I H C THÁI NGUYÊN
TR
NG
I H C NÔNG LÂM
---------------------
HOÀNG TH LI U
Tên
tài:
SO SÁNH HI U QU PHÒNG VÀ TR B NH C U TRÙNG C A
HAI LO I THU C MARCOC VÀ FIVE - ANTICOCCID.A TRÊN ÀN GÀ LÔNG
MÀU NUÔI TH T T I GIA ÌNH NÔNG H XÃ QUY T TH NG THÀNH PH
THÁI NGUYÊN
KHÓA LU N T T NGHI P
H
ào t o
IH C
: Chính quy
Chuyên ngành
: Thú y
Khoa
: Ch n nuôi Thú y
Khóa h c
: 2010 - 2014
Gi ng viên h
ng d n
ThS. Hà Th H o
Thái Nguyên - 2014
L IC M
N
Trong su t quá trình h c t p và rèn luy n t i tr
– Thái Nguyên em ã nh n
ng
c s d y b o và giúp
i H c Nông Lâm
ân c n c a các th y
cô giáo khoa Ch n nuôi – Thú y, c ng nh các th y cô giáo trong tr
trang b cho em nh ng ki n th c c b n, t o cho em có
b
ng ã
c lòng tin v ng
c trong cu c s ng và công tác sau này.
Em xin trân tr ng c m n Ban giám hi u nhà tr
ng, Ban ch nhi m
khoa và các th y, cô giáo, cán b công nhân viên khoa Ch n nuôi – Thú y
tr
ng
i h c Nông Lâm Thái Nguyên ã d y b o t n tình chúng em trong
toàn khóa h c.
Em xin chân thành c m n UBND xã Quy t Th ng – Thành Ph Thái
Nguyên cùng nhân dân
a ph
ng ã t o i u ki n thu n l i
em th c hi n
tài t t nghi p.
c bi t, Em xin bày t lòng bi t n sâu s c nh t t i cô giáo Ths. Hà Th
H o ã tr c ti p h
ng d n, t o m i i u ki n giúp
em trong su t quá trình
th c t p t t nghi p.
Cu i cùng em xin chân thành c m n ng
ng nghi p ã luôn t n tình giúp
t p và th c hi n
i thân trong gia ình, b n bè,
ng viên em trong su t quá trình h c
tài.
Thái nguyên, ngày tháng n m 2014
Sinh viên
Hoàng Th Li u
L I NÓI
U
Th c t p t t nghi p là m t ph n quan tr ng trong ch
c a nhà tr
ng.
ng trình ào t o
ây là kho ng th i gian quý báu giúp sinh viên ti p c n tr c
ti p v i th c ti n s n xu t, h th ng l i nh ng ki n th c lý thuy t ã h c vào
th c ti n s n xu t g n li n v i ph
ng châm: “h c i ôi v i hành, lý lu n
g n li n v i th c ti n”. Không nh ng v y, th c t p t t nghi p còn giúp sinh
viên c ng c tay ngh , h c h i kinh nghi m và n m v ng ph
ng pháp
nghiên c u khoa h c nh m ng d ng ti n b khoa h c, k thu t vào s n xu t
nâng cao hi u qu kinh t .
ng th i, t o cho b n thân s t l p, t tin, lòng
yêu ngh , có phong cách làm vi c úng
thành ng
i cán b có trình
n, có l i s ng lành m nh
tr
chuyên môn v ng vàng, có n ng l c làm vi c
c l p áp ng nhu c u c a th c ti n s n xu t.
Xu t phát t th c t ch n nuôi,
tr
ng
c s
ng ý c a Ban giám hi u
i h c Nông Lâm Thái Nguyên, chúng em th c hi n
tài: “so sánh
hi u qu phòng và tr b nh c u trùng c a hai lo i thu c Marcoc và Five Anticoccid.A trên àn gà lông màu nuôi th t t i gia ình nông h xã Quy t
Th ng – thành ph Thái Nguyên”.
M c dù ã c g ng r t nhi u nh ng do th i gian th c t p ng n, kinh
nghi m th c t ch a có nhi u, ki n th c còn h n ch nên khoá lu n c a em
không tránh kh i nh ng thi u sót. Vì v y em r t mong
ki n nhi t tình c a th y, cô giáo và các b n
c hoàn thi n h n.
ng nghi p
cs
óng góp ý
bài khoá lu n này
DANH M C B NG
Trang
B ng 1.1.
L ch dùng v c – xin cho àn gà thí nghi m................................... 11
B ng 1.2.
K t qu công tác ph c v s n xu t ................................................. 14
B ng 2.1.
M ts
B ng 2.2.
S
B ng 2.3.
c i m phân lo i c u trùng gà ........................................ 22
b trí thí nghi m..................................................................... 42
nh h
l và c
B ng 2.4.
nh h
ng c a thu c Marcoc và Five – Anticoccid.A
ng
nt
nhi m c u trùng gà qua ki m tra phân................. 44
ng c a thu c Marcoc và Five – Anticoccid.A
n t l và c
ng
nhi m c u trùng gà qua ki m tra
m lót chu ng .............................................................. 47
B ng 2.5:
nh h
ng c a thu c Marcoc và thu c Five- Anticoccid.A
n t l nhi m nhi m b nh c u trùng
gà thí nghi m theo
l a tu i ............................................................................................... 49
B ng 2.6:
nh h
c
B ng 2.7.
ng
nh h
ng c a thu c Marcoc và thu c Five – Anticoccid.A
n
nhi m b nh c u trùng gà thí nghi m theo l a tu i ........ 51
ng c a thu c Marcoc
n t l và c
ng
nhi m
b nh c u trùng qua các tháng theo dõi ........................................... 54
B ng 2.8.
nh h
ng c a thu c Five – Anticoccid.A t l và c
ng
nhi m b nh c u trùng qua các tháng theo dõi ............................... 54
B ng 2.9
M t s ch tiêu ánh giá hi u l c phòng – tr b nh c u trùng ..... 57
B ng 2.10. Chi phí thu c Marcoc và Five - Anticoccid.A dành cho phòng,
tr b nh c u trùng
gà...................................................................... 58
DANH M C BI U
Trang
Bi u
2.1. C
ng
nhi m c u trùng qua ki m tra m u phân lô I ............. 46
Bi u
2.2. C
ng
nhi m c u trùng qua ki m tra m u phân lô II ............ 46
Bi u
2.3. C
ng
nhi m c u trùng qua ki m tra m u
Bi u
2.4. C ng
nhi m C u trùng qua ki m tra m u
m lót chu ng I . 48
m lót chu ng II ....... 48
DANH M C CÁC C M T
A0
VI T T T
m
CRD
B nh hô h p mãn tính
cs
C ng s
ng
E
Eimeria
E.coli
Escherichia coli
g
Gam
HCl
acid chlohydric
ml
Mililit
NaCl
Acid Chlohydric
Nxb
Nhà xu t b n
P
Th tr ng
t0
Nhi t
UBND
y ban nhân dân
gà
M CL C
Trang
PH N 1: CÔNG TÁC PH C V S N XU T ................................................... 1
1.1. I U TRA TÌNH HÌNH C B N C A XÃ QUY T TH NG .................... 1
1.1.1. i u ki n t nhiên ............................................................................................ 1
1.1.2. Tình hình kinh t xã h i c a xã Quy t Th ng ................................................. 2
1.1.3. Tình hình phát tri n s n xu t............................................................................ 3
1.1.4. Nh n nh chung .............................................................................................. 6
1.2. CÔNG TÁC PH C V S N XU T ............................................................... 8
1.2.1. N i dung ph c v s n xu t............................................................................... 8
1.2.2. Bi n pháp th c hi n.......................................................................................... 8
1.2.3. K t qu công tác ph c v s n xu t .................................................................. 8
1.2.4. K t lu n........................................................................................................... 14
NGHIÊN C U KHOA H C .................................... 15
PH N 2: CHUYÊN
2.1.
TV N
.................................................................................................. 15
2.1.1. Tính c p thi t c a
2.1.2.M c tiêu c a
tài ................................................................................. 15
tài .......................................................................................... 16
2.1.3. M c ích nghiên c u...................................................................................... 16
2.2.T NG QUAN TÀI LI U.................................................................................. 16
2.2.1. C s khoa h c c a
tài .............................................................................. 16
2.2.2. Tình hình nghiên c u trong và ngoài n c ................................................... 34
2.3.
IT
NG, N I DUNG VÀ PH
NG PHÁP NGHIÊN C U.............. 41
2.3.1.
it
ng ........................................................................................................ 41
2.3.2.
a i m.......................................................................................................... 41
2.3.3. Th i gian ......................................................................................................... 41
2.3.4. N i dung nghiên c u và các ch tiêu theo dõi ............................................... 41
2.3.5. Ph
ng pháp nghiên c u ............................................................................... 41
2.3.6. Ph ng pháp xác nh các ch tiêu và x lý s li u ..................................... 44
2.4. K T QU VÀ PHÂN TÍCH K T QU ........................................................ 44
2.4.1.
c
ng
nh h
ng c a hai thu c Marcoc và Five - Anticoccid.A
n t l và
nhi m c u trùng c a gà thí nghi m 1-105 ngày tu i .............................. 44
2.4.2. M t s ch tiêu ánh giá hi u l c phòng và tr b nh c u trùng c a thu c
Marcoc và Five – Anticoccid.A ............................................................................... 56
2.4.3. Chi phí thu c dành cho phòng, tr b nh c u trùng gà th t lông màu nuôi
bán ch n th .............................................................................................................. 57
2.5. K T LU N – T N T I -
NGH .............................................................. 58
2.5.1. K t lu n........................................................................................................... 58
2.5.2. T n t i ............................................................................................................. 59
2.5.3.
ngh ............................................................................................................ 59
TÀI LI U THAM KH O .................................................................................... 60
...................................................................................... 60
.................................................. 62
.................................................................. 62
1
PH N 1
CÔNG TÁC PH C V S N XU T
1.1. I U TRA TÌNH HÌNH C
B N C A XÃ QUY T TH NG
1.1.1. i u ki n t nhiên
1.1.1.1. V trí
a lý
Quy t Th ng là xã thu c thành ph Thái Nguyên, cách trung tâm thành
ph kho ng 6 km.
- Phía Tây Nam giáp v i xã Phúc Trìu.
- Phía Tây giáp v i xã Phúc Xuân.
- Phía B c giáp v i xã Phúc Hà.
- Phía ông giáp v i ph
ng Th nh án - thành ph Thái Nguyên.
1.1.1.2. i u ki n t nhiên
Xã Quy t Th ng n m trong vành ai khí h u nhi t
trong n m dao
ng t
ng
i gió mùa, nhi t
i cao, th hi n qua 2 mùa rõ r t ó là mùa hè và mùa
ông. V mùa hè khí h u nóng m, m a nhi u, m a l n vào tháng 4
Mùa ông do ch u nh h
d
i 10oC, m i
t
ng
ng c a gió mùa ông b c nên nhi t
t gió mùa v th
có i u ki n phát tri n tr ng tr t
i u ki n khí h u,
nhi u khi xu ng
ng kèm theo m a nh . Do
i cao (cao nh t vào tháng 3, tháng 4 trong n m), qu
n tháng 8.
m bình quân
t r ng cho nên Xã
c bi t là cây n qu và cây lâm nghi p.
t ai c a xã r t thu n l i cho phát tri n nông
nghi p v i c c u cây, con phong phú và a d ng. Tuy nhiên i u ki n ó
c ng gây ra nhi u khó kh n cho ch n nuôi. V mùa ông khí h u th
l nh, hay thay
i
t ng t, v mùa hè nhi t
nóng gây b t l i t i kh n ng sinh tr
ng
nhi u lúc lên cao, tr i n ng
ng, s c ch ng ch u b nh t t c a gia
súc gia c m. Ngoài ra vi c ch bi n, b o qu n nông s n, th c n ch n nuôi
g p r t nhi u khó kh n.
2
1.1.1.3. i u ki n
t ai
Xã Quy t Th ng có t ng di n tích là 9,3 km2 trong ó di n tích
lúa, tr ng hoa màu là 565 ha, di n tích
t lâm nghi p là 199 ha,
t tr ng
t chuyên dùng
là 170 ha.
Di n tích
l i th
t c a xã khá l n trong ó ch y u là
ng xuyên b xói mòn, r a trôi nên
t
i bãi,
màu m kém d n
d cl n
n n ng su t
cây tr ng còn th p, vi c canh tác còn g p nhi u khó kh n.
Cùng v i s gia t ng dân s , xây d ng c s h t ng... nên di n tích
nghi p và
t hoang hóa có xu h
t nông
ng ngày m t gi m, gây khó kh n cho vi c ch n
nuôi. Chính vì th trong nh ng n m t i c n có s k t h p ch t ch gi a ngành
tr ng tr t và ngành ch n nuôi. Vi c nuôi con gì, tr ng cây gì ph i
c cân nh c
tính toán k .
1.1.2. Tình hình kinh t xã h i c a xã Quy t Th ng
1.1.2.1. Tình hình xã h i
Xã Quy t Th ng có t ng dân s là 12874 ng
i v i 2792 h trong ó có
80% s h s n xu t nông nghi p, s còn l i là
thành th s n xu t công
nghi p, d ch v ,...
C c u kinh t hi n nay ang có s chuy n d ch t nông nghi p sang các
ngành công nghi p và d ch v . Trong
a bàn xã có m t s nhà máy nh : nhà
máy Z115, nhà máy ch bi n xu t kh u chè Hoàng Bình… ã t o công n
vi c làm và thu nh p cho nhi u lao
Trên
ng c a xã.
a bàn xã còn có nhi u tr
ng h c nh : Tr
Lâm Thái Nguyên, Tr
ng
Thái Nguyên, Tr
i h c Khoa H c, Tr
cao Vi t B c,... tr
ng
càng
c nâng cao.
i h c Nông
i h c Công Ngh Thông Tin và truy n thông
ng trung h c c s , tr
ã giúp cho dân trí c a xã
ng
ng trung h c ph thông vùng
ng ti u h c. Nh ng i u ki n ó
c nâng lên rõ r t, ch t l
ng d y và h c ngày
3
Nhìn chung m c s ng và trình
nâng cao, h th ng i n
giao thông
dân trí c a ng
i dân ngày càng
c nâng c p, cung c p t i t t c các h dân,
c
ng
c bê tông hóa t i t ng xóm, ngõ.
Tuy nhiên vi c dân c phân b không
u ã gây ra không ít khó kh n
cho phát tri n kinh t c ng nh qu n lý xã h i c a xã. Khu v c nhà máy,
tr
ng h c, trung tâm dân c t p trung ông, dân t nhi u n i
vi c nên qu n lý xã h i
ây khá ph c t p. Chính vì v y òi h i ho t
c a các ban ngành ph i th
nh t t trên xu ng,
t nh,
ng
n h c, làm
ng xuyên, liên t c, tích c c và
ng th i liên k t ph i h p v i các a ph
ng
ng b th ng
ng trong và ngoài
a n p s ng v n hóa m i ph bi n trong toàn xã ti n t i xây d ng con
i v n hoá, gia ình v n hoá, thôn xóm v n hoá và xã v n hoá. T
ý th c, trách nhi m c a ng
i dân
ng th i
y m nh t phát tri n
giao thông, th y l i ph c v cho s phát tri n m i m t c a
ó nâng cao
c bi t là
i s ng, kinh t , v n
hóa xã h i c a nhân dân.
1.1.3. Tình hình phát tri n s n xu t
Kinh t c a xã trong nh ng n m g n ây phát tri n m nh m , do v y m c
s ng c a nhân dân ã
c nâng lên t ng b
c rõ r t. Có
vào chính sách phát tri n s n xu t, xã h i h p lý. Xã có ch tr
i thông qua vi c t ng c
c i u ó là nh
ng t ng thu nh p
bình quân trên
u ng
ng phát tri n ch n nuôi, tr ng
tr t. Ngu n lao
ng ch y u c a xã v n t p trung vào s n xu t nông nghi p nên
vi c phát tri n nông nghi p v n là chính. Xã ã th c hi n t t công tác ph c v
s n xu t nh c i t o, tu b h th ng th y l i, giao thông, cho vay v n phát tri n
s n xu t,
a ra c c u v t nuôi cây tr ng h p lý, ng d ng ti n b khoa h c k
thu t vào s n xu t nh m nâng cao n ng su t cây tr ng v t nuôi.
1.1.3.1. V ch n nuôi
Ngành ch n nuôi cung c p nhu c u th c ph m cho xã c ng nh các vùng
lân c n, ngành ch n nuôi s d ng l c l
ng lao
ng d th a, t ng thu nh p
4
cho nhân dân,
ng th i s d ng các s n ph m c a ngành tr ng tr t vào ch n
nuôi, làm t ng giá tr s n ph m, bi n các ph ph ph m c a ngành tr ng tr t
có giá tr th p thành các s n ph m có giá tr kinh t cho ng
i lao
ng.
Ch n nuôi trâu bò
T ng àn trâu bò trong xã có trên 1813 con trong ó ch y u là trâu, àn
trâu, bò
c ch m sóc khá t t, song do mùa ông l
ng th c n t nhiên ít,
vi c s n xu t và d tr th c n còn h n ch , nên m t s n i trâu còn b
rét. Công tác tiêm phòng ã
c ng
i dân chú tr ng h n trong vài n m tr
l i ây nên không có d ch b nh x y ra trong
cán b thú y xã chu ng tr i ã
công tác v sinh c ng ã
b nh ngay c trong v
ng
i khoa h c,
ng th i
ng, giúp àn trâu, bò c a xã ít m c
ông xuân.
Tuy nhiên, vi c ch n nuôi trâu bò theo h
ng
a bàn xã. Nh s t v n c a
c xây d ng t
c t ng c
ói
i dân chú ý. Xã có kh n ng nuôi
nhi u y u t khách quan nên v n
ng công nghi p c a xã ch a
c bò h ng s a, h
này ch a
c
ng th t song do
c quan tâm phát tri n. Công tác
ch n gi ng, lai t o và mua các gi ng bò h ng s a, h ng th t ch a
c chú ý,
t m vóc c ng nh tính n ng s n xu t c a trâu bò còn nhi u h n ch .
Ch n nuôi l n
an tâm, ch t l
ng con gi ng t t, nhi u h gia ình nuôi l n gi ng
Móng Cái, Yorkshine, Landrace, nh m ch
ng các con gi ng và cung c p
l n gi ng cho nhân dân xung quanh. Vi c phát tri n àn l n c a xã có thu n
l i là do có Trung tâm th c hành th c nghi m c a tr
i h c Thái Nguyên n m trong
gi ng khá tin c y,
mb ov s l
a bàn c a xã.
ng và ch t l
ng
i h c Nông Lâm,
ây là n i cung c p con
ng.
5
Tuy nhiên hi n nay trên
theo ph
a bàn xã v n còn m t s h dân ch n nuôi l n
ng th c t n d ng các ph ph m ph c a ngành tr ng tr t, t n d ng
th c n th a vì th n ng su t ch n nuôi không cao.
Trong nh ng n m t i m c tiêu c a xã là
h
ngcông nghi p, hi n
y m nh ch n nuôi l n theo
i.
Ch n nuôi gia c m
T ng s
àn gia c m c a xã là 90750 con, trong ó gà chi m ch
y u, trên 90%. Ch n nuôi gia c m c a xã có m t v trí quan tr ng, trong ó
gà, v t là
it
ng chính.
a s các gia ình ch n nuôi theo ph
qu ng canh, do ó n ng su t th p, m t khác l i không qu n lý
ng th c
c d ch
b nh, t l ch t l n cho nên hi u qu còn th p. Tuy nhiên v n có m t s h
gia ình m nh d n
u t v n xây d ng các trang tr i có quy mô l n, áp
d ng các ti n b khoa h c k thu t vào s n xu t, th c hi n t t quy trình
phòng tr d ch b nh nên n ng su t ch n nuôi gia c m t ng lên rõ r t, t o ra
nhi u s n ph m th t, tr ng và con gi ng.
a s các h ch n nuôi gia c m ã ý th c
c t m quan tr ng c a vi c
tiêm phòng và ch a b nh, nh t là s d ng các lo i v c-xin tiêm ch ng cho gà
nh v c-xin Newcastle, Gumboro,
u, cho ngan v t nh v c-xin D ch t
v t,... Bên c nh ó v n còn nh ng gia ình áp d ng ph
ng th c ch n th t
do, l i không có ý th c phòng b nh nên khi d ch b nh x y ra, b thi t h i kinh
t và chính ây là n i phát tán m m b nh r t nguy hi m.
Ngoài vi c ch n nuôi gà, l n, trâu, bò nhi u h gia ình còn ào ao th
cá, tr ng r ng k t h p v i nuôi ong l y m t, nuôi h
thu nh p, c i thi n
u l y nhung,...
t ng
i s ng.
Công tác thú y
Công tác thú y và v sinh thú y là v n
r t quan tr ng và không th thi u
c trong quá trình ch n nuôi gia súc, gia c m, nó quy t
ng
i ch n nuôi,
nh s thành b i c a
c bi t trong i u ki n ch n nuôi t p trung v i quy mô l n.
6
Ngoài ra nó còn nh h ng l n
nên nh ng n m g n ây lãnh
n s c kho c ng
o xã r t quan tâm
ng. Nh n th c
c iu ó
n công tác thú y.
C n c vào l ch tiêm phòng, hàng n m xã ã t ch c tiêm phòng cho àn
gia súc, gia c m và tiêm phòng d i cho 100% chó nuôi trong xã.
Ngoài vi c
y m nh công tác tiêm phòng, cán b thú y xã còn chú tr ng
công tác ki m d ch do v y không
nhiên c n
x y ra các d ch b nh l n trong xã. Tuy
y m nh h n n a công tác tuyên truy n l i ích c a vi c v sinh
thú y giúp ng
i dân hi u và ch p hành t t pháp l nh thú y.
1.1.3.2. V tr ng tr t
Xã có di n tích tr ng lúa và hoa màu l n, ó là i u ki n thu n l i cho
vi c phát tri n nông nghi p v i ph
b khoa h c k thu t, m nh d n
ng châm thâm canh t ng v , áp d ng ti n
a các gi ng lúa m i cho n ng su t cao vào
s n xu t. Bên c nh ó còn tr ng xen canh v i các cây l
ng th c khác nh
ngô, khoai, s n...
Di n tích
t tr ng cây n qu c a xã khá l n song còn thi u t p trung,
còn l n nhi u cây t p, l i ch a
c thâm canh nên n ng su t th p. S n xu t
còn mang tính t cung t c p là ch y u. V n
ho ch l i v
n cây n qu và có h
tr
c m t là xã ph i quy
ng phát tri n h p lý.
Trong m y n m g n ây trong xã còn phát tri n ngh tr ng cây c nh.
ây là ngh
ã và ang t o ra ngu n thu nh p l n cho ng
V i cây lâm nghi p, vi c giao
t, giao r ng t i tay các h gia ình ã
th c s khuy n khích, nâng cao trách nhi m c a ng
và b o v r ng, nên
t tr ng
r ng m i tr ng này
c ch m sóc, qu n lý t t.
1.1.4. Nh n
i dân c a xã.
i tr c ã
i dân trong vi c tr ng
c ph xanh c b n và di n tích
nh chung
Qua i u tra tình hình c b n c a xã cho phép tôi ánh gia s b nh ng
thu n l i và khó kh n c a Xã.
7
1.1.4.1. Thu n l i
a bàn xã g n trung tâm thành ph Thái Nguyên nên thu n l i cho vi c
giao l u, buôn bán c ng nh ph bi n nh ng ti n b khoa h c k thu t.
Quy t Th ng là m t xã nông nghi p v i di n tích l n, m t
dân s
không cao, khí h u thu n l i cho tr ng tr t phát tri n, t o à cho ngành ch n
nuôi phát tri n.
Xã có
i ng cán b tr , nhi t tình, n ng
ng thu n l i cho vi c áp
d ng các ti n b khoa h c k thu t vào s n xu t, nâng cao n ng su t cây
tr ng, v t nuôi
Trên
a xã i lên,
i s ng nhân dân ngày càng
a bàn có nhi u tr ng h c, nhà máy nên trình
c nâng cao.
c bi t tr
ng
c c i thi n.
dân trí ngày càng
i h c Nông Lâm n m trên a bàn c a xã giúp
cho vi c chuy n giao và áp d ng ti n b khoa h c k thu t vào s n xu t có nhi u
thu n l i.
Chính sách phát tri n kinh t c a
chính tr
n
nh t
ó t o ti n
ng và Nhà n
c ã khá thu n l i,
cho kinh t và xã h i c a xã phát tri n.
1.1.4.2. Khó kh n
Ch n nuôi gia c m v n ch y u là theo ph
ng th c ch n th t do nên
hi u qu kinh t ch a cao, m t khác còn gây khó kh n cho vi c ng n ng a và
ki m soát d ch b nh.
Công tác tuyên truy n l i ích c a vi c v sinh thú y ch a th c s hi u
qu , ng
i dân ch a ý th c
c vai trò quan tr ng c a công tác v sinh thú y.
Hàng n m tình hình th i ti t di n bi n ph c t p, gây khó kh n l n cho c
ch n nuôi và tr ng tr t. Khí h u kh c nghi t hay thay
i
m t s tháng gây ra
nhi u b nh t t, làm gi m kh n ng sinh tr ng phát tri n c a v t nuôi, cây tr ng.
Vi c dân c phân b không
u gây khó kh n cho phát tri n s n xu t
c ng nh vi c qu n lý xã h i. Thói quen b o th trong n p s ng sinh ho t c a
m t s b ph n dân c c ng nh h
ng l n t i s n xu t.
8
1.2. CÔNG TÁC PH C V S N XU T
1.2.1. N i dung ph c v s n xu t
cs
ng ý c a ban ch nhi m khoa Ch n nuôi thú y, cô giáo h
d n và s ti p nh n c a xã Quy t Th ng, c a tr i gà nông h chú
ng
Ti n
Vi t, tôi ã ti n hành các n i dung th c t p t i c s . Trong quá trình th c
t p, ngoài th i gian theo dõi, nghiên c u chuyên
nghiên c u khoa h c c a
mình, tôi còn tham gia th c hi n m t s n i dung s n xu t nh sau: Tìm hi u
n m v ng ch tr
th cho b n thân
sóc nuôi d
ng, tình hình s n xu t c a c s , t
ó có k ho ch c
i v i t ng công vi c nh : công tác gi ng, th c n, ch m
ng và công tác thú y bao g m tiêm phòng, ch n oán và i u tr
b nh cho àn gia c m.
1.2.2. Bi n pháp th c hi n
th c hi n t t n i dung trên tôi ã
ra m t s bi n pháp sau:
- Nhi t tình v i công vi c, không qu n ng i khó kh n
hoàn thành
công vi c có hi u qu .
- Tuân th nghiêm ng t n i quy c a tr
ng, c a khoa, c a th y giáo h
ng
d n, tuân th n i quy v v sinh phòng b nh và các quy nh khác c a tr i.
- Tích c c h c h i kinh nghi m t th y cô giáo, g n lý thuy t v i th c t
ch n sóc, nuôi d
ng, phòng và i u tr b nh cho àn gà
- Tranh th th i gian tìm
t k t qu cao.
c tài li u, trau d i ki n th c chuyên môn,
c ng nh ki n th c liên quan.
- Th
ng xuyên xin ý ki n c a th y cô giáo h
quy t các khó kh n, v
ng d n
k p th i gi i
ng m c trong th c ti n s n xu t.
1.2.3. K t qu công tác ph c v s n xu t
Trong th i gian th c t p t i xã Quy t Th ng,
c s giúp
t n tình
c a th y giáo, cô giáo, c a UBND xã Quy t Th ng, cùng s n l c c a b n
thân em ã
t
c k t qu nh sau:
9
1.2.3.1. Công tác ch n nuôi
Cùng v i vi c th c hi n
tài nghiên c u khoa h c, chúng em ã ti n
hành nuôi gà theo quy trình k thu t c th nh sau:
Công tác chu n b tr
Tr
c khi nuôi gà
c khi nh n gà vào chu ng nuôi 5 ngày, chúng em ti n hành v sinh
chu ng nuôi. Chu ng nuôi
c c r a s ch s b ng vòi cao áp và phun thu c
sát trùng b ng dung d ch Biocid – 30%, n ng
100ml/40 lít n
d ch/ 4m2. Sau khi v sinh, sát trùng, chu ng nuôi
c, 1 lít dung
c khóa c a, kéo b t, che
rèm kín.
T t c các d ng c ch n nuôi nh máng n, máng u ng, ch p s i, quây úm,…
u
c c r a, v sinh s ch s và phun thu c sát trùng tr c khi
m lót
c s d ng là tr u khô, s ch và
a gà vào m t ngày,
dày c a
Chu ng nuôi khi
a gà vào nuôi.
c phun sát trùng tr
c khi
m lót tùy theo i u ki n th i ti t.
a gà vào ph i
m b o các thông s k thu t: s ch
s , khô ráo, thoáng mát v mùa hè, m áp v mùa ông, có rèm che, èn chi u
sáng, qu t
ch ng nóng.
Công tác ch m sóc nuôi d
ng
- Giai o n úm gà: 1-21 ngày tu i.
Khi nh p gà v , cho ngay gà vào quây ã có s n n
c s ch có pha
B.complex và Hamcoli - forte. Kho ng 1 gi sau thì cho gà n b ng khay n.
Giai o n này ph i luôn
nhi t
m b o nhi t
n
nh cho gà con, i u ch nh
theo tiêu chu n:
Tu i gà
Nhi t
trong chu ng
1 -3 ngày
31 – 350C
4 – 7 ngày
30 – 310C
Tu n 2
29 – 300C
Tu n 3 – 4
26 – 280C
Tu n 5 tr
i
260C
10
Th
ng xuyên theo dõi àn gà
i u ch nh ch p s
thích h p cho àn gà, n u th y gà t n
th
ng là nhi t
ud
i,
i ch p s
m b o nhi t
i, n u ng bình
thích h p. N u gà t p trung g n ngu n nhi t, chen l n lên
nhau là không
nhi t, gà b l nh. N u gà t n xua ngu n nhi t, khát n
c,
n m há m , xõa cánh là b quá nóng. N u gà d t v m t phía là b gió lùa, r t
nguy hi m c n che kín ngay.
Trong quá trình nuôi giãn d n quây úm theo
gà
th
tu i và m c
l nc a
m b o gà không b l nh quá, nóng quá, thoáng khí, gà v n
ng bình
ng. Sau 2 tu n tháo h t quây úm, b t che, gà
Máng n, máng u ng, rèm che
ánh sáng ph i
mb o
u
n t do. Th c n ph i luôn m i
c c r a và thay n
th c n, n
tu i c a gà,
ng.
giai o n này gà sinh tr
nhi u do ó hàng ngày ph i cung c p
u ng ph i
c i u ch nh theo
cho gà n u ng bình th
- Giai o n 21 – 70 ngày tu i:
c giãn kh p chu ng.
ng nhanh, n
c u ng cho gà, gà
kích thích cho gà n
c
c nhi u, máng
c ít nh t 2 l n/ ngày. Trong quá trình ch n
nuôi luôn theo dõi tình hình s c kh e c a àn gà
phát hi n, ch a k p th i
nh ng con m, áp d ng nghiêm ng t quy trình v sinh phòng d ch.
Công tác phòng b nh
V i ph
ng châm phòng b nh h n ch a b nh, công tác phòng b nh
cho àn gà luôn
c
t lên hàng
u vì nó nh h
ng r t l n
n hi u
qu ch n nuôi.
- Phòng b nh b ng v c - xin
Trong quá trình nuôi d
lo i v c – xin sau:
ng
phòng b nh cho gà chúng em s d ng các
11
B ng 1.1. L ch dùng v c – xin cho àn gà thí nghi m
Ngày tu i
Lo i v c – xin
Ph
ng pháp dùng
3 ngày tu i
Lasota l n1
Nh m t 1 gi t
Gumboro l n 1
Nh mi ng 1 gi t
Vaccine
Ch ng màng cánh
7 ngày tu i
u gà
14 ngày tu i
Lasota l n 2
Nh m t 1 gi t
21 ngày tu i
Gumboro l n 2
Nh mi ng 1 gi t
45 ngày tu i
Newcastle
Tiêm d i da
0,3ml/con
Phòng b nh b ng v sinh phòng b nh
h n ch t i m c th p nh t nh ng tác
tr i ã r t quan tâm
chúng tôi
ng không có l i cho àn gà,
n công tác v sinh thú y. Trong quá trình ch n nuôi,
nh k t ng v sinh chu ng tr i, kh i thông c ng rãnh, phát quang
b i r m, phun thu c sát trùng di t ru i mu i, th
ng xuyên v sinh máng n
máng u ng và các trang thi t b khác.
Xung quanh tr i
u có hàng rào b o v . Sau m i l n xu t gà
uc r a
chu ng, trang thi t b và phun sát trùng.
1.2.3.2. Công tác ch n oán và i u tr b nh
Trong th i gian th c t p t i c s ,
giáo, cùng v i ki n th c ã h c
tr
c s giúp
c a th y giáo, cô
ng, em ã tham gia ch n oán và
i u tr b nh cho àn gà c a tr i n i tôi th c t p. Hàng ngày chúng em theo
dõi và ch m sóc àn gà
phát hi n b nh, t
ó có ph
ng pháp i u tr
k p th i. Vi c ch n oán thông qua quan sát tri u ch ng lâm sàng và m
khám quan sát b nh tích. Trong qua trình th c t p em th
b nh c a gà sau:
ng g p m t s
12
B nh hô h p mãn tính
gà (Chronic Respiratory Diseae - CRD)
Nguyên nhân: Do Mycoplasma gallisepticum gây ra, b nh x y ra khi th i
ti t m a phùn,
m cao, chu ng nuôi có nhi u khí
c làm gi m s c
kháng c a gà.
Tri u ch ng: Chúng em nh n th y gà b b nh th
ch y n
c m t, n
Gà hay l c
ng có tri u ch ng
c m i, 2 cánh m r ng, m há to, th d n d p, khò khè.
u, v y m ,
ng r , ch m l n, kém n.
i u tr :
Phác
n
1: Dùng Mg 200 1g/1 lít n
c, B-complex 1g/3 lít n
Phác
c k t h p v i bromhexin 0,5g/1 lít
c, u ng liên t c 3-5 ngày.
2: Tylosin 98 % 2 g/1 lít n
c u ng, B-complex 1g/3 lít n
c,
u ng liên t c 3-5 ngày.
Trong 2 phác
2 t l kh i
ó em nh n th y phác
1 có hi u qu cao h n phác
t kho ng 87%.
B nh c u trùng
Nguyên nhân: B nh c u trùng
gia c m do Protozoa gây ra. Tác nhân gây
b nh là lo i n i ký sinh trùng thu c gi ng Eimeria. Hi n nay ã có 12 loài
c
xác nh là tác nhân gây b nh c u trùng cho gà, trong ó có các loài gây b nh ch
y u là: E.tenella, E.mitis, E.acervulina, E.necatrix, E.preacox, E.maxima.
Tri u ch ng: chúng em th
b nh th
lúc
ng
r ,b
n, khát n
ng g p gà m c b nh t tu n tu i th 2, gà
c, i lo ng cho ng. Sau ó gà a phân l ng,
u màu xanh, sau màu sôcôla có l n máu t
i, ôi khi phân ch toàn máu.
i u tr : Chúng em ã ti n hành phòng và i u tr trên toàn àn gà b ng
các lo i thu c sau:
Marcoc
: Cho u ng 2g/1 lít n
c
Li u trình 4 ngày liên t c
Anticoccid
: Cho u ng 10g/7,5 lít n
c
Li u trình 5 ngày liên t c
B sung cho gà ch t i n gi i: Gluco 1g/1 lít n c
13
i u tr cho gà liên t c trong 3-5 ngày thì gà kh i b nh và tr l i dùng li u
phòng th ng xuyên theo li u tình 2 ngày dùng thu c – 3 ngày ngh . Trong các phác
ã s d ng tôi nh n th y thu c Marcoc có hi u qu cao h n.
B nh b ch l
gà con
Nguyên nhân: Do vi khu n Salmonella gallinarum pollorum gây ra.
B nh ch y u x y ra trên gà con, gà tr
ng thành th
ng m c
th mãn tính.
Tri u ch ng: Gà con m c b nh có bi u hi n n kém, lông xù, mào tích
nh t nh t,
r . Tri u ch ng quan tr ng là gà a phân tr ng nên g i là b ch l ,
phân loãng, sau ó khô b t l i quanh l huy t.
ôi khi
s ng kh p, li t chân. T l ch t t 50-80%. Gà tr
gà còn có bi u hi n
ng thành th
ng
th
mãn tính, ch t r i rác.
i u tr :
ch a b nh B ch l , em ã s d ng m t s phác
Ampi-coli 1g/1 lít n
ngày, k t qu
B nh
c u ng liên t c 5
i u tr 98% gà kh i b nh.
Colistin 1g/2 lít n
ngày. K t qu
c u ng, B.complex 1g/3 lít n
i u tr sau:
c, B.complex 1g/3 lít n
c cho gà u ng liên t c 3-4
i u tr 96% gà kh i b nh.
u en : S d ng b
u en c a công ty N m Thái
Thành ph n : T.cúm gia súc 15g
T.Flox C
15g
Dùng 100kg P/ ngày, pha n c u ng
Super vitamin 15g
K t h p gi i gan, gi m s ng th n. L
Li u trình: 4 ngày liên t c
1.2.3.3. Các công tác khác
Ngoài các công vi c trên tôi còn tham gia m t s công tác khác nh : thu
nh t tr ng, ch n tr ng gi ng, tiêm vaccine cho gia c m, ch a b nh cho gia
súc,…
K t qu công tác ph c v s n xu t
c th hi n qua b ng 1.2.
14
B ng 1.2. K t qu công tác ph c v s n xu t
K t qu
S
N i dung
l
ng
1. Công tác phòng b nh
Lasota l n 1
Ch ng u gà
Gumboro l n 1
Lasota l n 2
Gumboro l n 2
Newcastle
2. Công tác ch n oán và i u tr b nh
989
984
984
973
969
962
Hen gà(CRD)
130
C u trùng
E. Coli
B ch l
B nh u en
3. Công tác khác
Ch m sóc, nuôi d ng
Gà th ng ph m
Sát trùng chu ng tr i (m2)
341
36
41
243
1000
100
V sinh xung quanh chu ng tr i hàng ngày (m2)
250
T l
(%)
An toàn
985
99,60
984
100,00
973
98,88
969
99,59
962
99.28
960
99,79
Kh i
S l
ng
127
97,69
317
98,53
32
86,49
38
87,80
237
96,71
t yêu c u
T l nuôi s ng
960
93,33
95
95,00
200
80,00
1.2.4. K t lu n
Qua 06 tháng th c t p t i xã Quy t Th ng – thành ph Thái Nguyên,
c s giúp
, t o i u ki n c a chính quy n
ch b o t n tình c a cô giáo h
s n xu t. T
ng d n, em b
a ph
c
ng,
c bi t nh s
u ti p c n v i th c ti n
ó ã rèn luy n chuyên môn và t ng thêm tình yêu ngh nghi p
c a mình. Sau th i gian th c t p em c m th y yêu ngành, yêu ngh , say mê và
t tin v i công vi c h n,
ng th i tích l y
c m t s kinh nghi m th c t
ph c v cho ngh nghi p sau này. Tuy nhiên v i k t qu thu
c, b n
thân em th y mình v n còn nhi u h n ch c n kh c ph c và luôn ph i c
g ng, n l c rèn luy n h n n a
v
n lên.
15
PH N 2
CHUYÊN
NGHIÊN C U KHOA H C
Tên tài:
“So sánh hi u qu phòng và tr b nh c u trùng c a hai lo i thu c Marcoc
và Five – Anticoccid.A trên àn gà lông màu nuôi th t t i gia ình nông h
xã Quy t Th ng - thành ph Thái Nguyên”
2.1.
TV N
2.1.1. Tính c p thi t c a
tài
N n kinh t Vi t Nam hi n nay ang trên à phát tri n, v i n n kinh t
th tr
ng m c a, h i nh p v i qu c t . Chính vì v y n
phát tri n h n
và chính ph
ng th i c ng có bao thách th c.
c ta có nhi u c h i
phát tri n
tn
c
ng
ã chú tr ng phát tri n toàn di n v kinh t , v n hóa – xã h i.
Ngành ch n nuôi óng m t vai trò quan tr ng trong c c u n n kinh t ,
trong ó ch n nuôi gà, ngành cung c p th c ph m v i t tr ng cao và ch t
l
ng t t cho con ng
nghi p ch bi n.
i,
ng th i cung c p nguyên li u cho ngành công
áp ng
ã có nh ng phát tri n v
c nhu c u th tr
tb cv c s l
ng hi n nay, ch n nuôi gà
ng và ch t l
ng.
Ch n nuôi gà có u i m t ng tr ng và quay vòng v n nhanh, tiêu t n
th c n th p, thích h p trên m i vùng sinh thái và d tiêu th . Tuy nhiên ch n
nuôi gà
n
môi tr
c ta còn g p nhi u khó kh n do ch a
ut
úng m c vào v n
ng và công tác v sinh phòng b nh nên d ch b nh x y ra ngày
càng nhi u, v i di n tích l n và ph c t p. B nh c u trùng là m t trong s
ó.
Vi t Nam, b nh c u trùng làm gia t ng s gà còi c c, gi m t c sinh
tr
ng, gây ch t t 30% - 100%
20 – 40% s n l
ta là n
ng tr ng
gà
c có ki u khí h u nhi t
gà con ( n u không i u tr k p th i), gi m
(Lê V n N m, 1999) [14]. M t khác, n
c
i gió mùa, nóng m m a nhi u t o i u
ki n r t thu n l i cho b nh c u trùng gà phát tri n. V i s phát tri n không
16
ng ng c a khoa h c k thu t, hi n nay trên th tr
thu c
ng xu t hi n r t nhi u lo i
c tr b nh c u trùng gà nh : Marcoc E.coli, Coxymax, Costop,
Baycoc 25%, Marcoc, Five - Anticoccid.A,…Nh ng
nh t
a ra gi i pháp t t
ch ng l i b nh c u trùng có hi u qu thì vi c th nghi m hi u l c c a
các lo i thu c là r t quan tr ng và có ý ngh a th c ti n cao.
Xu t phát t th c t trên chúng em ti n hành th c hi n chuyên
: “So
sánh hi u qu phòng và tr b nh c u trùng c a hai lo i thu c Marcoc và
Five - Anticoccid.A trên àn gà lông màu nuôi th t t i gia ình nông h xã
Quy t Th ng - thành ph Thái Nguyên”
2.1.2.M c tiêu c a
+ Xác
nh c
tài
ng
nhi m và t l nhi m c u trùng
gà lông màu
nuôi th t.
+ So sánh hi u qu phòng và tr b nh c u trùng c a 2 lo i thu c:
thu c Marcoc và Five - Anticoccid.A.
+T
ó
a ra khuy n cáo cho ng
i ch n nuôi nên s d ng thu c nào.
2.1.3. M c ích nghiên c u
T k t qu nghiên c u l y ó làm c s khoa h c
xu t bi n pháp
phòng tr b nh c u trùng cho gà, mang l i hi u qu kinh t cho ng
i dân.
B n thân t p làm quen v i công tác nghiên c u khoa h c.
2.2.T NG QUAN TÀI LI U
2.2.1. C s khoa h c c a
2.2.1.1.
ic
tài
ng v c th gia c m
Gia c m có ngu n g c t loài chim hoang d i. Gia c m có nhi u
i m gi ng v i bò sát
ng th i khác v i gia súc và thú hoang là có b x
nh , thân ph lông v , chi tr
c phát tri n thành cánh
tr ng sau p n thành gia c m non. Quá trình trao
thân nhi t cao (40-420C) nh
ó mà gia c m sinh tr
c
ng
bay và là loài
i ch t c a gia c m l n,
ng nhanh.
17
Gia c m có c u t o
y
các c quan b ph n nh : h tiêu hóa, hô
h p, bài ti t, tu n hoàn, sinh d c. Nh ng c u t o gi i ph u sinh lý gia c m l i
có nhi u i m khác v i gia súc.
c bi t là h hô h p, h tiêu hóa, h sinh
d c,… Trong ó:
- H hô h p c a gia c m g m: xoang m i, khí qu n, ph qu n ph i và
9 túi khí chính nh
ó mà c th gia c m nh có th bay
c, b i
c,
h n n a d ch hoàn c a gia c m n m trong mà quá trình sinh s n v n di n ra
bình th
ng.
- H tiêu hóa : c ng có nhi u i m khác v c u t o ch c n ng, nó bao
g m: khoang mi ng, h u, th c qu n trên, di u, th c qu n d
i, d dày tuy n,
d dày c , ru t non, manh tràng, tr c tràng, l huy t, tuy n t y và gan.
Khoang mi ng c a gia c m không có môi và r ng, hàm
r ng m ch có
vai trò l y, thu nh n th c n, không có tác d ng nghi n nh . Th c n vào
mi ng
c th m n
c b t, sau
c nu t xu ng th c qu n, th c qu n phình
to t o thành di u. Trong di u th c n
hydratcacbon
c phân h y d
c th m
t, làm m m và m t ph n
i tác d ng c a men amylaza (quá trình
ng hóa) t o ra quá trình vi sinh v t di u. Th c n t di u qua d dày tuy n
t
ng
i nhanh. D ch v c a d dày tuy n có HCl và men pepsin tham gia
phân gi i protein thành pepton. Sau ó th c n
d ch v .
d dày c d
c nghi n nh và th m
i tác d ng c a HCl và men pepsin protein ti p t c
c phân h y, hydratcacbon c ng
v t trong th c n. Th c n t d dày c
c phân gi i nh tác d ng c a vi sinh
c chuy n xu ng ru t non d
d ng c a d ch ru t, d ch t y và d ch m t các ch t dinh d
th c n
i tác
ng c b n trong
c chuy n hóa t o thành nh ng ch t d h p thu.
ru t non quá trình tiêu hóa di n ra là ch y u, glucid
thành
u
ng
c phân gi i
n. Lipid thành glyxerin và acid béo, protein thành các peptid
và các acid amin
c th h p thu và l i d ng
c.