Điều tra tình hình nhiễm bệnh phân trắng lợn con tại một số xã thuộc huyện Thạch An, tỉnh Cao Bằng và phác đồ điều trị 2 loại thuốc Norcoli và Gentatylo (Khóa luận tốt nghiệp)

I H C THÁI NGUYÊN
NG
I H C NÔNG LÂM

TR

LÊ H NG T M

Tên

tài:

I U TRA TÌNH HÌNH M C B NH PHÂN TR NG L N CON
T I M T S XÃ THU C HUY N TH CH AN, T NH CAO
B NG VÀ PHÁC
I U TR HAI LO I THU C
NORCOLI VÀ GENTATYLO

KHÓA LU N T T NGHI P

H

ào t o

: Chính quy

Chuyên ngành

: Thú y

Khoa

: Ch n nuôi thú y

Khóa h c

: 2010 - 2014

Thái Nguyên - 2014

IH C


TR

I H C THÁI NGUYÊN
NG
I H C NÔNG LÂM

LÊ H NG T M

Tên

tài:

I U TRA TÌNH HÌNH M C B NH PHÂN TR NG L N CON
T I M T S XÃ THU C HUY N TH CH AN, T NH CAO
B NG VÀ PHÁC
I U TR HAI LO I THU C
NORCOLI VÀ GENTATYLO

KHÓA LU N T T NGHI P
H ào t o
Chuyên ngành
Khoa
L p
Khóa h c

IH C

: Chính quy
: Thú y
: Ch n nuôi thú y
: 42 - TY
: 2010 - 2014

Gi ng viên h ng d n: TS. Tr ng H u D ng
Khoa Ch n nuôi thú y - Tr ng i h c Nông Lâm Thái Nguyên

Thái Nguyên - 2014


i
L IC M
Sau quá trình h c t p t i tr

N

ng và th c t p t t nghi p t i c s ,

n

nay em ã hoàn thành bài khóa lu n t t nghi p này.
Qua ây em xin bày t lòng bi t n chân thành và sâu s c t i Ban giám
hi u tr

ng

i h c Nông Lâm Thái Nguyên, ban ch nhi m khoa Ch n nuôi

Thú y, cùng các th y cô giáo trong khoa, ã t n tình dìu d t, giúp

em trong

su t th i gian h c t p t i tr

c a th y

giáo TS.Tr

ng.

c bi t là s quan tâm, giúp

ng H u D ng ã ch b o và tr c ti p h

ng d n em hoàn thành

bài khóa lu n t t nghi p này.
Em xin chân thành c m n Tr m Thú y huy n Th ch An, t nh Cao
B ng cùng toàn th lãnh ão cán b và nhân dân 3 xã, th tr n ông Khê, Xã

Lê Lai, Vân Trình huy n Th ch An, t nh Cao B ng ã t o i u ki n thu n l i,
quan tâm giúp

em trong quá trình th c t p t i c s .

Em xin g i l i c m n t i t t c b n bè, gia ình và ng

i thân ã

viên, cùng n l c c g ng c a b n thân em ã hoàn thành
gian quy

ng

tài úng th i

nh.

Em xin kính chúc các th y cô giáo luôn m nh kh e, h nh phúc, thành

t

trong công tác gi ng d y và thành công trong công tác nghiên c u khoa h c.
Em xin chân thành c m n!
Thái Nguyên, Ngày 29 tháng 12 n m 2014
Sinh viên

Lê H ng T m

ii
L I NÓI
T x a

U

n nay, s n xu t nông nghi p v n là ngành chính c a n

c ta,

có t i g n 70% dân s s ng b ng nông nghi p, do ó nó óng m t vai trò vô
cùng quan tr ng trong n n kinh t n
khích phát tri n ngành nông nghi p

c ta. Nhà n

c không ng ng khuy n

m b o yêu c u tr

c m t và lâu dài.

Cùng v i s phát tri n i lên c a ngành tr ng tr t, thì ngành ch n nuôi
c ng d n d n kh ng

nh

c v th c a mình, l i ích c a nó mang l i là r t

l n: cung c p các s n ph m ch n nuôi có giá tr cao nh : th t, s a, tr ng cho

con ng

i, cung c p nguyên li u cho m t s ngành công nghi p ch bi n và

nó còn cung c p phân bón, s c kéo cho ngành tr ng tr t. Bi t
ngành ch n nuôi, nhà n
c n

c

ào t o

c ã

c, tr

ng

ng Nông Nghi p trong

i ng cán b chuyên ngành góp ph n phát huy trí tu

c a mình cho qu c gia. Theo ph
n

u t v n vào các tr
ng châm c a

ng, theo xu h

sinh viên có trình

chuyên môn gi i cho

tn

ng v i

ã ào t o nhi u

c.

ng châm ào t o “h c i ôi v i hành, lý thuy t ph i g n v i th c

ti n s n xu t”, tr

c khi k t thúc khóa h c nhà tr

i th c t p t i c s

ng luôn t ch c cho sinh viên

c ng c ki n th c lý thuy t c ng nh nâng cao tay ngh

trong th c ti n s n xu t.
thu t có trình

ng c a nhà

i H c Nông Lâm Thái Nguyên là m t trong nh ng tr

các th y cô có b dày kinh nghi m, s tâm huy t v i ngh
V i ph

c l i ích c a

khi ra tr

ng sinh viên s tr thành ng i cán b k

chuyên môn v ng vàng, tay ngh th o, góp ph n thúc

ys

phát tri n c a ngành ch n nuôi nói riêng và ngành nông nghi p nói chung.
Nh m làm gi m m c th p nh t thi t h i do d ch b nh gây nên,
nhanh chóng

a nh ng ti n b k thu t m i vào th c t s n xu t,

ng ý c a Ban ch nhi m khoa Ch n nuôi Thú y cùng th y giáo h
d n TS. Tr

cs
ng

ng H u D ngvà s ti p nh n c a tr m Thú y huy n Th ch

An, t nh Cao B ng, em ã th c hi n

tài: “ i u tra tình hình nhi m b nh

phân tr ng l n con t i m t s xã thu c huy n Th ch An, t nh Cao B ng và
phác

i u tr hai lo i thu c Norcoli và Gentatylo”.


iii
c s quan tâm t n tình c a th y giáo h

ng d n TS. Tr

ng H u

D ng, cùng s c g ng c a b n thân, em ã hoàn thành khóa lu n. Nh ng do
b

c

u ti n hành làm nghiên c u khoa h c và th i gian th c t p có h n nên

bài khóa lu n c a em không tránh kh i nh ng h n ch , thi u sót. Vì v y em kính
mong nh n

c s quan tâm giúp

c hoàn thi n h n.
Em xin chân thành c m n!

c a quý th y cô

bài khóa lu n c a em


iv
DANH M C CÁC B NG
B ng 1.1: K t qu công tác ph c v s n xu t .............................................. 18
B ng 2.2: T l l n con m c b nh phân tr ng t i các xã i u tra ................. 48
B ng 2.3: T l nhi m b nh phân tr ng l n con theo gi ng l n .................. 49
B ng 2.4.: T l nhi m b nh phân tr ng l n con theo l a tu i ..................... 50
B ng 2.5: T l m c b nh phân tr ng l n con theo tính bi t ........................ 53
B ng 2.6: T l m c b nh phân tr ng l n con theo tình tr ng v sinh ......... 54
B ng 2.7: T l m c b nh phân tr ng l n con theo tháng trong n m ........... 56
B ng 2.8: Tri u ch ng c a b nh phân tr ng l n con ................................... 58
B ng 2.9: B nh tích m khám l n con ch t do phân tr ng .......................... 59
B ng 2.10: K t qu

i u tr b nh phân tr ng l n con c a hai phác

........... 60


v
DANH M C HÌNH
Hình 2.1: Bi u

t l l n con m c b nh phân tr ng

các xã i u tra ....... 49

Hình 2.2: Bi u

t l l n con m c b nh phân tr ng theo l a tu i ............. 53

Hình 2.3: Bi u

t l l n con m c b nh phân tr ng theo tình tr ng v sinh ......55

Hình 2.4. Bi u

t l l n con m c b nh phân tr ng theo tháng theo dõi .. 57


vi
DANH M C CÁC CH

VI T T T

QL

: Qu c l

TL

: T nh l

GTNT

: Giao thông nông thôn

THPT

: Trung h c ph thông

PTDT

: Ph thông dân t c

PTCS

: Ph thông c s

THCS

: Trung h c c s

KHHG

: K ho ch hóa gia ình

E.coli

: Escherichia coli

Cs

: C ng s

TS

: Ti n s

TT

: Th tr ng

Nxb

: Nhà xu t b n


vii
M CL C
L I C M N ................................................................................................. i
L I NÓI

U ............................................................................................... ii

DANH M C CÁC B NG ............................................................................ iv
DANH M C HÌNH ....................................................................................... v
DANH M C CÁC CH

VI T T T ............................................................ vi

M C L C ................................................................................................... vii
Ph n 1: CÔNG TÁC PH C V S N XU T ............................................. 1
1.1. i u tra c b n ........................................................................................ 1
1.1.1. i u ki n t nhiên ................................................................................ 1
1.1.2. i u ki n kinh t , v n hóa, xã h i ......................................................... 4

1.1.3. Tình hình s n xu t nông, lâm, ng nghi p ............................................ 8
1.1.4. ánh giá chung................................................................................... 10
1.2. N i dung, ph

ng pháp và k t qu ph c v s n xu t ............................. 11

1.2.1. N i dung ph c v s n xu t ................................................................. 11
1.2.2. Ph

ng pháp th c hi n ....................................................................... 11

1.2.3. Công tác khác ..................................................................................... 17
1.3. K t lu n và

ngh ................................................................................ 19

1.3.1. K t lu n .............................................................................................. 19
1.3.2.

ngh ............................................................................................... 20

Ph n 2: CHUYÊN
2.1.

tv n

NGHIÊN C U KHOA H C ............................... 21

............................................................................................. 21

2.1.1. M c tiêu nghiên c u ........................................................................... 22
2.1.2. Ý ngh a khoa h c và c s th c ti n ................................................... 23
2.2. T ng quan tài li u .................................................................................. 23
2.2.1. C s khoa h c c a

tài ................................................................... 23

2.2.2. Nh ng hi u bi t v vi khu n E. Coli ................................................... 27


viii
2.2.3. Nh ng hi u bi t v b nh l n con phân tr ng (Colibacillosis).............. 31
2.2.4. Gi i thi u v thu c s d ng trong nghiên c u .................................... 40
2.2.5. Tình hình nghiên c u trong và ngoài n
2.3.

it

2.3.1.

ng, n i dung và ph

it

ng,

ng pháp nghiên c u .................................. 43

a i m và th i gian nghiên c u ...................................... 43

2.3.2. N i dung và ph
2.3.4. Ph

c ......................................... 41

ng pháp nghiên c u ................................................ 43

ng pháp x lý s li u .................................................................. 46

2.4. K t qu và th o lu n .............................................................................. 47
2.4.1. K t qu theo dõi t ng àn l n t i m t s xã trên

a bàn huy n Th ch

An, t nh Cao B ng ........................................................................................ 47
2.4.2. K t qu theo dõi t l l n m c b nh phân tr ng l n con ..................... 48
2.4.3. T l nhi m b nh phân tr ng l n con theo gi ng l n .......................... 49
2.4.4. T l nhi m b nh phân tr ng l n con theo l a tu i ............................. 50
2.4.5. T l m c b nh phân tr ng l n con theo tính bi t................................ 53
2.4.6. T l m c b nh phân tr ng l n con theo tình tr ng v sinh ................. 54
2.4.7. T l m c b nh phân tr ng l n con qua các tháng theo dõi ................. 56
2.4.8. Tri u ch ng lâm sàng và b nh tích c a b nh phân tr ng l n con ........ 57
2.4.9. K t qu

i u tr b nh phân tr ng l n con c a hai phác

2.5. K t lu n, t n t i và

................... 59

ngh .................................................................... 61

2.5.1. K t lu n .............................................................................................. 61
2.5.2. T n t i ................................................................................................ 62
2.5.3.

ngh ............................................................................................... 62

TÀI LI U THAM KH O.......................................................................... 63
I. Tài li u ti ng Vi t ..................................................................................... 63
II. Tài li u d ch ............................................................................................. 65
III. Tài li u n

c ngoài ................................................................................. 65


1
Ph n 1
CÔNG TÁC PH C V S N XU T
1.1. i u tra c b n
1.1.1. i u ki n t nhiên
1.1.1.1. V trí

a lý

Th ch An là huy n mi n núi, vùng cao biên gi i n m

phía ông Nam

t nh Cao B ng, có di n tích t nhiên là 69.079,56 ha, cách trung tâm t nh 39

km. V trí

a lý c a huy n nh sau:

- Phía ông giáp v i huy n Long Châu (t nh Qu ng Tây, Trung Qu c)
- Phía Tây giáp v i huy n Ngân S n t nh B c K n
- Phía Nam giáp v i huy n Tràng

nh t nh L ng S n

- Phía B c giáp v i Thành ph Cao B ng và huy n Hoà An t nh Cao B ng.
Huy n Th ch An có 16
trong ó có 13 xã thu c di n

n v hành chính g m 15 xã và 01 Th tr n,
c bi t khó kh n (vùng 3), 03 xã, th tr n thu c

vùng 2. Huy n có 01 xã biên gi i là xã

c Long ti p giáp v i huy n Long

Châu, t nh Qu ng Tây (Trung Qu c), có

ng biên gi i dài 5,2 Km và 01 l i

m (c a kh u ti u ng ch Nà L n) ã và ang
th

c

u t xây d ng

giao

ng hàng hoá v i huy n Long Châu, t nh Qu ng Tây (Trung Qu c).

1.1.1.2. i u ki n

a hình,

t ai

Là huy n mi n núi c a t nh Cao B ng, huy n Th ch An có
nghiêng t Tây B c xu ng

a hình d c

ông Nam, xen gi a các d y núi là các thung

l ng, ph n l n là các thung l ng nh h p.

i m cao nh t so v i m c n

c

bi n là núi Khu i Mo ng thu c xã Quang Tr ng (1.009 m), i m th p nh t
thu c B n Lu ng xã Th y Hùng (200 m).
T ng di n tích
-

t t nhiên c a huy n là 69.079,56 ha. Trong ó:

t Nông, lâm nghi p là: 65.671,53 ha, chi m 95,07% t ng di n tích

t nhiên, trong ó:


2
+

t s n xu t nông nghi p là: 5.921,84 ha chi m 8,57 %;

+

t lâm nghi p: 59.645,44 ha chi m 86,35%;

+

t nuôi tr ng th y s n là: 104,25 ha chi m 0,15 %;

-

t phi nông nghi p là: 1.590,91 chi m 2,3%.

-

t ch a s d ng là: 1.817,12 ha chi m 2,63 %.

1.1.1.3. i u ki n khí h u, th y v n
* Khí h u

Th ch An có khí h u mang

c i m nhi t

mùa rõ r t: mùa hè nóng m, m a nhi u th
10 trong n m; mùa ông l nh, có s
n tháng 3 n m sau. Do

i gió mùa, chia thành hai

ng b t

u t tháng 4

n tháng

ng mu i, ít m a di n bi n t tháng 11

a hình chia c t m nh nên hình thành các ti u vùng

khí h u khác nhau.
trung bình n m 13 - 14,50C; nhi t

- Nhi t
0

th p nh t tuy t

it -

0

1,3 C

n - 0,9 C.
- L

ng m a trung bình n m 1.442 mm,

nh ng khu v c ít m a c a c n

c x p vào m t trong

c.

- T ng s gi n ng trung bình 1.568,9 gi , b c x m t tr i 60 - 68
Kcal/cm2.
-

m không khí khá cao, trung bình tháng bi n thiên t 79 - 86%.

Chênh l ch

m l n gi a mùa m a và mùa khô, v mùa m a do nh h

c a gió mùa, m a nhi u nên

ng

m không khí khá cao 82 - 86%, mùa khô m

th p t 79 - 80%.
* Th y v n
Trên

a bàn huy n có các con sông, su i nh v i ngu n n

c m t khá

phong phú, các con sông, su i b t ngu n t vùng núi cao ch y v vùng th p
theo h

ng ch

ngu n cung c p n

oc a

a hình Tây Nam – ông B c. Các con sông su i là

c ch y u cho s n xu t và

i s ng c a nhân dân trong

huy n nh : Su i Minh Khai, Khu i Vinh, B n C u, Nà Ng
T Chi n ...

m, N m Nàng,

3
1.1.1.4. Giao thông v n t i
Huy n Th ch An có m t h th ng

ng giao thông t

ng

i hoàn

ch nh, t o i u ki n cho nhân dân i l i thu n l i góp ph n phát tri n kinh
t - xã h i.
- H th ng
qua

ng giao thông qu c gia: huy n có tr c

a bàn n i t thành ph Cao B ng

Th ch An dài 36 km ã
-

c

chính:

n thành ph L ng S n qua

u t nâng c p

ng t nh l : h th ng

a ph n

m b o giao thông thu n ti n.

ng t nh l trên

a bàn huy n có 2 tuy n

ng TL 208 ông Khê - Ph c Hòa (24 km) ch y qua

Lê Lai, Th y Hùng;

ng QL4A i

a bàn các xã

ng TL 209: t Tân An - Canh Tân - Minh Khai -

Quang Tr ng (36 km) và thông qua huy n Ngân S n t nh B c C n (24 km).
Các tuy n

ng trên là m ch huy t giao thông t o i u ki n cho nhân dân i

l i và giao l u phát tri n kinh t .
kh u

ng huy n l : v i t ng chi u dài 86,6km.
c Long (17,5 km);

ng

ng QL4A c t xã Lê Lai ch y qua i bàn xã

Thái C

ng (18,41 km);

km);

ng GTNT liên xã Vân Trình - Th Ngân (10 km);

Xuân - Lê L i (6,5 km);

ng GTNT liên xã Kim

ng -

-

ng GTNT

c

c c i t o, nâng c p m t ph n nh a hóa,

bê tông hóa và m t c p ph i t nhiên. Xong m t s tuy n
m b o, c n

c Thông (16

ng C c Bao - Khau Lùng (5,2 km). Các tuy n

ng trên trong nh ng n m qua ã

c u ch a

ông Khê - c a

c ti p t c

ng quy mô k t

u t nâng c p.

ng GTNT xã, liên xã: h th ng

ng giao thông nông thôn

15/16 xã có t ng chi u dài trên 280,7 km. Hi n nay v c b n các tuy n
ng t trung tâm huy n

n trung tâm các xã ã

c c i t o, nâng c p r i

nh a và c p ph i

m b o thông xe 4 mùa. Còn các tuy n

ng liên xã, liên

thôn xóm trong

a bàn huy n phát tri n còn ch m, m c

u t có h n.

Tuy nhiên trong nh ng n m qua các tuy n

ng tr ng i m trên

a bàn các


4
xã c ng ã

c quan tâm

u t t các ch

ng trình d án nh ch

135, d án IFAD... nh ng v quy mô k t c u ch a áp ng
m r ng
ng

ng trình

c yêu c u, m i

c n n và m t ph n làm m t c p ph i t nhiên còn ch y u là
t, qua th i gian s d ng ã xu ng c p i l i g p nhi u khó kh n nh t

là vào mùa m a l . Do ó m c tiêu
các tuy n

án xác

nh c n

c

ut m m i

ng tr ng i m liên xã và nâng c p m t s tuy n

ng t o i u

ki n thu n l i giao thông i l i cho nhân dân và thúc

y phát tri n kinh t -

xã h i vùng.
M c dù ã hình thành m ng l

i

ng giao thông n i li n gi a trung

tâm huy n v i các huy n trong t nh, v i t nh b n, n

c b n Trung Qu c và

n i li n gi a trung tâm huy n v i các xã, nh ng h th ng
nông thôn c n
áp ng

c nâng c p, m r ng òi h i v n

ng giao thông

u t l n m i có th

c yêu c u phát tri n kinh t , giao l u hàng hóa c a nhân dân

trong huy n.
1.1.2. i u ki n kinh t , v n hóa, xã h i
1.1.2.1. Tình hình kinh t
Trong nh ng n m g n ây n n kinh t c a huy n luôn gi
t ng tr

ng t

ng

i cao, n m 2012 là 14%, n m 2013 là 16,4%, n m 2014

d ki n t ng trên 20%. T t c các ngành s n xu t, d ch v , th
d ng c s h t ng
sau cao h n n m tr

ct c

u có b

c phát tri n tích c c, t c

ng m i và xây

t ng tr

ng n m

c. Giá tr s n xu t nông, lâm, ng nghi p n m 2012 t ng

21%, n m 2013 t ng 24%, n m 2013 giá tr s n xu t công nghi p t ng
637.213 tri u

ng,

t 105% k ho ch.

N n kinh t c a huy n ang chuy n d n t n n kinh t t túc, t c p
sang s n xu t hàng hóa, nh ng t c
n ng c a huy n.

còn ch m và ch a t

ng x ng v i ti m


5
C c u kinh t theo h

ng t ng d n t tr ng d ch v (Th

ng m i - Du

l ch), Công nghi p - Ti u th công nghi p và gi m d n t tr ng nông nghi p.
1.1.2.2. Tình hình dân c , dân trí
Dân s toàn huy n tính
30.842 ng

it

dân s 44 ng

n th i i m ngày 31 tháng 12 n m 2013 là

ng ng v i 7.454, nhân kh u bình quân 4,2 ng

i/h ; m t

i/km2. G m 05 thành ph n dân t c: Kinh, Tày, Nùng, Mông

và Dao; Có 04 thành ph n dân t c thi u s trong ó: Dân t c Tày chi m
44,3%, Nùng chi m 38,7%, Mông chi m 0,4%, Dao chi m 13,6% và dân t c

khác chi m 3%.
Dân c phân b không
s ng qu n t lâu

ng

u,

ng bào các dân t c huy n Th ch An

i, có n i s ng xen canh, xen c

dân các dân t c có truy n th ng oàn k t, giúp

t t c các xã, th tr n; nhân
nhau trong lao

ng s n xu t,

ch ng gi c ngo i xâm, ch ng thiên nhiên, kh c ph c thiên tai và xây d ng quê
h

ng

tn

nên s

c; m i dân t c có s c thái, b n s c v n hoá riêng, góp ph n t o

a d ng, phong phú c a n n v n hoá Vi t Nam; nhân dân các dân t c

huy n ch y u là s ng

vùng nông thôn (chi m trên 90%), lao

ng ch y u là

nông nghi p.
Ngu n nhân l c ch y u là lao

ng ph thông, l c l

ng tr chi m 50%.

1.1.2.3. Tình hình v n hóa - xã h i
- Lao
tu i lao

ng vi c làm, d y ngh : trong n m 2013 t ng s ng

ng là 15.421 ng

i, so v i n m 2011 t ng 0,74%, t ng s ng

vi c làm n m 2013 là 12.336 ng
1,00%. S lao

ng

i trong

i t ng so v i n m 2011 là 90 ng

c h c ngh n m 2013 là 3.855 ng

i có
i b ng

i t ng 25,94% so

v i n m 2011.
- Giáo d c và ào t o:
Toàn huy n có 02 tr
xuyên, 01 tr

ng THPT và 01 Trung tâm giáo d c th

ng PTDT N i trú.

ng


6
Huy n có 9 tr

ng trung h c c s , các tr

ng ó

c

u t xây

d ng nh ng còn thi u v c s v t ch t nh : phòng h c b môn, phòng ch c
n ng,... nhi u công trình ã xu ng c p nh ng ch a
Huy n có 07 tr
Trong ó nhi u tr

ng PTCS, 13 tr

c nâng c p s a ch a.

ng ti u h c và 11 tr

ng m u giáo.

ng M m non ch a có c s v t ch t, còn 16 phòng h c

t m, 27 phòng h c nh , các phòng ch c n ng, th vi n, v n phòng, phòng
làm vi c c a hi u tr

ng, hi u phó... ch a tr

ng nào có; M t s tr

ng Ti u

h c ch a có nhà hi u b , phòng h c b môn, còn có 34 phòng h c t m, 5
phòng h c nh .

T l tr em trong

tu i i h c nhà tr , m u giáo n m 2013

53,2%, t ng so v i n m 2011 là 3 %. T l h c sinh i h c úng

t

tu i n m

2013 là 95,6%, t l ph c p THCS n m 2013 là 82,3%, t ng so v i n m
2010 là 2%.
N m 2013 toàn huy n có 5657 h c sinh, 744 giáo viên và cán b qu n
lý giáo d c các c p h c. Trong ó có 100% giáo viên

t chu n.

-Yt :
C s v t ch t, trang thi t b y t
khám ch a b nh cho nhân dân. Th
trung nâng cao trình

áp ng m t ph n c b n nhu c u
ng xuyên t ch c các l p h c t p

chuyên môn, thái

ph c v ng

ng y, bác s toàn ngành, t ch c có hi u qu ch

ng, ch

ng trình y t qu c gia tri n khai trên

i b nh c a

i

ng trình y t c ng

a bàn huy n, th c hi n

t t công tác ch m sóc s c kh e cho nhân dân, nh t là khám ch a b nh cho
tr em d

i 6 tu i, ng

i nghèo.

Toàn huy n có 01 Phòng Y t , 01 trung tâm y t , 01 trung tâm Dân s
- KHHG , 01 b nh vi n a khoa, 01 phòng khám a khoa khu v c, và 15
xã, 01 th tr n có tr m y t . H u h t các tr m y t xã
1993, 2002, a s tr m y t
xây d ng m i.

ã xu ng c p c n

c

c xây d ng t n m

u t tu s a, nâng c p,


7
T ng s bình quân gi

ng b nh/v n dân n m 2013 là 38,25 so v i n m

2010 t ng 2,4 l n, t ng s bác s /v n dân n m 2013 là 6,8 l n so v i n m
2010 t ng 2,7 l n; t l tr m y t xã có bác s là 68,75% so v i n m 2010
t ng 37,5%, t l t vong c a tr s sinh 1,64% so v i n m 2010 gi m 0,07%
và t l tr em d

i 5 tu i b suy dinh d

ng n m 2013 là 12,62% gi m so v i

n m 2010 là 3,68%. N m 2013 s tr em < 01 tu i
lo i vacxin

c tiêm ch ng

y

7

t trên 95%.

Huy n th

ng xuyên tuyên truy n, v n

ng và h

dân th c hi n l i s ng h p v sinh, hàng n m xây d ng ph

ng d n ng

i

ng án v ch m

sóc s c kh e, khám ch a b nh cho nhân dân, cung c p thu c, trang thi t b
d p d ch b nh k p th i khi có d ch b nh x y ra, t ch c tiêm ch ng m
r ng, úng k ho ch.
- V dân s - k ho ch hóa gia ình:
Huy n Th ch An là huy n mi n núi vùng cao biên gi i các chính sách
v dân s - k ho ch hóa gia ình c n
hình th c, tuyên truy n m r ng
n m qua trên

nc s ,

n t n ng

a bàn huy n ã tri n khai hi u qu ch

kh e sinh s n
ch

c quan tâm và th c hi n b ng nhi u

i v i ph n trong

ng trình sâu r ng

tu i sinh

i dân, trong nh ng

ng trình ch m sóc s c
,

c bi t là tri n khai

n t n các xã vùng sâu, vùng xa.

- V v n hóa thông tin, th thao, truy n thanh, truy n hình:
+ Công tác v n hóa xã h i
thi t th c. Th c hi n cu c v n

c ti n hành th

ng xuyên có hi u qu

ng "Toàn dân oàn k t xây d ng

v n hóa", phong trào xây d ng làng v n hóa, gia ình v n hóa
m nh. Nh ng n m qua toàn huy n ã làm
c ng

ng

i s ng
c

y

c 110 nhà v n hóa sinh ho t

thôn xóm, n m 2013 huy n có 84/160 làng, t dân ph v n hóa

t ng, có 5.650/7454 gia ình v n hóa và 108 c quan,
tiêu chu n v n hóa.

n v , tr

ng h c

t


8
+ Công tác th thao: hàng n m th

ng xuyên tri n khai công tác phong

trào th d c th thao và phong trào này di n ra sôi n i

t t c các i m dân

c t p trung, thu hút các t ng l p nhân dân tham gia. Tuy nhiên sân bãi và các
d ng c , thi t b ph c v th thao còn thi u nhi u.
+ Công tác truy n thanh, truy n hình:

n n m 2013 toàn huy n ã có 04

tr m thu phát sóng truy n thanh, truy n hình, s dân

c xem truy n hình trên

a bàn huy n 60 %.
1.1.3. Tình hình s n xu t nông, lâm, ng nghi p
1.1.3.1. Ch n nuôi
V t nuôi ch y u trong nh ng n m qua là: trâu, bò, ng a, l n và các
lo i gia c m. Phát tri n àn bò là s n xu t chính
hóa. T ng àn gia súc, gia c m qua các n m

c coi là s n xu t hàng

c phát tri n nh sau:

N m 2012 t ng àn bò có 3.405 con,

n n m 2014 là 2.698 con, gi m

20,8%. T ng àn trâu n m 2012 có 14.550 con,

n n m 2014: 11.390 con, gi m

21,7%. Nguyên nhân t ng àn trâu, bò gi m: do trâu, bò b ch t rét, m t ph n do
ng

i dân chuy n

i s d ng máy nông nghi p t ng n ng su t lao

T ng àn l n n m 2012 có 30.100 con,

ng.

n n m 2014 là 32.800 con,

t ng 8,9%.
T ng gia c m n m 2012 có 182.000 con,

n n m 2014 là 200.413 con,

t ng 10,1%.
S nl

ng gia súc, gia c m n m 2012

t 1.924 t n

n n m 2014

t

ng; n m 2012

t

2.057 t n, t ng 1 %.
- Nuôi tr ng th y s n:
Giá tr s n xu t t ng khá: n m 2011
1.698 tri u
l

ng

ng,

t 1.470 tri u

n n m 2013di n tích nuôi tr ng th y s n là 45,33 ha, s n

t 30 t n, giá tr s n xu t

t 2.400 tri u

ng.


9
1.1.3.2. Tr ng tr t
N n nông nghi p c a huy n ch y u là

c canh cây l

ng th c, s n

xu t ch y u ph thu c vào i u ki n t nhiên. Nông nghi p v n là ngành s n
xu t chính c a huy n, ngu n thu nh p chính c a
huy n. Trong nh ng n m qua d

i s ch

i b ph n dân c trong

o c a c p y, chính quy n

huy n, ngành nông nghi p ã có nh ng chuy n bi n và thu
nh t

c k t qu

nh. S n xu t nông nghi p c a huy n có s phát tri n áng k , b

u th c hi n có hi u qu vi c chuy n d ch c c u cây tr ng theo h

c
ng

s n xu t t p trung, thâm canh t ng n ng xu t. Giá tr s n xu t nông nghi p
n m 2012

t 445.078 tri u

ng, n m 2013

t kho ng 537.213 tri u

ng

so v i n m 2012 t ng 21%.
T n m 2011
l

ng th c

n n m 2013: di n tích canh tác n

nh và s n l

ng

t nh sau:

N m 2011: t ng s n l

ng l

ng th c

t 15.171,8 t n.

N m 2013: t ng s n l

ng l

ng th c

t 14.671,9 t n.

So sánh t ng s n l

ng l

ng th c n m 2013 so v i n m 2011 gi m

3,3%, nguyên nhân do chuy n

i di n tích tr ng cây l

ng th c có h t sang

di n tích tr ng mía nguyên li u. Vì huy n Th ch An n m trong vùng nguyên
li u mía cung c p cho nhà máy
C nc

i u ki n th nh

ng Ph c Hòa.
ng c a

cây tr ng hàng hóa: mía, th ch en,

a ph

t

ng huy n ã xác

nh nh ng

ng, thu c lá và cây h i.

S n ph m ch y u t các lo i cây tr ng qua các n m nh sau:
- Cây lúa: n m 2011 s n l

ng thu

c là 8.664,5 t n, n m 2013 là

ng thu

c là 5.823,38 t n, n m 2013 là

8.160,4 t n, gi m 5,8 %
- Cây ngô: n m 2011 s n l
6.511,4 t n, t ng 11,8%.
- Cây mía: n m 2011 s n l
15.089 t n, t ng 78,3%.

ng thu

c là 8.460 t n, n m 2013 là

10
- Cây Th ch en: n m 2011 s n l
là 859,65 t n, gi m 38,6 % do

ng thu

u ra không n

c là 1.399 t n, n m 2013
nh.

- Cây h i: di n tích n m 2013 là 2.200 ha, s n l ng
- Cây

t

ng: n m 2011 s n l

ng thu

t t 2.200 - 2.400 t n.

c là 135 t n, n m 2013 là

152 t n, t ng 12,5%.
- S n ph m nông s n là: ngô, lúa, mía, th ch en,
th tr

t

ng,... m r ng

ng tiêu th trong và ngoài huy n, ngoài t nh trong ó c th tr

ng

Trung Qu c.
1.1.4. ánh giá chung
1.1.4.1. Thu n l i
- V i v trí là huy n n m
có tr c

c a ngõ phía ông Nam c a t nh Cao B ng,

ng QL4A i qua n i li n v i trung tâm t nh và các huy n, t nh b n

nên có nhi u i u ki n thu n l i, ây là l i th

có th h c h i kinh nghi m

c a các n i.
- Là huy n biên gi i có c a kh u
i u ki n thu n l i

m r ng th tr

ph c v nhu c u s n xu t và
- Ban lãnh

c Long giáp v i Trung Qu c, là

ng v xu t kh u, nh p kh u v t nuôi

i s ng c a nhân dân.

o tr m thú y có n ng l c, n ng

ng, trình

chuyên môn

cao, nhi t tình, có kinh nghi m lâu n m trong ngh .
1.1.4.1. Khó kh n
Th ch An là m t huy n có n n kinh t ch m phát tri n. Kinh phí
cho s n xu t còn h n h p, trang thi t b thú y còn thi u và ch a
h

ng không nh

ut

ng b , nh

n s n xu t.

- Do các h còn ch n nuôi nh l , nh n th c c a ng

i ch n nuôi còn

nhi u h n ch . Vi c ng d ng ti n b khoa h c k thu t vào s n xu t ch n

nuôi còn h n ch .


11
- Di n bi n th i ti t hi n nay khá ph c t p nên khâu phòng tr b nh
g p nhi u khó kh n, không tri t
h

ng

, chi phí phòng và ch a b nh t ng, nh

n giá thành ch n nuôi.

- Do

c i m s n xu t c a ngành ch n nuôi l n là ngành có chu k s n

xu t dài, t c

quay vòng v n ch m nên lâu thu h i v n. M t khác

cho m t chu k s n xu t òi h i m t l
kinh phí

ng v n t

ng

ut

i l n, trong khi ó

u t cho s n xu t còn h n h p.

1.2. N i dung, ph

ng pháp và k t qu ph c v s n xu t

1.2.1. N i dung ph c v s n xu t
1.2.1.1. Công tác thú y
- Tiêm phòng vacxin cho àn l n theo k ho ch.
- Ch n oán và i u tr m t s b nh trên l n m c ph i.
- Phun thu c sát trùng và thu c di t n i, ngo i ký sinh trùng cho àn l n.
- Ki m tra v sinh thú y và óng d u ki m soát gi t m .
- Th

ng xuyên ki m tra theo dõi tình hình s c kh e c a l n và có

nh ng bi n pháp phòng tr b nh h p lý.
1.2.1.2.Công tác khác
- Tham gia tuyên truy n, chuy n giao k thu t cho ng

i dân.

- Tìm hi u tình hình s n xu t, h c h i kinh nghi m c a c s .
1.2.2. Ph

ng pháp th c hi n

1.2.2.1.Công tác thú y
- Công tác v sinh trong ch n nuôi:
Công tác v sinh trong ch n nuôi là m t trong nh ng khâu quan tr ng
quy t

nh t i hi u qu ch n nuôi cao hay th p. Bao g m r t nhi u y u t :

môi tr

ng ( t, n

c, không khí...), m m b nh. Nh n th c

trong th i gian th c t p em cùng các anh, ch
quy trình v sinh ch n nuôi. H

c i u ó nên

Tr m thú y ã th c hi n t t

ng d n bà con quét d n chu ng tr i, phát


12
quang b i c r m, thu gom phân và ch t th i, kh i thông c ng thoát n
th i, r c vôi b t xung quanh chu ng tr i.
r a chu ng và các ph

c

nh k phun thu c sát trùng sau khi

ng ti n, d ng c ch n nuôi b ng Benkocid.

Ngoài ra em cùng cán b thú y v n th

ng i ki m tra v sinh thú y và

óng d u ki m soát gi t m vào nh ng ngày ch phiên t i ch

ông Khê.

- Công tác phòng b nh:
Theo k ho ch hàng n m, tr m thú y huy n Th ch An th

ng xuyên

ti n hành tiêm vacxin cho àn gia súc, nh m t o ra m t quy trình mi n d ch
t
c

ng trong c th ch ng l i s xâm nh p c a các y u t gây b nh, t ng
ng s c

kháng cho gia súc, nh m gi m thi t h i v kinh t do d ch

b nh gây ra. M t s lo i vacxin

c dùng cho vi c tiêm phòng t i huy n

Th ch An nh sau:
+ Trâu,bò:
* Vacxin L m m long móng: tiêm nh k 2 l n vào tháng 3 - 4 và 9 -10,
li u 3ml/con.
* Vacxin T huy t trùng vô ho t: li u l

ng 2ml/con.

+ L n:
* Vacxin D ch t l n: tiêm
* Vacxin T - D u: li u l

nh k 2 l n/n m, li u l

ng 1ml/con.

ng 2ml/con.

- Công tác ch n oán và i u tr b nh:
Hàng ngày, em cùng cán b thú y huy n i

n các

a ph

ng ki m

tra, ch n oán l n m thông qua các tri u ch ng lâm sàng.
i v i l n ch t c p tính không có bi u hi n bên ngoài s ti n hành m
khám

quan sát b nh tích ph c v cho quá trình ch n oán và i u tr , sau

ó ti n hành tiêu h y.
Trong th i gian th c t p cùng v i s giúp
ti n hành ch n oán và i u tr m t s b nh th
k t qu nh sau:

c a cán b thú y, em ã
ng g p trên l n và thu

c


13
* B nh tiêu ch y

l n con sau cai s a

+ Nguyên nhân: do vi khu n
thay

i b t th

ng, th c n thay

i

+ Tri u ch ng: nh ng ngày
nh t. L n con b

n, m t m i,

uôi, lông xù. C th b m t n

ng tiêu hóa gây nên, môi tr

ng s ng

t ng t...
u l n con a ch y phân có màu vàng

r , c th g y y u, phân dính bê b t
c, nhi t

g c

c th không t ng.

+ i u tr :
Colistin: tiêm b p: 1ml/10kg TT, ngày tiêm 2 l n, dùng 2 - 3 ngày liên t c.
Norfacoli: tiêm b p cho gia súc: 1ml/10kg TT, ngày tiêm 2 l n, dùng
2 - 3 ngày.
K t h p tr n b sung vào th c n kháng sinh Coli - 200 và ch t i n gi i.
T l kh i cao.
* B nh viêm t cung
+ Nguyên nhân:
Trong quá trình ch a l n nái thi u dinh d
b nh truy n nhi m làm cho c th y u d n

ng, v n

n hi n t

ng ít ho c m c

ng nh : khó

,x y

thai ho c thai ch t l u.
L n m khó

ph i can thi p b ng tay ho c d ng c thú y làm xây sát

t cung t o i u ki n cho vi khu n xâm nh p gây viêm nhi m.
L n nái không

c v sinh s ch s tr

c và sau khi

.

+ Tri u ch ng:
Âm h s ng
u ng gi m, l

, thân nhi t t ng cao, nhi t

c th l n h n 40oC, n

ng s a gi m, i ti u khó, có khi cong l ng r n. T c quan

sinh d c ra nhi u ch t d ch màu tr ng
xung quanh g c uôi.

c, mùi hôi tanh, d ch dính bê b t


14
+ i u tr :
i u tr c c b : tiêm Oxytoxin 4ml/con + 10ml Vime-Iodine.
i u tr toàn thân: tiêm Clamoxy L.A: 1ml/10kg TT.
Catosal 10%: 1ml/5 - 10kg TT.
T l kh i b nh 100%.
* B nh phân tr ng l n con
+ Nguyên nhân: do tr c khu n E.coli thu c h vi khu n
Enterobacteria gây ra, chúng g m nhi u ch ng v i nh ng

ng ru t

c tính kháng

nguyên khác nhau.
B nh th
m môi tr

ng x y ra lúc th i ti t thay

i

ng cao. B nh phát sinh ch y u

t ng t, nh ng ngày m

t,

giai o n l n con t s sinh

n cai s a.
+ Tri u ch ng: l n con b b nh bú kém, n kém, l n a ch y, phân l ng
màu vàng tr ng, tr ng xám sau ó màu vàng xanh và có mùi tanh. Phân dính
bê b t xung quanh g c uôi. L n g y sút nhanh,

r lông xù, i l i không

v ng vàng, niêm m c m t, mi ng, h u môn nh t nh t, phân nát
b nh kéo dài t 3

n loãng

n 7 ngày.

+ i u tr :
H lý: v sinh chu ng tr i thu d n s ch s phân, gi s ch n n sàn,
chu ng khô ráo, gi

m cho l n con.

Dùng thu c:
Norcoli: tiêm d

i da ho c tiêm b p, li u 1ml/2 - 3kg TT x 2

l n/ngày.
Ho c dùng Gentatylo: tiêm d

i da ho c tiêm b p, li u 1ml/ 5 - 10 kg

TT, li u trình 3 - 5 ngày.
K t h p B - complex: 1ml/5 – 10kg TT.


15
* B nh s ng phù

u l n con

+ Nguyên nhân:
B nh phù m t l n con do các ch ng E.coli O138O139O141 K81 K82 K85 gây
ra. Các E.coli này có

c i m gây dung huy t khi c y trên th ch máu. Các

ch ng E.coli gây b nh phù
t n th

u s n sinh m t ch t có ho t tính sinh h c làm

ng thành m ch qu n g i là EDP kém ch u nhi t, d b k t t a b i

Acid ho c Amonium sulphate, d hòa tan trong dung d ch ki m.
Vi khu n E.coli dung huy t gây b nh phù
trong

ng ru t l n v i m t s l

l iv is c

kháng c th l n nh cai s a, thay

gây t n th

ng xuyên có m t

ng r t nh . Khi xu t hi n các y u t b t

qu n th E.coli gây b nh s phát tri n nhanh
EDP

u th

ng thành m ch qu n d n

i th i ti t ho c th c n,

n m c t o ra m t l

ng l n

n phát sinh b nh này.

Các y u t Stress c ng là nguyên nhân gây nên b nh này.
+Tri u ch ng và b nh tích
Th

ng x y ra m t cách

và r t khát n

u là b

n

c, sau ó xu t hi n các tri u ch ng th n kinh.

D u hi u th n kinh
ho t

t ng t v i các tri u ch ng ban

ng, run r y, n m

c tr ng c a b nh là: lúc

u không ph i h p

c

p chân ki u b i chèo ho c ch y quanh, li t ho c

n m úp trên 4 chân. a s l n con s ch t trong vòng 24 gi sau khi xu t hi n
các tri u ch ng th n kinh. Ki m tra k , th y phù
m c m t. Hi n t
d n

mí m t và xung huy t k t

ng phù t ch c liên k t có th lan r ng kh p m t và có th

n tri u ch ng i n hình phù

u.

Ngoài ra còn th y khó th , táo bón ho c tiêu ch y tr
tri u ch ng th n kinh. a s không th y thân nhi t t ng cao.

c khi xu t hi n