Hoàn thiện công tác kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh tại công ty TNHH Tuấn Loan (Khóa luận tốt nghiệp)
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (2.09 MB, 102 trang )
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC DÂN LẬP HẢI PHÒNG
-------------------------------
ISO 9001:2015
KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP
NGÀNH: KẾ TOÁN - KIỂM TOÁN
Sinh viên: Nguyễn Thị Hồng Nhung
Giảng viên hướng dẫn: ThS. Phạm Thị Kim Oanh
HẢI PHÒNG - 2017
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC DÂN LẬP HẢI PHÒNG
-----------------------------------
HOÀN THIỆN CÔNG TÁC KẾ TOÁN DOANH THU, CHI PHÍ
VÀ XÁC ĐỊNH KẾT QUẢ KINH DOANH TẠI CÔNG TY
TNHH TUẤN LOAN
KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC HỆ CHÍNH QUY
NGÀNH: KẾ TOÁN - KIỂM TOÁN
Sinh viên: Nguyễn Thị Hồng Nhung
Giảng viên hướng dẫn: ThS. Phạm Thị Kim Oanh
HẢI PHÒNG - 2017
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC DÂN LẬP HẢI PHÒNG
--------------------------------------
NHIỆM VỤ ĐỀ TÀI TỐT NGHIỆP
Sinh viên: Nguyễn Thị Hồng Nhung
Mã SV: 1312401084
Lớp: QT1701K
Ngành: Kế toán - Kiểm toán
Tên đề tài:
Hoàn thiện công tác kế toán doanh thu, chi phí và xác định
kết quả kinh doanh tại công ty TNHH Tuấn Loan
NHIỆM VỤ ĐỀ TÀI
1. Nội dung và các yêu cầu cần giải quyết trong nhiệm vụ đề tài tốt nghiệp
(về lý luận, thực tiễn, các số liệu cần tính toán và các bản vẽ).
……………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………..
2. Các số liệu cần thiết để thiết kế, tính toán.
……………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………..
3. Địa điểm thực tập tốt nghiệp.
……………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………..
CÁN BỘ HƯỚNG DẪN ĐỀ TÀI TỐT NGHIỆP
Người hướng dẫn thứ nhất:
Họ và tên: Phạm Thị Kim Oanh
Học hàm, học vị: Thạc sĩ
Cơ quan công tác: Trường Đại học Dân lập Hải Phòng
Nội dung hướng dẫn: Hoàn thiện công tác kế toán doanh thu, chi phí và xác
định kết quả kinh doanh tại công ty TNHH Tuấn Loan
Người hướng dẫn thứ hai:
Họ và tên:.............................................................................................
Học hàm, học vị:...................................................................................
Cơ quan công tác:.................................................................................
Nội dung hướng dẫn:............................................................................
Đề tài tốt nghiệp được giao ngày 6 tháng 10 năm 2017
Yêu cầu phải hoàn thành xong trước ngày 28 tháng 12 năm 2017
Đã nhận nhiệm vụ ĐTTN
Đã giao nhiệm vụ ĐTTN
Người hướng dẫn
Sinh viên
Hải Phòng, ngày ...... tháng........năm 2017
Hiệu trưởng
GS.TS.NGƯT Trần Hữu Nghị
PHẦN NHẬN XÉT CỦA CÁN BỘ HƯỚNG DẪN
1. Tinh thần thái độ của sinh viên trong quá trình làm đề tài tốt nghiệp:
- Thái độ nghiêm túc, ham học hỏi trong quá trình viết khoá luận tốt nghiệp.
- Đảm bảo đúng yêu cầu về thời gian và nội dung nghiên cứu của đề tài.
- Chịu khó nghiên cứu lý luận và thực tiễn, thu thập tài liệu liên quan và đề
xuất được các giải pháp để hoàn thiện đề tài.
2. Đánh giá chất lượng của khóa luận (so với nội dung yêu cầu đã đề ra trong
nhiệm vụ Đ.T. T.N trên các mặt lý luận, thực tiễn, tính toán số liệu…):
- Tác giả đã hệ thống hoá được lý luận cơ bản liên quan đến vấn đề nghiên cứu.
- Tác giả đã mô tả và phân tích được thực trạng của đối tượng nghiên cứu.
- Những giải pháp đề xuất gắn với thực tiễn, giúp hoàn thiện công tác kế toán
tại đơn vị.
3. Cho điểm của cán bộ hướng dẫn (ghi bằng cả số và chữ):
Điểm bằng số: ...................................................................................................
Điểm bằng chữ: .................................................................................................
Hải Phòng, ngày ... tháng ... năm 2017
Cán bộ hướng dẫn
MỤC LỤC
LỜI MỞ ĐẦU............................................................................................... 1
CHƯƠNG 1: LÝ LUẬN CHUNG VỀ TỔ CHỨC KẾ TOÁN DOANH THU, CHI
PHÍ VÀ XÁC ĐỊNH KẾT QUẢ KINH DOANH TRONG
DOANH NGHIỆP ........................................................................................ 3
1.1 Sự cần thiết phải tổ chức công tác kế toán doanh thu, chi phí và xác định
kết quả kinh doanh ......................................................................................... 3
1.1.1 Doanh thu và thu nhập trong doanh nghiệp............................................. 4
1.1.2 Chi phí trong doanh nghiệp.................................................................... 6
1.1.3 Kết quả kinh doanh của doanh nghiệp........................................................ 8
1.2 Nhiệm vụ của kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh trong
doanh nghiệp ................................................................................................... 8
1.3 Nội dung của công tác kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh
doanh trong doanh nghiệp. .............................................................................. 9
1.3.1 Kế toán doanh thu và các khoản giảm trừ doanh thu ............................... 9
1.3.2 Kế toán giá vốn hàng bán .....................................................................13
1.3.3 Kế toán chi phí bán hàng ......................................................................18
1.3.4 Kế toán chi phí quản lý doanh nghiệp ...................................................19
1.3.5 Kế toán doanh thu hoạt động tài chính và chi phí hoạt động tài chính .....21
1.3.6 Hạch toán hoạt động khác.....................................................................25
1.3.7 Kế toán xác định kết quả kinh doanh .....................................................28
1.4 Các hình thức kế toán trong doanh nghiệp .............................................30
1.4.1 Hình thức kế toán Nhật ký chung ..........................................................30
1.4.2 Hình thức kế toán Nhật ký - Sổ cái........................................................31
1.4.3 Hình thức kế toán Chứng từ ghi sổ........................................................32
1.4.4 Hình thức kế toán Nhật ký - Chứng từ...................................................33
1.4.5 Hình thức kế toán trên máy vi tính ........................................................34
CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG CÔNG TÁC KẾ TOÁN DOANH THU, CHI
PHÍ VÀ XÁC ĐỊNH KẾT QUẢ KINH DOANH TẠI CÔNG TY TNHH
TUẤN LOAN...............................................................................................36
2.1 Khái quát chung về công ty TNHH Tuấn Loan ......................................36
2.1.1 Tên, quy mô và địa chỉ .........................................................................36
2.1.2 Chức năng, nhiệm vụ ...........................................................................37
2.1.3 Ngành nghề kinh doanh ........................................................................37
2.1.4 Đặc điểm hoạt động kinh doanh ............................................................38
2.1.5 Đặc điểm tổ chức quản lý .....................................................................38
2.1.6 Đặc điểm tổ chức công tác kế toán ........................................................40
2.2 Thực trạng công tác kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh
doanh tại công ty TNHH Tuấn Loan...............................................................44
2.2.1 Kế toán doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ...................................44
2.2.2 Kế toán giá vốn hàng bán ......................................................................52
2.2.3 Kế toán chi phí quản lý doanh nghiệp ....................................................62
2.2.4 Kế toán hoạt động tài chính ...................................................................68
2.2.5 Chi phí hoạt động tài chính ...................................................................72
2.2.6 Kế toán hoạt động khác ........................................................................75
2.2.7 Kế toán xác định kết quả kinh doanh .....................................................75
CHƯƠNG 3: HOÀN THIỆN CÔNG TÁCKẾ TOÁN DOANH THU, CHI
PHÍ VÀ XÁC ĐỊNH KẾT QUẢ KINH DOANH TẠI CÔNG TY TNHH
TUẤN LOAN...............................................................................................85
3.1 Đánh giá chung về công tác kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả
kinh doanh tại công ty TNHH Tuấn Loan .......................................................85
3.1.1 Ưu điểm: .............................................................................................85
3.1.2 Nhược điểm: .......................................................................................86
3.2 Một số biện pháp nhằm hoàn thiện công tác kế toán doanh thu, chi phí và
xác định kết quả kinh doanh tại công ty TNHH Tuấn Loan..............................87
3.2.1 Sự cần thiết phải hoàn thiện tổ chức kế toán doanh thu, chi phí và xác định
kết quả kinh doanh ........................................................................................87
3.2.2 Nguyên tắc hoàn thiện tổ chức kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết
quả kinh doanh tại công ty TNHH Tuấn Loan .................................................88
3.2.3. Một số biện pháp nhằm hoàn thiện công tác kế toán doanh thu, chi phí và
xác định kết quả kinh doanh tại công ty TNHH Tuấn Loan..............................88
KẾT LUẬN..................................................................................................92
TÀI LIỆU THAM KHẢO ..........................................................................94
Trường Đại học Dân lập Hải Phòng
Khóa luận tốt nghiệp
LỜI MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Đối với tất cả các doanh nghiệp thì doanh thu, chi phí và xác định kết quả
kinh doanh là mối quan tâm hàng đầu. Đó là một giai đoạn không thể thiếu trong
mỗichu kỳ kinh doanh vì nó có tính quyếtđịnh đến sự thành hay bại của doanh
nghiệp. Xác định kết quả kinh doanh còn là thành quả lao động cuối cùng, là mục
tiêu sống còn của doanh nghiệp, đồng thời tạo nguồn thu chủ yếu cho ngân
sách Nhà nước và thúc đẩy xã hội phát triển. Vì vậy công tác kế toán doanh thu,
chi phí và xác định kết quả kinh doanh có vai trò giúp cho nhà quản trị có cái nhìn
đúng đắn về thực trạng doanh nghiệp mình. Từ đó đề ra các biện pháp và kế hoạch
cụ thể cho từng giai đoạn kinh doanh của doanh nghiệp.
Xuất phát từ những lý do trên cùng với những kiến thức được trang bị trên ghế
nhà trường và qua một thời gian tìm hiểu tại công ty TNHH Tuấn Loan, em đã
chọn đề tài “Hoàn thiện công tác kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả
kinh doanh tại công ty TNHH Tuấn Loan” cho bài khóa luận của mình.
2. Mục đích nghiên cứu
Vận dụng những lý luận về kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả
kinh doanh vào thực tiễn kế toán tại công ty TNHH Tuấn Loan để tìm hiểu những
mặt đã làm được và những hạn chế còn tồn tại. Qua đóđưa ra một số đề suất để
góp phần hoàn thiện hơn nữa về công tác kế toán doanh thu, chi phí và xác định
kết quả kinh doanh trong doanh nghiệp.
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của đề tài là toàn bộ chứng từ, sổ sách kế
toán có liên quan đến tổ chức kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh
doanh trong công ty TNHH Tuấn Loan.
4. Phương pháp nghiên cứu
Khóa luận sử dụng chủ yếu là những phương pháp như:
- Phương pháp thống kê,
- Phương pháp thu thập liệt kê số liệu,
- Phương pháp phân tích,
- Phương pháp so sánh.
Sinh viên: Nguyễn Thị Hồng Nhung - Lớp: QT1701K
1
Khóa luận tốt nghiệp
Trường Đại học Dân lập Hải Phòng
5. Kết cấu đề án
Nội dung của bài khóa luận ngoài phần mở đầu thì được trình bày trong 3
chương:
Chương 1: Lý luận chung về tổ chức kế toán doanh thu, chi phí và xác định
kết quả kinh doanh trong doanh nghiệp
Chương 2: Thực trạng công tác kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết
quả kinh doanh tại công ty TNHH Tuấn Loan
Chương 3: Giải pháp hoàn thiện công tác kế toán doanh thu, chi phí và xác
định kết quả kinh doanh tại công ty TNHH Tuấn Loan
Được sự giúp đỡ nhiệt tình của ThS. Phạm Thị Kim Oanh và các chị
trong phòng kế toán công ty TNHH Tuấn Loan, nhưng với kiến thức và kinh
nghiệm còn hạn chế nên bài luận của em không tránh khỏi những thiếu sót.
Vì vậy em rất mong nhận được sự góp ý, nhận xét của các thầy cô giáo để bài
khóa luận tốt nghiệp của em được hoàn thiện hơn, cũng là cơ hội để em học
tập và trau dồi thêm kiến thức cho nghiệp vụ kế toán thực tế sau này.
Em xin chân thành cảm ơn!
Sinh viên: Nguyễn Thị Hồng Nhung - Lớp: QT1701K
2
Trường Đại học Dân lập Hải Phòng
Khóa luận tốt nghiệp
CHƯƠNG 1:
LÝ LUẬN CHUNG VỀ TỔ CHỨC KẾ TOÁN DOANH THU,
CHI PHÍ VÀ XÁC ĐỊNH KẾT QUẢ KINH DOANH TRONG
DOANH NGHIỆP
1.1 Sự cần thiết phải tổ chức công tác kế toán doanh thu, chi phí và xác định
kết quả kinh doanh
a) Đối với doanh nghiệp:
Việc tổ chức kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh giúp
doanh nghiệp:
- Xác định hiệu quả của từng loại hoạt động trong doanh nghiệp.
- Đánh giá tình hình sản xuất kinh doanh.
- Căn cứđể thực hiện các nghĩa vụđối với Nhà nước; thực hiện phân phối
cũng như tái đầu tư sản xuất kinh doanh.
- Kết hợp với những thông tin khác đểđề ra chiến lược, giải pháp kinh doanh
đạt hiệu quả cao nhất trong tương lai.
b) Đối với nhà đầu tư
Thông qua các chỉ tiêu về doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh
của doanh nghiệp trên báo cáo tài chính, các nhà đầu tư sẽ phân tích, đánh giá tình
hình hoạt động của doanh nghiệp từ đó sẽ đưa ra quyết định có nên đầu tư tiếp
vào doanh nghiệp hay không.
c) Đối với Nhà nước
Việc tổ chức kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh cũng
cóý nghĩa rất lớn đối với Nhà nước:
- Trên cơ sở các số liệu về doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh
của doanh nghiệp, cơ quan thuế xác định các khoản thuế phải thu, đảm bảo nguồn
thu cho ngân sách Nhà nước.
- Thông qua tình hình thực hiện nghĩa vụ đối với Nhà nước của doanh nghiệp,
các nhà hoạch định chính sách quốc gia sẽ có cơ sở để đề ra các giải pháp phát triển
kinh tế, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp hoạt động thông qua chính sách tiền tệ,
chính sách thuế và các khoản trợ cấp, trợ giá.
- Đem lại nguồnthu cho ngân sách, đảm bảo nguồn vốn đầu tư của Nhà nước
không thất thoát.
Sinh viên: Nguyễn Thị Hồng Nhung - Lớp: QT1701K
3
Khóa luận tốt nghiệp
Trường Đại học Dân lập Hải Phòng
d) Đối với các tổ chức tài chính trung gian
Các số liệu về doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh của doanh
nghiệp là căn cứ để ra quyết định có cho doanh nghiệp vay vốn hay không
e) Đối với nhà cung cấp
Kết quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp là căn cứ để các nhà cung
cấp đưa ra quyết định cho việc thanh toán của doanh nghiệp: trả chậm hoặc trả
góp.
1.1.1 Doanh thu và thu nhập trong doanh nghiệp
1.1.1.1 Doanh thu và thu nhập
Doanh thu là tổng giá trị các lợi ích kinh tế doanh nghiệp thu được trong
kỳ kế toán, phát sinh từ các hoạt động sản xuất, kinh doanh thông thường của
doanh nghiệp, góp phần làm tăng vốn chủ sở hữu. (Theo chuẩn mực số 14 doanh
thu và thu nhập khác ban hành theo quyết định số 149/2001/QĐ/BTC ngày
31/12/2001 của Bộ trưởng Bộ tài chính).
Doanh thu tuỳ theo từng loại hình sản xuất kinh doanh.
Nếu xét theo loại hình sản xuất kinh doanh, doanh thu gồm:
Doanh thu bán hàng
Doanh thu cung cấp dịch vụ
Doanh thu từ tiền lãi, tiền bản quyền, cổ tức và lợi tức được chia
Nếu xét về thời điểm kết thúc tiêu thụ, doanh thu gồm:
Doanh thu bán hàng thu tiền ngay
Doanh thu bán hàng trả chậm, trả góp
Các khoản giảm trừ doanh thu:
- Chiết khấu thương mại: là khoản doanh nghiệp bán giảm giá niêm yết cho
khách hàng mua hàng với khối lượng lớn.
- Giảm giá hàng bán: Là khoản giảm trừ cho người mua do hàng hoá kém phẩm
chất, sai quy cách hoặc lạc hậu thị hiếu.
- Giá trị hàng bán bị trả lại: Là giá trị khối lượng hàng bán đã xác định là tiêu
thụ và bị khách hàng từ chối thanh toán.
- Thu nhập khác: Là khoản thu góp phần làm tăng vốn chủ sở hữu từ hoạt động
ngoài các hoạt động tạo ra doanh thu.
Điều kiện ghi nhận doanh thu:
Đối với doanh thu bán hàng phải thỏa mãn đồng thời 5 điều kiện sau:
Sinh viên: Nguyễn Thị Hồng Nhung - Lớp: QT1701K
4
Khóa luận tốt nghiệp
Trường Đại học Dân lập Hải Phòng
- Doanh nghiệp đã chuyển giao phần lớn rủi ro và lợi ích gắn liền với quyền
sở hữu sản phẩm hàng hóa cho người mua.
- Doanh nghiệp không còn nắm giữ quyền quản lý hàng hóa như người sở
hữu hàng hóa hoặc quyền kiểm soát hàng hóa.
- Doanh thu được xác định tương đối chắc chắn.
- Doanh thu đã thu được hoặc sẽ thu được lợi ích kinh tế từ giao dịch bán
hàng.
- Xác định được chi phí liên quan đến giao dịch bán hàng.
Đối với doanh thu cung cấp dịch vụ phải thỏa mãn 4 điều kiện sau:
- Doanh thu được xác định tương đối chắc chắn.
- Có khả năng thu được lợi ích kinh tế từ giao dịch cung cấp dịch vụđó.
- Xác định được phần công việc đã hoàn thành vào ngày lậpbáo cáo tài chính.
- Xác định được phần chi phí phát sinh cho giao d ịch và chi phí để hoàn
thành giao dịch cung cấp dịch vụ đó.
1.1.1.2 Nguyên tắc hạch toán doanh thu
Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ được xác định theo giá trị hợp lý
của các khoảnđã thu được tiền, hoặc sẽ thu được tiền từ các giao dịch, các nghiệp
vụ phát sinh trong doanh thu như: bán sản phẩm, hàng hóa, bất động sảnđầu tư,
cung cấp dịch vụ cho khách hàng bao gồm cả các khoản phụ thu và phí thu them
ngoài giá bán (nếu có).
- Đối với sản phẩm, hàng hoá, dịch vụ thuộc đối tượng chịu thuế GTGT theo
phương pháp khấu trừ, doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ là giá bán chưa
có thuế GTGT.
- Đối với sản phẩm, hàng hoá, dịch vụ không thuộc diện chịu thuế GTGT
hoặc chịu thuế GTGT theo phương pháp trực tiếp, doanh thu bán hàng và cung
cấp dịch vụ là tổng giá thanh toán.
- Đối với sản phẩm, hàng hoá, dịch vụ thuộc đối tượng chịu thuế tiêu thụ đặc
biệt, hoặc thuế xuất khẩu thì doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ là giá bán
sản phẩm, hàng hoá, giá cung cấp dịch vụ (bao gồm cả thuế tiêu thụ đặc biệt,
hoặc thuế xuất khẩu).
- Những doanh nghiệp nhận gia công vật tư, hàng hoá thì chỉ phản ánh vào
doanh thu bán hàng hoá và cung cấp dịch vụ số tiền gia công thực tế được hưởng,
không bao gồm giá trị vật tư, hàng hoá nhận gia công.
- Đối với hàng hoá nhận bán đại lý, ký gửi theo phương thức bán đúng giá
hưởng hoa hồng thì hạch toán vào doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ phần
Sinh viên: Nguyễn Thị Hồng Nhung - Lớp: QT1701K
5
Khóa luận tốt nghiệp
Trường Đại học Dân lập Hải Phòng
hoa hồng bán hàng mà doanh nghiệp được hưởng.
- Trường hợp bán hàng theo phương thức trả chậm, trả góp thì doanh nghiệp
ghi nhận doanh thu bán hàng theo giá bán trả ngay và ghi nhận vào doanh thu
chưa thực hiện phần lãi tính trên khoản phải trả nhưng trả chậm phù hợp với thời
điểm ghi nhận doanh thu được xác nhận.
- Đối với doanh nghiệp thực hiện nhiệm vụ cung cấp sản phẩm, hàng hóa,
dịch vụ theo yêu cầu của Nhà nước, được Nhà nước trợ cấp, trợ giá theo quy định
thì doanh thu trợ cấp, trợ giá là số tiền được Nhà nước chính thức thông báo hoặc
thực tế trợ cấp, trợ giá.
- Đối với trường hợp cho thuê tài sản, có nhận trước tiền cho thuê của nhiều
năm thì doanh thu cung cấp dịch vụ ghi nhận của năm tài chính là số tiền cho thuê
được xác định trên cơ sở lấy toàn bộ tổng số tiền thu được chia cho số năm cho
thuê tài sản.
Doanh nghiệp khi ghi nhận doanh thu phải áp dụng những nguyên tắc này
đểđảm bảo những khoản doanh thu được ghi nhận đúng đắn và hợp lý được pháp
luật bảo vệ.
1.1.2 Chi phí trong doanh nghiệp
1.1.2.1 Khái niệm chung về chi phí
Chi phí là biểu hiện bằng tiền của toàn bộ các khoản hao phí về lao
động sống và lao động vật hóa mà các doanh nghiệp đã bỏ ra để tiến hành hoạt
động sản xuất kinh doanh trong một kỳ kế toán nhất định.
1.1.2.2 Các loại chi phí
Giá vốn hàng bán:
Giá vốn hàng bán là trị giá vốn của sản phẩm, vật tư, hàng hóa lao vụ, dịch
vụ tiêu thụ. Đối với sản phẩm, lao vụ, dịch vụ tiêu thụ là giá thành sản xuất (giá
thành công xưởng) hay chi phí sản xuất. Với vật tư tiêu thụ, giá vốn là giá trị
ghi sổ, còn với hàng hóa tiêu thu, giá vốn bao gồm trị giá mua của hàng hóa tiêu thu
cộng với chi phí thu mua phân bổ cho hàng tiêu thụ.
Chi phí tài chính:
Là toàn bộ những khoản chi phí mà doanh nghiệp đã bỏ ra trong kỳ hạch toán
phát sinh liên quan đến hoạt động tài chính, chủ yếu bao gồm:
- Chi trả tiền lãi từ đi vay ngắn hạn, vay dài hạn
- Lỗ từ bán chứng khoán
- Lỗ từ hoạt động góp vốn liên doanh
Sinh viên: Nguyễn Thị Hồng Nhung - Lớp: QT1701K
6
Khóa luận tốt nghiệp
Trường Đại học Dân lập Hải Phòng
- Chênh lệch lỗ tỷ giá hốiđoái
- Chi chiết khấu thanh toán cho người mua
- Tiền lãi do mua hàng theo hình thức trả chậm, trả góp
Chi phí quản lý doanh nghiệp
- Chi phí bán hàng: là toàn bộ chi phí phát sinh trong quá trình bán sản phẩm,
hàng hóa và cung cấp dịch vụ. Chi phí bán hàng bao gồm: chi phí nhân viên bán
hàng, chi phí vật liệu bao bì, chi phí dụng cụ đồ dùng, chi phí khấu hao tài sản cố
định, chi phí bảo hành sản phẩm, chi phí dịch vụ mua ngoài, chi phí bằng tiền
khác.
- Chi phí quản lý doanh nghiệp: là toàn bộ chi phí có liên quan đến hoạt động
quản lý kinh doanh, quản lý hành chính và quản lý điều hành chung toàn doanh
nghiệp. Chi phí quản lý doanh nghiệp bao gồm: chi phí nhân viên quản lý, chi phí
vật liệu quản lý, chi phí đồ dùng văn phòng, chi phí khấu hao tài sản cố định, thuế,
phí, lệ phí, chi phí dịch vụ mua ngoài, chi phí dự phòng, chi phí bằng tiền khác.
Chi phí khác:
Là các khoản chi phí của các hoạt động ngoài hoạt động sản xuất kinh doanh
tạo ra doanh thu của doanh nghiệp. Đây là những khoản lỗ do các sự kiện hay các
nghiệp vụ riêng biệt với hoạt động kinh doanh thông thường của doanh nghiệp gây
ra, cũng có thể là những khoản chi phí bị bỏ sót, bỏ quên từ năm trước.
Chi phí khác của doanh nghiệp bao gồm:
- Giá trị còn lại của TSCĐ sau khi nhượng bán, thanh lý
- Chênh lệch giảm do đán giá lại TSCĐ
- Chi do tài trợ, viện trợ, biếu tặng
- Số tiền doanh nghiệp bị phạt do vi phạm hợp đồng kinh tế
Chi phí thuế thu nhập doanh nghiệp:
- Thuế thu nhập doanh nghiệp là loại thuế trực thu, thu trên kết quả hoạt động
sản xuất, kinh doanh cuối cùng của doanh nghiệp.
- Căn cứ tính thuế thu nhập doanh nghiệp là thu nhập chịu thuế trong kỳ tính
thuế và thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp
- Thu nhập chịu thuế trong kỳ bao gồm thu nhập từ hoạt động sản xuất, kinh
doanh hàng hoá, dịch vụ và thu nhập khác.
- Phương pháp tính thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN):
Thuế TNDN phải nộp = Thu nhập chịu thuế * Thuế suất thuế TNDN.
Sinh viên: Nguyễn Thị Hồng Nhung - Lớp: QT1701K
7
Khóa luận tốt nghiệp
Trường Đại học Dân lập Hải Phòng
1.1.2.3 Nguyên tắc hạch toán chi phí
Các khoản chi phí được tập hợp để xác định kết quả kinh doanh cuối kỳ kế
toán của doanh nghiệp bao gồm: giá vốn hàng bán, chi phí bán hàng, chi phí quản
lý doanh nghiệp, chi phí tài chính, chi phí khác và chi phí thuế TNDN.
Hạch toán chi tiết từng nội dung chi phí theo quy định của Nhà nước. Tuỳ theo
đặc điểm kinh doanh, yêu cầu quản lý của từng ngành, từng doanh nghiệp cụ thể mà
có thể mở thêm một số nội dung chi phí khác, nhằm giúp cho nhà quản trị có thể theo
dõi và kiểm tra sự phát sinh chi phí.
1.1.3 Kết quả kinh doanh của doanh nghiệp
Kết quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp bao gồm: Kết quả hoạt
động sản xuất, kinh doanh, kết quả hoạt động tài chính và kết quả hoạt động khác.
- Kết quả hoạt động sản xuất, kinh doanh là số chênh lệch giữa doanh thu
thuần và trị giá vốn hàng bán (gồm cả sản phẩm, hàng hóa, bất động sản đầu tư
và dịch vụ, giá thành sản xuất của sản phẩm xây lắp, chi phí liên quan đến hoạt
động kinh doanh bất động sản đầu tư, như: chi phí khấu hao, chi phí sửa chữa,
nâng cấp, chi phí cho thuê hoạt động, chi phí thanh lý, nhượng bán bất động sản
đầu tư), chi phí bán hàng và chi phí quản lý doanh nghiệp.
- Kết quả hoạt động tài chính là số chênh lệch giữa thu nhập của hoạt động
tài chính và chi phí hoạt động tài chính.
- Kết quả hoạt động khác là số chênh lệch giữa các khoản thu nhập khác và
các khoản chi phí khác và chi phí thuế thu nhập doanh nghiệp.
1.2 Nhiệm vụ của kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh trong
doanh nghiệp
a) Nhiệm vụ của kế toán doanh thu:
- Tổ chức ghi chép, theo dõi, phản ánh chính xác, đầy đủ, kịp thời và giám
sát chặt chẽ các khoản doanh thu và các khoản giảm trừ doanh thu.
- Kế toán phải mở sổ chi tiết theo dõi từng khoản doanh thu theo yêu cầu của
đơn vị.
- Phản ánh, ghi chép đầy đủ tình hình hiện có và biến động tăng giảm vềsố
lượng và giá trị các loại sản phẩm, hàng hóa. Theo dõi chi tiết thanh toán với
người mua, ngân sách Nhà nước về các khoản thuế, phí, lệ phí các sản phẩm hàng
hóa bán ra.
b) Nhiệm vụ của kế toán chi phí:
Sinh viên: Nguyễn Thị Hồng Nhung - Lớp: QT1701K
8
Khóa luận tốt nghiệp
Trường Đại học Dân lập Hải Phòng
- Căn cứ vào thực tế quy trình sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp, kế toán
chi phí phải vận dụng các Phương pháp hạch toán (phương pháp tính giá vốn hàng
xuất kho, phương pháp tính giá thành, phương pháp khấu hao) cho phù hợp.
- Ghi chép, phản ảnh đầy đủ các khoản chi phí phát sinh trong quá trình sản
xuất, kinh doanh.
- Tiến hành tập hợp và phân bổ các khoản chi phí hợp lý.
c) Nhiệm vụ của kế toán xác định kết quả kinh doanh:
- Cuối kỳ xác định kết quả kinh doanh của doanh nghiệp trong từng lĩnh vực
hoạt động, từng thời kỳ.
- Hạch toán chính xác, kịp thời kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh, cung
cấp các thông tin phục vụ cho việc quyết toán, ra quyết định của nhà quản trị.
- Phân tích, đánh giá tình hình tiêu thụ sản phẩm, hàng hóa.
1.3
Nội dung của công tác kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết
quả kinh doanh trong doanh nghiệp.
1.3.1 Kế toán doanh thu và các khoản giảm trừ doanh thu
1.3.1.1 Kế toán doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ
Chứng từ sử dụng
- Hóa đơn bán hàng (hóa đơn GTGT)
- Phiếu xuất kho
- Biên bản bàn giao hàng hóa, thành phẩm
- Sổ chi tiết, sổ cái, …
- Chứng từ tính thuế
- Phiếu thu tiền mặt
- Giấy báo có của ngân hàng
Tài khoản sử dụng
TK511: Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ.
- TK5111: Doanh thu bán hàng hóa
- TK5112: Doanh thu bán các thành phẩm
- TK5113: Doanh thu cung cấp dịch vụ
- TK 5114: Doanh thu trợ cấp, trợ giá
- TK 5117: Doanh thu kinh doanh bất động sản đầu tư
- TK5118: Doanh thu khác
Sinh viên: Nguyễn Thị Hồng Nhung - Lớp: QT1701K
9
Trường Đại học Dân lập Hải Phòng
Khóa luận tốt nghiệp
Kết cấu tài khoản 511
Nợ
TK 511
- Số thuế TTĐB hoặc thuế xuất
khẩu phải nộp tính trên doanh thu bán
hàng thực tế của sản phẩm, hàng hoá,
dịch vụ đã cung cấp cho khách hàng
và xác định là đã bán trong kỳ kế toán.
- Số thuế GTGT phải nộp theo
phương pháp trực tiếp.
- Doanh thu hàng bán bị trả lại,
các khoản giảm giá hàng bán, các
khoản chiết khấu thương mại kết
chuyển cuối kỳ.
- Kết chuyển sang TK 911" Xác
định kết quả kinh doanh".
Có
- Doanh thu bán sản phẩm, hàng
hoá, bất động sản đầu tư và cung cấp
dịch vụ của doanh thu thực hiện trong
kỳ kế toán.
TK 511 không có số dư cuối kỳ
Sinh viên: Nguyễn Thị Hồng Nhung - Lớp: QT1701K
10
Trường Đại học Dân lập Hải Phòng
Khóa luận tốt nghiệp
Sơ đồ 1.1: Kế toán tổng hợp doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ theo phương pháp khấu trừ
911
511
111, 112, 131
Chiết khấu thương mại,
giảm giá hàng bán
Cuối kỳ kết chuyển
doanh thu thuần
521
Doanh thu phát sinh
Tổng giá thanh toán
hàng bán bị trả lại phát sinh
33311
3331
Thuế
Thuế GTGT
GTGT
Cuối kỳ kết chuyển chiết khấu thương mại, giảm giá hàng bán, hàng bán bị trả lại
Sinh viên: Nguyễn Thị Hồng Nhung - Lớp: QT1701K
11
Khóa luận tốt nghiệp
1.3.1.2
Trường Đại học Dân lập Hải Phòng
Kế toán các khoản giảm trừ doanh thu
Các khoản giảm trừ doanh thu gồm:
1. Chiết khấu thương mại: Là số tiền bên mua được hưởng do mua hàng với
số lượng theo thỏa thuận
2. Giảm giá hàng bán: Là số tiền giảm trừ cho bên mua trong trường hợp đặc
biệt vì lý do hàng kém phẩm chất
3. Hàng bán bị trả lại: Là số sản phẩm hàng hóa bị khách hàng trả lại do người
bán vi phạm các điều khoản trong hợp đồng
4. Các khoản thuế: VAT nộp theo phương pháp trực tiếp, thuế xuất khẩu, thuế
tiêu thụ đặc biệt.
Chứng từ sử dụng
- Hoá đơn giá trị gia tăng; hoá đơn bán hàng thông thường
- Hợp đồng mua bán;
- Các chứng từ thanh toán như: Phiếu thu, phiếu chi, séc chuyển khoản, séc
thanh toán, uỷ nhiệm thu, giấy báo có của ngân hàng;
- Các chứng từ liên quan như: Phiếu nhập kho hàng bị trả lại …
Tài khoản sử dụng:
TK521: Các khoản giảm trừ doanh thu
Tài khoản này dùng để phản ánh các khoản được điều chỉnh giảm trừ vào
doanh thu bán hàng, cung cấp dịch vụ phát sinh trong kỳ, gồm: Chiết khấu thương
mại, giảm giá hàng bán và hàng bán bị trả lại. Tài khoản này không phản ánh các
khoản thuế được giảm trừ vào doanh thu như thuế GTGT đầu ra phải nộp tính
theo phương pháp trực tiếp.
Tài khoản 521 có 3 tài khoản cấp 2
- TK 5211 - Chiết khấu thương mại
- TK 5212 - Hàng bán bị trả lại
- TK 5213 - Giảm giá hàng bán
Sinh viên: Nguyễn Thị Hồng Nhung - Lớp: QT1701K
12
Trường Đại học Dân lập Hải Phòng
Khóa luận tốt nghiệp
Kết cấu tài khoản 521:
Nợ
TK 521
- Số chiết khấu thương mại đã
chấp nhận thanh toán cho khách hàng;
- Số giảm giá hàng bán đã chấp
thuận cho người mua hàng;
- Doanh thu của hàng bán bị trả
lại, đã trả lại tiền cho người mua hoặc
tính trừ vào khoản phải thu khách hàng
về số sản phẩm, hàng hóa đã bán
Có
- Cuối kỳ kế toán, kết chuyển
toàn bộ số chiết khấu thương mại,
giảm giá hàng bán, doanh thu của hàng
bán bị trả lại sang tài khoản 511
“Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch
vụ” để xác định doanh thu thuần của
kỳ báo cáo.
TK 521 không có số dư cuối kỳ
Sơ đồ 1.2: Kế toán các khoản giảm trừ doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ
111,112,131
521
511
Số tiền CKTM cho khách hàng,
Cuối kỳ kết chuyển CKTM,
giảm giá hàng bán, hàng bán bị trả
lại
giảm giá hàng bán, hàng bán bị trả
lại
3331
Thuế GTGT
tương ứng
1.3.2 Kế toán giá vốn hàng bán
Giá vốn hàng hóa là một trong những yếu tố mà các nhà đầu tư quan tâm
trong quá trình kinh doanh vì vậy kế toán giá vốn hàng bán là rất cần thiết.
a)
Khái niệm
Giá vốn hàng bán là trị giá vốn của hàng hóa đã tiêu thụ trong kỳ. Trị giá vốn
hàng bán bao gồm trị giá vốn của thành phẩm, hàng hóa, dịch vụ, bất động sản
đầu tư bán ra trong kỳ; các chi phí liên quan đến các hoạt động kinh doanh, đầu
tư bất động sản như: chi phí khấu hao, chi phí sửa chữa, chi phí nghiệp vụ cho
Sinh viên: Nguyễn Thị Hồng Nhung - Lớp: QT1701K
13
Khóa luận tốt nghiệp
Trường Đại học Dân lập Hải Phòng
thuê bất động sản đầu tư theo phương thức cho thuê hoạt động (trường hợp phát
sinh không lớn); chi phí nhượng bán, thanh lý bất động sản đầu tư.
Sau khi xác định được trị giá vốn của hàng xuất kho để bán, doanh thu bán
hàng và cung cấp dịch vụ, kế toán cần phải xác định kết quả để cung cấp thông
tin trình bày báo cáo tài chính (báo cáo kết quả kinh doanh). Tùy thuộc vào loại
hình doanh nghiệp và sự vận động của sản phẩm, hàng hóa mà kế toán xác định
giá vốn của hàng đã bán:
b) Các phương pháp tính giá vốn hàng bán
Có 4 phương pháp tính trịgiá hàng xuất kho:
Phương pháp nhập trước - xuất trước (FIFO)
Phương pháp này áp dụng dựa trên giả định là hàng được mua trước hoặc
sản xuất trước thì được xuất trước và giá trị hàng xuất kho được tính theo giá của
lô hàng nhập trước hoặc sản xuất trước và thực hiện tuần tự cho đến khi chúng
được xuất ra hết.
Phương pháp này có thể tính được ngay trị giá vốn hàng xuất kho từng lần
xuất hàng, đảm bảo cung cấp số liệu kịp thời cho kế toán ghi chép các khâu tiếp
theo. Trị giá vốn của hàng tồn kho tương đối sát với giá thị trường của mặt hàng.
Tuy nhiên, phương pháp này làm cho doanh thu hiện tại không phù hợp với
những khoản chi phí hiện tại bởi doanh thu hiện tại được tạo ra bởi giá trị sản
phẩm, vật tư, hàng hoá đã có được từ cách đó rất lâu.
Phương pháp giá thực tế đích danh
Theo phương pháp này, sản phẩm, vật tư, hàng hóa xuất kho thuộc lô hàng
nhập nào thì lấy đơn giá nhập kho của lô hàng đó để tính. Đây là phương án tốt
nhất, nó tuân thủ nguyên tắc phù hợp của kế toán; chi phí thực tế phù hợp với
doanh thu thực tế. Giá trị của hàng xuất kho đem bán phù hợp với doanh thu mà
nó tạo ra. Hơn nữa, giá trị hàng tồn kho được phản ánh đúng theo giá trị thực tế
của nó.
Phương pháp giá bán lẻ
Phương pháp này thường được dùng trong ngành bán lẻ để tính giá trị của
hàng tồn kho với số lượng lớn các mặt hàng thay đổi nhanh chóng và có lợi nhuận
biên tương tự mà không thể sử dụng mà không thể sử dụng các phương pháp tính
giá gốc khác.
Phương pháp bình quân gia quyền
Theo phương pháp này giá trị của từng loại hàng tồn kho được tính theo giá
trị trung bình của từng loại hàng tồn kho đầu kỳ và giá trị từng loại hàng tồn kho
được mua hoặc sản xuất trong kỳ. Phương pháp bình quân có thểđược tính theo
Sinh viên: Nguyễn Thị Hồng Nhung - Lớp: QT1701K
14
Trường Đại học Dân lập Hải Phòng
Khóa luận tốt nghiệp
thời kỳ hoặc vào mỗi khi nhập một lô hàng, phụ thuộc vào tình hình của doanh
nghiệp.
Theo giá bình quân gia quyền cuối kỳ/tháng (giá bình quân cả kỳ dự trữ)
Theo phương pháp này, đến cuối kỳ mới tính trị giá vốn của hàng xuất kho
trong kỳ. Tùytheo kỳ dự trữ của doanh nghiệp áp dụng mà kế toán hàng tồn kho
căn cứ vào giá nhập, lượng hàng tồn kho đầu kỳ và nhập trong kỳ để tính giáđơn
vị bình quân:
Đơn giá xuất kho bình
=
quân trong kỳ
Giá trị hàng tồn đầu kỳ + Giá trị hàng nhập trong kỳ
Số lượng hàng tồn ĐK + Số lượng hàng nhập trong kỳ
Theo giá bình quân gia quyền sau mỗi lần nhập (bình quân tức thời)
Sau mỗi lần nhập sản phẩm, vật tư, hàng hóa, kế toán phải xác định lại giá trị
thực của hàng tồn kho và giáđơn vị bình quân. Giáđơn vị bình quân được tínhtheo
công thức sau:
Đơn giá xuất kho
lần thứ i
Giá trị tồn trước nhập + Giá trị nhập
=
Số lượng tồn trước nhập + Số lượng nhập
c) Chứng từ sử dụng
- Chứng từkế toán:
Phiếu nhập kho
Phiếu xuất kho
Phiếu xuất kho hàng gửi đại lý
Bảng tổng hợp nhập, xuất, tồn
Bảng phân bổ giá vốn
- Sổ sách kế toán:
Sổ chi tiết tài khoản 632
Bảng tổng hợp chi tiết TK 632
Sổ nhật ký chung
Sổ cái tài khoản 632
d) Tài khoản sử dụng
Theo phương pháp kê khai thường xuyên:
Tài khoản 632 “Giá vốn hàng bán”: Là giá trị thực tế xuất kho của số sản
phẩm, hàng hóa (hoặc gồm cả chi phí mua hàng phân bổ cho hàng hóađã bán trong
kỳ đối với doanh nghiệp thương mại), hoặc là giá thành thực tế lao vụ, dịch vụ
hoàn thành đã được xác định là tiêu thụ và các khoản chi phí liên quan trực tiếp
Sinh viên: Nguyễn Thị Hồng Nhung - Lớp: QT1701K
15
Trường Đại học Dân lập Hải Phòng
Khóa luận tốt nghiệp
khác phát sinh được tính vào giá vốn hàng bán để xác định kết quả kinh doanh
trong kỳ.
Kết cấu nội dung tài khoản 632:
Nợ
TK 632
- Tập hợp giá trị vốn của thành phẩm,
hàng hóa, dịch vụ đã cung cấp trong
kỳ
- Các khoản khác được tính vào giá
vốn hàng bán trong kỳ
- Số trích lập dự phòng giảm giá hàng
tồn kho (chênh lệch giữa số dự phòng
phải lập năm nay lớn hơn sốđã lập năm
trước chưa sử dụng hết).
Có
- Giá vốn hàng bán bị trả lại trong kỳ
- Kết chuyển giá vốn hàng hóa vào
bên nợ tài khoản 911 “Xác định kết
quả kinh doanh”
- Kết chuyển giá vốn hàng gửi bán
nhưng chưa được xác định là tiêu thụ
- Hoàn nhập dự phòng giảm giá hàng
tồn kho cuối năm tài chính (chênh lệch
giữa số dự phòng phải lập năm nay
nhỏ hơn số đã lập năm trước)
TK 632 không có số dư cuối kỳ
Sinh viên: Nguyễn Thị Hồng Nhung - Lớp: QT1701K
16
Trường Đại học Dân lập Hải Phòng
Khóa luận tốt nghiệp
Sơ đồ 1.3: Kế toán giá vốn hàng bán theo phương pháp kê khai thường xuyên
TK 632
TK 154
Thành phẩm sx ra tiêu thụ ngay
không qua nhập kho
TK 155, 156
Thành phẩm, hàng hóa đem
bán bị trả lại nhập kho
TK 157
Tpsx đem gửi
không qua NK
Hàng gửi bán
được xác định
tiêu thụ
TK 155, 156
TK 911
Thành phẩm,
hàng hóa XK
gửi đi bán
Cuối kỳ kết chuyển giá vốn
hàng bán của thành phẩm,
hàng hóa, dịch vụ đã tiêu thụ
XK thành phẩm, hàng hóa
bán trực tiếp
TK 154
Cuối kỳ k/c giá thành dịch vụ
hoàn thành tiêu thụ trong kỳ
Theo phương pháp kiểm kê định kỳ
Tài khoản 611 “mua hàng”: Tài khoản này phảnánh vốn giá trị thực
tế của hàng hóa tăng giảm trong kỳ.
Kết cấu tài khoản 611: Tương tự như tài khoản 632
Phương pháp hạch toán: được thể hiện qua sơ đồ 1.4 như sau:
Sinh viên: Nguyễn Thị Hồng Nhung - Lớp: QT1701K
17
