Đánh giá tổng hợp điều kiện tự nhiên phục vụ định hướng phát triển nông lâm nghiệp lưu vực sông bến hải, tỉnh quảng trị (tt)

ĐẠI HỌC HUẾ
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM

NGUYỄN VĂN QUẾ

ĐÁNH GIÁ TỔNG HỢP ĐIỀU KIỆN TỰ NHIÊN
PHỤC VỤ ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN NÔNG
- LÂM NGHIỆP LƯU VỰC SÔNG BẾN HẢI,
TỈNH QUẢNG TRỊ
Demo Version - Select.Pdf SDK

Chuyên ngành: Địa lí tự nhiên
Mã số: 60 44 02 17

LUẬN VĂN THẠC SĨ ĐỊA LÍ
THEO ĐỊNH HƯỚNG NGHIÊN CỨU
NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:
TS. LÊ NĂM

Thừa Thiên Huế, năm 2017
i


LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng
tôi, các số liệu và kết quả nghiên cứu nêu trong luận văn là trung
thực, được các đồng tác giả cho phép sử dụng và chưa từng được
công bố trong bất kỳ một công trình nào khác.
Tác giả

Nguyễn Văn Quế

Demo Version - Select.Pdf SDK

ii


LỜI CẢM ƠN
Tác giả xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến giáo viên hướng dẫn khoa học
TS. Lê Năm và các thầy, cô giáo trong Khoa Địa lí, Trường ĐHSP Huế đã đóng
góp nhiều ý kiến quý báu để luận văn được hoàn thành.
Xin chân thành cảm ơn Ban giám hiệu, phòng Sau Đại học Trường ĐHSP
Huế, Phòng Tài nguyên và Môi trường, Chi cục thống kê, Sở Tài nguyên và Môi
trường tỉnh Quảng Trị, Cục Thống kê tỉnh Quảng Trị đã cung cấp tài liệu và đóng
góp nhiều ý kiến quý báu cho tác giả trong quá trình thực hiện luận văn.
Xin trân trọng cảm ơn gia đình, bạn bè và đồng nghiệp đã tạo mọi điều
kiện thuận lợi để tác giả hoàn thành luận văn.
Huế, tháng 8 năm 2017
Tác giả

Demo Version - Select.Pdf SDK
Nguyễn Văn Quế

iii


MỤC LỤC
TRANG PHỤ BÌA .......................................................................................................... i
LỜI CAM ĐOAN ..........................................................................................................ii
LỜI CẢM ƠN .............................................................................................................. iii
MỤC LỤC ...................................................................................................................... I

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT ...........................................................................4
DANH MỤC CÁC HÌNH ............................................................................................. 5
DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ ............................................................................................ 6
DANH MỤC CÁC BẢNG............................................................................................. 7
MỞ ĐẦU .........................................................................................................................8
1. Tính cấp thiết của đề tài............................................................................................... 8
2. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu ...............................................................................8
3. Giới hạn phạm vi nghiên cứu ......................................................................................9
4. Phương pháp nghiên cứu ........................................................................................... 10
5. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn ...................................................................................11
6. Cấu trúc luận văn .......................................................................................................11

Demo Version - Select.Pdf SDK
NỘI DUNG ...................................................................................................................
12
CHƯƠNG 1. CƠ SỞ LÍ LUẬN CỦA VIỆC ĐÁNH GIÁ TỔNG HỢP CÁC
ĐIỀU KIỆN TỰ NHIÊN PHỤC VỤ ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN NÔNG LÂM NGHIỆP ............................................................................................................12
1.1. Tổng quan có chọn lọc các công trình nghiên cứu, đánh giá điều kiện tự nhiên có
liên quan đến đề tài ........................................................................................................12
1.1.1. Trên thế giới .....................................................................................................12
1.1.2. Ở Việt Nam ......................................................................................................13
1.1.3. Các công trình nghiên cứu về điều kiện tự nhiên và sử dụng đất đai nông - lâm
nghiệp có liên quan đến tỉnh Quảng Trị và lưu vực sông Bến Hải ........................... 15
1.2. Một số khái niệm được sử dụng trong đề tài .......................................................... 16
1.2.1. Đánh giá tổng hợp điều kiện tự nhiên .............................................................. 16
1.2.2. Điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên ..................................................17
1.2.3. Cảnh quan, sinh thái cảnh quan .......................................................................18
1.2.4. Phát triển, phát triển bền vững .........................................................................19

1

1.2.5. Lưu vực sông, quản lý lưu vực sông................................................................ 20
1.3. Mối liên hệ giữa đánh giá cảnh quan và phát triển nông - lâm nghiệp bền vững ..22
1.4. Quan điểm và phương pháp đánh giá tổng hợp điều kiện tự nhiên phục vụ định
hướng phát triển nông - lâm nghiệp lưu vực sông Bến Hải ..........................................23
1.4.1. Quan điểm tiếp cận .......................................................................................... 23
1.4.2. Phương pháp đánh giá và phân hạng thích nghi ..............................................25
1.5. Quy trình đánh giá tổng hợp điều kiện tự nhiên phục vụ định hướng phát triển
nông- lâm nghiệp lưu vực sông Bến Hải, tỉnh Quảng Trị .............................................27
CHƯƠNG 2. ĐÁNH GIÁ TỔNG HỢP ĐIỀU KIỆN TỰ NHIÊN PHỤC VỤ
ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN NÔNG - LÂM NGHIỆP LƯU VỰC SÔNG BẾN
HẢI, TỈNH QUẢNG TRỊ ........................................................................................... 30
2.1. Đặc điểm các nhân tố sinh thái và sự hình thành các đơn vị cảnh quan lưu vực
sông Bến Hải, tỉnh Quảng Trị........................................................................................30
2.1.1. Các nhân tố sinh thái tự nhiên .........................................................................30
2.1.2. Các nhân tố sinh thái nhân văn ........................................................................40
2.1.3. Sự phân hoá tự nhiên và sự hình thành các đơn vị cảnh quan ở lãnh thổ nghiên cứu........47

Demo
Select.Pdf
SDK cứu. ......................................56
2.1.4. Phân vùng
sinhVersion
thái cảnh -quan
lãnh thổ nghiên
2.2. Đánh giá tổng hợp điều kiện tự nhiên phục vụ định hướng phát triển nông – lâm
nghiệp lưu vực sông Bến Hải, tỉnh Quảng Trị .............................................................. 59
2.2.1. Xây dựng hệ thống chỉ tiêu đánh giá ............................................................... 59
2.2.2. Đánh giá, phân hạng thích nghi các loại sinh thái cảnh quan phục vụ định

hướng phát triển nông - lâm nghiệp lưu vực sông Bến Hải.......................................65
CHƯƠNG 3. ĐỀ XUẤT ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN NÔNG - LÂM NGHIỆP
BỀN VỮNG LƯU VỰC SÔNG BẾN HẢI, TỈNH QUẢNG TRỊ........................... 71
3.1. Cơ sở khoa học của việc đề xuất ............................................................................71
3.1.1. Hiện trạng sử dụng đất lưu vực sông Bến Hải .................................................71
3.1.2. Hiện trạng phát triển nông - lâm nghiệp lưu vực sông Bến Hải ......................72
3.1.3. Định hướng phát triển nông - lâm nghiệp lưu vực sông Bến Hải đến năm 2020 ........73
3.1.4. Phân tích hiệu quả kinh tế - xã hội và môi trường của các loại hình sử dụng
nông - lâm nghiệp chủ yếu .........................................................................................75

2


3.2. Đề xuất định hướng phát triển nông - lâm nghiệp bền vững lưu vực sông Bến Hải,
tỉnh Quảng Trị ...............................................................................................................81
3.2.1. Đề xuất định hướng sử dụng hợp lý lãnh thổ theo các đơn vị STCQ ..............81
3.2.2. Đề xuất định hướng sử dụng hợp lý lãnh thổ theo các tiểu vùng STCQ .........89
3.3. Đề xuất một số giải pháp góp phần phát triển sản xuất nông - lâm nghiệp bền vững
lưu vực sông Bến Hải, tỉnh Quảng Trị ..........................................................................93
3.3.1. Giải pháp về chính sách ...................................................................................93
3.3.2. Giải pháp về nguồn nhân lực ...........................................................................95
3.3.3. Giải pháp về khoa học công nghệ ....................................................................95
3.3.4. Giải pháp về vốn .............................................................................................. 96
3.3.5. Giải pháp bảo vệ môi trường ...........................................................................96
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ .....................................................................................98
1. Những kết quả của luận văn ......................................................................................98
2. Tồn tại ........................................................................................................................99
3. Kiến nghị ...................................................................................................................99
TÀI LIỆU THAM KHẢO.........................................................................................100
PHỤ LỤC

Demo Version - Select.Pdf SDK

3


DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
Chú thích

Chữ viết tắt
ĐKTN

Điều kiện tự nhiên

TNTN

Tài nguyên thiên nhiên

PTBV

Phát triển bền vững

HST

Hệ sinh thái

LNKH

Lâm - nông kết hợp

GIS

Hệ thống thông tin Địa lí (Geographic Information System)

KT- XH

Kinh tế - xã hội

UBND

Ủy ban nhân dân

FAO

Tổ chức Nông lương thế giới
(Food and Agriculture Organization World)

STCQ

Sinh thái cảnh quan

CNNN

Công nghiệp ngắn ngày

CNDN

Công nghiệp dài ngày

CQ

Cảnh quan

Demo Version - Select.Pdf SDK

4


DANH MỤC CÁC HÌNH
Hình 2.1. Bản đồ hành chính lưu vực sông Bến Hải tỉnh Quảng Trị ............................ 31
Hình 2.2. Bản đồ lưu vực sông Bến Hải tỉnh Quảng Trị ...............................................32
Hình 2.3. Bản đồ thành phần cơ giới lưu vực sống Bến Hải tỉnh Quảng Trị ................45
Hình 2.5. Bản đồ lượng mưa trung bình năm lưu vực sông Bến Hải tỉnh Quảng Trị ...48
Hình 2.6. Bản đồ mạng lưới thủy văn lưu vực sông Bến Hải tỉnh Quảng Trị ..............53
Hình 2.7. Bản đồ thổ nhưỡng lưu vực sông Bến Hải tỉnh Quảng Trị ........................... 54
Hình 2.8. Bản đồ hiện trạng rừng lưu vực sông Bến Hải tỉnh Quảng Trị .....................55
Hình 2.9. Bản đồ các đơn vị cảnh quan lưu vực sông Bến Hải tỉnh Quảng Trị ............68
Hình 3.1. Bản đồ phân hạng thích nghi cho lúa nước hai vụ có tưới ở lưu vực sông Bến
Hải tỉnh Quảng Trị .........................................................................................................84
Hình 3.2. Bản đồ phân hạng thích nghi cho cây trồng cạn ngắn ngày ở lưu vực sông
Bến Hải tỉnh Quảng Trị .................................................................................................85
Hình 3.3. Bản đồ phân hạng thích nghi cho cây công nghiệp dài ngày và cây ăn quả ở
lưu vực sông Bến Hải tỉnh Quảng Trị ...........................................................................86
Hình 3.4. Bản đồ phân hạng thích nghi cho loại hình nông lâm kết hợp ở lưu vực sông

Demo
- Select.Pdf SDK
Bến Hải tỉnh Quảng
TrịVersion
.................................................................................................

87
Hình 3.5. Bản đồ phân hạng thích nghi cho loại hình trồng rừng ở lưu vực sông Bến
Hải tỉnh Quảng Trị .........................................................................................................88
Hình 3.6. Bản đồ đề xuất định hướng sử dụng lãnh thổ theo loại hình sinh thái cảnh quan
ở lưu vực sông Bến Hải tỉnh Quảng Trị ..........................................................................94

5


DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ
Sơ đồ 1.1. Mô hình đánh giá tự nhiên đối với hoạt động kinh tế .................................13
Sơ đồ 1.2. Mô hình địa - hệ sinh thái ...........................................................................19
Sơ đồ 1.3. Các bước đánh giá tổng hợp ĐKTN phục vụ định hướng sản xuất nông lâm nghiệp lưu vực sông Bến Hải, tỉnh Quảng Trị. ......................................................29

Demo Version - Select.Pdf SDK

6


DANH MỤC CÁC BẢNG
Bảng 1.1. Quan hệ giữa cảnh quan và hoạt động sản xuất nông - lâm nghiệp..............23
Bảng 2.1. Bức xạ tổng cộng tháng và năm tính theo công thức thực nghiệm của
Berland (kcal/cm2) ........................................................................................................36
Bảng 2.2. Số giờ nắng trung bình tháng và năm (giờ) ..................................................36
Bảng 2.3. Nhiệt độ không khí trung bình tháng và năm (0C) .......................................36
Bảng 2.4. Biên độ nhiệt độ không khí trung bình tháng và năm (0C) .......................... 37
Bảng 2.5. Lượng bốc hơi trung bình tháng (mm).......................................................... 38
Bảng 2.6. Phân phối dòng chảy bình quân theo mùa nhiều năm trên lưu vực sông Bến
Hải (theo trung bình nhiều năm từ 1971 - 1991) ........................................................... 38
Bảng 2.7. Giá trị sản xuất các huyện thuộc lưu vực sông Bến Hải năm 2016 ..............40

Bảng 2.8. Tốc độ tăng trưởng GDP phân theo khu vực kinh tế của các huyện thuộc lưu
vực sông Bến Hải (%) ...................................................................................................41
Bảng 2.9. Quy mô diện tích và dân số lưu vực sông Bến Hải năm 2016 ......................42
Bảng 2.10. Quy mô hệ thống thủy lợi trên lưu vực sông Bến hải .................................43
Bảng 2.11. Thống kê các cơ sở chế biến nông - lâm - thủy sản trên địa bàn lưu vực ...44
Bảng 2.12. Hệ thống và chỉ tiêu phân loại cảnh quan lưu vực sông Bến Hải ...............51
Bảng 2.14. Phân
cấp chỉ
tiêu đánh- giá
tổng hợp ĐKTN
Demo
Version
Select.Pdf
SDK phục vụ định hướng phát triển
nông - lâm nghiệp ở lưu vực sông Bến Hải ...................................................................61

Bảng 2.15. Nhu cầu sinh thái của một số loại hình sử dụng nông - lâm nghiệp chủ yếu
ở lưu vực sông Bến Hải, tỉnh Quảng Trị .......................................................................66
Bảng 2.16. Kết quả đánh giá và phân hạng thích nhi theo loại hình sử dụng ở lưu vực
sông Bến Hải, tỉnh Quảng Trị........................................................................................70
Bảng 3.1. Hiện trạng sử dụng đất ở lưu vực sông Bến Hải, tỉnh Quảng Trị (năm 2016).......71
Bảng 3.2. Kết quả sản xuất lâm nghiệp ở lưu vực sông Bến Hải năm 2016 .................73
Bảng 3.3. Phân cấp các chỉ tiêu đánh giá về kinh tế ở lưu vực sông Bến Hải ..............77
Bảng 3.4. Hiệu quả kinh tế của một số loại cây trồng ở lưu vực sông Bến Hải ...........77
Bảng 3.5. Đơn giá vật tư và một số nông sản (2016) ....................................................78
Bảng 3.6. Phân cấp một số chỉ tiêu đánh giá theo các loại hình sử dụng chủ yếu ở lưu
vực sông Bến Hải ..........................................................................................................80
Bảng 3.7. Kết quả đánh giá hiệu quả kinh tế - xã hội và môi trường của các loại hình
sử dụng chủ yếu ở lưu vực sông Bến Hải ......................................................................81
Bảng 3.8. Đề xuất định hướng sử dụng lãnh thổ theo các đơn vị STCQ ở lưu vực sông

Bến Hải, tỉnh Quảng Trị ................................................................................................ 83
7


MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Lưu vực sông là hệ thống lãnh thổ thổ tương đối độc lập, có mối liên hệ hữu cơ
về quá trình trao đổi vật chất và năng lượng giữa thượng lưu và hạ lưu. Việc nghiên
cứu, đánh giá điều kiện tự nhiên nhằm xác định tiềm năng sinh thái tự nhiên theo lưu
vực sông làm tiền đề phục vụ mục tiêu định hướng sử dụng hợp lý lãnh thổ, giúp cho
các nhà quản lý hoạch định chính sách khai thác tài nguyên theo hướng bền vững là
vấn đề đang được quan tâm hiện nay.
Sông Bến Hải thuộc lãnh thổ phía Bắc tỉnh Quảng Trị, với diện tích lưu vực
975,87 km2. Đây là vùng có nhiều tiềm năng cho phát triển nông - lâm nghiệp. Tuy
nhiên, các điều kiện sinh thái tự nhiên của lãnh thổ có sự phân hoá đa dạng và phức
tạp. Do đó, việc đánh giá tiềm năng tự nhiên phục vụ quy hoạch các loại hình sử dụng
và các mô hình nông - lâm nghiệp phù hợp với sự phân hoá lãnh thổ, đảm bảo các yêu
cầu về phòng hộ, bảo tồn và sản xuất cho toàn lưu vực phục vụ mục tiêu phát triển bền
vững là vấn đề mang tính cấp thiết.
Do quá trình khai thác lâu dài và ảnh hưởng của hậu quả chiến tranh trước đây
dẫn đến diện tích rừng ở lưu vực sông bến Hải suy giảm, diện tích đất trống đồi trọc
tăng lên, chiếm gần 28,3%. Đây là biểu hiện của sự mất cân bằng sinh thái. Vì vậy,

Demo Version - Select.Pdf SDK

việc tổ chức sản xuất nông - lâm nghiệp cần được định hướng có cơ sở khoa học nhằm
bố trí các loại hình sử dụng theo mục tiêu phát triển lâu bền. Mặt khác, hơn 73% cư
dân lưu vực hoạt động trong lĩnh vực sản xuất nông - lâm nghiệp. Tuy nhiên, hiệu quả
kinh tế của hoạt động này chưa tương xứng với tiềm năng STTN của lãnh thổ; việc
chuyển đổi cơ cấu kinh tế còn nhiều vướng mắc, đời sống người dân nói chung còn

gặp nhiều khó khăn, đòi hỏi cần có hình thức tổ chức sản xuất lãnh thổ và các mô hình
nông - lâm nghiệp phù hợp với sự phân hoá của tự nhiên nhằm thúc đẩy sự phát triển
KT-XH, nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân, đồng thời góp phần vào việc
bảo vệ môi trường lưu vực.
Từ những lí do trên, việc chọn đề tài "Đánh giá tổng hợp điều kiện tự nhiên
phục vụ định hướng phát triển nông - lâm nghiệp lưu vực sông Bến Hải, tỉnh
Quảng Trị" sẽ góp phần vào sử dụng hợp lý tài nguyên, bảo vệ môi trường và phát
triển KT – XH theo hướng bền vững ở lãnh thổ phía Bắc tỉnh Quảng Trị hiện nay.
2. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu
2.1. Mục tiêu nghiên cứu
Xác lập cơ sở khoa học phục vụ định hướng quy hoạch phát triển nông - lâm

8


nghiệp lưu vực sông Bến Hải, tỉnh Quảng Trị theo hướng bền vững dựa trên đánh giá
tổng hợp các điều kiện tự nhiên.
2.2. Nhiệm vụ nghiên cứu
- Tổng quan có chọn lọc các tài liệu liên quan làm căn cứ xây dựng cơ sở lý
luận và quy trình đánh giá tổng hợp điều kiện tự nhiên phục vụ quy hoạch phát triển
nông - lâm nghiệp.
- Xác định các tính chất đặc thù của lãnh thổ, nghiên cứu sự phân hóa tự nhiên
theo các đơn vị sinh thái cảnh quan, xây dựng bản đồ cảnh quan lưu vực sông Bến Hải
phục vụ mục tiêu đánh giá.
- Đánh giá tổng hợp các điều tự nhiên phục vụ mục tiêu định hướng phát triển
nông - lâm nghiệp lưu vực sông Bến Hải theo hướng lâu bền.
- Phân tích hiện trạng sử dụng đất, đánh giá hiệu quả kinh tế, xã hội và môi
trường của một số loại hình sử dụng nông - lâm nghiệp.
- Đề xuất định hướng sử dụng hợp lý lãnh thổ theo đơn vị cảnh quan và theo
tiểu vùng sinh thái cảnh quan; kiến nghị các giải pháp nhằm góp phần phát triển nông lâm nghiệp bền vững ở địa bàn nghiên cứu.

3. Giới hạn phạm vi nghiên cứu
3.1. Giới hạn phạm vi lãnh thổ

Demo Version - Select.Pdf SDK

Lưu vực sông Bến Hải thuộc tỉnh Quảng Trị, bao gồm lãnh thổ các huyện Vĩnh
Linh và Gio Linh.
3.2. Giới hạn nội dung nghiên cứu
- Đánh giá các điều kiện tự nhiên nhằm xác định tiềm năng sinh thái tự nhiên
lãnh thổ, trong đó chú trọng các yếu tố mang tính đặc thù của khu vực nghiên cứu có
liên quan trực tiếp đến sản xuất nông - lâm nghiệp.
- Nội dung đánh giá phục vụ mục tiêu quy hoạch phát triển nông - lâm nghiệp
được xét trên quan điểm địa lý ứng dụng.
- Loại hình sử dụng nông - lâm nghiệp mang tính đa dạng và phong phú; dựa
vào đặc điểm đặc thù của địa phương, đề tài chỉ chọn một số cây mang tính phổ biến ở
khu vực nghiên cứu.
- Trong đánh giá và đề xuất quy hoạch phát triển nông - lâm nghiệp khu vực, đề
tài chú trọng đến các nhân tố sinh thái tự nhiên; vấn đề kinh tế và kỹ thuật canh tác chỉ
được đề cập một cách khái quát.
- Đề tài chú trọng các loại hình sử dụng nông - lâm nghiệp; các loại hình sử
dụng khác không được đề cập đến.

9


- Trên cơ sở khảo sát các mô hình nông - lâm nghiệp có hiệu quả về kinh tế, xã
hội và môi trường, đề tài đề xuất một số mô hình đặc trưng cho từng tiểu vùng nhằm
góp phần sử dụng hợp lý lãnh thổ.
4. Phương pháp nghiên cứu
4.1. Phương pháp thu thập, phân tích, xử lí số liệu

Bao gồm các tư liệu và bản đồ về các điều kiện tự nhiên như: địa chất - địa
mạo, địa hình, khí hậu, thủy văn, thổ nhưỡng, sinh vật. Các thông tin về dân cư, KT XH các huyện trong địa bàn nghiên cứu (dân số, lao động, tập quán canh tác, sản xuất
nông - lâm nghiệp...). Một số tài liệu thuộc các chương trình, dự án phát triển KT - XH
khu vực Bắc Trung Bộ và tỉnh Quảng Trị.
4.2. Phương pháp bản đồ
Phương pháp bản đồ được áp dụng trong việc xây dựng các bản đồ thành phần
tự nhiên đơn tính, bản đồ cảnh quan, bản đồ phân vùng cảnh quan, bản đồ đánh giá
tiềm năng sinh thái cảnh quan, bản đồ phân hạng thích nghi cho các loại hình nông lâm nghiệp, bản đồ đề xuất quy hoạch nông - lâm nghiệp lưu vực sông Bến Hải, tỉnh
Quảng Trị.
Đề tài sử dụng công nghệ GIS để chồng xếp bản đồ, xây dựng cơ sở dữ liệu, xử
lý, phân tích các bản đồ. Phần mềm được sử dụng chủ yếu là Mapinfo, ArcView.

Demo Version - Select.Pdf SDK

4.3. Phương pháp ma trận

Được áp dụng trong việc xây dựng bản chú giải ma trận cho bản đồ cảnh quan
lưu vực sông Bến Hải tỉ lệ 1: 50.000. Đồng thời, phương pháp ma trận còn được sử
dụng trong việc phân hạng thích nghi cho các đơn vị sinh thái cảnh quan.
4.4. Phương pháp so sánh địa lý
Vận dụng trong đánh giá và phân hạng mức độ thích nghi của các loại sinh thái
cảnh quan với các loại hình sử dụng nông lâm nghiệp phục vụ quy hoạch một số loại
hình nông - lâm nghiệp chủ yếu trên địa bàn nghiên cứu.
4.5. Phương pháp khảo sát thực địa
Áp dụng phương pháp này nhằm thu thập tài liệu, tìm hiểu hiện trạng sản xuất và
khảo sát các mô hình sản xuất nông - lâm nghiệp, kiểm tra đối chiếu các tài liệu về tự nhiên
và KT - XH trên thực địa. Trong quá trình thực địa, đề tài phối hợp điều tra phỏng vấn hộ
nông thôn (PRA) nhằm thu thập thông tin của cư dân địa phương. Quá trình nghiên cứu
thực địa được tiến hành dựa trên phương pháp khảo sát theo tuyến và điểm cho các mục tiêu
đề tài đặt ra. Đề tài đã tiến hành khảo sát thực địa ở 32 điểm theo 4 tuyến sau:

10


- Tuyến dọc ven biển: Gio Mai, Trung Giang, Vĩnh Quang, Vĩnh Thái.
- Tuyến vùng đồi huyện Gio Linh: Gio Phong, Gio Bình, Gio An, Linh Thượng.
- Tuyến đồng bằng Vĩnh Linh: Vĩnh Long, Vĩnh Lâm, Vĩnh Thủy, Vĩnh Sơn.
- Tuyến vùng đồi núi phía Tây Vĩnh Linh: Vĩnh Chấp, Vĩnh Khê, Vĩnh Hà, Vĩnh Ô.
Các kết quả nghiên cứu ở thực địa là cơ sở quan trọng cho việc xác định chỉ tiêu
trong đánh giá và đề xuất qui hoạch bố trí CCNDN hợp lý ở khu vực nghiên cứu.
4.6. Phương pháp chuyên gia
Được vận dụng trong quá trình nghiên cứu nhằm lấy ý kiến của các nhà khoa
học trong việc lựa chọn chỉ tiêu và xác định mức độ thích nghi của các đơn vị cảnh
quan trong quy hoạch phát triển nông - lâm nghiệp. Đồng thời, đề tài còn tham khảo ý
kiến các nhà quản lý của các ban ngành có liên quan, cán bộ và nhân dân địa phương.
5. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn
5.1. Ý nghĩa khoa học
Kết quả nghiên cứu của đề tài góp phần vào việc hoàn thiện cơ sở lý luận đánh giá
tổng hợp điều kiện tự nhiên; làm phong phú thêm hướng nghiên cứu của địa lý cảnh quan
ứng dụng phục vụ mục tiêu định hướng sử dụng hợp lý lãnh thổ theo hướng lâu bền.
5.2. Ý nghĩa thực tiễn
- Kết quả nghiên cứu của đề tài góp phần cung cấp các thông tin cần thiết phục

Demo Version - Select.Pdf SDK

vụ cho việc định hướng bố trí các loại hình sản xuất nông - lâm nghiệp phù hợp với
tiềm năng sinh thái cảnh quan lưu vực sông Bến Hải.
- Luận văn có thể làm tài liệu tham khảo cho các nhà quản lý ở địa phương tỉnh
Quảng Trị trong việc hoạch định các chính sách phát triển nông lâm - nghiệp, bảo vệ
tài nguyên và môi trường lưu vực sông Bến Hải.

6. Cấu trúc luận văn
Ngoài phần mở đầu và kết luận, nội dung chính bao gồm các chương:
Chương 1: Cơ sở lí luận của việc đánh giá tổng hợp điều kiện tự nhiên phục vụ
định hướng phát triển nông- lâm nghiệp.
Chương 2: Đánh giá tổng hợp điều kiện tự nhiên phục vụ định hướng phát triển
nông- lâm nghiệp lưu vực sông Bến Hải, tỉnh Quảng Trị.
Chương 3: Đề xuất định hướng phát triển nông - lâm nghiệp bền vững lưu vực
sông Bến Hải, tỉnh Quảng Trị.

11