Phương pháp tổ chức hoạt động góc nhằm phát huy tính tích cực của trẻ mẫu giáo5 6 tuổi (Luận văn thạc sĩ)

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM TP. HỒ CHÍ MINH

Nguyễn Thị Bích Nguyệt

PHƢƠNG PHÁP TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG GÓC
NHẰM PHÁT HUY TÍNH TÍCH CỰC
CỦA TRẺ MẪU GIÁO 5 - 6 TUỔI

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC

Thành phố Hồ Chí Minh - 2017


BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM TP. HỒ CHÍ MINH

Nguyễn Thị Bích Nguyệt

PHƢƠNG PHÁP TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG GÓC
NHẰM PHÁT HUY TÍNH TÍCH CỰC
CỦA TRẺ MẪU GIÁO 5 - 6 TUỔI
Chuyên ngành : Giáo dục học (Giáo dục mầm non)
Mã số

: 60 14 01 01

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:
TS. VÕ THỊ BÍCH HẠNH

Thành phố Hồ Chí Minh - 2017


LỜI CAM ĐOAN
Với kết quả cuối cùng của luận văn này, tôi xin cam đoan rằng trong quá
trình học tập cũng như nghiên cứu khoa học, tự bản thân tôi đã có những
nghiên cứu riêng dưới sự hướng dẫn của TS. Võ Thị Bích Hạnh.
Do đó, kết quả nghiên cứu trong luận văn này của tôi là hoàn toàn trung
thực và chưa có ai công bố trong bất kỳ công trình nào khác.
Tp.HCM, tháng 12 năm 2017
Tác giả

Nguyễn Thị Bích Nguyệt


LỜI CẢM ƠN
Trước hết tôi xin chân thành cảm ơn Quý Thầy Cô, ban lãnh đạo Trường
Đại học Sư phạm Tp. Hồ Chí Minh, Phòng Sau Đại học, Khoa Giáo dục mầm
Non, các thầy cô đã tham gia giảng dạy và tạo điều kiện để tôi có thể hoàn
thành chương trình cao học thạc sĩ chuyên nghành Giáo dục học mầm non
khóa 26.
Đặc biệt tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành sâu sắc đến tiến sĩ Võ Thị
Bích Hạnh, người đã giúp đỡ tôi rất nhiều để tôi có thể hoàn thành luận văn
của mình một cách tốt nhất.
Tôi cũng xin chân thành cảm ơn sự hỗ trợ nhiệt tình từ Ban giám hiệu
Trường Mầm non Thực hành – thành phố Nha Trang, tỉnh Khánh Hòa, các
giảng viên khoa Giáo dục mầm non Trường Cao đẳng Sư phạm Trung ương –
Nha Trang, các cô và cháu Trường Mầm non Thực hành cùng tất cả những
người thân trong gia đình, bạn bè, đồng nghiệp đã động viên, giúp đỡ tôi hoàn

thành tốt luận văn này.
Có thể luận văn của tôi còn nhiều hạn chế và thiếu sót nên tôi rất mong
nhận được sự góp ý tận tình từ Quý Thầy Cô để công trình nghiên cứu của tôi
được hoàn thiện hơn, cũng như được trở thành nguồn tham khảo quan trọng
cho những công trình nghiên cứu sau này.
Xin trân trọng cảm ơn.
Tp.HCM, tháng 12 năm 2017
Tác giả

Nguyễn Thị Bích Nguyệt


MỤC LỤC
Trang phụ bìa
Lời cam đoan
Lời cảm ơn
Mục lục
Danh mục các chữ viết tắt
Danh mục các bảng
Danh mục các biểu đồ
MỞ ĐẦU

............................................................................................................... 1

Chƣơng 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ PHƢƠNG PHÁP TỔ CHỨC HOẠT
ĐỘNG GÓC NHẰM PHÁT HUY TÍNH TÍCH CỰC CỦA
TRẺ MẪU GIÁO 5 - 6 TUỔI ............................................................. 6
1.1. Lịch sử nghiên cứu vấn đề................................................................................... 6
1.1.1. Những nghiên cứu ở ngoài nước.............................................................. 6
1.1.2. Những nghiên cứu trong nước ................................................................. 8

1.2. Hệ thống các khái niệm ..................................................................................... 11
1.2.1. Phương pháp .......................................................................................... 11
1.2.2. Tổ chức................................................................................................... 11
1.2.3. Hoạt động góc ........................................................................................ 12
1.2.4. Phương pháp tổ chức hoạt động góc ...................................................... 12
1.3. Hoạt động góc của trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi. ......................................................... 13
1.3.1. Đặc điểm hoạt động góc của trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi. .............................. 13
1.3.2. Vai trò của hoạt động góc đối với sự phát triển của trẻ mẫu giáo 5 6 tuổi ...................................................................................................... 14
1.3.3. Nguyên tắc tổ chức hoạt động góc cho trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi ............. 15
1.3.4. Các góc có thể tổ chức cho trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi hoạt động............... 18
1.3.5. Mối liên hệ giữa hoạt động góc với tính tích cực của trẻ. ..................... 23
1.4. Tính tích cực ...................................................................................................... 24
1.4.1. Khái niệm tính tích cực .......................................................................... 24
1.4.2. Vai trò của tính tích cực ......................................................................... 26


1.4.3. Các yếu tố tạo nên tính tích cực ............................................................. 26
1.4.4. Biểu hiện của tính tích cực..................................................................... 28
1.5. Vai trò của giáo viên trong quá trình tổ chức hoạt động góc nhằm thúc
đẩy tính tích cực của trẻ MG 5 - 6 tuổi ............................................................ 30
Tiểu kết chương 1 ..................................................................................................... 33
Chƣơng 2. THỰC TRẠNG VỀ PHƢƠNG PHÁP TỔ CHỨC HOẠT
ĐỘNG GÓC CHO TRẺ MẪU GIÁO 5 - 6 TUỔI Ở
TRƢỜNG MẦM NON THỰC HÀNH TẠI THÀNH PHỐ
NHA TRANG, TỈNH KHÁNH HÒA .............................................. 34
2.1. Vài nét về cơ sở giáo dục được nghiên cứu ...................................................... 34
2.2. Một vài nét về mẫu nghiên cứu thực trạng ........................................................ 35
2.3. Khái quát về tổ chức nghiên cứu thực trạng ..................................................... 36
2.3.1. Mục đích yêu cầu nghiên cứu thực trạng ............................................... 36
2.3.2. Phương pháp nghiên cứu thực trạng ...................................................... 36

2.3.3. Quá trình tổ chức nghiên cứu thực trạng ............................................... 37
2.4. Kết quả nghiên cứu thực trạng .......................................................................... 38
2.4.1. Thực trạng nhận thức của giáo viên mầm non về hoạt động góc và
tính tích cực của trẻ mẫu giáo 5 – 6 tuổi trong hoạt động góc .............. 38
2.4.2. Thực trạng về phương pháp tổ chức hoạt động góc nhằm thúc đẩy
trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi tích cực hoạt động ............................................. 46
2.4.3. Thực trạng về mức độ tích cực của trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi trong
HĐ góc................................................................................................... 53
2.5. Đánh giá chung về thực trạng............................................................................ 63
Tiểu kết chương 2 ..................................................................................................... 65
Chƣơng 3. ĐỀ XUẤT VÀ THỰC NGHIỆM MỘT SỐ PHƢƠNG PHÁP
TỔ CHỨC CHOẠT ĐỘNG GÓC NHẰM PHÁT HUY TÍNH
TÍCH CỰC CỦA TRẺ MẪU GIÁO 5 - 6 TUỔI ............................ 66
3.1 Các căn cứ và nguyên tắc đề xuất phương pháp. ............................................. 66
3.1.1. Căn cứ ................................................................................................... 66
3.1.2. Nguyên tắc ............................................................................................ 66


3.2. Đề xuất một số phương pháp tổ chức hoạt động góc nhằm phát huy tính
tích cực của trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi. ................................................................. 69
3.2.1. Phương pháp 1: Tổ chức môi trường đồ chơi trong các góc. ............... 69
3.2.2. Phương pháp 2: Thường xuyên thay đổi không gian, cách sắp xếp
các đồ dùng, đồ chơi tại góc cho trẻ. Tận dụng không gian trong
và ngoài lớp học khi thiết kế góc........................................................... 72
3.2.2. Phương pháp 3: Giáo viên tạo bầu không khí thoải mái, thân thiện,
sẻ chia và cởi mở với trẻ khi về góc chơi ............................................. 76
3.2.4. Phương pháp 4: Động viên, khuyến khích, tạo tình huống có vấn
đề ........................................................................................................... 78
3.2.5 Phương pháp 5:Gợi ý trẻ thường xuyên thay đổi góc chơi như: Góc
xây dựng, Góc phân vai, Góc tạo hình, Góc âm nhạc, Góc khám

phá khoa học… trong những buổi hoạt động góc khác nhau ................ 80
3.2.6. Phương pháp 6: Đánh giá sau mỗi buổi chơi của trẻ MG 5 – 6 tuổi
tại các góc hoạt động. ............................................................................ 81
3.3. Thực nghiệm các phương pháp tổ chức hoạt động góc nhằm phát huy tính
tích cực của trẻ MG 5 – 6 tuổi đã được đề xuất ............................................... 82
3.3.1. Mục đích thực nghiệm ........................................................................... 82
3.3.2. Đối tượng thực nghiệm .......................................................................... 82
3.3.3. Phạm vi thực nghiệm ............................................................................. 82
3.3.4. Thời gian thực nghiệm ........................................................................... 82
3.3.5. Điều kiện tiến hành thực nghiệm ........................................................... 82
3.3.6. Nội dung thực nghiệm........................................................................... 83
3.3.7. Tiêu chí đánh giá ................................................................................... 84
3.3.8. Tiến trình thực nghiệm.......................................................................... 85
3.3.9. Đo cuối thực nghiệm ............................................................................. 86
Tiểu kết chƣơng 3 ................................................................................................. 101
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ.............................................................................. 103
TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................................................... 107
PHỤ LỤC


DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
CHỮ VIẾT TẮT

NGHĨA

HĐG

Hoạt động góc

TTC

Tính tích cực

GD

Giáo dục

MN

Mầm non

GDMN

Giáo dục mầm non

GVMN

Giáo viên mầm non

TN

Thực nghiệm

ĐC

Đối chứng

NTN

Nhóm thực nghiệm

NĐC

Nhóm đối chứng

MG

Mẫu giáo

NVL

Nguyên vật liệu

HĐ
SPSS

Hoạt động
Statistical Package for the Social Sciences


DANH MỤC CÁC BẢNG
Bảng 1.1.

Mức độ biểu hiện tính tích cực của trẻ mẫu giáo 5 – 6 tuổi ................ 30

Bảng 2.1.

Đối tượng khảo sát .............................................................................. 35

Bảng 2.2.

Kinh nghiệm đứng lớp của GVMN ..................................................... 35

Bảng 2.3.

Trình độ của GVMN Trường Mầm non Thực hành ........................... 35

Bảng 2.4.

Khái niệm về Hoạt động góc ............................................................... 38

Bảng 2.5.

Tầm quan trọng của việc tổ chức hoạt động góc cho trẻ mẫu giáo
5 - 6 tuổi .............................................................................................. 39

Bảng 2.6.

Đặc điểm hoạt động góc của trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi........................... 41

Bảng 2.7.

Đánh giá những biểu hiện của trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi tích cực
HĐ. ...................................................................................................... 42

Bảng 2.8.

Điều kiện để phát huy tính tích cực của trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi. ........ 43

Bảng 2.9.

Những khó khăn của giáo viên khi tổ chức hoạt động góc ................. 44

Bảng 2.10. Tầm quan trọng của các phương pháp tổ chức hoạt động góc cho
trẻ MG 5-6 tuổi .................................................................................... 46
Bảng 2.11. Mức độ thường xuyên của giáo viên khi vận dụng các phương
pháp tổ chức hoạt động góc cho trẻ MG 5-6 tuổi ............................... 48
Bảng 2.12. Quan niệm của giáo viên mầm non về phương pháp lựa chọn, sắp
xếp vị trí các góc cho trẻ hoạt động .................................................... 49
Bảng 2.13. Bảng tổng hợp tần số các góc được lựa chọn trong các buổi chơi ...... 50
Bảng 2.14. Mức độ tính tích cực hoạt động góc của trẻ ........................................ 53
Bảng 2.15. Nhu cầu, hứng thú của trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi trong hoạt động
góc ....................................................................................................... 55
Bảng 2.16. Tính chủ động của trẻ MG 5 - 6 tuổi trong hoạt động góc ................. 56
Bảng 2.17. Tính độc lập của trẻ MG 5 – 6 tuổi ..................................................... 58
Bảng 2.18. Sự nỗ lực giải quyết nhiệm vụ chơi của trẻ MG 5 – 6 tuổi ................. 61
Bảng 3.1.

Kết quả đo trước TN và đo sau TN của NĐC và NTN ....................... 87

Bảng 3.2.

Bảng xếp loại việc thực hiện các tiêu chí của trẻ ở NĐC và NTN
trước TN .............................................................................................. 89


Bảng 3.3.

Kết quả kiểm định độ tin cậy về mức độ chênh lệch ý nghĩa kết
quả thực hiện các tiêu chí giữa NĐC và NTN trước thực nghiệm ...... 90

Bảng 3. 4.

Bảng xếp loại việc thực hiện các tiêu chí của hai nhóm NĐC và
NTN sau TN ........................................................................................ 91

Bảng 3. 5.

Kết quả kiểm định độ tin cậy về mức độ chênh lệch ý nghĩa kết
quả thực hiện các tiêu chí giữa NĐC và NTN sau thực nghiệm ......... 93

Bảng 3.6.

Bảng xếp loại việc thực hiện các tiêu chí của trẻ trước và sau TN
của NĐC .............................................................................................. 94

Bảng 3.7.

Kết quả kiểm định độ tin cậy về mức độ chênh lệch ý nghĩa kết
quả thực hiện các tiêu chí giữa NĐC trước và sau thực nghiệm......... 95

Bảng 3. 8.

Kết quả kiểm định độ tin cậy về mức độ chênh lệch ý nghĩa kết
quả thực hiện các tiêu chí giữa NĐC sau thực nghiệm và NTN
trước thực nghiệm ............................................................................... 97

Bảng 3. 9.

Kết quả kiểm định độ tin cậy về mức độ chênh lệch ý nghĩa kết

quả thực hiện các tiêu chí của NTN trước và sau thực nghiệm ........ 100


DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ
Biểu đồ 2.1.

Đánh giá mức độ quan trọng của việc tổ chức hoạt động góc ........ 40

Biểu đồ 2.2.

Đánh giá mức độ quan trọng của phương pháp tổ hoạt động
góc ................................................................................................... 47

Biểu đồ 2.3.

Mức độ tích cực hoạt động góc ....................................................... 54

Biểu đồ 2.4.

Mức độ chủ động của trẻ MG 5 – 6 tuổi trong HĐG ...................... 57

Biểu đồ 2.5.

Mức độ độc lậpcủa trẻ MG 5 – 6 tuổi trong HĐG .......................... 60

Biểu đồ 2.6.

Mức độ nỗ lực giải quyết nhiệm vụ của trẻ MG 5 – 6 tuổi trong
HĐG ................................................................................................ 62

Biểu đồ 3.1.

Biểu đồ so sánh kết quả đo trước thực nghiệm của NĐC và
NTN................................................................................................. 88

Biểu đồ 3. 2.

Biểu đồ so sánh kết quả xếp loại việc thực hiện các tiêu chí của
NĐC và NTN trước thực nghiệm.................................................... 89

Biểu đồ 3.3.

Biểu đồ so sánh kết quả thực hiện các tiêu chí của NĐC và
NTN sau TN .................................................................................... 91

Biểu đồ 3.4.

Biểu đồ so sánh kết quả xếp loại việc thực hiện các tiêu chí của
NĐC và NTN sau TN...................................................................... 92

Biểu đồ 3.5.

Biểu đồ so sánh kết quả thực hiện các tiêu chí của NĐC trước
và sau thực TN ................................................................................ 93

Biểu đồ 3.6.

Biểu đồ so sánh kết quả xếp loại việc thực hiện các tiêu chí của
NĐC trước và sau thực nghiệm....................................................... 94

Biểu đồ 3.7.

Biểu đồ so sánh kết quả thực hiện các tiêu chí của trẻ ở NĐC
sau thực nghiệm và NTN trước thực nghiệm.................................. 96

Biểu đồ 3.8.

Biểu đồ so sánh kết quả xếp loại việc thực hiện các tiêu chí của
NĐC sau thực nghiệm và NTN trước thực nghiệm ........................ 97

Biểu đồ 3.9.

Biểu đồ so sánh kết quả thực hiện các tiêu chí của NTN trước
và sau thực nghiệm.......................................................................... 98

Biểu đồ 3.10. Biểu đồ so sánh kết quả xếp loại việc thực hiện các tiêu chí của
NTN trước và sau thực nghiệm ....................................................... 99


1

MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Xu thế hội nhập, quốc tế hóa hiện nay đòi hỏi giáo dục đào tạo phải tạo ra
nguồn nhân lực không chỉ có kiến thức sâu rộng mà còn có năng lực tư duy sáng
tạo, kỹ năng thực hành, khả năng thích ứng với nghề nghiệp, khả năng tự lập
nghiệp. Bậc học mầm non – bậc học đầu tiên trong hệ thống giáo dục quốc dân cần
phải được quan tâm hơn bao giờ hết.
Tính tích cực là một trong các phẩm chất rất quan trọng không thể thiếu được
để hình thành con người trong thời đại mới. Phát triển tính tích cực là một trong

những nhiệm vụ quan trọng của giáo dục nói chung và giáo dục mầm non nói riêng.
Tính tích cực không tự đến, nó cần được hình thành, nuôi dưỡng và phát triển dựa
vào nhiều yếu tố. Do đó, Tính tích cực có ảnh hưởng to lớn không chỉ đến sự tiến
bộ khoa học kỹ thuật, mà còn đến toàn xã hội nói chung, và dân tộc nào biết biết
phát triển họ và biết tạo ra được một cách tốt nhất cho họ những điều kiện thuận
lợi nhất, thì dân tộc đó sẽ có những ưu thế lớn lao” [4].
Nhiều công trình nghiên cứu khoa học của các nhà tâm lý chứng minh rằng,
trẻ lứa tuổi mầm non đã có những biểu hiện của tính tích cực. Vì thế, việc hình
thành và phát triển tính tích cực phải được bắt đầu từ khi trẻ còn nhỏ. Ở lứa tuổi
mẫu giáo, hoạt động chủ đạo là hoạt động vui chơi. Trong khi chơi những tình
huống, những mối quan hệ, những điều kiện vật chất của hoàn cảnh xung quanh
làm nảy sinh ở trẻ những ý tưởng và thúc đẩy sự tích cực của chúng. Bất cứ góc
chơi nào trẻ cũng thích chơi và khi chơi bất kì góc chơi nào trẻ cũng có thể tích cực
hoạt động. Do vậy, hoạt động góc của trẻ mẫu giáo cũng được coi là một phương
tiện giáo dục và phát triển tính tích cực cho trẻ em.
Hoạt động góc luôn được trẻ quan tâm và thích thú. Bởi khi tham gia hoạt
động góc trẻ sẽ có nhiều cơ hội thể hiện tính tích cực của mình thông qua các góc
hoạt động khác nhau, từ nhiều nguyên vật liệu khác nhau. Việc liên kết hoạt động
góc với các hoạt động khác và kết quả là sự hiểu biết của trẻ về thế giới xung


2

quanh thêm mở rộng, tư duy, trí nhớ, thể chất và ngôn ngữ của trẻ cũng được phát
triển. Do đó, nếu hoạt động góc được nhà giáo dục xây dựng và tổ chức một cách
khoa học, hấp dẫn, linh hoạt và tạo điều kiện cho trẻ được tự do hoạt động trên
chính những nguyên vật liệu đa dạng sẽ thúc đẩy trẻ tham gia một cách tích cực,
phát huy tính tự lập của trẻ như: tự nghĩ ra cách thực hiện, tự chọn nguyên vật liệu
cho mình, tự giải quyết các tình huống nảy sinh trong hoạt quá trình tham gia hoạt
động góc...

Tuy nhiên, tính tích cực của trẻ sẽ bị hạn chế trong hoạt động khi mà chúng
chỉ được đặt trong phạm vi lớp học chưa có sự kết nối giữa hoạt động góc với hoạt
động ngoài trời. Tính tích cực phải được nuôi dưỡng, có cơ hội thể hiện, phát triển.
Hoạt động góc sẽ là môi trường sẽ giúp trẻ trải nghiệm nhiều hơn, tạo cơ hội cho
trẻ được thể hiện tính tích cực và tự lập hơn. Bên cạnh đó, hoạt động góc sẽ tạo cơ
hội trẻ được hoạt động trải nghiệm, được tự do khám phá theo ý thích, được giao
tiếp, được chia sẻ với bạn với cô theo nhu cầu, hứng thú và khả năng của mình,
giúp trẻ được sử dụng tối đa tính tích cực của mình ở mọi lúc, mọi nơi, trong lớp
lẫn ngoài trời và như vậy nó chiếm một vị trí quan trọng trong sự phát triển của trẻ
em.
Những quan sát gần đây cho thấy Trường mầm non Thực hành tại thành phố
Nha Trang, tỉnh Khánh Hòa đã được đầu tư nhiều về các nguyên vật liệu, đồ dùng,
đồ chơi trong các góc hoạt động nhưng phần lớn giáo viên mầm non trong quá
trình tổ chức hoạt động góc do chưa nhận thức được đầy đủ và sâu sắc về Hoạt
động góc (HĐG), về Tính tích cực (TTC) của trẻ em khi chơi trong các góc. Đặc
biệt, giáo viên chưa có những phương pháp tổ chức hoạt động góc một cách linh
hoạt nên việc phát huy được tính tích cực của trẻ còn nhiều hạn chế. Bên cạnh đó,
chúng tôi nhận thấy hiện nay vẫn chưa có nhiều đề tài nghiên cứu về phương pháp
tổ chức hoạt động góc nhằm phát huy tính tích cực của trẻ mẫu giáo nói chung và
trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi nói riêng. Từ những lý do trên, chúng tôi chọn nghiên cứu
đề tài “Phương pháp tổ chức hoạt động góc nhằm phát huy tính tích cực của trẻ
mẫu giáo5 - 6 tuổi ”.


3

2. Mục đích nghiên cứu
Nghiên cứu lí luận về phương pháp tổ chức hoạt động góc và khảo sát thực
trạng về phương pháp tổ chức hoạt động góc cho trẻ MG 5 - 6 tuổi ở Trường mầm
non Thực hành tại thành phố Nha Trang tỉnh Khánh Hòa để đề xuất một số phương

pháp tổ chức hoạt động góc nhằm phát huy tính tích cực của trẻ.
3. Nhiệm vụ nghiên cứu
Để đạt mục đích đề ra nghiên cứu được tiến hành với các nhiệm vụ sau:
- Hệ thống hóa cơ sở lý luận về phương pháp tổ chức hoạt động góc cho trẻ
mẫu giáo 5- 6 tuổi.
- Khảo sát và phân tích thực trạng về phương pháp tổ chức hoạt động góc
nhằm phát huy tính tích cực của trẻ mẫu giáo 5- 6 tuổi tại Trường mầm non Thực
hành, thành phố Nha Trang tỉnh Khánh Hòa.
- Đề xuất và thực nghiệm một số phương pháp tổ chức hoạt động góc nhằm
phát huy tính tích cực của trẻ mẫu giáo 5- 6 tuổi tại Trường mầm non Thực hành,
thành phố Nha Trang tỉnh Khánh Hòa.
4. Khách thể và đối tƣợng nghiên cứu
4.1. Khách thể nghiên cứu
Quá trình tổ chức hoạt động góc cho trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi.
4.2. Đối tượng nghiên cứu
Phương pháp tổ chức hoạt động góc nhằm phát huy tính tích cực của trẻ mẫu
giáo 5 - 6 tuổi.
5. Giới hạn nghiên cứu
Thời gian: Nghiên cứu này được thực hiện vào học kỳ 2 năm học 2016 –
2017.
Phạm vi: Nghiên cứu được thực hiện ở 2 lớp mẫu giáo 5 - 6 tuổi tại Trường
mầm non Thực hành, thành phố Nha Trang và trong giới hạn nghiên cứu là phương
pháp tổ chức hoạt động góc nhằm phát huy tính tích cực của trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi.
6. Giả thuyết khoa học
Phần lớn giáo viên mầm non chưa phát huy hết tính tích cực của trẻ khi trẻ


4

hoạt động trong các góc. Nếu đề ra được các phương pháp tổ chức hoạt động góc

phù hợp lý thì giúp trẻ 5 - 6 tuổi hoạt động trong các góc tích cực hơn.
7. Phƣơng pháp nghiên cứu
7.1. Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận
Nghiên cứu, phân tích, tổng hợp, phân loại hệ thống hóa các thông tin khoa
học thu thập được từ các văn bản, tài liệu về việc tổ chức hoạt động góc cho trẻ
mẫu giáo 5 - 6 tuổi, từ đó rút ra các kết luận liên quan đến vấn đề nghiên cứu. Mục
đích của phương pháp này là tìm hiểu các vấn đề lý luận có liên quan đến đề tài để
xây dựng cơ sở lý luận của đề tài, thu thập thông tin khoa học về đề tài và lịch sử
nghiên cứu vấn đề.
7.2. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn
- Phương pháp điều tra bằng bảng hỏi: Điều tra nhận thức của giáo viên mầm
non liên quan đến vấn đề nghiên cứu. Mục đích của phương pháp này là thu thập
thông tin về mức độ hiểu biết của giáo viên trong việc tổ chức hoạt động góc cho
trẻ. Phương pháp này được thực hiện bằng cách phát bảng hỏi cho từng giáo viên
mầm non mà người nghiên cứu muốn khảo sát.
- Phương pháp quan sát: Quan sát biểu hiện tính tích cực của trẻ trong hoạt
động góc và quan sát phương pháp tổ chức hoạt động góc của giáo viên mầm non.
Mục đích của phương pháp này là đánh giá mức độ tích cực của trẻ mẫu giáo 5 - 6
tuổi trong hoạt động góc và việc giáo viên mầm non vận dụng các nguyên tắc tổ
chức hoạt động góc nhằm giúp trẻ tham gia hoạt động góc một cách tích cực nhất.
- Phương pháp phỏng vấn sâu: Dựa trên các thông tin thu được từ bảng hỏi,
tiến hành phỏng vấn sâu với giáo viên để tìm hiểu phương pháp tổ chức hoạt động
góc cho trẻ mầm non nói chung và trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi nói riêng. Tìm hiểu về
chất lượng, hiệu quả của phương pháp tổ chức hoạt động góc và những khó khăn
mà giáo viên gặp phải khi tổ chức. Phương pháp phỏng vấn sâu được thực hiện lần
lượt với từng cá nhân giáo viên mầm non.
- Phương pháp thực nghiệm sư phạm: Thực nghiệm một số phương pháp đã
đề xuất nhằm kiểm chứng tính khả thi của các phương pháp.

5

7.3. Phương pháp thống kê toán học
Sử dụng phần mềm SPSS phiên bản 16.0 để tính toán các số liệu sau khi thu
thập được từ việc điều tra và kết quả thực nghiệm. Từ đó góp phần đánh giá thực
trạng nhận thức của giáo viên, chất lượng tổ chức hoạt động góc cho trẻ mẫu giáo 5
- 6 tuổi và chất lượng các phương pháp nhằm phát huy tính tích cực của trẻ.
8. Đóng góp mới của luận văn
8.1. Hệ thống hóa cơ sở lý luận, thực tiễn. Chỉ ra thực trạng của việc tổ chức
hoạt động góc và việc sử dụng các phương pháp tổ chức hoạt động góc cho trẻ mẫu
giáo 5 - 6 tuổi tại Trường Mầm non Thực hành – thành phố Nha Trang, tỉnh Khánh
Hòa.
8.2. Đề xuất và thực nghiệm một số phương pháp tổ chức hoạt động góc nhằm
phát huy tính tích cực của trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi.
9. Cấu trúc của đề tài
Ngoài phần mở đầu, kết luận, tài liệu tham khảo, phụ lục, danh mục các chữ
viết tắt, danh mục các bảng, biểu, cấu trúc luận văn gồm 3 chương:
Chương 1: Cơ sở lý luận về phương pháp tổ chức hoạt động góc nhằm phát
huy tính tích cực của trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi.
Chương 2: Thực trạng về phương pháp tổ chức hoạt động góc cho trẻ mẫu giáo
5 - 6 tuổi ở Trường mầm non Thực hành tại thành phố Nha Trang, tỉnh Khánh Hòa.
Chương 3: Đề xuất và thực nghiệm một số phương pháp tổ chức hoạt động
góc nhằm phát huy tính tích cực của trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi.


6

Chƣơng 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ PHƢƠNG PHÁP TỔ CHỨC
HOẠT ĐỘNG GÓC NHẰM PHÁT HUY TÍNH TÍCH CỰC
CỦA TRẺ MẪU GIÁO 5 - 6 TUỔI

1.1. Lịch sử nghiên cứu vấn đề
1.1.1. Những nghiên cứu ở ngoài nước
* Những nghiên cứu về tính tích cực:
Tính tích cực của trẻ em từ lâu đã trở thành đề tài nghiên cứu khá hấp dẫn
đối với nhiều nhà giáo dục - tâm lý trên thế giới. Các nhà khoa học đã có nhiều
quan điểm khác nhau về tính tích cực, và chính sự đa dạng trong cách tiếp cận đã
mang lại sự đa chiều về cái nhìn trong vấn đề này.
Với những nghiên cứu đầu tiên và có ý nghĩa lớn về tính tích cực, các nhà xã
hội học học đã cho rằng Tính lích cực là một phẩm chất nhân cách điển hình của
con người. Quan điểm này gần với quan điểm của các nhà tâm lý học ngày nay.
- A. X.Macarencô (1888 -1939), nhà giáo dục nổi tiếng của Xô Viết, đã nhấn

mạnh “Ý nghĩa quyết định là hoạt động tích cực của bản thân các em, hoạt động
học tập và lao động, trong đó các em tự tạo ra và ngày càng hoàn thiện hơn hoàn
cảnh sống của mình” [16].
Bên cạnh đó, nhiều nhà khoa học tiếp cận tính tích cực thông qua hoạt động của
trẻ.
-J. Dewey (1895-1952) nhà giáo dục người Mỹ, là người đưa ra nguyên tắc
“Chơi phải được tổ chức khắp mọi nơi, trẻ chơi và học qua trò chơi ” [26]. Ông
cho rằng “Người giáo viên là người hướng dẫn trẻ và đáp ứng mọi yêu cầu của trẻ
còn trẻ phải tích cực trong mọi hoạt động của mình, là chủ thể nhận thức” [32].
- Jean Piaget (1896-1980) là một nhà tâm lý học, giáo dục học tiêu biểu của thế
kỷ XX, người Thụy Sỹ. Với ông, “Quá trình phát triển của trẻ mang tính chủ động
tích cực” [26]. Ông khuyến khích các chương trình giáo dục mà trong đó nhấn
mạnh việc học tập và tự khám phá của trẻ. J. Piaget cho rằng:
“Trẻ em cần phải khám phá, để thao tác, để thử nghiệm, đặt câu hỏi và tìm
ra câu trả lời cho chính mình - hoạt động là điều cần thiết. Tuy nhiên, điều này


7

không có nghĩa là trẻ em nên được phép làm bất cứ điều gì chúng muốn. Vì vậy,
vai trò của giáo viên là đánh giá mức độ nhận thức hiện có của trẻ em; điểm mạnh
và điểm yếu của trẻ. Nên hướng dẫn cá nhân được càng nhiều càng tốt và trẻ em
cần có cơ hội để giao tiếp với nhau, để tranh luận và các vấn đề gây tranh cãi. Học
tập là ý nghĩa hơn nếu trẻ được phép tự mình thử nghiệm hơn là nghe giảng giáo
viên. Giáo viên cần cung cấp các vật liệu, các tình huống và các cơ hội mà cho
phép trẻ khám phá kiến thức mới. Để trẻ hoạt động tích cực thì đòi hỏi người giáo
viên phải có niềm tin vào khả năng học hỏi của riêng của từng trẻ” [26].
*Những nghiên cứu về phương pháp tổ chức hoạt động góc:
Hầu hết các nghiên cứu trên thế giới hiện nay đều cho rằng sự phát triển của
trẻ và phương pháp tổ chức của giáo viên có mối quan hệ hết sức chặt chẽ. Nếu
giáo viên có những phương pháp tổ chức tốt, phù hợp với đặc điểm của trẻ thì sẽ là
động lực cho sự phát triển của trẻ.
Bàn về phương pháp tổ chức cho trẻ chơi tại các góc cần tìm hiểu về tư
tưởng của Maria Montessori. Bà nhấn mạnh phương pháp tổ chức của giáo viên
góp phần quy định cho sự phát triển toàn diện của người học. Theo Montessori
trong quá trình tổ chức cho trẻ hoạt động tại các góc thì phương pháp mà giáo viên
thường xuyên sử dụng nhất là quan sát, đánh giá trẻ. Trẻ luôn được tự do trong việc
khám phá, tìm tòi bằng cách thử - sai. Như vậy Montessori đã chú ý trong việc tạo
cơ hội cho trẻ được tự do, độc lập trong hoạt động [26].
Cùng chung quan điểm như M.Montessori theo J. Rousseau, Friedrich
Froebel nhận định rằng về thực chất đứa trẻ vẫn được tự hoạt động, còn phương
pháp tổ chức của người thầy là việc lựa chọn, sắp xếp môi trường để kích thích
được trẻ hoạt động tích cực. Vậy ra, M. Montessori nỗ lực tổ chức chu đáo môi
trường đồ dùng đồ chơi xung quanh quanh để đứa trẻ được chủ động tương tác
trong một môi trường có tổ chức bởi nhà giáo dục.
Nhà nghiên cứu nổi tiếng của mỹ J. Dewey (1859 - 1952) đã mạnh mẽ phê
bình những phương pháp dạy học truyền thống mang tính mô phạm của thế kỉ 19
và đầu thế kỉ 20, trong đó trẻ em học vẹt và dành phần lớn thời gian để thuật lại

8

những thứ trích ra từ sách giáo khoa. Giáo viên thì chủ yếu sử dụng phương pháp
làm mẫu, giảng giải. Ông cũng phê bình những tình huống trong đó các giáo viên
mặc kệ trẻ khám phá một cách mơ hồ mà không hề đưa ra những hướng dẫn hoặc
gợi ý nào để phát huy tính tích cực của trẻ [26, tr. 53].
Trong số các nhà giáo dục nghiên cứu về sự phát triển của trẻ em, chúng ta
không thể không kể đến các nhà giáo dục của Nga, tiêu biểu là Lev Vygotsky xem
xét các phương pháp giáo dục theo lối tiếp cận hoạt động. Ông nhấn mạnh việc
người lớn tìm ra được những phương pháp tổ chức cho trẻ hoạt động tại các góc
phù hợp với những đặc điểm tâm sinh lý của trẻ có vai trò hết sức quan trọng đến
sự phát triển của trẻ [26].
A.N. Leonchiev lại nhìn nhận vấn đề ở trên ở một góc độ khác. Ông cho rằng,
phương pháp mà giáo viên sử dụng khi tổ chức cho trẻ hoạt động phải giúp trẻ
nhận thức được nhu cầu, làm nảy sinh sự kích động bên trong dẫn đến sự tích cực
hóa toàn bộ hoạt động tâm lý con người. Như vậy, phương pháp tạo môi trường
hoạt động trong đó đồ chuẩn bị dùng đồ chơi hấp dẫn có vai trò làm cho nhu cầu
của trẻ trở nên có đối tượng và thúc đẩy trẻ tích cực hoạt động. Và khi trẻ càng tích
cực hoạt động, trẻ càng hiểu sâu sắc hơn về môi trường và càng phát triển bền
vững.
1.1.2. Những nghiên cứu trong nước
* Những nghiên cứu về tính tích cực:
Tại Việt Nam, một số nhà nghiên cứu đã có công trình liên quan đến tính tích
cực của trẻ, đại diện đó là các nhà khoa học như Hà Thế Ngữ, Đặng Vũ Hoạt,
Nguyễn Ngọc Bảo,… đã đề cập đến tính tích cực của người học. Theo đó thì tính
tích cực được xem “Là thái độ cải tạo của chủ thể đối với khách thể thông qua sự
huy động ở mức độ cao các chức năng tâm lý nhằm giải quyết những vấn đề học
tập - nhận thức” [15].

Các tác giả trên đều nhấn mạnh đến tầm quan trọng của chủ thể và sự cần thiết
phát huy tính tích cực của người học.Trong những năm qua, tính tích cực trong
hoạt động học tập đã được nghiên cứu dưới nhiều góc nhìn khác nhau qua các luận


9

án, luận văn và các bài khóa luận. Tính tích cực lúc này được nghiên cứu thông qua
hoạt động hàng ngày của trẻ mà đại diện như một số đề tài:
- Tác giả Lê Thanh Thủy khi nghiên cứu về mối quan hệ giữa tính tích cực và
sự sáng tạo trong hoạt động tạo hình của trẻ mẫu giáo đã cho rằng: Tính tích cực
của trẻ phải được nghiên cứu trong mối quan hệ với sự sáng tạo. Thông qua quá
trình trẻ hoạt động và sản phẩm tạo hình của trẻ có thể đánh giá được mức độ tích
cực của trẻ khi tham gia hoạt động đó.
- Tác giả Hoàng Thị Phương trong đề tài “Phát huy tính tích cực nhận thức của

trẻ mẫu giáo lớn trong trò chơi lắp ghép xây dựng” đã chỉ ra ảnh hưởng của trò
chơi lắp ghép xây dựng lên tính tích cực nhận thức của trẻ 5 -6 tuổi, đồng thời tác
giả cũng chỉ ra rằng, thông qua trò chơi lắp ghép xây dựng cũng giúp trẻ phát huy
tính tích cực nhận thức.
- Bên cạnh đó, tác giả Nguyễn Xuân Thức cũng nghiên cứu đề tài liên quan đến

tính tích cực nhận thức thông qua hoạt động giao tiếp của trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi
trong hoạt động vui chơi. Với cách tiếp cận tính tích cực thông qua nghiên cứu
giao tiếp của trẻ, tác giả đã tiếp cận ở một phương diện mới trong vấn đề nghiên
cứu tính tích cực của trẻ [24].
- Tác giả Nguyễn Thị Hòa cũng đã nghiên cứu để tìm ra các biện pháp tổ chức

trò chơi học tập nhằm phát huy tính tích cực nhận thức của trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi.
Với việc nghiên cứu sâu về thực trạng tính tích cực nhận thức của trẻ 5 - 6 tuổi, tác

giả đã đề ra được những biện pháp để phát huy tính tích cực nhận thức của trẻ
thông qua việc tổ chức trò chơi học tập cho trẻ [9].
- Tác giả Đỗ Viết Cường với nghiên cứu về thực trạng tính tích cực nhận thức

của trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi trong trò chơi học tập cũng đã đánh giá được mức độ
tích cực của trẻ và với cách thực nghiệm những trò chơi giúp trẻ phát triển hơn tính
tích cực nhận thức [5].
-Tác giả Trần Thị Hương khi nói về tính tích cực trong cuốn sách Dạy học tích
cực tác giả đã cho rằng: “Tính tích cực là một thuộc tính vốn có của con người
trong đời sống xã hội, là một thuộc tính rất quan trọng của nhân cách. Tính tích


10

cực cá nhân biểu hiện trong hoạt động, mỗi dạng hoạt động khác nhau, tính tích
cực bộc bộ những đặc điểm riêng” [18].
Tuy nhiên, đa số các công trình nghiên cứu trên đa số tập trung nghiên cứu
về tính tích cực trong hoạt động nhận thức của trẻ, vẫn chưa có công trình nào
nghiên cứu về tính tích cực của trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi trong hoạt động vui chơi,
đặc biệt là trong hoạt động góc.
* Những nghiên cứu về phương pháp tổ chức hoạt động góc:
Đối với mỗi người giáo viên mầm non, lựa chọn được phương pháp phù hợp
khi tổ chức tốt hoạt động góc là một trong những việc làm quan trọng vì phương
pháp tổ chức của giáo viên ảnh hưởng đến sự phát triển toàn diện của trẻ.
Ở Việt Nam đã có nhiều tác giả đã nghiên cứu về Hoạt động góc. Theo tác giả
Nguyễn Thị Thanh Hà cho rằng “Khi tham gia vào hoạt động góc trẻ không chỉ
được củng cố và phát triển một lĩnh vực nào mà là tất cả các lĩnh vực, từ lĩnh vực
phát triển thể chất , lĩnh vực phát triển nhận thức, lĩnh vực phát triển thẩm mỹ, lĩnh
vực phát triển tính cảm và kỹ năng xã hội. Do đó, khi tổ chức cho trẻ HĐG người
giáo viên cần phải lựa chọn được những phương pháp phù hợp nhất như vậy HĐG

mới là một hoạt động chủ đạo” [5].
Cùng chung quan điểm với tác giả Nguyễn Thị Thanh Hà là tác giả Nguyễn
Thị Hòa. Bên cạnh việc thừa nhận vai trò của giáo dục đối với sự phát triển của trẻ
thì tác giả Nguyễn Thị Hòa còn nhấn mạnh phương pháp tổ chức hoạt động góc của
giáo viên qui định đến sự thành công hay thất bại của quá trình giáo dục trẻ. Một
phương pháp tổ chức của giáo viên được coi là hiệu quả khi và chỉ khi nó kích
thích được trẻ hứng thú, say mê với hoạt động đó [9].
Tác giả Nguyễn Thị Hằng trong cuốn “Tổ chức hoạt động vui chơi cho trẻ ở
trường mầm non” cho rằng phương pháp tổ chức cho trẻ hoạt động góc gồm hai
giai đoạn: giai đoạn 1 là giai đoạn kỹ năng chơi trong các góc còn ít và hạn chế và
giai đoạn 2 là giai đoạn trẻ đã có một số kỹ năng chơi nhất định. Người giáo viên
khi tổ chức hoạt động góc cần bám sát vào đặc điểm cũng như khả năng hiện có
của trẻ để có những phương pháp tổ chức phù hợp [8].


11

Như vậy, điểm qua các kết quả nghiên cứu của các tác giả Việt Nam chúng
tôi nhận thấy: Đa số các nghiên cứu đều cho rằng phương pháp tổ chức hoạt động
góc của giáo viên đối với trẻ mầm non có vai trò rất quan trọng đến sự phát triển
của trẻ. Tuy nhiên mỗi độ tuổi khác nhau, mỗi trẻ khác nhau người giáo viên phải
có những phương pháp hướng dẫn phù hợp nhất để phát huy được tính tích cực của
cá nhân trẻ. Do vậy, trong quá trình tổ chức đòi hỏi người giáo viên phải vận dụng
linh hoạt các phương pháp như quan sát, trò chuyện, làm mẫu, tổ chức môi trường
cho trẻ họat động…
1.2. Hệ thống các khái niệm
1.2.1. Phương pháp
Theo tác giả Đặng Vũ Hoạt “Phương pháp giáo dục được hiểu là cách thức
hoạt động của nhà giáo dục và của người được giáo dục được thực hiện trong sự
thống nhất với nhau, nhằm hoàn thành những nhiệm vụ giáo dục phù hợp với mục

đích giáo dục đã định” [13, tr. 99].
Theo tác giả Trần Thị Hương “Phương pháp là cách thức, con đường,
phương tiện để đạt tới mục đích nhất định, để giải quyết những nhiệm vụ nhất định
trong nhận thức và thực tiễn” [18, tr. 49].
Theo tác giả Trương Thị Xuân Huệ “Phương pháp” là tổ hợp đã được hệ
thống hóa các bước, các hành động nhất thiết phải được thực hiện để giải quyết một
nhiệm vụ nhất định hoặc nhằm hướng tới một mục tiêu nhất định [17, tr.16 -17].
Như vậy có thể hiểu Phương pháp là cách thức, là con đường nhằm đạt được
mục đích đề ra.
1.2.2. Tổ chức
Theo từ điển giáo dục học “Tổ chức” là quá trình sắp xếp, bố trí thành các bộ
phận có trật tự và hoạt động theo một số nguyên tắc nhất định sao cho chúng góp
phần tích cực và hiệu quả để cùng thực hiện một nhiệm vụ hoặc một chức năng
chung.
Từ điển Tiếng Việt định nghĩa “ Tổ chức là làm những gì cần thiết để đạt hiệu
quả tốt nhất”. Nói cách khác, tổ chức là quá trình sắp sếp và bố trí các công việc,


12

trao quyền hạn và phân phối các nguồn lực sao cho chúng đóng góp một cách tích
cực và có hiệu quả vào mục tiêu chung [25].
Khái niệm tổ chức đôi lúc còn được hiểu là sự vận dụng tri thức tổ chức vào
thực tiễn hoạt động. Tri thức tổ chức bao gồm những hiểu biết về công tác tổ chức,
hiểu rõ mục đích, nhu cầu của hoạt động, đặc điểm cá nhân hay tập thể tham gia
hoạt động. Trên cơ sở đó con người vận dụng những tri thức tổ chức, kết hợp với
những hiểu biết, kinh nghiệm về hoạt động để tổ chức hoạt động đạt hiệu quả mong
muốn.
1.2.3. Hoạt động góc
Là hoạt động của cá nhân hoặc nhóm trẻ trong một khu vực theo hứng thú và

nhu cầu riêng. Khi HĐG trẻ được tự do chọn góc chơi, chọn nội dung chơi, chọn
bạn chơi. Trẻ có thể tự khởi xướng nội dung chơi, cùng nhau thảo luận, bàn bạc về
chủ đề chơi, phân vai chơi. Tại góc hoạt động, trẻ được trải nghiệm, củng cố, rèn
luyện những kiến thức, kỹ năng đã được học trong các hoạt động học, được khám
phá, tìm tòi những “cái mới” ở xung quanh [8, tr.192].
1.2.4. Phương pháp tổ chức hoạt động góc
Như vậy, từ các khái niệm trên, chúng tôi hiểu phương pháp tổ chức hoạt
động góc là quá trình, cách thức tác động GD của GV đến cá nhân hoặc nhóm trẻ
thông qua việc bố trí sắp xếp có hệ thống những điều kiện xung quanh dưới nhiều
nội dung và hình thức khác nhau nhằm giúp cá nhân hoặc nhóm trẻ tích cực hoạt
động trong các góc.
Nói cách khác, phương pháp tổ chức hoạt động góc là con đường, cách thức
vận dụng tri thức tổ chức của giáo viên vào thực tiễn tổ chức hoạt động góc cho
trẻ. Khi tổ chức HĐG giáo viên hiểu rõ mục đích của việc tổ chức, nhu cầu hoạt
động góc của trẻ, đặc điểm cá nhân hay nhóm trẻ khi tham gia hoạt động tại các
góc khác nhau với các nội dung hoạt động khác nhau để tổ chức hoạt động góc, kết
hợp với những hiểu biết, kinh nghiệm về hoạt động để tổ chức hoạt động góc đạt
hiệu quả mong muốn nhằm phát huy tính tích cực của trẻ.


13

1.3. Hoạt động góc của trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi.
1.3.1. Đặc điểm hoạt động góc của trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi.
Chơi là cuộc sống của trẻ em lứa tuổi mầm non. Với mỗi lứa tuổi khác nhau
đặc điểm hoạt động chơi lại có những sự phát triển cao hơn các độ tuổi trước. Đối
với trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi do vốn sống của trẻ phong phú hơn, trò chơi trở thành
hoạt động chủ đạo của trẻ. HĐ này không chỉ chiếm nhiều thời gian hơn trong chế
độ sinh hoạt hàng ngày của trẻ mà quan trọng hơn là nó quyết định sự phát triển
tâm lí của trẻ, tạo nên những cấu trúc tâm lý mới trong đời sống tinh thần của trẻ

đồng thời nó chi phối các hoạt động khác.
Hoạt động góc của trẻ MG 5-6 tuổi có những đặc điểm cơ bản sau đây:
-HĐG của trẻ 5-6 tuổi mang tính tự nguyện. Có nghĩa là trong khi HĐG đứa
trẻ không chủ tâm nhằm tới một lợi ích thiết thực nào cả. Nguyên cớ thúc đẩy trẻ
tích cực hoạt động là do sự hấp dẫn bởi đồ chơi và bản thân quá trình chơi chứ
không phải là kết quả đạt được của hoạt động đó. Trẻ chơi cốt chỉ cho vui, có vui
thì mới chơi và đã chơi thì phải vui.
-HĐG là một dạng HĐ không mang tính bắt buộc mà mang tính tự do, tự lập.
HĐG của trẻ MG 5-6 tuổi mang tính tự lập cao bởi vì nó hấp dẫn trẻ, trẻ tạo ra nó,
làm chủ được nó. Hơn nữa, trong HĐG của trẻ MG 5-6 tuổi, hành động chơi xuất
hiện từ nguyện vọng và hứng thú cá nhân chứ không do sự áp đặt máy móc từ
người lớn. Khi tham gia vào HĐG trẻ MG 5-6 tuổi bộc lộ hết mình một cách chủ
động và tích cực.
-HĐG của trẻ MG 5-6 tuổi mang tính sáng tạo. Như đã trình bày ở trên, HĐG
của trẻ MG 5-6 tuổi mang tính do, tự lập, không phụ thuộc nghiêm ngặt vào thế
giới hiện thực. Điều đó đã nói lên tính sáng tạo trong HĐG của trẻ MG 5-6 tuổi.
Tính sáng tạo trong HĐG của trẻ được thể hiện rất đa dạng. Trong việc chọn đồ
chơi, nội dung chơi, hoàn cảnh chơi, bạn chơi…Tính sáng tạo của trẻ MG 5-6 tuổi
còn được thể hiện trong việc lựa chọn và sử dụng vật hay thế trong quá trình chơi.
Cùng một viên gạch, trong góc chơi xây dựng trẻ sử dụng nó như là viên gạch để
xây dựng, trong trò chơi khác là một chiếc ghế khi đi tàu hỏa hay là cục xà bông để


14

giặt đồ…
1.3.2. Vai trò của hoạt động góc đối với sự phát triển của trẻ mẫu giáo 5 - 6
tuổi
Hoạt động của trẻ tại các góc có vai trò rất to lớn trong việc thỏa mãn nhu
cầu vui chơi, nhu cầu nhận thức, giao tiếp,... giúp trẻ hoạt động tích cực để phát

triển và giáo dục toàn diện cho trẻ nhỏ. Hoạt động chơi ở các góc là hình thức tổ
chức giáo dục thích hợp cho trẻ tuổi mầm non. Môi trường tạo cho trẻ sự hứng thú,
thúc đẩy trẻ khám phá. Môi trường chính là tác nhân tổ chức trực tiếp hoạt động
của trẻ, ảnh hưởng đến quá trình giáo dục trẻ.
Trước hết, việc tổ chức hoạt động góc với các nội dung phong phú, linh hoạt,
xuất phát từ trẻ đã góp phần giúp giáo viên có cơ hội để thoả mãn nhu cầu vui chơi,
nhu cầu hoạt động và sở thích của trẻ. Đồ vật là nguồn gốc hiển nhiên để trẻ nhận
thức thế giới xung quanh. Mỗi đồ vật trong môi trường vật chất chứa đựng một
lượng thông tin nhất định về thế giới xung quanh, trở thành phương tiện truyền đạt
kinh nghiệm văn hóa, xã hội. Đặc biệt, các đồ chơi tự tạo, các nguyên vật liệu mở
do cô và trẻ chuẩn bị trong các góc hoạt động thể hiện các mức độ khó, dễ khác
nhau đã thoả mãn nhu cầu hoạt động của các đối tượng trẻ có mức độ nhận thức,
vốn kinh nghiệm khác nhau trong nhóm lớp, giúp trẻ tự tin, hoạt động tích cực, độc
lập. Trẻ có nhiều cơ hội để sáng tạo khi tham gia hoạt động trong các góc.
Bên cạnh đó, hoạt động góc khi được tổ chức một cách hợp lý, thường xuyên
sẽ là một trong những yếu tố ảnh hưởng đến trạng thái cảm xúc của trẻ. Nội dung
tư liệu và trang thiết bị, sự sắp xếp, cách bài trí, đặc điểm màu sắc của chúng trong
các góc hoạt động sẽ tạo cảm xúc tích cực cho trẻ, đảm bảo sự an toàn và thoải mái
cho trẻ khi hoạt động.
Với quy mô hoạt động theo nhóm nhỏ, với thời gian tương đối lâu, sẽ tạo điều
kiện cho giáo viên có cơ hội quan sát trẻ nhiều hơn, đánh giá kết quả hoạt động của
trẻ tốt hơn. Môi trường hoạt động ở các góc cũng khuyến khích trẻ ra quyết định.
Trẻ có thể tự chọn góc chơi mà trẻ thích, tự chọn đồ dùng đồ chơi, chọn nội dung
chơi và thậm chí chọn bạn cùng chơi với mình.