1 chuong 1 TN+HDTM 2016 TC

PGS.TS Phan Huy Hồng

CHƯƠNG 1
Khái quát về TN, HĐTM
& Áp dụng pháp luật
đối với HĐTM

9/2016

1


PGS.TS Phan Huy Hồng

I. THƯƠNG NHÂN

9/2016

2


1. Khái niệm
3

 “Thương

nhân bao gồm tổ
chức kinh tế được thành lập
hợp pháp, cá nhân hoạt động
TM một cách độc lập, thường
xuyên và có ĐKKD.” (khoản 1

Điều 6)

PGS.TS Phan Huy Hồng

9/2016


2. Đặc điểm
4







là (các) cá nhân hoặc tổ chức kinh
tế
hoạt động thương mại
 một cách độc lập
 thường xuyên và
có đăng ký kinh doanh.

PGS.TS Phan Huy Hồng

9/2016


3. Các loại thương nhân
5

1.
2.
3.
4.
5.

Hộ kinh doanh
Doanh nghiệp tư nhân
Công ty TNHH
Công ty cổ phần
Công ty hợp danh

PGS.TS Phan Huy Hồng

9/2016


3.1 Các loại thương nhân
6

6.
7.

Hợp tác xã
Liên hiệp hợp tác xã

PGS.TS Phan Huy Hồng

9/2016

4. ĐKKD để trở thành TN
7









Đối với TN là DN & HKD
Luật DN 2014
Nghị định số 78/2015/NĐ-CP về
ĐKDN
Thông tư số 20/2015/TT-BKHĐT của
Bộ KH&ĐT hướng dẫn về ĐKDN
Đối với TN là HTX & LHHTX

Luật
HTX
2012
PGS.TS Phan Huy Hồng


9/2016

5. Các chủ thể HĐTM không phải ĐKKD
(NĐ 39/2007/NĐ-CP)
8





Buôn bán rong (buôn bán dạo);
Buôn bán vặt; Bán quà vặt;
Buôn chuyến
Thực hiện các DV: đánh giày,
bán vé số, chữa khóa, sửa chữa
xe, trông giữ xe, rửa xe, cắt
tóc, vẽ tranh, chụp ảnh và các
DV khác
Các HĐTM khác

PGS.TS Phan Huy Hồng



9/2016


6. Các chủ thể được tổ chức theo các loại
hình DN nhưng không phải TN
9

Tổ chức LS theo Luật LS 2006

(sđ: 2012)
 Văn phòng công chứng theo
Luật CC 2014


PGS.TS Phan Huy Hồng

9/2016


6. Các chủ thể được tổ chức theo các loại
hình DN nhưng không phải TN
10

Văn phòng Thừa phát lại theo NĐ
61/2009/NĐ-CP ngày 24/7/2009
về tổ chức và hoạt động của thừa
phát lại thực hiện thí điểm tại
TP.HCM (SĐ: Nghị định
135/2013/NĐ-CP ngày
18/10/2013)
 V.v..


PGS.TS Phan Huy Hồng

9/2016


7. TN nước ngoài HĐTM tại Việt Nam

Khái niệm: Khoản 1 Điều 16.
 Hình thức:


9/2016

+

VPĐD, CN;

+

Thực hiện HĐHTKD;

+

Đến VN đàm phán, ký kết HĐ;

+

Đầu tư trực tiếp tại VN (Lưu ý:
DN có vốn ĐTNN là TN Việt
Nam)

+

MBHH

PGS.TS11
Phan Huy Hồng

PGS.TS Phan Huy Hồng

II. HOẠT ĐỘNG THƯƠNG MẠI

9/2016

12


1.

Khái niệm

13



“Hoạt động thương mại là hoạt
động nhằm mục đích sinh
lợi, bao gồm mua bán hàng
hóa, cung ứng dịch vụ, đầu tư,
xúc tiến thương mại và các
hoạt động nhằm mục đích sinh
lợi khác.” (khoản 1 Điều 3)

PGS.TS Phan Huy Hồng

9/2016

2. Các loại hoạt động thương
mại
14

Mua bán hàng hóa

Cung ứng dịch vụ

Trung gian thương mại

Xúc tiến thương mại

Các hoạt động thương mại khác
 “Hoạt động khác phục vụ thúc đẩy,
nâng cao hiệu quả hoạt động KD, TM
”


PGS.TS Phan Huy Hồng

9/2016


PGS.TS Phan Huy Hồng

III. ÁP DỤNG PHÁP LUẬT ĐỐI
VỚI HOẠT ĐỘNG THƯƠNG MẠI

9/2016

15


16

1. Áp dụng Luật Thương
mại


Điều 4(1): “HĐTM phải tuân theo
LTM và pháp luật có liên quan”
Đó là:

HĐTM thực hiện trên lãnh thổ VN (Điều
1(1));

HĐTM thực hiện ngoài lãnh thổ VN, nếu
các bên thỏa thuận chọn áp dụng LTM
hoặc luật nước ngoài, điều ước quốc tế
mà VN là thành viên có quy định áp
dụng
Luật
này
(Điều
1(2)).
PGS.TS Phan Huy Hồng


9/2016


17

1. Áp dụng Luật Thương
mại


Hoạt động không nhằm mục
đích sinh lợi của một bên trong
giao dịch với TN thực hiện trên
lãnh thổ VN, nếu bên thực hiện
hoạt động không nhằm mục
đích sinh lợi đó
chọn áp dụng Luật này (Điều
1(3)).

PGS.TS Phan Huy Hồng

9/2016


18

1. Áp dụng Luật Thương
mại





Đối tượng áp dụng (Điều 2)
Thương nhân HĐTM theo quy
định tại Điều 1 của Luật này;
Tổ chức, cá nhân khác hoạt
động có liên quan đến TM;

PGS.TS Phan Huy Hồng

9/2016


19

1. Áp dụng Luật Thương
mại


Căn cứ vào những nguyên tắc
của Luật này, Chính phủ quy
định cụ thể việc áp dụng Luật
này đối với cá nhân HĐTM một
cách độc lập, thường xuyên
không phải ĐKKD.

PGS.TS Phan Huy Hồng

9/2016

20

2. Áp dụng luật chuyên
ngành


Điều 4(2): “HĐTM đặc thù
được quy định trong luật khác
thì áp dụng quy định của luật
đó”.

PGS.TS Phan Huy Hồng

9/2016


3. Áp dụng BLDS
21



Điều 4(3): “Hoạt động thương
mại không được quy định trong
LTM và trong các luật khác thì
áp dụng quy định của BLDS”

PGS.TS Phan Huy Hồng

9/2016

4. Áp dụng ĐƯQT
22

Điều 5(1): Trường hợp ĐƯQT
mà VN là thành viên có quy
định áp dụng pháp luật nước
ngoài, tập quán TMQT hoặc có
quy định khác với quy định của
Luật này thì
áp dụng quy định của ĐƯQT đó.
 VN gia nhập Công ước Viên
1980 về HĐ MBHH quốc tế


PGS.TS Phan Huy Hồng

9/2016


5. Áp dụng luật nước ngoài
23



Điều 5(2): Các bên trong giao

dịch TM có yếu tố nước ngoài
được thỏa thuận áp dụng pháp

luật nước ngoài, …nếu pháp
luật nước ngoài … không trái
với các nguyên tắc cơ bản của
pháp luật VN.
PGS.TS Phan Huy Hồng

9/2016


6. Áp dụng tập quán TMQT
24



Điều 5(2): Các bên trong giao

dịch TM có yếu tố nước ngoài
được thỏa thuận áp dụng …tập
quán TMQT nếu … tập quán
TMQT đó không trái với các
nguyên tắc cơ bản của pháp
luật VN.
PGS.TS Phan Huy Hồng

9/2016


6. Áp dụng tập quán TMQT
25





Tập quán TMQT? (Lex
mercatoria)
“Tập quán thương mại quốc tế
là thông lệ, cách làm lặp đi, lặp
lại nhiều lần trong buôn bán
quốc tế và được các tổ chức
quốc tế có liên quan thừa nhận”
(Mục 2.7.d NQ 04/2005/NQHĐTP)

PGS.TS Phan Huy Hồng

9/2016