noi dung va hinh thuc cua van ban van hoc

Néi dung vµ
H×nh thøc cña v¨n b¶n
V¨n häc
GV : Vi Xu
GV : Vi Xu
â
â
n H
n H
ải
ải
THPT Chi Lăng
THPT Chi Lăng


I.Các khái niệm của nội dung và hình
thức trong văn bản văn học :
1. Khái niệm về mặt nội dung :
a. Đề tài : là lĩnh vực đời sống được nhà văn nhận thức , lựa
chọn , khái quát , bình giá và thể hiện trong văn bản .
VD: Tắt đèn của Ngô Tất Tố viết về đề tài nông dân .
b.Chủ đề : Là nội dung cuộc sống được phản ánh trong tác
phẩm .VD: Tắt đèn có chủ đề : Miêu tả nỗi thống khổ của
người nông dân dưới chế độ sưu thuế ngặt nghèo của thực
dân và phong kiến địa chủ .Đồng thời miêu tả mâu thuẫn
giữa nông dân với bọn cường hào quan lại .
- Chủ đề không lệ thuộc vào độ dài, ngắn của văn bản và mỗi
văn bản có thể có nhiều chủ đề .

c.Tư tưởng :
-Là thái độ , tư tưởng , tình cảm của nhà văn đối với cuộc
sống , con người được thể hiện trong tác phẩm .
VD: Tắt đèn thể hiện sự cảm thông của nhà văn lão
thành Ngô Tất Tố .Đồng thời thể hiện thái độ của nhà văn
với bọn quan lại, địa chủ .
d.Cảm hứng nghệ thuật :
-Là tình cảm chủ yếu của văn bản .Đó là những trạng thái
tâm hồn, cảm xúc được thể hiện đậm đà nhuần nhuyễn
trong văn bản .
VD: Cảm hứng trong Tắt đèn là yêu thương và căm
giận .


2.Các khái niệm về thình thức của văn bản :

a.Ngôn từ :
-Đây là yếu tố thứ nhất của văn bản văn học .Nhờ ngôn từ
tạo nên chi tiết , hình ảnh, nhân vật trong văn bản .Vì thế
tìm hiểu VB phải đi sâu khai thác các lớp ngôn từ .
- Ngôn từ hiện diện trong câu, hình ảnh , giọng điệu và
mang tính cá thể .Có ngôn từ tài hoa của Nguyễn Tuân ,
trong sáng tinh tế của Thạch Lam , chân chất mang đặc
điểm Nam Bộ của Sơn Nam...




b.Kết cấu :

- Là sự sắp xếp , tổ chức các thành tố của văn bản thành
một đơn vị thống nhất, hoàn chỉnh có ý nghĩa .
- Bất kể văn bản văn học nào cũng phải có một kết cấu
nhất định .Kết cấu phải phù hợp với nội dung .
+ Kết cấu hoành tráng với nội dung .
+ Kết cấu đầy bất ngờ của truyện cười .
+ Kết cấu mở theo dòng suy nghĩ của tuỳ bút, tạp văn .
c.Thể loại :
- Là quy tắc tổ chức hình thức văn bản sao cho phù hợp
với nội dung văn bản .