“Xử lý tình huống trong công tác thẩm định đấu thầu công trình: Sửa chữa, cải tạo nhà xe tại Trường Đại học X – Hải Phòng”.

LỜI NÓI ĐẦU
Trong những năm qua, việc tăng cường đầu tư xây dựng cơ bản đã góp phần
phát triển nhanh kết cấu hạ tầng kỹ thuật và kinh tế - xã hội, thúc đẩy tăng trưởng
kinh tế. Kết cấu hạ tầng kỹ thuật và kinh tế - xã hội ngày càng được phát triển,
hoàn thiện làm thay đổi diện mạo cả nước. Tốc độ và quy mô tăng đầu tư xây dựng
cơ bản (XDCB) đã góp phần quan trọng vào tốc độ tăng GDP hàng năm, tăng
cường tiềm lực nền kinh tế, cải thiện và nâng cao đời sống vật chất tinh thần của
nhân dân, đã góp phần quan trọng trong chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng
công nghiệp hóa, hiện đại hóa, tăng đáng kể năng lực nhiều ngành sản xuất, kinh
doanh... góp phần tạo thêm sức cạnh tranh của nền kinh tế trong xu hướng hội
nhập.
Tuy nhiên, nhìn nhận và đánh giá về lĩnh vực đầu tư XDCB trong những
năm qua vẫn còn những “mảng tối” như tình trạng thất thoát, lãng phí, tiêu cực,
đầu tư dàn trải, hiệu quả đồng vốn đầu tư đạt thấp đã trở nên khá phổ biến. Có thể
khẳng định việc thất thoát, lãng phí thể hiện ở tất cả các giai đoạn, các khâu trong
lĩnh vực đầu tư. Trong đó thất thoát qua đấu thầu, chỉ định thầu các dự án, cũng
làm mất đi không ít những đồng vốn của Nhà nước đang phải “thắt lưng buộc
bụng” dành cho đầu tư; tạo dư luận không tốt trong nhân dân về các cơ quản lý
Nhà nước.
Đấu thầu được coi là một phương tiện bảo đảm việc chi tiêu bằng các nguồn
tiền của nhà nước có hiệu quả. Tuy nhiên, hiệu quả thông qua một cuộc đấu thầu
phải dựa trên nguyên tắc đảm bảo sự công bằng trong cách xem xét, đánh giá các
hồ sơ dự thầu của các nhà thầu tham gia đấu thầu. Khái niệm công bằng trong đấu
thầu là khá rộng, liên quan và phụ thuộc vào nhiều yếu tố, nhưng chắc chắn không
thể bỏ qua chất lượng của hồ sơ mời thầu. Hồ sơ mời thầu luôn được coi là “đầu
bài thi” mà mọi nhà thầu có nhiệm vụ phải coi trọng và tuân thủ. Nó cũng là cơ sở
để lựa chọn nhà thầu trúng thầu. Việc lựa chọn này tưởng chừng như đơn giản,
song thực tế thường không như vậy. Nếu cho phép lựa chọn theo ý chủ quan, theo
ý thích thì có lẽ dễ. Song lựa chọn trên cơ sở hồ sơ mời thầu cùng với tiêu chuẩn
1

đánh giá tương ứng để đảm bảo sự công bằng thì thường có những tình huống phức
tạp, đáng suy ngẫm, đòi hỏi người thẩm định và cơ quan thẩm định phải có sự vận
dụng một cách linh hoạt, khôn khéo và áp dụng chính xác các qui phạm pháp luật
của nhà nước về đấu thầu, có kiến thức chuyên sâu về công tác đấu thầu để đảm
bảo tính trung thực, khách quan, công bằng trong công tác thẩm định đấu thầu.
Từ những lý do nêu trên, với những kiến thức đã được học tập, nghiên cứu
tại lớp bồi dưỡng nghiệp vụ ngạch chuyên viên K62 – Trường cán bộ quản lý Giao
thông vận tải. Đồng thời trên cương vị công tác của mình từ thực tiễn có liên quan
tới việc thực hiện giải quyết tình huống tại Phòng Quản trị - Thiết bị nơi mà tôi
đang công tác. Tình huống mà tôi đưa ra dưới đây nhằm làm rõ những vấn đề
mang tính lý luận thực tiễn, cụ thể là tình huống về thực hiện công tác “Xử lý tình
huống trong công tác thẩm định đấu thầu công trình: Sửa chữa, cải tạo nhà xe tại
Trường Đại học X – Hải Phòng”.
Thông qua đề tài “Xử lý tình huống trong công tác thẩm định đấu thầu công
trình: Sửa chữa, cải tạo nhà xe tại Trường Đại học X – Hải Phòng” bản thân tôi
muốn nghiên cứu tìm hiểu thêm về nội dung này vì đây là một lĩnh vực nhạy cảm
hiện nay và là nỗi bức xúc của các cơ quan quản lý nhà nước về đấu thầu, các cơ
quan chủ đầu tư, các doanh nghiệp và của toàn xã hội.
Trong thời gian theo học lớp Bồi dưỡng nghiệp vụ ngạch chuyên viên tại
Trường cán bộ quản lý Giao thông vận tải, tuy thời gian có hạn nhưng với tấm lòng
nhiệt huyết và sự tận tình của các thầy, cô đã truyền đạt những kiến thức quý báu
của mình cho lớp học. Với những kiến thức quý báu đã tiếp thu được từ các thầy,
cô giáo sẽ giúp tôi rất nhiều trong việc thực hiện nhiệm vụ chuyên môn của mình,
nhất là trong việc xử lý công việc một cách hiệu quả nhất, đúng pháp luật và các
quy định của Nhà nước để có thể hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao, qua đó bản
thân tôi ngày càng được hoàn thiện hơn.
Với tiểu luận tình huống“Xử lý tình huống trong công tác thẩm định đấu thầu
công trình: Sửa chữa, cải tạo nhà xe tại Trường Đại học X – Hải Phòng”, tôi đã
học hỏi thêm được nhiều điều bổ ích và tích lũy thêm nhiều kinh nghiệm, có cách

2


nhìn nhận đánh giá sự việc trong lĩnh vực này một cách chính xác, hiệu quả và qua
đó nâng cao hơn kiến thức chuyên môn phục vụ cho công tác ở cơ quan, đơn vị
mình. Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện đề tài, do thời gian nghiên cứu có hạn
và với kinh nghiệm, kiến thức còn hạn chế nên chắc chắn không thể tránh khỏi
những thiếu sót, kính mong nhận được sự quan tâm và góp ý của các thầy, cô giáo
để đề tài tiểu luận của tôi được hoàn chỉnh hơn.
Hải Phòng ngày 16 tháng 10 năm 2017
HỌC VIÊN

Lê Hồng Chinh

3


PHẦN 1. MÔ TẢ TÌNH HUỐNG
Ngày 16 tháng 08 năm 2016, Phòng Quản trị - Thiết bị nhận hồ sơ xin phê
duyệt kết quả đấu thầu gói thầu “Sửa chữa, cải tạo nhà xe tại Trường Đại học X –
Hải Phòng” của Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng của Trường Đại học X– Hải
Phòng (là đơn vị sự nghiệp trực thuộc Bộ Giao thông vận tải với chức năng quản
lý các dự án đầu tư XDCB thuộc Trường Đại học X – Hải Phòng) với giá trị gói
thầu là 3.017.453.120 đồng, bằng nguồn vốn hỗ trợ có mục tiêu từ ngân sách nhà
nước, thời gian thực hiện 90 ngày, trong đó đơn vị được đề nghị trúng thầu là
Công ty Cổ phần xây dựng Thanh Mạnh với giá đề nghị trúng thầu là
2.983.842.000 đồng; thấp hơn giá gói thầu được duyệt là 33.611.120 đồng. Trong
khi đó có 02 nhà thầu khác có giá dự thầu thấp hơn giá dự thầu của Công ty Cổ
phần xây dựng Thanh Mạnh bị loại.
Sau khi xem xét các hồ sơ dự thầu của các nhà thầu và hồ sơ trình duyệt kết

quả đấu thầu, nảy sinh tình huống như sau:
Sau khi được Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng của Trường Đại học X
thông báo mời thầu rộng rãi trên các phương tiện thông tin đại chúng trong toàn
quốc để mời các nhà thầu có đủ tư cách pháp nhân và năng lực tham gia đấu thầu
gói thầu nêu trên, có tất cả 05 nhà thầu tham gia mua hồ sơ dự thầu, đến thời điểm
đóng thầu có 04 nhà thầu nộp hồ sơ dự thầu tham gia đấu thầu.
Nội dung hồ sơ mời thầu của gói thầu trên đã được Hiệu trưởng Trường Đại
học X ra quyết định phê duyệt, xin trích một số nội dung chủ yếu liên quan đến
công tác thẩm định đấu thầu công trình: Sửa chữa, cải tạo nhà xe tại Trường Đại
học X – Hải Phòng để xét chọn thầu của gói thầu này như sau:
- Về tư cách pháp lý nhà thầu:
+ Nhà thầu phải có đủ năng lực, có ngành nghề kinh doanh xây dựng
công trình dân dụng.
- Về tiêu chuẩn đánh giá năng lực và kinh nghiệm của nhà thầu
(phương pháp đánh giá đạt hay không đạt):

4


+ Chỉ huy công trình phải có trình độ đại học hoặc trên đại học thuộc
chuyên ngành xây dựng dân dụng (có bản sao bằng tốt nghiệp được công chứng);
có thời gian công tác ít nhất là 5 năm; đã chỉ huy trưởng thi công của 01 công trình
cùng loại, có tính chất tương tự gói thầu này.
+ Giám sát công trình phải tốt nghiệp đại học chuyên ngành xây dựng
dân dụng, kỹ sư công trình có kinh nghiệm từ 02 năm trở lên và đã thi công ít nhất
01 công trình tương tự.
Trong báo cáo kết quả đánh giá hồ sơ dự thầu của các nhà thầu có
những vấn đề cần phải xem xét lại, nhất là phần đánh giá năng lực và kinh
nghiệm của các hồ sơ dự thầu, cụ thể như sau:
1. Đánh giá sơ bộ hồ sơ dự thầu.

- Hồ sơ dự thầu của 04 nhà thầu sau tham gia dự thầu đạt yêu cầu đánh
giá sơ bộ theo quy định của hồ sơ mời thầu, có giá dự thầu như sau:
STT

TÊN NHÀ THẦU

GIÁ DỰ THẦU
(đồng)

01

Công ty TNHH Đại Thành

2.819.568.658

02

Công ty TNHH Minh Tiến

2.982.663.977

03

Công ty cổ phần xây dựng Thanh Mạnh

2.983.842.000

04

Công ty TNHH Đầu tư và XD Mạnh Thắng

2.987.932.328

2. Đánh giá chi tiết hồ sơ dự thầu.
a. Đánh giá về mặt kỹ thuật và tài chính: Hồ sơ dự thầu của các nhà thầu
nêu trên đều đáp ứng yêu cầu về mặt kỹ thuật và tài chính, được quy định trong
hồ sơ mời thầu.
b. Đánh giá về năng lực và kinh nghiệm của nhà thầu:
Căn cứ vào các yêu cầu và tiêu chuẩn đánh giá được quy định trong hồ sơ
mời thầu, Tổ chấm thầu (do Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng của Trường Đại
5


học Xthành lập) đánh giá năng lực và kinh nghiệm của Công ty cổ phần XD Thanh
Mạnh và Công ty TNHH Đầu tư và xây dựng Mạnh Thắng đều đạt. Riêng Công ty
TNHH Đại Thành và Công ty TNHH Minh Tiến không đạt nên bị loại, không được
đưa vào danh sách ngắn để xác định giá đánh giá, cụ thể:
*

Công ty TNHH Đại Thành.

Trong hồ sơ dự thầu của nhà thầu Công ty TNHH Đại Thành:
Chức danh

Họ và tên người
được chỉ định

Chỉ huy trưởng thi công công

Thạc sỹ kỹ thuật, chuyên

Phan Xuân E

trình
Người thay thế khi Chỉ huy
trưởng đi vắng

Ghi chú

ngành thủy lợi
Kỹ sư xây dựng dân dụng

Phan Thế F

và công nghiệp
Kỹ sư xây dựng dân dụng

Giám sát công trình

Phan Thế F
Dương Đức K

và công nghiệp
Kỹ sư xây dựng dân dụng
và công nghiệp

Qua bảng nêu trên, Tổ chấm thầu đánh giá: ông Phan Xuân E đã từng làm
chỉ huy trưởng thi công công trình tương tự mà nhà thầu đã thực hiện hoàn thành
(có xác nhận của Chủ đầu tư); có thời gian công tác trên 5 năm, nhưng có trình độ
chuyên ngành không phải là ngành Xây dựng dân dụng. Như vậy, theo yêu cầu
của hồ sơ mời thầu thì ông Phan Xuân E chưa đạt yêu cầu để đảm nhận chức danh

chỉ huy trưởng thi công công trình, nên bị loại. Điều đáng quan tâm ở đây là Tổ
chấm thầu chưa xem xét đến khả năng của ông Phan Thế F có đủ điều kiện thay
thế ông Phan Xuân E làm chỉ huy trưởng công trình hay không và vẫn đảm bảo có
ông Dương Đức K làm phụ trách kỹ thuật thi công.
* Công ty TNHH Minh Tiến.

6


Tổ chấm thầu đánh giá Công ty TNHH Minh Tiến không đủ năng lực và
kinh nghiệm, nên bị loại là do Tổ chấm thầu được biết Công ty này đã bị Trưởng
ban - Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng của Trường Đại học X ra quyết định xử
phạt vi phạm về hoạt động xây dựng ở một công trình do Trường Đại học X làm
chủ đầu tư, với số tiền là 10 triệu đồng. Ngoài ra Công ty này còn thi công một số
công trình khác (do Trường Đại học X làm chủ đầu tư) không đạt tiến độ, làm cho
các công trình này chậm phát huy hiệu quả. Điều đáng lưu ý là sự việc này không
thể hiện trong hồ sơ dự thầu của nhà thầu.
Theo đó, Tổ chấm thầu đánh giá có hai nhà thầu: Công ty TNHH Đại
Thành, Công ty TNHH Minh Tiến không đạt yêu cầu về năng lực và kinh nghiệm,
nên bị loại; còn lại 02 nhà thầu: Công ty cổ phần XD Thanh Mạnh, Công ty
TNHH Đầu tư và xây dựng Mạnh Thắng được đưa vào danh sách ngắn để xác
định giá đánh giá.
STT

TÊN NHÀ THẦU

Giá đánh giá

Xếp hạng

01

Công ty cổ phần XD Thanh Mạnh

2.983.842.000

1

02

Công ty TNHH Đầu tư và xây dựng
Mạnh Thắng

2.987.932.328

2

Theo kết quả đánh giá trong bảng nêu trên của Tổ chấm thầu thì Công ty cổ
phần XD Thanh Mạnh là đơn vị được đề nghị trúng thầu với giá đề nghị trúng thầu
là 2.983.842.000 đồng; thấp hơn giá gói thầu được duyệt là 33.611.120 đồng.
Qua thẩm định kết quả xét chọn thầu nêu trên của Tổ chấm thầu, chuyên
viên thẩm định xét thấy có thể đề nghị đơn vị trúng thầu là:
- Hoặc Công ty TNHH Đại Thành có giá dự thầu thấp nhất, bằng cách đưa
ông Phan Thế F từ phụ trách kỹ thuật thi công có đủ điều kiện làm Chỉ huy
trưởng thi công công trình thay thế ông Phan Xuân E như đã được nhà thầu đề
xuất trong hồ sơ dự thầu, mà vẫn đảm bảo có người làm phụ trách kỹ thuật thi
công, đó là ông Dương Đức K;
7

- Hoặc Công ty TNHH Minh Tiến có giá dự thầu thấp thứ hai nếu Tổchấm
thầu bỏ qua yếu tố Công ty này bị Trưởng ban - Ban Quản lý dự án đầu tư xây
dựng của Trường Đại học X xử phạt vi phạm về hoạt động xây dựng ở một công
trình do Trường Đại học X làm chủ đầu tư; thi công một số công trình khác (cũng
do Trường Đại học X làm chủ đầu tư) không đạt tiến độ, vì sự việc này không
được thể hiện trong hồ sơ dự thầu, nghĩa là đánh giá trên hồ sơ dự thầu của nhà
thầu này thì phần năng lực và kinh nghiệm của nhà thầu đáp ứng được yêu cầu
hồ sơ mời thầu;
- Hoặc có thể chọn Công ty cổ phần XD Thanh Mạnh có giá dự thầu thấp
thứ ba là nhà thầu trúng thầu theo báo cáo kết quả xét chọn thầu nêu trên của Tổ
chấm thầu.

8


PHẦN 2. PHÂN TÍCH VÀ GIẢI QUYẾT TÌNH HUỐNG
1. Mục 1: Phân tích nguyên nhân và hậu quả.
•

Nguyên nhân.
Qua phân tích sơ bộ các hồ sơ dự thầu của các nhà thầu nhận thấy cả 04 nhà
thầu tham dự đều đáp ứng được yêu cầu của gói thầu nhưng khi phân tích cụ thể
từng hồ sơ thì xuất hiện một số vấn đề như đã nêu ở cuối phần mô tả tình huống.
Chuyên viên thẩm định đã đề xuất lãnh đạo Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng
của Trường Đại học X mời Tổ chấm thầu của gói thầu này và các phòng chuyên
môn có liên quan để xử lý và chọn đơn vị trúng thầu sao cho hợp tình, hợp lý nhằm
đem lại hiệu quả cao nhất cho dự án, nhưng phải đúng quy định và đảm bảo sự
công bằng trong đấu thầu.
Trong quá trình họp lấy ý kiến, có những ý kiến khác nhau và đã có 03
phương án đề xuất cho cả 03 nhà thầu được trúng thầu với những lý do chính đáng

có thể chấp nhận được. Nguyên nhân dẫn đến những ý kiến trái ngược nêu trên là
do nhiều nguyên nhân cả về khách quan lẫn chủ quan là Tổ chấm thầu chưa nghiên
cứu kỹ hồ sơ dự thầu của các nhà thầu, đồng thời chính nhà thầu có những chủ
quan và chưa nghiên cứu kỹ hồ sơ mời thầu,…. cụ thể những nguyên nhân chính
như sau:
+

Đối với bên mời thầu:

Tổ chấm thầu chưa nghiên cứu kỹ hồ sơ dự thầu của nhà thầu là Công ty
TNHH Đại Thành, để có hướng xử lý linh hoạt, đó là chưa xét đến trường
hợp
đưa ông Phan Thế F có đủ điều kiện năng lực và kinh nghiệm làm chỉ huy

trưởng công trình thay thế ông Phan Xuân E không đủ năng lực do ông E có bằng
Thạc sỹ kỹ thuật chuyên ngành thủy lợi chứ không phải là chuyên ngành Xây dựng
dân dựng theo như hồ sơ mời thầu.
+

Tổ chấm thầu có thành kiến đối với Công ty TNHH Minh Tiến, đó là

mặc dù Công ty này có một số sai phạm như đã nêu trên, nhưng không được
thể hiện trong hồ sơ dự thầu, tức là chấm trên hồ sơ dự thầu thì năng lực và kinh
9


nghiệm của nhà thầu nêu trong hồ sơ dự thầu đáp ứng được yêu cầu hồ sơ mời
thầu. Hơn nữa, bên mời thầu chưa phân tích các sai phạm trên phát xuất từ những
nguyên nhân nào để có đánh giá xác đáng. Sau khi tìm hiểu kỹ thì được biết, nhà
thầu này khi thi công một công trình có thay thế chủng loại vật tư có giá trị và chất

lượng tương đương được đơn vị tư vấn giám sát chấp nhận, do vật tư này không
còn sản xuất bán trên thị trường, nhưng chưa báo cáo xin ý kiến và được sự chấp
thuận của Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng của Trường Đại học X, nên Trưởng
ban - Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng của Trường Đại học X ra quyết định xử
phạt vi phạm về hoạt động xây dựng. Còn việc nhà thầu này thi công một số công
trình khác chậm tiến độ là do có công trình công tác đền bù giải phóng mặt bằng
của bên mời thầu chậm, có công trình nhà thầu thi công trúng vào mùa mưa làm
ảnh hưởng đến tiến độ thi công. Như vậy, việc sai phạm của nhà thầu này không có
gì nghiêm trọng, có thể chấp nhận được.
-

Đối với các nhà thầu tham dự đấu thấu thầu: Công ty TNHH Đại Thành

chưa nghiên cứu kỹ các nội dung quy định của hồ sơ mời thầu, đó là trong hồ sơ
mời thầu yêu cầu người chỉ huy trưởng công trình phải có bằng đại học chuyên
ngành xây dựng dân dụng, nhưng trong hồ sơ dự thầu của nhà thầu này lại bố trí
ông Phan Xuân E có bằng thạc sỹ chuyên ngành thủy lợi làm chỉ huy trưởng công
trình nên không đáp ứng được trình độ chuyên môn theo yêu cầu của hồ sơ mời
thầu. Tuy nhiên, trong hồ sơ dự thầu của nhà thầu có đề xuất ông Phan Thế F là
người thay thế khi chỉ huy trưởng công trình (ông Phan Xuân E) đi vắng. Khi xem
xét trình độ chuyên môn, năng lực và kinh nghiệm của chỉ huy trưởng công trình
đối với ông F thì đáp ứng được yêu cầu của hồ sơ mời thầu. Như vậy, ông Phan
Thế F có đủ điều kiện về trình độ chuyên môn, năng lực công tác và kinh nghiệm
thay thế ông Phan Xuân E làm chỉ huy trưởng công trình mà vẫn đảm bảo có người
phụ trách kỹ thuật thi công là ông Dương Đức K.
•

Hậu quả.
Nếu không thận trọng trong việc xử lý tình huống này, có thể xảy ra những
hậu quả sau:

10


* Trường hợp để Công ty TNHH Minh Tiến trúng thầu, sẽ gây tổn thất cho
ngân sách Nhà nước là 163.095.315 đồng (giá dự thầu của Công ty TNHH Minh
Tiến so với giá dự thầu của Công ty TNHH Đại Thành);
*

Trường hợp để Công ty cổ phần XD Thanh Mạnh trúng thầu sẽ gây tổn thất cho
ngân sách Nhà nước là 164.273.342 đồng (giá dự thầu của Công ty Cổ
phần xây dựng Thanh Mạnh so với giá dự thầu của Công ty TNHH Đại
Thành); Công ty TNHH Minh Tiến có thể khiếu kiện vì bị loại do không đủ năng
lực và kinh nghiệm như đã nêu ở phần mô tả tình huống, nhưng phần năng lực và
kinh nghiệm trong hồ sơ dự thầu của nhà thầu đáp ứng được yêu cầu của hồ sơ mời
thầu như đã nêu ở phần mô tả tình huống (đánh giá phần năng lực và kinh nghiệm).
Để tránh tình trạng mắc phải những sai sót không đáng có trong quá trình tổ
chức đấu thầu cũng như các khiếu kiện không đáng có, gây dư luận không tốt. Vì
vậy khi có tình huống khó xử xảy ra đòi hỏi cơ quan quản lý Nhà nước về công tác
đấu thầu cần tìm giải pháp hữu hiệu, giải quyết cho hợp tình hợp lý, đảm bảo tính
công bằng, đúng pháp luật. Vì vậy, trong tình huống này Ban Quản lý dự án đầu tư
xây dựng của Trường Đại học X phải tổ chức nhiều cuộc họp để bàn bạc và tìm
hướng giải quyết.
2. Mục 2: Xác định mục tiêu giải quyết tình huống
Để đảm bảo tính cạnh tranh công bằng trong đấu thầu và hướng xử lý tình
huống này theo hướng có lợi nhất cho bên mời thầu nhưng vẫn đảm bảo đúng quy
định nhằm đem lại hiệu quả cao nhất cho dự án, yêu cầu chuyên viên thẩm định kết
quả lựa chọn nhà thầu làm cơ sở trình Lãnh đạo Ban Quản lý dự án đầu tư xây
dựng của Trường Đại học X phê duyệt phải đảm bảo các mục tiêu sau đây:
- Tính khách quan: Đảm bảo tính cạnh tranh, công bằng và minh bạch trong
quá trình thẩm định để lựa chọn nhà thầu có giá dự thầu hợp lý và mang lại hiệu

quả cao nhất cho dự án, bảo đảm đáp ứng được yêu cầu của Hồ sơ mời thầu;
Tuân thủ các quy định theo Nghị định số 59/2015/NĐ-CP ngày 18/6/2015
của Chính phủ về Quản lý dự án đầu tư và xây dựng công trình; Nghị định số
11


63/2014/NĐ-CP ngày 26/6/2014 của Chính phủ về Hướng dẫn thi hành Luật đấu
thầu và lựa chọn nhà thầu xây dựng theo Luật Xây dựng, nhất là đánh giá hồ sơ dự
thầu của các nhà thầu theo đúng hồ sơ mời thầu và tiêu chuẩn đánh giá trong hồ sơ
mời thầu. Yêu cầu thực hiện xét chọn thầu đúng quy trình, thủ tục và đảm bảo cơ
sở pháp lý; tiến hành các bước phải đúng thẩm quyền đã được nhà nước quy định.
- Bảo

vệ lợi ích chính đáng của các nhà thầu, ưu tiên cho các nhà thầu có giá dự thầu

thấp; có đủ năng lực, kinh nghiệm cùng với các giải pháp kỹ thuật cũng như biện
pháp tổ chức thi công một cách khoa học; cung ứng vật tư thiết bị, lắp đặt hợp lý
và hiệu quả; thời gian thi công hoàn thành công trình vượt kế hoạch, nhưng vẫn
đảm bảo tính khách quan và cạnh tranh công bằng trong đấu thầu.
-

Bảo đảm sự hài hòa giữa tính pháp lý, hiệu quả đem lại cho dự án và tiết
kiệm ngân sách Nhà nước có hiệu quả cao nhất trong đấu thầu.
3. Mục 3: Xây dựng và lựa chọn phương án giải quyết.
Trong cuộc họp có đủ các thành phần tham gia gồm bên mời thầu và các

phòng chuyên môn có liên quan, đã có nhiều ý kiến được đưa ra bàn bạc nhưng tập
trung vào 3 phương án chính:
Phương án 1: Công ty TNHH Đại Thành trúng thầu.
Trong điều kiện kinh tế còn nhiều khó khăn, Ngân sách nhà nước dành cho

đầu tư để phát triển cơ sở hạ tầng còn nhiều hạn hẹp. Việc lựa chọn nhà thầu có giá
dự thầu thấp nhất để thực hiện công trình là vấn đề cần được quan tâm nhất.
Nhưng cần xem xét về năng lực kinh nghiệm của Công ty nêu trong hồ sơ dự thầu,
thì ông Phan Xuân E đã từng làm chỉ huy trưởng thi công công trình tương tự gói
thầu này mà nhà thầu đx thực hiện hoàn thành; có thời gian công tác trên 5 năm,
nhưng trình độ chuyên môn không phải chuyên ngành Xây dựng dân dụng. Như
vậy, theo yêu cầu của hồ sơ mời thầu thì ông Phan Xuân E chưa đạt yêu cầu về
chức danh chỉ huy trưởng thi công công trình. Tuy nhiên, đối chiếu trong hồ sơ dự
thầu thì ông Phan Thế F đã từng làm chỉ huy trưởng thi công công trình tương tự
gói thầu này, có thời gian công tác >5 năm, có bằng tốt nghiệp đại học chuyên
ngành Xây dựng dân dụng, đủ điều kiện thay thế ông Phan Xuân E làm chỉ huy
trưởng thi công công trình (đã được nhà thầu đề xuất trong hồ sơ dự thầu), mà vẫn
12


bảo đảm có người làm phụ trách kỹ thuật thi công, đó là ông Dương Đức K. Xét về
góc độ này thì nhà thầu Công ty TNHH Đại Thành có đủ năng lực và kinh nghiệm
theo quy định trong hồ sơ mời thầu. Vì vậy có thể đề nghị Công ty TNHH Đại
Thành trúng thầu mà không trái với quy định.
* Ưu điểm:
- Về giá dự thầu: Có giá dự thầu thấp nhất, tiết kiệm được ngân sách nhà
nước ở mức độ cao nhất.
- Về năng lực tài chính: Có văn bản cam kết chấp nhận tự ứng 100% vốn để
thi công hoàn thành công trình đúng tiến độ.
- Về

năng lực, kinh nghiệm và kỹ thuật: Là nhà thầu có uy tín, có nhiều năm hoạt

động chuyên ngành Xây dựng dân dụng, xây dựng và đã thực hiện nhiều hợp
đồng xây dựng công trình tương tự, đảm bảo chất lượng tốt và đúng tiến độ. Số

lượng, trình độ, kinh nghiệm của cán bộ, công nhân kỹ thuật cũng như phương
tiện, máy móc thi công hiện đại, được bố trí cho công trình này vượt trội hơn các
nhà thầu khác.
-

Về tiến độ thi công: Thời gian thi công hoàn thành công trình sớm hơn

thời gian quy định trong hồ sơ mời thầu. Nhà thầu có tiến độ thi công phù
hợp, có các giải pháp kỹ thuật, biện pháp tổ chức thi công khoa học, cũng như cung
ứng vật tư thiết bị, lắp đặt hợp lý và hiệu quả nhất so với các nhà thầu khác.
-

Về mặt xã hội: Đây là doanh nghiệp Nhà nước, đã nhận phụng dưỡng nhiều
Bà mẹ Việt Nam anh hùng, có nhiều đóng góp trong việc ủng hộ bão lụt,
quỹ vì người nghèo, quỹ khuyến học, tặng nhiều nhà tình nghĩa cho các đối
tượng chính sách và có nhiều hoạt động xã hội khác, đã được các Bộ, ngành
Trung ương và Thành phố tặng nhiều bằng khen.
* Nhược điểm:
Chấp nhận thanh toán vốn theo kế hoạch cấp vốn cho dự án và tính lãi theo

lãi suất ngân hàng nếu thanh toán vốn chậm.
*

Phương án 2: Công ty TNHH Minh Tiến được đề xuất trúng thầu.

13


Tuy nhà thầu này bị Trưởng ban (Ban QLDA) - ra quyết định xử phạt vi
phạm về hoạt động xây dựng tại một công trình (do Ban Quản lý dự án đầu tư xây

dựng của Trường Đại học X làm chủ đầu tư), với số tiền là 10 triệu đồng; thi công
một số công trình khác (cũng do Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng của Trường
Đại học X làm chủ đầu tư) chậm tiến độ, làm cho các công trình này chậm phát
huy hiệu quả. Nhưng trong hồ sơ dự thầu, nhà thầu không liệt kê những công trình
này mà chỉ liệt kê những công trình tương tự gói thầu này đã được nhà thầu thi
công đảm bảo tiến độ, chất lượng công trình (có xác nhận của các chủ đầu tư). Xét
về góc độ này thì nhà thầu Công ty TNHH Minh Tiến có đủ năng lực và kinh
nghiệm theo hồ sơ mời thầu. Vì vậy có thể đề xuất Công ty TNHH Minh Tiến
trúng thầu mà không trái với quy định.
* Ưu điểm:
-

Về năng lực tài chính: Khi mở thầu, hồ sơ dự thầu tuy không có văn bản
cam kết chấp nhận tự ứng 100% vốn để thi công hoàn thành công trình đúng
tiến độ, nhưng có văn bản của Ngân hàng bảo lãnh cam kết hỗ trợ vốn cho
Công ty TNHH Minh Tiến thi công hoàn thành công trình đúng tiến độ.

-

Về năng lực, kinh nghiệm và kỹ thuật: Nhiều năm hoạt động chuyên ngành
Xây dựng dân dụng và thực hiện nhiều hợp đồng xây dựng công trình tương
tự, phần lớn đảm bảo chất lượng và đúng tiến độ. Số lượng, trình độ cán bộ
và công nhân kỹ thuật bố trí cho công trình này đáp ứng được yêu cầu của
hồ sơ mời thầu của gói thầu này.

- Về

tiến độ thi công: Thời gian thi công hoàn thành công trình không quá thời gian

quy định trong hồ sơ mời thầu nên đáp ứng được yêu cầu.

* Nhược điểm:
-

Giá dự thầu không phải là thấp nhất trong số 04 nhà thầu tham dự.
-

Văn bản của Ngân hàng bảo lãnh cam kết hỗ trợ vốn cho Công ty TNHH

Minh Tiến không đủ cơ sở để đảm bảo Công ty TNHH Minh Tiến có thể tự
ứng 100% vốn để thi công hoàn thành công trình đúng tiến độ. Văn bản này chỉ có
giá trị giữa Ngân hàng với Công ty TNHH Minh Tiến và hoàn toàn không có giá trị
gì đối với cơ quan quản lý dự án. Như vậy năng lực tài chính không bằng các nhà
14


thầu khác, phải dựa quá nhiều vào khả năng vay vốn của Ngân hàng để thi công
gói thầu này.
-

Bên mời thầu có đủ cơ sở pháp lý chứng minh Công ty TNHH Minh

Tiến chưa đủ điều kiện năng lực và kinh nghiệm thi công gói thầu này. Hơn nữa sự
chênh lệch giá dự thầu giữa Công ty cổ phần XD Thanh Mạnh và Công ty TNHH
Minh Tiến là rất thấp, không đáng kể.
* Phương án 3: Công ty cổ phần XD Thanh Mạnh được đề nghị trúng thầu.
*

Ưu điểm:

-

Về năng lực, kinh nghiệm: Nhiều năm hoạt động chuyên ngành Xây dựng
dân dụng và đã thi công một số công trình tương tự, đảm bảo chất lượng và
đúng tiến độ. Số lượng, trình độ cán bộ và công nhân kỹ thuật bố trí cho
công trình này đáp ứng được yêu cầu của hồ sơ mời thầu của gói thầu này,
nhưng không có nhiều kinh nghiệm bằng đội ngũ cán bộ và công nhân kỹ
thuật của Công ty TNHH Đại Thành.

-

Về năng lực tài chính: Có văn bản cam kết ứng vốn thi công hoàn thành
công trình đúng tiến độ. Chấp nhận thanh toán theo kế hoạch cấp vốn cho dự
án và không tính lãi nếu thanh toán chậm.

-

Về tiến độ thi công: Thời gian thi công hoàn thành công trình không quá thời
gian quy định trong hồ sơ mời thầu nên đáp ứng được yêu cầu.
* Nhược điểm:
Phương tiện, máy móc thi công, trình độ cán bộ và công nhân kỹ thuật đủ

điều kiện năng lực và kinh nghiệm thi công gói thầu này, nhưng phương tiện máy
móc thi công không hiện đại bằng phương tiện máy móc thi công của Công ty
TNHH Đại Thành, đồng thời đội ngũ cán bộ và công nhân kỹ thuật không có nhiều
kinh nghiệm bằng các nhà thầu khác.
Lựa chọn phương án tối ưu:
Qua phân tích các ưu nhược điểm của 03 phương án nêu trên, có thể đưa
ra kết quả cho từng phương án như sau:

15

* Phương án 1.
Công ty TNHH Đại Thành có giá dự thầu thấp nhất, là nhà thầu có uy tín,
có nhiều đóng góp tích cực cho các hoạt động xã hội, có nhiều kinh nghiệm
trong hoạt động chuyên ngành Xây dựng dân dụng, có đội ngũ cán bộ, công
nhân kỹ thuật lành nghề, dày dạn kinh nghiệm cũng như phương tiện, máy móc
thi công hiện đại được bố trí cho công trình này vượt trội hơn các nhà thầu khác;
có tiến độ thi công phù hợp cũng như các giải pháp kỹ thuật, biện pháp tổ chức
thi công khoa học; cung ứng vật tư thiết bị, biện pháp tổ chức thi công, lắp đặt
hợp lý và đem lại hiệu quả cao nhất cho dự án.
* Phương án 2.
Công ty TNHH Minh Tiến, là nhà thầu có giá dự thầu thấp thứ hai, có kinh
nghiệm trong hoạt động chuyên ngành Xây dựng dân dụng, phần lớn đảm bảo
chất lượng và đúng tiến độ, nhưng ở một số công trình được nhà thầu thi công
chưa đáp ứng được yêu cầu như đã cam kết trong các hợp đồng thi công xây lắp
ký với Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng của Trường Đại học X. Tuy đội ngũ
cán bộ, công nhân kỹ thuật bố trí cho công trình này đáp ứng được yêu cầu của
hồ sơ mời thầu của gói thầu này, nhưng còn hạn chế so với nhà thầu Công ty
TNHH Đại Thành.
* Phương án 3.
Công ty cổ phần XD Thanh Mạnh là nhà thầu có giá dự thầu xếp thứ 3, có
thể xem xét trúng thầu khi hai nhà thầu kia bị loại vì lý do không đáp ứng được
năng lực và kinh nghiệm theo yêu cầu của hồ sơ mời thầu, như đã nêu ở phần
mô tả tình huống. Đội ngũ cán bộ và công nhân kỹ thuật cũng như phương tiện,
máy móc thi công tuy đáp ứng được điều kiện năng lực và kinh nghiệm thi công
gói thầu này, nhưng có phần hạn chế hơn so với các nhà thầu khác.
Tóm lại: Với những lý do nêu trên, phương án 1: Công ty TNHH Đại
Thành là phương án được đề nghị trúng thầu là phương án tối ưu nhất, vừa hợp
lý, hợp tình, có giá dự thầu thấp nhất và mang lại hiệu quả cao nhất cho dự án.

16


4. Mục 4: Lập kế hoạch tổ chức phương án đã được lựa chọn.
Để lập kế hoạch và tổ chức thực hiện phương án được chọn chúng ta cần căn
cứ vào các văn bản sau:
- Luật đấu thầu số 43/2013/QH13 ngày 29/11/2013;
- Nghị định số 59/2015/NĐ-CP ngày 18/6/2015 của Chính phủ về Quản lý
dự án đầu tư xây dựng;
- Nghị định số 63/2014/NĐ-CP ngày 26/6/2014 của Chính phủ quy định chi
tiết thi hành một số điều của Luật Đấu thầu về lựa chọn nhà thầu;
- Các Quyết định của Hiệu trưởng trường Đại học X – Hải phòng về việc
phê duyệt nội dung thực hiện đầu tư dự án; phê duyệt thiết kế kỹ thuật thi công tổng dự toán; phê duyệt kế hoạch đấu thầu, xây lắp công trình; phê duyệt hồ sơ mời
thầu, thời gian tổ chức đấu thầu gói thầu xây lắp công trình “Sửa chữa, cải tạo nhà
xe tại Trường Đại học X – Hải Phòng”.
* Các bước tiến hành:
Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng của Trường Đại học X làm đầu mối, chủ
trì tổ chức cuộc họp gồm có bên mời thầu và các cơ quan chức năng liên quan để
thảo luận nhằm xử lý những sai sót trong quá trình tổ chức đấu thầu và thống nhất
phương án đề nghị Công ty TNHH Đại Thành là nhà thầu được trúng thầu. Trên cơ
sở đó Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng của Trường Đại học X tham mưu trình
Hiệu trưởng đại học X – Hải Phòng ra quyết định phê duyệt kết quả đấu thầu.
Sau khi kết quả đấu thầu đã được Hiệu trưởng đại học X – Hải Phòng phê
duyệt, Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng của Trường Đại học X tiến hành công
bố kết quả đấu thầu bằng việc thông báo bằng văn bản cho các nhà thầu tham dự
thầu biết và đăng kết quả lên hệ thống đấu thầu mạng quốc gia.
-

Đối với nhà thầu trúng thầu, bên mời thầu gửi thông báo trúng thầu bằng

văn bản tới nhà thầu trúng thầu kèm theo hợp đồng dự thảo trên cơ sở các tài
liệu nêu trong hồ sơ mời thầu và biên bản xét thầu kèm theo lưu ý những điểm cần
trao đổi khi thương thảo hoàn thiện hợp đồng. Đồng thời thông báo lịch biểu nêu
rõ thời gian thương thảo hoàn thiện hợp đồng.

17


-

Hiệu trưởng Trường Đại học X – Hải Phòng giao cho Ban Quản lý dự án
đầu tư xây dựng của Trường Đại học X ký kợp đồng với nhà thầu trúng thầu
gồm các nội dung chi tiết, đòi hỏi nhà thầu cung cấp tiến độ thi công cụ thể
và chi tiết. Tăng cường kiểm tra chức năng các phương tiện thi công theo
hợp đồng trước khi đưa vào công trường. Tổ chức nghiệm thu công trình
theo từng đợt, từng giai đoạn, hoàn thành công trình.

-

Tăng cường công tác giám sát của Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng của
Trường Đại học X đối với công trình, đôn đốc tiến độ thi công, thúc đẩy
công tác tư vấn giám sát. Công trình phải có cán bộ kỹ thuật của Ban theo
dõi.
-

Tham gia đánh giá chất lượng vật liệu xây dựng trước khi đưa vào công

trường.
-

Tăng cường công tác kiểm tra chất lượng vật liệu, cấu kiện các bộ phận công
trình trước khi tiến hành nghiệm thu từng giai đoạn.

-

Công tác kết thúc xây dựng và đưa công trình vào sử dụng:
+

Nghiệm thu, bàn giao và đưa công trình vào sử dụng.

+

Bảo hành công trình.

+

Quyết toán vốn đầu tư.

+

Phê duyệt quyết toán.

-

Kho Bạc Nhà nước và các cơ quan chức năng có liên quan có nhiệm vụ

kiểm tra, giám sát, đôn đốc việc thực hiện dự án và thanh quyết toán công trình bảo
đảm đúng quy định về quản lý đầu tư và xây dựng theo trách nhiệm và quyền hạn
của mình đã được giao.

18


PHẦN 3. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
1. Kết luận.
Thực hiện đường lối phát triển nền kinh tế thị trường theo định hướng xã hội
chủ nghĩa trong xu thế hội nhập kinh tế khu vực và thế giới, việc đẩy mạnh đầu tư
phát triển và nâng cao hiệu quả đầu tư là một yếu tố quyết định tốc độ tăng trưởng.
Trong các lĩnh vực liên quan về việc đầu tư xây dựng cơ bản, nhất là đối với lĩnh
vực đấu thầu thường xảy ra những tình huống mà ở đó đòi hỏi cơ quan thẩm định
đấu thầu phải có những biện pháp xử lý đúng đắn, khôn khéo, linh hoạt nhưng vẫn
bảo đảm đúng quy định, nhất là đối với những trường hợp phức tạp trong quá trình
thẩm định xét chọn thầu. Để giải quyết một vấn đề đặt ra thường có những ý kiến
và nhiều quan điểm khác nhau, nhưng với ý kiến chủ quan và kinh nghiệm bản
thân tôi cho rằng phương án đã lựa chọn trong tiểu luận mang tính khả thi cao
nhất, bởi vì:
-

Về giá dự thầu: Nhà thầu trúng thầu có giá dự thầu thấp nhất, tiết kiệm được
ngân sách Nhà nước nhiều hơn các nhà thầu khác.

-

Về năng lực tài chính: Nhà thầu có năng thực tài chính lành mạnh, đảm bảo
thực hiện công trình một cách tốt nhất.

-

Về năng lực và kinh nghiệm: Nhà thầu đã có nhiều kinh nghiệm thi công

những công trình lớn, có đặc tính kỹ thuật phức tạp so với công trình này,
thỏa mãn cao yêu cầu của hồ sơ mời thầu.

-

Về nhân lực và biện pháp tổ chức thi công: Có đội ngũ cán bộ và công nhân
lành nghề, có nhiều kinh nghiệm, có phương tiện và máy móc thi công hiện
đại, có biện pháp tổ chức thi công khoa học để thực hiện công trình.
- Về thời gian thi công: Đảm bảo thời gian thi công hoàn thành công trình

sớm hơn tiến độ quy định nhằm sớm đưa công trình vào sử dụng vượt kế hoạch đề
ra.
2. Kiến nghị.
Trong mọi tình huống xử lý, yếu tố cạnh tranh, công bằng và minh bạch
trong quá trình đấu thầu để lựa chọn nhà thầu phù hợp, bảo đảm hiệu quả kinh tế
19


của dự án luôn có ý nghĩa quyết định. Để thực hiện có hiệu quả công tác tổ chức
đấu thầu, cần triển khai và thực hiện tốt một số công tác sau:
-

Tăng cường kiến thức và năng lực quản lý của cán bộ lãnh đạo. Thường
xuyên tổ chức bồi dưỡng kiến thức quản lý Nhà nước về lĩnh vực đấu thầu,
tăng cường năng lực chuyên môn đối với đội ngũ cán bộ công chức trong
lĩnh vực này nhằm nâng cao chất lượng công tác thẩm định kế hoạch đấu
thầu, hồ sơ mời thầu và kết quả lựa chọn nhà thầu của cơ quan thẩm định.

-

Công tác thẩm định thầu phải chú trọng vào các vấn đề: giá thầu, tiê chuẩn
đánh giá, sự tuân thủ các thủ tục, các điều kiện của hợp đồng cũng như tính
công khai, khách quan và bình đẳng trong quá trình đấu thầu và xét thầu.

-

Các đơn vị tổ chức đấu thầu cần nghiên cứu và đánh giá kỹ hồ sơ dự thầu
của các nhà thầu, sớm chấm dứt những thiếu sót không đáng có như trong
tình huống đã nêu trên.
-

Giải quyết tình huống quản lý Nhà nước trong lĩnh vực xây dựng cơ bản,

nhất là trong khâu đấu thầu, là hết sức phức tạp và thường xuyên xảy ra. Các cơ
quan chức năng phải có quan điểm đúng đắn, khách quan vì mục đích và lợi ích
chung là xây dựng dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ văn minh.
- Qua

tình huống nêu trên, Hiệu trưởng Nhà trường chỉ đạo tăng cường kiểm tra,

thanh tra công tác đấu thầu để kịp thời ngăn chặn, phát hiện và xử lý các sai
phạm (nếu có) nhằm tránh gây hậu quả nghiêm trọng.

20


21


22

23