2.1.1. c i m v sinh tr ng và phát d c c a l n ......................................... 3
2.1.2. M t s
c i m c a l n con liên quan n s sinh tr ng ................... 4
2.1.2.1. c i m sinh tr ng phát d c ............................................................ 4
2.1.2.2. c i m phát tri n c a c quan tiêu hóa ............................................ 4

2.1.2.3. c i m v c n ng i u ti t nhi t ..................................................... 5
2.1.2.4. c i m v kh n ng mi n d ch c a l n con .................................... 5
2.1.4. Các y u t nh h ng n kh n ng sinh tr ng, phát d c c a l n ....... 6
2.1.4.1. Y u t bên trong ................................................................................... 6
2.1.4.2. Y u t ngo i c nh................................................................................. 6
2.1.5. M t s bi n pháp ch m sóc nuôi d ng l n con theo m ...................... 7
2.1.6. Vài nét v th c n CP950, CP951 và CP550F...................................... 10
2.1.6.1. Ngu n g c .......................................................................................... 10
2.1.6.2. Thành ph n dinh d ng ..................................................................... 10
2.2. Tình hình nghiên c u trong và ngoài n c .............................................. 11
2.2.1. Tình hình nghiên c u trên th gi i ........................................................ 11
2.2.2. Tình hình nghiên c u trong n c.......................................................... 12
PH N 3.
I T NG, N I DUNG VÀ PH NG PHÁP NGHIÊN C U 13
3.1. i t ng nghiên c u và ph m vi nghiên c u ......................................... 13
3.2. a i m và th i gian ti n hành ............................................................... 13
3.3. N i dung nghiên c u ................................................................................ 13
3.4. Ph ng pháp nghiên c u và các ch tiêu theo dõi ................................... 13


vi

PH N 4. K T QU NGHIÊN C U VÀ TH O LU N ................................ 18
4.1. CÔNG TÁC PH C V S N XU T ...................................................... 18
4.1.1. N i dung, ph ng pháp và k t qu ph c v s n xu t ........................... 18
4.1.1.1. N i dung ph c v s n xu t ................................................................. 18
4.1.1.2. Ph ng pháp ti n hành....................................................................... 18
4.1.1.3. K t qu công tác ph c v s n xu t..................................................... 19
4.2. K T QU NGHIÊN C U ...................................................................... 29
4.2.1. T l nuôi s ng ...................................................................................... 29

4.2.2. Kh n ng sinh tr ng c a l n con giai o n t s sinh n 21 ngày tu i 30
4.2.2.1. Sinh tr ng tích l y............................................................................ 30
4.2.2.2. Sinh tr ng tuy t i.......................................................................... 33
4.2.2.3. Sinh tr ng t ng i ........................................................................ 35
4.2.3. Kh n ng chuy n hóa th c n .............................................................. 36
4.2.3.1. Kh n ng thu nh n th c n................................................................. 36
4.2.3.2. Tiêu t n th c n cho 1 kg t ng kh i l ng ........................................ 37
4.2.4. Chi phí th c n/kg t ng kh i l ng ...................................................... 38
PH N 5. K T LU N VÀ
NGH ..................................................................... 38
TÀI LI U THAM KH O ......................................................................................... 40


1

Ph n 1
M
U

1.1.

tv n

N c ta là m t n c phát tri n t n n nông nghi p lâu i qua th i
gian l ch s lâu dài úc k t kinh nghi m mà phát tri n nh ngày hôm nay
trong n n nông nghi p thì tr ng tr t là m t th m nh ã t r t lâu nh ng
nh ng n m g n ây thì ang có s thay i d n d n trong c c u nông nghi p,
ó là ch n nuôi ang t ng b c phát tri n m nh d n và có th thay th tr ng
tr t trong nh ng n m t i ây.
t

c m c ích ch n nuôi phù h p v i th hi u c a ng i tiêu
dùng hi n nay thì vi c t o ra nhi u gi ng m i, gi ng c i ti n cho n ng su t
cao.
ng th i ph i t o ngu n th c n giàu dinh d ng, r ti n và
c cân
b ng y
các thành ph n dinh d ng phù h p v i m c ích s n xu t c a
t ng lo i l n, các giai o n ch n nuôi l n khác nhau, c ng nh các h ng
ch n nuôi khác nhau là v n c n quan tâm gi i quy t.
Trong quá trình th c t p và th c t tôi nh n th y vai trò và t m quan
tr ng c a nghành ch n nuôi trên a bàn, v i mong mu n có nh ng hi u bi t
v ch n nuôi l n, c bi t là l n con theo m và vi c s d ng cám công
nghi p cho àn l n con. Xu t phát t th c ti n trên,
c s b trí c a nhà
tr ng và
c s phân công c a ban ch nhi m Khoa Ch n nuôi - Thú y,
Tr ng
i h c Nông Lâm Thái Nguyên, d i s h ng d n c a th y giáo
PGS. TS Nguy n H ng Quang tôi ti n hành th c hi n tài: “ ánh giá kh
n ng sinh tr ng và hi u qu b sung th c n CP950 và CP951 cho l n
con giai o n t 7 n 21 ngày tu i t i huy n Ph Yên, t nh Thái Nguyên”.
1.2. M c tiêu c a

tài

- ánh giá
c kh n ng sinh tr ng và hi u qu c a vi c b sung
th c n CP950 và CP951 cho l n con giai o n t 7 n 21 ngày tu i.

2

tài
1.3. Ý ngh a
1.3.1. Ý ngh a khoa h c
- S li u nghiên c u c a
tài này s là tài li u quan tr ng óng góp
vào c s d li u v sinh tr ng, phát tri n c a các gi ng l n t i Vi t Nam.
1.3.2. Ý ngh a th c ti n
- B sung th c n CP950 và CP951 cho àn l n con giai o n t 7
21 ngày tu i em l i hi u qu kinh t .
- Giúp ng i ch n nuôi ánh giá
con t ó có h ng u t phù h p.

c kh n ng sinh tr

n

ng c a l n

- K t qu nghiên c u là c s khoa h c các c quan th m quy n theo
dõi ánh giá tình hình ch n nuôi l n t i a bàn.


3

Ph n 2
T NG QUAN TÀI LI U

2.1. C s khoa h c

2.1.1. c i m v sinh tr

ng và phát d c c a l n

Sinh tr ng là quá trình tích l y các ch t h u c trong c th . ó là s
t ng lên v chi u cao, chi u dài, chi u ngang, kh i l ng c a các b ph n toàn
c th con v t trên c s
c tính di truy n t th h tr c. “Th c ch t c a sinh
tr ng chính là s t ng tr ng và s phân chia các t bào trong c th ” (D ng
M nh Hùng, 2012) [8]. Trong ch n nuôi l n, kh n ng sinh tr ng c a l n liên
quan t i kh i l ng cai s a, kh i l ng xu t chu ng, nh h ng r t l n n giá
thành và hi u qu ch n nuôi.
Các sinh v t sinh ra và l n lên g i là s phát tri n c a sinh v t. Sinh v t
s ng bi u th tính c m ng, tính sinh s n, tính phát tri n, tính t o ra n ng l ng,
tính hao mòn và ch t. c i m c a sinh v t là h p thu, s d ng n ng l ng c a
môi tr ng xung quanh làm thành ch t c u t o c th c a mình,
l n lên và
phát tri n. Do v y các gi ng gia súc khác nhau thì có quá trình sinh tr ng khác
nhau, ch y u là quá trình tích l y protein.
Hi u bi t v quá trình sinh tr ng, nh t là quá trình t o n c và m s giúp
cho ng i ch n nuôi l i d ng
c các c tính s n có c a l n. T c
t ng
tr ng c a gia súc th ng khác nhau, t l các ph n m , c , x ng trên l n cùng
l a tu i có kh i l ng khác nhau hay b ng nhau ph thu c vào ch
dinh
d ng và các giai o n sinh tr ng c a gia súc.
Giai o n u t s sinh n 5 tháng tu i, giai o n này c a l n ch y u
là tích l y c và khoáng ch t, c bi t là s phát tri n c a c . Mô c bao g m
m t s s i c nh t nh liên k t v i nhau thành bó, có v liên k t bao b c. giai

o n còn non, l n có nhi u mô liên k t và s i c , nh ng càng l n thì t l càng
gi m. Giai o n m i sinh th c m ng, do ó bó c c ng nh c u trúc c a th t
t t, khi kh i l ng c th t ng theo tu i thì s i c dày thêm và bó c tr lên l n
h n. Tuy nhiên n giai o n cu i t 60 – 70 kg tr i, kh n ng tích l y c
gi m d n, t c tích l y m t ng lên, m c t ng này tùy thu c vào t c tích


4

l y m d i da, vì l ng m d i da chi m 2/3 t ng s m trong c th
(Jurgens, 1993) [27]. Theo Pfeifer (1984) [30] cùng v i s t ng lên v kh i
l ng thì t l v t ch t khô và t l m c ng t ng lên, ng th i t l protein
gi m nh và t ng cao nh t t
c kh i l ng 40 – 70 kg, sau ó gi m d n.
Do v y l n ang l n, quá trình t ng h p protein t ng d n n làm t ng s t o
thành n c.
2.1.2. M t s
c i m c a l n con liên quan
2.1.2.1. c i m sinh tr ng phát d c

n s sinh tr

ng

L n con giai o n theo m có kh n ng sinh tr ng, phát d c r t
nhanh. So v i kh i l ng s sinh thì kh i l ng l n con lúc 10 ngày tu i t ng
g p 2 l n, lúc 21 ngày tu i t ng g p 4 l n (Tr n V n Phùng và cs, 2004) [12].
L n con bú s a có sinh tr ng phát tri n nhanh nh ng không ng u
qua các giai o n, nhanh trong 21 ngày tu i u, sau ó gi m. Có s gi m này
là do nhi u nguyên nhân, nh ng ch y u là l ng s a c a l n m b t u

gi m và hàm l ng hemoglobin trong máu c a l n con b gi m. Th i gian b
gi m sinh tr ng th ng kéo dài kho ng 2 tu n, còn g i là giai o n kh ng
ho ng c a l n con. Chúng ta có th h n ch s kh ng ho ng này b ng cách
t p cho l n con n s m.
Do l n con sinh tr ng, phát d c nhanh, nên kh n ng tích l y các ch t
dinh d ng r t m nh. Ví d : l n con 3 tu n tu i, m i ngày có th tích l y
c 9 – 14 g protein/1 kg kh i l ng c th .
H n n a,
t ng kh i c th , l n con c n r t ít n ng l ng, ngh a là
tiêu t n th c n ít h n l n l n. Vì t ng kh i l ng ch y u c a l n con là n c,
mà s n xu t ra 1 kg th t n c c n ít n ng l ng h n s n xu t ra 1 kg m .
2.1.2.2.

c i m phát tri n c a c quan tiêu hóa

C quan tiêu hóa c a l n con giai o n theo m phát tri n nhanh v c u
t o và hoàn thi n d n v ch c n ng tiêu hóa, bi u hi n: Dung tích d dày c a
l n con lúc 10 ngày tu i g p 3 l n lúc s sinh, lúc 60 ngày tu i g p 60 l n lúc
s sinh (lúc s sinh dung tích d dày kho ng 0,03 lít). Dung tích ru t non l n
con lúc 10 ngày tu i g p 3 l n lúc s sinh, lúc 60 ngày tu i t ng g p 50 l n
(lúc s sinh kho ng 0,11 lít). Và dung tích ru t già c a l n con c ng t ng lên


5

so v i lúc s sinh, 10 ngày tu i t ng g p 1,5 l n, lúc 60 ngày tu i t ng g p 50
l n (lúc s sinh kho ng 0,04 lít).
Kh n ng tiêu hóa th c n c a l n con r t kém, nguyên nhân là do m t
s men tiêu hóa th c n (men Pepsin; men Amilaza và Mantaza; men Tripsin;
men Catepsin; men Lactaza; men Saccaraza) ch a có ho t tính m nh, nh t là

giai o n 3 n 4 ngày tu i u.
2.1.2.3.

c i m v c n ng i u ti t nhi t

C n ng i u ti t nhi t
ch a
c n nh.
có kh n
m và n c. V i l n con s i
l ng s sinh ban u. Và nhi t
khác nhau, ph n b ng có nhi t

l n con là ch a hoàn ch nh, và thân nhi t
ng i u ti t nhi t t t c n 3 y u t : th n kinh,
u ti t thân nhi t ít ch u nh h ng c a kh i
trên các b ph n c a c th c a l n c ng
cao h n so v i ph n thân, chân và ph n tai.

Tóm l i l n con có kh n ng i u ti t nhi t còn kém, nh t là trong
tu n u m i
ra. Tu i c a l n con càng ít thân nhi t c a l n con càng h
xu ng nhi u khi nhi t
chu ng nuôi th p. Sau 3 tu n tu i thì c n ng i u
ti t thân nhi t c a l n m i t ng i hoàn ch nh, thân nhi t c a l n con
c
hoàn ch nh h n (39 - 39,5 oC).
2.1.2.4.

c i m v kh n ng mi n d ch c a l n con

Kh n ng mi n d ch c a l n con 3 tu n tu i u hoàn toàn ph c thu c
vào l ng kháng th h p thu
c t s a l n m . Trong s a l n m có ch a
hàm l ng - globulin cao. Thành ph n s a l n m thay i r t nhanh,
protein 18 - 19% gi m còn 7% trong vòng 24 gi , t l - globulin trong s a
u c ng gi m t 50% xu ng còn 27%. S thành th c v kh n ng mi n d ch
c a l n con có
c sau m t tháng tu i. Do ó l n con bú s a u là r t quan
tr ng t ng s c kháng cho l n con. N u l n con không
c bú s a u
thì sau 20 - 25 ngày tu i m i có kh n ng t t ng h p
c kháng th . Do ó
nh ng l n con không
c bú s a u thì s c kháng r t kém, d m c b nh,
t l ch t cao.


6

2.1.4. Các y u t

nh h

ng

n kh n ng sinh tr

ng, phát d c c a l n

Các y u t nh h ng n sinh tr ng, phát d c c a l n g m hai nhóm:
các y u t bên trong và các y u t bên ngoài.
2.1.4.1. Y u t bên trong
Y u t di truy n là m t trong nh ng y u t có ý ngh a quan tr ng nh t
nh h ng n sinh tr ng, phát d c c a l n. Quá trình sinh tr ng phát d c
c a l n tuân theo các quy lu t sinh h c, nh ng ch u nh h ng c a các gi ng
l n khác nhau. Do nh h ng c a các tuy n n i ti t và h th n kinh mà hình
thành nên s khác nhau gi a các gi ng l n. S khác nhau này ã hình thành
nên các gi ng l n có h ng s n xu t khác nhau nh : gi ng l n h ng n c,
h ng m (Tr n V n Phùng và cs, 2004) [12].
Y u t th hai nh h ng n sinh tr ng và phát d c c a l n là quá
trình trao i ch t trong c th . Quá trình trao i ch t này d i s i u khi n
c a các hormon, r i t ó quy t nh n các ho t ng sinh d c và hình
thành nên các c tính sinh d c th c p. Ngoài ra, có m t s lo i hormon
c ng tham gia i u ti t s phát tri n c a b x ng và c .
2.1.4.2. Y u t ngo i c nh
Các y u t ngo i c nh có tác ng không nh
n th hi n ki u hình
c a gia súc. c bi t là các gen quy nh v s l ng thì y u t ngo i c nh tác
ng r t rõ r t n th hi n c a v t nuôi. Các y u t bên ngoài chi ph i chính
i v i v t nuôi nh bao g m dinh d ng, nhi t
môi tr ng, ánh sáng và
các y u t khác.
- Dinh d

ng:

Th c n là y u t r t quan tr ng nh h ng n s n xu t và s s ng c a
gia súc, s t ng tr ng và phát tri n c a gia súc. Các y u t di truy n không
th phát huy t i a n u không có môi tr ng dinh d ng và th c n hoàn

ch nh. Khi m b o y
v th c n thì s góp ph n thúc y quá trình sinh
tr ng và phát tri n c a các b ph n trong c th .


7

- Nhi t

và m

môi tr

ng:

Nhi t
không ch nh h ng n tình tr ng s c kh e mà còn nh
h ng n sinh tr ng và phát tri n c a c th . N u nhi t
môi tr ng
không thích h p thì s không m b o quá trình trao i ch t di n ra bình
th ng c ng nh cân b ng nhi t
c th l n.
Khi nhi t
môi tr ng xu ng th p l n s thoát nhi t r t nhi u, vì l
ó mà l n con s gi m kh n ng t ng kh i l ng và t ng tiêu t n th c n cho
m t kg t ng kh i l ng. Nhi t
thích h p cho l n nuôi béo t 15 - 18°C.
Nhìn chung l n càng l n, càng tr ng thành thì c quan i u ti t thân nhi t
càng hoàn thi n, l p m d i da càng dày và nhu c u v nhi t càng gi m
xu ng.

Nhi t
chu ng nuôi có liên quan m t thi t v i
không khí thích h p cho l n vào kho ng 70%.

m không khí.

m

- Ánh sáng:
Ánh sáng có nh h ng n sinh tr ng và phát tri n c a l n. Qua
nghiên c u ng i ta th y r ng ánh sáng có nh h ng rõ r t n sinh tr ng
và phát tri n c a l n con, l n h u b và l n sinh s n h n là v i l n v béo.
i v i l n con s sinh n 70 ngày tu i n u không
ánh sáng thì t c
t ng kh i l ng s gi m t 9,5 - 12%, tiêu t n th c n gi m 8 - 9% so v i l n
con
c v n ng d i ánh sáng m t tr i.
2.1.5. M t s bi n pháp ch m sóc nuôi d
- Cho l n con vú s a

u và c

ng l n con theo m

nh vú cho l n con:

L n con
ra c n
c bú s a u càng s m càng t t. Th i gian ti t
s a u c a l n nái là 1 tu n k t khi nh ng có ý ngh a r t l n i v i l n

con là trong 24 gi
u. Sau kho ng 2 gi n u l n m
xong thì cho c àn
con cùng bú. N u l n m ch a xong thì nên nh ng con tr c bú tr c.
S a u có hàm l ng các ch t dinh d ng r t cao. Hàm l ng protein
trong s a u g p 2 l n so v i s a th ng, vitamin A g p 5 - 6 l n, vitamin C
g p 2,5 l n, vitamin B1 và s t g p 1,5 l n.
c bi t trong s a u có hàm
l ng -globulin mà s a th ng không có, -globulin có tác d ng giúp cho


8

l n con có s c kháng i v i b nh t t. Ngoài ra, Mg++ trong s a u có tác
d ng t y các ch t c n bã trong quá trình tiêu hóa th i k phát tri n thai,
h p thu ch t dinh d ng m i. N u không nh n
c Mg++ thì l n con s b r i
lo n tiêu hóa, gây a ch y, t l ch t cao.
Vi c c
nh b u vú cho l n con nên b t u ngay t khi cho chúng bú
s a u. Theo quy lu t ti t s a c a l n nái, thì l ng s a ti t ra các vú ph n
ng c nhi u h n nh ng vú ph n b ng, mà l n con trong m t th ng có con
to, con nh không u nhau. N u
l n con t bú thì nh ng con to kh e
th ng tranh bú nh ng vú phía tr c ng c có nhi u s a h n và d n n t
l
ng u c a àn l n con r t th p. Có tr ng h p nh ng con l n y u
không tranh
c bú s b ói làm cho t l ch t cao. Khi c
nh u vú, nên

u tiên nh ng con l n nh y u
c bú các vú phía tr c ng c. Công vi c
này òi h i ph i kiên trì, t m , b t t ng con cho bú và cho bú nhi u l n trong
ngày (7 - 8 l n), làm nh v y liên t c cho n khi l n con quen thì thôi.
Tr ng h p s l n con ra ít h n s vú thì nh ng l n bú nh ng v trí sau có
th cho m i con làm quen 2 vú,
v a t ng c ng l ng s a cho l n con,
v a tránh b teo vú cho l n m .
N uc
nh u vú t t thì sau 3 - 4 ngày l n con s quen và t vú các
v trí qui nh cho nó. L n con quen nhanh hay ch m còn ph c thu c vào t
th n m c a l n m , n u l n m th ng xuyên n m quay v m t phía khi cho
con bú thì l n con bi t vú qui nh c a nó s m h n. Ng c l i, n u l n m
n m thay i v trí luôn thì l n con s ch m nh n bi t h n.
- B sung s t cho l n con:
Trong nh ng ngày u, khi l n con ch a n
c, l ng s t mà l n con
ti p nh n t ngu n s a m không
cho nhu c u c a c th , vì v y l n con
c n
c b sung thêm s t.
Nhu c u s t c n cung c p cho l n con 30 ngày u sau khi là 30
7 mg/ngày = 210 mg. Trong ó l ng s t l n m cung c p t s a ch t 1 - 2
mg/ngày, l ng s t thi u h t cho 1 l n con kho ng 150 - 180 mg, vì v y m i
l n con c n cung c p thêm l ng s t thi u h t. Trong th c t th ng cung c p
thêm 200 mg.


9

Nên tiêm s t cho l n trong 3 - 4 ngày sau khi sinh. Vi c tiêm s t
th ng cùng làm v i các thao tác khác
ti t ki m công lao ng. N u cai
s a l n lúc 3 tu n tu i, tiêm m t l n 100 mg s t là . N u cai s a sau 3 tu n
tu i, nên tiêm 200 mg s t chia 2 l n: l n 1: 3 ngày tu i; l n 2: 10 - 13 ngày
tu i.
- T p cho l n con n s m:
M c ích c a vi c t p cho l n con n s m là
b sung th c n s m
cho l n con. L n con
c b sung th c n s m có r t nhi u tác d ng.
m b o cho l n con sinh tr ng và phát tri n bình th ng, không b
stress, không b thi u h t ch t dinh d ng cho nhu c u sinh tr ng nhanh c a
l n con sau 3 tu n tu i và khi cai s a.
Thúc y b máy tiêu hóa c a l n con phát tri n nhanh và s m hoàn
thi n h n. Khi b sung th c n s m cho l n con thì kích thích t bào vách d
dày ti t ra HCl d ng t do s m h n và t ng c ng ph n x ti t d ch v , gi m
t l hao h t c a nái. N u không b sung th c n s m cho l n con thì t l
hao h t c a l n nái ó r t cao, nh t là i v i l n nái
c nuôi kém, có t l
hao h t lên t i 30%, s làm gi m s l a trong m t n m (t l hao h t trung
bình c a l n nái là 15%).
Nâng cao kh i l ng cai s a c a l n con, qua nhi u thí nghi m và th c
t cho th y r ng: Nh ng l n con
c t p n s m thì t ng kh i l ng nhanh
h n, t l m c b nh ít h n.
K thu t cho l n con t p n s m:
Th ng b t u t p cho l n con n t 7 - 10 ngày tu i, v i l n cai s a
s m lúc 21 ngày tu i thì ph i t p cho l n con n lúc 5 ngày tu i. T t nh t nên
s d ng lo i th c n h n h p hoàn ch nh s n xu t dành riêng

t p cho l n
con t p n n 8 kg.
V i chu ng l n nái c i, máng t p n
ng n l n con. V i chu ng
l n nái theo ki u chu ng truy n th ng thì máng t p n vào ngay ô s i m
c a l n. R c th c n vào máng ít m t và nhi u l n trong ngày th c n luôn
m i, mùi th m h p d n l n con n.


10

2.1.6. Vài nét v th c n CP950, CP951 và CP550F
2.1.6.1. Ngu n g c
Cám CP950, CP951 và CP550F do Công ty C Ph n Ch n Nuôi CP
Vi t Nam s n xu t cho l n con t p n t 5 ngày tu i n 20 kg th tr ng, bao
40 kg.
V nguyên li u s n xu t g m có: ngô, t m, cám g o, b t cá, khô d u
các lo i, axit amin, khoáng a l ng, premix vitamin - khoáng vi l ng, ch t
ph gia,…
H ng d n s d ng: Th c n h n h p y
dinh d ng không nên
tr n thêm các nguyên li u khác.
2.1.6.2. Thành ph n dinh d

ng

B ng 2.1: Thành ph n dinh d

ng c a cám CP950, CP951 và CP550F

Thành ph n

CP950

CP951

CP550F

m (%) (max)

12

14

14

Protein thô (%) (min)

19

21

19

X thô (%) (max)

3,5

3,5

3,5

0,6 - 1,2

0,6 - 1,2

0,6 - 1,2

3300

3300

3300

P t ng s (%) (min - max)

0,4 - 0,9

0,4 - 0,9

0,4 - 0,9

Lysine t ng s (%) (min)

1,4

1,4

1,4

0,8

0,8

0,8

Amoxycilin (mg/kg) (max)

300

300

300

Colistin (mg/kg) (min)

180

180

180

Tiamulin (mg/kg) (max)

200

200

200

Ca (%) (min - max)
N ng l

ng trao

i (Kcal/kg) (min)

Methionine + Cystein t ng s
(min)

(%)


11

2.2. Tình hình nghiên c u trong và ngoài n
2.2.1. Tình hình nghiên c u trên th gi i

c

Nâng cao n ng su t, ch t l ng con gi ng trong quá trình s n xu t l n
th t luôn là y u t hàng u, then ch t
c các nhà nghiên c u, các t p oàn
ch n nuôi c a m i qu c gia trên th gi i quan tâm. Vi c nghiên c u ch n l c
dòng huy t th ng và lai t o tìm ra các t h p lai t s con s sinh s ng trên
cao, t l n c cao, tiêu t n th c n th p và
dày m l ng m ng ã thành
công h u h t các n c có n n ch n nuôi tiên ti n nh : M ,
c, Canada,
Anh, Hà Lan, an M ch và Úc (Hermesch và cs (1995) [26]; Alfonso và cs

(1998) [20]).
Gondret và cs (2005) [25] cho bi t con lai gi a (Large White Pietrain)
(Large White Landrace) có kh i l ng s sinh/con là 1,50 kg, kh i l ng
cai s a là 8,22 kg 27 ngày tu i, kh n ng t ng tr ng giai o n 27 - 67 ngày
tu i là 481,50 g/ngày.
Leroy và Verleyen (2000) [31] cho bi t, khi s d ng
c Pietrain
ReHal ph i v i nái th ng ph m cho nh ng k t qu nh sau: TTT /kg t ng
tr ng là 2,96kg, t ng tr ng trung bình 694g/ngày.
K t qu nghiên c u c a Kusec và cs (2005) [28] trên l n lai 4 gi ng
(Pietrain Hampshire) Flavonoid (LY) cho th y t ng tr ng trong th i gian nuôi
th t là 913 g/ngày, tiêu t n th c n là 2,50kg.
Trên th gi i, ng i ta r t quan tâm n các ch tiêu v s l ng nh :
kh n ng t ng tr ng, m c
tiêu t n th c n, t l th t n c...H u h t nh ng
công ty l n trên th gi i nh PIC (Pig Improvement Company) c a Anh,
Flanders Pigbreeders Association c a B
u nghiên c u và a ra th tr ng
nhi u lo i c lai riêng bi t cho các công th c lai gi ng khác nhau. Các n c
ch n nuôi tiên ti n ã xác nh rõ dòng c cu i cùng trong các ch ng trình
lai và h ã thu
c k t qu cao trong ch n nuôi l n.


12

2.2.2. Tình hình nghiên c u trong n

c

Trong nh ng th p niên g n ây, ã có nhi u thành t u trong nghiên c u
kh n ng sinh tr ng c a các t h p l n lai 3 máu gi a các gi ng l n nh p
ngo i v i nhau và nh h ng c a kh u ph n n n n ng su t, ch t l ng và
hi u qu s n xu t cho ng i ch n nuôi.
Nguy n V n Th ng và cs (2010) [14] ã nghiên c u n ng su t sinh
tr ng, n ng su t và ch t l ng th t c a ba t h p lai gi a l n nái
F1(Landrace Yorkshire) v i c (Pietrain Duroc) (PiDu) có thành ph n
Pietrain kháng stress khác nhau (25,50 và 50%: PiDu25, PiDu50, PiDu75) t i
3 trang tr i H i D ng và H ng Yên t tháng 03 n m 2011 n tháng 01
n m 2013. K t qu nghiên c u cho th y c ba t h p lai u có n ng su t sinh
tr ng cao và tiêu t n th c n th p (829,42 g/ngày và 2,31 kg/kg t ng kh i
lu ng, 797,78 g/ngày và 2,33 kg/kg t ng kh i l ng, 765,79 g/ngày và 2,38
kg th c n/kg t ng kh i l ng).
Tr ng V n Hi u và cs (2012) [6] kh o sát nh h ng c a kh u ph n
th c n nên n ng su t sinh t ng tr ng và hi u qu kinh t c a heo th t
(Landrace Yorkshire) giai o n 60 kg n su t chu ng t nh Trà Vinh, qua
theo dõi n khi xu t chu ng, k t qu cho th y l n
c nuôi v i kh u ph n
s d ng th c n s n xu t t i a ph ng, cho t ng tr ng bình quân và h s
chuy n hóa th c n t ng
ng nh ng hi u qu kinh t cao h n so v i s
d ng th c n bán trên th tr ng.
Nguy n V n Th ng và ng V Bình (2006) [13] ã so sánh n ng su t
sinh tr ng và ch t l ng th t t h p lai Landrace Yorkshire và Pietrain
Yorkshire. K t qu cho th y t h p lai Pietrain x Yorkshire cho t ng tr ng và
tiêu t n th c n; n ng su t và t l móc hàm cao h n so v i t h p lai
Landrace Yorkshire. T ó, các tác gi này khuy n cáo s d ng công th c
lai Pietrain Yorkshire trong s n xu t s có tác d ng nâng cao n ng su t và
t l n c.

13

Ph n 3
NG, N I DUNG VÀ PH

IT

3.1.

it

NG PHÁP NGHIÊN C U

ng nghiên c u và ph m vi nghiên c u

- i t ng nghiên c u là l n con giai o n t s sinh n 21 ngày tu i
c a t h p l n lai 3 máu gi ng Duroc (Landrace Yorkshire).
- Cám t p n CP950 và CP951.
3.2.

a i m và th i gian ti n hành
- Th i gian: T tháng 07/2014

n tháng 12/2014.

- a i m: T i tr i nuôi l n c a bà Nguy n Th Loan, xóm Nam
xã ông Cao, huy n Ph Yên, t nh Thái Nguyên.

ô,

3.3. N i dung nghiên c u
- Nghiên c u ánh giá kh n ng sinh tr
21 ngày tu i.

ng c a l n con t s sinh

n

- Hi u qu b sung th c n CP950 và CP951 cho l n con giai o n t 7
n 21 ngày tu i.
3.4. Ph

ng pháp nghiên c u và các ch tiêu theo dõi

- Áp d ng ph ng pháp theo dõi, ánh giá tr c ti p trên àn l n con
nghiên c u t i c s .
- D ng c thí nghi m: Cân

ng h 5 kg, 10 kg.

- Gia súc thí nghi m là: Gia súc kh e m nh, không d t t,
tiêm phòng y , m b o các y u t và i u ki n ch m sóc ng
- V ph

ng pháp b trí thí nghi m:

u
u.

c


14

B ng 3.1: B ng b trí thí nghi m
Di n gi i

LôTN1

Lô TN2

Lô C

158

170

141

69/94

78/92

64/77

u TN (ngày)

S sinh

S sinh

S sinh

ng bình quân (kg)

1,45

1,39

1,44

CP950

CP951

CP550F

Tu i k t thúc TN (ngày)

21

21

21

Th i gian thí nghi m

T tháng 07

n tháng 12/2014

S l

ng con

T l

c/cái

Tu i b t
Kh i l

Y u t TN

*Các ch tiêu theo dõi
- Ti n hành cân l n

nh k : S sinh, 7 ngày tu i, 21 ngày tu i.

- Ti n hành theo dõi d ch b nh trên các àn thí nghi m.
- Kh i l

ng th c n tiêu t n m i lo i m i l n thí nghi m.

- Chi phí th c n m i l n thí nghi m.
- Theo dõi các ch tiêu nh :
+ Tr ng l

ng lúc m i sinh.

+ Tr ng l

ng lúc 7 ngày tu i.

+ Tr ng l

ng lúc 21 ngày tu i.

- Xác

nh các ch tiêu sinh tr

ng:

+ Kh i l

ng trung bình qua các l n cân.

+ Sinh tr

ng tích l y, qua ó v

+ Sinh tr

ng tuy t

th .

i, qua ó v bi u

.


15

+ Sinh tr

ng t

ng

i.

*Các ph

ng pháp x lý s li u

S li u thu th p
c x lý theo ph ng pháp th ng kê sinh v t h c
trong ch n nuôi c a Nguy n V n Thi n (1996) [15], trên ph n m m th ng kê
Excel và Minitab Version 14.0.
- Các tham s chính là:
+ Giá tr trung bình:

X

X

X1 X2 X3 ... Xn

n

1
Công th c tính: X =
n

n

n

xi
i

1
x1
n

x2

+ Sai s trung bình:

l ch chu n: S x

+

+ H s bi n d : Cv %

X i2

Xi

2

n 1

Sx
X

100

+ So sánh sai khác gi a các s trung bình:

TTN

X1

X2

mx 2 mx2 2
1

Trong ó:

X : Giá tr trung bình
X 1 , X 2 , X 3 ,..., X n : Giá tr m u

X : T ng giá tr m u

x3 ...xn

16

n : Dung l
mx : Sai s
Sx :

ng m u
trung bình

l ch tiêu chu n

- Sinh tr

ng tích l y:

Là kh i l ng c th kích th c và th tích t ng lên
c tích l y l i
sau th i gian sinh tr ng. Kh i l ng s sinh, 7 và 21 ngày tu i, cân cùng
m t chi c cân, m t ng i cân, vào bu i sáng tr c lúc cho n:

Trong ó: n là s l
- Sinh tr

ng l n con theo dõi

ng tuy t

i:

Là quá trình t ng tr ng v kh i l ng, kích th c, th tích c th gia
súc trong m t n v th i gian,
c tính theo công th c:

Trong ó:
A:

sinh tr

W1: Là kh i l

ng tuy t

i.

ng tích l y

W0: Là kh i l
- Sinh tr

ng t

c t i th i i m t1
t i th i i m t0

ng

i (%):

Là t l ph n tr m c a kh i l ng c th l n t ng lên trong kho ng th i

gian gi a hai l n kh o sát, tính theo công th c:


17

Trong ó:
R: Sinh tr

.

ng t

ng

i (%).

W0: Là kh i l

ng tích l y

c

k

u (kg).

W1: Là kh i l

ng tích l y

c

k cu i (kg).


18

Ph n 4
K T QU NGHIÊN C U VÀ TH O LU N

4.1. CÔNG TÁC PH C V S N XU T
4.1.1. N i dung, ph ng pháp và k t qu ph c v s n xu t
4.1.1.1. N i dung ph c v s n xu t
- Tìm hi u tình hình s n xu t c a c s .
- Tham gia công tác ch m sóc, nuôi d

ng, v sinh phòng d ch.

- Ch n oán và i u tr b nh cho l n.
- Tiêm phòng d ch b nh.
- H c h i kinh nghi m c a c s .
- Th c hi n m t s công vi c khác.
4.1.1.2. Ph

ng pháp ti n hành

- Th c hi n công vi c m t cách nghiêm ch nh úng gi gi c.
ng

- Luôn bám sát a bàn n i th c t p, tìm hi u tình hình ch n nuôi c a

i dân c ng c ki n th c th c t .

- Nhi t tình v i công vi c, không qu n ng i khó kh n
công vi c.
- Tích c c tìm tòi trên sách báo, g n lý thuy t v i th c t
nuôi d ng, phòng và tr b nh cho àn l n t k t qu cao.
- Th ng xuyên xin ý ki n c a th y cô giáo h ng d n
quy t các khó kh n, v ng m c trong th c ti n s n xu t.
h

hoàn thành t t
ch m sóc,
k p th i gi i

- Tuân th nghiêm ng t n i quy c a tr ng, khoa, c a th y cô giáo
ng d n, c bi t tuân th n i quy v v sinh phòng d ch b nh.