LUẬN văn LUẬT HÀNH CHÍNH bảo hộ KIỂU DÁNG CÔNG NGHIỆP THEO QUY ĐỊNH của PHÁP LUẬT VIỆT NAM
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.22 MB, 83 trang )
re
at
or
.c
om
.S
m
w
w
ht
tp
://
w
ht
tp
://
w
w
w
.S
m
-----G G-----
ar
tP
D
ar
tP
D
FC
TRѬӠNG ĈҤI HӐC CҪN THѪ
KHOA LUҰT
FC
re
at
or
.c
om
Luұn văn tӕt nghiӋp: Bҧo hӝ kiӇu dáng công nghiӋp theo quy ÿӏnh cӫa pháp luұt ViӋt nam
FC
re
at
or
.c
om
LUҰN VĂN TӔT NGHIӊP
(Khóa: 2006-2010)
tP
D
BҦO HӜ KIӆU DÁNG CÔNG NGHIӊP
Sinh viên thӵc hiӋn
Trҫn Văn Nhӵt
Mssv: 5062274
Lӟp : Luұt Hành Chính
or
.c
re
D
FC
w
.S
m
w
-1-
ht
CBHD: NguyӉn Thӏ Ngӑc TuyӅn
tp
://
w
w
w
.S
m
ar
tP
Cҫn Thѫ 3/2010
ar
tP
D
FC
re
Khóa 32
w
tp
://
ht
at
at
or
.c
om
Cán bӝ hѭӟng dүn
NguyӉn Thӏ Ngӑc TuyӅn
Bӝ môn: Tѭ pháp
om
ht
tp
://
w
w
w
.S
m
ar
THEO QUY ĈӎNH CӪA PHÁP LUҰT VIӊT NAM
SVTH: Trҫn Văn Nhӵt
re
at
or
.c
om
re
at
or
.c
om
Luұn văn tӕt nghiӋp: Bҧo hӝ kiӇu dáng công nghiӋp theo quy ÿӏnh cӫa pháp luұt ViӋt nam
MӨC LӨC
LӠI MӢ ĈҪU ................................ ................................ ................................ ............ 1
FC
FC
Chѭѫng 1. LÝ LUҰN CHUNG Vӄ BҦO HӜ KIӆU DÁNG CÔNG NGHIӊP
ar
tP
D
ar
tP
D
1.1. Lӏch sӱ hình thành và vҩn ÿӅ bҧo hӝ kiӇu dáng công nghiӋp ӣ ViӋt Nam..3
1.1.1. Sѫ lѭӧc vӅ lӏch sӱ hình thành bҧo hӝ bҧo hӝ kiӇu dáng công nghiӋp............. 3
.S
m
w
w
và có hiӋu lӵc ................................ ................................ ................................ ......... 3
1.1.1.2. Bҧo hӝ kiӇu dáng công nghiӋp tӯ sau khi Luұt SHTT năm 2005 ban
ht
tp
://
w
ht
tp
://
w
w
w
.S
m
1.1.1.1. Bҧo hӝ kiӇu dáng công nghiӋp trѭӟc khi luұt SHTT năm 2005 ban hành
hành và có hiӋu lӵc cho ÿӃn nay................................ ................................ ............. 6
1.1.2. Khái niӋm kiӇu dáng công nghiӋp theo pháp luұt ViӋt Nam và mӝ só nѭӟc
tiêu biӇu trên thӃ giӟi................................. ................................ ................................ . 8
1.1.2.1 Khái niӋm kiӇu dáng công nghiӋp pháp luұt cӫa mӝt sӕ nѭӟc trên thӃ
om
giӟi................................ ................................ ................................ ......................... 8
1.1.2.2. Khái niӋm kiӇu dáng công nghiӋp theo quy ÿinh pháp luұt ViӋt Nam ...... 10
FC
re
at
or
.c
1.2. Phân loҥi, chӭc năng kiӇu dáng công nghiӋp................................ ................... 11
1.2.1. Phân loҥi kiӇu dáng công nghiӋp ................................ ................................ .. 11
1.2.2. Chӭc năng kiӇu dáng công nghiӋp ................................ ................................ 12
tP
D
1.3. Mӕi quan hӋ giӳa kiӇu dáng công nghiӋp vӟi nhãn hiӋu và ÿӕi tѭӧng
quyӅn tác giҧ ................................ ................................ ................................ ............ 13
://
w
w
w
.S
m
ar
1.4. Khái niӋm, phѭѫng pháp, nguyên tҳc bҧo hӝ kiӇu dáng công nghiӋp............. 15
1.4.1. Bҧo hӝ kiӇu dáng công nghiӋp là gì ................................ ............................. 15
1.4.2. Nguyên tҳc bҧo hӝ kiӇu dáng công nghiӋp theo pháp luұt ViӋt Nam............ 16
1.4.3. Phѭѫng pháp bҧo hӝ kiӇu dáng công nghiӋp ................................ ................ 17
ht
tp
1.5. Sӵ cҫn thiӃt phҧi bҧo hӝ kiӇu dáng công nghiӋp ................................ ............. 19
Chѭѫng 2. NHӲNG QUY ĈӎNH CӪA PHÁP LUҰT VIӊT NAM
om
om
Vӄ BҦO HӜ KIӆU DÁNG CÔNG NGHIӊP
2.1.Xác lұp quyӅn sӣ hӳu sӣ hӳu công nghiӋp ÿӕi vӟi kiӇu dáng công nghiӋp ...... 22
2.1.1. Căn cӭ xác lұp quyӅn sӣ hӳu kiӇu dáng công nghiӋp ................................ ....... 22
or
.c
or
.c
2.1.2. Thӫ tөc chuҭn bӏ dăng ký xác lұp quyӅn sӣ hӳu kiêӍ dáng công nghiӋp .......... 25
2.1.2.1. Yêu cҫu chӫ thӇ nӝp ÿѫn................................ ................................ .............. 25
at
re
D
FC
D
FC
re
at
2.1.2.2. Yêu cҫu ÿѫn ÿăng ký kiӇu dáng công nghiӋp ................................ ................ 27
2.1.2.2.3. Nӝp ÿѫn ÿăng ký xác lұp quyӅn sӣ hӳu kiӇu dáng công nghiӋp................... 30
tP
ar
ar
tP
2.1.3. Quy trình xӱ lý ÿѫn ÿăng ký cҩp bҵng ÿӝc quyӅn kiӇu dáng công nghiӋp ..... 31
2.1.3.1. TiӃp nhұn ÿѫn ÿăng ký xác lұp quyӅn sӣ hӳu kiӇu dáng công nghiӋp ....... 32
w
.S
m
w
.S
m
2.1.3.2. Thҭm ÿӏnh hình thӭc ÿѫn ÿăng ký kiӇu dáng công nghiӋp ....................... 33
w
w
-2-
tp
://
CBHD: NguyӉn Thӏ Ngӑc TuyӅn
ht
ht
tp
://
w
w
2.1.3.3. Công bӕ ÿѫn ÿăng ký xác lұp quyӅn sӣ hӳu công nghiӋ ............................ 35
SVTH: Trҫn Văn Nhӵt
re
at
or
.c
om
re
at
or
.c
om
Luұn văn tӕt nghiӋp: Bҧo hӝ kiӇu dáng công nghiӋp theo quy ÿӏnh cӫa pháp luұt ViӋt nam
2.1.3.4. Thҭm ÿӏnh nӝi dung ÿѫn ÿăng k ý kiӇu dáng công nghiӋp......................... 35
FC
FC
2.1.3.5. Cҩp bҵng ÿӝc quyӅn kiӇu dáng công nghiӋp ................................ .............. 37
2.1.4. KhiӃu nҥi, giҧi quyӃt tranh chҩp liên quan ÿӃn thӫ tөc ÿăng ký ÿѫn ............. 40
ar
tP
D
ar
tP
D
2.1.5. Ĉăng ký quӕc tӃ bҧo hӝ kiӇu dáng công nghiӋp ................................ ............ 40
.S
m
w
w
2.2.2. QuyӅn yêu cҫu xӱ lý ngѭӡi thӭ ba xâm phҥm quyӅn sӣ hӳu kiӇu dáng ........ 43
2.2.3. QuyӅn chuyӇn giao quyӅn sӣ hӳu kiӇu dáng công nghiӋp ............................ 44
ht
tp
://
w
ht
tp
://
w
w
w
.S
m
2.2. Nӝi dung quyӅn sӣ hӳu ÿӕi vӟi kiӇu dáng công nghiӋp................................ ... 41
2.2.1. QuyӅn sӱ dөng kiӇu dáng công nghiӋp ................................ ........................ 42
2.2.3.1. QuyӅn chuyӇn nhѭӧng quyӅn sӣ hӳu kiӇu dáng công nghiӋp .................. 45
2.2. 3.2. QuyӅn chuyӇn giao quyӅn sӱ dөng kiӇu dáng công nghiӋp ..................... 45
2.2.3. Pháp luұt ÿiӅu chӍnh hành vi cҥnh tranh không lành mҥnh liên quan
dӃncông nghiӋp ÿӕi vӟi kiӇu dáng công nghiӋp ................................ ...................... 47
or
.c
om
2.3. Các biӋn thӵc thi pháp luұt bҧo hӝ kiӇu dáng công nghiӋp............................. 49
2.3.1. Thӵc thi pháp luұt bҧo hӝ kiӇu dáng công nghiӋp bҵng biӋn pháp dân sӵ.... 49
2.3.2. Thӵc thi pháp luұt bҧo hӝ kiӇu dáng công nghiӋp bҵng biӋn pháp hành
FC
re
at
chính ................................ ................................ ................................ ...................... 51
2.3.3. Thӵc thi pháp luұt bҧo hӝ kiӇu dáng công nghiӋp bҵng biӋn pháp hình sӵ .. 52
m
ar
tP
D
2.3.4. BiӋn pháp khҭn cҩp tҥm thӡi................................ ................................ ....... 53
2.3.4. Thӵc thi pháp luұt bҧo hӝ kiӇu dáng công nghiӋp bҵng pháp luұt hàng hóa
xuҩt ± nhұp khҭu ................................ ................................ ................................ .... 55
w
.S
Chѭѫng 3. THӴC TIӈN BҦO HӜ KIӆU DÁNG CÔNG NGHIӊP MӜT SӔ
ht
tp
://
w
w
KIӂN NGHӎ HOÀN THIӊN BҦO HӜ KDCN Ӣ VIӊT NAM
3.1. Thӵc tiӉn bҧo hӝ kiӇu dáng công nghiӋp ӣ ViӋt Nam ................................ ...... 57
3.1.1. Thӵc tiӉn ÿăng ký, cҩp bҵng bҧo hӝ kiӇu dáng công nghiӋp ӣ...................... 57
3.1.2. Thӵc tiӉn vi phҥm quyӅn sӣ hӳu kiӇu dáng công nghiӋp ӣ ViӋt Nam.......... 60
3.1.3. Nguyên nhân cӫa thӵc trҥng vi phҥm kiӇu dáng công nghiӋp....................... 62
3.2. Nhӳng giҧi pháp và mӝt sӕ kiӃn nghӏ hoàn thiӋn pháp luұt bҧo hӝ kiӇu
om
or
.c
or
.c
om
dáng công nghiӋp ................................ ................................ ................................ ...... 67
3.2.1. VӅ phía cѫ quan lұp pháp................................ ................................ ............. 67
3.2.2. VӅ phía cѫ quan thӵc thi pháp luұt bҧo hӝ kiӇu dáng công nghiӋp ............... 69
at
re
D
FC
D
FC
re
at
3.2.3. VӅ phía cѫ quan hӛ trӧ thӵc thi pháp luұt bҧo hӝ kiӇu dáng công nghiӋp .... 70
3.2.4. VӅ phía cӝng ÿӗng xã hӝi ................................ ................................ ............ 71
tP
ar
w
.S
m
w
w
-3-
tp
://
CBHD: NguyӉn Thӏ Ngӑc TuyӅn
ht
ht
tp
://
w
w
w
.S
m
ar
tP
3.2.5. VӅ phía chӫ sӣ hӳu kiӇu dáng công nghiӋp ................................ ............... 71
KӂT LUҰN................................ ................................ ................................ ................ 72
SVTH: Trҫn Văn Nhӵt
re
at
or
.c
om
re
at
or
.c
om
Luұn văn tӕt nghiӋp: Bҧo hӝ kiӇu dáng công nghiӋp theo quy ÿӏnh cӫa pháp luұt ViӋt nam
FC
FC
DANH MӨC TӮ VIӂT TҲT
BLDS 2005: Bӝ luұt dân sӵ ViӋt Nam năm 2005
Công ѭӟc Paris: Công ѭӟc paris vӅ bҧo hӝ quyӅn sӣ hӳu công nghiӋp ÿѭӧc ký
ar
tP
D
ar
tP
D
kӃt tháng 2/ 1983 tҥi paris, ÿѭӧc xem xét lҥi tҥi Brussels năm 1900, tҥi Washington
năm 1911, tҥi Lahay năm 1925, tҥi London năm 1934, tҥi Lisbon năm 1958, tҥi
.S
m
.S
m
Stockholm năm 1967 và ÿѭӧc sӱa ÿәi vào năm 1979
w
w
HiӋp ÿӏnh thѭѫng mҥi ViӋt Nam ± Hoa kǤ: HiӋp ÿӏnh giӳa CHXHCNVN và
ht
tp
://
w
ht
tp
://
w
w
w
ĈѬQT: ĈiӅu ѭӟc quӕc tӃ.
hӧp chӫng quӕc Hoa KǤ vӅ quan hӋ thѭѫng mҥi, có hiӋu lӵc tӯ 10/12/2001
KDCN: KiӇu dáng công nghiӋp.
Luұt SHTT 2005: Luұt sӣ hӳu trí tuӋ ViӋt Nam năm 2005
SHCN: Sӣ hӳu công nhiӋp
SHTT: Sӣ hӳu trí tuӋ
om
TRIPs: HiӋp ÿӏnh vӅ khía cҥnh liên quan ÿӃn thѭѫng mҥi cӫa quyӅn sӣ hӳu trí
or
.c
tuӋ
om
or
.c
at
re
D
FC
tP
ar
w
.S
m
w
w
-4-
tp
://
CBHD: NguyӉn Thӏ Ngӑc TuyӅn
ht
ht
tp
://
w
w
w
.S
m
ar
tP
D
FC
re
at
or
.c
om
ht
tp
://
w
w
w
.S
m
ar
tP
D
FC
re
WTO: Tә chӭc thѭѫng mҥi thӃ giӟi
at
WIPO: Tә chӭc sӣ hӳu trí tuӋ thӃ giӟi
SVTH: Trҫn Văn Nhӵt
re
at
or
.c
om
re
at
or
.c
om
Luұn văn tӕt nghiӋp: Bҧo hӝ kiӇu dáng công nghiӋp theo quy ÿӏnh cӫa pháp luұt ViӋt nam
ar
tP
D
FC
"«««««««««««««««««««««««
««««««
ar
tP
D
FC
NHҰN XÉT CӪA CÁN BӜ HѬӞNG DҮN
.S
m
.S
m
«.««««««««««««««««««««««««««««««««
«««««««««««««««««««««««««««««««««
w
w
ht
tp
://
w
ht
tp
://
w
w
w
«««««««««««««««««««««««««««««««««
«««««««««««««««««««««««««««««««««
«««««««««««««««««««««««««««««««««
«««««««««««««««««««««««««««««««««
«««««««««««««««««««««««««««««««««
«««««««««««««««««« «««««««««««««««
om
«««««««««««««««««««««««««««««««««
«««««««««««««««««««««««««««««««««
re
at
or
.c
«««««««««««««««««««««««««««««««««
«««««««««««««««««««««««««««««««««
D
FC
«««««««««««««««««««««««««««««««««
«««««««««««««««««««««««««««««««««
w
.S
m
ar
tP
«««««««««««««««««««««««««««««««««
«««««««««« «««««««««««««««««««««««
««««««««««««««««««««
://
w
w
"«««««««««««««««««««««««««««««
om
«««««««««««««««««««««««««««««««««
«««««««««««««««««««««««««««««««««
or
.c
or
.c
««««««««««««««««« ««««««««««««««««
at
at
«««««««««««««««««««««««««««««««««
re
D
FC
D
FC
re
«««««««««««««««««««««««««««««««««
«««««««««««««««««««««««««««««««««
tP
ar
ar
tP
«««««««««««««««««««««««««««««««««
«««««««««««««««««««««««««««««««««
w
.S
m
w
.S
m
«««««««««««««««««««««««««««««««««
w
w
tp
://
-5-
ht
ht
tp
://
w
w
«««««««««««««««««««««««««««««
CBHD: NguyӉn Thӏ Ngӑc TuyӅn
om
ht
tp
«««««««««««««««««««««««««««««««««
«««««««««««««««««««««««««««««««««
«««««««««««««««««««««««««««««««««
SVTH: Trҫn Văn Nhӵt
re
at
or
.c
om
re
at
or
.c
om
Luұn văn tӕt nghiӋp: Bҧo hӝ kiӇu dáng công nghiӋp theo quy ÿӏnh cӫa pháp luұt ViӋt nam
FC
ar
tP
D
................................ ................................ ................................ ....................
ar
tP
D
"
FC
NHҰN XÉT CӪA HӜI ĈӖNG BҦO Vӊ LUҰN VĂN
.S
m
.S
m
................................ ................................ ................................ ................................ ...
................................ ................................ ................................ ................................ ...
w
w
ht
tp
://
w
ht
tp
://
w
w
w
................................ ................................ ................................ ................................ ...
................................ ................................ ................................ ................................ ...
................................ ................................ ................................ ................................ ...
................................ ................................ ................................ ................................ ...
................................ ................................ ................................ ................................ ...
................................ ................................ ................................ ................................ ...
om
................................ ................................ ................................ ................................ ...
................................ ................................ ................................ ................................ ...
re
at
or
.c
................................ ................................ ................................ ................................ ...
................................ ................................ ................................ ................................ ...
D
FC
................................ ................................ ................................ ................................ ...
................................ ................................ ................................ ................................ ...
w
w
w
.S
m
ar
tP
................................ ................................ ................................ ................................ ...
................................ ................................ ................................ ................................ ...
................................ ................................ ................................ ................................ ...
ht
tp
://
"................................ ................................ ................................ ..................
om
................................ ................................ ................................ ................................ ...
................................ ................................ ................................ ................................ ...
or
.c
or
.c
................................ ................................ ................................ ................................ ...
at
at
................................ ................................ ................................ ................................ ...
re
D
FC
D
FC
re
................................ ................................ ................................ ................................ ...
................................ ................................ ................................ ................................ ...
tP
ar
ar
tP
................................ ................................ ................................ ................................ ...
................................ ................................ ................................ ................................ ...
w
.S
m
-6-
tp
://
w
w
................................ ................................ ................................ ................................ ...
................................ ................................ ................................ ................................ ...
ht
ht
tp
://
w
w
w
.S
m
................................ ................................ ................................ ................................ ...
CBHD: NguyӉn Thӏ Ngӑc TuyӅn
om
................................ ................................ ................................ ................................ ...
................................ ................................ ................................ ................................ ...
SVTH: Trҫn Văn Nhӵt
re
at
or
.c
om
re
at
or
.c
om
Luұn văn tӕt nghiӋp: Bҧo hӝ kiӇu dáng công nghiӋp theo quy ÿӏnh cӫa pháp luұt ViӋt nam
CHѬѪNG 1
FC
FC
LÝ LUҰN CHUNG Vӄ BҦO HӜ KIӆU DÁNG CÔNG NGHIӊP
1.1. Vài nét lӏch sӱ hình thành và vҩn ÿӅ bҧo hӝ kiӇu dáng công nghiӋp ӣ
ar
tP
D
ar
tP
D
ViӋt Nam
1.1.1. Sѫ lѭӧc vӅ lӏch sӱ hình thành bҧo hӝ kiӇu dáng công nghiӋp
.S
m
w
w
ht
tp
://
w
ht
tp
://
w
w
w
.S
m
1.1.1.1. Bҧo hӝ kiӇu dáng công nghiӋp trѭӟc khi Luұt sӣ hӳu trí tuӋ năm 2005
ban hành và có hiӋu lӵc
Trong lӏch sӱ phát triӇn, nhu cҫu bҧo hӝ KiӇu dáng công nghiӋp (KDCN) có
liên quan ÿӃn quá trình công nghiӋp hóa và sӵ ra ÿӡi cӫa phѭѫng thӭc sҧn xuҩt
hàng loҥt. Tҥi Anh, luұt ÿҫu tiên quy ÿӏnh vӅ bҧo hӝ KDCN là ÿҥo luұt năm 1787
vӅ kiӇu dáng và in vҧi bông, vҧi lanh, vҧi in hoa, vҧi muslin1 Ĉҥo luұt này ÿã quy
ÿӏnh thӡi hҥn bҧo hӝ là 02 tháng cho ³nhӳng ai tҥo ra, thiӃt kӃ và in ҩn hoһc có ý
or
.c
om
tѭӣng ÿó, và trӣ thành chӫ sӣ hӳu cӫa bҩt kǤ hình mүu nguyên bҧn hoһc các hình
mүu mӟi dùng ÿӇ in vҧi lanh, bông, vҧi in hoa và vҧi muslin´ Do vұy, ngѭӡi ta ÿã
công nhұn sӵ ÿóng góp và tҫm quan trӑng cӫa kiӇu dáng trong ngành công nghiӋp
FC
re
at
dӋt may ngày càng phát triӇn này.
Quá trình phát triӇn vӅ bҧo hӝ kiӇu dáng tҥi Pháp cNJng diӉn ra tѭѫng tӵ. Luұt
m
ar
tP
D
vӅ văn hӑc và nghӋ thuұt năm 1793 ÿã ÿѭӧc áp dөng cho mӝt sӕ trѭӡng hӧp bҧo hӝ
kiӇu dáng. Mӝt ÿҥo luұt ÿһc biӋt vӅ kiӇu dáng công nghiӋp ÿѭӧc thông qua nhӡ sӵ
phát triӇn cӫa ngành công nghiӋp dӋt. Theo ÿҥo luұt ra ÿӡi ngày 18 tháng 03 năm
://
w
w
w
.S
1806 này, mӝt hӝi ÿӗng ÿһc biӋt (Hӝi ÿӗng hòa giҧi) ÿã ÿѭӧc thành lұp tҥi Lyon, có
trách nhiӋm tiӃp nhұn ÿăng ký kiӇu dáng công nghiӋp giӳa các nhà sҧn xuҩt. Lúc
ÿҫu, ÿҥo luұt này chӍ có hiӋu lӵc tҥi Lyon, ÿһc biӋt ÿӕi vӟi nhӳng ngѭӡi sҧn xuҩt tѫ
ht
tp
lөa thì hӋ thӕng ÿăng ký và quy ÿӏnh do Hӝi ÿӗng hòa giҧi ÿӅ ra ÿã mӣ rӝng sang
tҩt cҧ các thành phӕ khác và, thông qua nhӳng giҧi thích vӅ mһt pháp lý, ÿѭӧc áp
or
.c
or
.c
kiӇu dáng trong các lƭnh vӵc khác (ÿһc biӋt là các hình vӁ ÿiêu khҳc ÿѭӧc sӱ dөng
trong công nghiӋp làm ÿӗ gӕm sӭ). ĈiӅu này ÿã ÿѭӧc nghi nhұn mӝt cách tұp trung
at
re
D
FC
D
FC
re
at
trong luұt KiӇu dáng công nghiӋp năm 1842 ÿҥo luұt này ÿã mӣ rӝng phҥm vi bҧo
hӝ ÿӕi vӟi ³nhӳng kiӇu dáng mӟi và nguyên bҧn, bҩt kӇ kiӇu dáng này dùng trong
tP
ar
ar
tP
trang trí cho mһt hàng hay chҩt liӋu nào, nhân tҥo hay tӵ nhiên và nhӳng kiӇu dáng
nhѭ vұy có ÿѭӧc áp dөng cho nhӳng kiӇu mүu, hình dáng hoһc nhҵm trang trí
CBHD: NguyӉn Thӏ Ngӑc TuyӅn
w
.S
m
w
-7-
tp
://
w
Kamil Idris, cҭm nang sӣ hӳ u trí tuӋ (2001) l͓ch s͵ phát tri͋n b̫o h͡ ki͋u dáng công nghi͏p, Tr.111
ht
ht
tp
://
w
w
w
.S
m
chúng, hoһc sӵ kӃt hӧp bҩt kǤ các mөc ÿích ÿó và bҵng phѭѫng pháp bҩt kǤ nhѭ in,
1
om
om
dөng vӟi kiӇu dáng công nghiӋp hai chiӅu và ba chiӅu trong tҩt cҧ các lƭnh vӵc công
nghiӋp. Sӵ phát triӇn cӫa công nghiӋp hóa và viӋc ӭng dөng các phѭѫng pháp sҧn
xuҩt hàng loҥt vào tҩt cҧ các lƭnh vӵc sҧn xuҩt ÿã kéo theo viӋc mӣ rӝng bҧo hӝ
SVTH: Trҫn Văn Nhӵt
re
at
or
.c
om
re
at
or
.c
om
Luұn văn tӕt nghiӋp: Bҧo hӝ kiӇu dáng công nghiӋp theo quy ÿӏnh cӫa pháp luұt ViӋt nam
vӁ, thêu và dӋt, khâu hay tҥo mô hình, ÿúc, rұp, nәi, chҥm khҳc, nhuӝm, hoһc bҵng
FC
FC
tay, cѫ khí, bҵng hóa chҩt, tách rӡi hay kӃt hӧp ÿӇ kiӇu dáng ÿó có thӇ ӭng dөng
ÿѭӧc´. Chính vì thӃ kiӇu dáng ÿѭӧc công nhұn là yӃu tӕ căn bҧn cӫa tҩt cҧ các hình
ar
tP
D
ar
tP
D
thӭc sҧn xuҩt.
Ĉӕi vӟi ViӋt Nam, pháp luұt vӅ Sӣ hӳu trí tuӋ (SHTT) nói chung, và pháp
.S
m
.S
m
luұt vӅ kiӇu dáng nói riêng trong thӡi kǤ này còn khá mӟi mҿ. Ĉһc biӋt sӵ kiӋn ngày
w
w
ht
tp
://
w
ht
tp
://
w
w
w
08/3/1949, ViӋt Nam vӟi danh nghƭa là nѭӟc ViӋt Nam Cӝng hòa, Chính phӫ ngөy
quyӅn ÿã tham gia ký kӃt công ѭӟc quӕc tӃ quan trӑng có chӭa ÿӵng nӝi dung bҧo
hӝ KDCN ÿó là công ѭӟc Paris 1883 vӅ bҧo hӝ quyӅn SHCN. Tuy nhiên, trong
nѭӟc (kӇ cҧ chӃ ÿӝ ngөy quyӅn miӅn Nam và miӅn Bҳc) trong thӡi gian này vүn
chѭa có văn bҧn pháp luұt nào ÿiӅu chӍnh vӅ KDCN. ĈӃn khi ÿҩt nѭӟc ÿã ÿѭӧc
thӕng nhҩt, có thӇ nói rҵng nhӳng viên gҥch ÿҫu tiên ÿһt nӅn móng xây dӵng pháp
or
.c
om
luұt bҧo hӝ cho quyӅn sӣ hӳu kiӇu dáng công nghiӋp ViӋt Nam có thӇ kӇ ÿӃn nhѭ
Nghӏ ÿӏnh sӕ 85/HĈBT ngày 13/5/1988 vӅ kiӇu dáng công nghiӋp, nghӏ ÿӏnh này
ÿѭӧc xem là văn bҧn ÿҫu tiên cӫa pháp luұt sӣ hӳu trí tuӋ cӫa ViӋt Nam quy ÿӏnh vӅ
FC
re
at
KDCN, kèm theo nghӏ ÿӏnh này là ĈiӅu lӋ vӅ KDCN, sau ÿiӅu lӋ này là ĈiӅu lӋ vӅ
mua bán quyӅn sӱ dөng sáng chӃ, giҧi pháp hӳu ích, kiӇu dáng công nghiӋp, nhãn
m
ar
tP
D
hiӋu hàng hóa và bí quyӃt kӻ thuұt ban hành kèm theo Nghӏ ÿӏnh sӕ 201 - HĈBT
ngày 28/12/1988 cӫa Hӝi ÿӗng Bӝ trѭӣng (ĈiӅu lӋ vӅ mua bán li-xăng). Tҩt cҧ
nhӳng quy ÿӏnh cӫa các văn bҧn trên ÿã tҥo dӵng khung pháp lý cѫ bҧn làm tiӅn ÿӅ
://
w
w
w
.S
cho sӵ phát triӇn cӫa pháp luұt sӣ hӳu trí tuӋ. Ta có thӇ nhұn xét rҵng, mһc dù
nhӳng văn bҧn trên là nhӳng văn bҧn dѭӟi luұt, nhѭng vӟi nӝi dung nhӳng văn bҧn
ÿó ÿã góp không kém phҫn quan trӑng tҥo tiӅn ÿӅ cho sӵ phát triӇn vӅ quyӅn sӣ hӳu
ht
tp
trí tuӋ, tҥo ÿӝng lӵc phát huy quyӅn tӵ do sáng tҥo cӫa mӛi cá nhân, tә chӭc bҧo hӝ
nӅn sҧn xuҩt trong nѭӟc và tӯng bѭӟc thu hút ÿѭӧc sӵ quan tâm, chú ý cӫa các nhà
or
.c
or
.c
phҫn theo cѫ chӃ thӏ trѭӡng, trѭӟc yêu cҫu ÿһt ra cӫa nӅn kinh tӃ Hӝi ÿӗng nhà nѭӟc
(nay là Ӫy ban thѭӡng vө Quӕc hӝi) ÿã ban hành Pháp lӋnh bҧo hӝ vӅ quyӅn sӣ hӳu
at
re
D
FC
D
FC
re
at
công nghiӋp (SHCN). ViӋc ban hành pháp lӋnh ÿã tҥo ra mӝt bѭӟc mӟi trong viӋc
thӵc thi pháp luұt bҧo hӝ vӅ quyӅn SHCN. Ĉây là lҫn ÿҫu tiên pháp luұt trong lƭnh
tP
ar
w
.S
m
Cho ÿӃn sau khi HiӃn pháp 1992 ban hành và có hiӋu lӵc thì nӅn tҧng cѫ bҧn
-8-
tp
://
w
w
cӫa pháp luұt kiӇu dáng công nghiӋp mӟi thӵc sӵ ÿѭӧc ÿӏnh hình mӝt cách ÿҫy ÿӫ
và có hӋ thӕng (ĈiӅu 16 HiӃn pháp 1992 ÿѭӧc sӳa ÿәi, bә sung 2001), theo ÿó Nghӏ
ht
ht
tp
://
w
w
w
.S
m
ar
tP
vӵc sӣ hӳu trí tuӋ ÿѭӧc ÿiӅu chӍnh bӣi mӝt văn bҧn do cѫ quan thѭӡng trӵc cӫa cѫ
quan quyӅn lӵc nhà nѭӟc ban hành.
CBHD: NguyӉn Thӏ Ngӑc TuyӅn
om
om
ÿҫu tѭ trong và ngoài nѭӟc trong thӡi gian này.
Mӝt năm sau ÿó ± năm 1989, trѭӟc yêu cҫu cӫa công cuӝc ÿәi mӟi và ÿòi hӓi
vӅ thӇ chӃ pháp luұt cho chính sách phát triӇn nӅn kinh tӃ hàng hóa nhiӅu thành
SVTH: Trҫn Văn Nhӵt
re
at
or
.c
om
re
at
or
.c
om
Luұn văn tӕt nghiӋp: Bҧo hӝ kiӇu dáng công nghiӋp theo quy ÿӏnh cӫa pháp luұt ViӋt nam
quyӃt sӕ 51/2001/QH10 ngày 25 tháng 12 năm 2001 quy ÿӏnh: ³mөc ÿích chính
FC
FC
sách kinh tӃ cӫa Nhà nѭӟc là làm cho dân giàu nѭӟc mҥnh, ÿáp ӭng ngày càng tӕt
hѫn nhu cҫu vұt chҩt và tinh thҫn cӫa nhân dân trên cѫ sӣ phát huy mӑi năng lӵc
ar
tP
D
ar
tP
D
sҧn xuҩt, mӑi tiӅm năng cӫa các thành phҫn kinh tӃ gӗm kinh tӃ Nhà nѭӟc, kinh tӃ
tұp thӇ, kinh tӃ cá thӇ, tiӇu chӫ, kinh tӃ tѭ bҧn tѭ nhân, kinh tӃ tѭ bҧn nhà nѭӟc và
.S
m
.S
m
kinh tӃ có vӕn ÿҫu tѭ nѭӟc ngoài dѭӟi nhiӅu hình thӭc, thúc ÿҭy xây dӵng cѫ sӣ vұt
w
w
ht
tp
://
w
ht
tp
://
w
w
w
chҩt - kӻ thuұt, mӣ rӝng hӧp tác kinh tӃ, khoa hӑc, kӻ thuұt và giao lѭu vӟi thӏ
trѭӡng thӃ giӟi´. Theo ÿó cNJng tҥi ĈiӅu 60 HiӃn pháp 1992 quy ÿӏnh ³công dân có
quyӅn nghiên cӭu khoa hӑc, kӻ thuұt, phát minh, sáng chӃ, sáng kiӃn cҧi tiӃn kӻ
thuұt, hӧp lý hoá sҧn xuҩt, sáng tác, phê bình văn hӑc, nghӋ thuұt và tham gia các
hoҥt ÿӝng văn hoá khác. Nhà nѭӟc bҧo hӝ quyӅn tác giҧ, quyӅn sӣ hӳu công
nghiӋp´.
or
.c
om
Tuy nhiên, phҧi ÿӃn khi BLDS chính thӭc ÿѭӧc Quӕc hӝi thông qua thì lƭnh
vӵc bҧo hӝ quyӅn SHCN trong ÿó có KDCN mӟi ÿѭӧc ÿiӅu chӍnh bӣi mӝt văn bҧn
pháp luұt có hiӋu lӵc cao. CNJng kӇ tӯ ÿó, hӋ thӕng pháp luұt vӅ bҧo hӝ quyӅn
FC
re
at
SHCN nói chung và KDCN nói riêng mӟi ÿѭӧc hình mӝt cách khá hoàn chӍnh vӅ
mһt cѫ cҩu. HӋ thӕng văn bҧn pháp luұt vӅ kiӇu dáng công nghiӋp bao gӗm: Bӝ
m
ar
tP
D
luұt dân sӵ năm 1995 (tӯ ĈiӅu 780, ĈiӅu 784 và tӯ ĈiӅu 788 - 825); Bӝ luұt hình sӵ
năm 1999 (ĈiӅu 156 - 157, ĈiӅu 158, ĈiӅu 170 - 171); Nghӏ ÿӏnh sӕ 63/CP ngày
24/10/1996 cӫa Chính phӫ quy ÿӏnh chi tiӃt vӅ SHCN; Nghӏ ÿӏnh sӕ 06/2001/NĈ-
://
w
w
w
.S
CP ngày 01/02/2001 cӫa Chính phӫ sӱa ÿәi, bә sung mӝt sӕ ÿiӅu cӫa Nghӏ ÿӏnh
63/CP; Nghӏ ÿӏnh sӕ 45/1998/NĈ-CP ngày 01/7/1998 cӫa Chính phӫ quy ÿӏnh
chuyӇn giao công nghӋ; Nghӏ ÿӏnh sӕ 12/1999/NĈ-CP ngày 06/3/1999 cӫa Chính
ht
tp
phӫ vӅ xӱ phҥt vi phҥm hành chính trong lƭnh vӵc SHCN; Thông tѭ sӕ 3055/TTSHCN ngày 31/12/1996 cӫa Bӝ Khoa hӑc công nghӋ và Môi trѭӡng hѭӟng dүn thi
or
.c
or
.c
quyӅn SHCN ÿӕi vӟi KDCN; Thông tѭ sӕ 825/200/TT- BKHCNMT ngày
03/5/2000 cӫa Bӝ Khoa hӑc, Công nghӋ và Môi trѭӡng vӅ hѭӟng dүn thi hành Nghӏ
at
re
D
FC
D
FC
re
at
ÿӏnh sӕ 12/1999/ NĈ- CP ngày 06/3/1999 cӫa Chính phӫ vӅ xӱ phҥt vi phҥm hành
chính trong lƭnh vӵc.
tP
ar
ar
tP
VӅ phѭѫng diӋn quan hӋ quӕc tӃ, ViӋt Nam tham gia các công ѭӟc quӕc tӃ
cѫ bҧn vӅ bҧo hӝ sӣ hӳu công nghiӋp nói chung và bҧo hӝ KDCN nói riêng nhѭ:
w
.S
m
-9-
tp
://
w
w
Intellectual Property Organization hay WIPO). Tính ÿӃn ngày ngày 22 tháng 6
năm1999, công ѭӟc này ÿã có 171 thành viên tham gia trong ÿó có ViӋt Nam chính
ht
ht
tp
://
w
w
w
.S
m
Công ѭӟc Stockholm vӅ viӋc thành lұp Tә chӭc sӣ hӳu trí tuӋ thӃ giӟi (Word
CBHD: NguyӉn Thӏ Ngӑc TuyӅn
om
om
hành các quy ÿӏnh vӅ thӫ tөc xác lұp quyӅn SHCN và mӝt sӕ thӫ tөc khác trong
nghӏ ÿӏnh 63/CP cӫa Chính phӫ ÿӕi vӟi KDCN ÿѭӧc thay thӃ bӣi Thông tѭ sӕ
29/2003/ Thông tѭ cӫa Bӝ Khoa hӑc và Công nghӋ hѭӟng dүn các thӫ tөc xác lұp
SVTH: Trҫn Văn Nhӵt
re
at
or
.c
om
re
at
or
.c
om
Luұn văn tӕt nghiӋp: Bҧo hӝ kiӇu dáng công nghiӋp theo quy ÿӏnh cӫa pháp luұt ViӋt nam
thӭc là thành viên kӇ tӯ ngày 02/7/1976; Công ѭӟc Paris vӅ bҧo hӝ quyӅn SHCN,
FC
FC
công ѭӟc này ÿѭӧc ký kӃt tҥi Paris năm 1883 và tính ÿӃn ngày 22/6/1999 công ѭӟc
này ÿã có 155 thành viên, ViӋt Nam ÿã là thành viên cӫa công ѭӟc này kӇ tӯ ngày
ar
tP
D
ar
tP
D
08/3/1949. Ngoài ra các công ѭӟc ÿa phѭѫng vӅ bҧo hӝ SHCN nói chung và KDCN
nói riêng, ViӋt Nam ÿã ký kӃt các hiӋp ÿӏnh song phѭѫng và các nѭӟc trong lƭnh
.S
m
.S
m
vӵc thѭѫng mҥi. ĈiӇm hình ViӋt Nam ký HiӋp ÿӏnh thѭѫng mҥi song phѭѫng vӟi
w
w
ht
tp
://
w
ht
tp
://
w
w
w
Hoa kǤ. Ĉây là HiӋp ÿӏnh ÿѭӧc lұp và ký kӃt theo nhӳng quy chuҭn nhҩt ÿӏnh cӫa
WTO. Mӝt trong nhӳn g nӝi dung luôn ÿѭӧc các bên quan tâm và thӇ hiӋn khá cө
thӇ trong HiӋp ÿӏnh là vҩn ÿӅ bҧo hӝ SHTT nói chung trong ÿó có vҩn ÿӅ bҧo hӝ
KDCN.
Nhìn chung, hӋ thӕng pháp luұt sӣ hӳu trí tuӋ nói chung, pháp luұt vӅ sӣ hӳu
kiӇu dáng công nghiêp nói riêng cӫa ViӋt Nam trong giai ÿoҥn này ÿã có sӵ phát
or
.c
om
triӇn cҧ vӅ sӕ lѭӧng và chҩt so vӟi thӡi kǤ trѭӟc ÿó. Sӕ lѭӧng các văn bҧn nhiӅu hѫn
và mӭc ÿӝ chi tiӃt, cө thӇ hóa cNJng cao hѫn. Tuy vұy, trong bҧn thân hӋ thӕng pháp
luұt này vүn còn tӗn tҥi nhiӅu sӵ bҩt cұp cҫn phҧi ÿѭӧc khҳc phөc. Có thӇ thҩy ÿѭӧc
FC
re
at
thӵc trҥng pháp luұt bҧo hӝ KDCN cӫa chúng ta trong giai ÿoҥn này có mӝt sӕ ÿiӇm
nәi bұt sau: Các quy phҥm pháp luұt ÿiӅu chӍnh lƭnh vӵc bҧo hӝ KDCN hҫu nhѭ
m
ar
tP
D
chѭa ÿѭӧc ban hành (ngoҥi trӯ Thông tѭ 29/2003/ TT- BKHCN ngày 05/11/203 cӫa
Bӝ Khoa hӑc và Công nghӋ hѭӟng dүn thӫ tөc ÿăng ký KDCN.Các quy phҥm pháp
luұt này nҵm trong các văn bҧn cNJng ÿӗng thӡi ÿiӅu chӍnh ÿӕi tѭӧng SHCN khác.
://
w
w
w
.S
Trong BLDS, các quy ÿӏnh ÿiӅu chӍnh vӅ bҧo hӝ KDCN chӍ nҵm rҧi rác trong mӝt
sӕ ÿiӅu khoҧn cӫa Chѭѫng II Phҫn thӭ VI. Trong nghӏ ÿӏnh 63/CP tuy ÿã có nhӳng
chѭѫng hay mөc riêng chӭa ÿӵng các quy phҥm ÿiӅu chӍnh vӅ KDCN, song các quy
ht
tp
phҥm chung mang tính nguyên tҳc thì ÿӗng thӡi ÿiӅu chӍnh tҩt cҧ các ÿӕi tѭӧng
SHCN. Các quy phҥm pháp luұt ÿiӅu chӍnh vӅ KDCN có mӭc ÿӝ cө thӇ hóa rҩt thҩp
or
.c
or
.c
ÿӏnh ӣ mӭc ÿӝ cө thӇ cҫn thiӃt, ÿӫ ÿӇ ngѭӡi nӝp ÿѫn hoһc ngѭӡi ÿҥi diӋn SHCN khi
nӝp ÿѫn hiӇu rõ là cѫ quan ÿăng ký yêu cҫu nhӳng gì, làm gì, mình phҧi làm gì và
at
re
re
at
làm nhѭ thӃ nào là ÿӫ.
D
FC
tP
ar
ar
tP
D
FC
1.1.1.2. Bҧo hӝ kiӇu dáng công nghiӋp tӯ sau khi Luұt Sӣ hӳu trí tuӋ 2005 có
hiӋu lӵc cho ÿӃn nay
Năm 2006 ÿѭӧc coi là năm có mӕc phát triӇn quan trӑng vӅ pháp luұt sӣ hӳu
w
.S
m
-10-
tp
://
w
w
kiӋn quan trӑng ViӋt Nam chính thӭc trӣ thành thành viên cӫa tә chӭc thѭѫng mҥi
thӃ giӟi (Word Trade Organization hay WTO). ViӋc nӛ lӵc gia nhұp tә chӭc thѭѫng
ht
ht
tp
://
w
w
w
.S
m
trí tuӋ cӫa ViӋt Nam trong quá trình hӝi nhұp và phát triӇn kinh tӃ, năm gҳn vӟi sӵ
CBHD: NguyӉn Thӏ Ngӑc TuyӅn
om
om
và chѭa ÿҫy ÿӫ. Ĉһc biӋt vӅ khía cҥnh kӻ thuұt và thӫ tөc ÿăng ký KDCN tҥi Cөc
SHCN còn thiӃu rҩt nhiӅu các quy phҥm pháp luұt khác chѭa ÿѭӧc quy ÿӏnh hѭӟng
dүn. Thông tѭ 29 cNJng nhѭ các văn bҧn quy phҥm pháp luұt khác chѭa ÿѭӧc quy
SVTH: Trҫn Văn Nhӵt
re
at
or
.c
om
re
at
or
.c
om
Luұn văn tӕt nghiӋp: Bҧo hӝ kiӇu dáng công nghiӋp theo quy ÿӏnh cӫa pháp luұt ViӋt nam
mҥi thӃ giӟi cӫa ViӋt Nam ÿã ÿѭӧc hiӋn thӵc hóa mӝt cách rҩt căn bҧn trong quá
FC
FC
trình xây dӵng hoàn thiӋn hӋ thӕng pháp luұt cӫa ViӋt Nam. Và viӋc hoàn thiӋn hӋ
thӕng pháp luұt sӣ hӳu trí tuӋ ÿã góp phҫn không nhӓ vào chiӃn lѭӧc chung cӫa ÿҩt
ar
tP
D
ar
tP
D
nѭӟc vӅ công nghiӋp hóa - hiӋn ÿҥi hóa ÿҩt nѭӟc. Năm 2006 ÿѭӧc ÿánh giá là năm
có bѭӟc ÿӝt phá trong viӋc hoàn thiӋn pháp luұt vӅ sӣ hӳu trí tuӋ nói chung, kiӇu
.S
m
.S
m
dáng nói riêng. ViӋc thông qua Luұt SHTT năm 2005 là mӝt ÿҥo luұt thӕng nhҩt
w
w
trѭӟc yêu cҫu cӫa công cuӝc ÿәi mӟi ÿҩt nѭӟc.
ht
tp
://
w
ht
tp
://
w
w
w
nhӳng quy ÿӏnh pháp luұt vӅ quyӅn sӣ hӳu trí tuӋ. ĈiӅu ÿó nói lên sӵ quyӃt tâm xây
dӵng hӋ thӕng pháp luұt sӣ hӳu trí tuӋ sӟm mӝt hoàn thiӋn hѫn và ÿáp ӭng ÿѭӧc
Hѫn nӳa, vӯa qua (ngày 9 tháng 6 năm 2009) tҥi kǤ hӑp thӭ 5 cӫa Quӕc hӝi
khóa XII ÿã biӇu quyӃt thông qua Luұt (sӱa ÿәi bә sung) mӝt sӕ ÿiӅu cӫa Luұt sӣ
hӳu trí tuӋ năm 2005. Vӟi viӋc Luұt sӱa ÿәi (bә sung) lҫn này ÿã chӭng minh vai
or
.c
om
trò bҧo hӝ quyӅn sӣ hӳu trí tuӋ là không thӇ thiӃu ÿѭӧc trong thӡi kǤ hӝi nhұp kinh
tӃ quӕc tӃ. VӅ cѫ cҩu nӝi dung luұt SHTT 2005 (sӱa ÿәi bә sung 2009) ÿã thӕng
nhҩt và tұp hӧp các quy ÿӏnh vӅ quyӅn SHTT rҧi rác trong các văn bҧn trѭӟc ÿây
FC
re
at
thành mӝt ÿҥo luұt chung. Trong luұt chung có sӵ phân ÿӏnh rõ ràng thành 3 lƭnh
vӵc: m͡t là, vӅ quyӅn cӫa tác giҧ và quyӅn liên quan; hai là, quyӅn sӣ hӳu công
m
ar
tP
D
nghiӋp (trong ÿó KDCN là mӝt trong các ÿӕi tѭӧng cӫa quyӅn sӣ hӳu công nghiӋp);
ba là, quyӅn ÿӕi vӟi giӕng cây trӗng. Ngay sau khi Luұt sӣ hӳu trí tuӋ năm 2005
ban hành và có hiӋu lӵc, Chính phӫ, các Bӝ ngành ÿã ban hành hàng loҥt các nghӏ
://
w
w
w
.S
ÿӏnh và thông tѭ hѭӟng dүn chi tiӃt nӝi dung vӅ các lƭnh vӵc sӣ hӳu hӳu trí tuӋ, ÿһc
biӋt vӅ lƭnh vӵc quyӅn sӣ hӳu công nghiӋp ÿӕi vӟi kiӇu dáng công nghiӋp gӗm có:
Nghӏ ÿӏnh sӕ 103/2006/NĈ-CP quy ÿӏnh chi tiӃt và hѭӟng dүn thi hành mӝt sӕ ÿiӅu
ht
tp
cӫa Luұt Sӣ hӳu trí tuӋ vӅ quyӅn sӣ hӳu công nghiӋp; Nghӏ ÿӏnh sӕ 105/2006/NĈCP quy ÿӏnh chi tiӃt và hѭӟng dүn thi hành mӝt sӕ ÿiӅu cӫa Luұt Sӣ hӳu trí tuӋ vӅ
or
.c
or
.c
01/2007/TT- Thông tѭ cӫa Bӝ Khoa hӑc và Công nghӋ ngày 14/02/2007 thông tѭ
cӫa Bӝ Khoa hӑc Công nghӋ hѭӟng dүn thi hành Nghӏ ÿӏnh sӕ 103/2006/NĈ-CP
at
re
D
FC
D
FC
re
at
ngày 22/9/2006 cӫa Chính phӫ quy ÿӏnh chi tiӃt và hѭӟng dүn thi hành mӝt sӕ ÿiӅu
cӫa Luұt SHTT vӅ quyӅn SHCN.
tP
ar
ar
tP
Nhѭ vұy, vӟi viӋc ban hành nhӳng nghӏ ÿӏnh và thông tѭ hѭӟng dүn chi tiӃt
vӅ quyӅn sӣ hӳu KDCN ÿѭӧc ÿiӅu chӍnh bҵng mӝt văn bҧn luұt chuyên ngành ÿã
w
.S
m
-11-
tp
://
w
w
sӣ pháp lý vӳng chҳc ÿӇ phát huy nguӗn lӵc chҩt xám cӫa dân tӝc cho sӵ sáng tҥo,
nghiên cӭu khoa hӑc và ӭng dөng Khoa hӑc ± công nghӋ. Mһt khác vӟi nhӳng kӃt
ht
ht
tp
://
w
w
w
.S
m
xác ÿӏnh ÿúng vӏ trí và vai trò cӫa viӋc bҧo hӝ các sáng tҥo cӫa con ngѭӡi, tҥo ra cѫ
CBHD: NguyӉn Thӏ Ngӑc TuyӅn
om
om
bҧo vӋ quyӅn sӣ hӳu trí tuӋ và quҧn lý nhà nѭӟc vӅ sӣ hӳu trí tuӋ; Nghӏ ÿӏnh sӕ
106/2006/NĈ-CP quy ÿӏnh xӱ phҥt vi phҥm hành chính Nghӏ ÿӏnh 106/2006/NĈCP quy ÿӏnh xӱ phҥt vi phҥm hành chính vӅ sӣ hӳu công nghiӋp; Thông tѭ sӕ
SVTH: Trҫn Văn Nhӵt
re
at
or
.c
om
re
at
or
.c
om
Luұn văn tӕt nghiӋp: Bҧo hӝ kiӇu dáng công nghiӋp theo quy ÿӏnh cӫa pháp luұt ViӋt nam
quҧ ÿó ÿã góp phҫn tҥo khung pháp lý vӳng chҳc và phù hӧp vӟi quy ÿӏnh cӫa
FC
FC
thông lӋ cӫa quӕc tӃ, ÿó cNJng chính là tiӅn ÿӅ quan trӑng cho quá trình hӝi nhұp
kinh tӃ thӃ giӟi cӫa ÿҩt nѭӟc tӯ ÿó tҥo thêm cѫ hӝi cho ta tiӃp nhұn nhӳng thành tӵu
ar
tP
D
ar
tP
D
khoa hӑc - công nghӋ hiӋn ÿҥi cӫa các nѭӟc phát triӇn trên thӃ giӟi. Nói mӝt cách
khái quát hѫn vӅ cѫ bҧn pháp luұt bҧo hӝ kiӇu dáng ӣ ViӋt Nam ÿѭӧc ra ÿӡi trong
.S
m
.S
m
hoàn cҧnh muӝn hѫn so vӟi các nѭӟc trên thӃ giӟi chҷng hҥn nhѭ Anh, Pháp. Pháp
w
w
ht
tp
://
w
ht
tp
://
w
w
w
luұt bҧo hӝ quyӅn sӣ hӳu trí tuӋ nói chung, kiӇu dáng công nghiӋp nói riêng ӣ ViӋt
Nam cho ÿӃn nay vӅ cѫ bҧn là khá tѭѫng ÿӗng vӟi thông lӋ quӕc tӃ.
1.1.2. Khái niӋm kiӇu dáng công nghiӋp theo pháp luұt ViӋt Nam và mӝt sӕ
nѭӟc tiêu biӇu trên thӃ giӟi
1.1.2.1. Khái niӋm kiӇu dáng công nghiӋp cӫa mӝt sӕ nѭӟc trên thӃ giӟi
Xét mӝt cách khái quát, theo ÿӏnh nghƭa tҥi ĈiӅu 2 Công ѭӟc Stockholm năm
or
.c
om
1967 vӅ viӋc thành lұp Tә chӭc Sӣ hӳu trí tuӋ ThӃ giӟi. Sӣ hӳu trí tuӋ ÿѭӧc hiӇu
rӝng hѫn cө thӇ bao gӗm: các quyӅn liên quan tӟi các sҧn phҭm văn hӑc, nghӋ thuұt,
khoa hӑc; sӵ trình diӉn cӫa các nghӋ sӻ, các chѭѫng trình phát thanh, truyӅn thanh
FC
re
at
và truyӅn hình; các sáng chӃ thuӝc mӑi lƭnh vӵc; các phát minh khoa hӑc; kiӇu dáng
công nghiӋp, nhãn hiӋu hàng hóa, nhãn hiӋu dӏch vө, các tên thѭѫng mҥi và chӍ dүn
m
ar
tP
D
thѭѫng mҥi, chӕng cҥnh tranh không lành mҥnh và các quyӅn khác là kӃt quҧ cӫa
hoҥt ÿӝng trí tuӋ trong các lƭnh vӵc khoa hӑc, công nghӋ, văn hӑc, nghӋ thuұt. Nhѭ
vұy, trѭӟc hӃt ta có thӇ khҷng ÿӏnh rҵng KDCN là mӝt trong các ÿӕi tѭӧng cӫa
://
w
w
w
.S
quyӅn SHTT, vì thӃ nó cNJng có nhӳng ÿһc tính chung cӫa các tài sҧn trí tuӋ. Ĉһc
tính ÿó là sҧn phҭm cӫa sӵ sáng tҥo, có tính chҩt vô hình, tính dӉ bӏ phә biӃn lan
truyӅn. Tuy nhiên, khái niӋm KDCN nӃu xét trên phҥm vi trên toàn thӃ giӟi ÿang
ht
tp
tӗn tҥi nhiӅu cách hiӇu vӟi nhiӅu tiêu chí khác nhau.
Theo ÿӏnh nghƭa cӫa tә chӭc Sӣ hӳu trí tuӋ thӃ giӟi (WIPO). KiӇu dáng
om
om
công nghiӋp là các khía cҥnh mang tính chҩt trang trí hay thҭm mӻ cӫa sҧn phҭm,
kiӇu dáng có thӇ bao gӗm các khía cҥnh ba chiӅu nhѭ: hình dҥng hoһc bӅ mһt sҧn
phҭm, hoһc các khía cҥnh 2 chiӅu.
Hình 1
Hình 2
or
.c
or
.c
Ĉѫn cӱ nhѭ: hình 1 và 2
bên phҧi là hình ҧnh minh
at
re
D
FC
D
FC
re
at
hӑa vӅ tính chҩt trang trí
hay thҭm mӻ cho sҧn
tP
ar
ar
tP
phҭm, chҷng hҥn nhѭ hình
1 minh hӑa vӅ tính trang trí cӫa kiӇu dáng sҧn phҭm ӣ khía cҥnh ba chiӅu mүu hoa
CBHD: NguyӉn Thӏ Ngӑc TuyӅn
w
.S
m
-12-
tp
://
w
w
khía cҥnh ba chiӅu cӫa cái ҩm trà. Nhѭ vұy, theo Tә chӭc Sӣ hӳu trí tuӋ ThӃ giӟi thì
kiӇu dáng công nghiӋp ÿѭӧc xác ÿӏnh trѭӟc hӃt ӣ tính chҩt trang trí hay thҭm
ht
ht
tp
://
w
w
w
.S
m
văn, ÿѭӡng nét hoһc màu sҳc, còn ӣ hình 2 minh hӑa vӅ hình dҥng bӅ mһt sҧn phҭm
SVTH: Trҫn Văn Nhӵt
re
at
or
.c
om
re
at
or
.c
om
Luұn văn tӕt nghiӋp: Bҧo hӝ kiӇu dáng công nghiӋp theo quy ÿӏnh cӫa pháp luұt ViӋt nam
mӻ cӫa nó, cùng vӟi ÿó là KDCN cNJng ÿѭӧc xác ÿӏnh là biӇu hiӋn bên ngoài cӫa
FC
FC
sҧn phҭm và biӇu hiӋn ÿó có thӇ là ӣ trên mһt phҷng (hai chiӅu) hoһc ӣ dҥng không
gian ba chiӅu, chӭ không quy ÿӏnh theo kiӇu liӋt kê. Vӟi cách ÿӏnh nghƭa trên cho
ar
tP
D
ar
tP
D
phép ta hiӇu theo mӝt khái niӋm KDCN theo mӝt nghƭa rӝng nhҩt.
Theo Luұt kiӇu dáng công nghiӋp cӫa Australia. KiӇu dáng là biӇu
.S
m
.S
m
hiӋn toàn cҧnh cӫa sҧn phҭm2. Nhӳng ÿһc ÿiӇm có thӇ nhìn thҩy cҩu tҥo nên kiӇu
w
w
ht
tp
://
w
ht
tp
://
w
w
w
dáng bao gӗm: hình dáng, hình khӕi, hoa văn, mүu trang trí, nhӳng cái mà khi áp
dөng vào sҧn phҭm, mang lҥi cho sҧn phҭm mӝt vҿ bên ngoài khác biӋt. Mӝt kiӇu
dáng ÿã ÿăng ký có thӇ là mӝt tài sҧn thѭѫng mҥi có giá trӏ, sӵ ÿăng ký kiӇu dáng
cho phép chӫ sӣ hӳu mӝt sӵ bҧo vӋ cho dáng vҿ bên ngoài cӫa sҧn phҭm nhѭng
không phҧi là nguyên tҳc hoҥt ÿӝng bên trong cӫa sҧn phҭm.
Theo cách ÿӏnh nghƭa trên, ta có thӇ dӉ dàng nhұn thҩy luұt kiӇu dáng cӫa
or
.c
om
Australia không quan tâm và ÿӅ cұp ÿӃn tính chҩt thҭm mӻ cӫa KDCN mà chӍ quan
tâm kiӇu dáng phҧi là biӇu hiӋn bên ngoài cӫa sҧn phҭm và ÿѭa ra các yӃu tӕ cҩu
thành nên kiӇu dáng ÿó là hình dáng, hình khӕi, hoa văn và mүu trang trí. Bên cҥnh
FC
re
at
ÿó, ÿӏnh nghƭa cNJng yêu cҫu thêm KDCN phҧi là bӅ ngoài cӫa mӝt sҧn phҭm chӭ
không phҧi là nguyên tҳc hoҥt ÿӝng cӫa sҧn phҭm hay nhӳng thӭ thuӝc vӅ bên
m
ar
tP
D
trong cӫa sҧn phҭm.
Nhѭ vұy, mһc dù các nhà làm luұt Australia không thӇ hiӋn rõ quan ÿiӇm cӫa
mình khi ÿѭa ra ÿӏnh nghƭa KDCN, nhѭng thông qua ÿӏnh nghƭa ÿó ta có thӇ hiӇu
://
w
w
w
.S
mӝt KDCN có thӇ biӇu hiӋn ӣ trên mһt phҷng (hai chiӅu) hoһc ӣ dҥng không gian
ba chiӅu.
Theo Luұt kiӇu dáng công nghiӋp cӫa Canada. Theo Luұt KDCN cӫa
ht
tp
Canada thì3: kiӇu dáng hay kiӇu dáng công nghiӋp là các khía cҥnh cӫa hình dáng,
hình khӕi, mүu hoa văn hay ÿӗ trang trí cӫa bҩt kǤ sӵ kӃt hӧp nào cӫa các khía cҥnh
or
.c
or
.c
giӳa hai khái niӋm trên cNJng có mӝt sӕ ÿiӇm khác biӋt nhҩt ÿӏnh là Luұt Canada lҥi
có quy ÿӏnh thêm là KDCN phҧi có tính hҩp dүn ± chính là tính thҭm mӻ, hѫn nӳa
at
re
D
FC
D
FC
re
at
luұt này cNJng quy ÿӏnh rҵng KDCN phҧi cҧm nhұn ÿѭӧc bҵng mҳt thѭӡng, ÿiӅu này
có nghƭa là, nhӳng KDCN gҳn vӟi nhӳng sҧn phҭm mà không thӇ nhìn thҩy bҵng
tP
ar
w
.S
m
2
w
http:// w w w.wipo. int/seido e/ rekishi e/rekishi.ht
http:// laws.justice.gc.ca/en/I-9/text.html
-13-
tp
://
w
3
ht
ht
tp
://
w
w
w
.S
m
ar
tP
mҳt thѭӡng thì sӁ không ÿѭӧc bҧo hӝ vӟi danh nghƭa là KDCN. Ĉây chính là ÿiӇm
khác biӋt cѫ bҧn giӳa luұt kiӇu dáng cӫa Austrialia vӟi luұt kiӇu dáng Canada.
CBHD: NguyӉn Thӏ Ngӑc TuyӅn
om
om
ÿó. Trong mӝt sҧn phҭm hoàn thiӋn, hҩp dүn và xét ÿoán ÿѭӧc bӣi mҳt thѭӡng. Khi
so sánh quan ÿiӇm giӳa hai nhà lұp pháp Australia và Canada khi ÿӏnh nghƭa vӅ
KDCN, thì dѭӡng nhѭ hai khái niӋm vӅ KDCN cѫ bҧn là giӕng nhau. Tuy nhiên,
SVTH: Trҫn Văn Nhӵt
re
at
or
.c
om
re
at
or
.c
om
Luұn văn tӕt nghiӋp: Bҧo hӝ kiӇu dáng công nghiӋp theo quy ÿӏnh cӫa pháp luұt ViӋt nam
Theo Luұt kiӇu dáng công nghiӋp cӫa Nhұt Bҧn. Quan ÿiӇm cӫa nhà
FC
FC
làm luұt Nhұt Bҧn thì cho rҵng kiӇu dáng là hình dáng, hoa văn, hay mҫu sҳc, hay
sӵ kӃt hӧp cӫa các nhân tӕ ÿó cӫa mӝt sҧn phҭm, là cái thông qua thӏ giác gӧi lên
ar
tP
D
ar
tP
D
mӝt cҧm xúc mӻ hӑc4 (Luұt sӕ 125 ngày 13/04/1959). Do vұy, kiӇu dáng phҧi có
sӭc hҩp dүn ÿӕi vӟi thӏ giác. Có thӇ thҩy ngѭӡi Nhұt Bҧn ÿã rҩt mҥch lҥc, rõ ràng
.S
m
.S
m
khi ÿѭa ra ÿӏnh nghƭa vӅ KDCN, thông qua cách ÿӏnh nghƭa trên ta có thӇ thҩy các
w
w
ht
tp
://
w
ht
tp
://
w
w
w
dҥng yӃu tӕ thӇ hiӋn cѫ bҧn cӫa mӝt kiӇu dáng theo luұt Nhұt Bҧn phҧi bao gӗm:
mӝt là KDCN phҧi gҳn vӟi sҧn phҭm; hai là yêu cҫu KDCN phҧi thӇ hiӋn tính thҭm
mӻ; ba là KDCN phҧi cҧm nhұn ÿѭӧc bҵng thӏ giác.
Theo luұt kiӇu dáng công nghiӋp Trung Quӕc. KiӇu dáng là bҩt kǤ nét
mӟi nào cӫa hình dáng, kiӇu mүu, hay màu sҳc, hay sӵ kӃt hӧp cӫa các yӃu tӕ ÿó
vӟi nhau, cӫa mӝt sҧn phҭm, là nhӳng cái tҥo ra mӝt ҩn tѭӧng mang tính thҭm mӻ
or
.c
om
và thích hӧp vӟi viӋc áp dөng công nghiӋp5. Luұt Trung Quӕc cNJng liӋt kê tѭѫng tӵ
ba yӃu tӕ cѫ bҧn biӇu hiӋn cӫa kiӇu dáng công nghiӋp: m͡t là, KDCN phҧi gҳn vӟi
sҧn phҭm; hai là, vӅ tính thҭm mӻ; ba là, phҧi có khҧ năng áp dөng vào lƭnh vӵc sҧn
FC
re
at
xuҩt công nghiӋp. Qua quy ÿӏnh trên ta thҩy rҵng dѭӡng nhѭ các nhà lұp pháp
Trung Quӕc có cùng quan ÿiӇm vӟi nhà lұp pháp ViӋt Nam khi ÿӏnh nghƭa kiӇu
D
dáng công nghiӋp, kiӇu dáng phҧi có khҧ năng áp dөng công nghiӋp.
m
ar
tP
1.1.2.2. Khái niӋm kiӇu dáng công nghiӋp theo quy ÿӏnh pháp luұt ViӋt Nam
Sau khi tìm hiӇu mӝt sӕ ÿӏnh nghƭa cѫ bҧn vӅ KDCN theo Luұt kiӇu dáng
://
w
w
w
.S
cӫa mӝt sӕ nѭӟc tiêu biӇu trên thӃ giӟi. Vұy còn ÿӕi vӟi pháp luұt sӣ hӳu trí tuӋ
ViӋt Nam quy ÿӏnh nhѭ thӃ nào vӅ KDCN. VӅ khái niӋm vӅ kiӇu dáng công nghiӋp
không ÿѭӧc ÿӏnh nghƭa mӝt cách cө thӇ, viӋc hiӇu khái niӋm KDCN nhѭ thӃ nào,
ht
tp
thông qua viӋc giҧi thích câu chӳ ÿѭӧc giҧi thích tҥi khoҧn 13 ĈiӅu 4 Luұt SHTT
hiӋn hành ÿѭӧc giҧi thích nhѭ sau: ³Ki͋u dáng công nghi͏p là hình dáng bên ngoài
or
.c
or
.c
(do vұy nó phҧi gҳn liӅn vӟi sҧn phҭm); m͡t là, hình dáng, hình khӕi, hoa văn, mүu
trang trí, hoһc bҩt kǤ sӵ kӃt hӧp nào cӫa các yӃu tӕ ÿó (Luұt Australia, Canada,
at
re
D
FC
D
FC
re
at
WIPO, Nhұt bҧn, Trung Quӕc, ViӋt Nam); hai là, KiӇu dáng có thӇ ӣ trên bӅ mһt
phҷng hoһc ӣ không gian ba chiӅu (Luұt Australia (hình khӕi), Canada (hình khӕi),
tP
ar
ar
tP
WIPO); ba là, có tính thҭm mӻ (hҩp dүn) (Canada, WIPO, Nhұt Bҧn, Trung Quӕc);
4
w
.S
m
w
w
tp
://
-14-
ht
ht
tp
://
w
w
w
.S
m
Japan Patent Office - Asia - Pacific Industrial Property Center (2000), Bҧo hӝ KDCN cҭm nang dành cho
doanh nhân, Tr.5
5
Ĉinh Thӏ Mҥi Phѭѫng (chӫ biên), Cҭm nang pháp luұt vӅ sӣ hӳu trí tuӋ và chuyӇn giao công nghӋ, Nxb
Chính trӏ Quӕc gia, 2004, Tr. 15
CBHD: NguyӉn Thӏ Ngӑc TuyӅn
om
om
cͯa s̫n pẖm ÿ˱ͫc th͋ hi͏n b̹ng hình kh͙i, ÿ˱ͥng nét, màu s̷c ho̿c s k͇t hͫp
nhͷng y͇u t͙ này´. Vұy căn cӭ vӅ mһt nghƭa câu chӳ cӫa ÿiӅu luұt giҧi thích KDCN
ta có thӇ rút ra mӝt sӕ nhұn xét sau: kiӇu dáng là biӇu hiӋn bӅ ngoài cӫa sҧn phҭm,
SVTH: Trҫn Văn Nhӵt
re
at
or
.c
om
re
at
or
.c
om
Luұn văn tӕt nghiӋp: Bҧo hӝ kiӇu dáng công nghiӋp theo quy ÿӏnh cӫa pháp luұt ViӋt nam
FC
FC
b͙n là, kiӇu dáng phҧi nhұn biӃt ÿѭӧc bҵng mҳt thѭӡng (Luұt Canada, Nhұt Bҧn).
Tuy cách ÿӏnh nghƭa vӅ KDCN theo pháp luұt cӫa mӛi nѭӟc, mӛi quan ÿiӇm còn
vài chӛ chѭa thӵc sӵ ÿӗng nhҩt, nhѭng vӅ cѫ bҧn thì các ÿӏnh nghƭa KDCN ÿѭӧc
ar
tP
D
ar
tP
D
viӋn dүn ÿã thӕng nhҩt ÿѭӧc vӟi nhau nhѭ thӃ nào là KDCN. Tӯ viӋc so sánh trên
giӳa các Luұt kiӇu dáng cӫa các nѭӟc vӟi nhau, ta có thӇ thҩy rҵng khái niӋm ÿѭӧc
.S
m
.S
m
nêu trong pháp luұt ViӋt Nam là cѫ bҧn khá phù hӧp vӟi luұt cӫa các nѭӟc.
w
w
1.2.1. Phân loҥi kiӇu dáng công nghiӋp
Trên cѫ sӣ khái niӋm vӅ kiӇu dáng công nghiӋp và dӵa trên các hình thӭc
ht
tp
://
w
ht
tp
://
w
w
w
1.2. Phân loҥi, chӭc năng kiӇu dáng công nghiӋp
biӇu hiӋn bên ngoài cӫa sҧn phҭm ta có thӇ phân loҥi kiӇu dáng công nghiӋp
thành nhӳng loҥi cѫ bҧn sau:
or
.c
om
M͡t là, ki͋u dáng công nghi͏p là hình dáng cͯa s̫n pẖm. Vӟi cách phân
loҥi này, kiӇu dáng công nghiӋp chính là dáng vҿ bên ngoài cӫa mӝt sҧn phҭm
nhҩt ÿӏnh. Hình dáng theo ÿӏnh nghƭa cӫa tӯ ÿiӇn tiӃng viӋt 6 có nghƭa là hình cӫa
mӝt vұt làm thành vҿ riêng bӅ ngoài cӫa nó. Còn hình là toàn thӇ nói chung nhӳng
FC
re
at
ÿѭӡng nét giӟi hҥn cӫa mӝt vұt trong không gian làm phân biӋt ÿѭӧc rõ vұt ÿó vӟi
vұt xung quanh. Hình dáng có thӇ là dҥng hình phҷng hoһc dҥng hình không gian ba
m
ar
tP
D
chiӅu cӫa mӝt sҧn phҭm nhìn tӯ bên ngoài. Ví dө nhѭ dáng vҿ cӫa mӝt chiӃc ҩm trà
ӣ hình 2 ÿѭӧc ÿһc trѭng bӣi hình thù cӫa nó (ÿó là sӵ hӧp bӣi các thành phҫn nhѭ
ÿӝ cao cӫa ҩm, các chi tiӃt vӅ vòi ҩm, quai ҩm, thân ҩm«) mà khi nhìn vào ta có
://
w
w
w
.S
thӇ phân biӋt nó vӟi nhӳng cái ҩm trà khác. Ĉӕi vӟi loҥi KDCN này thì biӇu hiӋn
bên ngoài cӫa sҧn phҭm chӍ là dáng vҿ cӫa nó mà thôi, chӭ không chӭa các hӑa tiӃt
hay màu sҳc;
ht
tp
Hai là, ki͋u dáng công nghi͏p là s k͇t hͫp cͯa hình dáng và h͕a ti͇t. Vӟi
cách phân loҥi này, tiêu chí biӇu hiӋn bên ngoài cӫa sҧn phҭm gӗm cҧ hình dáng và
or
.c
or
.c
nói trên nhѭng bên cҥnh dáng vҿ, hình thù cӫa nó, thì ngѭӡi ta còn trang trí bên
ngoài bҵng các hình vҿ ÿã ÿѭӧc cách ÿiӋu hóa nhѭ hình hoa lá, chim chóc, cây
at
re
D
FC
D
FC
re
at
cӕi«Và tәng thӇ hình dáng, hӑa tiӃt bên ngoài cӫa sҧn phҭm ÿã tҥo nên tính khác
biӋt cӫa sҧn phҭm ÿó.
tP
ar
ar
tP
Ba là, ki͋u dáng công nghi͏p là s k͇t hͫp cͯa hình dáng và màu s̷c. Màu
sҳc theo cách phân loҥi này ÿѭӧc hiӇu là màu sҳc cӫa bҧn thân sҧn phҭm có ÿѭӧc do
CBHD: NguyӉn Thӏ Ngӑc TuyӅn
w
w
w
.S
m
-15-
tp
://
ViӋn Ngôn ngӳ hӑc(1977), Tӯ ÿiӇn tiӃng ViӋt, Nxb Ĉà Nҹng, Tr.425
ht
ht
tp
://
w
w
w
.S
m
nguyên liӋu ÿѭӧc sӱ dөng trong thӵc tӃ hoһc màu sҳc thuӕc nhuӝm hoһc sѫn phӫ
6
om
om
hӑa tiӃt, tӭc là bên cҥnh dáng vҿ bên ngoài cӫa sҧn phҭm, thì bên ngoài cӫa sҧn
phҭm còn ÿѭӧc thӇ hiӋn bӣi các hӑa tiӃt ± theo Tӯ ÿiӇn tiӃng ViӋt thì hӑa tiӃt là
hình vҿ ÿã ÿѭӧc cách ÿiӋu hóa, dùng ÿӇ trang trí. Ví dө nhѭ cNJng vӟi chiӃc ҩm trà
SVTH: Trҫn Văn Nhӵt
re
at
or
.c
om
re
at
or
.c
om
Luұn văn tӕt nghiӋp: Bҧo hӝ kiӇu dáng công nghiӋp theo quy ÿӏnh cӫa pháp luұt ViӋt nam
lên sҧn phҭm. Ĉӕi vӟi loҥi kiӇu dáng này, bӅ ngoài sҧn phҭm ÿѭӧc nhұn biӃt thông
FC
FC
qua dáng vҿ, hình thù bên ngoài và màu sҳc ÿѭӧc dùng ÿӇ trang trí. Ví dө nhѭ cNJng
cái ҩm trà nói trên, nhѭng trong trѭӡng hӧp này, kiӇu dáng cӫa nó lҥi ÿѭӧc thӇ hiӋn
ar
tP
D
ar
tP
D
bӣi dáng vҿ cӫa nó và các màu sҳc ÿѭӧc dùng ÿӇ trang trí.
.S
m
.S
m
B͙n là, ki͋u dáng công nghi͏p là s k͇t hͫp cͯa hình dáng, h͕a ti͇t và màu
s̷c. Vӟi cách phân loҥi này khác vӟi các loҥi kiӇu dáng ÿѭӧc phân loҥi nêu ӣ phҫn
w
w
ht
tp
://
w
ht
tp
://
w
w
w
trên, theo cách phân loҥi này, kiӇu dáng công nghiӋp mang trong nó tҩt cҧ các yӃu
tӕ thӇ hiӋn nhѭ hình dáng, hӑa tiӃt và màu sҳc. NӃu có sӵ so sánh vӟi loҥi kiӇu dáng
trên thì chiӃc ҩm trà hình 2 ӣ ví dө trên giӡ lҥi ÿѭӧc thӇ hiӋn không chӍ bӣi hình
dáng, hình vҿ trang trí mà còn bӣi các màu sҳc nӳa. Có thӇ liên hӋ vӟi thӵc tiӉn,
hiӋn nay do sӵ phát triӇn xã hӝi nhanh cùng vӟi tӕc ÿӝ phát triӇn cӫa Khoa hӑc
công nghӋ ÿã làm cho nhu cҫu cӫa con ngѭӡi vӅ tính thҭm mӻ ngày càng tăng. Mһt
or
.c
om
khác, vӟi trình ÿӝ sáng tҥo, khҧ năng sҧn xuҩt công nghiӋp phát triӇn vѭӧt bұc, thì
loҥi kiӇu dáng này là loҥi kiӇu dáng ÿѭӧc sӱ dөng phә biӃn nhҩt. Bӣi vì, nó thӇ hiӋn
chӭc năng thҭm mӻ tӭc là các kiӇu dáng công nghiӋp phҧi có tính thҭm mӻ, có nhѭ
FC
re
at
thӃ thì mӟi làm hài lòng ngѭӡi mua hay ngѭӡi sӱ dөng sҧn phҭm mang kiӇu dáng
này. Và ÿây cNJng chính là chӭc năng quan trӑng nhҩt cӫa KDCN, vì nhӡ chính tính
D
năng thҭm mӻ sӁ mang lҥi giá trӏ kinh tӃ không nhӓ cho sҧn phҭm.
m
ar
tP
1.2.2. Chӭc năng kiӇu dáng công nghiӋp
Dӵa trên tiêu chí phân loҥi KDCN thì kiӇu dáng có nhӳng chӭc năng sau:
w
.S
Chͱc năng tẖm mͿ. Tӭc là các kiӇu dáng công nghiӋp phҧi có tính thҭm
://
w
w
mӻ làm hài lòng ngѭӡi mua hay ngѭӡi sӱ dөng sҧn phҭm mang kiӇu dáng ÿó. Ĉây
chính là chӭc năng quan trӑng nhҩt cӫa KDCN, vì khi ta nói ÿӃn kiӇu dáng là phҧi
ht
tp
nói ÿӃn vҿ ÿҽp bên ngoài, tính hҩp dүn ӣ khuôn hình, dáng vҿ bӅ ngoài cӫa sҧn
phҭm. Chúng ta khó có thӇ ÿánh giá ÿѭӧc lӧi ích kinh tӃ tӯ chӭc năng này.
Chͱc năng nâng cao ti͏n ích cͯa s̫n pẖm. Trên thӵc tӃ cho thҩy, thông
or
.c
or
.c
ÿó, khi sáng tҥo kiӇu dáng thì tác giҧ cNJng ÿӗng thӡi chú ý ÿӃn khía cҥnh sӱ dөng
tiӋn ích sҧn phҭm vӟi KDCN ÿѭӧc tҥo ra. Ví dө, mһc dù vӟi chiӃc ҩm trà, thì
at
re
D
FC
D
FC
re
at
KDCN cӫa nó trѭӟc hӃt phҧi hѭӟng ÿӃn khía cҥnh thҭm mӻ, tӭc là vҿ bӅ ngoài,
nhѭng nӃu nhѭ vҿ ÿҽp lҥi không có tính tiӋn ích, nghƭa là làm bҩt tiӋn trong sӱ dөng
tP
ar
ar
tP
sҧn phҭm thì KDCN ÿó sӁ không ÿѭӧc ÿánh giá cao, hay nói khác, tác giҧ cӫa nó
không mong muӕn nhѭ vұy. Chҷng hҥn ÿӇ tҥo ra mӝt dáng vҿ thұt ÿҽp và lҥ mҳt, tác
w
.S
m
w
.S
m
giҧ hҥ thҩp vòi ҩm lҥi, thì lúc sӱ dөng nѭӟc sӁ dӉ bӏ trào ra ӣ phía trên nҳp ҩm,
w
w
tp
://
-16-
ht
ht
tp
://
w
w
trong trѭӡng hӧp này nӃu sҧn phҭm ÿѭӧc ÿѭa ra thӏ trѭӡng khҧ năng tiêu thө thҩp.
CBHD: NguyӉn Thӏ Ngӑc TuyӅn
om
om
thѭӡng cùng vӟi sӵ sáng tҥo KDCN hѭӟng ÿӃn tính thҭm mӻ thì, tác giҧ cNJng ÿӗng
thӡi quan tâm ÿӃn khía cҥnh khҧ năng tiӋn dөng trong viӋc sӱ dөng sҧn phҭm. Do
SVTH: Trҫn Văn Nhӵt
re
at
or
.c
om
re
at
or
.c
om
Luұn văn tӕt nghiӋp: Bҧo hӝ kiӇu dáng công nghiӋp theo quy ÿӏnh cӫa pháp luұt ViӋt nam
Chͱc năng phân bi͏t các s̫n pẖm cùng lo̩i. Rõ ràng vӟi nhӳng sҧn
FC
FC
phҭm cùng có tính năng sӱ dөng thì dáng vҿ bên ngoài chính là cѫ sӣ quan trӑng
giúp cho chúng ta (khách hàng) có thӇ phân biӋt sҧn phҭm
ar
tP
D
ar
tP
D
này vӟi sҧn phҭm khác. Ví dө có thӇ xem hình 3 bên phҧi,
mөc ÿích ÿӇ minh hӑa cho chӭc năng phân biӋt vӟi sҧn
.S
m
w
ht
tp
://
w
ht
tp
://
w
w
w
Wonderfarm cӫa Công ty Interfood (Ĉӗng Nai) ÿã ÿăng
ký ÿӝc quyӅn kiӇu dáng công nghiӋp vӟi nѭӟc giҧi khát
w
.S
m
phҭm cùng loҥi, ÿây là hai loҥi nѭӟc giҧi khát
Wintermelon ÿã vi phҥm vӅ quyӅn sӣ hӳu kiӇu dáng. Khi
nhìn vào hình 3 trên ta dӉ dàng nhұn thҩy rҵng, giӳa lon bí
ÿao
Hình 3
mang nhãn hiӋu wonderfarm vӟi lon mang nhãn hiӋu wintermelon thì khi ÿó ngѭӡi
tiêu dùng sӁ dӉ dàng phân biӋt ÿâu là sҧn phҭm wonderfood cӫa công ty Interfood
or
.c
om
và lúc ÿó sӁ loҥi ÿѭӧc ngay sҧn phҭm ÿã vi phҥm. ĈiӇm phân biӋt giӳa hai kiӇu
dáng trên nhӡ có sӵ khác biӋt nhau cѫ bҧn vӅ dáng vҿ bên ngoài, và nhӡ chính chӭc
năng này giúp cho ngѭӡi tiêu dùng phân biӋt ÿѭӧc hai sҧn phҭm cùng loҥi.
m
ar
tP
D
FC
re
at
1.3. Mӕi quan hӋ giӳa kiӇu dáng công nghiӋp vӟi nhãn hiӋu và ÿӕi tѭӧng cӫa
quyӅn tác giҧ
Khi chúng ta phân tách mӝt cách rõ ràng các loҥi tài sҧn trí tuӋ ÿӇ bҧo hӝ và
tӯ ÿó thiӃt lұp tӯng cѫ chӃ bҧo hӝ riêng lӁ cho mӛi ÿӕi tѭӧng thì sӁ phát sinh vҩn ÿӅ
là thӵc tӃ không phҧi lúc nào cNJng có thӇ phân ÿӏnh rõ ràng tӯng loҥi ÿӕi tѭӧng tài
://
w
w
w
.S
sҧn trí tuӋ nhѭ vұy, mà sӁ có nhӳng sӵ ÿan xen giӳa chúng. Pháp luұt ViӋt Nam
hiӋn hành chѭa ÿһt ra ÿѭӧc cѫ chӃ giҧi quyӃt vҩn ÿӅ này, ÿһt trong phҥm vi nghiên
cӭu vӅ KDCN, phҫn này sӁ tұp trung làm rõ và tìm kiӃm giҧi pháp xӱ lý sӵ tѭѫng
ht
tp
quan giӳa KDCN vӟi các ÿӕi tѭӧng SHTT khác.
KiӇu dáng công nghiӋp vӟi nhãn hiӋu. Khác vӟi nhãn hiӋu, pháp luұt
or
.c
or
.c
doanh cӫa ngѭӡi sӱ dөng nhãn hiӋu. Tuy nhiên, cNJng cҫn thҩy rҵng KDCN cNJng có
tác dөng ÿӇ phân biӋt mӝt sҧn phҭm này vӟi sҧn phҭm khác cùng loҥi, do ÿó mӝt
at
re
D
FC
D
FC
re
at
hình hӑa hay mүu mã có thӇ ÿѭӧc sӱ dөng nhѭ mӝt nhãn hiӋu hàng hàng hóa và
ÿѭӧc hѭӣng sӵ bҧo hӝ ÿӗng thӡi bӣi các ÿiӅu khoҧn pháp luұt bҧo hӝ KDCN và
tP
ar
ar
tP
nhãn hiӋu hàng hóa. Ví dө nhѭ bao bì cӫa Mì ăn liӅn VIFON, có thӇ ÿăng ký vӟi tѭ
cách là nhãn hiӋu hàng hóa, nhѭng cNJng có thӇ ÿăng ký bҧo hӝ vӟi danh nghƭa là
w
.S
m
-17-
tp
://
w
w
hӝ cӫa KDCN và nhãn hiӋu thì ÿӅu có khҧ năng ÿѭӧc bҧo hӝ bӣi các luұt này. Vҩn
ÿӅ là trong sӕ các ÿiӅu kiӋn ÿӇ ÿѭӧc bҧo hӝ, cҫn lѭu ý rҵng tính khác biӋt mà Luұt
ht
ht
tp
://
w
w
w
.S
m
KDCN. Trong nhӳng trѭӡng hӧp này, nӃu chúng ÿáp ӭng ÿѭӧc cҧ ÿiӅu kiӋn ÿӇ bҧo
CBHD: NguyӉn Thӏ Ngӑc TuyӅn
om
om
vӅ bҧo hӝ KDCN nhҵm mөc ÿích bҧo hӝ ³sӵ sáng tҥo´ ± là kӃt quҧ cӫa hoҥt ÿӝng
sáng tҥo do con ngѭӡi thӵc hiӋn, nhãn hiӋu bҧn thân nó không có tính sáng tҥo và
mөc ÿích trӵc tiӃp cӫa pháp luұt bҧo hӝ nhãn hiӋu là ÿҧm bҧo duy trì uy tín kinh
SVTH: Trҫn Văn Nhӵt
re
at
or
.c
om
re
at
or
.c
om
Luұn văn tӕt nghiӋp: Bҧo hӝ kiӇu dáng công nghiӋp theo quy ÿӏnh cӫa pháp luұt ViӋt nam
KDCN cӫa ViӋt Nam ÿòi hӓi là cho mӑi nhóm hàng hóa, trong khi ÿӕi vӟi nhãn
hiӋu thì chӍ áp dөng trong cùng nhóm hàng mà thôi.
FC
FC
KiӇu dáng công nghiӋp vӟi ÿӕi tѭӧng quyӅn tác giҧ. KDCN có mӕi
ar
tP
D
ar
tP
D
liên hӋ khá mұt thiӃt vӟi ÿӕi tѭӧng quyӅn tác giҧ ÿһc biӋt là ÿӕi vӟi tác phҭm tҥo
hình và tác phҭm mӻ thuұt ӭng dөng. NhiӅu khi mӝt ÿӕi tѭӧng vӯa ÿáp ӭng tiêu
.S
m
.S
m
chuҭn bҧo hӝ cӫa mӝt KDCN, vӯa ÿáp ӭng ÿѭӧc tiêu chuҭn bҧo hӝ quyӅn tác giҧ.
w
w
ht
tp
://
w
ht
tp
://
w
w
w
Tuy nhiên trong nhiӅu trѭӡng hӧp cNJng cҫn phҧi thұn trӑng ÿӇ không bӏ nhҫm lүn
rҵng vӟi mӝt ÿӕi tѭӧng cө thӇ có thӇ thӓa mãn cҧ hai cѫ chӃ bҧo hӝ: Luұt KDCN và
Luұt bҧn quyӅn.
Ví dө nhѭ Ông X sáng tҥo ra mӝt tác phҭm tҥo hình mӝt bӭc tѭӧng vӅ thҫn
Jӟt, tác phҭm này sӁ ÿѭӧc bҧo hӝ quyӅn tác giҧ. Vұy liӋu tác phҭm này có ÿѭӧc bҧo
hӝ dѭӟi danh nghƭa KDCN không? Câu trҧ lӡi còn tùy vào tӯng trѭӡng hӧp cө thӇ.
or
.c
om
Trong trѭӡng hӧp bình thѭӡng, nó sӁ không thӇ bҧo hӝ vӟi tѭ cách là KDCN, ngay
cҧ khi bӭc tѭӧng mүu mã ÿó ÿѭӧc tҥo ra hàng loҥt. Bӣi giá trӏ mà sҧn phҭm ÿó có
ÿѭӧc chӍ ÿѫn thuҫn là giá trӏ thҭm mӻ do kiӇu dáng bӭc tѭӧng mang lҥi, viӋc làm ra
FC
re
at
hàng loҥt bӭc tѭӧng chӍ ÿѭӧc coi là sӵ nhân bҧn tác phҭm. Tuy nhiên, nӃu nhѭ sӱ
dөng kiӇu dáng bӭc tѭӧng này vào viӋc tҥo ra sҧn phҭm mӝt loҥi ÿèn trang trí (gӗm
m
ar
tP
D
kiӇu dáng bӭc tѭӧng kӃt hӧp vӟi viӋc gҳn các loҥi bóng ÿèn lên ÿó) thì kiӇu dáng
bӭc tѭӧng sӁ ÿѭӧc bҧo hӝ vӟi tính chҩt là KDCN, bӣi vì lúc này sҧn phҭm không
chӍ có giá trӏ thҭm mӻ, mà còn có giá trӏ sӱ dөng (nhѭ mӝt chiӃc ÿèn).
://
w
w
w
.S
Khi các ÿӕi tѭӧng thӓa mãn các ÿiӅu kiӋn bҧo hӝ theo Luұt KDCN cNJng
hoàn toàn có thӇ ÿѭӧc bҧo hӝ theo Luұt bҧn quyӅn. Giҧ ÿӏnh mӝt kiӇu dáng cө thӇ
có các yӃu tӕ hay các ÿһc ÿiӇm, là cái ÿѭӧc bҧo hӝ bӣi cҧ hai luұt ± Luұt bҧn quyӅn
ht
tp
và Luұt KDCN- thì liӋu ngѭӡi sáng tҥo ra nó có thӇ yêu cҫu sӵ bҧo hӝ ÿӗng thӡi cҧ
hai luұt hay không? NӃu câu trҧ lӡi ӣ dҥng khҷng ÿӏnh thì sӵ bҧo hӝ là ÿӗng thӡi,
or
.c
or
.c
bҥi trong viӋc ÿăng ký kiӇu dáng cӫa mình thì vүn có thӇ ÿѭӧc bҧo hӝ cӫa Luұt bҧn
quyӅn, là sӵ bҧo hӝ có ÿѭӧc mà không phҧi theo bҩt cӭ thӫ tөc nào. Ngoài ra, còn
at
re
D
FC
D
FC
re
at
có nghƭa là, sau khi ÿã hӃt thӡi hҥn bҧo hӝ kiӇu dáng ÿã ÿѭӧc ÿăng ký thì kiӇu dáng
ÿó vүn ÿѭӧc bҧo hӝ theo Luұt bҧn quyӅn.
tP
ar
ar
tP
Trѭӟc hӃt, chúng ta cҫn phân biӋt khái niӋm ³ÿӗng thӡi´ (cumulation) vӟi
khái niӋm ³cùng tӗn tҥi´ (co ±existense). Sӵ cùng tòn tҥi cӫa viӋc bҧo hӝ có nghƭa
w
.S
m
-18-
tp
://
w
w
KDCN hoһc Luұt bҧn quyӅn. NӃu tác giҧ ÿã chӑn mӝt luұt này thì không thӇ viӋn
ÿӃn sӵ bҧo hӝ cӫa luұt kia. NӃu tác giҧ ÿã ÿăng ký KDCN thì khi hӃt hҥn bҧo hӝ
ht
ht
tp
://
w
w
w
.S
m
là ngѭӡi sáng tҥo ra kiӇu dáng (tӭc tác giҧ) có thӇ lӵa chӑn sӵ bҧo hӝ hoһc cӫa Luұt
CBHD: NguyӉn Thӏ Ngӑc TuyӅn
om
om
tӭc là ngѭӡi sáng tҥo ra kiӇu dáng (tӭc là tác giҧ) có thӇ viӋn dүn ÿӃn sӵ bҧo hӝ cӫa
mӝt trong hai luұt hay cҧ hai luұt cùng mӝt lúc, tùy theo ý cӫa mình. ĈiӅu này
cuungx có nghƭa là nӃu tác giҧ không nhұn ÿѭӧc sӵ bҧo hӝ cӫa Luұt KDCN do thҩt
SVTH: Trҫn Văn Nhӵt
re
at
or
.c
om
re
at
or
.c
om
Luұn văn tӕt nghiӋp: Bҧo hӝ kiӇu dáng công nghiӋp theo quy ÿӏnh cӫa pháp luұt ViӋt nam
không thӇ viӋn dүn ÿӃn sӵ bҧo hӝ cӫa Luұt bҧn quyӅn. ³HӋ thӕng bҧo hӝ ÿӗng thӡi
FC
FC
bӣi cҧ hai: Luұt KDCN và Luұt bҧn quyӅn có tҥi Pháp và Ĉӭc; còn hӋ thӕng cùng
tӗn tҥi có tҥi phҫn lӟn các nѭӟc khác.
ar
tP
D
ar
tP
D
Bҧo hӝ theo Luұt bҧn quyӅn và bҧo hӝ theo Luұt KDCN khác biӋt ӣ chӛ:
theo Luұt KDCN thì sӵ bҧo hӝ sӁ không ÿѭӧc thӵc hiӋn nӃu ngѭӡi sáng tҥo ra kiӇu
.S
m
.S
m
dáng (tӭc tác giҧ) không ÿăng ký KDCN ÿó trѭӟc khi công bӕ hay trѭӟc khi sӱ
w
w
ht
tp
://
w
ht
tp
://
w
w
w
dөng tҥi bҩt cӭ ÿâu, hay ít nhҩt là tҥi nѭӟc mà tác giҧ kiӇu dáng ÿó yêu cҫu bҧo hӝ.
Còn viӋc bҧo hӝ theo Luұt bҧn quyӅn ÿѭӧc thӵc hiӋn mà không phҧi tuân theo bҩt
kǤ thӫ tөc nào tҥi phҫn lӟn các nѭӟc ± viӋc ÿăng ký là không cҫn thiӃt. Nhìn chung,
Luұt KDCN bҧo hӝ kiӇu dáng trong mӝt khoҧng thӡi gian ngҳn (5, 10 hay 15
măm), còn Luұt bҧn quyӅn bҧo hӝ trong suӕt cuӝc ÿӡi tác giҧ và tiӃp tөc kéo dài
thêm 50 năm sau khi tác giҧ qua ÿӡi. Qua nhӳng phân tích vӅ mӕi quan hӋ giӳa
or
.c
om
KDCN vӟi ÿӕi tѭӧng cӫa quyӅn tác giҧ, theo ngѭӡi viӃt pháp luұt ViӋt Nam cҫn
quy ÿӏnh rõ hѫn vӅ cách xӱ lý vҩn ÿӅ này ÿӇ khi có sӵ viӋc xҧy ra sӁ dӉ dàng cho
các cѫ quan chӭc năng giҧi quyӃt. Cách tӕt nhҩt thiӃt nghƭ cNJng nên theo cѫ chӃ cӫa
FC
re
at
ÿa sӕ các nѭӟc, ÿó là cѫ chӃ ³cùng tӗn tҥi´.
1.4. Khái niӋm, nguyên tҳc, phѭѫng pháp bҧo hӝ kiӇu dáng công nghiӋp
m
ar
tP
D
1.4.1. Bҧo hӝ kiӇu dáng công nghiӋp là gì ?
Hình thӭc cӫa mӝt hӋ thӕng pháp lý bҧo hӝ kiӇu dáng công nghiӋp cNJng
giӕng nhѭ nhӳng quy ÿӏnh vӅ bҧo hӝ pháp lý cho tҩt cҧ các hình thӭc sӣ hӳu trí tuӋ,
://
w
w
w
.S
ÿòi hӓi phҧi có sӵ cân bҵng vӅ mһt lӧi ích. Mӝt mһt, cҫn phҧi có sӵ bҧo hӝ hӳu hiӋu
ÿӇ luұt pháp có thӇ thӵc hiӋn chӭc năng cӫa mình trong viӋc thúc ÿҭy nhӳng yӃu tӕ
kiӇu dáng trong sҧn xuҩt. Mһt khác cҫn ÿҧm bҧo rҵng luұt pháp không mӣ rӝng bҧo
ht
tp
hӝ mӝt cách không cҫn thiӃt ngoài nhӳng gì tҥo ra ÿӇ thúc ÿҭy cho hoҥt ÿӝng kiӇu
dáng, ÿӇ nhӳng trӣ ngҥi ÿӕi vӟi viӋc sӱ dөng tӵ do nhӳng kiӇu dáng có sҹn là ít
or
.c
or
.c
HiӋn nay, khái niӋm bҧo hӝ quyӅn sӣ hӳu KDCN nói riêng, quyӅn SHTT nói
chung ÿѭӧc sӱ dөng khá phә biӃn cҧ trong ngôn ngӳ luұt hӑc cNJng nhѭ trong ÿӡi
at
re
D
FC
D
FC
re
at
thѭӡng. Tuy nhiên, hiӇu ÿѭӧc khái niӋm bҧo hӝ quyӅn sӣ hӳu KDCN nhѭ thӃ nào
thì có rҩt nhiӅu quan ÿiӇm khác nhau vӅ cách ÿӏnh nghƭa này, nӃu hiӇu ӣ nghƭa rӝng
tP
ar
ar
tP
nhҩt thì bҧo hӝ quyӅn sӣ hӳu KDCN có nghƭa là sӵ bҧo hӝ cӫa nhà nѭӟc, cӫa xã hӝi
ÿӕi vӟi quyӅn sӣ hӳu KDCN. Có nghƭa là các hoҥt ÿӝng cӫa Nhà nѭӟc, cӫa chính
w
.S
m
-19-
tp
://
w
w
chӫ sӣ hӳu ÿӕi vӟi KDCN cӫa mình. NӃu hiӇu ӣ nghƭa hҽp hѫn, thì ÿó là các hoҥt
ÿӝng cӫa nhà nѭӟc nhҵm bҧo hӝ quyӅn sӣ hӳu hӧp pháp KDCN cӫa chӫ sӣ hӳu.
ht
ht
tp
://
w
w
w
.S
m
chӫ sӣ hӳu và cӫa toàn xã hӝi hѭӟng tӟi viӋc bҧo ÿҧm quyӅn sӣ hӳu hӧp pháp cӫa
CBHD: NguyӉn Thӏ Ngӑc TuyӅn
om
om
nhҩt. ViӋc thiӃt lұp sӵ cân bҵng này ÿòi hӓi sӵ cân nhҳc kӻ lѭӥng ÿӕi vӟi mӝt sӕ
vҩn ÿӅ, trong ÿó quan trӑng nhҩt là, ÿӏnh nghƭa vӅ ÿӕi tѭӧng, quyӅn cӫa chӫ sӣ hӳu
kiӇu dáng; thӡi hҥn hѭӣng quyӅn; phҥm vi quyӅn hҥn.
SVTH: Trҫn Văn Nhӵt
re
at
or
.c
om
re
at
or
.c
om
Luұn văn tӕt nghiӋp: Bҧo hӝ kiӇu dáng công nghiӋp theo quy ÿӏnh cӫa pháp luұt ViӋt nam
Trong phҥm nghiên cӭu cӫa ÿӅ tài này, tác giҧ nhìn nhұn bҧo hӝ quyӅn sӣ hӳu
FC
FC
KDCN theo nghƭa thӭ hai. Theo ÿó, bҧo hӝ quyӅn sӣ hӳu KDCN phҧi ÿѭӧc hiӇu
bao gӗm nhӳng khía cҥnh sau:
ar
tP
D
ar
tP
D
Mӝt là, Nhà nѭӟc quy ÿӏnh bҵng pháp luұt các nӝi dung nhѭ xác lұp quyӅn
sӣ hӳu KDCN, nӝi dung quyӅn sӣ hӳu KDCN. Ĉây chính là nhӳng quy ÿӏnh ghi
.S
m
.S
m
nhұn và bҧo ÿҧm cѫ sӣ pháp lý cho chӫ sӣ hӳu có thӇ thӵc hiӋn ÿѭӧc các quyӅn cӫa
w
w
ht
tp
://
w
ht
tp
://
w
w
w
mình ÿӕi vӟi KDCN;
Hai là, Nhà nѭӟc quy ÿӏnh các biӋn pháp pháp lý ÿӇ bҧo vӋ quyӅn và lӧi ích
hӧp pháp cӫa chӫ sӣ hӳu, ngѭӡi sӱ dөng hӧp pháp KDCN;
Ba là, Nhà nѭӟc tә chӭc, triӇn khai các hoҥt ÿӝng ÿӇ ÿҧm bҧo quyӅn và lӧi
ích hӧp pháp cӫa chӫ sӣ hӳu KDCN thӵc sӵ có ÿѭӧc trên thӵc tӃ, chӭ không phҧi là
trên giҩy tӡ. Theo tinh thҫn ÿó, rõ ràng bҧo hӝ quyӅn sӣ hӳu KDCN gӗn hai nӝi
or
.c
om
dung: xây dӵng pháp luұt vӅ quyӅn sӣ hӳu KDCN và thӵc thi pháp luұt vӅ quyӅn sӣ
hӳu KDCN. Cách hiӇu vӅ bҧo hӝ quyӅn sӣ hӳu KDCN này chính là cѫ sӣ ÿӇ ngѭӡi
viӃt làm rõ vҩn ÿӅ bҧo hӝ quyӅn sӣ hӳu KDCN ӣ ViӋt Nam xuyên suӕt nӝi dung
at
nghiên cӭu.
m
ar
tP
D
FC
re
1.4.2. Nguyên tҳc bҧo hӝ kiӇu dáng công nghiӋp theo pháp luұt ViӋt Nam
Theo tinh thҫn chung, Luұt Sӣ hӳu trí tuӋ vӅ nguyên tҳc chӍ bҧo hӝ cho các
ÿӕi tѭӧng SHTT khi chúng ÿáp ӭng ÿӫ các ÿiӅu kiӋn theo luұt ÿӏnh. ĈiӅu ÿó có
nghƭa là chӍ ÿѭӧc áp dөng cho KDCN khi chúng ÿã ÿѭӧc thӇ hiӋn dѭӟi mӝt hình
://
w
w
w
.S
thӭc vұt chҩt nhҩt ÿӏnh và ÿã ÿѭӧc ÿăng ký kiӇm tra bӣi mӝt cѫ quan chuyên môn
có thҭm quyӅn cӫa nhà nѭӟc trong lƭnh vӵc SHTT. Ngѭӧc lҥi, không chҩp nhұn và
tiӃn hành ÿăng ký xác lұp quyӅn sӣ hӳu bҧo hӝ cho mӝt kiӇu dáng khi KDCN ÿó
ht
tp
chӍ mӟi ÿѭӧc hình thành dѭӟi dҥng ý tѭӣng, ý tѭӣng ÿó còn chѭa thӇ hiӋn ӣ mӝt
hình thӭc vұt chҩt nhҩt ÿӏnh7. ViӋc chiӃm hӳu vұt chҩt mӝt ÿӕi tѭӧng thӇ hiӋn hoһc
or
.c
or
.c
các hoҥt ÿӝng liên quan ÿӃn các ÿӕi tѭӧng bҧo hӝ trong mӝt thӡi hҥn do luұt ÿӏnh.
Khi hӃt thӡi hҥn này (thӡi hҥn ÿѭӧc bҧo hӝ) thì các ÿӕi tѭӧng KDCN ÿѭӧc bҧo hӝ
at
re
D
FC
D
FC
re
at
sӁ ÿi vào công chúng. Sӣ dƭ các nhà làm nhà lұp pháp ÿһt ra nguyên tҳc này là vì
ÿҧm bҧo cho giӳa lӧi ích cá nhân gҳn liӅn vӟi lӧi ích tұp thӇ (hay cӝng ÿӗng xã hӝi)
tP
ar
w
.S
m
w
-20-
tp
://
CBHD: NguyӉn Thӏ Ngӑc TuyӅn
w
NguyӉn Phan Khôi, bài gi̫ng pháp lu̵t SHTT, Khoa luұt, Trѭӡng Ĉҥi Hӑc cҫn thѫ, 2009
ht
ht
tp
://
w
w
w
.S
m
ar
tP
và nguyên tҳc này ÿѭӧc thӇ hiӋn nguyên tҳc nhҩt quán và xuyên suӕt trong các luұt
lӋ bҧo hӝ quyӅn sӣ hӳu trí tuӋ.
7
om
om
chӭa ÿӵng các ÿӕi tѭӧng Sӣ hӳu trí tuӋ không ÿӗng nghƭa vӟi viӋc ÿѭӧc bҧo hӝ
quyӅn sӣ hӳu trí tuӋ. Nguyên tҳc viӋc bҧo hӝ quyӅn sӣ hӳu trí tuӋ phҧi có thӡi hҥn.
Các chӫ thӇ có quyӅn sӁ ÿѭӧc pháp luұt bҧo hӝ dѭӟi hình thӭc ÿӝc quyӅn kiӇm soát
SVTH: Trҫn Văn Nhӵt
re
at
or
.c
om
re
at
or
.c
om
Luұn văn tӕt nghiӋp: Bҧo hӝ kiӇu dáng công nghiӋp theo quy ÿӏnh cӫa pháp luұt ViӋt nam
Dѭӟi sӵ phát triӇn cӫa Khoa hӑc và công nghӋ trên thӃ giӟi hiӋn nay các cá
FC
FC
nhân, các tә chӭc trong xã hӝi ÿã không ngӯng sáng tҥo cho ra ÿӡi nhiӅu sҧn phҭm
công nghiӋp có kiӇu dáng mang lҥi hiӋu quҧ nhҩt ÿӏnh ÿӗng thӡi chúng ta ÿang ÿӕi
ar
tP
D
ar
tP
D
mһt vӟi nhӳng thách thӭc mӟi trѭӟc thӵc trҥng vi phҥm quyӅn SHCN nói chung và
kiӇu dáng nói riêng ngày mӝt xu hѭӟng gia tăng. Nhѭ vұy ÿӇ ngăn chһn thӵc trҥng
.S
m
.S
m
trên, trѭӟc hӃt chӫ sӣ hӳu hoһc tác giҧ kiӇu dáng lӵa chӑn cách thӭc bҧo hӝ luôn
w
w
ht
tp
://
w
ht
tp
://
w
w
w
ÿѭӧc tác giҧ hoһc chӫ sӣ hӳu quan tâm tӟi. Bӣi lӁ ÿiӅu này có liên quan ÿӃn quyӅn
và lӧi ích cho chӫ sӣ hӳu hoһc tác giҧ tҥo ra kiӇu dáng. Trên thӵc tӃ các tә chӭc, cá
nhân (tác giҧ hoһc chӫ sӣ hӳu kiӇu dáng) thѭӡng ÿѭӧc lӵa chӑn mӝt trong hai
phѭѫng pháp ÿӇ bҧo hӝ cho quyӅn sӣ hӳu kiӇu dáng cӫa mình: mӝt là, thӵc hiӋn
quyӅn tӵ bҧo vӋ (nghƭa là tӵ chӫ sӣ hӳu văn bҵng cҩt giӳ nhӳng thông tin liên quan
ÿӃn kiӇu dáng); hai là, ngѭӧc lҥi vӟi lӵa chӑn trên nӃu nhѭ chӫ sӣ hӳu hoһc tác giҧ
or
.c
om
không muӕn thӵc hiӋn quyӅn tӵ bҧo hӝ thì khi ÿó hӑ có thӇ tìm ÿӃn cѫ quan có
thҭm quyӅn Nhà nѭӟc ÿӇ ÿăng ký bҧo hӝ ÿӇ cҩp Bҵng ÿӝc quyӅn vӅ KDCN. Trong
hai phѭѫng pháp trên thì cho dù chӫ sӣ hӳu lӵa cho theo phѭѫng pháp nào ÿi chăn
FC
re
at
thì mӛi phѭѫng pháp ÿӅu có hҥn chӃ. ĈiӅu quan trӑng chӫ sӣ hay tác giҧ tҥo ra kiӇu
dáng có ý thӭc nhѭ thӃ nào trong viӋc bҧo hӝ cho kiӇu dáng cӫa mình. ĈӇ hiӇu rõ
D
hai phѭѫng pháp này ÿѭӧc phân tích ӣ phҫn dѭӟi ÿây.
m
ar
tP
1.4.3. Phѭѫng pháp bҧo hӝ quyӅn sӣ hӳu ÿӕi vӟi kiӇu dáng công nghiӋp
Thc hi͏n quy͉n t b̫o v͏ là quyӅn cӫa chӫ sӣ hӳu quyӅn sӣ hӳu kiӇu
://
w
w
w
.S
dáng sӱ dөng các biӋn pháp khác nhau ÿӇ bҧo vӋ quyӅn sӣ hӳu kiӇu dáng cӫa mình
chҷng hҥn nhѭ: áp dөng biӋn pháp công nghӋ nhҵm ngăn ngӯa hành vi xâm phҥm
quyӅn sӣ hӳu công nghiӋp; ÿѭa các thông tin chӍ dүn vӅ căn cӭ phát sinh, Văn Bҵng
ht
tp
bҧo hӝ, chӫ sӣ hӳu, phҥm vi bҧo hӝ, thӡi hҥn bҧo hӝ và các thông tin khác nhau vӅ
quyӅn sӣ hӳu kiӇu dáng lên sҧn phҭm, phѭѫng tiӋn dӏch vө nhҵm thông báo rҵng
or
.c
or
.c
cѫ quan nhà nѭӟc có thҭm quyӅn xӱ lý hành vi xâm phҥm quyӅn sӣ hӳu công
nghiӋp; khӣi kiӋn ra Tòa án hoһc Trӑng tài ÿӇ bҧo vӋ quyӅn và lӧi ích chính ÿáng
at
re
D
FC
D
FC
re
at
cho mình. Luұt Sӣ hӳu trí tuӋ năm 2005 cNJng quy ÿӏnh khá rõ các quyӅn mà chӫ thӇ
quyӅn sӣ hӳu trí tuӋ ÿѭӧc phép tiӃn hành nhҵm bҧo vӋ quyӅn và lӧi ích hӧp pháp
tP
ar
ar
tP
cho chӫ sӣ hӳu hoһc tác giҧ tҥo ra kiӇu dáng, ÿӗng thӡi chӍ rõ ÿӅ cao vai trò chӫ
ÿӝng cӫa chӫ thӇ quyӅn sӣ hӳu trong viӋc bҧo vӋ quyӅn sӣ kiӇu dáng cӫa mình.
w
.S
m
-21-
tp
://
w
w
kiӇu dáng cӫa mình thѭӡng thì ÿiӅu này là có thӇ ÿѭӧc chҷng hҥn nhѭ viӋc giӳ bí
mұt thông tin vӅ KDCN, viӋc làm này mang lҥi nhӳng lӧi ích nhҩt ÿӏnh cho chӫ sӣ
ht
ht
tp
://
w
w
w
.S
m
Thӵc tiӉn các tә chӭc, cá nhân sӱ dөng quyӅn ÿó bҵng cách tӵ mình bҧo hӝ cho
CBHD: NguyӉn Thӏ Ngӑc TuyӅn
om
om
sҧn phҭm là ÿӕi tѭӧng quyӅn sӣ hӳu kiӇu dáng ÿang ÿѭӧc bҧo hӝ và khuyӃn cáo
ngѭӡi khác không ÿѭӧc xâm phҥm; sӱ dөng phѭѫng tiӋn hoһc áp dөng biӋn pháp kӻ
thuұt nhҵm ÿánh dҩu, nhұn biӃt, phân biӋt, bҧo vӋ sҧn phҭm ÿѭӧc bҧo hӝ; yêu cҫu
SVTH: Trҫn Văn Nhӵt
re
at
or
.c
om
re
at
or
.c
om
Luұn văn tӕt nghiӋp: Bҧo hӝ kiӇu dáng công nghiӋp theo quy ÿӏnh cӫa pháp luұt ViӋt nam
hӳu kiӇu dáng nhѭ: viӋc bҧo hӝ không bӏ hҥn chӃ vӅ mһt thӡi gian (thӡi gian này có
FC
FC
thӇ kéo dài hѫn 15 năm so vӟi thӡi gian luұt ÿӏnh). Tuy nhiên, phѭѫng pháp này có
hҥn chӃ nhҩt ÿӏnh nhѭ viӋc giӳ thông tin cách tҥo ra kiӇu dáng là ÿiӅu khó có thӇ
ar
tP
D
ar
tP
D
thӵc hiӋn ÿѭӧc, ÿһc biӋt hѫn là cҩt giӳ thông tin trong thӡi gian dài. Vҩn ÿӅ sӁ khác
ÿi nӃu giҧ ÿӏnh rҵng các thông tin vӅ kiӇu dáng chѭa ÿѭӧc ÿăng ký bҧo hӝ ÿã bӏ bӝc
.S
m
.S
m
lӝ và bӏ sao chép thì ÿӃn lúc này chӫ sӣ hӳu hoһc tác giҧ cӫa KDCN có thӇ mҩt ÿi
w
w
ht
tp
://
w
ht
tp
://
w
w
w
nhӳng quyӅn nhѭ quyӅn ÿӏnh ÿoҥt ÿӕi vӟi kiӇu dáng mà pháp luұt trao cho chӫ sӣ
hӳu (nӃu nhѭ chӫ sӣ hӳu có ÿăng ký bҧo hӝ). Cuӕi cùng vӟi giҧ ÿӏnh rҵng có mӝt
chӫ thӇ nào ÿó vô tình hoһc cӕ ý sao chép và vì nhӳng lý do khác ÿã nӝp ÿѫn ÿăng
ký bҧo hӝ cho KDCN tѭѫng tӵ hoһc trùng vӟi KDCN ÿó thì, lúc ÿó quyӅn và lӧi ích
cӫa chӫ sӣ hӳu (không ÿăng ký bҧo hӝ) là không thӇ thӵc hiӋn ÿѭӧc.
N͡p ÿ˯n ÿăng ký xác l̵p quy͉n sͧ hͷu ki͋u dáng công nghi͏p. NӃu chӫ
or
.c
om
sӣ hӳu kiӇu dáng lӵa chӑn bҧo hӝ theo phѭѫng pháp này thì theo quy ÿӏnh cӫa pháp
luұt Luұt SHTT thì chӫ sӣ hӳu KDCN có quyӅn ÿӃn cѫ quan Nhà nѭӟc có thҭm
quyӅn ÿӇ ÿăng ký xác lұp quyӅn sӣ hӳu cҩp ÿӇ ÿѭӧc cҩp bҵng ÿӝc quyӅn KDCN.
FC
re
at
Xét vӅ góc ÿӝ lӧi ích kinh tӃ khi so sánh hai phѭѫng pháp trên, ta có thӇ khҷng ÿӏnh
rҵng, phѭѫng pháp bҧo hӝ bҵng cách nӝp ÿѫn ÿăng ký xác lұp quyӅn sӣ hӳu ÿӇ
m
ar
tP
D
ÿѭӧc cҩp bҵng ÿӝc quyӅn sӁ có nhiӅu ѭu ÿiӇm hѫn so vӟi phѭѫng pháp tӵ thӵc hiӋn
quyӅn bҧo vӋ. Bӣi lӧi ích lӟn nhҩt cӫa phѭѫng pháp nӝp ÿѫn ÿăng ký xác lұp quyӅn
sӣ hӳu ÿӕi vӟi KDCN là chӫ sӣ hӳu KDCN ÿã ÿăng ký, Nhà nѭӟc sӁ bҧo ÿҧm
://
w
w
w
.S
quyӅn và lӧi ích cho chӫ sӣ hӳu ÿã ÿѭӧc cҩp bҵng ÿӝc quyӅn chҷng hҥn nhѭ: chӫ sӣ
hӳu kiӇu dáng ÿó ÿѭӧc sҧn xuҩt, lѭu thông sҧn phҭm ÿѭӧc Nhà nѭӟc bҧo hӝ.
Ngoài ra, khi có hành vi vi phҥm hӧp ÿӗng xҧy ra chӫ sӣ hӳu hoһc tác giҧ
ht
tp
tҥo ra KDCN có quyӅn yêu cҫu bên gây ra thiӋt hҥi bӗi thѭӡng thiӋt hҥi hoһc áp
dөng các chӃ tài theo quy ÿӏnh cӫa pháp luұt ÿӇ bҧo vӋ quyӅn lӧi cho bên bӏ thiӋt
or
.c
or
.c
hӃt 5 năm kӇ tӯ ngày nӝp ÿѫn, khi hӃt thӡi hҥn này chӫ sӣ hӳu có thӇ gia hҥn thêm
2 lҫn, vӟi ÿiӅu kiӋn mӛi lҫn gia hҥn ÿѭӧc kéo dài thêm 5 năm. Sau thӡi hҥn bҧo hӝ
at
re
D
FC
D
FC
re
at
trên thì quyӅn sӣ hӳu kiӇu dáng ÿó ÿi vào công chúng và trӣ thành quyӅn sӣ hӳu
chung cӫa toàn xã hӝi và cӝng ÿӗng. Phҥm vi, nӝi dung, thӡi hҥn bҧo hӝ quyӅn ÿӕi
tP
ar
ar
tP
vӟi KDCN ÿѭӧc xác ÿӏnh cө thӇ trong Văn Bҵng bҧo hӝ ÿѭӧc cҩp. Hay nói cách
khác ÿi, quyӅn ÿӝc quyӅn sӣ hӳu ÿӕi vӟi KDCN có ÿѭӧc hay mҩt ÿi còn phө thuӝc
w
.S
m
-22-
tp
://
w
w
nghƭa là quyӅn ÿӝc quyӅn sӣ hӳu ÿó phө thuӝc hoàn toàn vào ý chí chӫ quan cӫa
chӫ sӣ hӳu kiӇu dáng. Nói mӝt cách khác ÿi dù bҧo hӝ theo phѭѫng pháp nào ÿi nӳa
ht
ht
tp
://
w
w
w
.S
m
vào ³thiӋn chí´ cӫa tác giҧ hay chӫ sӣ hӳu tҥo ra kiӇu dáng, nói nhѭ vұy không có
CBHD: NguyӉn Thӏ Ngӑc TuyӅn
om
om
hҥi do lӛi cӫa bên kia gây ra. Chúng ta không thӇ nói rҵng phѭѫng pháp nӝp ÿѫn
ÿăng ký bҧo hӝ cho kiӇu dáng thì không thӇ không có hҥn chӃ nào. Bӣi theo quy
ÿӏnh cӫa pháp luұt bҵng ÿӝc quyӅn KDCN có hiӋu lӵc tӯ ngày cҩp và kéo dài ÿӃn
SVTH: Trҫn Văn Nhӵt
re
at
or
.c
om
re
at
or
.c
om
Luұn văn tӕt nghiӋp: Bҧo hӝ kiӇu dáng công nghiӋp theo quy ÿӏnh cӫa pháp luұt ViӋt nam
ÿiӅu quan trӑng nhҩt là lӵa chӑn phѭѫng pháp nào ÿӇ bҧo vӋ quyӅn sӣ hӳu cho kiӇu
FC
FC
dáng ÿó mang lҥi hiӋu quҧ an toàn nhҩt. Dù xem xét ӣ góc ÿӝ nào ÿia nӳa thì
phѭѫng pháp ÿăng ký xác lұp quyӅn sӣ hӳu ÿӇ ÿѭӧc cҩp bҵng ÿӝc quyӅn ÿӕi vӟi
ar
tP
D
ar
tP
D
kiӇu dáng công nghiӋp sӁ mang lҥi kӃt quҧ tӕi ѭu nhҩt.
.S
m
.S
m
1.5. Sӵ cҫn thiӃt bҧo hӝ quyӅn sӣ hӳu kiӇu dáng công nghiӋp
KӇ tӯ khi con ngѭӡi bҳt ÿҫu sҧn xuҩt ra các công cө và ÿӗ dùng thì nghӋ
w
w
ht
tp
://
w
ht
tp
://
w
w
w
thuұt ÿã bҳt ÿҫu có ҧnh hѭӣng mҥnh và liên tөc tӟi phѭѫng thӭc là ra chúng. ³Vҿ
ÿҽp cӫa ÿӗ gӕm hay các tòa nhà cә xѭa là bҵng chӭng vӅ ҧnh hѭӣng này; nghӋ
thuұt có khҧ năng làm cho mӝt chiӃc cӕc uӕng nѭӟc hay mӝt nѫi trú ngө trӣ thành
vұt hҩp dүn có tính thҭm mӻ cao8.
Trѭӟc thӡi kǤ cѫ khí hóa và trѭӟc khi áp dөng các kӻ thuұt sҧn xuҩt theo dây
chuyӅn, phҫn lӟn nghӋ thuұt ÿѭӧc thӇ hiӋn trong mӛi sҧn phҭm cө thӇ ÿӅu mang
or
.c
om
tính chҩt cá biӋt theo nghƭa là nghӋ nhân, ngѭӡi sáng tҥo ra sҧn phҭm ÿѭӧc tӵ do, tҩt
nhiên là trong khuôn khә do tính tiӋn ích ÿһt ra, tҥo dáng cho sҧn phҭm theo quan
ÿiӇm cӫa mình vӅ cái ÿҽp. Tuy vұy, do thӏ hiӃu và sӣ thích theo mӕt cӫa ngѭӡi tiêu
FC
re
at
dùng và do ҧnh hѭӣng văn hóa mà nhà sҧn xuҩt làm ra hàng loҥt các sҧn phҭm có
hình dáng nhѭ nhau theo cùng mӝt kiӇu.
m
ar
tP
D
Cho tӟi cuӝc cách mҥng công nghiӋp, ÿã có nhiӅu thay ÿәi diӉn ra trong
phѭѫng thӭc hòa trӝn nghӋ thuұt vào các vұt dùng hӳu ích. KӇ tӯ ÿó, lҫn ÿҫu tiên
trong lӏch sӱ loài ngѭӡi, ngѭӡi ta ÿã bҳt ÿҫu có khҧ năng làm ra các vұt dөng vӟi sӕ
://
w
w
w
.S
lѭӧng lӟn thông qua viӋc sӱ dөng máy móc và sӭc mҥnh cӫa hѫi nѭӟc. Tuy vұy,
sҧn xuҩt hàng loҥt lҥi dӵa vào viӋc làm ra các sҧn phҭm giӕng nhau và ÿӇ có thӇ bán
ÿѭӧc các sҧn phҭm này thì chúng phҧi ÿáp ӭng ÿѭӧc các kǤ vӑng cӫa ngѭӡi tiêu
ht
tp
dùng không nhӳng vӅ tính tiӋn ích mà còn vӅ hình dáng bên ngoài sao cho phù hӧp
vӟi thӏ hiӃu cӫa ngѭӡi tiêu dùng.
or
.c
or
.c
ÿӏnh hѫn. Mӝt doanh nghiӋp có thӇ kiӃm lӡi qua viӋc nhanh chóng sҧn xuҩt ra sӕ
lѭӧng lӟn nhӳng sҧn phҭm có hình dáng bên ngoài hҩp dүn ÿӕi vӟi thӏ hiӃu cӫa
at
re
D
FC
D
FC
re
at
công chúng. Chính vi thӃ, kӇ tӯ khi bҳt ÿҫu cuӝc cách mҥng công nghiӋp, cҧ doanh
nghiӋp lүn Chính phӫ ngày càng càng chú ý hѫn tӟi viӋc tӕi ÿa hóa các khoҧn lӧi
tP
ar
ar
tP
mà hình dáng bên ngoài (KDCN) cӫa sҧn phҭm có thӇ ÿem lҥi cho cҧ doanh nghiӋp
lүn ngѭӡi tiêu dùng. ĈiӅu ÿó ÿòi hӓi cҫn phҧi có mӝt cѫ chӃ nhҵm vӯa ÿҧm bҧo
w
.S
m
8
-23-
tp
://
w
w
Japan Patent Office - Asia - Pacific Industrial Property Center (2000), Bҧo hӝ KDCN cҭm nang dành cho
doanh nhân, Tr.5
ht
ht
tp
://
w
w
w
.S
m
quyӅn lӧi cho doanh nghiӋp, cho tác giҧ cӫa KDCN, nhѭng cNJng ÿҧm bҧo quyӅn lӧi
CBHD: NguyӉn Thӏ Ngӑc TuyӅn
om
om
Do vұy, mà tҫm quan trӑng cӫa hình dáng bên ngoài cӫa sҧn phҭm không
giҧm ÿi cùng vӟi quá trình cѫ khí hóa sҧn xuҩt. Trái lҥi, giá trӏ tài chính cӫa hình
dáng bên ngoài cӫa sҧn phҭm trong viӋc lôi cuӕn khách hàng ngày càng ÿѭӧc khҷng
SVTH: Trҫn Văn Nhӵt
re
at
or
.c
om
re
at
or
.c
om
Luұn văn tӕt nghiӋp: Bҧo hӝ kiӇu dáng công nghiӋp theo quy ÿӏnh cӫa pháp luұt ViӋt nam
cӫa ngѭӡi tiêu dùng. Ĉó chính là cѫ sӣ, yêu cҫu cho sӵ ra ÿӡi pháp luұt bҧo hӝ
FC
FC
KDCN.
Trong thӡi ÿҥi phát triӇn cӫa nӅn kinh tӃ tri thӭc và hӝi nhұp kinh tӃ quӕc tӃ
ar
tP
D
ar
tP
D
hiӋn nay, quyӅn sӣ hӳu trí tuӋ nói chung, KDCN nói riêng ngày càng có vӏ trí vai
trò quan trӑng. Trong nӅn kinh tӃ tri thӭc, mһc dù các yӃu tӕ nhѭ tài nguyên thiên
.S
m
.S
m
nhiên, lao ÿӝng, vӕn,« vүn có vai trò quan trӑng nhѭng tri thӭc ÿã trӣ thành lӵc
w
w
ht
tp
://
w
ht
tp
://
w
w
w
lѭӧng vұt chҩt to lӟn, là nhân tӕ quyӃt ÿӏnh cӫa sҧn xuҩt. Các công trình nghiên cӭu
khoa hӑc, sáng chӃ, giҧi pháp hӳu ích, kiӇu dáng công nghiӋp,..., ÿã và ÿang là
nhӳng yӃu tӕ không thӇ thiӃu trong sӵ phát triӇn cӫa mӛi quӕc gia9. Các ÿӕi tѭӧng
sӣ hӳu công nghiӋp trong ÿó có KDCN là mӝt bӝ phұn cҩu thành quan trӑng trong
giao lѭu kinh tӃ - thѭѫng mҥi. ViӋc mӣ cӱa hӝi nhұp kinh tӃ, cùng vӟi làng sóng
toàn cҫu hóa nӅn kinh tӃ, các quan hӋ làm ăn buôn bán không chӍ còn giӟi hҥn trong
or
.c
om
lãnh thә cӫa tӯng nѭӟc mà ÿã ra khӓi biên giӟi quӕc gia. Vì vұy, không thӇ phӫ
nhұn vai trò cӫa quyӅn sӣ hӳu KDCN và cNJng nhѭ các tài sҧn sӣ hӳu trí tuӋ khác
ngày càng ÿóng vai trò quan trӑng hѫn bao giӡ hӃt nhѭ tăng cѭӡng sӭc cҥnh tranh
FC
re
at
giӳa các doanh nghiӋp, giӳa các nӅn kinh tӃ trong thӡi kǤ hӝi nhұp kinh tӃ quӕc tӃ.
Thêm vào ÿó, viӋc hӝi nhұp sâu hѫn vào các quá trình kinh tӃ quӕc tӃ ÿӕi vӟi
m
ar
tP
D
ViӋt Nam không ÿѫn giҧn chӍ ÿó là xu thӃ tҩt yӃu cӫa thӡi ÿҥi. Lӧi ích lâu dài cӫa
viӋc hӝi nhұp kinh tӃ quӕc tӃ là hӃt sӭc to lӟn. Vì vұy, viӋc tăng cѭӡng hӝi nhұp, nӛ
lӵc tӕi ÿa cho công cuӝc hӝi nhұp kinh tӃ quӕc tӃ ÿѭӧc xem là mӝt trong nhӳng
://
w
w
w
.S
nhiӋm vө chiӃn lѭӧc cҩp bách và có tҫm quan trӑng hàng ÿҫu cӫa Nhà nѭӟc ta. Là
mӝt bӝ phұn không thӇ tách rӡi cӫa thӃ giӟi, ViӋt Nam, trong sӵ phát triӇn cӫa mình
không thӇ không tính ÿӃn nhӳng chiӅu hѭӟng chung cӫa thӃ giӟi, cӫa thӡi ÿҥi theo
ht
tp
phѭѫng châm ³kӃt hӧp sӭc mҥnh dân tӝc vӟi sӭc mҥnh thӡi ÿҥi´. Theo tinh thҫn
này, tҥi Ĉҥi hӝi Ĉҧng toàn quӕc lҫn thӭ IX ÿã xác ÿӏnh: ³TiӃp tөc mӣ rӝng quan hӋ
or
.c
or
.c
mҥi ViӋt Nam ± Hoa kǤ, WTO10´ « Trong các thiӃt chӃ kinh tӃ quӕc tӃ mà ViӋt
Nam ÿã tham gia, ÿһc biӋt là ASEAN và WTO, pháp luұt bҧo hӝ quyӅn SHTT luôn
at
re
D
FC
D
FC
re
at
có vai trò ÿһc biӋt quan trӑng và giӳ vӏ trí trung tâm. Trong hӋ thӕng pháp luұt ViӋt
Nam cNJng nhѭ hӋ thӕng pháp luұt cӫa các nѭӟc, bҧo hӝ quyӅn SHTT cNJng ÿѭӧc coi
tP
ar
w
.S
m
w
.S
m
ar
tP
là mӝt chӃ ÿӏnh có tҫm quan trӑng hàng ÿҫu, trong ÿó có vҩn ÿӅ bҧo hӝ quyӅn sӣ
Tҥp chí Khoa hӑc ĈHQGHN, Kinh tӃ - Luұt, Sӕ 4, năm 2005
Ĉҧng Cӝng sҧn ViӋt Nam (2006), Văn kiӋn Ĉҥi hӝi ÿҥi biӇu toàn quӕc lҫn thӭ XX, Nxb. Chính trӏ quӕc
gia, Hà Nӝi, Tr.99
-24-
tp
://
w
w
10
ht
ht
tp
://
w
w
9
CBHD: NguyӉn Thӏ Ngӑc TuyӅn
om
om
kinh tӃ ÿӕi thoҥi theo hѭӟng ÿa phѭѫng hóa, ÿa dҥng hóa; chӫ ÿӝng hӝi nhұp kinh
tӃ quӕc tӃ theo lӝ trình phù hӧp vӟi ÿiӅu kiӋn nѭӟc ta và bҧo ÿҧm thӵc hiӋn nhӳng
cam kӃt trong quan hӋ song phѭѫng và ÿa phѭѫng nhѭ APEC, HiӋp ÿӏnh thѭѫng
SVTH: Trҫn Văn Nhӵt
re
at
or
.c
om
re
at
or
.c
om
Luұn văn tӕt nghiӋp: Bҧo hӝ kiӇu dáng công nghiӋp theo quy ÿӏnh cӫa pháp luұt ViӋt nam
hӳu công nghiӋp ÿӕi vӟi KDCN. Nói tóm lҥi, viӋc ÿăng ký xác lұp quyӅn sӣ hӳu
FC
FC
bҧo hӝ KDCN sӁ ÿem lҥi kӃt quҧ nhҩt ÿӏnh cho chӫ sӣ hӳu KDCN nhѭ:
Mӝt là, thông qua viӋc nӝp ÿѫn ÿăng ký bҧo hӝ KDCN tҥi cѫ quan có thҭm
ar
tP
D
ar
tP
D
quyӅn cӫa quӕc gia vӅ SHTT chӫ sӣ hӳu kiӇu dáng ÿѭӧc ÿӝc quyӅn sӱ dөng, ngăn
cҩm các hành vi sao chép. ĈiӅu này rҩt có ý nghƭa trong chiӃn lѭӧc hoҥt ÿӝng kinh
.S
m
.S
m
doanh cӫa doanh nghiӋp vì thông qua viӋc ÿăng ký xác lұp quyӅn sӣ hӳu kiӇu dáng
w
w
ht
tp
://
w
ht
tp
://
w
w
w
doanh nghiӋp nâng cao ÿѭӧc khҧ năng cҥnh tranh cho doanh nghiӋp cҥnh tranh vӟi
doanh nghiӋp khác có cùng thӏ phҫn trên thӏ trѭӡng hoһc thұm chí là doanh nghiӋp
kia có thӏ phҫn lӟn hѫn;
Hai là, viӋc ÿăng ký xác lұp quyӅn sӣ hӳu cho kiӇu dáng, qua ÿó góp phҫn
thu hӗi vӕn ÿã ÿҫu tѭ cho viӋc tҥo ra và quҧng cáo, tiӃp thӏ sҧn phҭm liên quan và
nhӡ ÿó tăng thêm lӧi nhuұn cho doanh nghiӋp;
or
.c
om
Ba là, kiӇu dáng công nghiӋp là tài sҧn kinh doanh làm tăng giá trӏ thѭѫng
mҥi và sҧn phҭm cӫa công ty, kiӇu dáng thành công bao nhiêu thì giá trӏ công ty
càng cao bҩy nhiêu;
FC
re
at
Bӕn là, kiӇu dáng công nghiӋp ÿang ÿѭӧc bҧo hӝ có thӇ ÿѭӧc cҩp li-xăng
hoһc bán cho ngѭӡi khác ÿӇ thu hӗi vӕn. Bҵng cách cҩp bҵng li-xăng ÿó doanh
D
nghiӋp có thӇ nhұn ÿѭӧc khoҧn tăng thêm tӯ viӋc chuyӇn giao quyӅn sӣ hӳu này;
tP
Năm là, thông qua viӋc ÿăng ký bҧo hӝ kiӇu dáng công nghiӋp khuyӃn khích các
w
w
.S
m
ar
doanh nghiӋp cҥnh tranh lành mҥnh và thѭѫng mҥi trung thӵc nhӡ ÿó tҥo ra các chӫng loҥi
sҧn phҭm phong phú, hҩp dүn vӅ thҧm mӻ. Vì kiӇu dáng công nghiӋp là loҥi tài sҧn dӉ lan
truyӅn, phә biӃn và cNJng là loҥi tài sҧn dӉ ÿánh cҳp, xâm hҥi nhҩt. Ĉây cNJng chính là lý do
om
or
.c
at
re
D
FC
tP
ar
w
.S
m
w
w
-25-
tp
://
CBHD: NguyӉn Thӏ Ngӑc TuyӅn
ht
ht
tp
://
w
w
w
.S
m
ar
tP
D
FC
re
at
or
.c
om
ht
tp
://
w
chӫ sӣ hӳu hӳu hoһc tác giҧ tҥo ra kiӇu dáng thӵc hiӋn quyӅn ÿăng ký ÿӇ bҧo hӝ cho kiӇu
dáng cӫa mình.
SVTH: Trҫn Văn Nhӵt
