LUẬN văn LUẬT tư PHÁP QUẢN lý NHÀ nước về GIÁO dục đại học – THỰC TIỄN tại TRƯỜNG đại học cần THƠ

TRƢỜNG ĐẠI HỌC CẦN THƠ
KHOA LUẬT


LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP CỬ NHÂN LUẬT
KHÓA 35 (2009-2013)

Đề tài:

QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ GIÁO DỤC
ĐẠI HỌC – THỰC TIỄN TẠI TRƢỜNG
ĐẠI HỌC CẦN THƠ

Giảng viên hướng dẫn:

Sinh viên thực hiện:

ThS. Võ Duy Nam
Bộ Môn Luật Hành Chính

Trƣơng Bảo Thanh
MSSV: 5095558
Lớp: Luật tƣ pháp 2 – k35

Cần Thơ, 11/2012


NHẬN XÉT CỦA GIẢNG VIÊN HƯỚNG DẪN

..........................................................................................................................
..........................................................................................................................

..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................

NHẬN XÉT CỦA GIẢNG VIÊN PHẢN BIỆN

........................................................................................................................
........................................................................................................................
........................................................................................................................
........................................................................................................................
........................................................................................................................
........................................................................................................................
........................................................................................................................
........................................................................................................................
........................................................................................................................
........................................................................................................................
........................................................................................................................
........................................................................................................................
........................................................................................................................
........................................................................................................................
........................................................................................................................
........................................................................................................................
........................................................................................................................
........................................................................................................................
........................................................................................................................
........................................................................................................................
........................................................................................................................
........................................................................................................................
........................................................................................................................
........................................................................................................................
........................................................................................................................
........................................................................................................................

........................................................................................................................
........................................................................................................................
........................................................................................................................
........................................................................................................................
........................................................................................................................
........................................................................................................................
........................................................................................................................
........................................................................................................................
........................................................................................................................
........................................................................................................................
........................................................................................................................
........................................................................................................................
........................................................................................................................


MỤC LỤC
Trang
LỜI NÓI ĐẦU ........................................................ Ошибка! Закладка не определена.
1. Lý do chọn đề tài: .............................................. Ошибка! Закладка не определена.
2. Mục tiêu nghiên cứu đề tài ............................... Ошибка! Закладка не определена.
3. Phạm vi nghiên cứu đề tài................................. Ошибка! Закладка не определена.
4. Phƣơng pháp nghiên cứu đề tài ....................... Ошибка! Закладка не определена.
5. Kết cấu luận văn ................................................ Ошибка! Закладка не определена.
CHƢƠNG 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN CHUNG VỀ QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ
............................................................................. Ошибка! Закладка не определена.
GIÁO DỤC ĐẠI HỌC ...................................... Ошибка! Закладка не определена.
1.1. Khái niệm quản lý nhà nƣớc về giáo dục đại học .......... Ошибка! Закладка не
определена.
1.1.1. Khái niệm quản lý nhà nước .................. Ошибка! Закладка не определена.
1.1.2.1. Khái niệm giáo dục ......................... Ошибка! Закладка не определена.

1.1.1.2. Khái niệm quản lý nhà nước về giáo dụcОшибка!
Закладка
не
определена.
1.1.3. Khái niệm quản lý nhà nước về giáo dục đại họcОшибка!

Закладка

не

определена.
1.2. Hệ thống giáo dục ở nƣớc ta ...................... Ошибка! Закладка не определена.
1.2.2. Giáo dục phổ thông ................................ Ошибка! Закладка не определена.
1.2.3. Giáo dục - đào tạo dạy nghề và chuyên nghiệpОшибка!
Закладка
не
определена.
1.2.4. Giáo dục đại học và sau đại học (sau đây gọi chung là giáo dục đại học)
.......................................................................... Ошибка! Закладка не определена.
1.2.4.1. Đào tạo trình độ Cao đẳng ............. Ошибка! Закладка не определена.
1.2.4.2. Đào tạo trình độ Đại học ................ Ошибка! Закладка не определена.
1.2.4.3. Sau đại học (cao học, tiến sĩ) .......... Ошибка! Закладка не определена.
1.3. Cơ quan quản lý nhà nƣớc về giáo dục đại học ............. Ошибка! Закладка не
определена.
1.3.1. Nguyên tắc quản lý giáo dục đại học ..... Ошибка! Закладка не определена.
1.3.1.1. Nguyên tắc Đảng lãnh đạo.............. Ошибка! Закладка не определена.
1.3.1.2. Nguyên tắc tập trung dân chủ ......... Ошибка! Закладка не определена.
1.3.1.3. Nguyên tắc pháp chế xã hội chủ nghĩaОшибка!
Закладка
не

определена.
1.3.1.4. Nguyên tắc kết hợp quản lý theo ngành và quản lý theo lãnh thổ Ошибка!
Закладка не определена.


1.3.2. Cơ quan quản lý nhà nước về giáo dục đại họcОшибка!

Закладка

не

определена.
1.3.2.1. Chính phủ ........................................ Ошибка! Закладка не определена.
1.3.2.2. Bộ Giáo dục và Đào tạo .................. Ошибка! Закладка не определена.
1.3.2.3. Uỷ ban nhân dân cấp tỉnh ............... Ошибка! Закладка не определена.
1.3.2.4. Sở Giáo dục và Đào tạo .................. Ошибка! Закладка не определена.
1.3.3. Nội dung quản lý nhà nước về giáo dục đại họcОшибка!
Закладка
не
определена.
1.3.3.1. Công tác xây dựng và chỉ đạo thực hiện chiến lược, quy hoạch, kế hoạch,
chính sách phát triển giáo dục đại học ........ Ошибка! Закладка не определена.
1.3.3.2. Công tác ban hành và tổ chức thực hiện văn bản quy phạm pháp luật về
giáo dục đại học ........................................... Ошибка! Закладка не определена.
1.3.3.3. Công tác quản lý đào tạo và đảm bảo chất lượng giáo dục đại học
...................................................................... Ошибка! Закладка не определена.
1.3.3.4. Công tác thống kê, thông tin về tổ chức và hoạt động giáo dục đại học
................................................................................ Ошибка! Закладка не определена.

1.3.3.5. Công tác tổ chức, chỉ đạo việc đào tạo, bồi dưỡng, quản lý giảng viên và

cán bộ quản lý giáo dục đại học ........................ Ошибка! Закладка не определена.
1.3.3.6. Công tác tổ chức, quản lý hoạt động hợp tác quốc tế về giáo dục đại học
...................................................................... Ошибка! Закладка не определена.
1.3.3.7. Công tác thanh tra, kiểm tra việc chấp hành pháp luật, giải quyết khiếu
nại, tố cáo và xử lý vi phạm về giáo dục đại họcОшибка!
Закладка
не
определена.

1.4. Vai trò và ý nghĩa của công tác quản lý nhà nƣớc về giáo dục............ Ошибка!
Закладка не определена.
1.4.1. Vai trò ..................................................... Ошибка! Закладка не определена.
1.4.2. Ý nghĩa ................................................... Ошибка! Закладка не определена.
1.5. Lƣợc sử hình thành và phát triển giáo dục đại học ở nƣớc ta ............ Ошибка!
Закладка не определена.
1.5.1. Lược sử hình thành .............................. Ошибка! Закладка не определена.2
1.5.2. Sự phát triển của giáo dục đại học .............. Ошибка! Закладка не определена.
CHƢƠNG 2. NHỮNG QUY ĐỊNH CỦA PHÁP LUẬT VỀ QUẢN LÝ GIÁO
DỤC ĐẠI HỌC VÀ THỰC TIỄN QUẢN LÝ GIÁO DỤC ĐẠI HỌC Ở . Ошибка!
Закладка не определена.
TRƢỜNG ĐẠI HỌC CẦN THƠ ..................... Ошибка! Закладка не определена.
2.1. Cơ sở pháp lý của công tác quản lý nhà nƣớc về giáo dục đại học ................ 24
2.1.1. Quan điểm của Đảng và Nhà nước về công tác quản lý giáo dục đại học


.......................................................................... Ошибка! Закладка не определена.
2.1.2. Văn bản quy phạm pháp luật của công tác quản lý giáo dục đại học . Ошибка!
Закладка не определена.
2.2. Thực tiễn áp dụng văn bản pháp luật trong quản lý giáo dục tại trƣờng Đại
học Cần Thơ ................................................................................................................. 29

2.2.1. Tổng quan về trường Đại học Cần Thơ ...........................................................29
2.2.2. Công tác quản lý giáo dục ở Trường Đại học Cần ThơОшибка! Закладка не
определена.
2.2.2.1. Công tác quản lý đào tạo ............... Ошибка! Закладка не определена.1
2.2.2.2. Công tác quản lý đội ngũ cán bộ giảng dạyОшибка!

Закладка

не

определена.
2.2.2.3. Công tác quản lý và biên soạn giáo trình, tài liệu giảng dạy ....... Ошибка!
Закладка не определена.
2.2.2.4. Công tác quản lý nghiên cứu khoa học .....................................................37
2.2.2.5. Công tác đánh giá chất lượng giảng dạyОшибка!
Закладка
не
определена.1
2.2.2.6. Công tác quản lý hợp tác quốc tế .... Ошибка! Закладка не определена.
2.2.2.7. Công tác thanh tra, kiểm tra chất lượng giáo dục của Trường Đại học Cần
Thơ ............................................................... Ошибка! Закладка не определена.
CHƢƠNG 3. PHƢƠNG HƢỚNG VÀ GIẢI PHÁP NHẰM HOÀN THIỆN CÔNG
TÁC QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ GIÁO DỤC ĐẠI HỌC ...................................... 47
3.1. Những kết quả đạt đƣợc và một số khó khăn, bất cập còn tồn tại của giáo dục
đại học nƣớc ta hiện nay ............................................................................................. 47
3.1.1. Những kết quả đạt được của công tác quản lý nhà nước về giáo dục đại học..
....................................................................................................................................47
3.1.1.1. Những kết quả đạt được ............................................................................47
3.1.1.2. Kết quả đạt được của Trường Đại học Cần Thơ.......................................48
3.1.2. Một số bất cập còn tồn tại của công tác quản lý nhà nước về giáo dục đại học

ở nước ta hiện nay ............................................ Ошибка! Закладка не определена.
3.1.2.1. Khó khăn, bất cập đối với giáo dục đại họcОшибка!
Закладка
не
определена.
3.1.2.2. Những bất cập còn tồn tại trong công tác quản lý giáo dục đại học của
Trường Đại học Cần Thơ ............................. Ошибка! Закладка не определена.
3.2. Phƣơng hƣớng và giải pháp nhằm hoàn thiện công tác quản lý nhà nƣớc về
giáo dục đại học ................................................. Ошибка! Закладка не определена.
3.2.1. Phương hướng chung .............................................................................................. 56
3.2.1.1. Đổi mới toàn diện, mạnh mẽ quản lý giáo dục đại học ............... Ошибка!


Закладка не определена.
3.2.1.2. Đổi mới về chất công tác quản lý giáo dục đại học ..................................59
3.2.1.3. Đổi mới cơ chế tài chính cho giáo dục đại họcОшибка! Закладка не
определена.
3.2.2. Giải pháp ................................................ Ошибка! Закладка не определена.
3.2.2.1. Giải pháp nhằm hoàn thiện công tác quản lý nhà nước về giáo dục đại
học ................................................................ Ошибка! Закладка не определена.
3.2.2.2. Giải pháp của trường Đại học Cần Thơ trong công tác quản lý giáo dục
đại học ....................................................................................................................67
KẾT LUẬN .................................................................................................................. 69
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO


Đề tài: Quản lý nhà nước về giáo dục đại học – Thực tiễn tại Trường Đại học Cần Thơ

LỜI NÓI ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài:

Cuộc cách mạng khoa học và công nghệ hiện đại với những bước tiến khổng lồ
“một ngày bằng hai mươi năm” đang tác động toàn diện đến mọi nền kinh tế, mọi chế
độ xã hội trên phạm vi toàn cầu. Cuộc đua tranh giữa các quốc gia trên mặt trận kinh tế
đang diễn ra rất quyết liệt. Một xã hội thông tin, một nền kinh tế tri thức đã bắt đầu
hình thành. Một nhu cầu có thực và chính đáng, ngày càng trở nên bức xúc của người
dân về một nền giáo dục đại học cho số đông đang được đặt ra. Do đó, để hòa chung
với xu thế hội nhập kinh tế thế giới và sự tiến bộ vượt bậc của nền khoa học công nghệ
hiện đại thì việc phát triển và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực là những yêu cầu
hàng đầu đối với đất nước ta. Một nguồn nhân lực bền vững có thể trở thành lợi thế
quan trọng trong quá trình cạnh tranh quốc tế, đồng thời cũng là yếu tố đảm bảo cho
việc phát triển và tăng trưởng ổn định. Để đưa đất nước ta thực sự trở nên giàu mạnh
và văn minh, trong xu thế hội nhập nền kinh tế thị trường hiện nay thì Đảng, Nhà nước
cùng nhân dân ta phải xây dựng cho mình một tiềm lực tổng thể vững mạnh. Một
trong những chiến lược đó là phát triển và mở rộng hệ thống giáo dục - đào tạo, đặc
biệt là giáo dục đại học nhằm bồi dưỡng nguồn nhân lực có trình độ cao cho đất nước.
Giáo dục đại học là nền tảng không thể thiếu để tạo nên nguồn nhân lực có chất lượng
ở mỗi quốc gia. Tuy nhiên, nền giáo dục đại học Việt Nam đang bị tụt hậu so với đại
học của nhiều nước phát triển về quan niệm, về đầu tư, về chương trình, giảng dạy và
sách giáo khoa, về chính sách, chế độ đối với giáo viên, về tổ chức, quản lý và một số
lĩnh vực khác. Sự tụt hậu về giáo dục, đặc biệt là tụt hậu trong lĩnh vực giáo dục đại
học, nhất định sẽ phải trả giá nặng nề trong tương lai, trong cuộc đua tranh giữa các
quốc gia, mà thực chất là cuộc đua tranh về trí tuệ. Giáo dục, đặc biệt là giáo dục đại
học, phải đi trước và phục vụ đắc lực cho sự phát triển kinh tế, xã hội. Vì vậy, cần phải
đổi mới quản lý giáo dục đại học, coi đây là khâu quan trọng để nâng cao chất lượng
và phát triển toàn diện giáo dục đại học. Việc đổi mới quản lý giáo dục đại học chỉ có
thể đạt kết quả thật sự và bền vững khi có sự chỉ đạo kiên quyết của các cấp lãnh đạo
và sự quan tâm của toàn xã hội. Chính sự cần thiết của giáo dục đại học đối với đất
nước và vai trò quan trọng của Nhà nước đối với giáo dục đại học mà người viết đã
chọn đề tài “Quản lý nhà nước về giáo dục đại học - Thực tiễn tại trường Đại học Cần
Thơ” làm đề tài nghiên cứu luận văn của mình.

2. Mục tiêu nghiên cứu đề tài
Nhằm hiểu rõ tầm quan trọng của giáo dục đại học nước ta và những quy định
của pháp luật đối với công tác quản lý giáo dục đại học trong giai đoạn hiện nay. Từ đó
GVHD: ThS.Võ Duy Nam

1

SVTH: Trương BảoThanh


Đề tài: Quản lý nhà nước về giáo dục đại học – Thực tiễn tại Trường Đại học Cần Thơ

có thể thấy vai trò lãnh đạo của Đảng và Nhà nước là rất cần thiết đối với giáo dục đại
học nước ta. Đồng thời, đưa ra những định hướng cụ thể để phát triển giáo dục đại học
và hạn chế những yếu kém, bất cập trong công tác quản lý giáo dục đại học.
3. Phạm vi nghiên cứu đề tài
Đề tài chủ yếu đi sâu vào phân tích công tác quản lý của Nhà nước về giáo dục
đại học trong giai đoạn hiện nay trên nền tảng của Hiến pháp, Luật giáo dục năm 2005
được sửa đổi, bổ sung 2009 và các văn bản pháp luật khác có liên quan đến vấn đề
giáo dục đại học cũng như sách báo, tạp chí có liên quan. Phạm vi cụ thể được tìm
hiểu là công tác quản lý giáo dục đại học của trường Đại học Cần Thơ.
4. Phƣơng pháp nghiên cứu đề tài
Trong đề tài người viết sử dụng các phương pháp nghiên cứu như thu thập tài
liệu, phương pháp phân tích luật viết, phương pháp tổng hợp, thống kê những tư liệu,
số liệu từ thực tế, sách báo và tạp chí có liên quan đến vấn đề giáo dục đại học. Ngoài
ra, còn sử dụng biện pháp luận chứng và một số phương pháp khác, trong đó sử dụng
phương pháp luận triết học duy vật biện chứng để đánh giá.
5. Kết cấu luận văn
Trên cơ sở mục đích, yêu cầu của đề tài, luận văn gồm có các phần sau: mục lục,
lời nói đầu, phần nội dung, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo.

Phần nội dung gồm có 3 Chương:
Chương 1. Cơ sở lý luận chung về quản lý nhà nước về giáo dục đại học.
Chương 2. Những quy định của pháp luật về quản lý giáo dục đại học và thực
tiễn quản lý giáo dục đại học ở trường Đại học Cần Thơ.
Chương 3. Phương hướng và giải pháp nhằm hoàn thiện công tác quản lý nhà
nước về giáo dục đại học.

GVHD: ThS.Võ Duy Nam

2

SVTH: Trương BảoThanh


Đề tài: Quản lý nhà nước về giáo dục đại học – Thực tiễn tại Trường Đại học Cần Thơ

CHƢƠNG 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN CHUNG VỀ QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ
GIÁO DỤC ĐẠI HỌC
1.1. Khái niệm quản lý nhà nƣớc về giáo dục đại học
1.1.1. Khái niệm quản lý nhà nước
Quản lý nhà nước ra đời cùng với sự xuất hiện của Nhà nước, là sự quản lý của
Nhà nước đối với xã hội và công dân. Đồng thời, quản lý nhà nước cũng là sự tác động
có tổ chức của các chủ thể mang quyền lực nhà nước dựa trên các văn bản quy phạm
pháp luật để chỉ đạo, điều hành thực hiện kết hợp với thanh tra, kiểm tra các quan hệ
xã hội nhằm bảo đảm cho các quan hệ xã hội phát triển theo đúng những mục tiêu đã
định.
Quản lý nhà nước mang tính quyền lực nhà nước gắn liền với cưỡng chế nhà
nước khi cần thiết, được thể hiện bằng bộ máy quản lý chuyên nghiệp dựa trên cơ sở
pháp luật. Cán bộ quản lý nhà nước có chế độ đãi ngộ riêng.1

Quản lý nhà nước là dạng quản lý xã hội thực thi quyền lực nhà nước; dạng quản
lý này được thể hiện trong các cơ quan hành chính nhà nước. Điều 12, Hiến pháp 1992
đã ghi: “Nhà nước quản lý xã hội theo pháp luật, không ngừng tăng cường pháp chế
xã hội chủ nghĩa”. Theo định nghĩa của Liên hiệp quốc, quản lý nhà nước tương đồng
với quản lý quốc gia, nghĩa là: phải quản lý nhà nước một cách hợp lý, có hiệu quả,
công khai, minh bạch và có sự tham gia của các chủ thể liên quan. Do đó, cần phân
biệt giữa “quản lý nhà nước” với “nhà nước quản lý”, nhà nước quản lý là nói đến các
chủ thể quản lý, đó là hệ thống tổ chức của các cơ quan nhà nước, trong đó có các cơ
quan hành chính nhà nước. Như vậy, quản lý nhà nước là dạng quản lý xã hội mang
tính quyền lực nhà nước, được sử dụng quyền lực nhà nước để điều chỉnh các quan hệ
xã hội và hành vi hoạt động của con người để duy trì, phát triển các mối quan hệ xã
hội, trật tự pháp luật nhằm thực hiện chức năng và nhiệm vụ của Nhà nước. Bản chất
của Nhà nước ta là Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của dân, do dân và vì dân.
Do đó, Nhà nước quản lý xã hội bằng pháp luật, theo pháp luật và tuân theo pháp chế.
1.1.2. Khái niệm quản lý nhà nước về giáo dục
1.1.2.1. Khái niệm giáo dục
Khái niệm giáo dục được hiểu theo hai nghĩa: nghĩa rộng và nghĩa hẹp.2
Giáo dục theo nghĩa rộng được hiểu là sự hình thành nhân cách được tổ chức một

1

TS. Phan Trung Hiền, Giáo trình Luật Hành Chính Việt Nam - Phần 1, năm 2003, trang 2.
Thúy Quyên, Các khái niệm cơ bản của giáo dục,
[truy cập ngày 12/06/2012].
2

GVHD: ThS.Võ Duy Nam

3

SVTH: Trương BảoThanh


Đề tài: Quản lý nhà nước về giáo dục đại học – Thực tiễn tại Trường Đại học Cần Thơ

cách có mục đích, có tổ chức thông qua các hoạt động và các quan hệ giữa nhà Giáo
dục với người được giáo dục nhằm giúp người được giáo dục chiếm lĩnh những kinh
nghiệm xã hội của loài người. Để hiểu rõ hơn khái niệm đó cần làm sáng tỏ khái niệm
nhân cách và khái niệm xã hội hoá con người.
Hình thành nhân cách: Đó là quá trình phát triển con người về mặt sinh lý, tâm lý
và mặt xã hội, mang tính chất tăng trưởng về lượng và biến đổi về chất. Quá trình này
diễn ra do ảnh hưởng của các nhân tố bên trong (bẩm sinh, di truyền, tính tích cực của
chủ thể), và các nhân tố bên ngoài (ảnh huởng của hoàn cảnh tự nhiên và hoàn cảnh xã
hội, tác động giáo dục), do ảnh hưởng của các tác động tự phát, ngẫu nhiên (tác động
bên trong, bên ngoài chưa được kiểm soát, điều khiển) và các tác động có mục đích, có
tổ chức (kiểm soát được, điều khiển được). Quá trình này làm biến đổi đứa trẻ với
những tư chất vốn có của con người thành một nhân cách.
Xã hội hoá con người: Đó là quá trình có tính chất xã hội hình thành nhân cách.
Quá trình này chỉ bao hàm các tác động do những nhân tố xã hội; xã hội tác động một
cách có mục đích, có tổ chức tới cá nhân, mặt khác cá nhân tích cực tái sản xuất các
mối quan hệ xã hội bằng hoạt động, bằng sự tham gia tích cực vào môi trường xã hội.
Từ đó, giáo dục nói một cách khác là sự xã hội hoá con nguời chỉ dưới những tác động
có mục đích và có tổ chức.
Giáo dục theo nghĩa hẹp: Đó là một bộ phận của quá trình sư phạm, là quá trình
hình thành những cơ sở khoa học của thế giới quan, niềm tin, lý tưởng, động cơ, tình
cảm, thái độ, những tính cách, những hành vi, thói quen cư xử đúng đắn trong xã hội,
kể cả việc phát triển và nâng cao thể lực.
Suy cho cùng Giáo dục là quá trình được tổ chức có ý thức, hướng tới mục đích
khơi gợi hoặc biến đổi nhận thức, năng lực, tình cảm, thái độ của người dạy và người
học theo hướng tích cực. Nghĩa là góp phần hoàn thiện nhân cách người học bằng

những tác động có ý thức từ bên ngoài, góp phần đáp ứng các nhu cầu tồn tại và phát
triển của con người trong xã hội đương đại. Giáo dục bao gồm việc dạy và học, và đôi
khi nó cũng mang ý nghĩa như là quá trình truyền thụ, phổ biến tri thức, truyền thụ sự
suy luận đúng đắn, truyền thụ sự hiểu biết. Giáo dục là nền tảng cho việc truyền thụ,
phổ biến văn hóa từ thế hệ này đến thế hệ khác. Giáo dục là phương tiện để đánh thức
và nhận ra khả năng, năng lực tiềm ẩn của chính mỗi cá nhân, đánh thức trí tuệ của
mỗi người.
1.1.1.2. Khái niệm quản lý nhà nước về giáo dục
Quản lý nhà nước về giáo dục là sự tác động có tổ chức và điều chỉnh bằng
quyền lực nhà nước đối với các hoạt động giáo dục và đào tạo, do các cơ quan quản lý
GVHD: ThS.Võ Duy Nam

4

SVTH: Trương BảoThanh


Đề tài: Quản lý nhà nước về giáo dục đại học – Thực tiễn tại Trường Đại học Cần Thơ

giáo dục của Nhà nước từ Trung ương đến cơ sở tiến hành để thực hiện chức năng,
nhiệm vụ do Nhà nước ủy quyền nhằm phát triển sự nghiệp giáo dục. Thông qua quản
lý nhà nước về giáo dục, việc thực hiện các chủ trương chính sách giáo dục quốc gia,
nâng cao hiệu quả đầu tư cho giáo dục, chú ý thực hiện các mục tiêu giáo dục, nâng
cao chất lượng giáo dục mới được triển khai, thực hiện có hiệu quả.
Quản lý nhà nước về giáo dục là quản lý theo ngành do một cơ quan Trung ương
đại diện cho Nhà nước là Bộ giáo dục và Đào tạo thực hiện. Phương tiện để quản lý
nhà nước về giáo dục là các văn bản pháp luật và pháp quy. Phương pháp quản lý chủ
yếu là phương pháp hành chính tổ chức.
1.1.3. Khái niệm quản lý nhà nước về giáo dục đại học
Quản lý nhà nước về giáo dục đại học là sự tác động của Bộ giáo dục và Đào tạo

đối với bậc đại học trong việc xây dựng chiến lược, quy hoạch, kế hoạch, cơ chế và
chính sách phát triển giáo dục đại học nhằm phù hợp với sự phát triển kinh tế - xã hội,
nâng cao trình độ dân trí và đào tạo đội ngũ nhân lực có trình độ cao để phục vụ đất
nước, đảm bảo thực hiện thành công sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa của đất
nước.
1.2. Hệ thống giáo dục ở nƣớc ta
1.2.1. Giáo dục mầm non
Giáo dục mầm non là cấp học sơ khai và thấp nhất trong hệ thống giáo dục nước
ta, đồng thời đây cũng là nền tảng để hình thành thói quen học tập ngay từ nhỏ tạo tiền
đề thúc đẩy phát triển trí tuệ sau này. Giáo dục mầm non bao gồm nhà trẻ và mẫu giáo.
Nhà trẻ là chương trình học không bắt buộc, dành cho trẻ tối thiểu là ba tháng
tuổi; thời gian tối đa là ba năm. Trẻ sẽ được chăm sóc và nuôi dạy những kỷ năng một
cách tốt nhất. Còn mẫu giáo cũng là chương trình học không bắt buộc, dành cho bé tối
thiểu từ ba tuổi; thời gian tối đa là ba năm. Trẻ sẽ được dạy hát, múa và những kiến
thức nền để bước vào cấp tiểu học.
1.2.2. Giáo dục phổ thông
Giáo dục phổ thông là giáo dục cơ bản kéo dài mười hai năm và được chia thành
ba cấp: cấp I (tiểu học), cấp II (trung học cơ sở), cấp III (trung học phổ thông).
Giáo dục tiểu học hay còn được gọi là cấp I, bắt đầu năm sáu tuổi đến hết năm
mười tuổi. Cấp I gồm có 5 trình độ, từ lớp 1 đến lớp 5. Đây là cấp học bắt buộc đối với
mọi công dân. Còn cấp II gồm có 4 trình độ, từ lớp 6 đến lớp 9, bắt đầu từ mười một
tuổi đến mười lăm tuổi. Hết cấp trung học cơ sở, học sinh được xét tốt nghiệp dựa trên
thành tích học tập tích lũy trong 4 năm. Trước đây hết cấp trung học cơ sở học sinh
phải trãi qua kỳ thi tốt nghiệp, nhưng từ năm 2006 đến nay đã chính thức được bãi bỏ.
GVHD: ThS.Võ Duy Nam

5

SVTH: Trương BảoThanh

Đề tài: Quản lý nhà nước về giáo dục đại học – Thực tiễn tại Trường Đại học Cần Thơ

Muốn theo học tiếp trình độ cao hơn học sinh phải tham dự các kỳ thi tuyển sinh. Đối
với giáo dục trung học phổ thông gồm 3 trình độ, từ lớp 10 đến lớp 12, bắt đầu từ
mười lăm đến mười tám tuổi. Để tốt nghiệp cấp III học sinh phải tham gia kỳ thi tốt
nghiệp trung học phổ thông của Bộ giáo dục và Đào tạo tổ chức.
1.2.3. Giáo dục - đào tạo dạy nghề và chuyên nghiệp
Đây là chương trình học dạy nghề dành cho người không đủ điều kiện vào đại
học hoặc cao đẳng. Trung cấp chuyên nghiệp được thực hiện từ ba đến bốn năm học
đối với người có bằng tốt nghiệp trung học cơ sở, từ một đến hai năm đối với người
học có bằng tốt nghiệp trung học phổ thông. Dạy nghề được thực hiện dưới một năm
đối với đào tạo trình độ sơ cấp, từ một đến ba năm đối với đào tạo nghề trình độ trung
cấp, trình độ cao đẳng.3
1.2.4. Giáo dục đại học và sau đại học (sau đây gọi chung là giáo dục đại học)
1.2.4.1. Đào tạo trình độ Cao đẳng
“Thời gian thực hiện từ hai đến ba năm học tùy theo ngành nghề đào tạo đối
người có bằng tốt nghiệp trung học phổ thông hoặc bằng tốt nghiệp trung cấp; từ một
năm rưỡi đến hai năm học đối với người có bằng tốt nghiệp trung cấp chuyên ngành”.4
Sinh viên phải tham gia kỳ thi tuyển sinh trực tiếp vào cao đẳng hoặc điểm thi đại học
thấp hơn điểm quy định nhưng lại đủ điểm vào cao đẳng thì đăng ký vào cao đẳng.
Điều kiện để được dự thi vào cao đẳng là đã tốt nghiệp trung học phổ thông. Khi hoàn
thành xong chương trình cao đẳng sinh viên được cấp bằng cao đẳng và có thể học liên
thông lên trình độ đại học.
1.2.4.2. Đào tạo trình độ Đại học
“Thời gian thực hiện từ bốn năm đến sáu năm tùy theo ngành nghề đào tạo đối
với người có bằng tốt nghiệp trung học phổ thông hoặc bằng tốt nghiệp trung cấp; từ
hai năm rưỡi đến bốn năm học đối với người có bằng tốt nghiệp trung cấp cùng
chuyên ngành; từ một năm rưỡi đến hai năm học đối với người có bằng tốt nghiệp cao
đẳng cùng chuyên ngành”.5 Sinh viên phải dự thi kỳ thi tuyển sinh đại học do Bộ giáo

dục và đào tạo tổ chức thi, sinh viên có thể lựa chọn ngành nghề và trường đại học để
thi.
Chương trình đào tạo với một hay hai năm đầu là chương trình đại học đại
cương, hai hay bốn năm là chương trình chuyên ngành. Sau khi tốt nghiệp ra trường
3

Trích Điều 32 Luật giáo dục năm 2005 được sửa đổi, bổ sung năm 2009, NXB Chính trị quốc gia- sự thật.
Trích khoản 1 Điều 38 Luật giáo dục năm 2005 được sửa đổi, bổ sung năm 2009, NXB Chính trị quốc gia- sự
thật.
5
Trích khoản 2 Điều 38 Luật giáo dục năm 2005 được sửa đổi, bổ sung năm 2009, NXB Chính trị quốc gia - sự
thật.
4

GVHD: ThS.Võ Duy Nam

6

SVTH: Trương BảoThanh


Đề tài: Quản lý nhà nước về giáo dục đại học – Thực tiễn tại Trường Đại học Cần Thơ

sinh viên được cấp bằng đại học gắn với ngành mà sinh viên đã học.
1.2.4.3. Sau đại học (cao học, tiến sĩ)
“Đào tạo trình độ thạc sĩ được thực hiện trong thời gian từ một đến hai năm học
đối với người có bằng tốt nghiệp đại học”.6
“Đào tạo trình độ tiến sĩ được thực hiện trong bốn năm học đối với người có
bằng tốt nghiệp đại học, từ hai đến ba năm học đối với người có bằng thạc sĩ. Trong
trường hợp đặc biệt, thời gian đào tạo trình độ tiến sĩ có thể được kéo dài hoặc rút

ngắn theo quy định của Bộ trưởng Bộ giáo dục và Đào tạo. Nghiên cứu sinh không có
điều kiện theo học tập trung liên tục và được cơ sở giáo dục cho phép vẫn phải có đủ
lượng thời gian học tập trung theo quy định để hoàn thành chương trình đào tạo tiến sĩ,
trong đó có ít nhất một năm theo học tập trung liên tục”.7
Hệ thống giáo dục ở nước ta đang từng bước đổi mới nhằm phù hợp và thích ứng
với nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa. Chủ trương xã hội hóa hoạt
động giáo dục và đào tạo của Đảng và Nhà nước nhằm huy động mọi nguồn lực xã hội
cho giáo dục là định hướng quan trọng trong quá trình đổi mới hệ thống giáo dục hiện
nay.
1.3. Cơ quan quản lý nhà nƣớc về giáo dục đại học
1.3.1. Nguyên tắc quản lý giáo dục đại học
1.3.1.1. Nguyên tắc Đảng lãnh đạo
Nguyên tắc quản lý giáo dục là những yêu cầu, những tiêu chuẩn chỉ đạo cho
việc xây dựng và tổ chức hoạt động của các cơ quan quản lý giáo dục nhằm đạt được
mục tiêu phát triển giáo dục đã đề ra.
Cũng giống như bất kỳ một hoạt động có mục đích nào quản lý nhà nước về giáo
dục đại học được tiến hành trên cơ sở những nguyên tắc nhất định. Đó chính là những
tư tưởng chủ đạo rất quan trọng trong tổ chức và hoạt động giúp cho các chủ thể quản
lý nhà nước thực hiện có hiệu quả công việc của mình trên các lĩnh vực đã được phân
công.
Nguyên tắc Đảng lãnh đạo trước hết thể hiện ở việc Đảng sẽ đề ra những chủ
trương, đường lối để định hướng phát triển giáo dục, trong đó có giáo dục đại học.
“Đảng cộng sản Việt Nam là đội tiên phong của giai cấp công nhân, là đại biểu
trung thành quyền lợi của giai cấp công nhân và nhân dân lao động và của cả dân tộc,
theo chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh, là lực lượng lãnh đạo Nhà nước
6

Trích khoản 3 Điều 38 Luật giáo dục năm 2005 được sửa đổi, bổ sung năm 2009, NXB Chính trị quốc gia - sự
thật.
7

Trích khoản 4 Điều 38 Luật giáo dục năm 2005 được sửa đổi, bổ sung năm 2009, NXB Chính trị quốc gia - sự
thật.

GVHD: ThS.Võ Duy Nam

7

SVTH: Trương BảoThanh


Đề tài: Quản lý nhà nước về giáo dục đại học – Thực tiễn tại Trường Đại học Cần Thơ

và xã hội.8 Do đó, quản lý nhà nước về giáo dục cũng phải thừa nhận vai trò lãnh đạo
của Đảng. Những chủ trương, chính sách giáo dục phải tuân theo chủ trương đường lối
của Đảng, cụ thể hóa đường lối đó trong sự nghiệp phát triển giáo dục, làm cho sự
nghiệp giáo dục giữ vững mục tiêu xã hội chủ nghĩa, bảo đảm công bằng xã hội, hạn
chế ảnh hưởng tiêu cực của cơ chế thị trường đối với giáo dục, đề phòng khuynh
hướng phi chính trị hóa giáo dục và không truyền bá tôn giáo trong giáo dục.
Từ khi thực hiện đường lối đổi mới, dưới sự lãnh đạo của Đảng, với nổ lực to lớn
của toàn dân tộc, nước ta đã phát triển toàn diện trên tất cả các lĩnh vực, trong đó có
giáo dục và đào tạo. Sau 9 năm thực hiện Chiến lược phát triển giáo dục 2001- 2010,
giáo dục đại học nước ta đã từng bước phát triển rõ rệt về quy mô, đa dạng về loại hình
trường và hình thức đào tạo, nguồn lực xã hội được huy động nhiều hơn và đạt được
nhiều kết quả tích cực, cung cấp nguồn nhân lực chất lượng cao cho sự nghiệp công
nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, góp phần quan trọng tạo nên sự tăng trưởng kinh tế,
ổn định xã hội, bảo đảm an ninh, quốc phòng và hội nhập quốc tế.9
1.3.1.2. Nguyên tắc tập trung dân chủ
Nguyên tắc tập trung dân chủ xuất phát từ bản chất Xã Hội Chủ Nghĩa của Nhà
nước ta “Quốc hội, Hội đồng nhân dân các cấp và các cơ quan khác của Nhà nước đều
tổ chức và hoạt động theo nguyên tắc tập trung dân chủ”.10

Dân chủ và công bằng là những đặc trưng quan trọng của chủ nghĩa xã hội, bởi
vậy cần phải được coi là những nguyên tắc chủ chốt của giáo dục Việt Nam, cần được
tuân thủ nghiêm túc trong việc ban hành chủ trương, chính sách về giáo dục cũng như
trong tổ chức, quản lý, hoạt động giáo dục và tinh thần dân chủ, công bằng cần được
phản ánh nội dung, phương pháp giáo dục. Giáo dục Việt Nam là nền giáo dục nhân
dân, của nhân dân, do nhân dân và vì nhân dân, tạo môi trường trao đổi, thảo luận
thẳng thắn, không mang tính áp đặt, nhất là đối với những vấn đề liên quan đến sự
quan tâm và lợi ích chung của xã hội, cộng đồng tập thể, bình đẳng về cơ hội học tập
và phát triển năng lực phù hợp với nguyện vọng và khả năng của từng cá nhân.
Nguyên tắc tập trung dân chủ là nguyên tắc cơ bản trong hoạt động chính trị xã
hội ở nước ta, đồng thời cũng là một nguyên tắc quan trọng trong tổ chức và hoạt động
của bộ máy nhà nước. Nhà nước thống nhất, tập trung quản lý về chế độ, chính sách
giáo dục, về mục tiêu, nội dung giáo dục và quy chế văn bằng, dân chủ hóa giáo dục,

8

Trích điều 4 Hiến pháp 1992 được sửa đổi, bổ sung năm 2001, NXB Chính trị quốc gia.
Trích Nghị quyết của Ban cán sự Đảng Bộ Giáo dục và Đào tạo về đổi mới quản lý giáo dục đại học giai đoạn
2010-2012, số 05-NQ/BCSĐ, ngày 06 tháng 01 năm 2010.
10
Trích điều 6 Hiến pháp 1992 được sửa đổi, bổ sung năm 2001, NXB Chính trị quốc gia.
9

GVHD: ThS.Võ Duy Nam

8

SVTH: Trương BảoThanh

Đề tài: Quản lý nhà nước về giáo dục đại học – Thực tiễn tại Trường Đại học Cần Thơ

dân chủ hóa nhà trường để đảm bảo quyền và nghĩa vụ đối với mọi đối tượng tham gia
hoạt động giáo dục. Ngoài ra, dân chủ trong giáo dục còn bao hàm sự nghiệp giáo dục
là của toàn dân, nhân dân tham gia xây dựng và quản lý giáo dục.
Nguyên tắc tập trung dân chủ bao hàm sự kết hợp giữa hai yếu tố tập trung và
dân chủ: vừa bảo đảm sự lãnh đạo tập trung trên cơ sở dân chủ; vừa bảo đảm mở rộng
dân chủ dưới sự lãnh đạo tập trung. Hai yếu tố này phải có sự phối hợp một cách đồng
bộ, chặt chẽ, nhất là trong điều kiện hiện nay.
Nguyên tắc tập trung dân chủ phát huy quyền chủ động của cơ sở dựa trên hành
lang pháp lý, đồng thời nâng cao tinh thần cá nhân phụ trách, tập thể lãnh đạo và phát
huy dân chủ tập thể theo quy chế dân chủ cơ sở do Chính phủ và Bộ giáo dục và Đào
tạo ban hành.
Nguyên tắc này đòi hỏi trong quản lý giáo dục phải kết hợp giữa tập trung và dân
chủ trong việc tổ chức các cơ quan quản lý giáo dục và cả trong việc chỉ đạo thực hiện
quá trình giáo dục nói chung, quá trình giáo dục đại học nói riêng.
1.3.1.3. Nguyên tắc pháp chế xã hội chủ nghĩa
Nguyên tắc pháp chế xã hội chủ nghĩa là nguyên tắc đã có lịch sử hình thành và
phát triển lâu đời trong hệ thống lý luận chính trị - pháp lý xã hội chủ nghĩa truyền
thống, nhằm khẳng định yêu cầu tuân thủ pháp luật nghiêm chỉnh, triệt để và thống
nhất đối với tất cả các cá nhân, tổ chức. Các nguyên tắc cơ bản của pháp chế là tính
thống nhất, tính hợp lý và áp dụng chung. Mục đích của pháp chế là nhằm đạt được sự
tuân thủ pháp luật đối với tất cả các chủ thể quan hệ pháp luật, thiết lập trạng thái hợp
pháp trong hệ thống các quan hệ xã hội. Pháp chế xã hội chủ nghĩa đòi hỏi các cơ quan
nhà nước, các tổ chức xã hội và mọi công dân phải tuân thủ pháp luật một cách triệt để
và chính xác. Đây là nguyên tắc tổ chức hoạt động của bộ máy nhà nước.
Cụ thể trong lĩnh vực giáo dục nguyên tắc này đòi hỏi việc tổ chức và hoạt động
cũng như quản lý giáo dục phải dựa trên cơ sở pháp luật của Nhà nước. Cơ quan quản
lý giáo dục phải thể hiện rõ quyền lực nhà nước trong hoạt động quản lý, trách nhiệm
và thẩm quyền của cơ quan quản lý giáo dục là trách nhiệm và thẩm quyền của Nhà

nước. Những tác động quản lý đều dựa vào danh nghĩa Nhà nước để điều hành hoạt
động của hệ thống giáo dục.
Để công tác quản lý nhà nước về giáo dục nói chung và đại học nói riêng đạt hiệu
quả tốt nhất thì nhất thiết phải tuân theo pháp luật và đảm bảo nguyên tắc pháp chế xã
hội chủ nghĩa.
1.3.1.4. Nguyên tắc kết hợp quản lý theo ngành và quản lý theo lãnh thổ
Mọi cơ sở giáo dục thực hiện chức năng, nhiệm vụ giáo dục và đào tạo theo sự
GVHD: ThS.Võ Duy Nam

9

SVTH: Trương BảoThanh


Đề tài: Quản lý nhà nước về giáo dục đại học – Thực tiễn tại Trường Đại học Cần Thơ

chỉ đạo ngành dọc, nhưng các cơ sở giáo dục đều đóng trên một địa bàn cụ thể nào đó,
vì vậy cũng phải tuân thủ sự quản lý hành chính của địa phương theo quy định phân
cấp của Nhà nước. Do đó, cần phải kết hợp quản lý theo ngành và theo vùng lãnh thổ:
“quản lý theo ngành mà tách rời yếu tố lãnh thổ sẽ hàm chứa nguy cơ phá vỡ sự thống
nhất của các quan hệ kinh tế trên lãnh thổ, sử dụng đồng bộ nguồn nhân lực, tài
nguyên thiên nhiên, năng lượng tại chỗ, làm phát triển xu hướng tập trung, quan liêu,
cục bộ và khép kín trong ngành. Quản lý theo lãnh thổ mà tách rời yếu tố ngành sẽ dẫn
đến cục bộ địa phương, phá vỡ tính hệ thống từ Trung ương xuống địa phương của các
ngành”.11
Sự nghiệp giáo dục, hệ thống giáo dục quốc dân là một hệ thống nhất. Bộ giáo
dục và đào tạo là cơ quan quản lý nhà nước về giáo dục thống nhất trong phạm vi cả
nước. Chính quyền địa phương quản lý nhà nước về giáo dục theo phần lãnh thổ của
mình thông qua cơ quan chuyên môn, theo nhiệm vụ, quyền hạn do Nhà nước quy
định phù hợp với cơ chế phân cấp. Sự kết hợp có hiệu quả sự chỉ đạo của ngành và

lãnh thổ trong việc triển khai các hoạt động quản lý giáo dục sẽ góp phần phát triển
giáo dục.
1.3.2. Cơ quan quản lý nhà nước về giáo dục đại học
1.3.2.1. Chính phủ
Chính phủ thống nhất quản lý công tác giáo dục về quy hoạch mạng lưới, cơ cấu
các trường đại học trong phạm vi cả nước, bao gồm quy hoạch tổng thể phát triển các
trường đại học theo loại hình, cơ cấu quy mô, cơ cấu chất lượng (chất lượng cao, chất
lượng đại trà và các trường đại học địa phương).12
Phân định rõ quyền và trách nhiệm quản lý và sử dụng ngân sách nhà nước của
Bộ, Ngành và các tổ chức có trường đại học. Chính phủ uỷ quyền cho Bộ Giáo dục và
Đào tạo phối hợp với Bộ Tài chính điều hành ngân sách nhà nước để xây dựng, phát
triển giáo dục đại học. Ngoài ra, Chính phủ còn quyết định việc thành lập, giải thể,
tách, nhập các trường đại học.
Theo Khoản 1 Điều 100 của Luật giáo dục năm 2005 được sửa đổi, bổ sung năm
2009 thì: “Chính phủ trình Quốc hội trước khi quyết định những chủ trương lớn có ảnh
hưởng đến quyền và nghĩa vụ học tập của công dân trong phạm vi cả nước, những chủ
trương về cải cách nội dung chương trình của một cấp học; hằng năm báo cáo Quốc
11

TS. Nguyễn Khắc Sơn, Giáo trình quản lý nhà nước về đất đai, NXB Nông nghiệp, Hà Nội, 2007, trang 13.

12

GS.TSKH. Vũ Ngọc Hải, Đổi mới quản lý giáo dục đại học, tr257, trong Đổi mới giáo dục đại học Việt Nam,
hai thời khắc đầu thế kỉ, NXB Văn hoá Sài Gòn và Đại học Hoa Sen, 2008.

GVHD: ThS.Võ Duy Nam

10

SVTH: Trương BảoThanh


Đề tài: Quản lý nhà nước về giáo dục đại học – Thực tiễn tại Trường Đại học Cần Thơ

hội về hoạt động giáo dục và việc thực hiện ngân sách giáo dục”. Trên cơ sở của Hiến
pháp, giáo dục được xem là quốc sách hàng đầu, do đó những chủ trương, chính sách
phát triển giáo dục là rất quan trọng, nếu đưa ra chủ trương phát triển giáo dục sai sẽ
kéo theo sự trì trệ của cả hệ thống giáo dục, ảnh hưởng đến cả Quốc gia, vì vậy trước
khi ra quyết định về những chủ trương phát triển giáo dục Chính phủ cần phải trình
Quốc hội để tránh những thiếu sót đáng kể. Điều này cho thấy Nhà nước ta quản lý
giáo dục theo một thể thống nhất và không cụ thể hóa trách nhiệm quản lý giáo dục
cho riêng cơ quan nào.
1.3.2.2. Bộ Giáo dục và Đào tạo
Bộ Giáo dục và Đào tạo phối hợp với Công đoàn giáo dục Việt Nam và Đoàn
Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh tổ chức thảo luận trong tất cả các cơ sở giáo dục
đại học: vì sao phải nâng cao chất lượng đào tạo, làm gì để đảm bảo và nâng cao chất
lượng đào tạo trong giai đoạn hiện nay.
Trên cơ sở đối chiếu tình hình phát triển hệ thống giáo dục đại học thực tế và các
chỉ tiêu đã được quyết định trong Nghị quyết số 14/2005/NQ-CP ngày 02 tháng 11
năm 2005 của Chính phủ về đổi mới cơ bản và toàn diện giáo dục đại học Việt Nam
giai đoạn 2006 - 2020 và Quyết định số 121/2007/QĐ-TTg ngày 27 tháng 7 năm 2007
của Thủ tướng Chính phủ về Quy hoạch mạng lưới các trường đại học, cao đẳng, Bộ
Giáo dục và Đào tạo phối hợp với Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính để đổi mới
công tác quy hoạch, kế hoạch, rà soát lại các chỉ tiêu phát triển hệ thống giáo dục đại
học đến năm 2020; đồng thời tăng cường công tác dự báo để các mục tiêu và chỉ số
phát triển giáo dục đại học có tính khả thi, làm cơ sở xây dựng chiến lược phát triển
giáo dục đại học giai đoạn 2011 - 2020.
Tiến hành rà soát, điều chỉnh, sửa đổi, bổ sung các văn bản quy phạm pháp luật
đã ban hành; đồng thời xây dựng và ban hành kịp thời các văn bản quy phạm pháp luật

mới về thành lập trường, tuyển sinh, tổ chức đào tạo, quản lý tài chính, quản lý chất
lượng, tuyển dụng, trong đó làm rõ trách nhiệm và chế độ của nhà giáo trong đào tạo
và nghiên cứu khoa học, quan hệ giữa Ban Giám hiệu, Hội đồng trường, Đảng ủy, các
đoàn thể ở trường để từ đó các trường đại học, cao đẳng thực hiện quyền tự chủ và
nghĩa vụ tự chịu trách nhiệm trước xã hội và nhà nước theo quy định của Luật Giáo
dục.
Triển khai Nghị quyết số 35/2009/QH12 ngày 19 tháng 6 năm 2009 của Quốc hội
khóa XII về chủ trương, định hướng đổi mới một số cơ chế tài chính trong giáo dục và
đào tạo từ năm học 2010 - 2011 đến năm học 2014 - 2015. Hướng dẫn và kiểm tra các
GVHD: ThS.Võ Duy Nam

11

SVTH: Trương BảoThanh


Đề tài: Quản lý nhà nước về giáo dục đại học – Thực tiễn tại Trường Đại học Cần Thơ

trường áp dụng mức trần học phí mới theo hướng tăng học phí phải gắn liền với các
giải pháp cụ thể để nâng cao chất lượng đào tạo. Thực hiện tốt các chính sách miễn
giảm học phí, chính sách tín dụng sinh viên và việc cấp bù học phí được miễn giảm
cho các trường.
Phối hợp với Bộ Xây dựng triển khai xây dựng và thực hiện Quy hoạch xây dựng
các đại học trong các tỉnh, thành phố; quy hoạch và xây dựng ký túc xá sinh viên.
Triển khai thực hiện quy hoạch xây dựng hệ thống các trường đại học, cao đẳng tại
vùng Thủ đô Hà Nội và vùng thành phố Hồ Chí Minh.
Tham mưu cho Chính phủ phân công, phân cấp quản lý các trường đại học, cao
đẳng theo hướng làm rõ trách nhiệm quản lý nhà nước giữa Bộ Giáo dục và Đào tạo và
các Bộ, ngành quản lý trường và Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố. Tăng cường bộ
máy giúp việc cho Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố để thực hiện nhiệm vụ kiểm tra,

giám sát các trường đại học, cao đẳng trên địa bàn.
Triển khai việc phân cấp mạnh mẽ cho các cơ sở giáo dục đại học, đồng thời phát
huy cao độ tính tự chủ, tự chịu trách nhiệm, tự kiểm soát bên trong của các trường,
trên cơ sở các quy định của nhà nước và của các trường, tăng cường công tác giám sát
và kiểm tra của nhà nước, của xã hội và của bản thân các cơ sở.
Kiểm tra, đôn đốc việc thực hiện các cam kết của các trường đại học, cao đẳng
trong đề án thành lập trường về cơ sở vật chất, đội ngũ nhà giáo, chương trình, giáo
trình nhằm bảo đảm và từng bước nâng cao chất lượng đào tạo; có cơ chế xử lý
nghiêm khắc đối với các trường sau 3 năm thành lập không đáp ứng đủ các tiêu chí,
điều kiện của một trường đại học, cao đẳng như cam kết của các nhà đầu tư. Đẩy mạnh
thanh tra, kiểm tra hoạt động liên kết đào tạo, đào tạo theo hình thức vừa làm vừa học,
đào tạo từ xa, đào tạo thạc sĩ, tiến sĩ.
Đẩy mạnh việc đánh giá và kiểm định chất lượng giáo dục đại học theo hướng
đẩy nhanh tiến độ tự đánh giá của các trường đại học và cao đẳng, triển khai từng bước
việc kiểm định các trường đại học, cao đẳng; xây dựng tiêu chuẩn và hình thành một
số cơ quan kiểm định chất lượng giáo dục đại học độc lập.
Nâng cao năng lực quản lý của đội ngũ Hiệu trưởng, Phó Hiệu trưởng các trường
đại học, cao đẳng thông qua xây dựng tiêu chuẩn chức danh, quy hoạch cán bộ lãnh
đạo trường giai đoạn 2010 - 2015 và tổ chức bồi dưỡng về quản lý giáo dục đại học.
Nâng cao năng lực quản lý và hiệu quả công tác nghiên cứu khoa học ở các
trường đại học, góp phần tích cực nâng cao chất lượng đào tạo và phục vụ phát triển
GVHD: ThS.Võ Duy Nam

12

SVTH: Trương BảoThanh


Đề tài: Quản lý nhà nước về giáo dục đại học – Thực tiễn tại Trường Đại học Cần Thơ

kinh tế - xã hội.
Hướng dẫn và kiểm tra các trường đại học, cao đẳng xây dựng chiến lược phát
triển nhà trường giai đoạn 2011 - 2015, đáp ứng đòi hỏi của sự phát triển đất nước và
của giáo dục đại học trong giai đoạn hiện nay.
Bộ Thông tin và Truyền thông: Phối hợp với Bộ Giáo dục và Đào tạo chỉ đạo các
cơ quan báo chí tuyên truyền, hỗ trợ việc triển khai đổi mới quản lý giáo dục đại học.
Đài Truyền hình Việt Nam và Đài Tiếng nói Việt Nam: Phối hợp với Bộ Giáo dục
và Đào tạo mở chuyên mục tuyên truyền định kỳ về thực hiện Chương trình hành động
đổi mới quản lý giáo dục đại học.13
1.3.2.3. Uỷ ban nhân dân cấp tỉnh
Trên cơ sở tổng thể quy hoạch của cả nước, của ngành, của vùng, Ủy ban nhân
dân các tỉnh, thành phố xây dựng quy hoạch cấp địa phương để trình Chính phủ về nhu
cầu cần có trường đại học tại địa phương mình.14
Phân định rõ quyền và trách nhiệm quản lý nhà nước về đất đai, cơ sở vật chất
đối với các trường đại học công lập. Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố lập quy hoạch và
tạo điều kiện giúp các trường đại học ngoài công lập trong điều kiện có thể để các
trường này bằng nguồn thu của mình có thể có điều kiện xây dựng phát triển nhà
trường.
Phân định rõ quyền quản lý, sử dụng tài sản, cơ sở vật chất của các trường đại
học theo hướng: các tài sản quốc gia, các tài sản địa phương và các tài sản của riêng
trường, trong đó đảm bảo có quyền tự chủ và trách nhiệm cho các trường đại học.
Xây dựng chiến lược phát triển giáo dục đại học và kế hoạch 5 năm cũng như
bước đi từng năm cho sự nghiệp hiện đại hoá các trường đại học
Uỷ ban nhân dân cấp tỉnh chịu trách nhiệm trước Chính phủ về phát triển giáo
dục, thực hiện chức năng quản lý nhà nước về giáo dục trên địa bàn tỉnh:15
Bảo đảm chất lượng và giám sát việc bảo đảm chất lượng giáo dục của các cơ sở
giáo dục cao đẳng, đại học và trung cấp chuyên nghiệp khác theo quy định của pháp
13

Trích Chỉ thị số 296/CT-TTg chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ về đổi mới quản lý giáo dục đại học giai đoạn

2010 – 2012 ngày 27 tháng 02 năm 2010.
14
GS.TSKH. Vũ Ngọc Hải, Đổi mới quản lý giáo dục đại học, tr257, trong Đổi mới giáo dục đại học Việt Nam,
hai thời khắc đầu thế kỉ, NXB Văn hoá Sài Gòn và Đại học Hoa Sen, 2008.
15
Trích Điều 6 Nghị định 115/2010/NĐ-CP ngày 24/12/2010 về quy định trách nhiệm quản lý nhà nước về giáo
dục.

GVHD: ThS.Võ Duy Nam

13

SVTH: Trương BảoThanh


Đề tài: Quản lý nhà nước về giáo dục đại học – Thực tiễn tại Trường Đại học Cần Thơ

luật.
Quản lý hành chính theo lãnh thổ các trường đại học, cao đẳng trực thuộc các Bộ
đóng trên địa bàn; quản lý các trường đại học công lập trực thuộc tỉnh, các trường đại
học, cao đẳng tư thục trên địa bàn theo điều lệ, quy chế tổ chức và hoạt động của nhà
trường do cấp có thẩm quyền ban hành và các quy định của pháp luật.
Uỷ ban nhân dân cấp tỉnh trong phạm vi nhiệm vụ, quyền hạn của mình thực hiện
quản lý nhà nước về giáo dục đại học theo phân cấp của Chính phủ; kiểm tra việc chấp
hành pháp luật về giáo dục của các cơ sở giáo dục đại học trên địa bàn; thực hiện xã
hội hoá giáo dục đại học; bảo đảm đáp ứng yêu cầu mở rộng quy mô, nâng cao chất
lượng và hiệu quả giáo dục đại học tại địa phương.
1.3.2.4. Sở Giáo dục và Đào tạo
Sở Giáo dục và Đào tạo có trách nhiệm tham mưu, giúp Uỷ ban nhân dân cấp
tỉnh thực hiện chức năng quản lý nhà nước về giáo dục được quy định cụ thể tại Nghị

định 115/2010/NĐ-CP ngày 24/12/2010 về quy định trách nhiệm quản lý nhà nước về
giáo dục.
Sở sẽ tiến hành việc hướng dẫn, tổ chức thực hiện công tác chuyên môn, nghiệp
vụ; công tác tuyển sinh, thi cử, cấp phát văn bằng, chứng chỉ, kiểm định chất lượng
giáo dục đối với các Phòng Giáo dục và Đào tạo, các cơ sở giáo dục trực thuộc; quyết
định việc mở ngành đào tạo đối với các trường trung cấp chuyên nghiệp trực thuộc sở
theo quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo nhằm phục vụ tốt công tác tuyển sinh tại
địa phương.
Ngoài ra, giúp Uỷ ban nhân dân cấp tỉnh quản lý các cơ sở giáo dục trực thuộc,
gồm: trường cao đẳng, trường trung cấp chuyên nghiệp (không bao gồm các trường
cao đẳng, trung cấp chuyên nghiệp công lập của các Bộ đóng trên địa bàn).
1.3.3. Nội dung quản lý nhà nước về giáo dục đại học
1.3.3.1. Công tác xây dựng và chỉ đạo thực hiện chiến lược, quy hoạch, kế hoạch,
chính sách phát triển giáo dục đại học
Đất nước ta ngày càng phát triển theo hướng hiện đại, xã hội ngày càng văn
minh, điều này đòi hỏi một đội ngũ nhân lực có chất lượng cao ngày càng nhiều. Do
đó, Đảng và Nhà nước luôn chú trọng và quan tâm đến việc phát triển nguồn nhân lực
cho đất nước, trong đó đặc biệt chú trọng đến phát triển giáo dục đại học, bởi vì chỉ có
giáo dục mới cung cấp tri thức cho con người để tiếp cận với nền khoa học hiện đại. Vì
vậy, trước hết cần phải đề ra chiến lược, quy hoạch để phát triển nhân lực từ đó tập
trung vào xây dựng và chỉ đạo công tác quản lý giáo dục đại học nhằm phục vụ nhu
cầu đào tạo nhân lực trình độ cao của quốc gia.
GVHD: ThS.Võ Duy Nam

14

SVTH: Trương BảoThanh


Đề tài: Quản lý nhà nước về giáo dục đại học – Thực tiễn tại Trường Đại học Cần Thơ

Trước bối cảnh và những yêu cầu đó, để triển khai thực hiện Quy hoạch phát
triển nhân lực Việt Nam giai đoạn 2011 - 2020 thực sự có hiệu quả và tiếp tục đẩy
mạnh công tác đào tạo theo nhu cầu phát triển của xã hội giai đoạn 2011 - 2015, các
Bộ, ngành sẽ căn cứ vào Quy hoạch phát triển nhân lực để chỉ đạo lồng ghép các mục
tiêu, định hướng, giải pháp phát triển nhân lực vào chương trình, kế hoạch phát triển
kinh tế - xã hội, chỉ đạo, tổ chức xây dựng và triển khai thực hiện các chương trình, đề
án, dự án cụ thể phát triển nhân lực từ đó đẩy mạnh phát triển giáo dục đại học. Đồng
thời, chỉ đạo, hướng dẫn các cơ sở đào tạo do Bộ, ngành quản lý thực hiện tốt việc
công khai các điều kiện về cơ sở vật chất, nguồn thu, chi tài chính, đội ngũ giáo viên,
giảng viên và sớm hoàn thành việc xây dựng, công bố chuẩn đầu ra của các ngành,
nghề đào tạo, đẩy mạnh đổi mới nội dung chương trình, phương pháp dạy học. Song
song đó, cần đặc biệt chú trọng và chủ động tổ chức xây dựng và ban hành các cơ chế,
quy định nhằm gắn kết cơ sở đào tạo đại học với doanh nghiệp, mở rộng hình thức đào
tạo, hợp tác nghiên cứu khoa học theo đơn đặt hàng, thu hút doanh nghiệp tham gia
nhiều hơn vào công tác đào tạo nhân lực, hình thành cơ quan chuyên trách giúp chỉ
đạo công tác quản lý giáo dục.
Dựa trên nền tảng của “Chiến lược phát triển nguồn nhân lực”, Thủ tướng Chính
phủ cũng đã đề ra và phê duyệt “Chiến lược phát triển giáo dục 2011 - 2020” với mục
tiêu tổng quát đến năm 2020, nền giáo dục nước ta được đổi mới căn bản và toàn diện
theo hướng chuẩn hóa, hiện đại hóa, xã hội hóa, dân chủ hóa và hội nhập quốc tế, chất
lượng giáo dục được nâng cao một cách toàn diện. Cụ thể đối với giáo dục đại học sẽ
điều chỉnh cơ cấu ngành nghề và trình độ đào tạo, phấn đấu đến năm 2020 tỷ lệ lao
động qua đào tạo nghề nghiệp và đại học đạt khoảng 70%, tỷ lệ sinh viên tất cả các hệ
đào tạo trên một vạn dân 350 - 400. Để đạt được các mục tiêu chiến lược cần thực hiện
tốt các giải pháp đổi mới quản lý giáo dục, đặc biệt là giáo dục đại học, đồng thời đẩy
mạnh phát triển đội ngũ giảng dạy và cán bộ quản lý giáo dục.
1.3.3.2. Công tác ban hành và tổ chức thực hiện văn bản quy phạm pháp luật về
giáo dục đại học
Công tác ban hành và tổ chức thực hiện văn bản quy phạm pháp luật về giáo dục

đại học là hết sức cần thiết và quan trọng. Quốc hội sẽ tổ chức việc ban hành Luật còn
Chính phủ sẽ là cơ quan hướng dẫn cũng như tổ chức việc thực thi luật. Từ trước đến
nay, Quốc hội chỉ ban hành Luật giáo dục vì vậy công tác quản lý giáo dục đại học
điều dựa vào những quy định của Luật giáo dục (trước đây là Luật giáo dục 1998, hiện
nay là Luật giáo dục năm 2005 được sửa đổi, bổ sung năm 2009) và các văn bản
hướng dẫn thi hành của Luật giáo dục do Chính phủ đề ra nhằm cụ thể hóa những quy
GVHD: ThS.Võ Duy Nam

15

SVTH: Trương BảoThanh


Đề tài: Quản lý nhà nước về giáo dục đại học – Thực tiễn tại Trường Đại học Cần Thơ

định của Luật. Tuy nhiên, tương lai sẽ áp dụng Luật giáo dục đại học năm 2012. Vì
Luật giáo dục đại học đã được Quốc hội thông qua ngày 18 tháng 6 năm 2012 và sẽ có
hiệu lực thi hành vào 01/01/2013. Luật giáo dục đại học ra đời là một đánh dấu quan
trọng và cần thiết cho sự phát triển vượt bậc của giáo dục đại học, tạo tiền đề vững
chắc để giáo dục đại học hòa nhập với xu hướng phát triển chung của thế giới.
Trong công tác quản lý giáo dục đại học cần tăng cường công tác ban hành và
thực thi pháp luật, xây dựng đề án đổi mới căn bản, toàn diện nền giáo dục Việt Nam
theo hướng chuẩn hóa, hiện đại hóa, xã hội hóa, dân chủ hóa và hội nhập quốc tế. Bên
cạnh, rà soát, điều chỉnh, sửa đổi, bổ sung các văn bản quy phạm pháp luật đã ban
hành; đẩy nhanh tiến độ xây dựng và ban hành kịp thời các văn bản quy phạm pháp
luật mới về giáo dục đại học. Ngoài ra, còn cần tăng cường năng lực của cán bộ ban
hành luật cũng như thực thi nhằm phục vụ công tác ban hành và thực hiện pháp luật
đạt hiệu quả cao.
1.3.3.3. Công tác quản lý đào tạo và đảm bảo chất lượng giáo dục đại học
Đổi mới phương thức tổ chức và quản lý đào tạo theo hướng tăng cường tính tự

chủ, tự chịu trách nhiệm của cơ sở đào tạo; đẩy mạnh ứng dụng Công nghệ thông tin;
từng bước chuyển sang đào tạo theo hệ thống tín chỉ.
Rà soát, kiểm tra và tự kiểm tra các điều kiện bảo đảm chất lượng đào tạo về đội
ngũ giảng viên cơ hữu, cơ sở vật chất, thiết bị, thư viện, giáo trình phục vụ đào tạo.
Triển khai đào tạo theo nhu cầu xã hội. Cơ sở đào tạo chủ động phối hợp để các
cơ sở sản xuất, doanh nghiệp tham gia vào quá trình đào tạo, gắn kết chặt chẽ đào tạo
với thực tiễn xã hội và sử dụng nhân lực.
Tăng cường giảng dạy kỹ năng mềm, đặc biệt là kỹ năng giao tiếp và ngoại ngữ
theo Đề án Ngoại ngữ quốc gia cho sinh viên các trường đại học, cao đẳng.
Tiếp tục xây dựng và công bố chuẩn đầu ra cho từng ngành và trình độ đào tạo,
cam kết chất lượng đào tạo của trường.
Tăng cường hợp tác trong đào tạo, nghiên cứu khoa học giữa các cơ sở đào tạo
với các doanh nghiệp, thông qua việc ký kết các hợp đồng, thoả thuận hợp tác.
Tổ chức quản lý chặt chẽ quá trình đào tạo, đặc biệt tăng cường công tác quản lý
giảng dạy, quản lý học tập, siết chặt quy chế thi, kiểm tra và đánh giá; xây dựng ngân
hàng câu hỏi thi.16
1.3.3.4. Công tác thống kê, thông tin về tổ chức và hoạt động giáo dục đại học
Tổ chức chỉ đạo thực hiện công tác thống kê, thông tin và xây dựng cơ sở dữ liệu
16

Trích Chỉ Thị số: 6036/CT-BGDĐT, Chỉ thị của Bộ Giáo dục và Đào tạo về nhiệm vụ trọng tâm của giáo dục
đại học năm học 2011 - 2012, ngày 29 tháng 11 năm 2011.

GVHD: ThS.Võ Duy Nam

16

SVTH: Trương BảoThanh

Đề tài: Quản lý nhà nước về giáo dục đại học – Thực tiễn tại Trường Đại học Cần Thơ

về giáo dục đại học, ứng dụng công nghệ thông tin trong giáo dục đại học theo quy
định của pháp luật. Nhất thiết phải tăng cường công tác thống kê, thông tin về các cơ
sở giáo dục đại học vì sẽ góp phần rất lớn trong việc quản lý chất lượng đào tạo của
các trường đại học. Hằng năm Bộ Giáo dục và Đào tạo tổ chức công tác thống kê các
trường đại học, cao đẳng cụ thể theo số liệu thống kê trong cả nước cho thấy, tính đến
cuối năm 2011, cả nước có 412 trường đại học, cao đẳng thì 81 trường đại học, cao
đẳng thuộc hệ thống (trong đó có 50 trường đại học), đào tạo 254.370 sinh viên, chiếm
14,7 % tổng số sinh viên cả nước, sinh viên học trường công lập sẽ được Nhà nước hỗ
trợ tới 70%.17 Ngoài ra, Bộ còn chỉ đạo công tác kiểm soát và lưu trữ thông tin cũng
như giấy phép hoạt động của các trường đại học, cao đẳng.
Thống kê nhằm nắm rõ tình hình hoạt động của các trường đại học, cao đẳng từ
đó xem xét trường nào hoạt động không đủ tiêu chuẩn sẽ bị giải thể hoặc đình chỉ hoạt
động. Đồng thời, khảo sát chất lượng đào tạo của các trường đại học. Bên cạnh, có thể
kịp thời đưa ra những phương hướng cần thiết để phục vụ nhu cầu học tập của người
học và chiến lược để phát triển giáo dục đại học.
1.3.3.5. Công tác tổ chức, chỉ đạo việc đào tạo, bồi dưỡng, quản lý giảng viên và
cán bộ quản lý giáo dục đại học
Việc đẩy mạnh công tác đào tạo, bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ cho nhà giáo
và cán bộ quản lý giáo dục đại học để nâng cao trình độ và chuẩn hóa nhà giáo là hết
sức cần thiết. Nhà giáo của trường cao đẳng, trường đại học được tuyển dụng theo
phương thức ưu tiên đối với sinh viên tốt nghiệp loại khá, loại giỏi, có phẩm chất tốt
và người có trình độ đại học, trình độ thạc sĩ, trình độ tiến sĩ, có kinh nghiệm hoạt
động thực tiễn, có nguyện vọng trở thành nhà giáo và được đào tạo về nghiệp vụ sư
phạm.
Đồng thời, cũng cần có những chính sách bồi dưỡng nhà giáo và cử đi du học
được hưởng lương và phụ cấp theo quy định của Chính phủ nhằm khuyến khích các
nhà giáo nâng cao trình độ, chuyên môn, nghiệp vụ để phục vụ tốt cho ngành giáo dục.
Ngoài ra, cần triển khai, hướng dẫn và kiểm tra việc thực hiện Nghị định số

115/2010/NĐ-CP ngày 24 tháng 12 năm 2010 của Chính phủ quy định trách nhiệm
quản lý nhà nước về giáo dục. Bên cạnh, thành lập Hội đồng hiệu trưởng các trường
đại học, cao đẳng khối ngành, để tư vấn cho Bộ trưởng những vấn đề có liên quan đến

17

Theo Báo cáo tại Khai mạc Đại hội nhiệm kỳ II Hiệp hội các trường Đại học, cao đẳng ngoài công lập Việt
Nam, Báo Giáo dục Việt Nam, trang thông tin điện tử: [ ngày truy cập 21/10/2012].

GVHD: ThS.Võ Duy Nam

17

SVTH: Trương BảoThanh


Đề tài: Quản lý nhà nước về giáo dục đại học – Thực tiễn tại Trường Đại học Cần Thơ

phát triển ngành, đến hoạt động của các trường và phối hợp, hỗ trợ lẫn nhau, thực hiện
công tác quy hoạch cán bộ theo hướng dẫn của các cấp và theo chiến lược phát triển
của các trường. Tiếp tục đẩy mạnh việc giao quyền tự chủ và tự chịu trách nhiệm cho
các trường đủ điều kiện và năng lực tự chủ. Các trường rà soát và hoàn thiện quy chế
tổ chức và hoạt động cho phù hợp với tình hình mới của ngành và đơn vị.
1.3.3.6. Công tác tổ chức, quản lý hoạt động hợp tác quốc tế về giáo dục đại học
Giáo dục đại học nước ta muốn phát triển vượt bậc theo hướng hiện đại đòi hỏi
phải có sự học hỏi từ nền giáo dục đại học nước ngoài. Chính vì thế công tác hợp tác
quốc tế trong lĩnh vực giáo dục đại học là hết sức cần thiết và quan trọng trong công
tác quản lý giáo dục đại học.
Để thực hiện tốt công tác hợp tác quốc tế cần tiến hành đẩy mạnh việc ký kết các
điều ước và thỏa thuận quốc tế về giáo dục đại học. Nâng cao hiệu quả của công tác

hợp tác và đào tạo quốc tế thông qua việc tổ chức các hội nghị, hội thảo, trao đổi
chuyên gia, triển khai dự án với nước ngoài ở các cơ sở giáo dục đại học, góp phần
nâng cao chất lượng đào tạo và nghiên cứu khoa học. Rà soát, kiểm tra, thanh tra các
chương trình hợp tác đào tạo với nước ngoài, các cơ sở có liên kết đào tạo với nước
ngoài, các cơ sở giáo dục đại học nước ngoài hoạt động ở Việt Nam, các trung tâm tư
vấn du học.18
1.3.3.7. Công tác thanh tra, kiểm tra việc chấp hành pháp luật, giải quyết khiếu
nại, tố cáo và xử lý vi phạm pháp luật về giáo dục đại học
Công tác thanh tra, kiểm tra nhằm phát hiện những sai phạm kịp thời trong công
tác quản lý giáo dục đại học để từ đó có những biện pháp xử lý kịp thời. Những hành
vi vi phạm sẽ được xử lý theo Nghị định số 49/2005/NĐ-CP về xử phạt vi phạm hành
chính trong lĩnh vực giáo dục: hình thức nhẹ nhất là phạt cảnh cáo, nặng là phạt tiền.
Ngoài việc phát hiện những sai phạm để xử phạt cũng đồng thời khen thưởng những tổ
chức, cá nhân hoàn thành tốt công tác giáo dục đại học.
Tổ chức, cá nhân có một trong các hành vi sau đây thì tùy theo tính chất, mức độ
vi phạm mà bị xử lý kỷ luật, xử phạt vi phạm hành chính; cá nhân còn có thể bị truy
cứu trách nhiệm hình sự; nếu gây thiệt hại thì phải bồi thường theo quy định của pháp
luật:
1. Thành lập cơ sở giáo dục đại học hoặc tổ chức hoạt động giáo dục trái pháp
luật;

18

Trích Chỉ Thị số: 6036/CT-BGDĐT, Chỉ thị của Bộ Giáo dục và Đào tạo về nhiệm vụ trọng tâm của giáo dục
đại học năm học 2011 - 2012, ngày 29 tháng 11 năm 2011.

GVHD: ThS.Võ Duy Nam

18

SVTH: Trương BảoThanh