Public Disclosure Authorized
Public Disclosure Authorized
Public Disclosure Authorized
Public Disclosure Authorized
Huy döng tu' nhân tham gia
vào các giai pháp hoach dinh, xaây du'ng chl'nh sách
giao thôöng vâ^n tå i, hau c'â^n cä a Viê^t Nam
Luis C. Blancas
Chuyên ngành Giao thông và Công nghê Thông tin Tbàn cåu
WORLD BANK GROUP
Australian Government
Huy d^ng tu' nhan tham gia
vao cac giai phap hoach dinh, xay dyng chinh sach
giao thong v?n tai, hau can cua Viet Nam
WORLD BANK GROUP
Australian Government
ThSng 11/2015
Tuyan b6 mi4n trttrech nhiCm
Thi liu nby lb s6n pham cua cac can b6 Ng5n hAng Th6 gidi. C6c k6t quW, ch6 gi6i, k6t Iu5n c6a thi li6u
kh6ng nh9t thit ph6n Anh quan diem c6a H6i d6ng Qu6n tri NgAn hng Th6 gidi hay cAc chinh phi mA
NgAn hng Th6 gidi dai di6n.
CD
Tài liéu này lä báo cáo cöa Ban Giao thöng vän tåi - Cöng nghé Thöng tin truyén thöng
(ICT) Toän cåu cöa Ngän häng Thé gidi. N0ng dåu nhöm chuyen gia soan thåo báo cäo
lä öng Luis C. Blancas (Chuyén vién cao cåp vé Giao thöng vän tåi, håu cån), voi su chi
dao chung cåa öng Michel Kerf (TrUöng ban Giao thöng vän tåi - ICT khu vc Döng A
Thäi Binh Dudng) vä öng Paul Vallely (TrUnig nhöm Giao thöng vän tåi, vän phöng Ngän
häng Thé gidi tai Viét Nam). Täc giå chinh cåa bäo cäo lä öng Luis C. Blancas. Bäo cäo
có sU tham gia döng göp quý bäu cåa cäc öng Robert L. Wallack (C6 vän cao cåp) vä
öng Aman Khanna (Chuyén gia tu vän vé Giao thöng vän tåi, hju cån qu6c té) dudi hinh
thdc cäc täi liéu b6 trd, ph6ng vän cäc bén lién quan, thuyét trinh, thit ké khåo sät, hå
trd thuc hién, nghién cCu. Ong Hoäng Anh Düng (Chuyén vién cao cåp vé Giao thöng vän
tåi) cöa Ngän häng Thé gidi lä ngudi då tham gia döng göp nhiéu 9 kién, nhån xét, ldi
khuyén b6 ich trong su6t quä trinh låp bäo cäo. Trong quä trinh soan thåo vä phät hänh,
bä Tudng Phudng Thåo (Trd 19 DU än), då hä trd tich cWc cäc cöng vifc phät hänh, dich
thuåt, in än, to chdc cäc höi nghi, höi thåo thu thåp thöng tin cho bån thåo cu6i cùng.
Cäc phän tich trong bäo cäo dudc sU hudng dån, cho phép tiép cån thöng tin, h6 trd vé
to chCc cöa Vu Vän tåi (VVT), Bö Giao thöng Vän tåi (BGTVT). Chúng töi dåc biét cåm
dn Tién s9 Trån Båo Ngoc, Vu trung VVT, öng Nguyen Cöng Bång, Phö vu truöng VVT,
öng Khuåt Lé Long, chuyén vién giao thöng vän tåi/hju cån, TS. Khuåt Viét HUng, Phö
truöng ban Oy ban ATGT Qu6c gia, nguyén Vu trung VVT. Däy lä nhUng cän bö länh
dao, chuyén vién dä döng göp chia sé nhiéu kién thCc, kinh nghiém trong nhiéu vän dé
dudc dé cåp dén trong bäo cäo näy.
Chúng töi hét sCc cåm dn cäc doanh nghiép xuät khåu, vän tåi, kho vän, cäc nhä nghién
cCu, phän tich, cän bö dä tham gia hoat döng khåo sät do Ngän häng Thé gidi vä WT
hdp täc thuc hién phuc vu cho bäo cäo, vä/hoäc nhUng dai bieu tham gia höi thåo tai
TP. Hå Chi Minh väo thäng 4/2015, nhåm trao doi, cung cäp thöng tin chung cho bäo
cäo. Chúng töi hy vong cäc 9 kién, döng göp cåa cäc bén dudc phån änh dåy då trong
bäo cäo näy.
Bäo cäo dUdc thUc hién vdi su täi trd cåa Bö Ngoai giao - ThUdng mai (DFAT) txträylia,
thöng qua Quÿ 6y thäc dåu tu Cd sd ha tång phuc vu täng trung tai khu vdc Döng A
Thái Binh DUdng cöa Ngän häng Thé gidi (EAAIG). Chúng töi cüng chän thänh cåm dn
su döng göp to Idn, thudng xuyén cöa DFAT d6i vdi sU nghiép phät trién cöa Viét Nam
nöi chung.
c:
1
LO i ä rm dn .........................................................
t .....................................................................................................
1
Töm t-at ch un g.......................................................
5
Ðåt van del - COså IVdo .................................................
8
14
B36i cånh, thLfc trang ...................................................
55Mö hinh t6i dtu vå tham van công-ttu vdi vai trò chö dao cha nhà n.10c trong quy hoach,
14
-4 xäy dt.ng chinh sách giao thöng vân tåi, häu can kho vân ...........................
Bài hoc tf cá ndc Mÿ, Anh, Malaixia, Thi Lan....................................................21
Các phOng ån dành cho Viêt Nam.........................................................................22
Ðöng göp ca các ddn vi vân tåi tt nhän hoat d.ng tai Viêt Nam............................35
42
Mö hinh töt trên thé giffi veå quån 1V nhà nuift trong linh vt.c vân tåi, häu can ..............
Tà i liê u da n.........................................................
57
Phu luc 1. Mö tå van t-at cd ché tham van ttu nhän trong hoach dinh, xäy dt.ng chinh
sách häu cån/kho vän b Mÿ, Anh, Malaixia, Thi Lan.............................................66
Phu luc 2. Khåo sát vê mö hinhgtham van tc nhän d10i svacht tr ch nhà nuyc b ch
vi m trong linh v1c vhn tåi, kho v n......................................................................68
AEC
Cöng dång Kinh t6 ASEAN
AmCham
Phöng thudng mai Mÿ
ASEAN
Hiép höi cäc Qu6c gia Ðöng Nam A
CHKVN
Cuc Häng khöng Viét Nam
DMICDC
Cöng ty Du tu xåy dUng tuyén hành lang cöng nghiêp Delhi
Mumbai
VVT
Vu Vän tåi, BO Giao thöng Vän tåi
DOT
Bö Giao thöng vân tåi Hoa Ky
TCÐB
T5ng cuc DUöng b6 Viét Nam
EuroCham
Phöng thudng mai Chäu Åu
FIATA
Hiép höi Giao nhån vân tåi Qu6c té
GDP
Tång sån phäm quoc noi
FQP
Chudng trinh hdp tác nång cao chåt ldng vân tåi
CP
Chinh phå Viêt Nam
TPHCM
Thành ph6 Hô Chi Minh
ICD
Cång cöngtend nöi dia
ICT
Cöng nghé thöng tin, truyén thöng
IFC
Tå chUc Tài chinh Qu6c té
IlC
Ban hju cån lién bö
JBA
Höi doanh nghiêp Nhât Bån
KoCham
Phöng thudng mai Hàn Qu6c
LPI
Chi s6 näng luc kho vân
LSP
Ðdn vi dich vu kho vän
BTC
B6 Tài chinh
BCT
B6 Cöng thudng
BGTVT
Bô Giao thöng Vân tåi
BKHÐT
Bö Ké hoach Du tu
MPO
Cd quan quy hoach dö thi
NFAC
Ban c6 vän vân tåi qu6c gia
NLC
Ban kho vân qu6c gia
SGTVT
Så Giao thöng vân tåi
UBNDT
Oy ban Nhån dän tinh, thành ph6 truc thuöc trung udng
PPP
Tudng ddng sUc mua/Hdp tác nhà nudc-tu nhän
TLPQM
Giao ban quý các di tác ngành giao thöng vän tåi, hju cn
TPP
Hiép dinh D6i tác Xuyén Thái binh dudng
DÐDNVN
Dién dån Doanh nghiêp Viêt Nam
VCIS
Hé thng thöng tin hå quan Viét Nam
VINAMARINE
Cuc Häng håi Viét Nam
COTNO
Cuc Duöng thy nöi dia Viét Nam
VLA
Höi kho vän Viêt Nam
VNACCS
Hé thng thöng quan häng höa tU döng
VNRA
Cuc Ðdöng såt Viêt Nam
VPA
Höi cång bién Viét Nam
WBG
Nhöm Ngän häng Thé gidi
WCA
Lién minh Häng höa Thé gidi
WTO
T6 chdc Thudng mai Th6 gidi
TU näm 1992 dén 2014, Viét Nam có mCc täng truäng kinh té binh quän häng näm dat
6,9%. Nhö dö, thu nhåp dåu ngudi då täng hdn 14 lån tinh theo thi giá, vå hién då vudt
nguöng 2.000 US$, dng thöi ti lé dän s6 có mCc thu nhåp dUdi 2 US$/ngäy tinh theo
sCc mua tUdng dUdng då giåm manh t 86% näm 1993 xu6ng cön 12% näm 2012. Dåy
là nhUng thänh cöng vUdt bjc vé båo dåm binh dång trong täng trÄòng.
Tuy nhién, nhOng nén tång cåa cöng cuöc täng trÄòng trong thdi ký dåi mdi kinh té dåy
ån tdng näy, nhU nguån nhån cong giá re, chuyen dich cd cåu kinh té tl nöng nghiép
tu cåp tu töc sang dich vu, cöng nghiép, dang dån mät di vä cüng så khöng thé duy tri
dUdc mäi. Dé tao döng lWc cho giai doan täng trÄòng däi han såp tdi, Vit Nam phåi tim
và áp dung nhUng dön båy mdi.
Do ViOt Nam có ti trong Idn täng truòng kinh té phát sinh tl su phát trien nhanh chöng
cöa các hoat döng sån xuåt gån vdi thUdng mai qu6c té nn näng cao hiéu quå cöa linh
vc kho vän phåi lä möt trong nhUng dön båy mdi này. Giá tri kim ngach thudng mai
häng höa hién hành cöa Viét Nam (xuåt nhåp kh^u) tUdng dudng 1,6 lån giá tri töng sån
phäm qu6c nöi, dua Viét Nam ddng trong nhóm nhOng nUdc có ti trong thUdng mai trong
nén kinh té qu6c dån Idn nhåt trén thé gidi. Cån näng cao hieu quå cua các hoat döng bå
trd phuc vu iUu thöng häng höa xuåt nhåp khau, td khåu vän tåi dUtdng bö dén kho båi,
b6 tri cöngtend tai cång, då täng näng suåt cåa doanh nghiép, tao vifc läm, duy tri nén
tång cho phát trien kinh té.
Tuy Viét Nam då có nhOng bUdc tin dài trong viéc phát trién linh vuc kho vân nhUng van
cön nhiéu viéc phåi làm d6 näng cao hiéu quå cöa ngành hju cån, trong dö phån nhiéu
phu thuöc vào nhä nudc trong vai trö chi dao các linh vuc giao thöng vän tåi, kho vän,
thudng mai, dåu tu. Các giåi pháp cån có bao g6m täng cuöng dåu tu xäy dUng cd sö ha
tång cd bån vå däc biét là täng cudng các chCc näng trong yéu vé hoach dinh, xåy dung
chinh sách, diu tiét các hoat döng giao nhån, kho van.
Kinh nghiém td các qu6c gia trén thé gidi nhu Malaixia, Thäi Lan, Mÿ, Anh cho thåy tao
diu kién dé các doanh nghiép, tå chUc vän tåi tu nhån tham gia truc tiép cöng các ban
ngành nhà nUdc trong hoach dinh, xäy dung chinh sách lä möt cách hiéu quå då täng
cudng vai trö cåa nhà nUtdc trong linh vuc giao nhån, kho vän. Mät khác, kinh nghiém
cüng cho thåy trén thuc té, viéc trien khai nhOng nén tång hdp tác cÖng-tU trén thudng
khó khän hdn so vdi du tinh và cüng tiém an nhiéu vän dé cån giåi quyt. Tinh trang
các chUdng trinh trudc dåy cåa chinh phö nhåm xäy ddng nhUng khung cd ché nhu trén
cho dén nay chUa phát huy hiéu quå, dö phia tu nhän có mong mu6n tham gia rö räng,
thUdng xuyén, lä möt minh chCng cho nhOng khó khän näy. Dù våy, nhUng khó khän trén
khöng dudc phép ngän cån Viét Nam trong viéc thUc hién cäc ké hoach cöa minh cå
trong ngån han vä trung han.
Båo cåo nåy sé tång hdp cåc bàä hoc kinh nghiém chinh cöa cåc nUdc trong viéc thit
låp nén tång d6i thoai trUc tiép giga nhå nud vå tu nhån trong linh vUc vân tåi. NhUng
kinh nghiém nåy sé là cd så då xåy dung cåc giåi phåp giöp Viét Nam täng cöng xåy
dung mö hinh d6i thoai chinh såch cöng-tu/gi(ia nöi bö cåc ban ngånh nhå nUdc vé giao
nhån, kho vän.
j
NhUng nUdc dä chCng t6 su tham gia truc tiép cåa tu nhån våo quy trinh hoach dinh, xåy
dUng chinh såch dem lai Idi ich cho phia nhå nUfc, bao g6m cä cåc nUfc thu nhåp cao
cüng nhU thu nhåp trung binh, déu åp dung nhOng mö hinh trien khai tudng dng vdi su
nhåt quån dång ke. NhUng mö hinh nåy bao gåm: (a) bäo däm sU håu thuän chinh thCc
vå thudng thöng qualuåt dinh cho cåc nén tång hdp tác, b6 tri dåy då nguån tåi luc, nhån
luc, näng luc chuyén mön; (b)thån trong trong xd I9cåc yéu cåu cöa tu nhän, dng thöi
thu höt tu nhån tham gia trong thdi gian dåi; (c) cho phép tu nhån tham gia såu våo quy
trinh hoach dinh, xåy dung chinh såch ò cå cåp trung udng vå dia phudng; (d) båo däm
cåc doanh nghiép, to chCc vân tåi nhå nUdc vå tu nhän tham gia våo các hoat döng ph6i
hdp dai dién dåy dö cho cåc chu0i cung Cng trong diém nhåm täng cung lång ghép våo
quy trinh hoach dinh, xåy dung chinh såch; (e) tuån thå chät ché cåc må hinh pho cåp
dé båo däm hiéu quå cho cåc phién thåo luån, tudng tu nhU cåc quy trinh tu nhån thuöng
åp dung; (f) mö röng (thay vi han ché) pham vi thu thåp 9 kién cåa tu nhån vé cåc vän
dé, vai trö cåa nhå nudc trong toån bö quy trinh hoach dinh, xåy dung chinh såch; (g)
tim cåch täng cuAng hdp tåc khöng chi gia các ban ngånh nhå nuöc vå cåc ddn vi tU
nhån, må cä gia cåc cd quan nhå nUdc vdi nhau.
Dua trén nhUng må hinh då chCng t6 hiéu quå tW kinh nghiém qu6c té néu trén, cöng voi
båi hoc kinh nghiém riéng c6a Viêt Nam trong quå trinh trién khai trudc dåy, cüng nhU
dé phö hdp vi däc thö, difu kién thé ché trong nUdc, Viét Nam nén cån nhåc åp dung l
trinh nhåm täng cöng quy trinh ra quyt dinh vé nhUng vän dé vân tåi, håu cän có vai
trò trong yéu d6i vOi nén kinh té:
1. TrUdc mät, ViOt Nam nén xåy dung må hinh hdp tåc dua trén cä cåc yéu cu thuc
tén lån thé thCc. Vé mät thUc tén, thay vi äp dung möt cd ché dåy då nhUng cüng
sé phCc tap hdn å trung udng, kém theo cåc thé ché tudng tu d dia phudng, Viét
Nam nén: (a) tim cåch xåy dung må hinh hdp tåc nhung chi å cäp trung udng de tao
nén tång chung; (b) chi dinh möt cd quan trung udng duy nhåt (bö/ngånh) chö tri
må hinh, thay vi b6 tri nhiéu ban ngånh dng chö tri sé chi gåy khó khän cho viéc
vän hånh må hinh nhu kinh nghiém qu6c té då cho thåy. Vé mät thå thilc, cd quan
này can có su håu thuän bdi: (a) quyét dinh chinh thCc cöa chinh phö, (b) su dåu
tu dåy dö dé båo däm hoat döng thuÄng nhåt.
2. Kinh nghiém qu6c té cho thåy cd quan phö hdp nhåt nén dng ra chö tri
må hinh ò
cap quoc gia nåy trong giai doan du lå B6 Giao thång Vân tåi, nhU truÖng h;p cöa
Mý vå Malaixia lå nhUng nudc có nén vän tåi, hju cän manh. NhUng ngånh khåc
nhu cöng thudng, ké hoach - dåu tu, tåi chinh cüng cå thå tham gia vdi tu cåch
thånh vién.
3. Mö hinh hdp tác 6 tåm qu6c gia nén áp dung các quy trinh hoat döng tudng tu nhU
nhOng quy trinh då chCng tö hiéu quå theo kinh nghiém qu6c té, nhu båo dåm khå
näng tién liêu vé thdi gian, nfi dung hoat döng, tåp trung vào vifc thåo luån tUng
vän dé cu thé, båo däm khå näng xä 19 hiéu quå yéu cu cåa các bén, bao quát
dudc các vån dé Ién quan dfn moi linh vc trong quy trinh hoach dinh, xåy dung
chinh sách.
4. Khi då xåy dung dUdc nén tång chung, trong trung han, Viét Nam cån tip tuc mö
röng mö hinh hdp tác d cäp trung Udng dé giao trách nhiém quyét sách cho các
bö ngành khác, ngoài B Giao thöng Vân tåi. Sau dö, có thé hinh thành các cd ché
tUdng tu d dia phudng, dUdi sU chö tri cåa Så Giao thöng vän tåi hay ly ban Nhån
dän tinh, thành ph6 truc thufc trung Udng...
5. Trudc måt hay trong trung han, Vit Nam nén thiét låp cd ché diu ph6i gida các ban
ngành trong nöi bö chinh phö dé täng cuöng quy trinh hoach dinh chinh sách lång
ghép nhåm giåi quyt các vän dé mà khu vc tU nhån råt quan ngai.
Sau khi då cö nhOng giåi pháp hå trd cho "làn söng" dåu vé täng trUng cöng nghiép, mò
c6a giao thUdng, höi nhåp qu6c té, gid dây Viét Nam dang ddng trudc cd höi t6t dé cân
d6i giWa cung vä cåu trong linh vUc vän tåi, hju cån dang dät ra nhUng döi hi ngày càng
cao trong khi dang chuyén dån thành möt nUfc cö thu nhåp trung binh. Möt trong nhOng
giåi pháp dé hién thUc höa diu dö lä båt dåu áp dung ngay td bäy gid möt mö hinh có
thé trò thành chuän mUc tiép theo vé quån 19 nhà nUdc täng cUdng näng lUc ngành vän
tåi: thé ché höa mö hinh ph6i hdp cöng-tu và lén ngành trong linh vuc vän tåi, håu can
trong hoach dinh, xåy dung chinh sách 6 cå trung Udng và dia phUdng.
m
ie
<:1
Xét trén nhiéu phudng dién, Vt Nam là möt trong nhUng nudc thành cöng nhåt thé gidi
vé phát trién kinh té. Trong vöng 22 näm tW 1992 - näm dudc coi lä thdi diém båt dåu
giai doan "täng trung näng döng" sau thdi kg "doi mdi" kinh té-xä höi 1986-19901 d6n
näm 2014, tong sån phäm qu6c nöi (GDP) cåa Viét Nam dä täng binh quån 6,9%/näm
(då hiéu chinh theo lam phát), dat mCc täng truòng kinh té binh quän cao nhåt trén thé
gidi trong cöng thdi ký. Dång thdi, ti lé nghéo cüng giåm manh. Néu nhu näm 1993, phån
Idn dån s6 trong nudc (86%) s6ng dudi mdc thu nhåp 2 US$/ngäy tinh theo sdc mua
tudng dudng (PPP) thi dfn näm 2012, con s6 này dä giåm xu6ng còn 12%. Thu nhåp
binh quän dåu ngudi tinh theo thi giá täng tW 144 US$ näm 1992 lén 2.053 US$ näm
2014, lån dåu tién vUdt qua ngudng 2.000 US$, dua Vit Nam dng trong häng các qu6c
gia thu nhåp trung binh thåp tW xuåt phát diém lämöt trong nhUng nudc nghéo nhåt chi
trong vöng chua dåy mötthé.
Phån nhiéu thänh tich täng träòng kinh té bén vUng vi ngudi nghéo này có dudc lä nhd
lUc ludng lao döng täng nhanh vä su chuyén dich cd cåu kinh té tW nöng nghiép tu cåp
tu töc sang sån xuåt cöng nghiép có näng suåt lao döng cao, cd gidi hóa dång ruöng vä
dich vu. Luc lUdng lao döng phät trién, chi phi thåp vä ngäy cäng có trinh dö, cùng vdi
nén chinh tri on dinh, ngu6n näng luc sån có, vi tri dia 19 thuån Idi nåm trén cäc tuyén
dudng thöng thudng Döng-Tåy chinh cåa thé gidi, bd bien däi 3.200 km cùng hai vùng
dång bång röng Idn, kém theo chi phi nhän cöng täng (mdi däy) d nhUng thi trudng län
cân, dåc biét lä Trung Qu6c, lä nhUng yéu tö két hdp tao ra möt möi trudng ngäy cäng
thuån 1di de Viét Nam phät trién cäc hoat döng sån xuåt gån vdi thudng mai qu6c té.
Trén thUc té, néu nhU näm 1992, giä tri kim ngach thudng mai häng hóa (xuåt nhåp
khäu) cöa Viét Nam chi dat 52% GDP thi dfn näm 2014, con s6 näy dä täng gån gåp 3
lån lén 161% GDP. Viéc gia nhjp T6 chdc Thudng mai Thé gidi (WTO) näm 2007 cäng
cöng c6 vi tri cöa Viét Nam trong vai trò möt dåu m6i quan trong cåa cäc chu6i cung
Ong chung phuc vu cäc thi trudng tiéu dùng chinh 6 Bäc Mÿ, Tåy Au, Döng båc A vä sau
näy lä Trung Qu6c vä nhiéu nén kinh té Idn có t6c dö täng trung nhanh vä cä mUc thu
nhjp trung binh.
Vän dé dät ra d däy lä nhUng yéu tö canh tranh nhu chi phi nhän cöng tudng d6i thåp, ti
trong sån xuåt ngäy cäng täng trong nén kinh té (sån xuåt, ché tao chiém gån 80% dåu
tu trUc tiép nUdc ngoäi näm 2013) så khöng thé duy tri dUdc mäi. Khi t6c dö täng dän
s6 trong dö tuöi lao döng chåm lai vä dåu tu nUdc ngoäi thu hep dån khoång cäch gida
cung cåu lao döng thi Idi thé vé chi phi nhän cäng så mät dån. Dng thdi, do ti trong
sån xuåt trong nén kinh té khöng doi nén mCc täng näng suåt lao döng giäa các ngånh
dat dudc nhd chuyén dich ludng Idn lao döng tW näng nghiép hay thudng mai nhò sang
sån xuåt (vä dich vu) sé phåi thay thé bång täng näng suåt lao döng nli ngånh trong
1 Van Arkadie, Mallon (2003).
bån thän các linh vuc sån xuåt. Ngoäi ra, do näng luc canh tranh vé sån xuåt phu thuÖc
väo möt loat các yéu tö khäc ngoäi chi phi nhän cong nen sUi én hé cüng nhu tác döng
täng näng luc canh tranh cöa lao döng trong vai trò möt yéu to sån xuåt dfn thöi diém
näo dö sé giåm dån. Tuy các 9 kién còn chua thng nhåt vé viéc Viét Nam dä dat dén
ngung töi han näy chUa nhUng Vit Nam van cån näng cao näng luc bén canh nhUng
yéu tö khác dé thöc dy giai doan täng truòng, canh tranh bén vgng mditrén c' so näng
cao näng sAät lao döng.
Näng lWc kho vän, håu cån chinh lä möt trong nhöng y'u tö canh tranh mdi quan trong
nhåt trong s6 näy. Nói möt cách ddn giån, hju cån lä möt chu6i các hoat döng, trao doi
thöng tin lén quan dén vifc di chuyén, x0 19, IUu trU nguyén våt liu vä thành phäm tu ndi
xuåt x dn diém dich. Dö tin cåy, hiéu quå, tiêt kiém cåa cöng tác håu cån, chö yéu bao
g6m các hoat döng vän tåi da phudng tién, iUu kho, xå 19 häng hóa, tuån thå luåt dinh, lä
möt chi s6 rö räng vé näng lUc canh tranh thUdng mai vä täng träòng kinh t' qu6c gia nói
chungl. Difu näy däc biét dúng vdi trUdng hdp cåa nhUng nén kinh té chú trong thUdng
mai nhU Viét Nam, vdi ti lé thUdng mai häng hóa trén GDP ddng thC 5 toän thé gidi näm
2014, chi sau Häng Köng, Xing-ga-po, Bi, CH Xlvaki.
Däc biét, kho vän chinh lä möt yéu tö thöc day täng träòng däi han cåa Viét Nam néu
xét vé tåm nhin däi han cOng nhu cäc dòi hi ngån han vé thöc day täng truäng kinh t6
låy xuåt khau läm dåu täu. Trién vong tham gia Hiép dinh thudng mai D6i täc Xuyén Thái
binh dUdng (TPP) mang tinh bufc ngoät, giöp täng cuöng tip cân thi trUding qu6c té cho
häng hóa xuåt khau cöa Viét Nam, cOng nhU viéc xúc tién trién khai chUdng trinh Cöng
dång Kinh té ASEAN (AEC) så tip tuc khi6n näng lWc canh tranh vé xuåt khäu lä möt
döng lWc chö yéu dé thöc dåy phät trién kinh t6 cöa Viét Nam trong nhUng näm tdi. Xuåt
khåu häng hóa cån cä sU tUdng täc vdi hé thMng giao thöng vän tåi, hju cån trong nutc,
nghia lä su két hdp giga cäc cd sö ha tång cd bån, cung cåp dich vu, möi trUding thé ché,
luåt dinh, dng thöi phåi dUa väo hé thng näy dé båo däm tinh khå thi thUdng mai. Hdn
nUa, xuåt khau cåa Viét Nam cüng däc biét dUa nhiéu väo hoat döng kho vän, hju cån
so vdi cäc nUdc khäc trong khu vUc Däng A do phån Idn cäc mät häng xuåt khäu chö
lWc cåa ViOt Nam déu cä häm lWdng nhåp khau cao. Chäng han, giä tri häng dét may, da
giäy xuåt khåu cöa Viét Nam Udc tinh cä tdi 50-60% så dung nguyén våt liéu, phu kin
nhåp khåu. Mdc tUdng Ing cåa häng dién tW cöng nghé cao nhu dién thoai thöng minh,
mäy tinh bång nhiéu khå näng cän cao hdn. Vi våy, dé thúc dy xuåt khau cån tåp trung
näng cao hiéu quå cöa cå cäc chuði cung ding nhäp khiu vå xut khau.
Tuy nhién, dù Chi s6 näng lUc kho vân cöa Viét Nam (LPI) 3 näm 2014 dng thö 48 trong
mau khåo sät göm 160 nUfc, dua Viét Nam dng trong nhäm 30% cäc qu6c gia dng
2
Arvis vå dång nghiêp (2014).
3 LPI lä chi s6 dánh giá da dién vé näng luc logistics ò cåp dö qu6c gia cÖa NHTG, sù dung phdöng phäp tiéu
chuän, cho phép so sánh tidng dång trinh dö cöa các nUdc theo thdi gian. LPI cöa möi nUdc cho biét vän tåt
näng hc cöa nUdc dö trén 6 binh dién: näng lIc håi quan/ca khu, chåt ldng cd sö ha tång thUdng mai, vän
tåi, khå näng t6 chdc hoat döng vän tåi vdi giá canh tranh, näng lUc/chåt lMdng cöa các dich vu logistics, äp
dung cöng cu dé theo döi, dinh vi hàng hóa dang di chuyén möt cách chinh xác, båo dåm thdi gian vän chuyén
trén các tuyén. chi tiét xem />
E
dåu vé näng luc kho vän nöi chung, nhung néu so sánh vdi nhUng nufc có cöng mCc
dö l thuöc våo thUdng mai (tWc là cö ti lé thUdng mai häng höa trén GDP td 115% trö
lén) vå có däc diém dia I, kinh té khá tudng dång thi Viét Nam chi ddng cu6i cöng trong
nhöm này (xem Hinh 1).
oC>'
Tinh dén giOa thåp nién 2000, Viét Nam då trò nén giàu có hdn cüng nhU höi nhåp säu
röng hdn vào nén kinh té toàn cåu, td dö cüng phát sinh nhu cu ngày càng cäp thit vé
hién dai höa cd så ha tång giao thöng vän tåi, hju cån, ci thién möi trudng chinh sách,
luåt dinh vé linh vuc này, nhåm dáp Cng t6t hdn nhu cu lön vå ngày càng täng. Näm
2009, ViOt Nam dua vào hoat döng möt loat cång cöngtend nUfc säu d khu vUc Cái Mép
-Thi Vå, cäch TP. Hå Chi Minh (TPHCM) 85 km, nhåm thöc day giao thudng qu6c té
di-dén các trung täm xuåt nhåp khau vöng Döng Nam bö và Dng bång söng C6u Long.
NhUng cång này göp phån näng cao näng luc canh tranh thudng mai cÖa Viét Nam nhö
lån dåu tién trong lich sl cho phép két n6i thång vi các khu vdc Bäc Mÿ vå Täy Au mà
khöng cån chuyén tå ò các dåu m6i khu vUc nhu Xing-ga-po hay Häng Köng. Dåc biét,
ké tl näm 2010, Viét Nam dä có möt mang ludi duÅng cao t6c tiéu chuan qu6c té ngày
möt phát trién, két n6i vdi các thi trUdng chinh. Néu nhu dåu näm 2010, mang ludi dudng
cao t6c cöa Viét Nam chi dài 62 km thi dén nay då dat xäp xi 700 km, cöng vi khoång
2.000 km na du kién sé dudc xäy dung dén cu6i näm 2020. Cå thién mang lUdi dUöng
xá giöp giåm thöi gian, chi phi cho các chu6i cung dng, td dö tång manh dö tin cjy cåa
các hoat döng kho vân cå chiéu di vå dén, dång thöi trUc tiép hä trö thudng mai nhö két
n6i các dö thi vi các ca ngö qu6c té, nhu truöng hdp các tuyén cao t6c Hå Nöi-Håi
Phöng và Nöi Bài-Lào Cai.
Hinh 1. Mäc dö m cäa giao thidng dng vdi Nång ic kho vän
cåa möt so' nuc, näm 2014
Ti
115
125
le thdng
mai häng håa trén GDP
135
155
165
185
HàLan
Bi
Các Tidu vddng
15
qu5c A Råp
Malaixia
thng nhkt
25
Lan
Tháå
GänghòaSéc
Slovenia
CönghòaSlovakia
35
Hungary
45
48
Estoia
Lithuania
Viät Nam
55
Chithich: gömtåt cacác nUdccäti trong thldng maihang hóatrén
GDPnåm2014 dattWithigu 115%, ngoàira:(a) có mucGDPdåungufi
dat täi thigu 2.000 US$theo thi giå,(b)cókhutapkt hàng hóaln (tri
Singapo, H6ngKöng);khängtinh Ghinä
xich daolånUdccä phånlän
nênkinht6 phuthuoc väodåumö.
du ngUdinåm
GDP
2014theo PPP
Ngun: Til tinh toán td sdliéu cåa Ngån häng Thégidi.
Vé mät chinh sách, näm 2012, chinh phö då thành läp Quÿ båo tri dUIng bö, låy kinh
phi t tién däng ký phudng tién, nhäm näng cao chåt lUdng duCng xá trong mang Ilfi vdi
các hoat döng dåu tu duy tu duöng bö phö hdp, rö ràng, minh bach. Näm 2014, chinh
phö båt dåu áp dung hé th6ng thöng quan dién tö chinh thdc có tén goi VNACCS/VCIS
(Hé th6ng thöng quan häng höa tu döng vå Hé th6ng thöng tin håi quan Viét Nam) thay
cho hé thng thöng quan giåy tö thiéu thé thic, dé gåy ách tåc và thudng xuyén tao ké
hd cho các hành vi tham nhüng, h6i l trufc dåy. NhUng cAi tién, cåi cách này rö räng
dä giöp Viét Nam dat dudc vi thé cåa möt nuc thu nhåp trung binh thåp có mCc xép
hang LPI thuöc nhöm cao nhåt thé gidi, trén cå nhUng nudc nhu An Dö hay Indönexia.
Tuy nhién, dö dä dat dUdc nhiéu su cåi thién vé diu kién giao thöng vân tåi, håu cån
nhung Viét Nam vän còn råt nhiéu cd höi dé cåi thién hdn nga. Mang Ilfi dUdng cao t6c
van thåp hdn nhiéu mdc båo däm khå näng canh tranh cåa möt dåt nUdc có 90 triéu dån
vä diMu kién dia I, kinh té phö hdp cho hoat döng vân tåi dUIng dài. Vân tåi häng höa
bång dUdng såt chi chiém ti lé khöng dáng ké (khoång 2%) trén tong lUdng häng höa
chuyén chö, mä nguyén nhån trc tiép lä sd thi6u tin cåy trong cung Cng dich vu vä hé
thng cd sö ha tång thi6u dåu tu. Khu cång Cäi Mép - Thi Våi dö dudc dåu tu xåy dUng
thöng qua cäc hdp dng hdp täc cöng tu (PPP) có su tham gia cöa nhiéu ddn vi cång vu
da qu6c gia có trinh dö cao nhung khu cång näy (a) van läm väo tinh trang du thua näng
lUc do cäc cång cöngtend nöi thi (cång söng) tai TPHCM vän thu hút ludng lön häng höa
trong khu vuc, (b) chua có nhiéu khå näng két n6i dén cäc diém tåp két nöi dia. Trong
khi dö, näng lUc b6c xép cöngtend nudc säu phuc vu nhu cåu cåa thi trUidng Hä Nöi,
trung täm sån xuåt häng dién t6 cöa dåt nu c cöng nhu nhiéu ngành sån xut hudöng xuåt
khäu khäc, vän chua phät trién, trong dö du kién cång cöngtend qu6c té trong yéu Lach
Huyén sé mò ca hoat döng tö näm 2017. Nhung có lå cd höi lön nhåt cho Viét Nam sé
nåm mång 'phån mém' trong linh vyfc kho vän: vän tåi dUCng bö, duCng thy nöi dia,
kho bäi, tåp két/diéu döng, cäc dich vu két n6i da phudng tin. NhUng linh vUc hoat döng
näy nhin chung vän chUa phät trién, chö yéu g6m cäc doanh nghiép nhö cö chåt ludng
dich vu thåp nhung mUc giä ré.
Vi våy, khöng có gi däng ngac nhién khi da phån 9 kién cöa cäc ddn vi vän tåi tu nhän
ViOt Nam, ké cå cäc doanh nghiép xuåt nhåp khäu da qu6c gia, cäc häng vän tåi, ddn vi
difu hänh cång cöngtend, ddn vi dich vu kho vän (LSP), cäc höi doanh nghiép, cäc höi
nhöm thudng nghiép vä thém väo dö lä cäc két quå nghién cdu thi trUöng, dänh giä qu6c
té déu cho rang chi phi kho vän, hju cån cöa Viét Nam dang cao so vOi cäc nufc trong
khu vUc nhU Trung Qu6c, Thái Lan, Malaixia, läm ånh hUòng dén näng luc canh tranh
qu6c gia 4. Cäc ý kién cüng cho thåy su nhåt tri chung giUa cäc ddn vi vän tåi vé cän
nguyén, tinh chåt, su cåp thiét cån có giåi phäp cåa nhUng vudng måc hién nay trong
cäc chu0i cung Cng cöa Viét Nam, cüng nhU mUc dö dng thuån däng ké vé loai hinh
giåi phäp can thiép td nhä nudc dé khac phuc nhUng vän dé näy. TU quan diém trén cö
4 Xem Blancas và döng nghiép (2013).
å
hai luång ånh hufng sau: (i) thuc t6 thi trudng cho thåy Viét Nam có thé hién thuc höa
nhgng giá tri kinh té däng ké néu näng cao dudc näng luc cåa qu6c gia vé giao thöng
vän tåi vå hju cån; (ii) dé dat k6t quå có thé s dung két hdp möt s6 bién pháp cåi cách
lång ghép trong kh6i nhä nudc (nhu lång ghép giga cäc dåc diäm dia lý, loai hinh phudng
tién, loai hinh dich vu, loai häng höa, cåp quån 19), nhä nudc täng cuöng quy hoach, dåu
tu cö trong diém, cüng nhu lIén tuc cåi tién hoat döng cåa kh6i tu nhän.
]
Nhung khi dö sé phát sinh möt vän dé lä: Vit Nam sé läm thé näo dé h6 trd nhöng cåi
cách, ké hoach lång ghép, các chudng trinh du tu cö trong diém, hay cåi thién hoat
döng cöa kh6i tu nhån trong linh vUc kho vän?
Theo báo cáo này, diu kién cn, dö chua phåi diu kién då, dé thUc hién thånh cöng
nhOng cåi cäch trén lä cån thé ché höa möt cd ché ph6i hdp bäi bån, rö räng, lén tuc,
minh bach, dua trén sU tin cjy lån nhau trong quy trinh hoach dinh, xäy dUng chinh säch
vé giao thöng vân tåi, håu cån kho vân 6 hai cäp dö: (a) giga cäc ban ngänh nhä nudc
và tu nhän, vä (b) giga cäc ban ngänh nhä nUfc vdi nhau. Y nghia tW nhån dinh trén lä
cd ch'hién hänh nhin chung chUa có su phi k6t hdp, néu có thi cöng thudng mmcc dö
thåp, thi6u bä bån, thifu minh bach, và/hoäc chua thUc sU räng bufc träch nhiém vdi
két quå thUc hién, khién quy trinh ph6i hdp thiéu hiéu qu 5 . Bäo cäo cüng cho räng viec
thifu su phi hdp hiéu quå giga nhä nudc và tu nhän trong hoach dinh, xäy dung chinh
säch lä nguyén nhän chinh gäy ra nhUng vän dé dai dång, dö dä xäc dinh rö vä dUdc thia
nhån röng räi trong linh vuc hju cån cåa Vit Nam, nhU tinh trang du thda näng luc cåa
khu cång cöngtend Cäi Mép - Thi Vå, ngänh vän tåi dudng bö thiéu khå näng canh tranh,
thi'u s6 liéu thng ké vé linh vUc kho vän, hju cn, thi'u lén két phudng tén, mät cän
d6i cung cåu trong nhiéu trudng hdp vé ha tång cd så vä cung Cng dich vu trong mang
ludi. Giå thi6t bäo cäo dua ra länéu nhå nddc thé'chéhöattUng bUfc cd ch' ph6i hdp näy
6 cäc cåp vä cho phép tu nhän tham gia trong moi khåu cöa chuåi hoat döng kho vän, thi
nhUng vudng måc lön trong linh vUc kho vän cåa ViOt Nam sé khö có thé tån tai dai dång
nhu hién nay, dång thöi näng luc hju cån nöi chung vä näng luc canh tranh vé thudng
mai cöa ViOt Nam sé dUdc näng cao. it nht thi luån diém näy cüng dUdc dUa ra dua trén
cäc kinh nghiém qu6c té, trong dö phån lön nhöng nufc có näng lIc vudt tröi so vdi Viét
Nam cän c6 trén nhOng chi tiéu nhu chi phi håu cån nöi chung hay thö hang dua trén
nhOng chi s6 nhu LPI dä äp dung nhöng mö hinh thé ché näy 6 nhiéu cäp dö khäc nhau.
Trong möt dänh giä näm 2013 vé thUc trang ngänh kho vän, hju cån cåa Viét Nam,
Ngän häng Thé gidi nhån thy ViOt Nam cån khån trudng xäy dung giåi phäp dé thöc dåy
sU ph6i hdp giga nhä nufc vä tu nhän trong 3 linh vUc chinh vé quån 19 hoat döng kho
vän, lä:
1. Thu thåp s6 liu, dänh giä hiéu quå, dinh hinh thi truöng;
2. Xy dUng chinh säch nhä nudc äp dung cho linh vUc näy;
5
Tài liêu trén.
6
Tåi liêu trén.
3. Nång cao nhån thdc cåa các doanh nghiép xuåt nhåp khäu, häng vän tåi, cöng dong
LSP vé su cän dfi giga ldi ich vä chi phi trong cäc phUdng än IUa chon phudng tién,
thi6t ké chu6i cung dng.
Muc dich cåa báo cäo lä ké thda két quå då cö tö nhgng nghién cCu phän tich trUfc däy
cöa Ngän häng Thé gidi vé linh vUc kho vân cöa Viét Nam, tl dö dua ra cäc khuyén nghi
d6i vdi chinh phö, dåc biét lä B6 Giao thöng Vän tåi (BGTVT), cüng nhu cöng dng cäc
ddn vi vän tåi, nhåm thé ché höa cäc cd ché trong dö nhä nudc giU vai trö chö dao nhåm
tao diu kién thöc day ph6i hdp cöng-tu vä giga nöi bö cäc ban ngänh nhä nUdc trong
linh vc näy. Theo dö, bäo cäo sé sä dung: (a) kinh nghiém riéng cåa Vit Nam vé linh
vc näy, (b) nhOng bäi hoc kinh nghiém phö hdp cöa cäc nudc khäc cö thé äp dung cho
Vit Nam. Bäo cäo cüng sé dua ra cäc khuyén nghi nhåm täng cung quån 19 nhä nudc
vé linh vdc giao thöng vän tåi, kho vän ngoäi chUdng trinh ph6i két hdp néu trén.
Chudng 2 cåa bäo cäo så néu van tät thuc trang mCc dö tham gia cöa tu nhän trong quy
trinh hoach dinh, xäy dung chinh säch cöa nhä nudc cho ngänh hju cän cöa Viét Nam.
Chudng 3 sé néu cäc bäi hoc kinh nghiém röt ra td möt s6 nudc tUdng dng dä cö cd ché
chinh thc cho phép tu nhän tham gia cüng nhu thöc day sU ph6i hdp lién ngänh trong
linh vc kho vän. ChUdng 4 së so sänh thuc trang cöa Viét Nam hién nay vdi nhUng bäi
hoc röt ra td nhUng thänh cöng vä cå thåt bai cåa cäc nUfc trong linh vUc näy, t dö dé
xuåt giåi phäp dé chinh phö cö thé trién khai vä tUng budc thé ché höa mö hinh khuyén
khich tu nhän tham gia cüng nhU ph6i hdp lién ngänh trong linh vUc kho vän. Chudng
5 så trinh bäy két quå cöa möt khåo sät mdi däy do Ngän häng Thé gidi ph6i hdp vdi
BGTVT thUc hién hUdng dén d6i tudng lä cäc ddn vi vän tåi tu nhän tai Vit Nam vé chö
dé sU tham gia cöa tu nhän trong quy trinh hoach dinh, xäy dUng chinh säch cöa nhä
nuc. Két quå s cöng c6 thém dänh giá chän doän cöng nhU b1 trd cho cäc khuyén nghi
chinh säch då trinh bäy ò cäc chudng trufc. Chudng 6 dua ra két luån thöng qua möt s6
vi du vé loai mö hinh quån 19 nhä nUfc vé linh vdc kho vän mä chinh phö có thé äp dung
néu chåp nhån thUc hién cd ché ph6i hdp dä dé xuåt trong bäo cäo.
E
a
Thång 2/2014, Vu Vân tåi (VVT), cd quan chö tri cöa BGTVT vé xåy dUng chinh såch,
quån 19 nhå nUfc vé linh vc kho vân, cöng b6 sé tö chCc cåc cuöc d6i thoai truc tiép
thudng ky vdi möt s6 cåc ddn vi chinh hoat döng trong linh vUc vän tåi nhäm dinh hudng
xåy dung chinh säch nhå nudc vé linh vUc giao thöng vân tåi, hju cån sao cho phù hdp
hdn vdi yéu cåu cöa kh6i tu nhän. Ý tuòng vé viéc to chdc d6i thoai truc tiép vé vän dé
chinh såch, quy hoach giGa nhå nudc vå tu nhån thöng qua cåc höi nghi bån trön khöng
chi phö hdp vdi cåc thöng lé qu6c t6 t6i du må tdl u då dUdc cöng dng cåc ddn vi vân
tåi tai Viét Nam úng hö. Dc biét, sång kién nåy dUdc cåc doanh nghiép xuåt nhåp khäu,
häng vän tåi, ddn vi dich vu håu cån dåu tién dudc mdi tham gia nhiét liét hoan nghénh.
ChUdng trinh có tén goi chinh thCc lå Höi nghi häng quy giäa các M4i tác ngånh giao
thffng vän tå, häu cån (TLPQM), vdi phién hop dåu tién dUdc to chdc våo thång 3/2014
vå dU kifn sé dién ra thuÄng ký 3 thång möt lån, dúng nhu tiéu dé cöa chudng trinh.
TLPQM lå möt buc ngoät quan trong cöa BGTVT vi chUa tUng cö tién lé: dåy lå lån dåu
tién dién dån cöng-tU vé hoach dinh, xåy dung chinh såch trong linh vc kho vän dUdc
möt cd quan cöa BGTVT dång ra tåi trd, chå tri. S6 ludng dai biéu tham gia höi nghi lån
dåu dö chua cao nhu ky vong nhung cüng khöng phåi ngoai lé so vdi nhUng chUdng trinh
tudng tu theo kinh nghiém qu6c té, nhung phån hi chung cho thy ngay cåc ddn vi dai
dién déu öng hö, nhåt tri cao. Kt quå nåy cång có ý nghia khi so vdi nhUng chUdng trinh
thiéu thånh cöng trudc dåy do nhiéu ddn vi tu nhån to chCc trong nhOng näm qua nhäm
thuy6t phuc cd quan trung Udng lå BGTVT trUc tip tham gia.
Phién hop dåu tién cöa chUdng trinh TLPQM tåp trung våo thåo luån, nhåt tri vé cåc vän
dé to chdc7:
•
Nhiém vu, muc tiéu cåa TLPQM;
•
Cd ché hoat döng chung cöa TLPQM vé:
-
Chå dé thåo luån
-
S6 dai biéu tham gia
- Tån suåt to chCc
- Vai trö cöa dai biéu
-
Phån nhöm vän dé (theo d6i tUdng doanh nghiép, vän dé iu tién), hUdng dan
thåo luån tiép theo vé các vän dé
-
Cöng cu, quy trinh de duy tri Ién lac sau höi nghi
- Thöi gian trå di cåa cåc bö ngånh lIén quan
7
Theo bién bån làm vic.
Quy trinh ghi bién bån, phö bién thöng tin vé chudng trinh höi nghi.
Cu thé, nhiém cåa TLPQM dudc nhåt tri là "h6 trd, thöc dy xåy dung möi trudng kinh
doanh cöng bång, canh tranh, minh bach [trong linh vuc vän tåi, kho vân]" 8 . Muc tiéu
cåa TLPQM lä: (i) làm cu ni truc tiép, hiéu quå gifa các ddn vi vän tä tu nhån, các ban
ngành nhà nudf, cöng dång tä trd qu6c t', các höi doanh nghiép, các höi nhóm thudng
nghiép; (ii) trao doi, chia sé 9 kién vé các bån du thåo quy dinh, chinh sách cåa nhà
nUdc (nhåt lä cåa BGTVT) vé linh vuc giao thöng vän tåi, håu cn; (iii) dánh giá các vän
dé, vuöng måc cåa các ddn vi vän tåi trong viéc tuån thå các chinh sách, quy dinh hién
hành; (iv) thöng tin cho BGTVT các dinh hudng thåo luån vé TLPQM de länh dao BGTVT
trinh bày các vän dé Ién quan vdi các bö ngành khác. D6i tudng tham gia TLPQM göm
BGTVT/VVT trong vai trö chö tri, cán bd bién ch' cÖa các cd quan nhà nuc lIén quan,
các to chCc qu6c té, ddn vi cång vu, các häng tàu bién, ddn vi vän tå giao nhån, häng
vän tåi dung bö, các doanh nghiép xuåt nhåp khäu, ké cå doanh nghiép trong nufc và
nUt ngoài.
Ngoài nhUng thành phån trén, möt s6 ddn vi vân tåi tham du cüng cho 9 kién vé mong
mu6n cåa minh d6i vdi chudng trinh, cüng nhu các vän dé må TLPQM sé gäp phåi. Ý
kié'n cÖa nhOng ddn vi này nhU saul:
•
"Cn t6 chC quy trinh
•
"Cn chå döng trién khai tiép theo, cäp nhåt vé các gi pháp då nhät tri thöng qua
emal vå trang web cåa BGTVT".
•
"Cn cö sd phån hi kip thdi cåa cáC ban ngånh lén quan '.
•
"Muc dich chinh cåa TLPQM phåi lä tao diéu klén dfi thoal hiéu qua gita nhå nidc
(BGTVT) vå các ddn vi vän tå7kho vän. T' dö các bén tham gia TLPQM sé nåm rö
h'n vé nhi7ng vifng måc trong quy dinh/chinh sách, cOng nhi ånh htfäng dén hoat
dong, cáC di hói vé co' s' ha tång cåa cá doanh nghiep vän tåi, häu cån, xuR' nhäp
kh'u ".
•
"Quá trinh tho luän phåi cOi må, cän ci' trén hiéu biA't cao nhät cåa các bén tham
gia, và khöng nén coi lä quan dMi chinh thOc cåa cá ban ngånh/doanh nghip/
do'n vi tham gia. TY dö sé khuyé'n khich tho luän säu trong cäc phién höi däm, djc
biét lä t phia cáC dai dién cåa chinh phå".
i thoai mò trong khuön kho TLPQM".
Tuy có (i) su cam k't dáng ké cÖa länh dao BGTVT vé xåy dung mö hinh sau nhiéu näm
các ddn vi tu nhån tim cách xåy dUng; (ii) su hng khdi ban dåu xoay quanh phién khai
mac; (iii) yéu cu cän ti'p tuc näng cao näng lUc trong linh vUc hju cn trén pham vi
toàn qu6c, döng luc lién quan d'n TLPQM då nhanh chöng giåm sút. Phién d6i thoai thd
hai då khöng dudc tö chCc sau phién hop dåu 3 tháng. D'n cu6i näm 2015, tWc lä 18
tháng sau khi båt dåu chudng trinh TLPQM, phién th hai vän chua duidc to chCc.
8
Tä liéu trén.
9
Tä liéu trén.
D
Có möt s6 19 do dan dén thuc trang này. Dö lä: (i) chudng trinh thiéu kinh phi, nhän su
cåa VVT dé duy tri các hoat dng lén k6 hoach, quån 19, xöc tién, trien khai chUdng trinh
do nhu cåu vé chudng trinh này có the dä dudc dánh giá thåp ngay tö dåu; (ii) nhang
khö khän trong diMu ph6i cäc ddn vi tu nhån tham gia, trong dö nhiéu ddn vi phåi di ra
Hà Nöi tham du các phién höi däm; (iii) do thiéu minh bach t ban dåu vé 'dé xuåt có giá
tri' cöa TLPQM dfi vdi cöng dng các thänh phån tu nhän.
Tuy TLPQM gäp phåi nhUng trò ngai budc dåu nhung VVT khöng phåi ddn dc dfi phö
vdi nhOng trò ngai này: xäy dung cd ché dfi thoai hiéu quå, xäy dung 6 cåp dö hoach
dinh, xäy dUng chinh sách lä möt cöng vifc khö khän, phdc tap hdn so vdi du kién ban
dåu, cüng nhu sé cån nhiéu kinh phi de trién khai, duy tri vé låu dài. Möt s6 chudng trinh
tudng tu 6 các nufc khác thåm chi dä phåi hy b6 khi gäp phåi nhUng khö khän näy.
Theo kinh nghiém qu6c té sé dudc trinh bày 6 phån sau, yéu tö quyét dinh näm 6 vifc
båo dåm cho cd quan chö tri cö dåy då quyén han då thUc thi vai trö cöa minh, nhåt là
phåi có kinh phi dåy då, phån cöng nhiém vu rö räng, b6 tri nhän luc då trinh dö, vä tót
nhåt lä phåi có möt nhän tö hju thuan có su cam két cao (a) näm vai trö länh dao trong
thdi gian däi, (b) có khå näng xd I9yéu cu cåa cäc bén trong su6t thöi gian dö, (c) söm
dat dudc thänh cöng ngay tö du nhåm näng cao su tin tung cöa cäc dai dién tham gia
ve 9 nghla cåa chudng trinh. Trén thuc té, TLPQM khöng båo dåm dudc båt ký yéu cu
näo néu trén. Vi thé khöng có gi däng ngac nhién khi sau möt thöi gian vä cäc phién höi
däm 'häng quý' khöng dién ra nhu ké hoach, su quan täm cüng nhu kién nhån cÖa cäc
ddn vi tu nhän sé suy giåm.
Tuy nhién cn IUu 9 rang dö BGTVTchua tUng có tién lé vé möt chudng trinh huy döng
tu nhän näo nhu TLPQM nhUng 6 Viét Nam dä có nhiéu hoat döng nhåm ph6 bién vé cäc
chinh säch, quy6t dinh cÖa nhä nuc thöng qua phån hi tö kh6i tu nhän trong nhiéu näm
qua, vdi nhiéu mCc dö thänh cöng khäc nhau. Möt trong s6 nhOng chUdng trinh tån tai
låu däi vä dudc tö chdc tót nhät lä Dién dän Doanh nghiép Viét Nam (DDDNVN). DDDNVN
dudc hinh thänh tl näm 1997 dudi dang möt "kénh khuyén khich di thoai cöng-tu phi
Idi nhuån, phi chinh tri nhåm xäy dUng möi truäng kinh doanh thuån Idi, thu hút dåu tu tu
nhän trong nudc vä nufc ngoäi, thöc day phät trin kinh té bén vGng cho Viét Nam [...].
Chudng trinh näy chö yéu dudc tö chc thöng qua cäc hoat döng dién dän cåp cao t6
chCc m6i näm 2 lån giGa cöng dång doanh nghiép vä cäc länh dao Viét Nam, cüng nhu
cäc nhöm cöng täc chuyén träch vé tUng linh vUc" 1 . DDDNVN ban dåu hoat döng thöng
qua Ban thu ký, dCng dåu lä T6 chCc Tài chinh Qu6c té (IFC), to chc chuyén träch vé
cäc vän dé kinh té tu nhän cöa Nhöm Ngän häng Thé gidi (WBG). Nhung t näm 2012,
vai trö chö tri DDDNVN dä dudc chuyen giao cho lién minh gôm dai dién cÖa cäc ddn vi
tu nhän, g6m Phöng thudng mai Mÿ (AmCham) tai Viét Nam, Phöng thudng mai Chäu Au
(EuroCham), Phöng thudng mai vä cöng nghiép Viét Nam (VCCI), Phöng thudng mai Hän
Qu6c (KoCham), Hôi doanh nghiép Nhât Bån (JBA). DUng dång chö toa cäc höi nghi t5
chc m6i näm 2 lån cÖa DDDNVN lä B6 K' hoach Du tu (BKHDT) vä nhöm Ngän häng
Thé gidi.
10 />
Thành quå, uy tin låu näm cåa DDDNVN trong vai trò möt chUdng trinh d6i thoai chinh
sách cöng-tu thudng xuyén, dudc håu thuan, to chCc t6t tai Viét Nam lä råt dáng ké,
thåm chi mang tinh dinh hung, néu so vdi xuåt phát diém näm 1997, vä khöng thé phE
nhån. Tuy nhién, thành cöng cöa DDDNVN khöng khåa låp dudc yéu cåu phåi cä möt
giåi pháp thé ché hóa dé tö chdc d6i thoai cäng-tu cä 9 nghia vé quy trinh hoach dinh,
xäy dUng chinh sách riéng cho linh vic giao thöng vän tå, häu cån kho vän. Cä thé kéå
ra möt s6 19 do sau.
Thö nhät, DDDNVN cä pham vi hoat döng röng, lIén quan défn di thoai chinh sách trong
khäng duÅi 11 linh vuc, nhU ngän häng, giáo duc, khoáng sån, du lich. Nöi dung thåo
luån cöa DDDNVN vé linh vuc giao thäng vän tåi, kho vän v4a mang tinh gián tiép vUa
khäng dåy då, vichi dUdc thUc hién chö yéu thäng qua nhäm cäng tác c' s0/ha tång, cu
thé lä qua tieu nhäm cång. Do däc thù cä sU lång ghép cöa linh vUc hju cn, kho vän,
dé giåi quyt nhOng vung måc cöa các ddn vi vân tåi chi cä the xem xét toàn dién moi
phudng thdc (dung bö, duöng såt, dung thåy nöi dia, dudng khäng), moi tiéu linh vuc
cd sò ha tång (dudng cao t6c, cång bién, sån bay, khu hju cån/kho vân ...), toàn bö các
tieu linh vc dich vu (vän tåi dudng bö, kho bä, b6c xép cängtend ...), cüng nhU moi ban
ngänh lIén quan (BGTVT, các ban ngành trung udng khác lIén quan dén näng IUc canh
tranh thudng mai), vi däy lä nhUng vän dé phät sinh trong moikhäu cåa chu6i cung lng,
thay vi chi möt s6 khäu. Däng gäp cöa DDDNVN dù råt dáng hoan ngénh vä cä 9 nghia
nhung linh vuc giao thäng vän tåi, hju cån vdi dc thù riéng lIén quan dén näng luc canh
tranh sau này cåa nén kinh té Vit Nam cån phåi cä möt cách tiép cân chuyén säu, toàn
dién trong to chCc dfi thoai cäng-tu xoay quanh linh vUc này.
Thö hai, DDDNVN lä möt chudng trinh do tu nhän chö tri nhu dä néu. Kinh nghiém qu6c
té cho thåy cäch läm näy vda cä uu diem via cä nhudc diem so vdi nhUng mä hinh cä
su din dit cåa nhå niffc. Mät mu diém chinh cåa mä hinh DDDNVN lä båo dåm dudc sU
tham gia tich cuc, nhiét tinh cöa cäc thành phån tu nhän dúng nhu tén goi, vi tu nhän
däng vai trä chinh trong chUdng trinh näy. ChUdng trinh cüng thudng xuyén dudc cåp
kinh phi dåy dO, dudc quån 19 t6t, dudc tö chCc xoay quanh nhUng dinh hudng két quå
cä thöi han, muc tiéu cu thé cöa cäc doanh nghiép tu nhän. Tuy nhién, chudng trinh
cüng cä möt s6 nhudc diem nhu do to chUc d6i thoai vi su chö tri
cöa kh6i tu nhän
nén cä nhiéu nguy cd cäc nöi dung thåo luån chi di theo möt hUdng. Cu thå lätuy cäc
thành phån tu nhän tich cuc tham gia thåo luån nhUng do thiéu quyén tu chö truc tiép d6i
vdi chudng trinh nén nhOng thänh phån näy cä thé khäng bi räng buöc träch nhiém, hay
thåm chi khäng mu6n thUc hién theo nhOng kién nghi dua ra. Trong truöng hdp näy, chUc
näng cöa chUdng trinh cä nguy cd trå thänh mät dién dän vân döng chinh säch thay vi
hdp täc thUc su, dång thöi 9 kién cöa cäc bén lén quan cä the sé chi cän giä tri nhu cäc
ki'n nghi chd khäng phåi cäc chö dé thåo luån thUc su hay cd sò dé dua ra cäc cam k't
cu6i cùng. Tinh trang tån dong låu däi cöa nhiéu vän dé chinh säch, luåt dinh, quy hoach
trong linh vuc hju cn, kho vân cöa Viét Nam hién nay cho thåy cån cä cd ché dfi thoai
chinh thic trong dä träch nhiém båo däm két quå thuöc vé phia nhä nudc, trong dä cä
cäc ffihöi cåa tilnhän cån x7 /y, chC khäng phåi theo chiéu ngUdc lai.
Ngoài DDDNVN cön có các kénh (cå trUc tip lån gián tiép) d6i thoai chinh sách cöng-tu
trong quy hoach, xåy dUng chinh sách vé giao thöng vân tåi, hju cn 6 ViOt Nam, nhU:
1. Säch trång cöa Phöng thudng mai, tham luån, ån phém, cäc hoat döng hä trd kÿ
thuåt ti dåu tu dành cho cäc ban ngành nhà nudc, dUdc cung cåp dinh ký bdi
Phòng thudng mai Mÿ, Phöng thudng mai Chåu Au, Phòng thudng mai và cöng
nghiép Viét Nam...;
2. Báo cáo, nghién cCu chuyén dé cåa cöng dång tä trd (Ngän häng Thé gidi, Ngän
häng Phát triän chäu A, cäc nhà tä trd song phudng), thUdng cä di tudng là cäc
ban ngänh nhà nUfc, trinh bäy kêt quå cua các cuoc khåo sät kh6i doanh nghiép
tu nhän, khåo sát hoat döng vän tåi duöng bö, các chudng trinh phöng vän bén lén
quan, tong hdp s6 liéu;
3. Các "phién d6i thoai" do chinh phö tå chdc, tåp hdp cán bö cöa nhiéu ban ngänh
nhà nUfc, länh dao nhä nuc, dai dién kh6i tu nhån tham gia thåo lujn, kién nghi
vé möt s6 vän dé cu thé vé linh vuc vän tåi, kho vän, chäng han, BGTVT då tå chCc
4 höi nghi tudng tu trong näm 2014, trong dö cä hai höi nghi tåp trung vào vän dé
vän tåi dufng thöy nöi dia, hai vé vän tåi bién, cång bién;
4. Nhiu chudng trinh dién dàn, höi thåo, höi nghi, höi thåo chuyén dé do tu nhän, nhà
nufc, vién trung tå chCc, nhU chudng trinh thudng ký Dién dàn logistics qu'c gia
do B6 Cäng thudng (BCT) täi trd, thUc hién trao dåi thöng tin, d6i thoai d nhiéu mdc
dö chuyén säu, thành phån dai dién, dinh hung hành döng khác nhau;
5. Trao dåi truc tép gffa nhà nud và tu nhån, thöng qua thU tö hay cäc hinh thec
thöng tin, ljén lac chinh thdc hay khöng chinh thCc khác.
Các mö hinh trén cä vai trò hdp thdc trong quá trinh xäy dung, thUc hién chinh sách. Vai
trò này bao hàm h6 trd chia sé ki'n thCc, thöng tin; hå trd các quy trinh quy't sách cåa
nhà nufc; täng cung hiu biét chung, thät chät m6 quan hé gWaa các bén; tim kjém, äp
dung, phå bin các bä hoc kinh nghiém (báo cáo này lä möt minh chCng). Tuy nhién,
nhOng chudng trinh này khöng phù hdp de cung cåp du vào hay lä su thay th' cho các
quy trinh h6 trd quy6t sách trUc tOé'p, phUc tap, cn nhiéu thöi gian, yéu cu cao, hudng
dén sU cân di, dòi höi su cam két, lång ghép ljén quan dn nhUng vän dé trong yéu nhu
thu thjp, phå bi'n các thöng tin, s6 liéu thi trudng phù hdp; dinh hinh chinh sách cho
các linh vuc, tiu linh vdc giao thöng vän tåi/kho vän; uu tjén dåu tu cöng trong djNu kién
ngu6n v6n han ché'; cüng nhu hdp 19 hóa, xäy dUng 9 tung, thi't ké', thUc hién các can
thiép bång hành döng, thé ché, chinh säch có cân nhåc dén möt loat cäc Idi ich giång co
và rät nhiéu các bén có khå näng hung Idi hay bi ånh hung tiéu cUc. d Viét Nam, däc
biét d6i vdi BGTVT, håu h't nhOng chdc näng trén trUdc däy déu dudc thUc hin mä gan
nhU khöng có d6i thoai, hdp tác thUc chät vdi tu nhån. Dö våy, kinh nghiém cöa nhUng
nUdc nhu Thä Lan, Malaixia, Anh, Mÿ cho thåy hung di thich hdp näm 6 nhUng chUdng
trinh cä sU chi dao cåa nhä nUfc nhåm khuy6n khich tu nhän tham gia thUdng xuyén möt
cách chinh thäc, ro räng, minh bach, cu thé. Viét Nam så dudc huäng Idi ich tö mä hinh
hoach dinh, xäy dUng chinh sách vé giao thöng vän tåi, håu cn kho vän näy khöng khác
gi nhUng nUdc trén, trong dö cö nhiéu nuc lä ban häng lön nhåt cåa ViOt Nam.
Theo thUc trang cd ché hién hänh, de khuyén khich tham vän cöng-tu vå gifa nhä nUdc
vdi nhä nuc trong linh vc GTVT/kho vân cåa Vit Nam, cän phån biét gia thúc ödy
tklo'ng mai, vän tåi vdi hoach dinh, xäy dong chinh sách vé GTVT/kho vân. Kinh nghiém
cåa Vit Nam vä cäc nUdc khäc trong khu vuc nhu Malaixia cho thåy cäc cd ché chinh
thec vé tham vän cöng-tu chö yéu dUdc äp dung trong cäc hoat döng xöc tién thUdng
mai, vän tåi. Vé vän tåi, cäc cd ché näy chö yéu chö trong giåi quyét cäc vUdng måc vä9
tl tuc hién hOu, du dc xäc dinh rö trong lung luän chuyén häng hóa trong nudc vä qu6c
té. Cäc vän dé bao g6m thå tuc thöng quan; nöi dung, s6 lUdng hô sd cn xä 19 trong
giao dich xuåt nhåp kh^u; nöi dung, s6 ludng giåy phép cn có de di chuyén häng höa
(cüng nhU phUdng tién vân chuyén) giWa cäc nUfc; nöi dung, s6 ludng hå sd cn thit
dé mö cöng ty vän tåi v.v. Däy lä nhUng m6i quan täm hdp 19 cöa cä kh6i nhä nufc vä
tu nhän, vä cn dudc giåi quyét theo hudng ph6i hdp qua lai thöng qua quy trinh tham
vän cöng-tu. Däy lä möt thuc té dä dién ra trong nhiéu trudng hdp trén thUc té, trong dö
nhUng dién dän nhu trén khöng nhgng lä cn thiét mä nhiéu khi còn båt bufc phåi cö
theo cäc tha thuån qu6c té cöa Viét Nam, nhu cäc hiép dinh bién mju, hip dinh khung
trong khuön khå Hiép höi cäc Qu6c gia Döng Nam A (ASEAN).
Tuy nhién, sy khäc biét chinh, theo quan doMm cåa khi t nhån, lägiåi phäp chung dfi
vdi cäc vung måc vé xöc tin thudng mai, tWc lä nhUng trò ngai chö yéu mang tinh chåt
thå tuc, phäp 19, thung it phdc tap, cän it thöi gian, cö mCc dö döi hi vé chuyén mön,
vä it t6n kém hdn nhiéu so vdi quy trinh ph6i hdp trong hoach dinh, xäy dung chinh säch
vé GTVT/kho vän. Lý do lä vi hoach dinh, xäy dUng chinh säch khöng chi hudng töi vifc
xlý cäc vudng måc hién hUu mä cön cä nhUng trò ngai sau näy chua phät sinh, vdi cäc
bién phäp x lý råi ro näng lUc tUdng lai trong diu kién cön nhiéu yéu t6 chua xäc dinh.
Cäc giåi phäp cüng phåi x0 19 råt nhiéu nhUng vän dé khäc ngoäi cäc bién phäp thå tuc,
phäp 19 trong cäc cd ché giao dich dä cö nhu thå tuc tai ca khäu hay äp dung cd ché
möt c6a. Thay väo dö, quy hoach, xäy dung chinh säch di väo trong täm cåa muc tiéu
quån 19 nhä nUfc: dinh hudng chung cho toän bö hé thng GTVT/kho vän; thuc hién cäc
dänh giä nhu cåu thi truöng cä däi han vä ngån han, the ché, hiéu quå toän ngänh, ké
cä cäc quy dinh vé thå tuc, lién quan dén cäc hé thng mö, phc tap nhu toän bö mang
ludi dung qu6c lö, dung thöy, cång, sän bay; xäy dUng möt loat cäc giåi phäp tng the
dua trén dänh giä, phän b6 cäc ngu6n lUc hOu han cöa nhä nUdc cho chudng trinh dåu
tu trong diäm; diu tiét toän bö cäc tieu linh vUc; cüng nhu cäc nhiém vu chung khäc
tudng tu.
Loai hinh tham vän cöng-tu nhåc dén sau ò phån trén, tc lä tåp trung väo nhang chec
näng chinh cåa nhä nUdc vé hoach dinh, xäy dung chinh säch GTVT/kho vän, chinh lä
nöi dung trong täm cåa bäo cäo näy. Nhifu näm nay, BGTVT dä däm nhiém vai trò hoach
dinh, xäy dUng chinh säch ngån han vä däi han cho linh vUc GTVT/kho vän, coi däy lä
möt trong nhUng chdc näng, nhiém vu dudc giao. Vi thé, cho phép tu nhän tham gia väo
quy trinh hién hänh nén dUdc coi lä möt bufc cåi cäch b5 sung chC khöng phåi tao su
SE
D
thay doi. Tuy nhién kinh nghiém qu6c té cho thy dé thuc hién thành cöng muc tiéu nåy
så phc tap hdn nhiéu so v6i du tinh ban dåu. Däc biét, quá trinh này döi hMj nhiéu hdn
viéc mdi các dai dién cöa kh6i tu nhän ngåi lai vdi nhau dé trao döi 9 kién vé các vän
dé. Hdn thé, quá trinh này döi höi phåi có sy hdp täc thUc chåt vdi möt loat các bén lén
quan có nhUng döng göp Idn nhung cüng mu6n dUdc có ting nöi thuc sU, dUdc xem xét
các 9 kién cåa minh, tW dö có nhOng cåi thién cu thé, và phåi thUc hién diu dö vdi "t6c
dö cöa doanh nghiép" chd khöng phåi "t6c dö cåa nhà nudc". BGTVT vå các ban ngành
lién quan cån nghién cCu cäc cd ché chinh thic vé tham vän kh6i tu nhån nhåm nhån
ithc dudc tinh chåt phCc tap, loai hinh hoat döng, nguån lWc cån thit dé xd 19 các van
dé. Ldi ich dat dUdc tuy nhién cüng sé råt dáng ké.
Trong trudng hdp Vit Nam, tinh toán Idi ich-chi phi này cn tao cd sö vUng chåc dé xåy
dUng các mö hinh ph6i hdp trong hoach dinh, xåy dUng chinh säch vé hju cn, kho vân
trong thdi gian tdi. Cd höi dé täng cung quy trinh hoach dinh, xåy dUng chinh sách vé
hju cn, kho vän dfi vdi Viét Nam chua bao gid t6t nhu hién nay, xét trén (a) yéu cu
ngày càng täng vé näng cao chåt ludng, các dich vu logistics ngày càng phec tap (nhu
xäc dinh lö trinh có thdi gian cu thé, tåp hdp-phån bó, két ni nhanh da phudng tién),
khi håm ludng giá tri cöa häng hóa xuåt nhåp khåu và chi phi vän tåi trong nudc täng;
(b) yéu cu chung vé näng cao näng suåt lao döng trong toàn nén kinh té dé làm cd sö
cho viéc duy tri täng trÄòng kinh té trong 20 näm qua. Vdi viéc huy döng tu nhän tham
gia và khuyén khich hdp tác da ngành trong hoach dinh, xåy dung chinh säch vé vân tåi/
kho vän, Vit nam có cd höi xåy dUng möt cd ché quån 19 nhà nudc mdi dé täng cuöng
két n6i, giao thUdng, buön bän.
Mö hinh t i du ve thamn vän công-t9 vdi vai trò chö
ifao cöa nhà nUft trong quy hoach, xäy dUng chính
sách giao thông vân tåai, häu can kho vân
NhUng loai hinh hoat döng chinh trong linh vUc hju cån - di chuyen, luu kho, x2 19 hàng
hóa nöi dia và qu6c t6 rö ràng cån nhiéu dMn su Chi dao cöa nhà nUdc trong möt só khåu.
Hoat döng kho vân thdng mai tuy chö y6u dudc thUc hién bdi tu nhån, nhu các doanh
nghiép xuåt nhåp khäu, häng vân tåi, ddn vi dich vu kho vân, các dön vi trung gian XNKvân tåi khác, nhUng các ban ngành nhà nUdc các cåp tW dia phUdng, cåp tinh, vùng hay
trung udng dóng vai trò quan trong trong vift tao difu kién, giám sát hoat döng logistics.
Vai trò cöa nhà nUdc trong linh vUc håu cån, kho vân có thé tóm tåt theo 3 chac näng
chinh sau. Möt là quy hoach, b6 tri ngån sách, chi Aâ tu cd bån cho cd så ha tång
công (và hdp tác cöng-tU) nhU dufng xá, cåu, cång, sån bay, ddng thåy; cüng nhU quy
hoach, b6 tri ngån sách, chi båo tri cd så ha tång. Hai là xåy dUng, thUc thi luåt dinh
difu tikt, khuy6n khich hoat döng có tråt tW cöa ngành håu cån, kho vân, chu yeIugom
các quy dinh an toàn giao thöng, xý I9hàng hóa, an toàn kho bäi, an ninh qu6c gia, båo
vé möi trUörng, lao döng, tham gia thi trUdng, canh tranh, cåp giåy phép/chCng chi, dinh
giá, cöng b6 thöng tin. Ba là xåy dung, thUc hién các chinh sách, quy trinh nham nang
cao nång luc sån xuåt, näng lUc canh tranh thUdng mai: bao g6m nhUng cöng viéc nhU
låp k6 hoach chi6n lUdc toàn ngành, thu thåp, ph6 bifn sóliHu ngành, giám sát, dánh giáå
näng IWc doanh nghiép, các chUdng trinh tin dung (và/hoäc vién trd), các chudng trinh
tåp huån, chUdng trinh cåp chdng nhån doanh nghiep...
NhUng chdc nång cåa nhà nUdc trong nhóm sau néu ò trén khöng nhOng có pham vi
röng và tåm quan trong lön, vi khöng có möt thi trUörng logistics chåt ludng cao nào trén
th giffi có thé phát trién dudc n6u khöng có vai trò chö döng cåa nhà nuft, mà còn råt
phdc tap, khó båo däm su cân dMi dfn mUc gån nhU khöng thé n6u khöng có su dóng
góp cåa tu nhån: ffi tudng cån bån cåa phån lön các chCc nång quy hoach, difu tikt,
xåy dUng chinh sách. Có hai 19 do chinh dé úng hö nhån dinh trén. Möt là các mang Iui
logistics thUdng có sU tåp trung cao dö, có tính chåt da chiéu, dé chiu ånh huäng cöa
möt loat các bifn döng và cüng thUörng xuyén thay döi dé dáp Cng các yéu cåu lién tuc
bign döng trên thi trUdng. NhUng mang lUdi phCc tap này khó có thé dudc hie^u tudng tån
bòi nhUng bén lién quan, nhu các cd quan quy hoach cöa nhà nUdc, n6u khöng trUc tip
tham gia, khöng sù dung các mang Iui dó dé båo däm su sinh tån thudng mai cöa minh.
Thd hai và cüng là nguyén nhån quan trong là chinh phö cöa nhiéu nUdc có thi trudng
logistics phát trién nhåt th gidi nhU Mÿ, Anh, Malaixia, Tháä Lan, då áp dung nhang cd
ch6 chinh thCc dé cho phép tU nhån tham gia vào quy trinh hoach dinh, difu tikt, xåy dUng
chinh sách, thöng qua möt loat các phUdng thic vdi nhUng mdc dö thành công khác nhau.