PHÂN TÍCH HOẠT ĐỘNG tín DỤNG và một số GIẢI PHÁP NHẰM NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG tín DỤNG tại NGÂN HÀNG TMCP sài gòn THƯƠNG tín – CHI NHÁNH hậu GIANG

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (727.94 KB, 85 trang )

TRƯỜNG ĐẠI HỌC CẦN THƠ
KHOA KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH
 
LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP

TÊN ĐỀ TÀI

PHÂN TÍCH HOẠT ĐỘNG TÍN DỤNG VÀ MỘT SỐ
GIẢI PHÁP NHẰM NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG TÍN
DỤNG TẠI NGÂN HÀNG TMCP SÀI GÒN THƯƠNG
TÍN – CHI NHÁNH HẬU GIANG

Giáo viên hướng dẫn:

Sinh viên thực hiện:

TRẦN THỊ HẠNH PHÚC

TRẦN HOÀNG THÁM
MSSV: 4066155
Lớp: Kinh tế học 1 – K32

Cần Thơ, 2010

LỜI CẢM TẠ

Sau 4 năm học tập và nghiên cứu ở trường Đại học Cần Thơ, với thời gian
thực tập tại Ngân hàng thương mại cổ phần Sài Gòn Thương Tín – Chi nhánh
Hậu Giang, tôi đã hoàn thành luận văn tốt nghiệp của mình. Đề tài này hoàn
thành là nhờ công ơn to lớn của quý thầy cô ở Khoa kinh tế & Quản trị kinh

doanh và Ban lãnh đạo cùng các cô chú, anh chị tại ngân hàng đã hết lòng giúp
đỡ tôi trong thời gian thực tập tại đơn vị. Tôi xin gởi lời cảm ơn đến:
- Quý thầy cô Khoa kinh tế & Quản trị kinh doanh trường Đại học Cần Thơ
đã tận tâm giảng dạy và truyền đạt những kiến thức quý báu cho tôi trong suốt
thời gian học.
- Đặc biệt là Cô: Trần Thị Hạnh Phúc là giáo viên đã nhiệt tình hướng dẫn
tôi trong suốt thời gian thực hiện đề tài.
- Ban Giám đốc cùng các cô chú, anh chị tại Ngân hàng thương mại cổ phần
Sài Gòn Thương Tín – Chi nhánh Hậu Giang đã đồng ý cho tôi thực tập và tạo
mọi điều kiện thuận lợi cho tôi trong suốt thời gian thực tập.
Cuối cùng tôi xin kính chúc quý thầy cô và Ban Giám đốc cùng các cô chú,
anh chị tại Ngân hàng thương mại cổ phần Sài Gòn Thương Tín – Chi nhánh Hậu
Giang được nhiều sức khỏe, hạnh phúc và luôn thành đạt trong công tác cũng
như trong cuộc sống.

Cần Thơ, ngày tháng năm 2010
Sinh viên thực hiện

Trần Hoàng Thám

i

LỜI CAM ĐOAN
Tôi cam đoan đề tài này do chính tôi thực hiện, số liệu được trình bày
trong đề tài là được chi nhánh Ngân hàng thương mại cổ phần Sài Gòn Thương
Tín – Chi nhánh Hậu Giang cung cấp. Đề tài không trùng với đề tài thực tập tại
chi nhánh.

Cần Thơ, ngày

tháng

năm 2010

Sinh viên thực hiện

Trần Hoàng Thám

ii

NHẬN XÉT CỦA CƠ QUAN THỰC TẬP
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................

2. Về hình thức:
........................................................................................................................
........................................................................................................................
3. Ý nghĩa khoa học, thực tiễn và tính cấp thiết của đề tài
........................................................................................................................
........................................................................................................................
4. Độ tin cậy của số liệu và tính hiện đại của luận văn
........................................................................................................................
........................................................................................................................
5. Nội dung và kết quả đạt được (theo mục tiêu nghiên cứu,…)
........................................................................................................................
........................................................................................................................
6. Các nhận xét khác
........................................................................................................................
........................................................................................................................

iv

7. Kết luận (Cần ghi rõ mức độ đồng ý hay không đồng ý nội dung đề tài và
các yêu cầu chỉnh sửa,…)
........................................................................................................................
........................................................................................................................
Cần thơ, ngày…...tháng…….năm 2010
NGƯỜI NHẬN XÉT

v

NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN PHẢN BIỆN

..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
Cần Thơ, ngày

vi

tháng

năm 2010

MỤC LỤC
Trang
CHƯƠNG 1: GIỚI THIỆU ................................................................................ 1
1. LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI ................................................................................... 1
2. MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU ........................................................................... 2
1.1 Mục tiêu chung......................................................................................... 2
1.2 Mục tiêu cụ thể ......................................................................................... 2
3. PHẠM VI NGHIÊN CỨU.............................................................................. 2
3.1 Không gian ............................................................................................... 2
3.2 Thời gian .................................................................................................. 2
3.3 Đối tượng nghiên cứu ............................................................................... 2
CHƯƠNG 2: PHƯƠNG PHÁP LUẬN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN
CỨU .................................................................................................................. 3
2.1 PHƯƠNG PHÁP LUẬN ........................................................................... 3
2.1.1 Tổng quan về Ngân hàng thương mại .................................................. ..3
2.1.2 Những vấn đề liên quan đến đến hoạt động tín dụng của Ngân hàng
thương mại .........................................................................................................7
2.1.3 Phân loại nợ, nợ quá hạn, nợ xấú ..........................................................10
2.1.4 Một số chỉ tiêu đánh giá hoạt động tín dụng .................................11
2.2 PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU............................................................ 13
2.2.1 Phương pháp chọn vùng nghiên cứu .................................................... 13
2.2.2 Phương pháp thu thập số liệu ................................................................13
2.2.3 Phương pháp phân tích số liệu ..............................................................14
CHƯƠNG 3: GIỚI THIỆU VỀ NGÂN HÀNG TMCP SÀI GÒN THƯƠNG TÍN
– CHI NHÁNH HẬU GIANG VÀ TÌNH HÌNH KINH TẾ - XÃ HỘI TỈNH
HẬU .................................................................................................................15
3.1. Lịch sử hình thành và phát triển.............................................................. 15
3.2 Cơ cấu tổ chức và chức năng của từng phòng, bộ phận............................ 16

3.3 Chức năng và vai trò của Ngân hàng TMCP Sài Gòn Thương Tín Chi
nhánh Hậu Giang ............................................................................................. 20
3.4 Những thành tựu đạt được ....................................................................... 20
vii

3.5 Kết quả đạt được trong năm 2007 - 2009 ................................................. 21
3.6 Mục tiêu phát triển trong năm 2010 ....................................................... 24
CHƯƠNG 4: PHÂN TÍCH HOẠT ĐỘNG TÍN DỤNG TẠI NGÂN HÀNG
TMCP SÀI GÒN THƯƠNG TÍN – CHI NHÁNH HẬU GIANG............... ................26
4.1 Phân tích tình hình huy động vốn tại Ngân hàng Sài Gòn Thương Tín – Chi
nhánh Hậu Giang ........................................................................................................26

4.1.1 Vốn huy động phân theo thời hạn ........................................................ 26
4.1.2 Vốn huy động phân theo hình thức huy động........................................28
4.2 Các nhân tố ảnh hưởng đến hoạt động huy động vốn tại Ngân hàng Sài
Gòn Thương Tín - Chi nhánh Hậu Giang ..........................................................29
4.2.1 Nhân tố tích cực ..........................................................................29
4.2.2 Nhân tố tiêu cực ..........................................................................29
4.3 Phân tích hoạt động tín dụng tại Ngân hàng TMCP Sài Gòn Thương Tín
Chi nhánh Hậu Giang ....................................................................................... 30
4.3.1 Phân tích doanh số cho vay..................................................................30
4.3.2 Phân tích doanh số thu nợ ................... ...............................................37
4.3.3 Phân tích dư nợ tín dụng ............ .........................................................42
4.3.4 Phân tích tình hình nợ xấu của Ngân hàng...................................46
4.4 Đánh giá hoạt động tín dụng ............................................................51
4.5 Phân tích các hình thức rủi ro làm ảnh hưởng đến hoạt động tín dụng tại
Chi nhánh..........................................................................................................54
4.6 Phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến hoạt động tín dụng .........................55
4.7 Phân tích những thuận lợi, khó khăn, cơ hội, thử thách và những mặt mạnh

và khuyết điểm của Ngân hàng..... ....................................................................57
CHƯƠNG 5: MỘT SỐ BIỆN PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG HOẠT
ĐỘNG TÍN DỤNG TẠI NGÂN HÀNG TMCP SÀI GÒN THƯƠNG TÍN - CHI
NHÁNH............................................................................................................63
5.1 Biện pháp tổ chức thực hiện .................................................................... 63
5.2 Về công tác huy động ...............................................................................63
5.3 Về hoạt động tín dụng ............................................................................. 64
5.4 Về công tác nhân sự................................................................................. 65
5.5 Về giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động ......................................66
5.6 Về chiến lược kinh doanh ........................................................................66
viii

CHƯƠNG 6: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ .................................................... 67
6.1. KẾT LUẬN ........................................................................................... 67
6.2. KIẾN NGHỊ .......................................................................................... 68
6.2.1 Đối với Ngân hàng TMCP Sài Gòn Thương Tín – Chi nhánh Hậu
Giang ................................................................................................................68
6.2.2 Đối với chính quyền địa phương ......................................................69
6.2.3. Đối với ngân hàng cấp trên...............................................................69
6.2.4. Đối với ngân hàng Nhà nước ...........................................................70
TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................... 71

ix

DANH MỤC BẢNG


Trang

Bảng 1: Kết quả hoạt động kinh doanh tại Ngân hàng TMCP Sài Gòn
Thương Tín – Chi nhánh Hậu Giang qua 3 năm 2007 – 2009 ............................22
Bảng 2: Vốn huy động phân theo thời hạn.........................................................26
Bảng 3: Vốn huy động phân theo hình thức huy động ...................................... 28
Bảng 4: Doanh số cho vay theo thời hạn............................................................30
Bảng 5: Doanh số cho vay theo loại hình kinh tế ...............................................32
Bảng 6: Doanh số cho vay theo ngành kinh tế ...................................................34
Bảng 7: Doanh số cho vay theo địa bàn .............................................................36
Bảng 8: Doanh số thu nợ theo thời hạn............................................................. 37
Bảng 9: Doanh số thu nợ theo loại hình kinh tế .................................................38
Bảng 10: Doanh số thu nợ theo ngành kinh tế ...................................................39
Bảng 11: Doanh số thu nợ theo địa bàn .............................................................41
Bảng 12: Dư nợ phân theo thời hạn ...................................................................42
Bảng 13: Dư nợ phân theo loại hình kinh tế.......................................................43
Bảng 14: Dư nợ phân theo ngành kinh tế...........................................................44
Bảng 15: Dư nợ phân theo địa bàn.....................................................................45
Bảng 16: Nợ xấu phân theo thời hạn..................................................................46
Bảng 17: Nợ xấu phân theo loại hình kinh tế .....................................................47
Bảng 18: Nợ xấu phân theo ngành kinh tế .........................................................48
Bảng 19: Nợ xấu phân theo địa bàn ...................................................................49
Bảng 20: Dự phòng rủi ro theo từng nhóm nợ ...................................................50
Bảng 21: Hiệu quả sử dụng vốn tại ngân hàng...................................................52

x

DANH MỤC HÌNH

Trang
Hinh 1: Sơ đồ tổ chức của Ngân hàng TMCP Sài Gòn

Thương Tín Chi nhánh Hậu Giang ....................................................................17
Hình 2: Biểu đồ biểu hiện kết quả hoạt động kinh doanh
tại Ngân hàng qua 3 năm 2007– 2009................................................................22
Hình 3: Đồ thị biểu diển nợ xấu phân theo loại hình kinh tế ..............................47

xi

DANH MỤC NHỮNG TỪ VIẾT TẮT


SACOMBANK: Ngân hàng Thương mại cổ phần Sài Gòn Thương Tín
TMCP: Thương mại cổ phần
VQVTD: Vòng quay vốn tín dụng
KTNQ: Kế toán ngân quỹ
PGD : Phòng giao dịch
HC: Hành chánh
VND: Việt Nam đồng
VHĐ: Vốn huy động
TCTD: Tổ chức tín dụng
UBND: Ủy ban nhân dân
TD: Tín dụng
NHNN: Ngân hàng Nhà nước
NHTM: Ngân hàng thương mại
CBNV: Cán bộ nhân viên

xii

TÓM TẮT ĐỀ TÀI

Đề tài “Phân tích hoạt động tín dụng và một số biện pháp nhằm nâng cao
chất lượng tín dụng tại Ngân hàng TMCP Sài GònThương Tín - Chi nhánh Hậu
Giang trong thời gian từ ngày 01 tháng 2 đến ngày 23 tháng 4 năm 2010.
Đề tài tập trung phân tích tình hình hoạt động tín dụng tại ngân hàng từ năm
2007 đến 2009.
Phương pháp chủ yếu dùng để phân tích trong đề tài là phương pháp so sánh
để thấy được tốc độ tăng trưởng của các chỉ số tín dụng và xu hướng phát triển
của các chỉ số này trong những năm tới.
Phân tích các chỉ số đánh giá chất lượng tín dụng của ngân hàng để tìm ra
các nguyên nhân hạn chế trong hoạt động tín dụng. Từ đó đưa ra các giải pháp
giúp cho họạt động tín dụng của ngân hàng đạt chất lượng cao hơn trong những
năm tới.
Việc phân tích tín dụng được phân tích theo các hướng: theo thời hạn, theo
loại hình kinh tế, theo ngành kinh tế, theo địa bàn.
Qua phân tích cho thấy ngân hàng hoạt động đều mang lại lợi nhuận trong
những năm qua. Ta thấy ngân hàng tập trung cho vay đối với các ngành thế mạnh
của Tỉnh như: Thương mại, Xây dựng,.. ngân hàng đẩy mạnh phát triển ngành
dịch vụ để góp phần đưa Tỉnh Hậu Giang ngày một phát triển. Đồng thời ngân
hàng cũng nỗ lực để đưa ngành nông nghiệp ngày càng tốt hơn trong những năm
tới.

xiii

CHƯƠNG 1
GIỚI THIỆU

1. Lý do chọn đề tài
Đất nước ta đang trong quá trình hội nhập, đổi mới và phát triển, nền
kinh tế Việt Nam có nhiều chuyển biến tích cực, đời sống kinh tế ngày một nâng

cao. Để đạt được những thành tựu đó, có sự đóng góp không nhỏ của ngành ngân
hàng. Ngành ngân hàng với vai trò là “người đi vay” và “người cho vay” đã có
những chính sách đổi mới tích cực phù hợp với tình hình thực tiễn, huy động tối
đa các nguồn tiền nhàn rỗi đưa vào lưu thông để phát triển sản xuất. Việc tạo lập
nguồn vốn không những giúp cho Ngân hàng tổ chức được mọi hoạt động kinh
doanh mà còn góp phần quan trọng trong việc đầu tư phát triển sản xuất kinh
doanh của mọi doanh nghiệp nói riêng cũng như sự phát triển của toàn bộ nền
kinh tế nói chung. Bên cạnh đó, với vai trò là nhà cung cấp vốn tín dụng, điều mà
các Ngân hàng quan tâm nhất là khả năng bảo tồn vốn để tái đầu tư.
Tín dụng là một hoạt động kinh doanh chủ yếu và đem lại lợi nhuận
cao nhất đối với tất cả các Ngân hàng. Đồng thời hoạt động tín dụng còn nói lên
qui mô phát triển kinh tế của Ngân hàng thông qua doanh số cho vay, doanh số
thu nợ, dư nợ...Tuy nhiên, qua thực tế cho thấy hoạt động tín dụng của Ngân
hàng còn tiềm ẩn nhiều rủi ro và những rủi ro này lại bắt nguồn từ nhiều nguyên
nhân khác nhau. Để hoạt động kinh doanh ổn định phát triển, đảm bảo có hiệu
quả nhưng hạn chế rủi ro trước tiên phải thông qua việc phân tích tín dụng là mục
tiêu không thể thiếu đối với hoạt động tín dụng của tất cả các Ngân hàng.
Là một Ngân hàng thương mại hoạt động kinh doanh theo cơ chế cạnh
tranh của thị trường. Ngân hàng TMCP Sài Gòn Thương Tín – Chi nhánh Hậu
Giang cũng đã đưa việc phân tích tín dụng lên hàng đầu để đảm bảo kinh doanh
có hiệu quả và khả năng bảo tồn vốn để tái đầu tư.
Từ nhận thức được tầm quan trọng của vấn đề nên em chọn đề tài:
“Phân tích hoạt động tín dụng và một số biện pháp nhằm nâng cao chất lượng
tín dụng tại Ngân hàng TMCP Sài GònThương Tín - Chi nhánh Hậu Giang”

1

làm đề tài cho luận văn tốt nghiệp của mình và để hiểu sâu hơn về lĩnh vực tín
dụng đối với sự phát triển của đời sống xã hội.

2. Mục tiêu nghiên cứu
2.1. Mục tiêu chung
Đề tài phân tích tình hình hoạt động tín dụng tại Ngân hàng TMCP Sài
Gòn Thương Tín – Chi nhánh Hậu Giang, đánh giá những điểm mạnh, điểm yếu,
những lợi thế và những khó khăn, vướng mắc để từ đó đưa ra các giải pháp nâng
cao hiệu quả hoạt động tín dụng của Chi nhánh.
2.2. Mục tiêu cụ thể
Với mục tiêu nhằm nâng cao chất lượng hoạt động của Chi nhánh nói
chung và nâng cao chất lượng hoạt động tín dụng nói riêng, xác định thị trường
tiềm năng, có khả năng phát triển, tiếp tục mở rộng đầu tư cho vay có hiệu quả
đối với các thành phần kinh tế, ngành kinh tế. Đề tài chủ yếu tập trung phân tích
các vấn đề sau:
- Phân tích hoạt động tín dụng tại Ngân hàng TMCP Sài Gòn Thương Tín –
Chi nhánh Hậu Giang qua 3 năm.
- Phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến hoạt động tín dụng tại Ngân hàng
TMCP Sài Gòn Thương Tín – Chi nhánh Hậu Giang qua 3 năm.
- Đề ra một số giải pháp nhằm góp phần nâng cao chất lượng hoạt động tín
dụng tại Ngân hàng TMCP Sài Gòn Thương Tín - Chi nhánh Hậu Giang.
3. Phạm vi nghiên cứu
3.1 Không gian
- Đề tài được nghiên cứu tại Ngân hàng TMCP Sài Gòn Thương Tín – Chi
nhánh Hậu Giang.
3.2 Thời gian
- Số liệu được thu thập từ năm 2007 đến năm 2009 tại Ngân hàng TMCP Sài
Gòn Thương Tín – Chi nhánh Hậu Giang.
3.3 Đối tượng nghiên cứu
Hoạt động tín dụng tại Ngân hàng TMCP Sài Gòn Thương Tín – Chi nhánh
Hậu Giang.

2

CHƯƠNG 2
PHƯƠNG PHÁP LUẬN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
2.1 PHƯƠNG PHÁP LUẬN
2.1.1 Tổng quan về Ngân hàng thương mại
2.1.1.1 Khái niệm về Ngân hàng thương mại
Để hiểu một cách đơn giản, Ngân hàng thương mại ra đời và phát triển
gắn liền với nền sản xuất hàng hoá, nó kinh doanh loại hàng hoá đặc biệt đó là
“tiền tệ ”. Thực tế các Ngân hàng thương mại kinh doanh “quyền sử dụng vốn
tiền tệ”. Nghĩa là Ngân hàng thương mại nhận tiền gửi của công chúng, của các
tổ chức kinh tế - xã hội và sử dụng số tiền đó để cho vay và làm phương tiện
thanh toán với những điều kiện ràng buộc là phải hoàn trả lại vốn gốc và lãi nhất
định theo thời hạn đã thoả thuận.
Theo pháp lệnh “các tổ chức tín dụng” (1990) của Việt Nam thì Ngân
hàng thương mại được định nghĩa như sau:
“Ngân hàng thương mại là một tổ chức kinh doanh tiền tệ mà hoạt
động chủ yếu và thường xuyên là nhận tiền gửi của khách hàng với trách nhiệm
hoàn trả và sử dụng số tiền đó để cho vay, thực hiện nghiệp vụ chiết khấu và làm
phương tiện thanh toán”.
2.1.1.2 Các nghiệp vụ chủ yếu của Ngân hàng thương mại
a) Nghiệp vụ huy động vốn
Để đáp ứng được nhu cầu vốn cho sự phát triển chung của nền kinh tế
thì việc tạo lập vốn cho Ngân hàng là vấn đề quan trọng hàng đầu trong hoạt
động kinh doanh của các Ngân hàng thương mại. Nghiệp vụ huy động vốn được
thực hiện thông qua hành vi mở tài khoản để thực hiện thanh toán cho khách
hàng hoặc huy động các loại tiển gửi định kỳ có lãi. Đồng thời đây cũng là hoạt
động chủ yếu, thường xuyên và khởi đầu cho các hoạt động của Ngân hàng
thương mại và thực hiện chức năng trung gian tài chính. Với việc đáp ứng nhu
cầu gửi tiền của khách hàng, Ngân hàng thương mại đã đa dạng hoá các loại hình

hoạt động, tập trung lại gồm các hình thức sau:
 Tiền gửi thanh toán
3

Tiền gửi thanh toán là các khoản tiền gửi của tổ chức kinh tế, cá nhân
gửi vào khi có nhu cầu thanh toán qua Ngân hàng. Ngân hàng không nhằm mục
đích sinh lời mà nhằm đảm bảo an toàn và thực hiện các khoản chi trả trong hoạt
động sản xuất kinh doanh và tiêu dùng. Do vậy, tiền gửi thanh toán là tiền gửi
không kỳ hạn, khách hàng có thể rút tiền hoặc ra lệnh chi bất cứ lúc nào mà
không cần phải báo trước cho Ngân hàng. Mặt khác, loại tiền gửi này lãi suất
thường thấp vì Ngân hàng không chủ động trong công tác cho vay.
 Tiền gửi có kỳ hạn
Là loại tiền gửi mà khi khách hàng gửi tiền vào có sự thoả thuận về
thời hạn rút vốn giữa Ngân hàng và khách hàng. Tuy nhiên, trên thực tế do yếu tố
cạnh tranh, để thu hút tiền gửi các Ngân hàng thường cho phép khách hàng đựoc
rút tiền ra trước thời hạn nhưng không được hưởng lãi suất hoặc chỉ được hưởng
một mức lãi suất thấp hơn.
Tiền gửi có kỳ hạn là nguồn vốn mang tính ổn định, Ngân hàng có thể
sử dụng loại tiền này một cách chủ động làm nguồn vốn kinh doanh. Vì vậy để
thu hút nhiều khách hàng gửi tiền, Ngân hàng đã đa dạng hoá các kỳ hạn khác
nhau trên nguyên tắc kỳ hạn càng dài thì lãi suất càng cao, nhằm ổn định nguồn
vốn kinh doanh.
 Tiền gửi tiết kiệm
Tiền gửi tiết kiệm là khoản tiền mà khách hàng gửi vào Ngân hàng
nhằm mục đích tích luỹ, hưởng lãi và thực hiện kế hoạch chi tiêu nào đó trong
tương lai. Đây là hình thức huy động truyền thống của Ngân hàng. Tiền gửi tiết
kiệm bao gồm các loại sau: tiền gửi tiết kiệm không kỳ hạn, tiền gửi tiết kiệm có
kỳ hạn.
Ngoài các hình thức tiết kiệm trên, Ngân hàng còn có thể phát hành

chứng chỉ tiền gửi, kỳ phiếu ngân hàng...để huy động vốn phù hợp với kế hoạch
sử dụng vốn.
b) Nhóm nghiệp vụ tín dụng
Nghiệp vụ tín dụng là một nghiệp vụ quan trọng và chiếm tỷ trọng lớn
trong toàn bộ tài sản của Ngân hàng. Khi nền kinh tế phát triển, nhu cầu vốn kinh
doanh trong xã hội ngày càng nhiều thì vai trò của tín dụng ngày càng quan

4

trọng. Ngân hàng thương mại đáp ứng nhu cầu vốn của nền kinh tế thông qua các
nghiệp vụ tín dụng sau:
 Nghiệp vụ tín dụng ngắn hạn
- Tín dụng trả góp
Tín dụng trả góp là hình thức cấp tín dụng mà khách hàng được trả dần
số tiền theo định kỳ đã thoả thuận trong hợp đồng tín dụng. Thông thường nghiệp
vụ này gắn liền với cho vay tiêu dùng. Do đó, nó có quan hệ chặt chẽ với việc
mua bán hàng hoá. Tín dụng trả góp thường được áp dụng đối với những người
có thu nhập ổn định.
- Tín dụng bằng chữ ký: có 3 loại
+ Tín dụng chấp nhận
Tín dụng chấp nhận là việc Ngân hàng đứng ra thực hiện nghiệp vụ
chấp nhận thương phiếu cho khách hàng, tức là xác nhận việc đảm bảo thanh
toán của người trả tiền thương phiếu. Người phát hành thương phiếu sau khi
được Ngân hàng chấp nhận có thể sử dụng thương phiếu làm phương tiện chi trả
hoặc chiết khấu tại Ngân hàng. Ở nghiệp vụ này, Ngân hàng là chủ thể cho mượn
uy tín của mình để khách hàng được vay vốn.
+ Tín dụng chứng từ
Tín dụng chứng từ vừa là một phương thức thanh toán quốc tế vừa là
nghiệp vụ tín dụng, vì khi Ngân hàng mở thư tín dụng cho khách hàng của mình

là nhà nhập khẩu thì nhà xuất khẩu ở nước ngoài đã nhận được sự cam kết thanh
toán của Ngân hàng khi họ xuất trình những chứng từ thanh toán phù hợp với
những quy định trong thư tín dụng
+ Tín dụng bảo lãnh
Tín dụng bảo lãnh là sự cam kết của Ngân hàng sẽ thực hiện nghiệp vụ
thay cho người được bảo lãnh nếu người này không thực hiện nghĩa vụ. Điều này
được thể hiện bằng văn bản do Ngân hàng phát hành gọi là chứng từ thư bảo
lãnh. Hiện nay, có rất nhiều loại bảo lãnh như: bảo lãnh dự thầu, bảo lãnh thanh
toán, bảo lãnh thuế quan...

5

-

Tín dụng ứng trước
Tín dụng ứng trước là một thể thức cho vay được thực hiện trên cơ sở

hợp đồng tín dụng, trong đó khách hàng được sử dụng một mức cho vay trong
một thời hạn nhất định.
- Chiết khấu thương phiếu
Chiết khấu thương phiếu là một nghiêp vụ tín dụng ngắn hạn được
thực hiện dưới hình thức khách hàng chuyển quyền sở hửu thương phiếu chưa
đáo hạn cho Ngân hàng để nhận được một số tiền bằng mệnh giá của thương
phiếu trừ đi lãi suất chiết khấu và hoa hồng phí.
- Thấu chi
Thấu chi là một nghiệp vụ tín dụng trong đó khách hàng được Ngân
hàng cho phép sử dụng số tiền vượt quá số dư thực có trên tài khoản tiền gửi
trong một giới hạn thỏa thuận có ghi trong hợp đồng tín dụng.
- Bao thanh toán

Bao thanh toán là nghiệp vụ do một công ty con “Factor” của Ngân
hàng đưa ra nhằm giúp các doanh nghiệp bán đi những khoản nợ hiện có của
mình để thu tiền. Những khoản nợ mà “Factor” mua thường theo nguyên tắc
miễn truy đòi. “Factor” sẽ có trách nhiệm đối với việc kiểm soát toàn bộ tín
dụng, thu hồi nợ và công việc kế toán bán hàng.
 Nghiệp vụ tín dụng trung và dài hạn
Nghiệp vụ tín dụng trung và dài hạn có thời hạn hoàn vốn dài (trung
hạn trên 1 năm đến 5 năm, dài hạn có thời gian trên 5 năm). Ngân hàng thương
mại cho vay vốn trung và dài hạn thông qua hai hình thức cơ bản:
- Cho vay đầu tư dự án
Là hình thức Ngân hàng thương mại cấp phát tín dụng trên cơ sở thẩm
định tính khả thi của các dự án đã được xem xét phê duyệt theo đúng trình tự phê
duyệt.
Dự án đầu tư trung và dài hạn của khách hàng là một bộ phận quan
trọng trong tổng thể các dự án đầu tư của nền kinh tế quốc dân. Tuy nhiên phải
đảm bảo yêu cầu sau: phải là một công trình nghiên cứu khoa học có mục tiêu cụ
thể và có tính khả thi cao, phù hợp với định hướng phát triển kinh tế xã hội của

6

đất nước, vốn vay phải được sử dụng đúng mục đích, có hiệu quả và đảm bảo khả
năng hoàn vốn.
- Cho thuê tài chính
Cho thuê tài chính là một hoạt động cho vay trung và dài hạn thông
qua việc cho thuê máy móc, thiết bị và các động sản khác trên cơ sở hợp đồng tín
dụng thuê mua. Bên cho thuê cam kết mua máy móc thiết bị và các động sản theo
yêu cầu của bên thuê; bên đi thuê được sử dụng tài sản thuê và thanh toán tiền
thuê trong suốt thời hạn thuê đã được hai bên thoả thuận và không được hủy bỏ
hợp đồng trước thời hạn.

Ngoài hai hình thức tín dụng trung và dài hạn trên, Ngân hàng thương
mại còn thực hiện các nghiệp vụ khác như: cho vay tham dự, cho vay góp vốn,
cho vay bằng vốn nhận uỷ thác, bảo lãnh vay trung và dài hạn nước ngoài.
c) Nhóm nghiệp vụ khác
Trong nền kinh tế thị trường, sản xuất ngày càng phát triển, vi mô sản
xuất và phạm vi hoạt động của các doanh nghiệp ngày càng mở rộng. Để đáp ứng
nhu cầu này, các Ngân hàng thương mại không ngừng mở rộng và nâng cao chất
lượng nghiệp vụ như: nghiệp vụ thanh toán quốc tế, nghiệp vụ kinh doanh ngoại
tệ, dịch vụ uỷ thác... thông qua những hình thức này giúp cho Ngân hàng mở
rộng được các quan hệ với các doanh nghiệp và Ngân hàng nước ngoài, nâng cao
uy tín Ngân hàng trên thị trường quốc tế. Đồng thời nhấn mạnh tầm quan trọng
của các Ngân hàng thương mại trong nền kinh tế thị trường, góp phần quan trọng
vào việc phát triển kinh tế xã hội thông qua các hoạt động của mình.
2.1.2 Những vấn đề liên quan đến đến hoạt động tín dụng của Ngân
hàng thương mại.
2.1.2.1 Khái niệm về tín dụng
Tín dụng là quan hệ kinh tế được biểu hiện dưới hình thái tiền tệ hay
hiện vật, trong đó người đi vay phải trả cho người cho vay cả gốc và lãi sau một
thời gian nhất định
2.1.2.2 Vai trò của tín dụng
Tín dụng là nghiệp vụ kinh doanh chủ yếu của Ngân hàng góp phần
quan trọng vào sự phát triển chung của nền kinh tế. Vì vậy tín dụng có các vai trò
chủ yếu sau đây:
7

- Đáp ứng nhu cầu về vốn để duy trì sản xuất được liên tục
- Thúc đẩy quá trình tập trung vốn và tập trung sản xuất
- Là công cụ tài trợ cho các ngành kinh tế phát triển
- Góp phần thúc đẩy các doanh nghiệp sử dụng vốn có hiệu quả.

2.1.2.3 Bản chất tín dụng
Tín dụng tồn tại trong nhiều phương thức sản xuất khác nhau. Ở mỗi
phương thức, tín dụng biểu hiện ra bên ngoài là sự vai mượn tạm thời một vật
hoặc một số tiền tệ. Quan hệ tín dụng dù vận động ở bất cứ phương thức nào thì
tín dụng cũng tồn tại 3 đặc điểm cơ bản:
- Chỉ thay đổi quyền sử dụng mà không thay đổi quyền sở hửu tín dụng
- Có thời hạn tín dụng được xác định do thoả thuận giữa người đi vay và
người cho vay
- Người sở hửu vốn tín dụng được nhận một phần thu nhập dưới hình
thức lợi tức
2.1.2.4 Nguyên tắc tín dụng
Khách hàng vay vốn Ngân hàng phải tuân thủ hai nguyên tắc sau:
- Tiền vay được sử dụng đúng mục đích đã thoả thuận trên hợp đồng tín
dụng.
- Tiền vay phải được hoàn trả đầy đủ cả gốc và lãi đúng hạn đã thỏa thuận
trên hợp đồng tín dụng.
2.1.2.5 Hợp đồng tín dụng
Hợp đồng tín dụng là hợp đồng kinh tế mang tính chất dân sự, được ký kết
giữa Ngân hàng với một pháp nhân hay thể nhân vay vốn để đầu tư hay sử dụng
vốn cho một mục đích hợp pháp nào đó.
Đây là một văn bản có tính pháp lý cao đối với hoạt động tín dụng của
Ngân hàng. Ngân hàng luôn quan tâm đến tình hình hoạt động kinh doanh của
khách hàng. Mọi biểu hiện suy giảm trong quản lý và kết quả kinh doanh yếu
kém của khách hàng đều dẫn đến hành động điều chỉnh kịp thời của Ngân hàng.
2.1.2.6 Điều kiện cho vay
Các khách hàng muốn được vay vốn Ngân hàng phải có các điều kiện
sau đây:

8

- Có năng lực pháp luật dân sự, năng lực hành vi dân sự và chịu trách
nhiệm dân sự theo quy định của pháp luật.
- Mục đích sử dụng vay vốn hợp pháp
- Có khả năng tài chính đảm bảo trả nợ trong thời hạn cam kết
- Có dự án đầu tư, phương án sản xuất kinh doanh, dịch vụ khả thi và có
hiệu quả.
- Thực hiện quy định về bảo đảm tiền vay theo quy định của chính phủ
và hướng dẫn của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam.
2.1.2.7 Đối tượng cho vay của Ngân hàng
 Ngân hàng cho vay các đối tượng sau:
- Giá trị vật tư, hàng hoá, máy móc, thiết bị và các khoản chi phí để
khách hàng thực hiện các dự án sản xuất, kinh doanh dịch vụ...
- Số tiền vay trả cho các tổ chức tín dụng trong thời gian thi công chưa
bàn giao và đưa tài sản cố định vào sử dụng đối với cho vay trung và dài hạn để
đầu tư tài sản cố định mà khoản lãi được tính trong giá trị tài sản cố định đó.
 Ngân hàng không cho vay các đối tượng sau:
- Số tiền thuế phải nộp
- Số tiền để trả nợ gốc và lãi vay cho các tổ chức tín dụng khác
- Số tiền vay trả cho chính tổ chức tín dụng cho vay vốn
2.1.2.8 Bảo đảm tín dụng
Bảo đảm tín dụng là một phương tiện tạo cho chủ Ngân hàng có một sự
đảm bảo rằng sẽ có một nguồn vốn khác để hoàn trả hay bảo chi nếu công việc
cho vay bị phá sản.
Có 2 hình thức bảo đảm tín dụng:
+ Đảm bảo đối nhân: là một hợp đồng, qua đó một người (người bảo
lãnh), cam kết với Ngân hàng rằng sẽ thực hiện nghĩa vụ trả nợ cho Ngân hàng
trong trường hợp khách hàng vay vốn mất khả năng trả nợ.
+ Đảm bảo đối vật: là hình thức xác định những cơ sở pháp lý để Ngân
hàng có được những quyền hạn nhất định đối với tài sản của khách hàng vay,

nhằm tạo ra nguồn thu nợ thứ 2 khi người mắc nợ không trả hay không có khả
năng trả nợ.

9

2.1.2.9 Lãi suất tín dụng
Lãi suất tín dụng là tỷ lệ phần trăm giữa tổng số lợi tức thu được so với số
vốn bỏ ra ban đầu của chủ sở hữu trong một khoảng thời gian xác định.
2.1.2.10 Rủi ro tín dụng
Rủi ro tín dụng là khả năng xảy ra tổn thất trong hoạt động ngân hàng của
tổ chức tín dụng do khách hàng không thực hiện hoặc không có khả năng thực
hiện nghĩa vụ của mình theo cam kết. Hay nói cách khác rủi ro tín dụng là rủi ro
xảy ra khi xuất hiện những biến cố không lường trước được do nguyên nhân chủ
quan hay khách quan mà khách hàng không trả được nợ cho Ngân hàng một cách
đầy đủ cả gốc và lãi khi đến hạn, từ đó tác động xấu đến hoạt động tín dụng và có
ảnh hưởng xấu đến tình hình tài chính của Ngân hàng - đây là loại rủi ro lớn nhất,
thường xuyên xảy ra và thường gây ra hậu quả nặng nề nhất.
2.1.3 Phân loại nợ, nợ quá hạn, nợ xấu
2.1.3.1 Phân loại nợ
Dư nợ cho vay tại tổ chức tín dụng được phân thành 5 nhóm như sau:
- Nhóm 1 (nợ đủ tiêu chuẩn) bao gồm:
+ Các khoản nợ trong hạn mà tổ chức tín dụng đánh giá có đủ khả
năng thu hồi đầy đủ cả gốc và lãi đúng hạn.
- Nhóm 2 (nợ cần chú ý) bao gồm:
+ Các khoản nợ quá hạn dưới 90 ngày.
+ Trường hợp khách hàng có nhiều hơn một khoản nợ với tổ chức
tín dụng mà có bất kỳ khoản nợ bị chuyển sang nhóm nợ có rủi ro cao hơn thì bắt
buộc phải phân loại các khoản nợ còn lại của khách hàng đó vào các nhóm nợ có
rủi ro cao hơn tương ứng với mức độ rủi ro.

- Nợ nhóm 3 (nợ dưới tiêu chuẩn) bao gồm:
+ Các khoản nợ quá hạn từ 90 ngày đến 180 ngày.
+ Các khoản nợ thời hạn trả nợ quá hạn dưới 90 ngày theo thời hạn
đã được cơ cấu lại.
- Nợ nhóm 4 (nợ nghi ngờ) bao gồm:
+ Các khoản nợ quá hạn từ 181 ngày đến 360 ngày.
+ Các khoản nợ được phân vào nhóm 4 theo quy định như tại mục
3 của nợ nhóm 3.
10

- Nợ nhóm 5 (nợ có khả năng mất vốn) bao gồm:
+ Các khoản nợ quá hạn từ trên 360 ngày.
+ Các khoản nợ chờ xử lý rủi ro.
+ Các khoản nợ khác được phân vào nhóm 5 theo như quy định tại
mục 3 của nợ nhóm 3.
2.1.3.2 Nợ quá hạn, nợ xấu
- Nợ quá hạn: là khoản nợ mà một phần hoặc toàn bộ nợ gốc và/ hoặc lãi
đã quá hạn.
- Nợ xấu (NPL): là khoản nợ thuộc nhóm 3, 4 và 5 (theo quy định của
Ngân hàng Nhà nước). Tỷ lệ nợ xấu trên tổng dư nợ là tỷ lệ đánh giá chất lượng
tín dụng của tổ chức tín dụng.
2.1.4 Một số chỉ tiêu đánh giá hoạt động tín dụng
2.1.4.1 Hệ số thu nợ (lần)
Hệ số thu nợ là chỉ tiêu đánh giá khả năng thu hồi nợ từ việc cho vay của
Ngân hàng đối với khách hàng. Hệ số thu nợ cao phản ánh công tác thu nợ tiến
triển tốt, rủi ro thấp còn ngược lại hệ số thu nợ thấp thì công tác thu nợ diễn ra
còn chậm, rủi ro cao.
Doanh số thu nợ
Hệ số thu nợ

=
Doanh số cho vay

2.1.4.2 Tỷ lệ dư nợ trên vốn huy động (%)
Chỉ tiêu này cho biết có bao nhiêu đồng vốn huy động tham gia vào dư
nợ, nó gián tiếp phản ánh khả năng huy động vốn tại địa phương của Ngân hàng.
Đồng thời cho biết khả năng cho vay của Ngân hàng với nguồn vốn huy động,
nếu tỷ lệ này cao thì vốn huy động tham gia vào dư nợ thấp, khả năng huy động
vốn của Ngân hàng so với cho vay chưa tốt và ngược lại chỉ tiêu này thấp cho
thấy vốn huy động tham gia vào dư nợ cao, khả năng huy động vốn của Ngân
hàng tốt.
Dư nợ
Tỷ lệ dư nợ trên vốn huy động

=

x 100%
Vốn huy động

11

PHÂN TÍCH HOẠT ĐỘNG tín DỤNG và một số GIẢI PHÁP NHẰM NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG tín DỤNG tại NGÂN HÀNG TMCP sài gòn THƯƠNG tín – CHI NHÁNH hậu GIANG

Tài liệu liên quan

Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về