I H C THÁI NGUYÊN
I H C NÔNG LÂM
tài:
U QU MÔ HÌNH TR NG CÂY KHOAI TÂY
V
A BÀN XÃ QUANG HUY
HUY N PHÙ YÊN - T
KHÓA LU N T T NGHI
H
o
: Chính quy
Chuyên ngành
: Khuy n nông
Khoa
: KT & PTNT
Khóa
: 2011 2015
Thái Nguyên 2015
IH C
I H C THÁI NGUYÊN
I H C NÔNG LÂM
tài:
U QU MÔ HÌNH TR NG CÂY KHOAI TÂY
V
A BÀN XÃ QUANG HUY
HUY N PHÙ YÊN - T
KHÓA LU N T T NGHI
H
o
IH C
: Chính quy
Chuyên ngành
: Khuy n nông
Khoa
: KT & PTNT
Khóa
: 2011 2015
ng d n
: Th.S Tr n Th Ng c
Thái Nguyên 2015
i
L IC
Sau th i gian h c t p t
ng và 4 tháng th c t p t t nghi
c h c t p, rèn luy n và nâng cao ki n th c chuyên môn, kinh nghi m, kh
ng ki n th c th c ti n c a cu c s ng. T
em
ng l c và v
c s ng th c t
n th
m
t thúc th i gian th c t p t t nghi p t
b n khóa lu n t t nghi p.
u tiên c a khóa lu
c bày t lòng bi
sâu s c t i Ban giám hi
i h c Nông Lâm Thái Nguyên, Ban ch
nhi m khoa Khuy n nông và phát tri n nông thôn, các th
n tình
gi ng d y, dìu d t em trong su t th i gian h c t p t
ng.
cô
d nt
c bi t, em xin bày t lòng bi
kính tr ng sâu s c t i
ng d n Th.S Tr n Th Ng c
c ti p ch b
ng
em hoàn thành khóa lu n t t nghi p này.
ng th
cg il ic
i toàn th cán b c a khuy n
nông, Phòng Nông nghi p và phát tri n nông thôn, Phòng TN & MT, Cùng
toàn th cán b
i dân xã
và t
u ki n cho
em trong quá trình th c t p và hoàn thành khóa lu n t t nghi p này.
Cu i cùng em xin bày t s bi
em trong su t quá trình th c t p.
L i cu i em xin kính chúc các th
ng, các cô,
chú, anh, ch cán b khuy n nông xã Quang Huy, cùng các b
ng nghi p
s c kh e, s thành công trong công vi c và nh
ut
p nh t.
Em xin trân tr ng c
Thái nguyên, tháng 06
Sinh viên
Hoàng Th
2015
ii
Bi
i khí h u toàn c u
BVTV
B o v th c v t
CBKN
Cán b khuy n nông
ng b ng sông h ng
ng b ng sông c u long
HTX
UBND
H p tác xã
y ban nhân dân
VAC- R
H th
n - Ao - Chu ng - R ng
VAC
H th
n Ao Chu ng
XHCN
Xã h ch
iii
1.
............................................................................................ 1
1.1.
................................................................................. 3
1.2.
.................................................................................. 4
1.3.
............................................................................................ 4
2.
.................................................................... 5
.......................................................................... 5
........................................................................... 6
........................................................................ 6
........................... 9
.............................................. 9
............................................... 11
................................................. 12
.......................... 13
............................................. 13
....... 16
........................................................................ 16
........................................................................ 17
3.
................................................................................................ 30
......................................... 30
............................................................................ 30
............................................................................... 30
.............................................. 30
.................................................................................. 30
iv
............................................................................ 30
................................................................................ 30
.......................................................................... 31
...................................................... 31
................................................................ 32
............................................... 33
4
................................. 36
................................................ 36
4
................................................................................. 36
................................................................................................. 36
................................................................................................... 37
.................................................................................................. 37
................................................................................................ 37
4
........................................................................... 43
4.2.1. Tình hình
................................................................................... 43
4.2.2
............................................. 47
4.3
................................. 49
4.3
.................... 49
4.3.2
.............................................................................. 56
4.4
........................... 66
4.4
.... 66
4.4.2.
khoai tây xã Quang Huy.................................................................................. 66
5.
........................................................... 70
v
.................................................................................................... 70
.................................................................................................. 71
.......................................................................... 71
................................................................. 71
............................................................................... 72
vi
..................................... 10
................ 11
.................. 12
................................ 13
..................................................................................... 13
...................................... 14
........................................................................................ 31
2014) .................................................................................. 39
............................................ 43
- 2014..................................................... 43
-2014.... 45
2014 ....................................................... 49
........................... 51
2014....................................................................................... 51
......... 52
...................................... 54
.......................................................................... 54
.............. 57
.......................................... 58
.................................................................... 58
.................................. 60
....................................................................... 60
................... 63
............................................... 63
1
1
1.1. Tính c p thi t c
tài.
Trong nh
qu
n xu t nông nghi
n xu t v
t ng s
ng, góp ph n nâng cao
c và s
s quan tâm ch
c nhi u k t
ng các lo i cây tr
c
o c a các c p, các ngành, cùng v i các chính sách h tr
cho h th ng các công trình th y l i ph c v
t
u ki n cho v
thành m t v s n xu t phù h p v i nhi u lo i
cây tr ng mang l i hi u qu kinh t , nâng cao t ng giá tr s n ph m trong s n
xu t nông nghi p.
V
k thu t m
thâm canh, t p quán canh tác và nhu c u th c ti n v s n xu
m
i s ng mà
ng cây tr ng v
, khoai tây, rau các lo i. M i cây tr
có nh ng yêu c u nh
nh
c, th c ph m cho xã h
i s n xu t nông nghi p. V
kinh t
pv
m riêng và
nh v i ngo i c nh và th a mãn m t n i dung kinh t
n ph
nh
u có nh
là
u ki n c th c
ch l a ch n cây tr ng nào
s n xu t.
Cây khoai tây (Solanum Tuberosum. L) v
th i là cây th c ph m có giá tr
c tr ng
nhi
c,
ng
c trên th gi i.
Khoai tây (solanum tuberosum L.) là cây h cà (Solanaceae), chi Solanum,
v
c, cây th c ph m và th
ng
cao, v a là nguyên li u cho công nghi p ch bi n và là m t hàng xu t kh u có
giá tr cao. Do có kh
p v i nhi
cao, c
2010, 18,6 tri
t
c tr ng r t ph bi n.
t trên th gi
tr ng khoai tây. S
ng
2
trung bình là 17,4 t n/ha.
c, th c ph m ng n ngày,
có giá tr
hoai tây v i l p v còn nguyên là ngu n cung
c p kali tuy t v i, r t t t cho tim m ch. Ch m t c khoai có th cung c p
kho
ng kali m i ngày. Vitamin C: Vitamin này trong khoai tây
c c k cao, nó là ch t ch ng oxy hóa hi u nghi m giúp
do, có th gi m s t
nh các phân t t
a t bào. Vitamin C s n xu t collagen giúp
k tn
i nhau. Ch t
nguyên v có ch a 2g ch
Tiêu th ch
M t c khoai tây trung bình (148g)
c 8% nhu c
cv
có th
c khuy n ngh hàng ngày.
m giác no gi a các b
Ch t ch ng ô xy hóa: Khoai tây ch a glutathione nhi u nh t so v i các lo i
rau c khác - là ch t ch ng oxy hóa có th giúp ch ng l i m t vài b nh ung
. Trong m t nghiên c u so sánh t
ng ch ng oxy hóa c a
khoai tây, t chuông, cà r t, hành tây và bông c i xanh, khoai tây ch
th hai sau bông c i xanh. Carbonhydrate: Th
h p là ngu
a carbonhydrate ph c
, có kh
ng tr t
nhi u
vùng t i Vi t Nam 14 .
Trong nh
ng khá ph bi n t i
các vùng trung du và mi n núi phía B c nh m t n d ng
h u, t
v
c làm và thu nh
cây tr ng, góp ph
ng hóa
mb
c t i ch cho mi n núi. Tuy
nhiên vi c phát tri n di n tích tr ng khoai tây
h n ch v gi ng, k thu t tr ng tr
vi c phát tri n s n xu
t và s
khí
mi n núi nói chung còn nhi u
Chính vì v y mà trong nh
ng v i ti
n có,
ng còn th p.
t t nh mi n núi, kinh t nông nghi p v n là lúa, ngô, màu
và cây
. Trong nh
n tích tr
c nói
3
c m r ng. Phát tri n cây
t này có nhi u l i th b i vì:
c có th
80
ng ng
90 ngày,
t 25
ng t
n/ha,
t
30 t n/ha. Khoai tây là lo
ng và phát tri n t t, d
tiêu th và d
c d tr ng, sinh
sâu b nh. S n ph m thu ho ch d
i hóa. M t khác r t phù h p v i công th c luân canh
truy n th ng v i 2 v lúa xuân và v lúa mùa. Cây khoai tây n
thâm canh s mang l
ng hàng hóa l n, có giá tr xu t kh u làm nguyên
li u cho công nghi p ch bi n.
V
u ki n khí h u, th i ti
p cho s phát tri n
cây khoai tây trong v
i th
u nhà khoa h c
nghiên c u v mô hình tr ng khoai tây v
có nghiên c u
m t cách liên t c trên c khía c nh hi u qu
t nh
khoa h c cho vi c nghiên c u mô hình tr ng khoai tây cho v
cùng quan tr
c bi t là vi c tr ng khoai tây nh
Xu t phát t yêu c u c a th c ti
và Phát tri
ng
cs
ng ý c a Khoa Kinh t
i h c Nông Lâm Thái Nguyên cùng v i s
ng d n tr c ti p c a cô giáo Th.s Tr n Th Ng
c
n hành nghiên
u qu mô hình tr ng cây khoai tây v
a bàn xã Quang Huy - huy n Phù Yên - t
1.2.
Nghiên c u th c tr ng và hi u qu mô hình tr ng cây khoai tây trong
v
i xã Quang Huy - huy n Phù Yên - t
4
1.3.
-
c th c tr ng, hi u qu kinh t , xã h
mô hình tr ng cây khoai tây trong v
ng c a
a bàn xã Quang
Huy - huy n Phù Yên - t
-
c nh ng nhân t
tr ng cây khoai tây trong v
n hi u qu c a mô hình
a bàn xã Quang Huy - huy n Phù
Yên - t
-
xu
cm ts
khoai tây và nhân r
ng và gi i pháp nh m phát tri n cây
a bàn xã.
1.4.
- Nâng cao ki n th c, k
v cho công tác nghiên c
u kinh nghi m th c t ph c
ng.
- Là tài li u tham kh o cho các nhà nghiên c u khoa h c có liên quan.
khuy n nông t
u tham kh o t t cho các nhà qu
c
5
2
khoa h c c
tài
V
n tr thành v s n xu t chính c
mang l i hi u qu
i dân
, góp ph
p và c i thi
vùng nông thôn. Nh
khí h u toàn c u (
i s ng
ng c a bi
c ti
i
n s n xu t nông nghi
m, rét h i, khô h
ng xuyên và có chi u
t bi n ngày càng rõ r t. S n xu t nông nghi p c a t nh
u chung s
ng b kéo dài th i gian
ng, thu ho ch ch
ng 10 - 15 ngày. Gieo tr ng cây v
u tr ng sau ngày 30/9 khi ra hoa, k t qu
g p rét s
ng l
t th m chí không cho thu ho ch.
gi i quy t v
c at
trên, trong nh
u gi i pháp h u hi u nh m ng phó v
b
u gi ng cây tr ng phù h
h t ng ph c v t i tiêu,
áp d ng ti n b k thu t vào s n xu
thâm canh lúa c i ti
nhanh ti
th
p
, ch
gieo th ng b ng giàn s kéo tay,
i hoá kh
i th i v
tránh nh
m b o th i gian s n xu t v
Nh
t, thu ho ch... Nh
y
u ki n b t thu
ng
i di n tích và s
ng cao nh t.
ym
h s
c tri n khai, vi c ng d ng các ti n b khoa h c k thu t
vào s n xu
c quan tâm, nhi
c tri n
khai th c hi n, các gi ng cây tr ng v
n xu t, t ng
t, ch
c t p quán canh tác l
nông dân, nâng cao hi u qu s n xu t trên m t di
ng cao
a
n tích
6
c c trong vi c chuy n d
có giá tr
u kinh t
c bi t khoai tây là m t cây tr ng
ng và giá tr kinh t
c chú
tr ng trong vi c phát tri n và nhân r ng.
t t nh mi n núi phía Tây B
c ta v i di
32.493 km2 và dân s trên 1 tri
tr ng vào vi c m r ng di
tri
nh r t chú
t nông nghi
c th c ph m nh
kinh t . Nh
tt
t, s n
ng nhu c u ngày càng cao c a n n
l
i dân t
ng v
c u s n xu t 3 v
t và ph m ch t khoai tây còn th p.
Có r t nhi u nguyên nhân d
n tình tr
t th p và ch t
y u là do thi u phân b gi ng
và ngu n gi ng ch
ng k t h p v i k thu
i dân tr ng khoai tây. Vì v
m r ng di n tích khoai tây thì v
c p thi t là ph i là ph i có gi
ti
pc a
t cao và
nh. Gi ng t t là
t cao, ph m ch t t t song không ph i
sinh thái nào gi
t ti
b tk
u ki n
t c a nó.
* Mô hình
Mô hình là hình m
nó ph
c
mô ph ng ho c th hi
n nh t và gi
ng nghiên c u,
c b n ch t c
i
ng nghiên c u
Mô hình s n xu t là hình m u trong s n xu t k t h p c a các ngu n l c
u ki n s n xu t c th , nh
c m c tiêu v s n ph m và l i
ích kinh t
* Phân lo i mô hình chung và mô hình s n xu t
Có nhi u cách phân lo i
ng, m c tiêu nghiên c u và gi i h n c
m t s cách phân lo i sau:
ti p c
i
tài, chúng tôi ch t p trung vào
7
nghiên c
xu
v n d ng vào th c ti n s n
i ta chia mô hình thành 2 lo i:
- Mô hình lý thuy t: Bao g m h th ng các quan ni m, lý lu
phân tích khoa h c ho
id
c, các
i suy v i các thông s nh
c b n ch t c a các v
- Mô hình th c nghi m: D
d ng, tri n khai nh ng v
c
i ta
nghiên c u.
mô hình lý thuy
mà v n
nghiên c u trong th c t .
ti p c n theo quy mô c a các y u t và ph m vi
nghiên c u c a kinh t h
i ta chia mô hình thành 2 lo i:
- Mô hình kinh t vi mô: Mô ph
a các v
kinh t c
th trong các t bào kinh t , các b ph n c a n n kinh t .
- Mô hình kinh t
ni
n nh t v v
: Mô ph ng bi
t nh
kinh t chung, v s phát tri n t ng th c a n n
kinh t .
vào ph m vi s n xu t c
i ta chia mô hình thành
2 lo i:
- Mô hình s n xu
ngành s n xu
a
ng tr
ch v
nông nghi p, mô hình th y s
- Mô hình s n xu t liên ngành là mô hình k t h p gi a các ngành s n
xu t nh m phát huy t t nh t s h tr nhau c a các ngành s n xu t trong quá
trình làm ra s n ph
n xu t nông - công nghi p, mô hình s n
xu t nông lâm k t h p, mô hình nông - lâm - n
p, mô hình VAC, mô
hình VAC* Mô hình s n xu t :
a ngành s n xu
chia mô hình thành các lo i :
i ta
8
- Mô hình thu n nông v tr ng trot.
-
ng, s n xu t cây con
- Mô hình tr ng tr
th p
- Mô hình t ng h p tr ng tr t -
- lâm nghi p
- Mô hình chuyên lâm nghi p
vào quy mô di n tích, loài cây và s n ph m hàng hóa ch l c
trong mô hình s n xu
i ta chia ra :
-
c g m: lúa, ngô, khoai, s
- Mô hình cây công nghi p: mía, cà phê, chè..
-
g m: cam, v i, nhãn
-
n t p g m: nhi u lo i cây, nhi u t
ng hi u qu
kinh t không cao
mô hình g m có:
- Mô hình tr ng tr t
- Mô hình tr ng hoa
-
vào h sinh thái c a vùng nghiên c u mô hình g m :
- Mô hình: cây công nghi p - Mô hình: cây nông nghi p - Mô hình
-
- ao - cây nông nghi p
-
- cây lâm nghi p
- cây lâm nghi p 1 .
Tóm l i mô hình là công c nghiên c u khoa h c
hình hóa là nghiên c u h th
h c hi u bi
tra l i s
ta hi
t t ng th . Nó giúp cho các nhà khoa
th ng, nh các mô hình ta có th ki m
n c a các s li
thông ph c t p.
c và các gi
nh rút ra nó giúp
9
Vi c th c hi n mô hình giúp cho các nhà khoa h c
có th
c s phù h p và kh
i nông dân
ng c a mô hình cây tr ng
v t nuôi t i 1 khu v
nh t t nh t nh
l i ích t
i
u qu nh
2.4.
Trong
giá
25 tháng 3
trên
qua
cây
ra
cho
Cây
này,
100
gia, và
ngày
Cusco - Peru bàn
cao
ngô, lúa mì hay lúa
cho
vi toàn
trên
ít
các nhà khoa
là khoai tây.
là
là
i cây này
không
trong
toàn
Khoai tây là
không
khoai tây
toàn
trên
2008
Tiêu dùng khoai tây
340
các
phát
khoai tây
nay,
toàn
canh tác và hàm
cao,
cho hàng
Cusco, là
nông dân.
khoai tây,
vai trò
2008,
là
các
thân
trong
vào
nâng cao
và kinh
cho khoai tây là
t
và
thu
trong an ninh
nghèo
Pêru, giá
giá
khoai tây là
tiêu góp
khoai tây trong nông
làm
và
cao
khích
sáng
chính
bánh mì
khoai tây.
Trung
72
khoai tây
2007. Các chuyên gia nông
ra
10
khoai tây
thành cây
chính trên các cánh
này. Tuy nhiên, phát
Trung tâm Khoai tây
FAO cho
ích
trong
khoai tây
cây
các
trong
vào
nông
các
tài nguyên, và các
khoai tây
sâu
(CIP) và
nâng cao
và tính
trong
kháng
i
Di n tích
t
( Tri u ha)
S
( T n/ha)
ng
( Tri u t n)
2010
18,69
17,85
333,62
2011
19,27
19,46
374,99
2012
19,28
18,95
365,36
2013
19,46
18,91
367,99
(Ngu n: FAO,2014)
Qua b ng s li u 2.1 cho th y di n tích khoai tây c a th gi i trong
nh
nh
2013 toàn th gi i tr
di n
tri
c 19,46 tri
7 tri
n 0,58 tri u ha so v
0,1 tri u ha so v
.V
trung bình c a toàn th gi
t th p nh t (17,85 t n/ha),
t n/ha so v
so v
t
t khoai tây
ut
.V s
tri u t n so v
gi m 0,51
t gi m 0,04 t n/ha
s
t cao nh t 374,99 tri u
t
11
có s gi m sút nên s
so v
ng ch
t 333,62 tri u t n, th
n 34,37 tri u t n
.
Khoai tây là m t lo i cây tr ng quan tr ng trong kh u ph
ngu
ng r t t t cho nhi
cây tr
i dân Châu Âu. Vì th khoai tây là
c tr ng nhi u
T
c, Anh, Tây
c trong kh i EU có di n tích tr ng khoai
tây lên t i 100.000 ha.
Di n tích
( Tri u ha)
t
S
ng
( T n/ha)
( Tri u t n)
2010
6,10
17,65
107,66
2011
6,13
21,08
129,22
2012
5,98
19,48
116,50
2013
5,73
19,73
113,05
(Ngu n: FAO,2014)
Châu Âu có
và s
2013
12
Châu Á có n n s n xu t khoai tây l n nh t th gi i, trong m y th p k
g
ng phát tri n m
(1982
2002) s
p 3 l n so v i cá
t 25 tri u t
n 75 tri u t n), t p trung
Trung Qu c, Nh t B n, C ng hòa dân ch
Qu
nhân dân Tri u Tiên, Hàn
c có di n tích tr ng khoai tây là 3,5 tri u
ha v
t 13,1 t n/ha, s
n (t 1986
t kho ng 4,6 tri u t
u
1996). Hi n nay Trung Qu c là qu c gia
tr ng nhi u khoai tây nh t th gi i.
Di n tích
t
S
ng
( Tri u ha)
( T n/ha)
( Tri u t n)
2010
9,18
17,32
159
2011
9,57
18,33
175,42
2012
9,66
18,03
174,17
2013
10,06
17,94
180,48
(Ngu n: FAO,2014)
13
Á
2010
Di n tích
( Nghìn ha)
248
t
( T n/ha)
15,42
S
ng
( Tri u t n)
3,82
2011
263
15,31
4,03
2012
268
15,71
4,21
2013
274
16,03
4,39
(Ngu n: FAO,2014)
Qua b ng s li u 2.4 cho th y
tr ng r t ít và phát tri n ch
khu v c tr
khu v
c
u so v i khu v
c 248
toàn
c 26 nghìn
ha, di n tích tr ng khoai tây
khoai tây
t
khu v c này còn th p so v
Trong th i gian qua, nh t là k t
t bình quân c a th gi i
u th p k 90, di n tích rau, c , qu
c a Vi t Nam phát tri n nhanh chóng và ngày càng có tính chuyên canh cao.
ng di n tích tr
nghìn ha, g
u trên c
n so v
t trên 600
ng b ng sông H
vùng s n xu t l n nh t, chi m kho ng 29% s
ng rau, c , qu toàn qu c.
n th
ng Hà N
s
ng rau l n th 2 c a c
ng rau c a c
t, thu
c, chi m 23%
chuyên
canh s n xu t rau cho xu t kh u và cho nhu c u tiêu th thành th , nh t là th
ng thành ph H Chí Minh và cho c th
nt
u th p k 90, t ng s
nh t 3,2 tri u t
ng xu t kh
u các lo
t x p x 8,9 tri u t
i
14
Nh
a qua, th
ng rau qu
ng h i nh
ng phát tri n nhanh.
u ki n m r ng th
cho s n xu t phát tri
u ki n t t
u c a Vi t Nam ch y u là
c XHCN (chi m 98% s
th
ng này nh bé và không phát tri
Nam m i ch
ng xu t kh u)
t kh u rau qu Vi t
t con s 56,1 tri
l c v i giá tr 330 tri
tm ck
pg n6l
2000, chi m 2,2% trong t ng giá tr xu t kh u c a Vi
nhiên, t
n nay kim ng ch xu t kh u rau qu c a Vi t Nam gi m
xu t kh u rau qu ch
39,4% so v
t 200 tri u USD, gi m
t 152 tri u USD, gi m 24,4% so v i
Hi n nay Vi
t kh u s n ph m rau qu
c. Các m t hàng xu t kh
t và các lo
a, chu i, nhãn v i, thanh
c qu . Các th
Nam là Trung Qu
t B n, Hàn Qu c. G
r ng sang m t s
c, Nga, Hà Lan và nh t là M . Xu t
kh u nông s n nói chung và rau qu
khi hi
ng xu t kh u chính c a Vi t
i Vi t M
nói riêng sang M
nh m
c ký k t. Hi n nay, kim ng ch xu t
kh u rau qu sang M chi m g n 10% t ng kim ng ch.
Di n tích
( ha)
t
( T n/ha)
S
ng
( t n)
2010
37.100
12,0
446.200
2011
39.000
13,6
530.400
2012
40.000
13,0
520.000
2013
23.077
13,6
313.847
(Ngu n: FAO,2014)
15
c nh p n
c ta t
n tích khoai tây
c tr ng r
n
i 1000
t, Cao B
i nh
c u s n xu
c ta ch
u nh
c yêu
c b ng m i giá, m t khác do cu c cách m ng xanh
mi n B c, lúa Xuân thay th lúa Chiêm mà di
r
cm
c tr
2.000 ha
2010
c 100.000 ha, m i
m xu
t 37.100 ha.
S li u b ng 2.5 cho th y, di n tích tr ng khoai tây c
n 2005 -
ng m r ng và t
v
c
n tích l i gi m 4.060 ha
n
2012.
n tích gi m g n m t n a so v
tl
nh
t cao nh t 13,6 t
, th p
n/ha), gi m 3,0 t n/ha so v
Vi
ó nhi
phát tri n. V
c n m trong vùng khí h u nhi
.
i gió mùa. Vào mùa
trung bình 15 - 25o C, thu n l
ng và
t, các nhà nghiên c u cho r
ti
Vi t Nam có th
su t có th
t 30 t n/ha n u có gi ng t
m
n 2011-2013 l i gi m so
n tích tr
t 41.161
so v
c ta giai
t khoai tây
t 40 t n/ha. K t qu th c t cho th
t bình quân hi n nay
t kho ng 11 - 12 t n/ha, mà nguyên nhân là do ch
ng c gi ng.
Tuy nhiên so v i các lo i cây tr
th i v
ta trong nh
cho các h
b n v ng.
nv
t, và giá tr s d ng cho nên vi c s n xu t khoai tây c
c
i ngu n thu nh p khá
n cho s n xu t nông nghi
ng và
16
2.5.1. Nghi
B p và khoai tây là hai lo
c chính
Peru. Do có ngu n
g c t Peru nên hi n nay, tr s c a Trung tâm khoai tây qu c t
th
tt i
t trong nh ng trung tâm nghiên c u gi ng khoai tây
l n nh t trên th gi i, có s tham gia c
ta nghiên c
lai t
c. T
i
c nh ng gi ng khoai tây có th ch ng ch i v i s
i khí h u hi n nay. Sau khi nghiên c u thành công, các gi ng khoai tây
s
c chuy
c trên th gi i
nông dân tr ng. Nhi
i
quen g i trung tâm thí nghi m này là ngân hàng gen khoai tây.
T ch
p qu
qu c t khoai tây. K ho ch tôn vinh lo i c
xoa d u c p th i n n
t bi n pháp
nhi
c khi mà g o và lúa mì
t.
khoai
khoai tây.
M t s gi
c nghiên c
ng t
c trên th gi i:
1. Gi ng Solara
- Ngu n g
-
c. Gi
m: Th
c công nh n chính th
ng 90 - 95 ngày (v
ng,
tán g n, c nhi u (8 - 10 c /cây). D ng c hình ovan, m t c r t nông, v c
màu vàng, ru t c màu vàng. Ch
t t 200 - 240 t
ir
b trung bình.
t 300 t /ha. Ít nhi m b nh m c
y c m v i b nh héo xanh.
17
2. Gi ng Sinora
- Ngu n g
c Hà Lan. Gi
c công nh n cho phép s n
xu t th tháng 11/2008.
-
m: Th
ng 85 - 90 ngày (v
ng,
tán g n, c khá (7 - 8 c /cây). D ng c hình tròn, c l n, m t c nông, v c
màu vàng, ru t c màu vàng. Ch
t t 200 - 220 t /ha, t
m
bi n.
t 300 t /ha. Nhi m trung bình b nh
m virút và b nh héo xanh.
3. Gi ng Diamant
- Ngu n g
-
c Hà Lan. Gi
m: Th
c kh o nghi m t
ng 90 - 95 ngày (v
ng,
tán g n, c khá (6 - 7 c /cây). D ng c hình ôvan, m t c nông, v c màu
vàng, ru t c màu vàng nh
t t 180 - 200 t
t 250
t /ha. Ít nhi m b nh m
nhi m b nh gh .
4. Gi ng Atlantic
- Ngu n g
c Úc. Công nh n chính th
ng dùng
ch bi n.
-
m: Th
ng 95 -100 ngày (v
ng,
tán g n, c khá (6 - 7 c /cây). D ng c hình tròn, m t c nông, v c màu
vàng, ru t c màu vàng nh
c bi t thích h p cho ch bi n s
su t t 220 - 230 t
t 320 t /ha. Ít nhi m b nh m
b nh héo xanh và virut 4 .
Vi t Nam khoai tây là cây tr ng m i nh p n i t
c
kho
i
n tích tr ng khoai tây ch
n lên t i 102.000 ha
- 1980 và cho
t t 15 - 20 t
n