LUẬN văn LUẬT HÀNH CHÍNH xử PHẠT VI PHẠM HÀNH CHÍNH TRONG LĨNH vực GIAN lận THƯƠNG mại ở nước TA HIỆN NAY

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (781.33 KB, 55 trang )

TRƯỜNG ĐẠI HỌC CẦN THƠ
KHOA LUẬT
BỘ MÔN LUẬT HÀNH CHÍNH


LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP
(KHÓA 34 ( 2008 – 2012)

ĐỀ TÀI
XỬ PHẠT VI PHẠM HÀNH CHÍNH TRONG LĨNH
VỰC GIAN LẬN THƯƠNG MẠI Ở NƯỚC TA HIỆN
NAY

Giảng viên hướng dẫn:

Sinh viên thực hiện:

Thầy Võ Duy Nam
BỘ MÔN LUẬT HÀNH CHÍNH

Phạm Thị Ánh Nguyệt
MSSV: 5086058
Lớp: LK0864A1

Cần Thơ, Tháng 05 Năm 2012

Đề tài: “ Xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực gian lận thương mại ở nước ta trong
giai đoạn hiện nay”

BẢNG NHẬN XÉT CỦA HỘI ĐỒNG BẢO VỆ LUẬN VĂN

...................................................................................................................................
...................................................................................................................................
...................................................................................................................................
...................................................................................................................................
...................................................................................................................................
...................................................................................................................................
...................................................................................................................................
...................................................................................................................................
...................................................................................................................................
...................................................................................................................................
...................................................................................................................................
...................................................................................................................................
...................................................................................................................................
...................................................................................................................................
...................................................................................................................................
...................................................................................................................................
...................................................................................................................................
...................................................................................................................................
...................................................................................................................................
...................................................................................................................................
...................................................................................................................................
...................................................................................................................................
...................................................................................................................................
...................................................................................................................................
...................................................................................................................................
...................................................................................................................................
...................................................................................................................................
...................................................................................................................................
...................................................................................................................................
...................................................................................................................................

1.2.2. Nguyên tắc xử phạt vi phạm hành chính .............................................................. 6
1.3. Xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực gian lận thương mại..................... …7
1.3.1 Khái niệm thương mại và đặc điểm của hoạt đông thương mại .......................... 7
1.3.1.1.Khái niệm thương mại ......................................................................................... 7
1.3.1.2. Đặc điểm của hoạt động thương mại . ................................................................ 8
1.3.2. Gian lận thương mại, mối quan hệ giữa buôn lậu và gian lận thương mại .......... 8
1.3.2.1. Khái niệm gian lận thương mại .......................................................................... 9
1.3.2.2. Mối quan hệ giữa buôn lậu và gian lận thương mại ........................................ 10
1.3.3. Khái niệm vi phạm hành chính trong lĩnh vực gian lận thương mại.................. 10
1.3.3.1. Khái niệm vi phạm hành chính trong lĩnh vực gian lận thương mại .............. 11
1.3.3.2. Nguyên tặc của việc xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực gian lận ..... 11
thương mại ..................................................................................................................... 11
1.3.3.3. Thẩm quyền của việc xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực gian ........ 11
lận thương mại ................................................................................................................ 11
1.3.3.4. Mục đích của việc xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực gian lận ........ 12
thương mại ...................................................................................................................... 12
1.3.4. Tác động của gian lận thương mại đến nền kinh tế xã hội ................................ 12
1.3.4.1 Tác động đến nền kinh tế quốc dân .................................................................. 12
1.3.4.2. Tác động đến văn hóa xã hội............................................................................ 13
1.3.4.3. Tác động đến trật tự an toàn xã hội ................................................................. 14
1.3.4.4. Tác động đến doanh nghiệp và người tiêu dùng ............................................. 15
1.3.4.5. Tác động đến quản lý của Nhà nước ............................................................... 16
1.4. Sự cần thiết phải xử lý hành chính trong lĩnh vực gian lận thương mại .............. 16
CBHD: Thầy Võ Duy Nam

SVTH: Phạm Thị Ánh Nguyệt

Đề tài: “ Xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực gian lận thương mại ở nước ta trong giai
đoạn hiện nay”

CHƯƠNG 2 .....................................................................................................18
THỰC TRẠNG VỀ HÀNH VI GIAN LẬN THƯƠNG MẠI VÀ XỬ ................ 18
PHẠT HÀNH CHÍNH TRONG LĨNH VỰC GIAN LẬN THƯƠNG MẠI ....... 18
2.1 Tình hình chung của cả nước .................................................................................. 18
2.2 Đối tượng tham gia hoạt động gian lận thương mại ............................................ 19
2.3 Các hình thức gian lận thương mại ...................................................................... 20
2.3.1 Gian lận thương mại trong lĩnh vực hàng giả, hàng nhái ................................... 21
2.3.2 Gian lận thương mại trong lĩnh vực khai báo không trung thực về mặt hàng .. 23
số lượng, chất lượng, giá trị chủng loại hàng hóa ........................................................ 23
2.3.3 Gian lận thương mại trong việc lợi dụng chính sách thuế của Nhà nước......... 23
2.3.4 Gian lận về giá ....................................................................................................... 25
2.3.4.1. Xử phạt đối với hành vi vi phạm quy định về bình ổn giá .............................. 25
2.3.4.2. Xử phạt đối với hành vi vi phạm về đăng ký, kê khai giá, tăng giá quá mức .27
2.3.5. Gian lận thương mại trong lĩnh vực in, phát hành, sử dụng và quản lý .......... 27
hóa đơn .......................................................................................................................... ..27
CHƯƠNG 3 ................................................................................................................. ..32
PHƯƠNG HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN BIỆN PHÁP XỬ……...…32
PHẠT HÀNH CHÍNH TRONG LĨNH VỰC GIAN LẬN THƯƠNG MẠI……..32
Ở NƯỚC TA HIỆN NAY ................................................................................... …….32
3.1. Dự báo tình trạng gian lận thương mại trong thời gian tới.................................. 32
3.2. Các giải pháp phòng chống vi phạm hành chính trong lĩnh vực gian lận .......... 34
thương mại. ..................................................................................................................... 34
3.2.1. Giải pháp về kinh tế - xã hội............................................................................. 34
3.2.2. Giải pháp hoàn thiện hệ thống pháp luật về đấu tranh .................................. ...35
chống gian lận thương mại ....................................................................................... ...35
3.2.2.2. Hoàn thiện pháp luật Hải quan ................................................................... ...36
3.2.2.3.Hoàn thiện pháp luật tố tụng hình sự quy định thẩm quyền điều tra...............37
của Hải quan .............................................................................................................. .37

3.2.3. Triển khai thực hiện công tác thu thập, xử lý thông tin nghiệp vụ Hải quan
có hiệu quả ............................................................................................................. 38
3.2.4. Nâng cao hiệu quả phối hợp trong hoạt động phòng chống buôn lậu và
gian lận thương mại ..................................................................................................... 39
CBHD: Thầy Võ Duy Nam

SVTH: Phạm Thị Ánh Nguyệt

Đề tài: “ Xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực gian lận thương mại ở nước ta trong giai
đoạn hiện nay”

3.2.5. Tăng cường trang bị cơ sở vật chất, phương tiện hỗ trợ cho hoạt động
chống buôn lậu và gian lận thương ........................................................................... 41
3.2.6. Tăng cường công tác giáo dục, tuyên truyền pháp luật cho quần chúng nhân..41
dân và cộng đồng doanh nghiệp ............................................................................. ...43
KẾT LUẬN ............................................................................................................... 45
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO .................................................. ………..47

CBHD: Thầy Võ Duy Nam

SVTH: Phạm Thị Ánh Nguyệt

Đề tài: “Xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực gian lận thương mại ở nước ta trong giai
đoạn hiện nay”

LỜI GIỚI THIỆU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Kinh tế thị trường và những đặc trưng của nó cũng như sự tự do kinh doanh,

trong kinh tế thị trường đã mở ra những điều kiện thuận lợi cho hoạt động kinh doanh,
thúc đẩy nền kinh tế phát triển, thúc đẩy quan hệ giao thương buôn bán giữa các quốc
gia phát triển một cách mạnh mẽ.
Việt Nam là một đất nước phát triển đi lên từ một nền kinh tế nghèo nàn lạc hậu,
cơ sở vật chất kỹ thuật yếu kém không đủ những điều kiện cần thiết cho nền kinh tế phát
triển. Trước tình hình đó Nhà nước ta đã chuyển hướng phát triển kinh tế, từ nền kinh tế
kế hoạch hóa tập trung sang nền kinh tế thị trường có sự quản lý điều tiết vĩ mô của Nhà
nước theo định hướng XHCN. Cơ chế kinh tế mở đã tạo ra những điều kiện thuận lợi cho
Việt Nam trong tiến trình hội nhập với các quốc gia trong khu vực và trên thế giới đồng
thời thúc đẩy nền kinh tế trong nước phát triển. Việt Nam có thể nhập máy móc trang
thiết bị, nguyên vật liệu, của nước ngoài kết hợp với các yếu tố năng lực sản xuất trong
nước để phát triển sản xuất và đáp ứng nhu cầu trong nước. Tuy nhiên do sản xuất trong
nước còn nhiều yếu kém các sản phẩm sản xuất phần nhiều có chất lượng thấp, giá thành
và chi phí cao, khả năng cạnh tranh của sản phẩm với hàng hoá của nước ngoài thấp do
vậy để bảo vệ sản xuất trong nước Nhà nước phải đặt ra hàng rào thuế quan. Mặt trái của
chính sách này là làm cho hiện tượng gian lận thương mại diễn ra một cách tràn lan ở
hầu hết các cửa khẩu, địa phương trong cả nước. Trước tình hình này ở nước ta đang đặt
ra những vấn đề hết sức nóng bỏng và phức tạp là ở đâu trên tuyến đường nào cũng có
hàng lậu, hàng giả, điều này gây ra những khó khăn và thiệt hại nghiêm trọng cho cả sản
xuất và tiêu dùng trong nước và điều quan trọng đặc ra ở đây là cần có biện pháp xử lý
như thế nào là thiết thực và hợp lý nhất. Nhận thức được tầm quan trọng của vấn đề này
trong quá trình phát triển nền kinh tế của đất nước cũng như sự nghiệp công nghiệp hóa
hiện đại hóa nên em quyết định chọn đề tài: “Xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh
vực gian lận thương mại ở nước ta ở nước ta hiện nay”.
2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu
Mục đích nghiên cứu của đề tài là làm sáng tỏ việc áp dụng các biện pháp hành
chính để xử phạt thực tiển vi phạm hành chính trong lĩnh vực gian lận thương mại ở
nước ta. Đồng thời chỉ ra những nguyên nhân và hạn chế của việc áp dụng các biện pháp
hành chính và từ đó tìm ra những giải pháp nhằm đảm bảo cho việc giải quyết các vụ
việc bằng biện pháp hành chính đạt hiểu quả một cách tốt nhất.


Phân tích một số vấn đề lý luận về việc xử phạt gian lận thương mại và các
căn cứ để áp dụng các biện pháp hành chính để giải quyết tình trạng gian lận thương mại.
1
CBHD: Thầy Võ Duy Nam

SVTH: Phạm Thị Ánh Nguyệt

Đề tài: “Xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực gian lận thương mại ở nước ta trong giai
đoạn hiện nay”



Phân tích làm sáng tỏ việc áp dụng các biện pháp hành chính về xử phạt

tình trạng gian lận thương mại trong những năm vừa qua, chỉ ra những hạn chế và kiến
nghị những giải pháp hoàn thiện, nâng cao hiệu quả trong việc xử phạt vi phạm hành
chính ở nước ta.
3. Đối tượng và phương pháp nghiên cứu

Đối tượng: Xử phạt gian lận thương mại trong quá trình phát triển kinh
tế xã hội của nước ta.

Phương pháp nghiên cứu
Luận văn được nghiên cứu trên cơ sở phương pháp luận của chủ nghĩa Mác - Lê Nin, tư
tưởng Hồ Chí Minh, đường lối của Đảng về xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ
nghĩa. Cụ thể là phương pháp duy vật biện chứng, duy vật lịch sử và các phương pháp
như: phương pháp phân tích, phương pháp so sánh, phương pháp thống kê, phương pháp
lịch sử cụ thể.

4. Bố cục luận văn
Ngoài phần mở đầu và kết luận, luận văn gồm có ba chương:
Chương 1: Cơ sở lý luận chung về vi phạm hành chính và xử phạt vi phạm hành
chính trong lĩnh vực gian lận thương mại.
Chương 2: Thực trạng về hành vi gian lận thương mại và xử phạt hành chính
trong lĩnh vực gian lận thương mại.
Chương 3: Phương hướng và giải pháp hoàn thiện biện pháp xử phạt hành chính
trong lĩnh vực gian lận thương mại ở nước ta trong giai đoạn hiện nay.

2
CBHD: Thầy Võ Duy Nam

SVTH: Phạm Thị Ánh Nguyệt

Đề tài: “Xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực gian lận thương mại ở nước ta trong giai
đoạn hiện nay”

CHƯƠNG 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN CHUNG VỀ VI PHẠM HÀNH CHÍNH VÀ XỬ PHẠT VI
PHẠM HÀNH CHÍNH TRONG LĨNH VỰC GIAN LẬN THƯƠNG MẠI
1.1 Khái niệm, đặc điểm của vi phạm hành chính
Từ lâu Đảng ta đã xác định Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là:
“Nhà nước của dân do dân và vì dân”, là một Nhà nước vì chính lợi ích của nhân dân mà
phục vụ. Và mục đích chính mà Nhà nước muốn là pháp luật mình ban hành được nhân
dân tôn trọng và chấp hành một cách nghiêm chỉnh, nhưng bên cạnh một số người luôn
tuân thủ và chấp hành pháp luật một cách nghiêm túc thì còn một số bộ phận khác luôn
tìm cách chống đối pháp luật, phá vở trật tự mà Nhà nước đặt ra gớp phần làm ảnh
hưởng không ích đến sự quản lý của Nhà nước, đến lợi ích của tập thể và cá nhân, Nhà
nước là người ban hành ra pháp luật và cũng là người đưa ra những biện pháp chế tài đủ

mạnh để kịp thời răng đe và những hành vi tiêu cực đó gọi là hành vi vi phạm pháp luật.
Cơ sở mà để Nhà nước có thể truy cứu trách nhiệm pháp lý đối với cá nhân, tổ chức khi
vi phạm pháp luật do đó việc đưa ra khái niệm thế nào là vi phạm pháp luật vừa có ý
nghĩa thực tiển và có ý nghĩa lý luận, gớp phần xác định được như thế nào là vi phạm
pháp luật để kịp thời có biện pháp xử lý. Vi phạm pháp luật có thể định nghĩa là: “ Vi
phạm pháp luật là hành vi hành động hoặc không hành động, trái pháp luật và có lỗi do
chủ thể có năng lực trách nhiệm pháp lý thực hiện, xâm hại đến các quan hệ xã hội được
pháp luật xã hội chủ nghĩa bảo vệ”, cốt lổi của một hành vi xem là vi phạm pháp luật đó
là hành vi gây nguy hiểm cho xã hội, có lỗi, và có năng lực trách nhiệm pháp lý. Dựa vào
những cơ sở lý luận trên ta có thể đưa ra quan niệm về vi phạm hành chính.
1.1.1. Vi phạm hành chính
Vi phạm hành chính là một loại vi phạm pháp luật xảy ra khá phổ biến trong đời
sống xã hội. Tuy mức độ nguy hiểm cho xã hội thấp hơn so với tội phạm hình sự
nhưng vi phạm hành chính đều là những hành vi gây thiệt hại cho lợi ích Nhà nước, tập
thể, lợi ích cá nhân cũng như lợi ích chung của toàn xã hội. Nếu như không được phát
hiện, ngăn chặn và xử lý kịp thời thì vi phạm hành chính sẽ là nguyên nhân dẫn đến
tình trạng phạm tội nảy sinh trên các lĩnh vực của đời sống xã hội. Để xác định rõ tính
chất và mức độ nguy hiểm cho xã hội của loại vi phạm này, đặc biệt là xác định ranh
giới giữa vi phạm hành chính và tội phạm, tạo cơ sở pháp lý cần thiết cho việc xử lý
cũng như đấu tranh, phòng chống một cách có hiệu quả đối với các vi phạm hành
chính, cần thiết phải đưa ra một định nghĩa chính thức về vi phạm hành chính như sau:
“Vi phạm hành chính là hành vi do cá nhân, tổ chức thực hiện một cách cố ý hoặc vô ý

3
CBHD: Thầy Võ Duy Nam

SVTH: Phạm Thị Ánh Nguyệt

Đề tài: “Xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực gian lận thương mại ở nước ta trong giai

đoạn hiện nay”

xâm phạm các quy tắc quản lý Nhà nước mà không phải là tội phạm và theo quy định
của pháp luật phải bị xử phạt hành chính”.
1.1.2.Đặc điểm của vi phạm hành chính
Chủ thể thực hiện hành vi này phải là tổ chức cá nhân có năng lực chịu trách
nhiệm hành chính theo quy định của pháp luật hành chính.
Tổ chức là chủ thể của vi phạm hành chính có thể là cơ quan Nhà nước, tổ chức
xã hội, tổ chức kinh tế, đơn vị vũ trang. Cá nhân của vi phạm hành chính phải là người
không mắc bệnh tâm thần hoặc mất khả năng nhận thức, khả năng điều khiển hành vi và
phải đúng độ tuổi do pháp luật quy định. Cá nhân và tổ chức nước ngoài cũng có thể là
chủ thể của vi phạm hành chính theo quy định của pháp luật Việt nam trừ trường hợp
Điều ước quốc tế mà Việt nam kí kết hoặc tham gia có quy định khác.
Hành vi mà tổ chức cá nhân thực hiện là hành vi trái pháp luật về quản lí
Nhà nước nghĩa là tổ chức cá nhân đó thực hiện hoặc hiện không đúng những yêu cầu
mà pháp luật về quản lí hành chính Nhà nước đề ra.
Hành vi vi phạm hành chính của tổ chức phải có lỗi, có thể là lỗi cố ý hoặc
vô ý Chủ thể thực hiện hành vi vi phạm hành chính trong trạng thái có đủ khả năng nhận
thức được hành vi đó là trái pháp luật hành chính nhưng vẩn cố ý thực hiện hoặc do quá
tự tin cẩu thả trong xử sự dẫn đến hành vi trái pháp luật về quản lý hành chính nhà nước
xảy ra. Đó chính là những hành vi phá vỡ trật tự quản lý hành chính nhà nước được ghi
nhận tại các quy phạm pháp luật hành chính Việt Nam. Thực hiện những hành vi mà
pháp luật ngăn cấm, không thực hiện những hành vi mà pháp luật buộc phải làm, hoặc
thực hiện vượt quá giới hạn cho phép đều là những hành vi trái pháp luật. Điều này cũng
cho thấy rằng, hành vi có xâm hại đến đâu, nhưng pháp luật không cấm, không bảo vệ
thì cũng không coi là vi phạm pháp luật hành chính Việt Nam. Tính trái pháp luật là dấu
hiệu không thể thiếu của hành vi vi phạm hành chính và là đặc điểm mang tính pháp lý
mà cơ quan Nhà nước có thẩm quyền khi áp dụng quy phạm pháp luật hành chính về xử
lý vi phạm hành chính phải chú ý. Vấn đề này đã được coi là nguyên tắc khi xử lý vi
phạm hành chính: Cá nhân, tổ chức chỉ bị xử lý vi phạm hành chính khi có hành vi vi

phạm hành chính do pháp luật quy định 1
Hành vi trái pháp luật về quản lý Nhà nước do tổ chức, cá nhân thực hiện
không phải là tội phạm nghĩa là hành vi này có mức độ gây nguy hiểm cho xã hội thấp
hơn tội phạm.
Đây là dấu hiệu quan trọng để phân biệt vi phạm hành chính với tội phạm. Để
đánh giá mức độ nguy hiểm của vi phạm hành chính phải căn cứ vào các yếu tố sau:
1

Khoản 2 Điều 3 Pháp lệnh xử lý vi phạm hành chính năm 2002, sửa đổi, bổ sung năm 2008.

4
CBHD: Thầy Võ Duy Nam

SVTH: Phạm Thị Ánh Nguyệt

Đề tài: “Xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực gian lận thương mại ở nước ta trong giai
đoạn hiện nay”

mức độ gây thiệt hại cho xã hội của hành vi, tính chất, mức độ lỗi, tầm quan trọng khác
của khách thể được bảo vệ, nhân thân người vi phạm. Không phải mọi quan hệ xã hội
đều có thể là khách thể của vi phạm hành chính, mà chỉ những quan hệ xã hội nào được
pháp luật hành chính bảo vệ bằng các biện pháp trách nhiệm hành chính. Những quan
hệ xã hội nào không được luật hành chính bảo vệ thì không trở thành khách thể của vi
phạm hành chính mà có thể là khách thể của tội phạm hoặc vi phạm pháp luật khác.
Tính chất và mức độ nguy hiểm cho xã hội của vi phạm hành chính là mức độ xâm hại
các quan hệ xã hội được pháp luật bảo vệ. Điều này đã được nêu trong định nghĩa vi
phạm hành chính và được quy định cụ thể như sau:“ Khi xem xét vụ việc vi phạm để
quyết định xử phạt, nếu xét thấy hành vi vi phạm có dấu hiệu tội phạm, thì người có
thẩm quyền phải chuyển ngay hồ sơ cho cơ quan tiến hành tố tụng hình sự có thẩm

quyền…” 2
Đa số các vi phạm hành chính có cấu thành hình thức, nghĩa là chỉ cần
xét đến hành vi xảy ra mà không cần tính đến hậu quả.
Hành vi trái pháp luật về quản lý Nhà nước do tổ chức, cá nhân thực hiện
phải được pháp luật hành chính quy định bị xử phạt hành chính. Chỉ có Quốc hội, Ủy
ban thường vụ Quốc hội và Chính phủ mới có quyền ban hành văn bản pháp luật quy
định về vi phạm hành chính và các biện pháp xử lí đối với vi phạm hành chính.
1.2 Xử phạt vi phạm hành chính
1.2.1 Khái niệm xử phạt vi phạm hành chính
Xử phạt vi phạm hành chính là hoạt động của các chủ thể có thẩm quyền, căn cứ
vào các quy định của pháp luật hiện hành về xử phạt vi phạm hành chính, quyết định
áp dụng các biện pháp xử phạt hành chính và các biện pháp cưỡng chế hành chính khác
trong trường hợp cần thiết, theo quy định của pháp luật đối với các tổ chức, cá nhân vi
phạm hành chính. Hoạt động xử phạt vi phạm hành chính có các đặc điểm sau:
- Xử phạt vi phạm hành chính được áp dụng đối với cá nhân, tổ chức vi phạm
hành chính theo quy định của pháp luật. Nói cách khác, vi phạm hành chính là cơ sở để
tiến hành hoạt động xử phạt vi phạm hành chính. Pháp lệnh xử lý vi phạm hành chính
và các Nghị định của Chính phủ quy định hành vi vi phạm hành chính, hình thức, biện
pháp xử phạt vi phạm hành chính áp dụng đối với tổ chức, cá nhân vi phạm hành chính
trong các lĩnh vực quản lý hành chính Nhà nước cụ thể là những cơ sở pháp lý quan
trọng để tiến hành xử phạt vi phạm hành chính;

Xử phạt hành chính được tiến hành bởi các chủ thể có thẩm quyền theo
quy định của pháp luật. Pháp lệnh xử phạt vi phạm hành chính và các văn bản có quy
2

Điều 62 Pháp lệnh xử phạt vi phạm hành chính năm 2002 sửa đổi, bổ sung năm 2008

5
CBHD: Thầy Võ Duy Nam

SVTH: Phạm Thị Ánh Nguyệt

Đề tài: “Xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực gian lận thương mại ở nước ta trong giai
đoạn hiện nay”

định về xử phạt vi phạm hành chính xác định cụ thể các chủ thể có thẩm quyền xử phạt
vi phạm hành chính, hình thức, mức độ xử phạt hành chính mà họ được phép áp dụng
đối với cá nhân, tổ chức vi phạm hành chính;


Xử phạt vi phạm hành chính được tiến hành theo những nguyên tắc, trình

tự thủ tục được quy định trong các văn bản pháp luật về xử phạt vi phạm hành chính do
các cơ quan Nhà nước có thẩm quyền ban hành;


Hoạt động xử phạt hành chính được tiến hành qua nhiều khâu, nhiều giai

đoạn nhưng kết quả của hoạt động xử phạt vi phạm hành chính phải được thể hiện bằng
các quyết định xử phạt hành chính, trong đó ghi nhận các hình thức, biện pháp xử phạt
áp dụng đối với tổ chức, cá nhân vi phạm hành chính;
Việc quyết định áp dụng các biện pháp xử phạt đó thể hiện sự trừng phạt
nghiêm khắc của Nhà nước đối với các tổ chức, cá nhân vi phạm hành chính, qua đó
giáo dục cho mọi người ý thức tuân thủ pháp luật hành chính nói riêng và pháp luật nói
chung.
Tóm lại, xử phạt vi phạm hành chính là biện pháp cưỡng chế nhà nước do cơ
quan nhà nước, người có thẩm quyền tiến hành, áp dụng các hình thức xử phạt đối với
cá nhân, tổ chức vi phạm hành chính theo thủ tục xử phạt hành chính do pháp luật quy

định.
1.2.2. Nguyên tắc xử phạt vi phạm hành chính
Khi tiến hành hoạt động xử phạt vi phạm hành chính, người có thẩm quyền xử
phạt vi phạm hành chính phải tuân thủ những nguyên tắc xử phạt đã được quy định
trong pháp lệnh xử phạt vi phạm hành chính. Theo Điều 3 Pháp lệnh xử phạt vi phạm
hành chính 2002 được sửa đổi bổ sung 2007, 2008 hoạt động xử phạt vi phạm hành
chính phải tuân thủ những nguyên tắc sau:

Mọi vi phạm hành chính phải được phát hiện kịp thời và phải bị đình chỉ
ngay. Việc xử lý vi phạm hành chính phải được tiến hành nhanh chóng, công minh,
triệt để; mọi hậu quả do vi phạm hành chính gây ra phải được khắc phục theo đúng quy
định của pháp luật.

Cá nhân, tổ chức chỉ bị xử phạt hành chính khi có vi phạm hành chính do
pháp luật quy định.
Cá nhân chỉ bị áp dụng các biện pháp xử lý hành chính khác nếu thuộc một
trong các đối tượng được quy định tại các điều 23, 24, 25, 26 và 27 của Pháp lệnh này.

Việc xử lý vi phạm hành chính phải do người có thẩm quyền tiến hành
theo đúng quy định của pháp luật.
6
CBHD: Thầy Võ Duy Nam

SVTH: Phạm Thị Ánh Nguyệt

Đề tài: “Xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực gian lận thương mại ở nước ta trong giai
đoạn hiện nay”



Một hành vi vi phạm hành chính chỉ bị xử phạt hành chính một lần.

Nhiều người cùng thực hiện một hành vi vi phạm hành chính thì mỗi người vi
phạm đều bị xử phạt.
Một người thực hiện nhiều hành vi vi phạm hành chính thì bị xử phạt về từng
hành vi vi phạm.

Việc xử lý vi phạm hành chính phải căn cứ vào tính chất, mức độ vi
phạm, nhân thân người vi phạm và những tình tiết giảm nhẹ, tăng nặng để quyết định
hình thức, biện pháp xử lý thích hợp.


Không xử lý vi phạm hành chính trong các trường hợp thuộc tình thế cấp

thiết, phòng vệ chính đáng, sự kiện bất ngờ hoặc vi phạm hành chính trong khi đang
mắc bệnh tâm thần hoặc các bệnh khác làm mất khả năng nhận thức hoặc khả năng
điều khiển hành vi của mình.
1.3. Xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực gian lận thương mại
1.3.1. Khái niệm thương mại và đặc điểm của hoạt động thương mại
1.3.1.1. Khái niệm thương mại
Ở Việt Nam thuật ngữ “thương mại” được sử dụng khá rộng rãi trong đời sống
xã hội và trong nhiều các văn bản quy phạm pháp luật, song cho đến nay chưa có định
nghĩa chính thức trong một đạo Luật Thương mại, bởi vì trên thực tế ở các nước trên
thế giới, khái niệm thương mại ngày càng được mở rộng ra với một nội hàm rộng lớn,
bao gồm tất cả các hoạt động nhằm mục đích tìm kiếm lợi nhuận.
Ở luật thương mại năm 1997 khái niệm thương mại mới chỉ được hiểu theo
nghĩa hẹp bao gồm 14 hành vi điều chỉnh các quan hệ mua bán hàng hoá và dịch vụ
liên quan trực tiếp đến mua bán hàng hoá. Thậm chí đối tượng của việc mua bán hàng
hoá cũng bị giới hạn ở các động sản, chủ yếu là các máy móc, thiết bị, nguyên liệu, vật

liệu phục vụ sản xuất, tiêu dùng, các động sản khác được lưu thông trên thị trường, nhà
ở dùng để kinh doanh dưới hình thức cho thuê, mua bán (Điều 5 Luật Thương mại
1997). Các bất động sản như nhà máy, công trình xây dựng (không phải là nhà ở), các
quyền tài sản như cổ phần, cổ phiếu, trái phiếu, các hành vi liên quan trực tiếp đến mua
bán hàng hoá như vận chuyển hàng, thanh toán tiền mua hàng qua hệ thống ngân
hàng… cũng không thuộc phạm vi điều chỉnh của Luật thương mại 1997.
Pháp lệnh trọng tài thương mại ra đời và có hiệu lực ngày 1/7/2003 nêu rõ:
“Hoạt động thương mại là việc thực hiện một hay nhiều hành vi thương mại của cá
nhân, tổ chức kinh doanh bao gồm mua bán hàng hóa, cung ứng dịch vụ, phân phối, đại
diện, đại lý thương mại, ký gửi, thuê, cho thuê, thuê mua, xây dựng, tư vấn, kỹ thuật,
đầu tư,tài chính, ngân hàng, bảo hiểm, thăm dò, khai thác, vận chuyển hàng hoá, hành
7
CBHD: Thầy Võ Duy Nam

SVTH: Phạm Thị Ánh Nguyệt

Đề tài: “Xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực gian lận thương mại ở nước ta trong giai
đoạn hiện nay”

khách bằng đường hàng không, đường biển, đường sắt, đường bộ và các hành vi
thương mại khác theo quy định của pháp luật”.
Phạm vi điều chỉnh trong luật thương mại 2005 là điều chỉnh các hoạt động
thương mại được hiểu là mục dích sinh lợi, bao gồm mua bán hàng hóa, cung ứng dịch
vụ, đầu tư, xúc tiến thương mại và các hoạt động khác, đã gớp phần mở rộng các hoạt
động thương mại không bị giới hạn trong 14 hành vi thương mại của luật thương mại
năm 1997. Như vậy theo nghĩa rộng thì khái niệm thương mại được định nghĩa là:
Thương mại là hoạt động trao đổi của cải, hàng hóa, dịch vụ, kiến thức, tiền tệ, giữa hai
hay nhiều đối tác và có thể nhận lại một giá trị nào đó bằng tiền thông qua giá cả hay
bằng hàng hóa, dịch vụ như trong hình thức thương mại hàng đổi hàng. Trong quá trình

này, người bán là người cung cấp của cải, hàng hóa, dịch vụ, cho người mua, đổi lại
người mua sẽ trả cho người bán một giá trị tương tương nào đó.
1.3.1.2. Đặc điểm của hoạt động thương mại
Điều 3, Khoản 1 Luật Thương mại đã định nghĩa: “Hoạt động thương mại là
việc thực hiện một hay nhiều hành vi thương mại của thương nhân, bao gồm việc mua
bán hàng hóa, cung ứng dịch vụ thương mại và các hoạt động xúc tiến thương mại
nhằm mục đích lợi nhuận hoặc thực hiện chính sách kinh tế - xã hội” 3. Như vậy hành
vi thương mại đã cấu thành nên hoạt động thương mại và hoạt động thương mại cũng
gắn liền với chủ thể là thương nhân. Có thể nói rằng hoạt động thương mại là một khái
niệm giản đơn, song phạm vi các hoạt động là rất rộng, nó bao gồm ba loại.

Hoạt động mua bán hàng hóa ở thị trường trong nước của thương nhân
Việt Nam và thương nhân nước ngoài.

Các dịch vụ thương mại như đại lý mua bán hàng hóa, gia công trong
thương mại, dịch vụ, giao nhận hàng hóa và một số dịch vụ khác.

Các hoạt động xúc tiến thương mại như: môi giới, quảng cáo, trưng bày
giới thiệu hàng hóa và một số hoạt động khác.
Thực tế, trong kinh tế hàng hoá nhiều thành phần, vận động theo cơ chế thị
trường, thương mại phát triển có những mặt tích cực nhưng bên cạnh đó có những mặt
tiêu cực. Vì mục tiêu lợi nhuận đã làm phát sinh tư tưởng sùng bái đồng tiền, chạy theo
cuộc sống giàu có mà không tôn trọng pháp luật, làm giàu bất chính, đó là tệ nạn “buôn
lậu và gian lận thương mại”. Từ lợi dụng cơ chế tự do buôn bán lưu thông hàng hoá,
một số người đã kinh doanh trái pháp luật, gian lận thương mại để kiếm lời. Tệ nạn
buôn lậu và gian lận thương mại là một nhược điểm rất lớn trong nền kinh tế thị
trường, nó bóp méo vai trò của thương mại đi ngược lại với bản chất của thương mại.
Điều 3, Khoản 1 Luật Thương mại 2005 đã được Quốc hội nước Cộng hòa xã hội Việt Nam khóa XI, kỳ hợp
thứ 7 thông qua ngày 14 tháng 6 năm 2005

3

8
CBHD: Thầy Võ Duy Nam

SVTH: Phạm Thị Ánh Nguyệt

Đề tài: “Xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực gian lận thương mại ở nước ta trong giai
đoạn hiện nay”

Thương mại có tác động tích cực đối với nền kinh tế, ngược lại tệ nạn buôn lậu và gian
lận thương mại lại tác động tiêu cực đối với nền kinh tế.Việc nghiên cứu xử lý vi phạm
hành chính trong lĩnh vực gian lận thương mại là hết sức cần thiết để biết được những
tác hại tiêu cực của nó, Do vậy, để công tác xử lý vi phạm hành chính có hiệu quả
trước hết phải có nhận thức đầy đủ như thế nào là gian lận thương mại
1.3.2. Gian lận thương mại, mối quan hệ giữa buôn lậu và gian lận thương mại
1.3.2.1. Khái niệm gian lận thương mại
Khái niệm gian lận thương mại gian lận thương mại là những hành vi dối trá,
mánh khoé, lừa lọc trong Thương mại nhằm mục đích thu được một khoản lợi bất
chính nào đó, mà lẽ ra những khoản lợi thu được này họ không được hưởng.
Ví dụ: Hàng xấu nói là hàng tốt để lừa người mua nhằm mục đích bán được
giá cao, bán được nhiều hàng. Hàng có thuế suất cao nhưng được chủ hàng che giấu,
ngụy trang và khai với cơ quan thuế là hàng có thuế suất thấp, hàng nhiều nhưng khai
báo là hàng ít để trốn một phần hoặc toàn bộ số tiền thuế phải nộp Nhà nước. Hành vi
gian lận này là chủ hàng bao gồm hoặc người mua, hoặc người bán, hoặc cả người mua
và người bán lừa dối cơ quan Nhà nước có trách nhiệm kiểm tra, kiểm soát hàng hoá.
Hàng cấm, hàng Nhà nước quản lý và hạn chế lưu thông nhưng được chủ hàng dùng thủ
đoạn qua mắt các cơ quan quản lý.
Như vậy, gian lận thương mại trước hết phải là hành vi gian lận nói chung,

nhưng hành vi gian lận này phải được thể hiện trong lĩnh vực Thương mại thông qua
đối tượng thể hiện là hàng hoá, dịch vụ. Chủ thể của những hành vi gian lận thương
mại là các chủ hàng, có thể là người mua, người bán, cũng có thể là cả người mua và
người bán. Mục đích của hành vi gian lận thương mại là nhằm thu lợi bất chính do
thực hiện trót lọt hành vi lừa đảo, dối trá.
Gian lận thương mại là một hiện tượng xã hội mang tính lịch sử vì chỉ khi có
sản xuất hàng hoá, khi các sản phẩm được mang ra trao đổi trên thị trường, có người
mua, người bán nhằm thực hiện phần giá trị được kết tinh trong hàng hoá thì gian lận.
thương mại cũng mới xuất hiện. Sản xuất hàng hoá ngày càng phát triển, thị
trường ngày càng mở rộng, các sản phẩm đưa ra trao đổi buôn bán trên thị trường ngày
càng nhiều, tính chất và chủng loại hàng hoá ngày càng đa dạng, phong phú, đa công
dụng thì gian lận thương mại cũng càng tinh vi, phức tạp và mang tính toàn cầu.
Gian lận thương mại ở Việt nam ta không phải là vấn đề mới, từ xa xưa ông
cha đã đúc kết hành vi gian lận thương mại thành câu: Buôn gian bán lận để chỉ những
mặt trái của việc buôn bán, để mọi người cảnh giác với thủ đoạn, mánh khoé, lừa dối
khách hàng của các gian thương. Ngày nay thực hiện công cuộc đổi mới của Đảng và
9
CBHD: Thầy Võ Duy Nam

SVTH: Phạm Thị Ánh Nguyệt

Đề tài: “Xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực gian lận thương mại ở nước ta trong giai
đoạn hiện nay”

Nhà nước, trong điều kiện thực tế của nước ta, Đảng ta đã khẳng định phải phát
triển nền kinh tế hàng hoá nhiều thành phần, vận động theo cơ chế thị trường có sự
quản lý của Nhà nước. Chấp nhận cơ chế thị trường, tất yếu phải chấp nhận cạnh
tranh. Cạnh tranh là sự đấu tranh giữa những người sản xuất và trao đổi hàng hoá nhằm
giành cho mình điều kiện sản xuất và điều kiện tiêu thụ hàng hoá có lợi nhất. Nguyên

nhân và động cơ của cạnh tranh là lợi nhuận. Trong cạnh tranh chắc chắn sẽ xuất hiện
những hình thức và thủ đoạn cạnh tranh tiêu cực, phi kinh tế. Đó là hành vi lẩn tránh sự
kiểm soát của Nhà nước như đầu cơ, gian lận thương mại, trốn thuế, buôn lậu, lừa đảo,
hối lộ, lấy cắp bí mật sản xuất, làm giảm uy tín của đối thủ cạnh tranh.
Nói như vậy để thấy rằng chấp nhận cơ chế thị trường ngoài những mặt tích
cực, năng động thu được, chúng ta phải chấp nhận những mặt trái của nó, trong đó có
vấn đề gian lận thương mại và hậu quả của gian lận thương mại tìm giải pháp quản lý,
ngăn chặn thích hợp, hiệu quả.
1.3.2.2. Mối quan hệ giữa buôn lậu và gian lận thương mại
Gian lận thương mại dù không phải là một tội danh trong Bộ luật hình sự, nhưng
các dấu hiệu đặc trưng của nó lại trùng hợp với tội buôn lậu và buôn lậu cũng bao gồm
gian lận thương mại.
Theo nghiên cứu khoa học về tội phạm thì gian lận thương mại thực chất là
những hành vi, thủ đoạn cụ thể để gian dối nhằm có được lãi suất cao trong kinh doanh,
buôn bán nói chung, nhưng nếu sự gian lận đó được thực hiện để nhằm buôn bán trái
phép qua biên giới thì đó chính là các hành vi trong mặt khách quan của tội buôn lậu.
Trong Bộ Luật hình sự của nước ta đã ghi nhận “tội buôn lậu 4, vận chuyển trái
phép hàng hoá qua biên giới.." 5, tổ chức Hải quan thế giới phân loại các hành vi gian
lận thương mại có hành vi như: buôn bán hàng cấm qua biên giới hoặc ra khỏi sự kiểm
soát của Hải quan, khai báo sai chủng loại hàng hoá, khai tăng, giảm giá trị hàng hoá....
Đây là những hành vi buôn bán gian lận trái pháp luật mang tính chất giống như buôn
lậu. Thuật ngữ buôn lậu từ trước đến nay được nhiều người biết đến hơn là gian lận
thương mại. Gian lận thương mại là thuật ngữ mới xuất hiện, bao gồm nhiều hành vi
gian lận, trái pháp luật hơn buôn lậu hay nói cách khác nội hàm của nó rộng hơn nội
hàm của buôn lậu. Vì vậy hai thuật ngữ này thường đi kèm với nhau: Buôn lậu và gian
lận thương mại.
1.3.3. Khái niệm vi phạm hành chính trong lĩnh vực gian lận thương mại
4
5

Điều 153, Bộ luật hình sụ năm 1999 được sửa đổi, bổ sung năm 2009
Điều 154, Bộ luật hình sụ năm 1999 được sửa đổi, bổ sung năm 2009

10
CBHD: Thầy Võ Duy Nam

SVTH: Phạm Thị Ánh Nguyệt

Đề tài: “Xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực gian lận thương mại ở nước ta trong giai
đoạn hiện nay”

1.3.3.1. Khái niệm vi phạm hành chính trong gian lận thương mại
Vi phạm hành chính trong lĩnh vực gian lận thương mại là những hành vi của cá
nhân, tổ chức vi phạm các quy định của pháp luật trong lĩnh vực gian lận thương mại
một cách cố ý hoặc vô ý mà không phải là tội phạm và theo quy định của pháp luật
phải bị xử phạt vi phạm hành chính, bao gồm:



Các hành vi gian lận về hàng giả, hàng nhái.
Các hành vi gian lận về giá.


Gian lận thương mại trong lĩnh vực khai báo không trung thực về mặt
hàng, số lượng, chất lượng, giá trị chủng loại hàng hóa.

Gian lận thương mại trong việc lợi dụng chính sách thuế của Nhà nước


Lợi dụng chế độ hoàn thuế giá trị gia tăng



Gian lận về giá

1.3.3.2. Nguyên tắc của việc xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực gian lận
thương mại
Nguyên tắc xử phạt vi phạm hành chính trong hoạt động thương mại thực hiện
theo quy định tại Điều 3 Pháp lệnh và Điều 3 Nghị định số 128/2008/NĐ-CP ngày 16
tháng 12 năm 2008 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Pháp lệnh.
1.3.3.3. Thẩm quyền xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực gian lận thương
mại.
Thẩm quyền
Tại Điều 34, Pháp lệnh xử phạt vi phạm hành chính năm 2002 và Điều 28, Nghị
định 97/2007/NĐ-CP, ngày 7 tháng 6 năm 2007 quy định việc xử lý vi phạm hành
chính và cưỡng chế quyết định hành chính trong lĩnh vực Hải quan quy định thẩm
quyền xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực Hải quan.
Các hình thức xử phạt
Theo quy định của Pháp lệnh xử phạt vi phạm hành chính, Nghị định
97/2007/NĐ-CP ngày 7/6/2007 của Chính phủ quy định việc xử lý vi phạm hành chính
và cưỡng chế thi hành quyết định hành chính trong lĩnh vực hải quan thì các hình thức
xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực hải quan gồm có: Các hình thức xử phạt
chính, các hình thức xử phạt bổ sung, các biện pháp khắc phục hậu quả cụ thể như sau:


Các hình thức xử phạt chính: Gồm cảnh cáo; phạt tiền.

11
CBHD: Thầy Võ Duy Nam

SVTH: Phạm Thị Ánh Nguyệt

Đề tài: “Xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực gian lận thương mại ở nước ta trong giai
đoạn hiện nay”

Các hình thức xử phạt bổ sung, gồm: Tước quyền sử dụng giấy phép,



chứng chỉ hành nghề; tịch thu tang vật, phương tiện được sử dụng để vi phạm hành
chính.
Các biện pháp khắc phục hậu quả:




Buộc tiêu huỷ tang vật vi phạm là văn hoá phẩm độc hại, hàng hoá gây hại

cho sức khoẻ con người, vật nuôi và cây trồng.


Buộc đưa ra khỏi lãnh thổ Việt Nam hoặc buộc tái xuất hàng hóa,

phương tiện vi phạm.


Buộc nộp lại số tiền bằng trị giá tang vật, phương tiện vi phạm đã bị tiêu

thụ, tẩu tán, tiêu huỷ trái với quy định của pháp luật.
Việc quy định các hình thức xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực Hải
quan đã thể hiện sự răn đe, trừng phạt nghiêm khắc của pháp luật đối với những cá
nhân, tổ chức có hành vi vi phạm các quy tắc quản lý nhà nước thông qua việc buộc
người vi phạm phải gánh chịu những hậu quả bất lợi về vật chất hoặc tinh thần. Ngoài
ra việc quy định hình thức xử phạt còn mang tính giáo dục đối với cá nhân, tổ chức bị
xử phạt, góp phần nâng cao ý thức của công dân trong việc chấp hành pháp luật và các
quy tắc quản lý Nhà nước.
1.3.3.4. Mục đích của việc xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực gian lận
thương mại
Gớp phần giảm bớt được tình trạng gian lận thương mại đang bùng phát mạnh
mẽ trong giai đoạn hiện nay và nó cũng là nguyên nhân ảnh hưởng không nhỏ đến sự
phát triển của nền kinh tế xã hội.
Làm cho một người khi muốn thực hiện hành vi gian lận thương mại vẩn sợ bị
phát hiện và xử lý từ đó làm hạn chế phần nào tình trang gian gian thương mại.
1.3.4. Tác động của gian lận thương mại đến kinh tế xã hội
1.3.4.1. Tác động đến nền kinh tế quốc dân
Sự ra đời của hàng rào thuế quan nhằm mục đích bảo hộ sản xuất trong nước,
bảo vệ an ninh trật tự xã hội và nền văn hoá truyền thống của dân tộc ta trong suốt
thời gian qua, thế nhưng sự xuất hiện và phát triển của tệ nạn gian lận thương mại
đã có ảnh hưởng không nhỏ tới toàn bộ nền kinh tế - văn hoá - xã hội.
Tệ nạn gian lận thương mại ngày một gia tăng và với các thủ đoạn tinh vi xảo
quyệt gây thiệt hại không nhỏ đối với nền kinh tế đất nước. Chẳng hạn, tệ buôn lậu
trốn thuế qua các cửa khẩu hàng năm làm thất thu ngân sách Nhà nước, gây khó khăn
12
CBHD: Thầy Võ Duy Nam

SVTH: Phạm Thị Ánh Nguyệt

Đề tài: “Xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực gian lận thương mại ở nước ta trong giai
đoạn hiện nay”

trở ngại cho Nhà nước trong công tác kiểm tra, kiểm soát và quản lý hoạt động thu nộp
thuế, gây thất thu thuế cho ngân sách Nhà nước.
Tệ nạn gian lận thương mại tràn lan như một bệnh dịch ở hầu khắp các địa
phương trong cả nước, từ đồng bằng đến miền núi, từ nông thôn đến thành thị, hầu
khắp các cửa khẩu từ Bắc vào Nam các khu vực biên giới với Trung Quốc, Lào,
Campuchia, đều có hoạt động của bọn buôn lậu và gian lận thương mại. Từ hoạt động
xuất khẩu đến nhập khẩu, thương mại tiểu ngạch hay chính ngạch, bất cứ khi nào, nơi
nào, lĩnh vực nào, tuyến đường nào cũng có tệ nạn, nhức nhối và nóng bỏng. Dân
cư ở khu vực biên giới tiếp tay cho buôn lậu và gian thương vì làm thuê cho họ thì có
thể được nhiều tiền hơn và như vậy họ bỏ bê ruộng vườn, không chịu làm ăn phát triển
kinh tế vùng biên giới, kinh tế vùng biển vốn dĩ đã khó khăn nay lại càng khó khăn
hơn.
Gian lận thương mại có tác động xấu đến sản xuất trong nước làm cho hàng hoá
trong nước khó có thể cạnh tranh với hàng lậu, hàng giả với giá hạ hơn. Nó thậm chí
làm cho sản xuất trong nước phải điêu đứng và kìm hãm sự phát triển sản xuất.
Hơn thế nữa, thị trường Việt Nam có nhu cầu lớn và dễ tính trong tiêu dùng.
Tuy sức mua của người dân còn hạn chế do thu nhập nhưng thị trường Việt Nam gần
80 triệu dân là một thị trường có nhu cầu lớn về tiêu dùng và đặc điểm là dễ chấp
nhập hàng hoá rẻ, sính hàng ngoại và không cần quan tâm đến nguồn gốc nhập lậu
hay gian lận thương mái và không cần hoá đơn, chứng từ khi mua bán hàng hoá. Mặt
khác, sản xuất hàng hoá ở nước ta những năm qua tuy có mặt phát triển nhưng nhìn
chung chưa thể cạnh tranh được về mẫu mã, chủng loại, chất lượng và giá cả. Có thể
coi đây là một trong những nhân tố cơ bản dẫn đến hàng lậu và gian lận thương mại
lấn át, chiếm lĩnh thị trường nước ta. Nhìn chung, tệ nạn buôn lậu và gian lận thương
mại kìm hãm sự phát triển kinh tế đất nước, kìm hãm sự phát triển kinh tế dựa vào nội
lực trong nước.
1.3.4.2. Tác động đến văn hóa xã hội

Gian lận thương mại gây nên những hậu quả phức tạp và nặng nề về mặt văn
hoá - xã hội. Đây là một trong những yếu tố làm gia tăng giữa giàu và nghèo, tạo đà
cho việc thuê mướn, bóc lột sức lao động. Một số tư thương đánh mất khuynh hướng
tạo việc làm, chỉ mải mê làm giàu thông qua buôn lậu, gian lận thương mại. Hiện tượng
buôn lậu xuất hiện đã lôi kéo một lực lượng lao động khá lớn tham gia vào việc mang
vác hàng qua biên giới. Lực lượng đó không chỉ bao gồm lao động tại chỗ, mà còn có
cả lao động từ nơi khác đến làm cho sản xuất bị buông lỏng, tình hình trật tự an toàn xã
hội cũng bị biến động. Thành phần lao động bị tiền thuê mướn cám dỗ, có cả trẻ em ở
tuổi đến trường, bỏ sản xuất, bỏ học hành đi làm nghề bốc vác… .Đây là đội ngũ tiếp
13
CBHD: Thầy Võ Duy Nam

SVTH: Phạm Thị Ánh Nguyệt

Đề tài: “Xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực gian lận thương mại ở nước ta trong giai
đoạn hiện nay”

tay và bao che cho buôn lậu, có những làng thuộc khu vực biên giới đường bộ người
dân ở đây bỏ cả sản xuất, coi việc mang vác, vận chuyển thuê hàng hoá nhập lậu là một
nghề để sinh sống.
Tệ nạn gian lận thương mại là nguyên nhân làm suy thoái đạo đức xã hội, ảnh
hưởng xấu đến thuần phong, mỹ tục và truyền thống văn hoá dân tộc. Những kẻ buôn
lậu không từ một thủ đoạn nào để thu được nhiều lợi nhuận bất chính, ảnh hưởng
nghiêm trọng đến nhân cách con người. Không chỉ có thế, buôn lậu và gian lận thương
mại bao giờ cũng dẫn đến tiêu cực, tham nhũng dễ dẫn đến tha hoá một bộ phận cán
bộ công chức của Nhà nước. Thực tế cho thấy những ngành chức năng trong hoạt động
chống buôn lậu, gian thương mại; trong điều hành, thực thi chính sách thương mại hoặc
liên quan đến hoạt động thương mại nếu không vững vàng sẽ bị lôi kéo, mua chuộc và
trở thành nô lệ của đồng tiền. Do bị lôi kéo bởi khoản lợi nhuận khổng lồ, gian thương

tìm mọi mánh khoé, mọi thủ đoạn để móc nối với một số cán bộ Nhà nước bị tha hoá,
biến chất. Do bị sự cám dỗ của đồng tiền mà họ đã lợi dụng vị trí, quyền lực nhà nước
giao cho để cấu kết với buôn lậu, tiếp tay và bao che cho các buôn lậu, gian lận thương
mại và hình thành những đường dây phức tạp, khó phát hiện.
Hàng nhập lậu tuồn vào thị trường nội địa bất hợp pháp trong đó còn có nhiều
tài liệu phản động, văn hoá đồi trụy, thậm chí có cả vũ khí của những phần tử thù địch
từ nước ngoài chuyển về. Một bên là bọn buôn lậu hám lợi và phi nghĩa, một bên là các
thế lực thù địch luôn có ý đồ làm thay đổi bản sắc văn hoá dân tộc, từ đó làm thay đổi
bản chất của dân tộc được hình thành từ trong quá trình đấu tranh chống lại áp bức bóc
lột và phát triển sản xuất. Bọn buôn lậu lợi dụng triệt để quá trình mở cửa để tăng
cường chống phá ta trên mặt trận văn hoá - xã hội bằng các thủ đoạn tuyên truyền lối
sống thực dụng, coi trọng đồng tiền, ấn hành các sản phẩm văn hoá, phủ nhận quá khứ
của dân tộc, ca ngợi lối sống hưởng thụ, chúng tuồn vào nước ta băng hình, tác phẩm
văn hoá đồi truỵ, phản động,…Cho nên những tác hại do gian lận thương mại gây ra
không chỉ thuần tuý về kinh tế, mà nó còn ảnh hưởng đến văn hoá - xã hội, xâm hại
thuần phong mỹ tục của đất nước.
1.3.4.3. Tác động đến trật tự an toàn xã hội
Gian lận thương mại với các hình thức khác nhau xuất hiện ở khắp mội nơi
trong cả nước, sự xuất hiện và hoạt động của chúng đã gây rối loạn và xáo trộn về trật
tự an ninh, an toàn xã hội. Chúng tổ chức buôn lậu thành đường dây từ khâu mua, vận
chuyển qua biên giới đến tiêu thụ với sự tham gia của nhiều đối tượng khác nhau,
14
CBHD: Thầy Võ Duy Nam

SVTH: Phạm Thị Ánh Nguyệt

Đề tài: “Xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực gian lận thương mại ở nước ta trong giai
đoạn hiện nay”

trong đó có cả người nước ngoài, cán bộ Hải quan, làm cho tình hình an ninh biên
giới bất ổn, khó kiểm soát và xử lý phức tạp. Bọn gian lận thương mại lôi kéo một bộ
phận lớn quần chúng nhân dân khu vực biên giới cửa khẩu tham gia vào hoạt động
này và chống lại sự kiểm soát của Hải quan - cơ quan quản lý Nhà nước, lợi dụng sự
kém hiểu biết của quần chúng, dùng đồng tiền để lôi kéo họ tiếp tay cho gian lận
thương mại, khi bị bắt thì họ chống trả quyết liệt bởi họ không hiểu, không biết những
việc làm mà mình làm là trái với pháp luật, hoặc họ cố tình làm trái với quy định của
Nhà nước để kiếm sống, bọn gian thương và các lực lượng diễn biến hoà bình còn lợi
dụng sự kém hiểu biết này để tuyên truyền văn hoá phẩm đồi trụy, tư tưởng cực
đoan chủ nghĩa, lôi kéo họ chống lại chính quyền Nhà nước, làm trật tự xã hội bị đảo
lộn, tình hình chống gian lận thương mại ngày càng phức tạp hơn, an ninh chính trị ở
khu vực biên giới bị đe doạ nghiêm trọng.
Gian lận thương mại lôi kéo một bộ phận cán bộ Nhà nước tham gia vào hoạt
động gian lận thương mại này làm suy đồi tư tưởng và làm mất tư cách đạo đức của
những kẻ hám lợi bỏ qua tất cả để chạy theo đồng tiền, bất chấp luật pháp của Nhà
nước để làm giàu cá nhân, gây mất long tin của quần chúng, mất ổn định về chính trị,
an ninh và an toàn xã hội.
Một số mặt hàng mà pháp luật cấm như thuốc phiện, thuốc nổ, các sản phẩm
văn hoá phẩm đồi trụy, đã được bọn chúng đưa vào làm suy đồi các tư tưởng đạo đức
của một số người không chỉ ở khu vực biên giới mà trong cả nước, tác động đến
nhiều mặt khác của đời sống xã hội như gia tăng tội phạm, cướp của giết người để lấy
tiền mua ma tuý, tuyên truyền tư tưởng cực đoan chống chính quyền, chênh lệch giữa
kể giàu và người nghèo ngày càng lớn, ảnh hưởng đến an ninh, an toàn xã hội, văn hoá
truyền thống của dân tộc.
1.3.4.4. Tác động doanh nghiệp và người tiêu dùng
Trong điều kiện đất nước còn nghèo nàn, kỹ thuật lạc hậu, sản xuất trong nước
còn gặp nhiều khó khăn, năng suất lao động thấp, chất lượng sản phẩm chưa cao, giá
thành và chi phí sản xuất cao, các sản phẩm trong nước khó hoặc không thể cạnh
tranh được với hàng lậu, gian lận cùng loại, nhiều doang nghiệp sản xuất phải đứng
trước nguy cơ đóng cửa do không tiêu thụ được sản phẩm. Một số hàng có được do

gian lận thuế được bán với giá thấp nhưng chất lượng cao hơn do được sản xuất với
công nghệ hiện đại, chi phí cho sản xuất thấp, đã chiếm lĩnh thị trường nội địa làm cho
doanh nghiệp phải điêu đứng và không bảo vệ được kế hoạch sản xuất kinh doanh của
mình. Một số mặt hàng gian lận có chất lượng kém nhưng mẫu mã đẹp giá thấp hơn
nhiều so với giá của sản phẩm trong nước, làm cho các doanh nghiệp sản xuất và kinh
doanh gặp nhiều khó khăn trở ngại trong cạnh tranh, tiêu thụ và cải tiến chất lượng sản
15
CBHD: Thầy Võ Duy Nam

SVTH: Phạm Thị Ánh Nguyệt

Đề tài: “Xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực gian lận thương mại ở nước ta trong giai
đoạn hiện nay”

xuất, hạ giá thành, giải quyết công ăn việc làm cho người lao động.
Gian lận thương mại không chỉ tác động đến sản xuất trong nước mà còn tác
động rất lớn đến người tiêu dùng trong nước. Một số khách hàng thích và ưu tiên dùng
hàng ngoại, hàng rẻ, dễ bị lừa gạt vì trong số đó có những mặt hàng như dược phẩm
thuốc bảo vệ thực vật, không chỉ gây thiệt hại về vật chất mà còn gây thiệt hại cả về
sức khoẻ, tính mạng cho cả người và động vật, thực vật, thiệt hại cả về ngắn hạn lẫn
lâu dài do hàng hoá kém, quá hạn sử dụng, hàng giả, không đảm bảo an toàn cho
người tiêu dùng. Một số mặt hàng như ma tuý, chất kích thích, không chỉ tác động đến
sức khoẻ mà còn tác động đến đạo đức, lối sống của người tiêu dùng, làm suy đồi tư
tưởng đạo đức và gây ra các tệ nạn khác như: trộm cắp, cướp giật, giết người. Các mặt
hàng như thuốc nổ, thuốc súng tác động đến tính mạng, an ninh chính trị quốc gia, gây
rối loạn trật tự an toàn xã hội. Nhìn chung gian lận thương mại làm cho lưu thông hàng
hoá bị rối loạn, trật tự thị trường bị đảo lộn, gây ra các cơn sốt về hàng hoá và giá cả,
gây khó khăn cho công tác quản lý thị trường, quản lý hoạt động xuất nhập khẩu.
1.3.4.5. Tác động đến quản lý Nhà nước

Do ý thức trách nhiệm chỉ đạo và tổ chức thực hiện cuộc đấu tranh chống
gian lận thương mại ở một số nơi, một số lúc còn chưa tốt, thậm chí còn nhận thức
không đúng về cuộc đấu tranh này dẫn đến buông xuôi; cơ chế chính sách về hoạt
động thương mại và đấu tranh chống gian lận thương mại còn chưa hoàn chỉnh thậm
chí còn kẽ hở bị lợi dụng; việc phối hợp giữa các lực lượng chức năng còn nhiều bất
cập, hạn chế, ở một số địa bàn trọng điểm lực lượng chức năng chống gian lận thương
mại còn quá mỏng, cơ sở thiếu thốn và lạc hậu; nạn tham nhũng, bảo kê, và thiếu
việc làm cũng là những nhân tố nuôi dưỡng tạo điều kiện cho gian lận thương mại tồn
tại và phát triển.
1.4. Sự cần thiết phải xử lý hành chính trong lĩnh vực gian lận thương mại
Pháp luật là hệ thống các quy tắc xử sự chung, do Nhà nước ban hành và đảm
bảo thực hiện, thể hiện ý chí của Nhà nước và là công cụ để điều chỉnh các quan hệ xã
hội vì lợi ích mục đích của giai cấp thống trị,vì sự tồn tại và phát triển của xã hội. Cũng
vì chính vì những mục đích thiết thực như trên mà Nhà nước ta cần phải xử lý vi phạm
hành chính trong lĩnh vực gian lận thương mại.
Gian lận thương mại là các hành vi về trục lợi trong hoạt động thương mại như
bao gồm cả hoạt động buôn lậu, buôn bán hàng giả, hàng nhái, theo thống kê không
đầy đủ thì gian lận thương mại có mặt trong tất cả các nền kinh tế cho dù nền kinh tế
đó đang đóng hay mở cửa.
Gian lận thương mại, trốn thuế, sản xuất hàng giả, khuyến mại lừa đảo khách
mua hàng dởm thu lợi bất chính tại khu vực phía nam ngày càng tinh vi và phổ biến.
16
CBHD: Thầy Võ Duy Nam

SVTH: Phạm Thị Ánh Nguyệt

Đề tài: “Xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực gian lận thương mại ở nước ta trong giai
đoạn hiện nay”

Để đối phó với cơ quan kiểm tra, các đối tượng làm ăn gian dối này không loại trừ một
thủ đoạn nào, thậm chí tấn còn tấn công người đang thi hành công vụ để tẩu thoát.
Sự cần thiết phải xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực gian lận thương mại
là một biện pháp rất cần để gớp phần ngăn chặn phần nào hành vi gian lận thương mại.
Lợi dụng các quy định thông thoáng, tạo điều kiện của Nhà nước về chính sách xuất
nhập khẩu, một số doanh nghiệp đã có hành vi trốn thuế và gian lận thương mại. Đặc
biệt, trong lĩnh vực quản lý Nhà nước đối với loại hình nhập vật tư, nguyên liệu sản
xuất gia công, xuất khẩu dang là những khu vực khó kiểm soát nhất. Không chỉ dừng
lại ở chổ vi phạm hành chính trong lĩnh vực vật tư, nguyên liệu mà qua công tác kiểm
tra sau thông quan, lực lượng Hải quan còn phát hiện các hành vi vi phạm hành chính
trong lĩnh vực tiền tệ, hoạt động ngân hàng của các đơn vị hoạt động xuất nhập
khẩu.Và theo quy định, nếu xác định doanh nghiệp có hành vi vi phạm hành chính
trong lĩnh vực tiền tệ, hoạt động ngân hàng thì cơ quan Hải quan có quyền lập biên bản
vi phạm hành chính và vận chuyển hồ sơ đến cơ quan chức năng xử phạt. Tuy nhiên,
chế tài để buộc các bên tuân thủ các quy định chưa đầy đủ và chặt chẽ nên trên thực tế
để phục vụ công tác kiểm tra sau thông quan cơ quan hải quan thường phải nhiều lần
gửi văn bản yêu cầu doanh nghiệp trực tiếp đến trụ sở hải quan để giải trình, phục vụ
cho công tác kiểm tra nhưng hầu hết các doanh nghiệp vi phạm bất hợp tác, gây rất
nhiều khó khăn cho quá trình thu thập thông tin phục vụ công tác kiểm tra sau thông
quan của cơ quan hải quan. Để tiếp tục kiểm soát tốt tình hình thị trường thì chúng ta
cần thực hiện những giải pháp chủ yếu tập trung kiềm chế lạm phát, ổn định kinh tế,
đảm bảo an sinh xã hội từng bước đẩy lùi tình trạng gian lận thương mại, buôn lậu,
hàng giả, các địa phương tiếp tục làm tốt công tác dự báo, nắm chắc tình hình thị
trường và tiếp tục triển khai nhiều phương án, kế hoạch đấu tranh chống buôn lậu, hàng
giả và gian lận thương mại có những biện pháp ngăn chặn và xử lý nghiêm các trường
hợp vận chuyển buôn bán hàng giả, hàng cấm.. Đồng thời, tăng cường công tác quản
lý địa bàn, kiểm soát thị trường, quản lý tốt các mặt hàng thuộc diện niêm yết giá và
bán theo giá niêm yết.
Ở ngay trên đất nước ta trong giai đoạn hiện nay tình trang gian lận thương mại
vẩn diển ra ở khắp các nẻo đường và cũng gây ra không ít khó khăn nhất đối với các

cơ quan Nhà nước có thẩm quyền. Vì vậy cần khắc phục ngay tình trạng coi công tác
đấu tranh chống gian lận thương mại là việc riêng của các lực lượng chức năng, coi
trọng công tác đấu tranh tuyên giáo dục đối với các ngành, các cấp, các lực lượng,
các tổ chức chính trị, đoàn thể và xã hội, các doanh nghiệp và đông đảo nhân dân và
coi đây như một trong các yêu cầu và giải pháp mới về công tác đấu tranh chống gian
lận thương mại trong giai đoạn hiện nay.
17
CBHD: Thầy Võ Duy Nam

SVTH: Phạm Thị Ánh Nguyệt

Đề tài: “Xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực gian lận thương mại ở nước ta trong giai
đoạn hiện nay”

CHƯƠNG 2
THỰC TRẠNG VỀ HÀNH VI GIAN LẬN THƯƠNG MẠI VÀ XỬ PHẠT
HÀNH CHÍNH TRONG LĨNH VỰC GIAN LẬN THƯƠNG MẠI
2.1. Tình hình chung của cả nước
Việt Nam là một đất nước có địa hình phức tạp đồi núi chiếm phần lớn diện tích
cả nước, có biên giới tiếp giáp Lào, Trung Quốc, Campuchia và các cửa khẩu trải dài
từ Bắc vào Nam - nơi kiểm soát hoạt động kinh doanh xuất nhập khẩu. Đặc điểm này
của địa hình kết hợp với sự ra đời của hàng rào thuế quan và hệ thống thuế đối với hoạt
động kinh doanh làm cho tình hình gian lận thương mại trong cả nước có những diễn
biến phức tạp với những thủ đoạn tinh vi xảo quyệt, để trốn lậu thuế, tuồn hàng lậu
qua cửa khẩu, chống lại sự kiểm soát của Hải quan, buôn bán và kinh doanh hàng giả.
Ở nước ta trong mấy năm gần đây tệ nạn gian lận thương mại phát triển tràn lan như
một bệnh dịch kéo dài âm ỉ làm đau đầu các nhà chức trách trong việc tìm các giải
pháp đặc trị chặn đứng căn bệnh này. Trên thực tế nạn gian lận thương mại xuất hiện
khắp nơi trên lãnh thổ Việt Nam từ khắp các biên giơí phía Bắc đến biên giới Tây

Nam, từ các cửa khẩu qua Trung Quốc, Lào, Campuchia đến các cửa khẩu quốc tế,
từ nông thôn đến thành thị, từ xuất khẩu đến nhập khẩu, từ hoạt động thương mại
chính ngạch đến hoạt động tiểu ngạch, từ đường bộ đến đường biển, đường hàng
không và bưu điện, chỗ nào, lĩnh vực nào, tuyến đường nào gian lận thương mại cũng
là những vấn đề nóng bỏng nhức nhối.
Bên cạnh gian lận trong hoạt động xuất nhập khẩu, quá cảnh qua cửa khẩu và
vùng biên giới gian lận trong nội địa cũng không kém phần gay gắt nổi cộm lên là vấn
đề gian lận về thuế. Các gian thương tìm mọi cách để trốn thuế bằng nhiều hình
thức và thủ đoạn khác nhau khai sai số lượng, chất lượng, chủng loại hàng hoá, buôn
bán kinh doanh không có giấy phép, không có xác nhận của chính quyền điạn phương
đặc biệt là tệ nạn sản xuất và buôn bán hàng giả. Hàng giả xuất hiện ở khắp mọi
nơi trong cả nước, hầu hết các lĩnh vực sản xuất đều có hàng giả từ thuốc chữa bệnh,
lương thực, thực phẩm, thức ăn gia súc, thuốc thú y, thuốc bảo vệ thực vật đến vật
liệu xây dựng, các mặt hàng tiêu dùng gia dụng, văn bằng hoá đơn. Hàng giả len lỏi
được vào thị trường chủ yếu là các hàng hoá kém phẩm chất, hàng hoá được mông
má lại làm giảm tính năng, độ bền sử dụng của hàng hoá. Ngoài ra còn có những mặt
được làm giả, làm nhái với chất lượng kém nhưng lợi dụng ưu tín, chất lượng của hàng
thật để kinh doanh làm giảm đi tính cạnh tranh và uy tín của các Công ty địa phương
và quốc gia đang hoạt động trong nước. Một thực trạng hết sức đau lòng là hậu quả để
lại của hàng giả đối với người tiêu dùng đặc biệt là mặt hàng dược phẩm, thuốc trừ sâu
18
CBHD: Thầy Võ Duy Nam

SVTH: Phạm Thị Ánh Nguyệt

Đề tài: “Xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực gian lận thương mại ở nước ta trong giai
đoạn hiện nay”

giả gây nguy hiểm đến sức khoẻ, tính mạng và tài sản của người. Nhiều sản phẩm giả

trong nông nghiệp làm cho nông dân phải khóc dở mếu dở vì ngô trồng không ra bắp,
cây không ra trái và sâu bọ thì cứ sinh sôi nảy nở, dẫn đến mùa màng thất bát, nông dân
vốn đã nghèo nay lại càng nghèo hơn. Hàng giả còn gây ra chết người trong xây dựng,
thiết bị y tế, phát sinh bệnh tật và nhiều vấn đề có thể ảnh hưởng lâu dài mà ta không
biết đến điểm dừng của nó.
Hàng giả xuất hiện trên thị trường một cách tràn lan và đan xen với hàng thật,
có những mặt hàng lại khó nhận biết về tính năng sử dụng bị giảm sút thậm chí đó là
cơ quan chức năng. Có thời kì một số cơ sở liên doanh sản xuất bột ngọt có tiếng như
Ajnomoto, Vedan sản xuất bị đình đốn, tồn đọng hàng trăm tấn mà không tiêu thụ vì
hàng giả chiếm lĩnh thị trường với giá kích thích lơị ích của người hám lợi. Bọn sản
xuất và buôn bán hàng giả có nhiều thủ đoạn tinh vi để lừa bịp khách hàng và các cơ
quan chức năng, chúng nhập công nghệ của nước ngoài để làm giả làm nhái. Hàng giả
thường được sản xuất ở khu vực xa trung tâm, xa thị trường hoặc ẩn nấp ở những nơi
kín đáo ít có sự nghi ngờ tránh con mắt nhòm ngó của lực lượng quản lý thị trường.
2.2 Đối tượng tham gia hoạt động gian lận thương mại
Đối tượng tham gia vào hoạt động buôn lậu và gian lận thương mại rất phong
phú và đa dạng bao gồm cả cá thể, hộ gia đình, tư nhân, công ty liên doanh và các
Công ty có tư cách pháp nhân khác như doanh nghiệp Nhà nước. Nhiều công ty, doanh
nghiệp Nhà nước có tư cách pháp nhân mượn tư cách xuất nhập khẩu của các cơ quan,
đơn vị có giấy phép xuất nhập khẩu để tuồn hàng lậu, thông đồng với tư nhân, tư
thương để làm giả một cách bất chính như nhập sai chủng loại mặt hàng, không khai
báo, có nhiều khai ít... phá niêm phong của Hải quan để tẩu tán hàng lậu, hàng trốn
thuế, hàng gian lận thuế qua giá, qua thuế suất, vận chuyển hoặc giải phóng hàng trên
các địa bàn giáp biên, nhà hàng, khách sạn bán rượu ngoại, thuốc lá ngoại không
tem nhãn với giá rẻ hơn. Các cửa hàng thương nghiệp quốc doanh làm phích
nước, nồi cơm điện v.v… lập lờ lúc có nhãn lúc không có tư cách phá..
Tham gia vào hoạt động gian lận thương mại còn có một bộ phận tiếp tay nữa là một
số cán bộ Hải quan biên phòng bị tha hoá biến chất, bị sức cám dỗ của đồng tiền
lôi kéo, bao bọc che chở cho hoạt động cho bọn gian lận thương mại trót lọt và ăn chia
hưởng lợi với bọn buôn lậu.

Ngoài ra bọn gian lận thương mại còn lôi kéo một bộ phận lớn dân cư khu
vực đường biên cửa khẩu tham gia vào hoạt động buôn lậu, ràng buộc họ phải phụ
thuộc vào chúng bằng hình thức bán trả chậm hoặc giao khoán nếu mất thì phải đền
bù sau đó chúng tổ chức thu gom lại và bọn buôn lậu thuê xe, xe máy, xe lam hoặc
ôtô chở hàng phân tán đến các địa điểm khác nhau theo yêu cầu của chúng và như vậy
19
CBHD: Thầy Võ Duy Nam

SVTH: Phạm Thị Ánh Nguyệt

Đề tài: “Xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực gian lận thương mại ở nước ta trong giai
đoạn hiện nay”

vô hình chung đã lôi kéo thêm bộ phận vận chuyển để vận chuyển hàng lậu vào sâu
trong nội địa và tiêu thụ.
2.3. Các hình thức gian lận thương mại
Theo nguyên tắc pháp chế XHCN đòi hỏi tất cả các cơ quan Nhà nước, các tổ
chức chính trị xã hội, các cán bộ công nhân viên và tất cả công dân của đất nước
phải tuân thủ chấp hành nghiêm chỉnh pháp luật của Nhà nước XHCN, hệ thống pháp
luật duy nhất do các cơ quan quyền lực Nhà nước ban hành. Xã hội muốn ổn định và
phát triển được đòi hỏi phải có một hệ thống pháp luật đầy đủ hoàn thiện và đồng bộ
phù hợp với cơ sở kinh tế xã hội. Gian lận thương mại là một hiện tượng kinh tế xã hội tiêu cực, do vậy cần phải loại trừ chúng. Muốn vậy chúng ta phải có luật cụ
thể về vấn đề này, phải làm tốt các khâu xây dựng và tổ chức thực hiện và kiểm tra,
kiểm soát thực thi pháp luật về chống gian lận thương mại.

Xây dựng và hoàn chỉnh hệ thống pháp luật: Nhà nước quản lý xã hội
bằng pháp luật, do vậy nhà nước phải không ngừng xây dựng và hoàn thiện hệ thống
pháp luật. Hơn nữa thủ đoạn của bọn gian lận thương mại ngày càng tinh vi và phức
tạp, hệ thống pháp luật cũ không đầy đủ sẽ không đáp ứng được cho yêu cầu chống

gian lận thương mại thực tế, do đó phải bổ sung thêm cho phù hợp với tình hình thực
tế đang diễn ra, nâng cao hiệu quả của công tác chống gian lận thương mại từ đó
nâng cao hiệu quả của công tác quản lý của Nhà nước về Thương mại.

Tổ chức thực hiện pháp luật: Đây là một khâu rất quan trọng vì có tổ
chức thực hiện được tốt thì công tác chống gian lận thương mại mới phát huy được tác
dụng, để làm tốt được khâu này đòi hỏi phải có các văn bản hướng dẫn cụ thể những
nội dung của pháp luật và không trái với pháp luật, nâng cao ý thức pháp luật và sự
hiểu biết pháp luật về chống gian lận thương mại cho các lực lượng chống gian lậm
thương mại và toàn thể quần chúng nhân dân. Muốn vậy phải tuyên truyền giáo dục ý
thức trách nhiệm, đây là nhiệm vụ của Đảng, Nhà nước và của toàn Xã hội.

Kiểm tra kiểm soát việc thực thi pháp luật: An ninh trật tự xã hội muốn
ổn định đòi hỏi pháp luật phải được thực thi một cách đầy đủ và nghiêm minh,
các hành vi vi phạm pháp luật phải được xử lý. Do đó đây là một khâu đảm bảo cho
pháp luật được thực hiện nghiêm chỉnh và công bằng đối với tất cả mọi người trong xã
hội. Để làm rõ những vấn đề trên ta xem xét những quy định của pháp luật được áp
dụng như thế nào đối với việc xử lý vi phạm hành chính của hoạt động gian lận thương
mại thông qua hoạt động xuất khẩu và nhập khẩu hàng hoá của nước ta trong giai đoạn
hiện nay như thế nào.
2.3.1 Gian lận thương mại trong lĩnh vực hàng giả, hàng nhái.

20
CBHD: Thầy Võ Duy Nam

SVTH: Phạm Thị Ánh Nguyệt

LUẬN văn LUẬT HÀNH CHÍNH xử PHẠT VI PHẠM HÀNH CHÍNH TRONG LĨNH vực GIAN lận THƯƠNG mại ở nước TA HIỆN NAY

Tài liệu liên quan

Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về