Đánh giá kết quả thực hiện chương trình nông thôn mới tại xã Trung Môn – huyện Yên Sơn Tỉnh Tuyên Quang Giai đoạn 2011 2013 (Khóa luận tốt nghiệp)

TR

Tên

I H C THÁI NGUYÊN
NG
I H C NÔNG LÂM

tài:
NG

THÔN M

–
TU

YÊN S N –
2011 -2013”

KHOÁ LU N T T NGHI P

H ào t o
: Chính quy
Chuyên ngành
: Qu n lý t ai
Khoa
: Qu n lý Tài nguyên
Khoá h c
: 2013 – 2015
Giáo viên h ng d n: TS.

Thái Nguyên, n m 2014

IH C


L IC M N
Sau m t th i gian h c t p và nghiên c u, nay em ã hoàn thành bài báo
cáo th c t p t t nghi p theo k ho ch c a tr ng
i h c Nông lâm Thái
Nguyên v i tên
tài : “ ánh giá k t qu th c hi n ch ng trình nông thôn
m i t i xã Trung Môn – huy n Yên S n - T nh Tuyên Quang Giai o n 2011 2013”
Có
c k t qu này, l i u tiên em xin g i l i c m n sâu s c n
Th y giáo T.S Nguy n
c Nhu n. Giáo viên h ng d n em trong quá trình
th c t p. Th y ã ch b o và h ng d n t n tình cho em nh ng ki n th c lý
thuy t và th c t c ng nh các k n ng trong khi vi t bài, ch cho em nh ng
thi u sót và sai l m c a mình,
em hoàn thành bài báo cáo th c t p t t
nghi p v i k t qu t t nh t. Th y luôn ng viên và theo dõi sát sao quá trình
th c t p và c ng là ng i truy n ng l c cho em, giúp em hoàn thành t t t
th c t p c a mình.
Cho phép em g i l i c m n chân thành t i các phòng, cán b s Tài
nguyên – Môi tr ng t nh Tuyên Quang và các phòng, cán b UBND xã
Trung Môn ã nhi t tình giúp
em, cung c p nh ng thông tin và s li u c n
thi t cho ph c v cho bài báo cáo. Ngoài ra, các cán b xã còn ch b o t n
tình, chia s nh ng kinh nghi m th c t trong quá trình công tác, ó là nh ng
ý ki n h t s c b ích cho em sau này khi ra tr ng. ã t o m i i u ki n giúp

em hoàn thành t th c t p t t nghi p này.
Em c ng xin c m n ng i dân xã Trung Môn ã t o i u ki n cho
em trong th i gian
a ph ng th c t p.
Em xin chân thành c m n s t n tình d y d c a các th y cô trong khoa
Qu n lý tài nguyên tr ng i h c Nông lâm Thái Nguyên
Sau n a em xin g i l i c m n sâu s c t i gia ình, b n bè ã luôn bên
c nh ng viên em trong nh ng lúc khó kh n.
Thái Nguyên, Ngày 5 tháng 8 n m 2014
Sinh viên

Lê V n Kh i


DANH M C CÁC T
TW
KHKT
HTX
CNH – H H
TBKT
PTNT
THCS
GDP
SX
NTM
GTVT
VH-TT-DL
UBND
SX-KD
ANTQ

BQL
CBXD
NSNN
BQ
H ND
BHYT
NQ/TW
Q -TTg

VI T T T

Trung ng
Khoa h c - k thu t
H p tác xã
Công nghi p hóa – Hi n i hóa
Ti n b k thu t
Phát tri n nông thôn
Trung h c c s
T ng s n ph m qu c n i
S n xu t
Nông thôn m i
Giao thông v n t i
V n hóa th thao và du l ch
y ban nhân dân
S n xu t – Kinh doanh
An ninh t qu c
Ban qu n lý
Chu n b xây d ng
Ngân sách nhà n c
Bình quân

H i ng nhân dân
B o hi m y t
Ngh quy t trung ng
Quy t nh c a th t ng chính ph


M CL C
PH N 1. M
U ........................................................................................ 1
1.1. t v n ............................................................................................... 1
1.2. M c ích nghiên c u ............................................................................... 2
1.3. M c tiêu nghiên c u ................................................................................ 2
1.4. Yêu c u c a tài ................................................................................... 2
1.5. Ý ngh a nghiên c u ................................................................................. 3
1.5.1. Ý ngh a h c t p và nghiên c u.............................................................. 3
1.5.2. Ý ngh a th c ti n .................................................................................. 3
PH N 2. T NG QUAN TÀI LI U ............................................................... 4
2.1. C s lí lu n c a tài ............................................................................ 4
2.1.1. Khái ni m nông thôn ............................................................................ 4
2.1.2. Khái ni m v mô hình nông thôn m i ................................................... 5
2.1.3. S c n thi t ph i xây d ng nông thôn m i n c ta ............................ 7
2.1.4. Vai trò c a mô hình nông thôn m i trong phát tri n kinh t - xã h i ... 10
2.1.5. N i dung xây d ng nông thôn m i ..................................................... 11
2.1.6. Tiêu chí xây d ng nông thôn m i ....................................................... 13
2.2. C s th c ti n ...................................................................................... 16
2.2.1. Kinh nghiêm c a m t s n c v xây d ng mô hình nông thôn m i
trên th gi i .................................................................................................. 16
2.2.2. L ch s hình thành và phát tri n nông thôn Vi t Nam ...................... 18
2.2.3. M t s bài h c rút ra t kinh nghi m xây d ng nông thôn m i ........... 21
PH N 3.

I T NG, N I DUNG VÀ PH NG PHÁP
NGHIÊN C U ............................................................................................. 23
3.1. i t ng và ph m vi nghiên c u.......................................................... 23
3.1.1. i t ng nghiên c u ......................................................................... 23
3.1.2. Ph m vi nghiên c u ............................................................................ 23
3.2. a i m và th i gian th c hi n ............................................................. 23
3.2.1. a i m nghiên c u: ......................................................................... 23
3.2.2. Th i gian th c hi n tài: .................................................................. 23
3.3. N i dung nghiên c u ............................................................................. 23


3.3.1. i u ki n t nhiên và i u ki n kinh t - xã h i c a xã Trung Mônhuy n Yên S n - t nh Tuyên Quang ............................................................. 23
3.3.2. Th c tr ng nông thôn xã Trung Môn so v i b tiêu chí
nông thôn m i. ............................................................................................. 23
3.3.3. Phân tích thu n l i và khó kh n trong công tác xây d ng nông thôn m i
c a xã Trung Môn - Yên S n - Tuyên Quang giai o n 2011 - 2013 ............ 23
3.3.4. Gi i pháp nâng cao hi u qu mô hình xây d ng nông thôn m i t i xã
Trung môn - Yên S n - Tuyên Quang .......................................................... 23
3.4. Ph ng pháp nghiên c u ....................................................................... 23
3.4.1. i u tra thu th p s li u ...................................................................... 23
3.4.2. Ph ng pháp t ng h p thông tin, phân tích, so sánh và ánh giá ........ 24
PH N 4. K T QU NGHIÊN C U VÀ TH O LU N ............................. 25
4.1. c i m a bàn nghiên c u................................................................. 25
4.1.1. i u ki n t nhiên .............................................................................. 25
4.1.2 . i u ki n kinh t . .............................................................................. 26
4.1.3. Nh ng thu n l i và khó kh n c a xã Trung Môn. ............................... 27
4.2. Th c tr ng nông thôn xã Trung Môn so v i b tiêu chí xây d ng nông
thôn m i ....................................................................................................... 28
4.2.1. Th c tr ng nông thôn và so sánh v i b tiêu chí xây d ng nông thôn
m i xã Trung Môn ................................................................................... 28

4.3. K t qu
t
c t ch tr ng xây d ng nông thôn m i t i
xã Trung Môn .............................................................................................. 45
4.3.1. K t qu chung t
c ...................................................................... 45
4.3.2. M t s tác ông c a ch tr ng xây d ng nông thôn m i t i
xã Trung Môn .............................................................................................. 45
4.4. Phân tích thu n l và khó kh n trong công tác xây d ng
nông thôn m i t i xã Trung Môn .................................................................. 46
4.4.1. Thu n l i. ........................................................................................... 46
4.4.2. Khó kh n. ........................................................................................... 47
4.5. Gi i pháp nâng cao hi u qu c a mô hình xây d ng mô hình
nông thôn m i. ............................................................................................. 47
4.5.1. Ph ng th c th c hi n. ....................................................................... 47


4.5.2. M t s gi i pháp c th ....................................................................... 47
PH N 5. K T LU N VÀ KI N NGH ....................................................... 51
5.1. K t lu n ................................................................................................. 51
5.2. Ki n ngh ............................................................................................... 51


DANH M C CÁC B NG

B ng 4.1 tình hình dân s và vi c làm c a xã qua m t s n m ..................... 27
B ng 4.2: Th c tr ng quy ho ch và th c hi n quy ho ch so v i b tiêu chí c a
xã Trung Môn n m 2013 .............................................................................. 30
B ng 4.3: Th c tr ng h t ng kinh t - xã h i so v i b tiêu chí c a xã Trung
Môn n m 2013 ............................................................................................. 31

B ng 4.4: Th c tr ng kinh t và t ch c s n xu t so v i tiêu chí c a xã Trung
Môn n m 2013 ............................................................................................. 36
B ng 4.5. Th c tr ng V n hóa – Xã h i – Môi tr

ng so v i b tiêu chí c a

xã Trung Môn n m 2013 .............................................................................. 39
B ng 4.6: Th c tr ng h th ng chính tr so v i b tiêu chí c a xã Trung Môn
n m 2013...................................................................................................... 42
B ng 4.7. Tác

ng c a ch tr

ng

n phát tri n kinh t giai

o n 2011 - 2013.......................................................................................... 45


1

PH N 1
M
U
1.1.

tv n
N m 1975, Vi t Nam th ng nh t t n c, ây là m t thành công l n
trong l nh v c chính tr nh ng xét v m t kinh t còn nghèo nàn và ch m phát

tri n. Tình hình s n xu t ch m phát tri n c ng v i nh ng sai l m trong l u
thông phân ph i, th tr ng tài chính, ti n t không n nh nên l m phát di n
ra nghiêm tr ng.
i s ng nhân dân g p nhi u khó kh n.
t n c r i vào
tình tr ng kh ng ho ng kinh t - xã h i
a t n c thoát d n cu c kh ng ho ng kinh t - xã h i, tháng 12
n m 1986, i h i VI c a ng quy t nh th c hi n
ng l i i m i toàn
di n, m ra th i kì m i cho phát tri n kinh t Vi t nam. C c u kinh t có s
chuy n d ch tích c c, ho t ng d c v phát tri n m nh, hình thành và phát
tri n các mô hình kinh t m i (khu công nghi p, trang tr i, doanh nghi p nh
và v a, doanh nghi p t nhân) ho t ng có hi u qu thu hút lao ng nông
thôn, t o ra nhi u s n ph m cho n n kinh t . k t c u Kinh t - xã h i nông
thôn có nhi u thay i, h th ng i n,
ng, tr ng, tr m, c s y t , n c
s ch, môi tr ng
c quan tâm và y m nh. Công tác xóa ói gi m nghèo
t thành t u áng k , t l h nghèo gi m.
Xây d ng nông thôn m i là ch tr ng l n c a
ng và Nhà n c.
Ngày 4 - 6 - 2010 Th t ng chính ph quy t nh phê duy t Ch ng trình
m c tiêu Qu c gia v xây d ng nông thôn m i (XDNTM) giai o n 20102020 v i m c tiêu xây d ng k t c u h t ng kinh t - xã h i t ng b c hi n
i; c c u kinh t và các hình th c t ch c s n xu t h p lý, g n nông nghi p
v i phát tri n nhanh công nghi p, d ch v ; g n phát tri n nông thôn v i ô th
theo quy ho ch; xã h i nông thôn dân ch , n nh, giàu b n s c v n hóa dân
t c; môi tr ng sinh thái
c b o v ; an ninh tr t t
c gi v ng; i s ng
v t ch t và tinh th n c a ng i dân ngày càng

c nâng cao; theo nh
h ng xã h i ch ngh a.
Sau h n 3 n m h ng ng phong trào xây d ng nông thôn m i ã làm
thay i m t cách c n b n di n m o nông thôn, n p s ng, n p ngh . Giúp
ng i dân bi t áp d ng KH-KT vào s n xu t tr ng tr t, ch n nuôi,… làm cho


2

c
i s ng v t ch t và tinh th n c a ng i dân u
c nâng cao, b m t
làng xã ã có s thay i rõ r t, c nh quan môi tr ng
cb ov .
Nh ng m t h n ch c ng không ph i là ít, theo Ban ch
o xây d ng
nông thôn m i c a t nh, thì ây là m t l nh v c m i, trong khi kinh nghi m
c a cán b ch a có nhi u. Khi
xu t n i dung xây d ng ã yêu c u ch chú
tr ng xây d ng c s h t ng mà ch a quan tâm nhi u t i các mô hình s n
xu t. Vì th mà h ch quan tâm t i vi c gi i ngân t t mà ch a
ýt im c
tiêu ch t l ng c a ch ng trình.
cs
ng ý c a Ban giám hi u nhà tr ng, Ban ch nhi m khoa
Qu n lí tài nguyên tr ng i h c Nông Lâm Thái Nguyên, d i s h ng
d n c a th y giáo T.S Nguy n
c Nhu n, em ti n hành th c hi n
tài:
“ ánh giá k t qu th c hi n ch ng trình nông thôn m i t i xã Trung

Môn – huy n Yên S n- T nh Tuyên Quang Giai o n 2011 - 2013”
1.2. M c ích nghiên c u
ánh giá công tác th c hi n xây d ng nông thôn m i t i xã Trung
Môn – huy n Yên S n - T nh Tuyên Quang và
xu t m t s gi i pháp
ch ng trình th c hi n nông thôn m i t hi u qu cao nh t.
M c tiêu nghiên c u
- H th ng hóa c s lý lu n và th c ti n v mô hình nông thôn m i và
xây d ng nông thôn m i n c ta hi n nay.
- Tìm hi u và ánh giá công tác th c hi n mô hình nông thôn m i và
quá trình xây d ng nông thôn m i xã Trung Môn – huy n Yên S n - T nh
Tuyên Quang 2011 - 2013.
- Rút ra nh ng u i m và v n
còn t n t i trong vi c th c hi n
ch ng trình nông thôn m i t i xã Trung Môn – huy n Yên S n - T nh Tuyên Quang
- Phân tích nguyên nhân và các y u t nh h ng n quá trình xây
d ng nông thôn m i
a bàn nghiên c u.
xu t nh h ng và các gi i pháp ch y u y m nh quá trình xây
d ng nông thôn m i
a ph ng trong nh ng n m t i.
Yêu c u c a tài
- i t ng
c l a ch n ph ng v n i di n các t ng l p, các l a tu i
làm vi c nhi u ngành ngh khác nhau.


3

- S li u thu th p ph i chính xác, khách quan, trung th c.

- Ti n hành i u tra theo b câu h i, b câu h i ph i d hi u y
các
thông tin c n thi t cho vi c ánh giá.
- Các ki n ngh
a ra ph i phù h p v i tình hình a ph ng và có tính
kh thi cao.
1.5. Ý ngh a nghiên c u
1.5.1. Ý ngh a h c t p và nghiên c u
- C ng c ki n th c v nông thôn m i cho sinh viên
- Giúp sinh viên ti p xúc v i th c t , nâng cao nâng l c, rèn luy n k
n ng và trang b ki n th c th c t cho quá trình công tác sau này.
- Là tài li u tham kh o cho khoa Qu n lý Tài Nguyên, nhà tr ng và
các sinh viên quan tâm.
1.5.2. Ý ngh a th c ti n
- k t qu nghiên c u s giúp các a ph ng khác có th nhìn nh n,
khai thác và áp d ng, phát huy nh ng i m m nh và h n ch nh ng i m y u
c a a ph ng mình.
xu t nh ng gi i pháp kh thi
kh c ph c nh ng khó kh n nh m
th c hi n t t h n ch ng trình xây d ng nông thôn m i nh m c i thi n i
s ng ng i dân nông thôn.


4

PH N 2
T NG QUAN TÀI LI U
2.1. C s lí lu n c a
tài
2.1.1. Khái ni m nông thôn

Nông thôn là nh ng vùng dân c sinh s ng b ng ngh nông nghi p, d a
vào ti m n ng c a môi tr ng t nhiên
sinh s ng và t o ra c a c i m i
trong môi tr ng t nhiên ó. T hái l m c a c i t nhiên s n có d n d n
ti n n canh tác và d n t o ra c a c i cho mình. Nông thôn
c coi nh là
khu v c a lí n i ó sinh k c ng ng g n bó, có quan h tr c ti p n khai
thác, s d ng, b o v môi tr ng và tài nguyên thiên nhiên cho ho t ông s n
xu t nông nghi p.
Hi n nay v n ch a có khái ni m chu n xác v nông thôn và còn có nhi u
quan i m khác nhau.
Có nh ng quan i m l i cho r ng: Nông thôn là ph n lãnh th không
thu c n i thành, n i th các thành ph , th xã, th tr n
c qu n lý b i c p
hành chính c s là U ban nhân dân xã.
Có quan i m l i cho r ng, d a vào ch tiêu trình
phát tri n c a c s
h t ng, có ngh a là vùng nông thôn có c s h t ng không phát tri n b ng
thành th .
Quan i m khác l i cho r ng, nên d a vào ch tiêu trình
ti p c n thi
tr ng, phát tri n hàng hóa
xác nh vùng nông thôn vì cho r ng vùng
nông thôn có trình
s n xu t hàng hóa và kh n ng ti p c n th tr ng th p
h n so v i ô th .
M t ý ki n khác l i cho r ng, vùng nông thôn là vùng có dân c làm
nông nghi p là ch y u, t c là ngu n sinh k chính c a c dân nông thôn
trong vùng là t s n xu t nông nghi p. Nh ng ý ki n này ch úng trong t ng
khía c nh c th và t ng qu c gia nh t nh, ph thu c vào trình

phát tri n,
c c u kinh t , c ch áp d ng cho t ng n n kinh t . Nh v y, khái ni m nông
thôn ch có tính ch t t ng i, nó có th thay i theo th i gian và theo ti n
trình phát tri n kinh t - xã h i c a các qu c gia trên th gi i. Trong i u ki n
Vi t Nam hi n nay chúng ta có th hi u:


5

“Nông thôn là vùng sinh s ng c a t p h p c dân, trong ó có nhi u
nông dân. T p h p c dân này tham gia vào các ho t ng kinh t , v n hoá,
xã h i và môi tr ng trong m t th ch chính tr nh t nh và ch u nh h ng
c a các t ch c khác”(3)
Phát tri n nông thôn là m t quá trình nh m c i thi n và nâng cao i
s ng c a ng i dân nông thôn m t cách b n v ng v kinh t xã h i, v n hoá
và môi tr ng, quá trình này, tr c h t là do n l c t chính ng i dân nông
thôn và có s h tr tích c c c a Chính ph và các t ch c khác.
Xây d ng mô hình nông thôn m i là m t chính sách v m t mô hình phát
tri n c v nông nghi p và nông thôn, nên v a mang tính t ng h p, bao quát
nhi u l nh v c, v a i sâu gi i quy t nhi u v n c th , ng th i gi i quy t
các m i quan h v i các chính sách khác, các l nh v c khác trong s tính toán,
cân i mang tính t ng th , kh c ph c tình tr ng r i r c, ho c duy ý chí.
2.1.2. Khái ni m v mô hình nông thôn m i
Tr c h t chúng ta c n ph i có cái hi u úng v nông thôn m i. Khái
ni m “nông thôn” th ng ng ngh a v i làng, xóm, thôn…. Trong Ngh
quy t s 26-NQ/TW a ra m c tiêu: “Xây d ng nông thôn m i có k t c u h
t ng kinh t - xã h i hi n i, c c u kinh t và các hình th c t ch c s n xu t
h p lý, g n nông nghi p v i phát tri n nhanh công nghi p, d ch v , ô th
theo quy ho ch; xã h i nông thôn n nh, giàu b n s c v n hoá dân t c; dân
trí

c nâng cao, môi tr ng sinh thái
c b o v ; h th ng chính tr
nông thôn d i s lãnh o c a ng
c t ng c ng”; Xây d ng nông thôn
m i là s nghi p cách m ng c a toàn ng, toàn dân, c a c h th ng chính
tr . Nông thôn m i không ch là v n kinh t - xã h i, mà là v n kinh t chính tr t ng h p.
ra m c tiêu n n m 2020 xây d ng
c kho ng 50%
s xã trên toàn qu c t tiêu chu n nông thôn m i. ây là m t ch tr ng có
ý ngh a to l n c v chính tr , kinh t , xã h i; th c hi n th ng l i ch tr ng
này s t o ng l c m nh m cho phát tri n nông nghi p, kinh t nông thôn
và n n kinh t c a t n c, nâng cao i s ng v t ch t và tinh th n c a nông
dân, m t l c l ng xã h i ông o chi m kho ng 70% dân s c a c n c,
t o ra di n m o nông thôn m i " n nh, hòa thu n, dân ch , có i s ng v n


6

hóa phong phú, m à b n s c dân t c", th hi n rõ b n ch t u vi t, t t p
c a ch
ta.
Nh v y, nông thôn m i tr c tiên nó ph i là nông thôn, không ph i là
th t , th tr n, th xã, thành ph và khác v i nông thôn truy n th ng hi n nay,
có th khái quát g n theo n m n i dung c b n sau: (1) làng xã v n minh,
s ch p, h t ng hi n i; (2) s n xu t ph i phát tri n b n v ng theo h ng
kinh t hàng hoá; (3) i s ng v v t ch t và tinh th n c a dân nông thôn
ngày càng
c nâng cao; (4) b n s c v n hoá dân t c
c gi gìn và phát
tri n; (5) xã h i nông thôn an ninh t t, qu n lý dân ch . . ô th hóa và phi

nông hóa nông dân chính là ngu n ng l c quan tr ng
xây d ng nông
thôn m i. Xây d ng nông thôn m i ph i t trong b i c nh ô th hóa. Trong
khi ó, chuy n d ch lao ng nông thôn chính là n i dung quan tr ng c a s
nghi p xây d ng nông thôn m i và ch th là các t ch c nông dân. Các t
ch c h p tác khu xã nông dân ki u m i óng m t vai trò c bi t trong s
nghi p này.
Khái ni m mô hình nông thôn m i mang c tr ng c a m i vùng nông
thôn khác nhau. Nhìn chung, mô hình nông thôn m i là mô hình c p xã, thôn
c phát tri n toàn di n theo nh h ng công nghi p hóa, hi n i hóa, dân
ch hóa và v n minh hóa.
S hình dung chung c a các nhà nghiên c u v mô hình nông thôn m i
là nh ng ki u m u c ng ng theo tiêu chí m i, ti p thu nh ng KHKT hi n
i, song v n gi
c nét c tr ng, tính cách Vi t Nam trong cu c s ng v n
hóa, tinh th n.
Mô hình nông thôn m i
c quy nh b i các tính ch t: áp ng yêu
c u phát tri n; Có s
i m i v t ch c, v n hành và c nh quan môi tr ng;
t hi u qu cao nh t trên t t c các m t kinh t , chính tr , v n hóa, xã h i;
Ti n b h n so v i mô hình c ; Ch a ng các c i m chung, có th ph
bi n và v n d ng trên c n c. Xây d ng nông thôn m i là vi c i m i t
duy, nâng cao n ng l c c a ng i dân, t o ng l c giúp h ch
ng phát
tri n kinh t , xã h i, góp ph n th c hi n chính sách vì nông nghi p, nông dân,
nông thôn, thay i c s v t ch t và di n m o i s ng, v n hóa, qua ó thu
h p kho ng cách s ng gi a nông thôn và thành th . ây là quá trình lâu dài và

7

liên t c, là m t trong nh ng n i dung tr ng tâm c n t p trung lãnh o, ch
o trong
ng l i, ch tr ng phát tri n t n c và c a các a ph ng
trong giai o n tr c m t c ng nh lâu dài.
M c tiêu chính c a xã nông thôn m i làm sao
nhân dân làm ch ,
ng lãnh o, chính quy n h tr . Vì v y, a ph ng c n phát huy n i l c
c a ng i dân, t o ra mô hình kinh t m i, sáng t o trong s n xu t. Bên c nh
ó, c n ph i tuyên truy n t p trung h n n a v n i dung ng ký th c hi n
h , t , p nông thôn m i
ng i dân giúp
l n nhau, góp ph n phát tri n
toàn di n. Có k t c u h t ng kinh t - xã h i hi n i; C c u kinh t và các
hình th c t ch c s n xu t h p lý, g n nông nghi p v i phát tri n nhanh công
nghi p, d ch v , ô th theo quy ho ch; Xã h i nông thôn n nh, giàu b n
s c v n hóa dân t c; Môi tr ng sinh thái
c b o v ; Nâng cao s c m nh
c a h th ng chính tr d i s lãnh o c a ng nông thôn; Xây d ng giai
c p nông dân, c ng c liên minh công nông và i ng tri th c, t o n n t ng
kinh t - xã h i và chính tr v ng ch c, m b o th c hi n thành công CNH –
H H t n c theo nh h ng xã h i ch ngh a.
2.1.3. S c n thi t ph i xây d ng nông thôn m i n c ta
Ch ng trình m c tiêu qu c gia xây d ng nông thôn m i là ch ng trình
t ng th phát tri n kinh t - xã h i có quy mô r t l n và toàn di n l n u tiên
c th c hi n t i n c ta trên quy mô c n c theo tinh th n Ngh quy t 26NQ/TW c a Ban ch p hành Trung ng v nông nghi p, nông dân, nông
thôn. Theo ó, phát tri n nông nghi p, nông thôn b n v ng, ph i xây d ng
nông thôn m i có k t c u h t ng kinh t - xã h i t ng b c hi n i; c c u
kinh t và các hình th c t ch c s n xu t h p lý, g n nông nghi p v i phát

tri n nhanh công nghi p, d ch v ; g n phát tri n nông thôn v i ô th theo quy
ho ch; xã h i nông thôn dân ch , n nh, giàu b n s c v n hóa dân t c; môi
tr ng sinh thái
c b o v ; an ninh tr t t
c gi v ng; i s ng v t ch t
và tinh th n c a ng i dân ngày càng
c nâng cao theo nh h ng xã h i
ch ngh a
Tuy nhiên, th c tr ng nông thôn n c ta nói chung và c a t nh Tuyên
Quang nói riêng hi n nay phát tri n còn kém b n v ng và còn nhi u h n ch ,
òi h i ph i có s quan tâm u t c a Chính ph , chính quy n a ph ng và


8

s c g ng, n l c c a toàn th c ng ng
th c hi n Ch ng trình có hi u
qu trên a bàn c a t nh:
+Nông thôn phát tri n thi u quy ho ch và t phát.
C ch qu n lý phát tri n theo quy ho ch còn y u. Xây d ng t phát,
ki n trúc c nh quan làng quê b pha t p, l n x n, nhi u nét v n hóa truy n
th ng b mai m t. Nhà nào m nh ng i y t ý phát tri n, xây d ng tràn lan
không theo m t quy ho ch hay khuôn m u nh t nh n o c . Làm m t m
quan nông thôn.
+K t c u h t ng kinh t - xã h i còn l c h u, ch a tr thành ng l c
l n thúc y phát tri n kinh t - xã h i lâu dài.
Trong ó giao thông nông thôn, c bi t là các xã khó kh n vùng sâu,
vùng xa tr thành rào c n l n nh t cho s phát tri n kinh t - xã h i c a a
ph ng, c n
c u t m nh m ph c v s n xu t và sinh ho t c a c dân

nông thôn.
+ Quan h s n xu t ch m i m i, i s ng ng i dân nông thôn còn
m c th p: Kinh t h
nông thôn v n là ch y u v i quy mô nh , kinh t
trang tr i, HTX ho t ng ch a th c s hi u qu trong vi c thu hút lao ng,
gi i quy t vi c làm và t o ra giá tr hàng hoá l n, doanh nghi p u t ho t
ng trong l nh v c nông nghi p không áng k , l i nhu n th p; Thu nh p
bình quân c a ng i dân nông thôn ch b ng 70% m c thu nh p bình quân
c a t nh.
+ V n hoá – xã h i – môi tr ng khu v c nông thôn còn nhi u v n
c n quan tâm u t , gi i quy t: T l lao ng nông thôn qua ào t o còn r t
th p (d i 5%), m t s t n n xã h i còn ph bi n nhi u n i, môi tr ng
s ng b gi m c p và ô nhi m nghiêm tr ng (70% s h khu v c nông thôn
ch a có nhà v sinh t chu n, 144/144 xã ch a có khu thu gom, x lý rác th i).
+H th ng chính tr c s còn y u (nh t là trình
n ng l c qu n lý,
i u hành): t l cán b xã (do dân b u) t chu n v trình
chuyên môn,
trình qu n lý là 58,19%, ch y u là trình
trung c p và s c p; công ch c
xã t chu n v chuyên môn t l là 86,58%; 29,17% s
ng b , chính
quy n xã ch a t tiêu chu n trong s ch, v ng m nh.


9

Vi c xây d ng nông thôn m i là m t v n c n thi t vì các nguyên nhân:
- Do k t c u h t ng n i thôn ( i n,
ng, tr ng, tr m, ch , th y l i,

còn nhi u y u kém, v a thi u, v a không ng b ); nhi u h ng m c công
trình ã xu ng c p, t l giao thông nông thôn
c c ng hoá th p; giao
thông n i ng ít
c quan tâm u t ; h th ng thu l i c n
c ut
nâng c p; ch t l ng l i i n nông thôn ch a th c s an toàn; c s v t ch t
v giáo d c, y t , v n hoá còn r t h n ch , m ng l i ch nông thôn ch a
c ut
ng b , tr s xã nhi u n i xu ng c p. M t b ng xây d ng c
s h t ng nông thôn t chu n qu c gia r t khó kh n, dân c phân b r i rác,
kinh t h kém phát tri n.
- Do s n xu t nông nghi p manh mún, nh l , b o qu n ch bi n còn h n
ch , ch a g n ch bi n v i th tr ng tiêu th s n ph m; ch t l ng nông s n
ch a
s c c nh tranh trên th tr ng. Chuy n d ch c c u kinh t , ng d ng
khoa h c công ngh trong nông nghi p còn ch m, t tr ng ch n nuôi trong
nông nghi p còn th p; c gi i hoá ch a ng b .
- Do i s ng tinh th n c a nhân dân còn h n ch , nhi u nét v n hoá
truy n th ng ang có nguy c mai m t (ti ng nói, phong t c, trang ph c...);
nhà dân c nông thôn v n còn nhi u nhà t m, d t nát. Hi n nay, kinh t - xã
h i khu v c nông thôn ch y u phát tri n t phát, ch a theo quy ho ch.
- Do yêu c u c a s nghi p công nghi p hóa - hi n i hóa t n c, c n
3 y u t chính: t ai, v n và lao ng k thu t. Qua vi c xây d ng nông
thôn m i s tri n khai quy ho ch t ng th , ào t o ngu n nhân l c áp ng
yêu c u công nghi p hóa.
- M t khác, m c tiêu n n m 2020 n c ta c b n tr thành n c công
nghi p. Vì v y, m t n c công nghi p không th
nông nghi p, nông thôn
l c h u, nông dân nghèo khó.

Xây d ng nông thôn m i là chính sách v m t mô hình phát tri n c
nông nghi p và nông thôn, nên v a mang tính t ng h p, bao quát nhi u l nh
v c, v a i sâu gi i quy t nhi u v n
c th , ng th i gi i quy t các m i
quan h v i các chính sách khác, các l nh v c khác trong s tính toán, cân i
mang tính t ng th , kh c ph c tình tr ng r i r c, duy ý chí.


10

2.1.4. Vai trò c a mô hình nông thôn m i trong phát tri n kinh t - xã h i
* V kinh t
Nông thôn có n n s n xu t hàng hóa m , h ng n th tr ng và giao
l u, h i nh p.
t
c i u ó, k t c u h t ng c a nông thôn ph i hi n
i, t o i u ki n cho m r ng s n xu t giao l u buôn bán.
- Thúc y nông nghi p, nông thôn phát tri n nhanh, khuy n khích m i
ng i tham gia vào th tr ng, h n ch r i ro cho nông dân, i u ch nh, gi m
b t s phân hóa giàu nghèo, chênh l ch v m c s ng gi a các vùng, gi a
nông thôn và thành th .
- Hình th c s h a a d ng, trong ó chú ý xây d ng m i các h p tác
xã theo mô hình kinh doanh a ngành. H tr các h p tác xã ng d ng ti n b
khoa h c công ngh phù h p v i các ph ng án s n xu t kinh doanh, phát
tri n ngành ngh nông thôn.
- S n xu t hàng hóa có ch t l ng cao,mang nét c áo, c s c c a
t ng vùng, a ph ng. T p trung u t vào nh ng trang thi t b , công ngh
s n xu t, ch bi n b o qu n, ch bi n nông s n sau thu ho ch.
* V chính tr
Phát huy dân ch v i tinh th n th ng tôn pháp lu t, g n l làng, h ng

c v i pháp lu t
i u ch nh hành vi con ng i, m b o tính pháp lý, tôn
tr ng k c ng phép n c, phát huy tính t ch c a làng xã.
Phát huy t i a quy ch dân ch
c s , tôn tr ng ho t ng c a các
oàn th , các t ch c hi p h i vì l i ích c ng ng, nh m huy ng t ng l c
vào xây d ng nông thôn m i.
* V v n hóa- xã h i
Xây d ng i s ng v n hóa m i khu dân c , giúp nhau xóa ói, gi m
nghèo, v n lên làm giàu chính áng.
Xây d ng khu dân c oàn k t, phát tri n c ng ng, tinh thân b n v ng
t các dòng h phát tri n lâu dài.
* V con ng i
Xây d ng hình m u ng i nông dân s n xu t hàng hóa khá gi , giàu có,
k t tinh các t cách: Công dân, dân c a làng, con ng i c a các dòng h , gia ình.


11

* V môi tr ng
Xây d ng và c ng c , b o v môi tr ng, sinh thái. B o v r ng u
ngu n, ch ng ô nhi m ngu n n c, môi tr ng không khí vè ch t th i t các
khu công nghi p nông thôn phát tri n b n v ng.
Các n i dung trên trong c u trúc mô hình nông thôn m i có m i liên h
ch t ch v i nhau. Nhà n c óng vai trò ch o, t ch c i u hành quá trình
ho ch nh và th c thi chính sách, xây d ng án, c ch , t o hành lang pháp
lý, h tr v n, k thu t, ngu n l c, t o i u ki n, ng viên tinh th n. Nhân
dân t nguy n tham gia, ch
ng trong th c thi chính sách. Trên tinh th n
ó, các chính sách kinh t - xã h i s t o hi u ng t ng th nh m xây d ng mô

hình nông thôn m i.
2.1.5. N i dung xây d ng nông thôn m i
Xây d ng nông thôn m i không ph i ch nh m xây d ng con
ng,
kênh m ng, tr ng h c, h i tr ng…mà cái chính là qua cách làm này s
t o cho ng i nông dân hi u rõ
c n i dung, ý ngh a và thúc y h t tin,
t quy t, a ra sáng ki n, tham gia tích c c
t o ra m t nông thôn m i
n ng ng h n. Ph i xác nh r ng, ây không ph i
án u t c a Nhà
n c mà là vi c ng i dân c n làm,
cu c s ng t t h n, Nhà n c ch h
tr m t ph n.
C n c vào i u ki n th c t c a t ng thôn v ti m n ng, l i th , n ng
l c c a cán b , kh n ng óng góp c a nhân dân…h ng d n
ng i dân
bàn b c
xu t các nhu c u và n i dung ho t ng c a
án. Xét trên khía
c nh t ng th , nh ng n i dung sau ây c n
c xem xét trong xây d ng mô
hình nông thôn m i.
* ào t o nâng cao n ng l c phát tri n c ng ng
- Nâng cao n ng l c c ng ng trong vi c quy ho ch, thi t k , tri n khai
th c hi n, qu n lý, i u hành các ch ng trình, d án trên a bàn thôn, b n.
- ào t o, b i d ng i ng cán b c s và i ng cán b các c p v
phát tri n nông thôn b n v ng.
- Nâng cao trình dân trí c a ng i dân.
- Phát tri n mô hình câu l c b khuy n nông thôn giúp nhau ng d ng

TBKT vào s n xu t, phát tri n ngành ng , d ch v
gi m lao ng nông nghi p.


12

* T ng c ng và nâng cao m c s ng cho ng i dân
- Quy ho ch l i các khu dân c nông thôn, v i ph ng châm: Gi gìn
tính truy n th ng, b n s c c a thôn, ng th i m b o tính v n minh, hi n
i, m b o môi tr ng b n v ng.
- C i thi n i u ki n sinh ho t c a khu dân c : u tiên nh ng nhu c u
c p thi t nh t c a c ng ng dân c
tri n khai th c hi n xây d ng:
ng
làng, nhà v n hóa, h th ng tiêu thoát n c…
- C i thi n nhà cho các h dân: T ng c ng th c hi n xóa nhà t m, nhà
tranh tre n a, h tr ng i dân c i thi n nhà , nhà v sinh, chu ng tr i ch n
nuôi, h m biogas cho khu ch n nuôi…
* H tr ng i dân phát tri n s n xu t hàng hóa, d ch v nâng cao thu nh p
C n c vào i u ki n c th c a m i thôn xác nh m t c c u kinh t
h p lý, có hi u qu , trong ó:
S n xu t nông nghi p: L a ch n t p trung phát tri n cây tr ng, v t nuôi
là l i th , có kh i l ng hàng hóa l n và có th tr ng, ng th i a d ng hóa
s n xu t nông nghi p trên c s phát huy kh n ng v
t ai, ngu n n c và
nhân l c t i a ph ng.
Cung ng các d ch v s n xu t và i s ng nh : Cung ng v t t , hàng
hóa n c s ch cho sinh ho t, n c cho s n xu t, i n, t v n k thu t chuy n
giao ti n b khoa h c, tín d ng…
H tr trang b ki n th c và k n ng b trí s n xu t, thay i c c u cây

tr ng, v t nuôi h p lý.
- C ng c , t ng c ng quan h s n xu t, t v n h tr vi c hình thành và
ho t ng c a các t ch c: T h p tác, khuy n nông, khuy n lâm, khuy n
ng …t o m i liên k t b n nhà trong s n xu t, ch bi n, và tiêu th s n ph m.
* Xây d ng nông thôn g n v i phát tri n ngành ngh nông thôn t o vi c
làm phi nông nghi p
i v i nh ng thôn ch a có ngh phi nông nghi p:
phát tri n
c
ngành ngh nông thôn c n ti n hành “c y ngh ” cho nh ng a ph ng còn
“tr ng” ngh .
i v i nh ng thôn ã có ngh : C ng c t ng c ng k n ng tay ngh
cho lao ng, h tr công ngh m i, qu ng bá và m r ng ngh , h tr x lý
môi tr ng, h tr t v n thi tr ng phát tri n b n v ng.


13

* H tr xây d ng c s v t ch t h t ng ph c v s n xu t
- T v n h tr quy ho ch giao thông, th y l i n i ng, chuy n i
ru ng t, khuy n khích t ch t ru ng t
phát tri n kinh t trang tr i v i
nhi u lo i hình thích h p.
- H tr xây d ng m t b ng c m công nghi p, ti u th công nghi p, làng
ngh , ch bi n thu ho ch, giao thông, th y l i n i ng.
* Xây d ng nông thôn g n v i qu n lý tài nguyên, b o v môi tr ng
nông thôn
V n
b o v tài nguyên, b o v môi tr ng t vi c qu n lý ngu n c p
n c, thoát n c n qu n lý thu gom rác th i nông thôn c ng ã tr lên

áng báo ng. ã n lúc c quan a ph ng mình nh : Xây d ng h th ng
x lý rác th i, tuyên truy n nâng cao ý th c b o v môi tr ng cho ng i dân,
xây d ng h th ng qu n lý môi tr ng khu v c mình m t cách ch t ch .
* Phát tri n c s v t ch t cho ho t ng v n hóa, phát huy b n s c v n
hóa dân t c nông thôn
Thông qua các ho t ng nhà v n hóa làng, nh ng giá tr mang m
nét quê ã
c l u truy n qua các th h , t o nên nh ng phong trào c s c
mang h n quê Vi t Nam riêng bi t, m c m c – chân ch t – th m
m tình
quê h ng.
Xã h i hóa các ho t ng v n hóa nông thôn, tr c h t xu t phát t xây
d ng làng v n hóa, nhà v n hóa làng và các ho t ông trong nhà v n hóa làng.
Phong trào này
c phát tri n trên di n r ng và chi u sâu.
2.1.6. Tiêu chí xây d ng nông thôn m i
C n c Quy t nh s : 491/Q -TTg ngày 16/4/2009 c a Th t ng
Chính ph v vi c ban hành B tiêu chí Qu c gia v nông thôn m i.
C n c Thông t s 54/2009/TT-BNNPTNT ngày 21/8/2009 c a B
Nông nghi p và PTNT v vi c H ng d n th c hi n B tiêu chí Qu c gia v
nông thôn m i.
* Các nhóm tiêu chí: g m 5 nhóm
- Nhóm I : Quy ho ch (có 01 tiêu chí)
- Nhóm II : H t ng kinh t - xã h i (có 08 tiêu chí)
- Nhóm III : Kinh t và t ch c s n xu t (có 04 tiêu chí)
- Nhóm IV : V n hóa – xã h i – môi tr ng (co 04 tiêu chí)


14

- Nhóm V : H th ng chính tr (có 02 tiêu chí)
STT

Tên tiêu chí

Ch tiêu

N i dung tiêu chí

ph i

t

I. V QUY HOACH
Quy ho ch và s d ng

t và h t ng thi t y u

cho phát tri n s n xu t nông nghi p hành hoá,
công nghi p, ti u th công nghi p, d ch v .
Quy ho ch và Quy ho ch phát tri n h t ng kinh t - xã h i –
1

th c hi n quy

môi tr

ng theo chu n m i.

t

ho ch

Quy ho ch phát tri n các khu dân c m i và
ch nh trang các khu dân c hi n có theo h
v n minh, b o t n

ng

c b n s c v n hóa t t

p.
II. H T NG KINH T - XÃ H I
T l km

ng tr c xã, liên xã

ho c bê tông hóa

c nh a hóa

t chu n theo c p k thu t 100%

c a B giao thông v n t i.
T l

ng tr c thôn, xóm

c c ng hóa

t

chu n theo c p ký thu t c a B giao thông v n 50%
2

Giao thông

t i.
T l Km

ng ngõ, xóm s ch và không l y 100%

l i vào mùa m a.

(50%
c ng
hóa)

T l Km

ng tr c chính n i

ng

c c ng

hóa, xe c gi i i l i thu n ti n.
H th ng th y l i c b n áp ng
3

Th y l i

c s n xu t

và dân sinh.
T l Km kênh m

ng do xã qu n lý

c kiên

c hóa.
4

i n

H th ng i n

m b o an toàn c a ngành i n.

T l h s d ng i n th

ng xuyên, an toàn t

50%
t
50%
t
95%

15

các ngu n i n.
T l tr
5

Tr

ng h c

ng h c các c p: m m non, m u giáo,

ti u h c, trung h c c s có v t ch t

t chu n

70%

qu c gia.
Nhà v n hóa và khu th thao xã
6

C s v t ch t
v n hóa

t chu n

c a B V n hóa th thao và du l ch.

t

T l thôn có nhà v n hóa và khu th thao
thôn

t chu n c a B V n hóa th thao và du 100%

l ch.
7

Ch nông thôn

8

B u i n

9

Nhà

t chu n c a B Xây d ng.
Có i m ph c v b u chính vi n thông.

t

Có internet

t

n thôn.

Nhà t m, nhà d t nát.

dân c

T l h có nhà
III. KINH T VÀ T

u ng

i/n m so v i m c

T l h .
ng

T l lao

ng trong

tu i làm vi c trong các

l nh v c nông, lâm, ng nghi p.
Có t h p tác ho c h p tác xã ho t

ch c s n xu t

qu .

IV. V N HÓA - XÃ H I - MÔI TR

ng có hi u

T l h c sinh tôt nghi p THCS

c ti p t c

ho c trung h c( ph thông, b túc, h c ngh ).
i tham gia các hình th c b o hi m Y

t .
Y t xã

t chu n qu c gia.

Có

t

T l qua ào t o.
15 Y t

45%

NG

Ph c p giáo d c trung h c.

T l ng

1,2 l n

10%

Hình th c t

14 Giáo d c

75%

CH C S N XU T

bình quân chung c a t nh.

11 H nghèo

13

Không

t chu n B Xây d ng.

Thu nh p bình quân

10 Thu nh p

12 T l lao

t

70%
> 20%

20%
t


16

Xã có t
16 V n hóa

70% s

thôn, b n tr

chu n làng v n hóa theo quy

lên

t tiêu

nh c a B v n

t

hóa th thao và du l ch.
T l ng

i dân

c s d ng n

c s ch h p

v sinh theo quy chu n Qu c gia.
Các c s s n xu t – kinh doanh
v môi tr
17 Môi tr

ng

ng.

Không có các ho t

ng và có các ho t

tr

ng xanh, s ch

Ngh a trang
Ch t th i, n

t

ng gây suy gi m môi

tr

quy

t tiêu chu n

70%

ng phát tri n môi

t

p.

c xây d ng theo quy ho ch.
c th i

t

c thu gom và x lý theo

nh.

t

V. H TH NG CHÍNH TR
Cán b xã
H th ng t
18

ch c chính tr
xã h i v ng
m nh

Có

t chu n.

t

các t ch c trong h th ng chính tr c s

theo quy

ng b , chính quy n xã

t tiêu chu n “trong

s ch v ng m nh”.
Các t ch c oàn th chính tr c a xã
danh hi u tiên ti n tr lên.

19

An ninh, tr t t An ninh, tr t t xã h i
xã h i

t

nh.

c gi v ng.

u

t

t
t
t

2.2. C s th c ti n
2.2.1. Kinh nghiêm c a m t s n c v xây d ng mô hình nông thôn m i
trên th gi i
Hi n nay các n c trên th gi i ngày càng xích l i g n nhau h n, vi c
trao i thông tin kinh nghi m ngày càng tr lên d dàng h n gi a các qu c
gia. V i tinh th n h i nh p cùng nhau phát tri n thì vi c tham kh o h c t p
kinh nghi m phát tri n nông nghi p, nông thôn c a các n c trên th gi i là
m t y u t quan tr ng tác ng n s phát tri n kinh t n c ta hi n nay.


17

2.2.1.1. Xây d ng nông thôn m i Hàn Qu c
Hàn Qu c n m trên bán o Tri u Tiên, m t n c t ng b ô h t cu i
th k 19, xu t phát i m là m t trong nh ng qu c gia nghèo ói. Cu i th p
k 60, GDP bình quân u ng i ch có 85 USD, ph n l n ng i dân không
n, 80% ng i dân nông thôn v n không có i n th p sáng và ph i dùng
èn d u, trong nh ng c n nhà l p b ng lá. Lúc y, n n kinh t c a Hàn
Qu c ph i d a vào nông nghi p trong khi kh p t n c, l l t và h n h n l i
x y ra th ng xuyên. Xã h i Hàn Qu c th i ó là m t xã h i th , h n n
và vô v ng. M i lo l n nh t c a Chính ph là làm sao thoát kh i ói nghèo.
Sau tr n l t n m 1969, ng i dân ph i tu s a l i nhà c a và
ng sá mà

không có s tr giúp c a Chính ph . i u này làm T ng th ng suy ngh r t
nhi u và nh n ra r ng “Vi n tr c a Chính ph c ng là vô ngh a n u ng i
dân không ngh cách t giúp chính mình”. H n th n a, khuy n khích ng i
dân t h p tác và giúp
nhau là i m m u ch t
phát tri n nông thôn.
Nh ng ý t ng này chính là n n t ng c a phong trào xây d ng nông thôn m i
c a Hàn Qu c sau này (Saemaul Udong).
T ó n nay, phong trào Saemaul Udong ã thu
c nh ng thành t u
r t to l n, sau 40 n m a t n c Hàn Qu c t nghèo ói sang m t n c
phát tri n, n m trong t p G20 c a th gi i v i thu nh p bình quân u ng i
h n 30.000 USD/n m.
2.2.1.2. Xây d ng nông thôn m i M : phát tri n ngành “kinh doanh nông
nghi p”.
M là n c có i u ki n t nhiên c c k thu n l i
phát tri n nông
nghi p. Vùng Trung Tây c a n c này có t ai màu m nh t th gi i.
L ng m a v a
cho h u h t các vùng c a t n c; n c sông và n c
ng m cho phép t i r ng kh p cho nh ng n i thi u m a.
Ngành nông nghi p M ã phát tri n thành m t ngành “kinh doanh nông
nghi p”, m t khái ni m
c t ra
ph n ánh b n ch t t p oàn l n c a
nhi u doanh nghi p nông nghi p trong n n kinh t M hi n i. Kinh doanh
nông nghi p bao g m r t nhi u doanh nghi p nông nghi p và các c c u trang
tr i a d ng, t các doanh nghi p nh m t h gia ình cho n các t h p r t
l n ho c các công ty a qu c gia s h u nh ng vùng t ai l n ho c s n xu t
hàng hóa và nguyên v t li u cho nông dân s d ng. C ng gi ng nh m t

18

doanh nghi p công nghi p tìm cách nâng cao l i nhu n b ng vi c t o ra quy
mô l n h n và hi u qu h n, nhi u nông tr i M c ng ngày càng có quy mô
l n h n và c ng c ho t ng c a mình sao cho linh ho t h n.
Hi n nay, trong cu c s ng hi n i n ào, y s c ép, ng i M
vùng
ô th hay ven ô h ng v nh ng ngôi nhà thô s , ng n n p và nh ng cánh
ng, phong c nh mi n quê truy n th ng, yên t nh. Tuy nhiên,
duy trì
“trang tr i gia ình” và phong c nh làng quê ó th c s là m t thách th c.
2.2.1.3. Phát tri n nông nghi p
ài Loan, “Nông h i ài Loan, c u n i
gi a chính ph và nông dân”.
Nông H i ài Loan
c thành l p n m 1990, nông h i
c xây d ng
làm c u n i gi a chính ph và nông dân, g n nông dân v i chính ph và
c hi u nh là HTX c a các HTX thành l p c p huy n, t nh và trung
ng. M t khác giúp chính ph th c thi chi n l c nông nghi p m t cách
hi u qu c ng nh là ph n ánh nh ng nhu c u phát tri n c a nông dân v i
chính ph và b o v quy n l i c a h . ây là i m khác bi t gi a nông h i
v i các t ch c khác, thu n túy ph c v l i ích cho nhân dân.
Nông h i là t ch c c a nhân dân, nh m b o v quy n l i và là i bi u
c a nhân dân. Th c hi n các d ch v nông h nh : khuyên nông, tín d ng,
b o hi m, thông tin, ti p th và tiêu th nông s n.
Là t ch c
c chính ph y thác gi i quy t các v n

nh m ph c v
các m c tiêu c a Chính ph v phát tri n nông nghi p nông thôn. Là t ch c
kinh t -xã h i-chính tr
c bi t
t ch c và giúp
các trang tr i h nông
dân quy mô nh trong quá trình s n xu t hàng hóa l n. Cho nên nhà n c t p
trung chó nông h i. Tr c h t là s h tr to l n v tài chính: 50% v n c a
Nông h i do chính ph cung c p, ch a k các u t tr ti p cho nông thôn
nh xây d ng c s h t ng, chuy n giao gi ng m i, ti n b k thu t qua các
ch ng trình phát tri n.
2.2.2. L ch s hình thành và phát tri n nông thôn Vi t Nam
Vi t Nam là m t n c nông nghi p truy n th ng v i trên 70% dân s
làm nông nghi p, t tr ng tr t và t r ng chi m 60% t ng di n tích lãnh
th , t ng giá tr nông nghi p chi m 20% GDP, nông nghi p – nông thôn –
nông dân chi m a v quan tr ng trong n n kinh t xã h i Vi t Nam. T khi
i m i m c a n nay, Vi t Nam ã không ng ng i m i chính sách t