I H C THÁI NGUYÊN
I H C NÔNG LÂM
--------------
HOÀNG HI P
tài:
TH
V
NGHI M KH
NG C A TÔM TH CHÂN TR NG
U KI
C NH T T I TRUNG TÂM GI NG
H IS
NH
KHÓA LU N T T NGHI
Chính quy
Chuyên ngành: Nuôi tr ng th y s n
H
o:
Khoa:
Khóa h c:
2011 - 2015
Thái Nguyên - 2015
IH C
I H C THÁI NGUYÊN
I H C NÔNG LÂM
--------------
HOÀNG HI P
tài:
TH
V
NGHI M KH
NG C A TÔM TH CHÂN TR NG
U KI
H IS
C NH T T I TRUNG TÂM GI NG
NH
KHÓA LU N T T NGHI
Chuyên ngành:
Chính quy
Nuôi tr ng th y s n
L p:
K43 - NTTS
H
o:
IH C
Khoa:
Khóa h c:
Gi ng
2011 - 2015
ng d n: TS. Nguy n Th Thúy M
Thái Nguyên - 2015
i
L IC
Th c t p t t nghi p là giai
n r t quan tr
i v i m i sinh viên.
i gian chúng ta v n d ng k t h p gi a ki n th
ng vào th c ti n cu c s
cs
c trên gh nhà
ng ý c
nuôi Thú y -
i h c Nông lâm Thái Nguyên, em ti n hành nghiên c
Th nghi m kh
ng c a tôm th chân tr ng v
c nh t t i Trung tâm gi ng h i s
tài:
u ki n môi
nh
i gian th c t p t t nghi p và khóa lu n
t t nghi p. Nhân d p này, em xin c
Thú y bi
nuôi
i h c Nông L
c bi t em xin bày t lòng
c nh t và chân thành c
ti p ch b
c
ng d n em trong su t quá trình th c hi n khóa lu n.
Em xin chân thành c
bi
Nguy n Th Thúy M
ng H i s
u ki
c
em trong th i gian thu th p s
li u, tài li u, nghiên c u làm khóa lu n.
c b n thân và th i gian có h n nên bài khóa lu n c a em
không th tránh kh i nh ng thi u sót. Em r t mong nh
góp c a các Th y, Cô giáo và các b
c ý ki
bài khóa lu n t t nghi p c a em
c hoàn thi
M t l n n a em xin trân tr ng c
Thái Nguyên, ngày 30
Sinh viên
Hoàng Hi p
ii
DANH M C CÁC B NG
Trang
B ng 4.1. K t qu gây s
m n
n kh
ng c a
tôm Th chân tr ng....................................................................................... 31
B ng 4.2. Các y u t
ng trong th i gian thu
B ng 4.3. T l s ng c a tôm qua các th
B ng 4.4. T l s ng (%) khi h
B ng 4.5. Y u t
m thí nghi m......................... 33
m nt
.............................. 35
ng trong th i gian nuôi th nghi m...................... 37
B ng 4.6. Chi u dài tôm Th chân tr
B ng 4.7. Kh
........ 32
ng tôm Th chân tr
u ki
c nh t...... 38
u ki
B ng 4.8. T l s ng (%) c a tôm Th chân tr ng khi nuôi
c nh t... 40
m
.................................................................................................... 42
iii
DANH M C CÁC HÌNH
Trang
Hình 2.1. Tôm Th chân tr ng (Litopenaeus vannamei) ................................. 9
kh i nghiên c u c
Hình 3.2. B trí thí nghi m gây s
tài .................................................. 21
m n tôm Th chân tr ng gi ng P12 ... 21
Hình 3.3. Quá trình th c hi n thí nghi m gây s
m n ............................ 22
tôm Th chân tr ng gi ng P12 ....................................................................... 22
thí nghi m
ng c a t
h
m
n t l s ng
c a tôm Th chân tr ng gi ng P12 ................................................................. 23
Hình 3.5. Theo dõi quá trình h
m n ....................................................... 23
Hình 3.6. p tr ng Artemia làm th
Hình 3.7. B sung th
chân tr ng ................ 24
ng h p cho tôm Th chân tr ng ....................... 24
b
.................................................... 25
m n b ng khúc x k .......................................................... 25
thí nghi m thu n và nuôi tôm Th chân tr
ki
u
c nh t.............................................................................................. 26
Hình 3.11. Theo dõi các lô nuôi thí nghi m.................................................. 26
Hình 3.12. Th
nghi m ...................... 27
Hình 3.13. Cho tôm Th chân tr
......................................................... 27
th t l s ng c a tôm Th chân tr ng khi h
m n v i các t c
khác nhau ................................................................................................ 35
Hình
th t l s ng c a tôm Th chân tr ng gi ng trong quá trình h
m nt
................................................................................. 36
th t
m
ng chi u dài c a tôm Th chân tr ng khi nuôi
.............................................................................. 38
Hình 4.4. Tôm Th chân tr ng ngày nuôi th 30 -
m
..................... 39
iv
th t
nuôi
m
ng kh
ng c a tôm Th chân tr ng khi
...................................................................... 41
th t l s ng c a tôm Th chân tr ng khi nuôi
..................................................................................................................... 43
v
DANH M C CÁC T , C M T
Nxb:
Nhà xu t b n
TCVN:
Tiêu chu n Vi t Nam
VI T T T
S NN và PTNT: S Nông Nghi p và phát tri n nông thôn
TLS:
T l s ng
vi
M CL C
Trang
................................................................................................. i
L IC
DANH M C CÁC B NG............................................................................. ii
DANH M C CÁC HÌNH ............................................................................. iii
DANH M C CÁC T , C M T
VI T T T ............................................... v
M C L C .................................................................................................... vi
U ......................................................................................... 1
Ph n 1. M
tv
............................................................................................... 1
1.2. M c tiêu và yêu c u c
tài................................................................. 2
1.2.1. M c tiêu c
tài ............................................................................... 2
1.2.2. Yêu c u c
tài................................................................................. 3
1.3.
tài.................................................................................... 3
c......................................................................... 3
c ti n ......................................................................... 3
Ph n 2. T NG QUAN TÀI LI U ............................................................... 4
khoa h c........................................................................................ 4
2.1.1. Hi
ng s c - tình hình nghiên c u và ng d ng.............................. 4
2.1.2.
ng c a m t s y u t
ng lên t
ng và t l
s ng c a tôm Th chân tr ng.......................................................................... 5
2.1.2.1. Nhi
............................................................................................. 5
m n.............................................................................................. 6
pH................................................................................................ 6
2.1.2.4. Hàm
ng oxy hòa tan (DO) ............................................................ 7
2.2. Tình hình nghiên c
c .............................................. 7
2.2.1. Tình hình nghiên c u trên th gi i........................................................ 7
vii
c.......................................................... 8
2.2.2. Tình hình nghiên c
2.3. Gi i thi u tôm Th chân tr ng ................................................................. 9
2.3.1. H th ng phân lo i.............................................................................. 10
m hình thái.............................................................................. 10
2.3.3. Ngu n g c và phân b ........................................................................ 10
2.3.4.
m sinh s n............................................................................... 11
ng s ng ................................................................. 12
ng ......................................................................... 12
ng ......................................................................... 13
2.3.8. Hi n tr ng khai thác và nuôi tr ng...................................................... 13
2.5. T ng quan v tình hình nuôi tôm Th chân tr ng................................... 14
2.5.1. Tình hình nuôi tôm Th chân tr ng trên th gi i ................................. 14
2.5.2. Tình hình nuôi tôm Th chân tr ng
Ph n 3.
Vi t Nam.................................. 16
NG, N I DUNG VÀ
HIÊN C U.............................................................. 20
ng và ph m vi nghiên c u.......................................................... 20
m và th i gian ti n hành ............................................................. 20
3.3. N i dung nghiên c u ............................................................................. 20
u và các ch tiêu theo dõi .................................. 20
trí thí nghi m............................................................ 20
3.4.1.1. Nghiên c u kh
khi gây s
m n v i các m c khác nhau.................................................. 21
3.4.1.2. Nghiên c u kh
h
m
ng c a tôm Th chân tr ng gi ng P12
i các t
ng c a tôm Th chân tr ng gi ng P12 khi
khác nhau................................................ 22
3.4.1.3. Th nghi m thu n và nuôi tôm Th chân tr ng trong
u ki
c nh t........................................................................................ 25
......................................................................... 28
viii
nh các y u t
ng ....................................................... 28
nh kích c tôm....................................................................... 28
lý s li u .................................................................. 29
Ph n 4. K T QU NGHIÊN C U VÀ TH O LU N ............................ 30
4.1.
ng c a m c gây s
m
n kh
ng và t l
s ng c a tôm Th chân tr ng........................................................................ 30
4.2. Thí nghi m
ng c a các t
h
m
n t l s ng c a tôm
Th chân tr ng gi ng P12 .............................................................................. 32
4.3. Thí nghi m thu n và nuôi tôm Th chân tr
u ki
ng
c nh t ..................................................................................................... 35
4.3.1. T l s ng c a tôm Th chân tr ng khi thu
4.3.2. Thí nghi m nuôi tôm Th chân tr
c nh t.... 35
u ki
c
nh t .............................................................................................................. 36
4.3.2.1. Các y u t
4.3.2.2. Sinh
ng trong th i gian nuôi th nghi m................... 36
ng c
u ki
4.3.2.3. T l s ng c a tôm Th chân tr
c nh t. .... 37
u ki n môi
ng
c nh t ..................................................................................................... 42
Ph n 5. K T LU
NGH ........................................................... 45
5.1. K t lu n................................................................................................. 45
ngh .................................................................................................. 46
TÀI LI U THAM KH O
1
Ph n 1
M
U
tv
Trong nh
ành nuôi tr ng th y s
ng
c phát tri n m nh b ng nhi u hình th c, trong nhi u khu v c khác nhau.
Trong
t ngh mang l i hi u qu cao cho qu c gia nói chung
và m i h
i vi c phát tri n kinh t , ngh nuôi
tôm còn t
c làm cho nhi u h
m b t tình tr ng
th t nghi p cho xã h i và cung c p cho cu c s
i ngu n th c
ph m có giá tr .
nh
c có n n kinh t phát tri n cao, nhu c u v th c ph m cao
c p r t l n. Do v y tôm Th chân tr
thành m
xu t kh u quan tr ng. S h p d n c a tôm th chân tr ng trên th
gi
ng
ng th
o nuôi tôm Th chân tr ng phát tri n m nh trong
th i gian g
khai thác
c
bi n và ngu
khai thác tôm bi n có chi
m
c. Hi n nay t tr ng gi a ngu n tôm
chênh l nh rõ r t: s
ng gi m d
ng
c l i ngu n tôm nuôi ngày
nuôi tôm xu t kh u phát tri n m nh. Vi c d
khai thác tôm bi n t
- 9 l n, ti
t o ngu n l i tôm bi n h n ch
u so v i tôm nuôi.
Vì v y, m t trong nh ng nhi m v chi
ngành th y s n hi n nay là ph i chuy
th y s
c bi t là nuôi tôm và th
ng m nh m , sâu r ng nuôi tr ng
c s n xu t kh u. V
c m r ng di
theo k
c và quan tr ng nh t c a
t là m
ym
ng
c.
a ngh
t nuôi, chúng ta ph i tìm ra nh ng bi n pháp h u hi
a trong
2
c i ti n, nâng cao hình th
a v nhân l c, ti n v n,
c bi t là ph i tích c c nghiên c u, ng d ng khoa h c k thu t vào s n
xu t. Song ngh nuôi tôm
cho phép
các th y v
nh
m n kho ng 5 -
n m nh, th m chí quá m c
c m n/l ven bi n, trong khi các th y v
n d ng h t. T
qu là ngh nuôi tôm phát tri n c c b
khác nhau
nh u
u gi a các th y v c
i gian g
nghi c a tôm Th chân tr
r t c n thi
c nghiên c u kh
u ki
c nh
tv
u này góp ph n to l n trong vi c làm sao v
c u phát tri n ngày m
a ngh nuôi tôm v
trung quá m c, gây ô nhi
c nghiên c u kh
c
c ng
c ti
nhi m m
Xu t phát t tình hình th c ti
m b o nhu
m b o tránh s t p
ng. Bên c
c nh
các th y v
c
a
p khai thác.
ng th i giúp sinh viên cu i khóa
u ki n làm quen v i công tác nghiên c u, ng d ng khoa h c k thu t
vào th c ti n s n xu
c s nh t trí c a
i h c Nông Lâm Thái
Nguyên, Ban ch nhi
is
giáo: TS. Nguy n Th Thúy M , em th c hi
nghi m kh
ki
ng d n c a cô
tài:
ng c a tôm Th chân tr ng v
u
c nh t t i Trung tâm gi ng h i s
1.2. M c tiêu và yêu c u c
1.2.1. M c tiêu c
tài
tài
th nghi m kh
u ki
c nh
ts
d ng nuôi tôm th chân tr
u ki
nh và m t s vùng lân c n. T
r ng di n tích nuôi tr
ng c a tôm Th chân tr ng
kh
c nh
a bàn t nh Nam
tc
ng m
ng
i hi u qu kinh t cao này.
3
1.2.2. Yêu c u c
tài
thích
ng, phát tri n kh i
dài c a tôm Th chân tr ng khi s
ra nh n xét, so sánh kh
nghi
ng và chi u
c nh t. T
ng, t
phát tri n c a tôm nuôi thí
i ch ng.
1.3.
tài
trong khoa h c
- Cung c p d n li u khoa h c nghiên c u v
tr
u ki
ng tôm th chân
c bi t là khu v c phía B c.
- Hoàn thi n k thu t nuôi thâm canh tôm Th chân tr ng.
trong th c ti n
- M r ng vùng nuôi, t n d ng các khu v c b b hoang lâu ngày do
nhi m m n.
kinh t
y ngh nuôi tôm c
i dân trong vùng
-
ng v
phát tri n, nâng cao hi u qu
m n th p.
4
Ph n 2
T NG QUAN TÀI LI U
khoa h c
2.1.1. Hi
ng s c - tình hình nghiên c u và ng d ng
S c là tình tr ng s c kh e và ph n
t ng t c a các y u t
c
sinh v t khi có s tác
ng. Theo Aquacop (1991)[11]
c là hi
ng gây ra b i các y u t
nh
ng hay
các y u t khác làm kéo dài ph n ng thích nghi c a m t sinh v t khi chúng
t quá gi i h
ng hay làm r i lo n ch
n m t ph m vi làm gi
tài li u v
i s ng sót m
m sinh h c (Tr
. Theo
nh 2004) [7], u trùng (Post-
larvae) tôm Th chân tr ng có kh
ki
m nr
u
ng h
m n có
c thu n hóa. Tuy nhiên trong th c t , nhi
th gi
t ng t so v
Hi
m
ng, gây lên hi
ng s c và các ph n ng sinh lý c
s
i v i các y u t gây
c nghiên c u nhi
gi m t l s
ng s c.
ng x y ra làm
ng t tr i gi
n ao nuôi, m t
phát tri n b nh sau này.
Tôm P12 (tôm gi
t 12 ngày tu i) có tình tr ng s c kh e t t,
TCVN 5288-90 (1996)[1], có kh
không ch
us
c s c b ch t ngay trong 1 - 2 gi
trong môi
ng m i 3 - 4 gi
s chênh l
u. R t ít cá th b ch t sau
u, tôm không
ng m i. Các cá
th ch t sau 24 gi ch y u do b
Khi l a ch n gi
m n l n. Nh ng cá th
c 2 - 3 gi
còn bi u hi n b s c ch ng t
t
n ph sau l t xác.
th
m nt 6-8
c khuy n cáo có th s d ng
nh ch
ng tôm gi ng. Các m
5
c công nh
tôm ch
s
t tiêu chu n n u t l s
m n th
pháp t
t trên 90% khi th
ys
m n là m
ki m tra ch t
c nghiên c u và ph
bi n r ng rãi, nh t là s c v
ki m tra ch
m n chênh l
ng c a tôm gi
m
ng th i thu
c nh t thông qua t l s ng là m t v
u ki n
m ic
c quan tâm.
Hi n nay tính h p d n c a ngh nuôi tôm th chân tr
nt
V
c ng t b nhi m m n ch trong th i gian ng n.
t ra là ph i thi t l
gi ng t
khoa h
thu n tôm th chân tr ng
m n cao trong b
nh t). Vi c tìm hi u kh
s giúp gi i quy t v
ng m
us
m n th p (
c
m n c a tôm th chân tr ng gi ng
nâng cao t l s
tôm sau khi th gi
2.1.2.
n tích
u ki
ng c a m t s y u t
m b o s c kh e c a
c nh t.
ng lên t
ng và t
l s ng c a tôm Th chân tr ng
c bi t quan tr
i v i các loài th y
s n nói chung và tôm th chân tr ng nói riêng. Các y u t vô sinh, h u sinh
tá
bi
i s ng th y sinh v t, làm cho ho
id
ng s ng c a th y sinh v t
c tính sinh h c c
Vì v
qu
ng ao nuôi có hi u qu t t chúng ta c n ph i
theo dõi các y u t
oxy hòa tan,...
i.
hi
êm và
m
ng
nh k quy lu t c a chúng.
2.1.2.1. Nhi
ng v t s
nên nhi
c thu c loài máu l nh
là m t trong nh ng y u t chi ph i l n nh t,
i s ng th y sinh v t nói chung và tôm nói riêng. Nhi
ng tr c ti p
ng
6
n nhi
i s ng c
i ch t, t
p, tiêu th th
ng t i t
ng và t l s ng c a tôm.
Qua nhi u nghiên c u cho th y nhi
thích h p nh t cho tôm th
i kho ng 28 - 30oC.
chân tr ng t i các ao h vùng nhi
m n
Trong các y u t
h m t thi
m n là y u t quan tr ng có quan
i s ng c a th y sinh v t, m i loài ch s ng
m n nh
i v i tôm, m i loài có kho
nhau và kho ng thích
m n thích ng khác
i theo t
n phát tri n. Tôm th
chân tr ng là loài r ng mu i, chúng có th s
- 40
p nh t
c trong kho
m n 15 -
c b ng
m n0
m
thu c vào mùa v và trong t ng mùa v
ngu
m t gi i h n
ng ph
m n có th
ay
m
u
m n cho phù h p c n ph i ki m tra t t , n
m
t ng t quá cao ho c quá th
ch
ng t
u có th làm cho tôm b s c và
m quan tr ng c a vi c thu
c khi chuy
m
ng
m n chênh l ch. Trong ao
c phép chênh l ch không quá 3 -
.
pH
Trong các thông s
m ts
ng thì pH là y u t ch th t t nh t vì b t k
i nào dù là nh
ng oxy hòa tan, t o n hoa, s ô nhi m do th
pH còn có vai trò quan tr ng trong vi
u hòa hô h p và ho
i s bi
ng
a, nhi
,...
ng c a h
.
Môi
ng nuôi tôm có ch s pH t 7,0 -
h p nh t là 7,5 - 8,5. Kh
ti p v i n
i pH c a tôm có liên quan tr c
này không thành v
c
7
u pH gi m cùng v i vi c gi
bi
ng cacbon
gây nguy hi m cho tôm.
ng c
ng t
ng và t l
s ng c a tôm. N u pH sáng và chi u chênh l ch nhau nhi u s gây stress cho
tôm. Trong ao nuôi tôm, pH trong ngày không nê
c c i t o ao có bón vôi b
i vì th không
ng quá 0,5. Trong
c khi nuôi nên th i gian
ng x
n tôm. Còn nh ng ao c i t o
không k , ao nuôi lâu ho c ao có th c v t n i phát tri n m nh làm cho pH
gi m th p lúc sáng s m và lên cao lúc x chi u s gây
v y c i t o ao t t và qu n lý th c v t n i
m
n tôm. Vì
thích h p s
n
c
pH trong ao nuôi.
ng oxy hòa tan (DO)
ng khí quan tr ng b c nh
loài th y sinh v
i v i nhi u
c b chi ph i b i nhi u
y ut
m n, ch t h
t th y sinh.
cl
ho
ng s ng c
mb
ph
t t 5 - 10 mg/l.
ib
i s ng t
m cho
ng oxy hòa tan
Trong ao nuôi tôm, quang h p c a th c v t th y sinh là y u t chính
t
c. S quang h p c a chúng ch x y ra vào
i tác d ng c
dài s làm gi
và nh ng ngày tr i u ám kéo
ng oxy hòa tan nên c n thi t ph i s d ng h th ng s c
khí ho c qu
m b o cung c
2.2. Tình hình nghiên c
ng oxy mà tôm c n.
c
2.2.1. Tình hình nghiên c u trên th gi i
Ngh nuôi tôm trên th gi
nh
iM
c phát tri n t
c bi t t
m n th p m c dù
8
t l thành công r t th
ng d ng
c
r t nhi u qu c gia có nghành nuôi tr ng th y s n phát tri
M , Trung Qu c, Thái Lan, Malaysia
Nuôi tôm Th chân tr
m n th p ngày
càng ph bi n trên toàn th gi i. Tôm th chân tr
l a ch
u ki
m n th p ch y u là do kh
ng và t l s ng cao c a chúng. Trong th p k qua, k thu t nuôi loài này
m n th
n nh ng
c r t dài và ngày càng hoàn
thi n. Hi u bi t chuyên sâu v sinh lý h c c a tôm Th chân tr
d ng vào quy trì
i nuôi c i thi
u l i nhu
nghiên c
c áp
t cao
ng th có hai cách th c ch y
c i thi n t
c
ng và t l s ng c a tôm Th chân
tr
m n th p là:
- C i thi n ch
c giúp tôm thích nghi t
- C i thi
ng t p trung trên vi
tôm b ng cách b
ng c n thi
.
i kh u ph
c i thi n kh
u hòa áp
su t th m th u.
2.2.2. Tình hình nghiên c
c
Do tôm Th chân tr
trong th i gian g
sâu v v
ng công trình nghiên c u c th chuyên
này v n còn r t h n ch , ch y u t p trung vào k thu t nuôi
ng, sinh s
mb
V
m r ng di n tích nuôi tôm
kh c ph c s c
Khuy
t.
ng thu n hóa tôm th chân tr
m n th p t
ao gi
ng m
t ng t,
(S NN và PTNT t
các huy n ven bi n và
u khi
m n trong
(2012)[8], Trung tâm Khuy n nông u và áp d ng
9
thành công công ngh : Nuôi tôm Th chân tr ng thâm canh trong môi
m
th c hi
tài
vannamei)
i 10 ph n nghìn
(2009)[2
Thu
chân tr ng (Penaeus
m n khác nhau t i
mô th c hi n còn nhi u h n ch nên v
ih cC
, do quy
th công b chính th c làm tài
li u ph c v nghiên c u khoa h c.
Chính vì v y v
m r ng vùng nuôi
th nghi m kh
v
m ic
các t nh phía B c
ng khác nhau v n còn là
c là
2.3. Gi i thi u tôm Th chân tr ng
Tên Ti ng Anh: White Shrimp
Tên Ti ng Vi t: Tôm Th chân tr ng
Hình 2.1. Tôm Th chân tr ng (Litopenaeus vannamei)
10
2.3.1. H th ng phân lo i
Tôm th chân tr ng (Litopenaeus vannamei) thu c:
Ngành: Arthropoda
L p: Malacostraca
B : Decapoda
H : Penaeidae
Gi ng: Litopenaeus
Loài: L. vannamei (Boone, 1931)
m hình thái
Tôm Th chân tr ng v m ng có màu tr
c nên có tên là tôm B c,
ng có màu xanh lam, chân bò có màu tr ng ngà nên g i tôm chân
tr ng. Chu là ph n kéo dài ti p v i b
khi có t i 5 -
i chu có 2 -
phía b ng. Nh
i
t th hai.
V
u ng c có nh ng gai gân và gai râu r t rõ, không có gai m t và
(gai telssm), không có rãnh sau m
khi t mép sau v
t b ng,
(
ng g sau chu
u ng c. G bên chu ng n, ch kéo dài t
ng v .
t mang tr ng, rãnh b ng r t h p ho c không có. Telsson
hánh. Râu không có gai ph và chi u dài râu ng n
u so v i v giáp. Xúc bi n c
i th nh
ng
có 3 - 4 hàng, ph n cu i c a xúc bi n có hình roi. Gai g c (basial) và gai
ischial n m
t th nh t chân ng c.
2.3.3. Ngu n g c và phân b
Tôm Th chân tr ng là tôm nhi
bi n Pe
Ecuador. Hi n nay, tôm Th chân tr
i, phân b vùng ven b
phía
n Nam Mexico, vùng bi n
c di gi ng
nhi
c
11
c, Thái Lan, Philippin, Indonexia,
Malaixia và Vi t Nam.
2.3.4.
m sinh s n
Tôm Th chân tr ng thành th c s m, tôm thành th c sau 6 - 7 tháng
nuôi, kh
ng trung bình c a
cái có kh
c khi thành th c là trên 20 g/con, tôm
ng t 30 - 45 g/con là có th tham gia sinh s n.
nhiên có tôm Th chân tr ng phân b
sinh s n c a tôm Th chân tr ng
bi n phía B c Ecuador tôm
u b t g p. Song mùa
m i vùng bi n l i có s khác nhau:
ng
t
ng tr ng c a m i v
ven
n tháng 4.
ki n nuôi nhân t o tôm Th chân tr ng có th thành th
.
khu v c t
u
tr ng quanh
ph thu c vào c tôm m : tôm m t 30 - 45
ng tr ng t 100.000 - 250.000 tr
ng kính tr ng 0,22 mm.
, tôm Th chân tr ng cái ký thác ho c
r i tr ng ra thay vì mang tr ng t i khi tr ng n . Sau m i l
bu ng tr ng tôm l i phát tri n ti p. Th i gian gi a 2 l
h t tr ng,
cách nhau 2 - 3
nhi u nh t t i 10 l
ng sau 3 - 4 l
có l n l t v . Tôm nh lúc thay v c n vài gi
v c
liên t c thì
l n thì c n kho ng 1 - 2 ngày.
ng thành, giao h
vùng bi
sâu 70 m v i nhi
u trùng và v n loan quanh
26 - 28oC và
trong nh ng
m n
khu v c sâu này.
. Tr ng n ra
14 - 16 gi tr ng
n ra u trùng Nauplius, u trùng Nauplius tr
n Zoea qua 3
n thành Post-larvae. Chi u dài c a Post-larvae
tôm Th chân tr ng kho ng 0,88 - 3 mm. T
vào g n b và sinh s ng
ng r t khác bi
n Post-
ng vùng c a sông c
m n th
u ki n
12
c ra bi n và ti p di n
Sau 1 vài tháng, tôm con
cu c s ng giao h p, sinh s n làm ch n chu k .
2.3.5
m
ng s ng
vùng bi n t nhiên, tôm Th chân tr ng thích nghi s
sâu kho ng 72 m, có th s ng
h p
m
NH3
i 0,1 mg/l; H2
m n trong ph m vi 5 -
c bi n 28 -
- 8,3; oxy hòa tan: 4
i 0,01 mg/l; nhi
nhiên chúng có th s
c
7 mg/l;
thích h p 25 - 32oC, tuy
16 - 43oC.
nhi
ng
Tôm Th chân tr
c
p gi
i v i th
ng loài tôm khác, nhu
ng v
Post-larvae, tôm Th chân tr n
t. T th i kì
hi
ng v t), th
p, thiên v
ng v
thân m m, giun nhi
ng v t
. Trong s n xu t gi ng nhân t o u trùng tôm
Th chân tr
i th
tr ng, s
o t ch bi
u nành, th t3 tôm, th t hàu và các lo i th
s n xu t công nghi
c g i là th
h i th
o
ng h
c n t l protein trong
thành ph n th
m 20% tr lên. Tu
m gi m d n theo kích c
tôm chân tr
n phát tri n, nhu c u
a tôm. Hi u qu s d ng th
a
m sú (tôm Th chân tr ng là 1:1,1; trong khi
tôm sú là 1:1,6).
Nhu c
ng c a tôm Th chân tr ng bao g
các ch t
l các ch t
này trong kh u ph
b
ph
i liên t
n phát tri n c a tôm. N m
u này, các nhà s n xu t th
t cho t
n khác nhau v i t l các ch
ng kh u
i
13
cm
nh
ng t
hi u qu cao nh
i gian ng n nh
i
i nuôi.
Tôm th chân tr
ng m nh v
ng ra ngoài ki
ng nuôi tr ng nhân t o, n
v nb tm i
ng, nguyên nhân là do b kích thích b i th
p lý nh
ng 25 -
kho ng 65 - 75%. Trong ao nuôi, t
ng và phát tri n c a tôm th
chân tr ng có quan h m t thi t v i s l
s
c li g n. Khi cho
l
ng và phát tri n c
2.3.7
u thì tôm s phát tri n nhanh.
ng
Tôm Th chân tr ng có t
ng nhanh, chúng l n nhanh
tu i thành niên. Tôm Th chân tr
trình l t xác, chu k l
nuôi,
l thu n v i
ng thông qua quá
i theo t
giai
n phát tri n c a tôm
ng ch m,
bình 0,3 - 0,4 g/ngày. Tôm Th chân tr ng l n r
m i tu n có th
ng l
100 con/m2 không kém gì tôm sú,
ng 3 g v i m
c 20 g tôm b
u,
u l n ch m l i, kho ng 1 g/tu n, tôm cái
c. T 75 - 85 ngày tính t lúc th gi ng (P12),
tùy theo m
u ki n nuôi có th
u ki n t nhiên t tôm b
n tôm c 40 g/con m t kho ng th i
gian 180 ngày ho c t 0,1 g có th l n t i 15
Trong th i gian g
t kích c 50 - 80 con/kg.
chân tr
n 90 - 120 ngày.
ng nuôi quan tr
c tôm sú.
2.3.8. Hi n tr ng khai thác và nuôi tr ng
Có nhi
thác tôm chân tr
c M La Tinh
b
khai
, El Sanvado, Pa-na-ma, Costa Rica.
14
Do ngu n l i tôm r t ít và l i bi
tri
ng nên ngh khai thác tôm không phát
- 1993 có s
ng k l c là 14 nghìn t
n. Nhìn chung s
Ngu n l i tôm t
i
ng khai thác t
.
c khai thác ch y u là tôm b m ph c v cho
ngh nuôi tôm nhân t o r t phát tri n
khu v c. Ngoài ra vi c v t tôm gi ng
t nhiên ph c v nuôi tôm nhân t
n sang nuôi ch y u.
Tôm Th chân tr
c nuôi ph bi n nh t, chi
70% các loài tôm Th Nam M . S
s
ng tôm chân tr ng ch
ng sau t ng
ng tôm sú nuôi trên th gi i. Các qu c gia châu M
Mexico, Pa-na-
c có ngh nuôi tôm chân tr ng phát tri n t
u nh
là qu
uv s
t 191.000 t n. Tôm Th chân tr
có giá tr r t cao, có th
ng l
ng,
ng quý hi m
c m r ng di n tích nuôi tr ng
trên toàn th gi i.
2.5. T ng quan v tình hình nuôi tôm Th chân tr ng
2.5.1. Tình hình nuôi tôm Th chân tr ng trên th gi i
S phát tri n nuôi tôm th chân tr ng trên th gi i: Tôm th chân tr ng
c nuôi vào kho ng th p niên 80
bi n trên th gi
nhi
c nuôi ph
y u t p trung
c Châu
c Nam M
,
n ch phát tri n tôm Th chân tr ng do s
lây b nh cho tôm sú.
c
c có s
Thái Lan, Trung Qu c, Indonesia,
b
a.
v n ch y u nuôi tôm sú hay tôm
p trung phát tri n m nh
ng tôm Th chân tr ng và s
t kho ng 1 tri u t n. S
ng tôm nuôi l n nh t th gi i
ng tôm Th chân tr ng trên th gi i
ng tôm chân tr ng c a Trung Qu
15
t 600 nghìn t n (chi m 76% t ng s
ts
ng tôm nuôi t
n
ng 1,2 tri u t n (trong t ng s 1,6 tri u
t n tôm nuôi). Indonesia nh p tôm Th chân tr ng v nuôi t
t 40 nghìn t
n (trong t ng s
320 nghìn t n).
ng d
50% t ng s
ng tôm nuôi,
ng tôm nuôi trên th gi
chân tr ng chi m 75% t ng s
chính
uv s
ng
Th
ng tôm nuôi toàn c
ng nuôi
c châu Á là Thái Lan, Trung Qu c, Indonesia
ng qu c gia d
c này
u th gi i v nuôi tôm. T
tôm liên t
ng
t kho ng 2,7
tri u t n
t kho ng 4 tri u t n
c nuôi
tôm ch y u trên th gi i g m Trung Qu c, Thái Lan, Indonesia, Brazil,
Ecuador, Mexico, Venezuela, Honduras, Guatemala, Nicaragua, Belize, Vi t
Nam, Malaysia,
o Thái Bình
El Salvador, Hoa K ,
, Peru, Colombia, Costa Rica, Panama,
, Philippines, Campuchia, Suriname, Saint Kitts,
Jamaica, Cuba, C ng hòa Dominica, Bahamas.
ng cao nh t th gi
c có s n
t kho ng 1,3 tri u t
. Hình th c
nuôi ch y u là thâm canh và siêu thâm canh. D ki n s
tr
ts
ng kho ng 6 tri u t
V giá tr
ng tôm th chân
.
n l
t 700 nghìn t
i 3,5 t USD, giá trung bình kho
s
i
ng tôm th gi i kho ng 20
i cho
th gi i 3,2 tri u t n tôm v i giá tr tôm nuôi hi n nay là 11 t USD, giá tôm
ng 3,4 - 3,5 USD/kg.
Tình hình d ch b nh: So v i tôm sú thì tôm th chân tr ng có nhi
ch
h
t
ng con gi
c con gi ng ch
c gia hóa qua nhi u th
ng nhanh, ch
ng