I H C THÁI NGUYÊN
I H C NÔNG LÂM
NGUY N TH HOA
KHÓA LU N T T NGHI
H
o
Chuyên ngành
Khoa
Khóa h c
IH C
: Chính quy
: Khuy n nông
: Kinh t và Phát tri n nông thôn
: 2011 - 2015
Thái Nguyên -
2015
I H C THÁI NGUYÊN
I H C NÔNG LÂM
NGUY N TH HOA
KHÓA LU N T T NGHI
H
o
Chuyên ngành
L p
Khoa
Khóa h c
Giáo viên h ng d n
IH C
: Chính quy
: Khuy n nông
: Khuy n nông 43
: Kinh t và Phát tri n nông thôn
: 2011 - 2015
: ThS. Bùi Th Minh Hà
Thái Nguyên -
2015
i
L IC
V i t m lòng bi
cg il ic
n Ban
i h c Nông Lâm Thái Nguyên, Ban ch nhi m khoa Kinh t và Phát
tri n Nông thôn, các th
c nh
c bi
n cô giáo Bùi Th Minh Hà
cg il ic m
n tình ch b
ng d n
tôi trong su t quá trình nghiên c u và th c hi n khóa lu n này.
c khóa lu
cg il ic
n U ban nhân dân xã Thu n Thành, các h dân t i 3 xóm Xây Tây, Lai 1 và xóm Chùa
1
p cho tôi nh ng ngu
c u, tôi nh
c s quan tâm, s
u h t s c quý báu. Trong su t quá trình nghiên
ng viên, t o m
u ki n thu n l i v c v t ch t và
tinh th n c a g
cg il ic
n
nh ng t m lòng và s
Trong quá trình hoàn thành khóa lu
u c g ng. Tuy nhiên, khóa
lu n này không th tránh kh i nh ng thi u sót vì v y, tôi kính mong nh
góp ý c a các quý th y cô giáo và các b
khóa lu
c s ch b o,
c hoàn thi
Thái Nguyên,
Sinh viên th c hi n
Nguy n Th Hoa
5
ii
B ng 4.1. Tình hình phân b và s d
a xã Thu n Thành
n 2012 - 2014 ...............................................................................23
B ng 4.2. Tình hình s h , nhân kh
ng c a xã Thu n Thành
n 2012 - 2014 ...............................................................................26
B ng 4.3. S l
ng ho
ng khuy n nông t i xã Thu
B ng 4.4. Danh sách các h c n nghèo có nhu c u vay v
B ng 4.5. Các c a hàng cung c
B ng 4.6. M
............31
....................34
a bàn xã Thu n Thành .................35
i ch t l
ng nhu c u c a DVKN ..................37
B
m c b n c a các nhóm h
B ng 4.8. M
quan tâm c a ng
u tra ..............................................39
n các ch
n nông......44
B ng 4.9. Th c tr ng ti p c n DV tín d ng c a các h nông dân ............................48
B
ti p c n thông tin khuy n nông c a h nông dân
xã Thu n Thành ........................................................................................50
B ng 4.11. T l h nông dân áp d ng TBKT vào s n xu t.....................................52
B
p c n DVKN t nhân c a h nông dân
xã Thu n Thành ........................................................................................53
B ng 4.13: B ng phân bi t hai lo i hình d ch v khuy n nông ................................54
iii
Hình 2.1: Vai trò c a khuy n nông trong chuy n giao công ngh . ............................5
Hình 2.2: Ti p c n theo mô hình chuy n giao ..........................................................11
Hình 4.1. M
tham gia c a ng
i dân trong các ch
Hình 4.2. Nhu c u c n thi t nh t c a ng
ng trình khuy n nông ....45
i dân khi tham gia ch
ng trình
khuy n nông .............................................................................................46
Hình.4.3. C c
h c v n nông dân ............................................................57
iv
: Ngh
CP
nh
: Chính ph
:
TBKT
: Ti n b k thu t
KHCN
: Khoa h c công ngh
CBKN
: Cán b khuy n nông
DVKN
: D ch v khuy n nông
KN
: Khuy n nông
ih c
KHKT
: Khoa h c k thu t
SXNN
: S n xu t nông nghi p
DV
: D ch v
: Ho
ng khuy n nông
MHTD
: Mô hình trình di n
BVTV
: B o v th c v t
UBND
v
L I C M N ............................................................................................................. i
......................................................................................... ii
......................................................................................... iii
DANH M C CÁC T
VI T T T .......................................................................... iv
...................................................................................................................v
Ph n 1: M
tv
U ......................................................................................................1
............................................................................................................1
1.2. M c tiêu và yêu c u c
tài .............................................................................2
1.2.1. M c tiêu t ng quát ............................................................................................2
1.2.2. M c tiêu c th ..................................................................................................2
1.2.3. Yêu c u..............................................................................................................2
tài.................................................................................................3
c .....................................................................................3
c ti n .....................................................................................3
Ph n 2: T NG QUAN TÀI LI U ...........................................................................4
2.1. C s khoa h c.....................................................................................................4
2.1.1. Công tác khuy n nông.......................................................................................4
2.1.1.1. Khái ni m khuy n nông .................................................................................4
2.1.1.2. Vai trò, nhi m v c a khuy n nông ...............................................................5
2.1.1.3. Ch
a khuy n nông ..........................................................................6
2.1.1.4. M c tiêu c a khuy n nông .............................................................................7
2.1.1.5. N i dung ho
ng c a khuy n nông ...........................................................7
2.1.2. Khái ni m v ti p c n d ch v khuy n nông.....................................................9
2.1.2.1. D ch v khuy n nông .....................................................................................9
2.1.2.2. Ti p c n và ti p c n d ch v khuy n nông...................................................11
2.1.2.3. Kh
p c n d ch v khuy n nông ......................................................13
2.2. Th c ti n v ti p c n d ch v khuy n nông v i phát tri n nông thôn trong và
ngoài n
c .................................................................................................................13
2.2.1. Ti p c n d ch v khuy n nông c a m t s n
c trên th gi i ........................13
vi
2.2.2. Ho
ng ti p c n d ch v khuy n nông t i Vi t Nam ..................................15
2.2.3. Ho
ng ti p c n d ch v khuy n nông t i Thái Nguyên.............................17
Ph
NG, N
it
U......18
ng và ph m vi nghiên c u......................................................................18
m và th i gian ti n hành .........................................................................18
3.3. N i dung nghiên c u ..........................................................................................18
3.4. Ph
ng pháp nghiên c u và các ch tiêu theo dõi..............................................18
3.4.1. Ph
ng pháp thu th p thông tin ......................................................................18
3.4.2. Ph
ng pháp chuyên gia .................................................................................19
3.4.3. Ph
ng pháp x lý thông tin, s li u ..............................................................20
3.4.4. Ph
ng pháp phân tích s li u ........................................................................20
Ph n 4: K T QU NGHIÊN C U VÀ TH O LU N .......................................21
4.1.
4.1.1.
a bàn nghiên c u.............................................................................21
u ki n t nhiên ...........................................................................................21
4.1.1.1. V
a hình ....................................................................................21
4.1.1.2. Th i ti t, khí h u, th
..........................................................................21
4.1.1.3. Th nh
............................................................22
4.1.2. Các ngu n tài nguyên......................................................................................24
t..............................................................................................24
4.1.2.2. Tài nguyên n
c...........................................................................................24
4.1.2.3. Tài nguyên r ng ...........................................................................................24
....................................................................................24
4.1.3.
u ki n kinh t xã h i c a xã Thu n Thành ................................................25
4.1.3.1. Dân s
ng.......................................................................................25
4.1.3.2. H th ng c s h t ng nông thôn c a xã Thu n Thành..............................27
4.1.3.3. Th c tr ng kinh t c a xã.............................................................................28
4.2. Th c tr ng cung c p các d ch v khuy n nông t i xã Thu n Thành .................30
4.2.1. C c u t ch c và các lo i hình d ch v khuy n nông....................................30
4.2.2. Các lo i hình d ch v khuy n nông t i xã Thu n Thành ................................31
4.2.2.1. D ch v khuy n nông nhà n
c ...................................................................31
4.2.2.2. D ch v khuy n nông t nhân ......................................................................35
vii
4.2.3. Ch t l
4.3. Kh
ng các d ch v khuy n nông t i xã Thu n Thành .............................37
p c n các d ch v khuy n nông c a h nông dân xã Thu n Thành ......39
u ki n ti p c n d ch v khuy n nông.........................................................39
u ki n ti p c n d ch v khuy n nông c a h nông dân ..........................39
u ki n ti p c n c a DVKN nhà n
c......................................................41
u ki n ti p c n DVKN c a khuy n nông t nhân ..................................42
4.3.2. Kh
p c n d ch v khuy n nông c a h nông dân..............................44
4.3.2.1. Kh
p c n các d ch v khuy n nông nhà n
c................................44
4.3.2.2. Kh
p c n DVKN t nhân ...............................................................49
p c n DVKN c a h nông dân xã Thu n Thành..........49
4.3.3.1. D ch v khuy n nông nhà n
c ...................................................................49
p c n d ch v khuy n nông t nhân ..........................52
4.3.3.3. So sánh hai lo i hình d ch v khuy n nông .................................................54
4.3.4. Thu n l
4.4. Các y u t
p c n DVKN c a h dân xã Thu n Thành .......55
nh h
ng
n kh
p c n d ch v khuy n nông c a
h nông dân ...............................................................................................................56
u ki n kinh t .............................................................................................56
4.4.2. Ngu n nhân l c ...............................................................................................56
a ch h ...........................................................................57
4.4.4. Các y u t khác ...............................................................................................58
4.5. M t s gi i pháp nâng cao kh
p c n d ch v khuy n nông c a h nông
dân xã Thu n Thành..................................................................................................58
Ph n 5: K T LU N VÀ KI N NGH ..................................................................60
5.1. K t lu n ..............................................................................................................60
5.2. Ki n ngh ............................................................................................................61
TÀI LI U THAM KH O
I. Tài li u ti ng vi t
II. Tài li u internet
PH L C
1
1.1.
, nông thôn luôn là
hóa
2
Yên,
-
nuôi.
1.2.
1.2.1.
xu
c nh ng gi i pháp nh
khuy n nông m t cách có hi u qu
t vi
ng kh
p c n các d ch v
phát tri n kinh t h nông dân xã Thu n Thành,
c tr ng ti p c n các d ch v khuy n nông
a bàn xã.
1.2.2.
- 2014.
-
-
-
3
-
-
1.3.
1.3.1.
-
1.3.2.
- Nâng cao kh
-
p c n d ch v khuy n nông, c i thi n kinh t h .
4
Khuy n nông là m t thu t ng
t cách chính xác vì khuy n
c t ch c b ng nhi u hình th
ph c v nhi u m
n
ng
m khác nhau v khuy
là m t s quan ni m v khuy n nông.
Thu t ng
ng c
h
m ts
i
d ng thu t ng này nh m m c tiêu m r ng
giáo d
nv i
i dân, do v
c hi u v
n khai, m
r ng, ph bi n, ph c p, làm lan truy n. N u ghép v i t
ch là khuy n nông.
tri
n khích - khuyên b o - lâm -
n
n khích m mang phát tri n nông nghi p.
Theo D. Mahony, 1987: Khuy
là m t ti n
trình c a vi c lôi kéo qu n chúng tham gia vào vi c tr ng và qu n lý cây tr ng m t
cách t nguy n.
Theo Thomas, khuy n nông là m t t t
liên quan t i s nghi p phát tri
i già, n
ch t t c các công vi c có
t h th ng giáo d c ngoài nhà
i tr h c b ng cách th c hành.
Theo Malla, 1989: Khuy n nông, khuy n lâm là làm vi c v i nông dân, l ng
nghe nh
u và giúp h t quy
nh gi i quy t l y v
chính c a h .
Qua r t nhi
- Khuy
c nh ng ho
tóm t t và hi u K
ng: Khuy n nông là khái ni
ng h tr s nghi p xây d ng và phát tri n nông thôn.
ch t t
5
- Khuy
p: Khuy n nông là m t ti n trình giáo d c
không chính th
các ho
i
ng c a nó là nông dân. Khuy n nông h tr phát tri n
ng s n xu t, nâng cao hi u qu
không ng ng c i thi n ch t
ng cu c s ng c
.[4]
a. Vai trò c a khuy n nông
- Khuy n nông có vai trò trong s nghi p phát tri n nông thôn
u ki
ng xã h
h
c ta hi n nay, trên 70% dân s s ng
nông thôn v i trên
s n xu t ra nh ng nông s n thi t y u cung c p cho toàn b xã
c, th c ph m, nguyên li u cho công nghi p ch bi n và s n xu t nông
nghi p chi m 37 - 40% giá tr s n ph m xã h i. Chính vì v y khuy n nông có vai trò
r t quan tr ng nh m th c hi n ch
s n xu t, c i thi
c góp ph
y m nh
i s ng nâng cao dân trí, xây d ng và phát tri n nông thôn.
- Khuy n nông có vai trò trong chuy n giao công ngh
Hi
c chuy
c áp d ng ph bi n là t ch c xây
d ng mô hình s n xu t. Thông qua các bu i t p hu n CBKN có th chuy n giao
tr c ti
n v i nông dân. Ho
chuy
n v i nông dân.
Nhà nghiên c u, Vi n
nghiên c
- Vai trò c a khuy
Khuy n nông
iv
c
Vai trò c a khuy n nông là r t quan tr ng vì v
ki n th
c và k
Nông dân
i CBKN ph
th c hi n t t công vi c c a mình.
M t cán b khuy n nông th c th s có nh ng vai trò r t quan tr
nông dân v nh ng m t sau:
y
iv i
6
o
Ng
i t ch c
o
ic v n
i cung c p
ib n
i thông tin
it
i qu n lý
u ki n
ng
i môi gi i
i tr ng tài
y chúng ta th y vai trò r t c
nghi p phát tri n nông thôn, vì v
i cán b khuy n nông trong s
i cán b khuy n nông ph i hi
a mình và luôn s
nh p vai m
ct m
ng, phân tích các v
n và linh ho t.
* Nhi m v c a khuy n nông
Công tác khuy n nông có r t nhi u nhi m v
n t p chung
ch y u vào các nhi m v sau:
-
n b khoa h c k thu
trang b ki n th c kinh nghi
a d án,
i dân.
- Cung c p nh
chính sách th
n s n xu
doanh thích h
i dân, giúp h l a ch
n xu t kinh
i hi u qu cao.
- Xây d ng mô hình trình di
c Nông - Lâm -
ng d n khuy n cáo k thu t cho nông dân
p.
- T o lòng tin và quy
KHKT m
ng có
nông dân m nh d n áp d ng nh ng ti n b
kinh doanh có hi u qu .
- T ch c tham quan thu th p thông tin, t ng k t kinh nghi m và có ý ki n
n v ng c
iv
n hình kinh t tiên ti n
c i ti n và ph n ánh v
liên quan ti p t c c i thi n và làm hoàn ch
- Xây d ng m
hu n khuy
i khuy
,b
ng nghi p v , t p
, xây d ng câu l c b khuy n nông,
t qu n và các nhóm h nông dân cùng s thích.
-
o, t p hu n nông dân: T ch c các khóa t p hu n, xây d ng mô hình,
tham quan, h i th
u b cho nông dân.
7
-
y, t
u ki
th c hi
xu
ng, sáng ki n và
ng sáng ki n c a h .
-
i truy n bá thông tin: Bao g m vi c x lý, l a ch n các thông tin
c n thi t, phù h p t các ngu
ph bi n cho nông dân giúp h cùng
nhau chia s và h c t p.
- Giúp nông dân gi i quy t các v
-
ng khuy n nông: Dân bi t, dân bàn, dân làm,
dân ki
ng l i.
- Ph i h p v i nông dân t ch c các th nghi m phát tri n k thu t m i,
ho c th nghi m ki m tra tính phù h p c a k t qu nghiên c u trên th
ng, t
cho vi c khuy n khích lan r ng.
- H tr nông dân v kinh nghi m qu n lý kinh t h
n quy
mô trang tr i.
- Tìm ki m và cung c p cho nông dân các thông tin v giá c , th
ng tiêu
th s n ph m.
M c tiêu c a khuy
n th c c a
c nh
c s ng. Khuy n nông không ch nh m
m c tiêu phát tri n kinh t
ng t i s phát tri n toàn di n c a b n thân
i nông dân và nâng cao ch
ng cu c s ng
Ngày 08/01/2010, Chính ph
khuy n nông thay th Ngh
khuy n nông, khuy
-B
nông thôn.
ban hành Ngh
nh s
-CP ngày 26/4/2005
- CP v
nh v
G m các n
ng, t p hu
o
- Thông tin tuyên truy n
+ Ph bi n ch
ng l i c
ng, chính sách, pháp lu t c a Nhà
c thông qua h th ng truy n thông và các t ch c chính tr xã h i.
8
+ Ph bi n ti n b khoa h c công ngh
n hình tiên ti n trong s n xu t
kinh doanh thông qua h th ng truy
i chúng, h i th o, tri n lãm và các
hình th c thông tin tuyên truy n khác; xu t b n n ph m khuy n nông.
+ Xây d ng và qu n lý d li u thông tin c a h th ng thông tin khuy n nông.
- Trình di n và nhân r ng mô hình
+ Xây d ng các mô hình trình di n v ti n b khoa h c và công ngh phù
h pv it
uc
i s n xu
ng c a ngành, các
mô hình th c hành s n xu t t t g n v i tiêu th s n ph m.
+ Xây d ng các mô hình ng d ng công ngh cao trong s n xu t nông nghi p.
+ Xây d ng mô hình t ch c, qu n lý s n xu t, kinh doanh nông nghi p hi u
qu và b n v ng.
+ Chuy n giao k t qu khoa h c và công ngh t các mô hình trình di n,
n hình s n xu t tiên ti n ra di n r ng.
-
n và d ch v khuy n nông
n và d ch v
c: Chính sách và pháp lu t liên quan
n phát tri n nông nghi p, nông thôn;
ch c, qu
ng d ng ti n b khoa h c và công ngh , t
t, ch
ng, an toàn v sinh th c ph m, gi m
giá thành, nâng cao s c c nh tranh c a s n ph m; Kh i nghi p cho ch trang tr i,
doanh nghi p v a và nh v l p d
ng v n, tuy n d
H
ng, l a ch n công ngh , tìm ki m th
ng tiêu th s n ph m, h
v
m m t b ng s n xu t, huy
ng;
ng b o hi m s n xu t, kinh doanh; Cung ng
p.
n và d ch v
n phát tri n nông nghi p, nông thôn.
- H p tác qu c t v khuy n nông
+ Tham gia th c hi n
p tác qu c t .
i kinh nghi m khuy n nông v i các t ch
t ch c qu c t
c ngoài và
nh c a pháp lu t Vi t Nam.
c.[7]
ngo i ng
i làm công tác khuy n
p tác qu c t
c t p kh o sát
9
- D ch v khuy n nông là m t lo t các ho
c th c hi n b
c và các t ch c cung c p các d ch v chuy n giao ki n th c và k
thu t s n xu t nông nghi p cho nông dân, góp ph n giúp cho h có th c i thi n,
phát tri n s n xu
i s ng và góp ph n vào l i ích chung c
D ch v khuy n nông xu t phát tr c ti p t nhu c u c
c.
i s n xu t và yêu c u
c c nh tranh c a ngành nông nghi p. B n hình th c chuy n giao
c quan tâm là thông tin tuyên truy n; b
ng, t p hu
o; xây d ng
mô hình và chuy n giao khoa h c công ngh .
a. Phân lo i d ch v khuy n nông
Trong n n kinh t
nghi
c ta hi n nay ch y u là phát tri n nông
ch v khuy
r
c phát tri n ngày m t
ng d ch v khuy n nông d
c l p,
ng d ch v khuy n nông d
t ng h
thu c vào nhu c
u ki n
t
ch
v khuy n nông không nh ng cung c p ki n th c k thu t v s n xu t nông nghi p
cho nông dân mà còn cung c p nh
gi ng và thu c tr sâu,... Khuy
u vào c n thi
t
n cho nông dân thông tin KHKT nói
chung và nh ng sáng ki n m i c
u nông nghi p nói riêng.
phân bi t có th chia d ch v khuy n nông thành hai lo i chính sau:
* D ch v khuy
c
D ch v khuy
ch
c là nh ng DVKN do h th ng khuy n nông
c cung c p, bao g m: cung c p v
n các mô hình s n xu t, mô hình trình di
h
ng b o hi m s n xu
u và
u
ng tiêu th s n ph m,
n d ch v
n phát
tri n nông nghi p, nông thôn.
* D ch v khuy
Xã h i ngày càng phát tri n nên d ch v khuy
bi n
c ta. Các lo i m t hàng v
p, máy móc
10
nông nghi p, gi ng v t nuôi cây tr ng, phân bón, thu c b o v th c v t... hi
i hóa trên th
bán ph bi
ng nông thôn. Có nhi u hình th c giao d ch mua
do t các c a hàng v
ho c là gi a các doanh nghi
i nh
p, các ch
um i
i nông dân c n m t hàng nông
nghi p. Hi n nay có nhi u doanh nghi
p các d ch v
v nông nghi p, d ch v khuy
n xây d ng các mô hình s n xu t, kinh
doanh trong nông nghi p, h
ng v i cá nhân, t ch
tri n khai các mô hình
trình di n, mô hình th nghi m trong nông nghi p, cung c p th
v t nuôi, gi ng cây tr ng, thi t k c
c nhu c u c
n
i, gi ng
n, trang tr
i nông dân. Giá c h p lý v i túi ti n c
ng nhanh
i dân.
b. N i dung c a d ch v khuy n nông
* D ch v cho vay v n h tr s n xu t
Các h
nh d
n xu t nông nghi p nay càng có
i thành công nh ngu n v n t d ch v cho vay v n h tr s n xu t nông
nghi p - ngu n h tr tài chính thi t th c v i m c vay lên t i 80% t ng nhu c u v n
th c t .
* D ch v cung ng v
p
D ch v cung ng v
p chuyên cung c p các thi t b
máy móc, thi t b
n ph c v s n xu t và ch bi n nông nghi p
p liên h p, máy tu t lúa, xe t i nh
m b o. D ch v này
un
ngh , máy móc trang thi t b hi
ch n suy thoái kinh t
trong th
i giá c h p lý, ch
ng
i nông dân ti p c n v i công
i ph c v nông nghi
y nhanh s phát tri n nông nghi p - nông thôn
i m i.
* D ch v cung ng gi ng, phân bón, th
Trong ho
thu c b o v th c v t
ng s n xu t nông nghi p, ngoài gi ng cây tr ng, v t nuôi thì
phân bón, th
c b o v th c v
không kém. Trong tr ng tr t, vi c s d ng phân bón h p lý, ch
d ng úng cách các bi n pháp b o v th c v t s
l i hi u qu cao cho ho
ng s n xu
ng
ng cao và áp
t cây tr
u bi t
11
ch n l c và s d ng các lo i th
m có ch
t ng gi ng v t nuôi s
ng, phù h p v i
i nông dân.
Nông dân th i h i nh p còn g
n làm giàu t
nh ng ti m l c v n có. Mà nguyên nhân là do s h n ch trong ti p c n thông tin,
ti p c n các d ch v khuy n nông d n t i b ch m chân so v i nhu c u th c t , nh t
là trong h i nh p qu c t
c c n ph i tìm ra nh ng cách làm m i
c hi u qu
n. Chúng ta c n ph i hi u m
có th
nv
ti p c n:
Ti p c n v a là m t danh t , v a là m
c
n g n, có s ti p xúc; ho c là t
tìm hi u m
ng t v
g n,
c b ng nh
ng trong m t h th ng nh
t
nh.
Ti p c n khuy n nông: là s thi t y u c a h th ng khuy n nông, bao g m
nh ng ho
ki
ng nh m tìm hi u, n m b t thông tin v khuy
u
thi t l p m i quan h cung c p d ch v v i các t ch c ho c
i m t khu v
- M t s hình th c ti p c n trong khuy n nông:
+ Ti p c n theo hình th c chuy n giao
khuy n lâm mang nhi u y u t
c khuy n nông,
t t trên xu ng, ít xu t phát t nhu c u c a
nông dân.
Các nhà ho
nh chính sách,các
nhà nghiên c u
Cán b khuy n nông khuy n lâm
Nông dân
12
T
ng, chính sách, công ngh k thu t m i các nhà ho
chính sách, các nhà nghiên c
các cán b khuy
nh
n giao cho các cán b khuy n nông. T
p nh n ti p thu chính sách, công ngh k thu t m i,
trình di n công ngh k thu t m i, gi ng d
i nông
ng k thu t m i này.
+ Ti p c n theo mô hình trình di n:
Là cách ti p c
ng l y nông dân làm trung tâm, cách ti p c n này
c phát tri n vào cu i nh
m lôi cu n nông dân vào quá trình
phát tri n k thu t m
ng ru ng c a h .
m c a cách ti p c n này là vai trò c
c chú tr ng t
vi
nh nhu c u, th c hi n, ch p nh n. Quá trình này cho phép nâng cao v trí
c
i nông dân. Tuy nhiên, trong th c t nông dân không ho c khó áp d ng
c cho dù ngay trong cùng m
i không phù h p v
u ki n t nhiên. Lý do: phù h p v
i này
i khác
+ Ti p c n theo khuy n nông khuy n lâm lan r ng :
p c n d a trên nguyên t c: T
n nông dân, b
c th nghi m và áp d ng vào gi a th p k 80.
u
cách ti p c n này nông dân
tham gia vào các t ch c khuy n nông khuy n lâm theo các hình th c sau: các câu
l c b c a nông dân, nhóm nông dân cùng s thích, ban qu n lý khuy n nông
khuy n lâm thôn b n.
m c a cách ti p c n này là vai trò c
tr ng tâm trong các ho
u hành các ho
ng ph c p, m r
tham gia c
th a mãn nhu c u c
nh hi n tr ng thôn b
qu n lý và
n ti n c a
i dân:
i dân, ti
i
xu t các nhu c u và gi i pháp. Cách ti p c n
c nhu c u c
h p thôn b n, xã. C n có ngu n kinh phí l
chuyên gia h tr
ng là
r i ro khá l n.
+ Ti p c
này giúp th
c bi t là kh
ng khuy n nông. Tuy nhiên cách ti p c
o hu n luy n nông dân và m
dân t
i nông dân, c
i dân l p k ho ch.
i ch tri n khai
ti
ph m vi
n có nhóm
13
+ Ti p c n khuy n khích s d ng v
Các t ch
u vào cho s n xu t nông nghi p:
ng thông qua các t ch c khuy
th c hi n vi c khuy
c
ng d n s d ng các lo i v
máy h s n xu t.[4]
Không ch trong các d ch v khuy n nông, trong các d ch v
có th
ti p thu nh ng ki n th c, thông tin, khoa h c k thu t thì ch th ph i có nh ng
u ki n thu n l
Do v y kh
ti p nh n, s d ng các d ch v
pc
s thành công c
t cách có hi u qu nh t.
t vai trò r t quan tr ng, nó là m t xích quy
i nông dân.
Khi ti p c n d ch v khuy
i dân c n có nh
u ki n v t
v t ch t và tri th
ch
nh
u ki
v t
c nâng cao cùng v i s phát tri n c a xã h i thì nhi u h nông dân
c nâng cao nh n th c v khuy n nông, v các d ch v khuy n nông. Nông dân
c t p hu n v các k thu t tr ng tr
c ti p c
chúng ngày càng nhi u. Khi s ti p c n c
i
i dân t i các d ch v khuy n nông
m t cách d dàng thì h s hi
n th
m quan tr ng c a
khuy n nông. Nông dân t vi
n th
n th y rõ t m
quan tr ng c a các ki n th c khoa h c k thu t, nh ng ngu n thông tin m i. Và h
p nh n chúng v i mong mu
u ki n s ng c
cu c s ng c a mình ngày càng nâng cao. Sau khi h c t p và th nghi m, h s t
m cho chính b n thân mình và h s chính là
d ng, chia s
i nh ng ki n th
iv n
t cách có hi u qu nh t.
2.2.1.
*T iM
M là m t trong nh
T i M thì
r
u trong phát tri n d ch v khuy n nông.
ng. Các chuyên gia ngành khuy n nông
14
ng là thành viên c
v a gi ng d y
, vi n, các chuyên gia này v a làm nghiên c u
ng v a có th làm khuy n nông.
D ch v nông nghi p c a M (M
1982.
c thành l p
B
c thành l p b i Ti
ông t
mk c a
i h c North Carolina State.
chính c a doanh nghi p: h
u, M
i
ng nghiên c u t
nghiên c u th
a c a nó
trong Lucama, B c Carolina và d ch v tr ng t
u tiên, kinh doanh chính c a M
n, cung c p cây tr ng
s d ng 50 chuyên gia, nh
v
n cây tr
i cung c p d ch
i tr ng kh
* Nh t B n
Nh t B
c xem là m
c có ngành DVKN phát tri n s m nh t trên
th gi i (1900). D ch v khuy n nông t i Nh t B n có ba vai trò chính, là: c i thi n
k thu t s n xu t nông nghi p; c i thi n các tiêu chu n s ng c a c
các vùng nông thôn; và giáo d c th h tr
nông thôn.
H th ng t ch c bao g m: B Lâm nghi p, Nông nghi p và Th y s
quan giúp Chính ph th c hi n d ch v khuy n nông trên ph m vi toàn qu c.
khuy n nông c a Nh t B n hi n nay có kho
v
t
i
i, làm vi c
c phân b ch y u
n nông c p
n nông c p huy n. M i t nh có m
o
nông dân.
Kho
th
n t trong khuy n nông
c hình thành xu t phát t nhu c u cung c p thông tin trong các d ch v khuy n
nông và s bùng n c a internet. Hi n nay, vai trò chính c a Trung tâm Thông tin
khuy
cg
qu n lý h th ng m ng máy tính, và h th
ng thông tin m r ng, EI-
v k thu t, chính sách, b n tin, h th ng e-
-net bao g m nhi
d li u
n k thu t... Ngu n s li u
c cung c p t nhi u ngu n khác nhau. Các thông tin s d ng cho h th ng còn
c cung c p b i nông dân, ho c các di
th ng e-
ng s
15
d ng EI-net không ch là nông dân, ch trang tr i, cán b khuy n nông, các nhà c
v n chuyên môn, mà còn có các nhà ho
nghiên c
-
i thông tin gi
i làm công tác
c xem là m
i giúp cho vi c trao
n nông, CBKN và nông dân m t cách nhanh
nh t.[10]
* Thái Lan
C c khuy n nông tr c thu c B nông nghi
c thành l p t
n nay h th ng khuy n nông c a Thái Lan g m
c Khuy n
nông có 5 phòng và 7 b ph n,
lãnh th
p vùng
pt
6 vùng
g c p huy n và 48 trung tâm d ch v .
ng s cán b khuy n nông hi
i. Khuy n nông có 2
vai trò chính là giúp nông dân phát tri n s n xu t nông nghi p nâng cao tiêu chu n
cu c s ng và b
m thu nh p c a h , giúp nông dân gi i quy t v
c tri
c ah .T
ng khuy n nông c a Thái
n lý d li u nông
dân. Nông dân mu
d li u v
c h t ph
n nông. Các thông tin này s
t nh qu n lý b
các h nông dân s
n nông
c c p nh t thông tin, các thông tin v
c ki m ch ng b ng cách ch n ng
ng bao g m các cán b c
n nông t nh v
khác g m c t ch c chính quy
m
m H i
u tr n công khai
rà soát t t c các thông tin thu th p.
t Nam
Tình hình ho
ng khuy
không ng ng l n m nh c v s
ng t t; l
khuy n nông c a các doanh nghi
hóa ngu n l
ng và phát tri
ng và ch
u kinh nghi m,
ng khuy
c, bao g m
c phát tri n góp ph
ng
n nông cùng v
ti p c n d ch v khuy n nông. Nhi u k thu t công ngh , mô hình qu n tr nông
16
nghi p tiên ti
n nông m
nhanh vào s n xu t, t
u ki
c gi i thi u và ng d ng
i m i nâng cao ch
ng và hi u qu ho t
ng khuy n nông.
n 2011 - 2014, Trung tâm Khuy n nông Qu
ph i h p v
o
y m nh ho
bình quân m
trì,
h th ng khuy n
o, t p hu n v i các hình th
ng,
ch c kho ng 250 - 300 l p t p hu n TOT; t ch c b
ng
c p ch ng ch "K
y h c" cho trên 5.000 cán b khuy n nông. H th ng
khuy
ch c kho ng 31.260 l p t p hu n cho kho ng 1,3 tri u
t nông dân, 2.200 cu c h i ngh , h i th
ub ,g
i kinh nghi m...[13]
,
, Trung tâm
,
,
,
,
63
, xây d
ngh ; t ch
,
m mô hình, chuy n giao khoa h c công
o t p hu n viên khuy n nông, nông dân ch ch t và hàng tri u
t nông dân s n xu t nông nghi p; ph i h p v
i
n ch
nghi p và phát tri n nông thôn c a Ð
c, ph bi n ki n th c và các
n hình s n xu t nông nghi p trên toàn qu c. Ð c bi t, công tác xã h i
hóa khuy
c nâng lên rõ r t và có hi u qu . Nhi u vi n nghiên c u,
doanh nghi
tr ngu n l c chuy n giao m nh m các ti n b k thu t cho
s n xu t và gi i quy
u ra nông s n cho nông dân. Công tác khuy n nông không
ch
ng chuyên môn k thu t nông nghi p, mà còn là công tác
n là ho
chính tr , xã h i, góp ph
i nh n th c, nâng cao k
n xu t, kinh
c nông nghi p, góp ph n t o vi
gi m nghèo cho nông dân.
Th c t nh
y, các t ch c khuy
c nhi u th ng l i tro
ng hành
c nông nghi p, nông