ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ KINH tế của NGHỀ lưới cào ở HUYỆN LONG PHÚ, TỈNH sóc TRĂNG

TR

NG
I H C C N TH
KHOA TH Y S N

ÀO THANH NGUYÊN

ÁNH GIÁ HI U QU KINH T C A NGH L
I CÀO
HUY N LONG PHÚ, T NH SÓC TR NG

LU N V N T T NGHI P
IH C
CHUYÊN NGÀNH KINH T TH Y S N

2010


TR

NG
I H C C N TH
KHOA TH Y S N

ÀO THANH NGUYÊN

ÁNH GIÁ HI U QU KINH T C A NGH L
I CÀO
HUY N LONG PHÚ, T NH SÓC TR NG

LU N V N T T NGHI P
IH C
CHUYÊN NGÀNH KINH T TH Y S N

Ng i h ng d n:
Ts. Tr n c nh
Cn. ng Th Ph ng

2010


IC MT
Tôi xin chân thành c m n quý th y cô ã t n tình d y d , truy n t ki n th c và
nh ng kinh nghi m quý báu cho tôi trong th i gian h c t p t i tr ng i h c C n Th . Tôi
xin c m n các b n bè ã giúp
tôi trong th i gian h c t p và th c hi n lu n v n.
c bi t, tôi xin chân thành c m n Th y Tr n c nh và cô ng Th Ph ng ã
t n tình giúp
và t o m i i u ki n cho tôi hoàn thành tài lu n v n t t nghi p i h c.
Xin chân thành g i l i c m n n các cô chú trong Chi c c Th y s n và B o v
Ngu n l i Th y S n Sóc Tr ng, các cán b
Tr m ng ki m C ng Tr n
, các h ng
dân khai thác th y s n t i huyên Long Phú ã cung c p s li u và thông tin
tôi hoàn
thành lu n v n t t nghi p i h c.
Ng

i th c hi n

ào Thanh Nguyên.

i


TÓM T T

tài “ ánh giá hi u qu kinh t c a ngh l i cào huy n Long Phú, t nh Sóc
Tr ng”
c th c hi n t tháng 03/2010 n tháng 05/2010 t i huy n Long Phú, t nh Sóc
Tr ng.
tài này ph ng v n tr c ti p 40 h ng dân, trong ó 15 h có tàu <90 CV và 25
h có tàu >90 CV.
tài ti m hi u v m t s thông tin nh : hi n tr ng khai thác ngh l i
cào, so sánh hi u qu kinh t c a hai nhóm tàu có công su t khác nhau và a ra gi i pháp
giúp nâng cao n ng su t khai thác. K t qu i u tra cho th y r ng huy n Long phú có t ng
s tàu là 523 chi m phân n a s tàu c a toàn t nh, trong ó ngh cào chi m t l cao nh t
huy n 52,4% s tàu. Trình
v n hóa c a ng dân còn th p v i tàu <90 CV thì 60% t c p
1, i v i tàu >90 CV thì 40% t c p 1. Ngh cào khai thác quanh n m v i hai mùa v
chính m t là t tháng 2 n tháng 5 d ng l ch và còn l i là t tháng 9 n tháng 12 d ng
l ch. S n l ng ánh b t trung bình c a tàu <90 CV t kho ng 1.666 kg/chuy n còn c a
tàu >90 CV thì kho ng 16.670 kg/chuy n. Chi phí x ng d u cho m t chuy n bi n cùa 2
nhóm tàu chi m t l r t cao kho ng 64% c 2 nhóm tàu. L i nhu n trung bình trên 1kg cá
c a nhóm tàu <90 CV thì l n h n l i nhu n trung bình trên 1kg cá c a nhóm tàu >90 CV.
Kho ng 52,5% s h cho r ng chi phí t ng nhi u so v i tr c. Kho ng 77% các h
c
ph ng v n nh n th y s n l ng gi m h n so v i tr c. Có 85% s h không mu n i ngh
còn 15% cón l i thì mu n i ngh . Tuy ngh khai thác hi n nay g p nhi u khó kh n v chi
phí, ngu n l i nh ng n u

c qu n lý t t thì ngh này v n có th phát tri n h n.

ii


M CL C
L I C M T ........................................................................................................ i
TÓM T T............................................................................................................. ii
M C L C ...........................................................................................................iii
DANH M C B NG............................................................................................. v
DANH M C HÌNH ............................................................................................. vi
DANH M C T

VI T T T.........................................................................................vii

CH

NG 1: GI I THI U ................................................................................... 1

1.1.

tv n

................................................................................................................1

1.2. M c tiêu c a

tài ...................................................................................................2

1.3. N i dung nghiên c u ................................................................................................2

CH

NG 2: T NG QUAN TÀI LI U................................................................ 3

2.1. Tình hình th y s n Vi t Nam ....................................................................................3
2.1.1. Tình hình nuôi tr ng và khai thác th y s n.............................................................3
2.1.2. Tình hình ch bi n, xu t kh u th y s n ..................................................................6
2.2. Tình hình th y s n

ng B ng Sông C u Long ........................................................8

2.2.1. Nuôi tr ng th y s n ............................................................................................... 8
2.2.2. Khai thác th y s n .................................................................................................9
2.2.3. Tình hình ch bi n xu t kh u thu s n ................................................................. 12
2.3. Tình hình th y s n t nh Sóc Tr ng .......................................................................... 12
2.3.1.

u ki n t nhiên ............................................................................................... 12

2.3.2. Khai thác thu s n ............................................................................................... 13
2.3.3. Xu t kh u thu s n ..............................................................................................16

CH

NG 3: PH

3.1. Th i gian và

NG PHÁP NGHIÊN C U.................................................. 17

a

m nghiên c u ........................................................................... 17

3.2. Ph

ng pháp thu th p s li u .................................................................................. 17

3.3. Ph

ng pháp x lý và phân tích s li u................................................................... 17

CH

NG 4: K T QU TH O LU N.............................................................. 18

4.1. Hi n tr ng khai thác ngh l

i cào

t nh Sóc Tr ng ............................................... 18

4.1.1. C c u ngh c a t nh Sóc Tr ng........................................................................... 18
4.1.2. C c u ngh c a huy n Long Phú ........................................................................ 19
4.2. Thông tin chung v h khai thác .............................................................................19
4.2.1. Tu i và s n m kinh nghi m c a ch h ...............................................................19
4.2.2. Trình

v n hóa..................................................................................................20

4.2.3. Các thông s k thu t c a tàu............................................................................... 21
iii


4.2.4. S lao

ng và th i gian khai thác........................................................................ 21

4.3. Hi n tr ng khai thác c a h ng dân ....................................................................... 22
4.3.1. Mùa v khai thác ................................................................................................. 22
4.3.2. S n l

ng ánh b t và loài ánh b t..................................................................... 22

4.3.3. Giá c c a loài khai thác

c ............................................................................. 23

4.4. ánh giá hi u qu kinh t c a ngh l

i cào ........................................................... 24

4.4.1. Các kho n chi phí ................................................................................................24
4.1.2. Thu nh p.............................................................................................................. 28
4.1.3. L i nhu n ............................................................................................................29
4.1.4. So sánh m t s ch tiêu kinh t ............................................................................. 29
4.5. Các lo i hình b o hi m ........................................................................................... 30
4.6. Nh n th c c a ng

i dân v khai thác..................................................................... 31

4.6.1. Các b nh ngh nghi p th
4.6.2. Nh n

nh v m c

thay

4.6.3. Nh n

nh v s thay

ng g p .......................................................................31
is nl

ng th y s n ............................................... 32

i chi phí..........................................................................33

4.6.4. Nh ng khó kh n c a ngh khai thác..................................................................... 33
4.6.5. Nh n
4.7. Nh n

nh v kh n ng chuy n
nh các v n

i ngh .............................................................. 34

xã h i ................................................................................... 35

4.7.1. Nh n bi t c a ng dân v b lu t IUU ................................................................. 35
4.7.2. Nh n

nh v cách qu n lý c a

a ph

ng ..........................................................35

4.8. Gi i pháp nâng cao hi u qu khai thác .................................................................... 35

CH

NG 5: K T LU N VÀ

XU T .......................................................... 37

5.1. K t lu n.................................................................................................................. 37
5.2. Ki n ngh ................................................................................................................ 37

TÀI LI U THAM KH O ................................................................................... 39
PH L C ........................................................................................................... 41

iv


DANH M C B NG
B ng 2.1: Di n tích m t n
B ng 2.2: S n l

c nuôi tr ng th y s n Vi t Nam ......................................... 3

ng thu s n c n

B ng 2.3: S

c phân theo........................................................... 4

ng tàu ánh b t xa b theo vùng.......................................................... 5

B ng 2.4: S n l

ng th y s n c a BSCL phân theo ngành.......................................... 9

B ng 2.5: S n l

ng khai thác các t nh BSCL .......................................................... 10

B ng 2.6: S tàu ánh b t xa b theo

a ph

ng........................................................ 11

B ng 2.7: Công su t các tàu ánh b t h i s n xa b theo
B ng 2.8: Bi n

ng tàu thuy n ánh cá

a ph

ng........................... 12

Sóc Tr ng (2003-2009) ............................. 14

B ng 2.9: S l

ng tàu phân theo

a bàn t nh Sóc Tr ng............................................ 15

B ng 4.1: S l

ng tàu theo công su t và ngh ho t

B ng 4.2: S l

ng tàu phân theo lo i ngh c a huy n Long Phú................................ 19

B ng 4.3: Tu i và s n m kinh nghi m c a ng
B ng 4.4: Trình

v n hóa c a ng

i

ng t nh Sóc Tr ng 2009........... 18
c ph ng v n ............................. 20

i dân .................................................................. 20

B ng 4.5: Các thông s k thu t c a tàu...................................................................... 21
B ng 4.6: S lao
B ng 4.7: S n l

ng và th i gian khai thác............................................................... 21
ng các loài khai thác

B ng 4.8: Giá c các loài khai thác
B ng 4.9: Chi phí

u t ban

c ............................................................... 23
c ..................................................................... 23

u c a tàu phân theo công su t..................................... 24

B ng 4.10: T ng chi phí trên m t chuy n .................................................................... 24
B ng 4.11: T ng chi phí trên 1kg cá ............................................................................ 25
B ng 4.12: C c u chi phí c
B ng 4.13: C c u chi phí bi n
B ng 4.14: Chi phí ti n l

nh............................................................................... 25
i trên m t chuy n.................................................... 26

ng c a thuy n viên trên m t chuy n.................................. 27

B ng 4.15: Thu nh p trên chuy n c a tàu phân theo công su t .................................... 28

B ng 4.16: L i nhu n trên chuy n phân theo công su t tàu ......................................... 29
B ng 4.17: L i nhu n trên 1 kg cá............................................................................... 29
B ng 4.18: Các lo i b o hi m...................................................................................... 30
B ng 4.19: Các nguyên nhân làm gi m s n l
B ng 4.20: Nguyên nhân thay
B ng 4.21: Nh n

ng ....................................................... 32

i chi phí.................................................................... 33

nh v cách qu n lý c a

a ph

v

ng................................................ 35


DANH M C HÌNH

Hình 2.1: Giá tr xu t kh u th y s n c a c n c và c a ngành th y s n qua 3 n m
(2007-2008) ........................................................................................................ 7
Hình 2.2: B n

hành chính t nh Sóc Tr ng ......................................................13

Hình 4.1: Mùa v khai thác c a ngh cào theo d
Hình 4.2 : Các b nh ngh nghi p th

Hình 4.3: Nh n

ng l ch..................................22

ng g p .....................................................31

nh c a ng dân v m c

thay

is nl

ng ........................32

Hình 4.4: Nh ng khó kh n c a ngh khai thác ...................................................34

vi


DANH M C T
- BSCL

VI T T T

ng b ng sông C u Long

- EU

European Union (Liên minh châu Âu)

- FAO

Food and Agriculture Organization
(T ch c Nông - L

ng Liên Hi p Qu c)

- GDP

Gross Domestic Product (T ng s n ph m n i

- HACCP

Hazard Analysis and Critical Control Point

- ISO

International Organization for Standardization

a)

(T ch c tiêu chu n hoá qu c t )
- NN&PTNT

Nông nghi p và Phát tri n nông thôn

- VASEP

Vietnam Association of Seafood Exporters and Producers
(Hi p h i Ch bi n và Xu t kh u th y s n Vi t Nam)

- UBND

y ban nhân dân

- WTO

World Trade Organization (T ch c th

- IUU

Lu t Ch ng khai thác th y s n b t h p pháp, không khai báo và không
theo quy nh c a H i ng châu Âu

vii

ng m i th gi i).


CH

NG 1

GI I THI U
1.1.

tv n

Do có
ng b bi n dài 3.260 km nên Vi t Nam có l i th

phát tri n ngành nuôi
tr ng và khai thác th y s n. Vì v y ngành th y s n hi n nay ang
c chú tr ng phát tri n
tr thành ngành xu t kh u ch l c trong l nh v c n ng nghi p ng th hai sau lúa g o.
Trong ó ngành khai thác th y s n ang
c chú tr ng và u t nhi u h n t i các t nh có
a bàn ti p giáp tr c ti p v i bi n nh : Thanh Hóa, Qu ng Ninh, Quãng Bình, à N ng,
B n Tre, Sóc Tr ng, Cà Mau, Kiên Giang…Trong ó,
ng b ng sông C u Long ( BSCL)
là v a th y s n
c khai thác và nuôi tr ng l n nh t c n c v i t ng di n tích nuôi tr ng
trên 1,1 tri u ha, chi m 55% di n tích c a c n c, hàng n m cung c p kho ng 52% s n
ng th y s n ánh b t và g n 67% s n l ng th y s n nuôi tr ng trong c n c, xu t kh u
chi m 60% s n l ng th y s n c n c (Th o Nguyên - Trúc Mai, 2008).
Bi n Vi t Nam n m trong khu v c nhi t i gió mùa do v y cá bi n n c ta r t a
d ng và phong phú. Hi n ã xác nh trên 2000 loài cá. Trong ó, có kho ng 130 loài có giá
tr th ng m i. Theo nh ng ánh giá m i nh t, tr l ng cá bi n trong toàn vùng bi n là 4,2
tri u t n, trong ó s n l ng cho phép khai thá là 1,7 tri u t n/n m, bao g m 850 nghìn cá
áy, 700 nghìn t n cá n i nh , 120 nghìn t n cá n i i d ng… (D ng Thái
c, 2008).
Vùng BSCL có kho ng 750 km chi u dài b bi n (chi m kho ng 23% t ng chi u
dài b bi n toàn qu c) v i 22 c a sông, c a l ch và h n 800.000 ha bãi tri u. Tr l ng cá
bi n 2 ng tr ng ông và Tây Nam b kho ng 2.582.568 t n, chi m 62% c a c n c.
Kh n ng cho phép khai thác t i a kho ng trên 1.000.000 t n, trong ó cá áy kho ng
700.000 t n, cá n i trên 300.000 t n (Nguy n Chu H i, 2008).
V i
ng b bi n dài 72 km chi m kho ng g n 10% chi u dài b bi n c a BSCL,
th y s n Sóc Tr ng ã góp m t ph n không nh vào s n l ng khai thác th y s n c a khu
v c, v i s n l ng chín tháng u n m 2009 t 26,327 t n. Sóc Tr ng, ng dân có các
hình th c khai thác v i các ngh nh : ngh l i vây, ngh l i rê, ngh l i èn, ngh l i

cào… Trong ó ngh cào
c xem là có s n l ng và thu nh p n nh h n ngh khác vì
ngh cào th ng có thu ho ch n nh. V i b n c ng Tr n , huy n Long Phú có u ki n
thu n l i
phát tri n ho t ng khai thác. V i s l ng tàu chi m kho ng 50% toàn t nh,
trong ó s tàu khai thác ngh cào chi m 52% là ngh chi m t l cao nh t c a huy n.
Tuy nhiên th i gian g n ây s n l ng và thu nh p c a ng dân làm ngh l i cào
nói riêng và ngh khai thác thu s n nói chung ang có chi u h ng gi m h n tr c m t
ph n là do ngu n l i th y s n ang c n ki t do vi c khai thác quá m c, bên c nh ó là vi c
giá x ng d u ang t ng lên ã khi n cho l i nhu n t vi c khai thác c a ng dân ngày m t
gi m.
tìm hi u nh ng khó kh n mà ng dân ang g p ph i và a ra nh ng gi i pháp c i

1


thi n tình hình i s ng và khai thác c a ng dân
ngh l i cào huy n Long Phú, t nh Sóc Tr ng”
1.2.

M c tiêu c a

tài “ ánh giá hi u qu kinh t c a
c th c hi n.

tài

ánh giá hi u qu kinh t c a ho t ng khai thác c a ngh l
thông tin cho các c p qu n lý ngh cá t i a ph ng.
1.3.

i cào

c p nh t

N i dung nghiên c u
(1) Kh o sát hi n tr ng khai thác c a ngh l
(2)

ánh giá hi u qu kinh t c a ngh l

i cào.
i cào công su t <90 CV và công su t >90

CV.
(3) Nh n th c c a ng
(4)

i dân v ho t

ng khai thác.

xu t gi i pháp nh m nâng cao hi u qu khai thác.

2


CH

NG 2

NG QUAN TÀI LI U
2.1.

Tình hình th y s n Vi t Nam

2.1.1. Tình hình nuôi tr ng và khai thác th y s n
2.1.1.1.

Nuôi tr ng th y s n

N m 2006 n 2008 di n tích nuôi th y s n c a n c ta có chi u h ng t ng d n,
i u này cho th y ngành th y s n c a n c ta ang phát tri n, nhi u ng i ang tham gia
vào ho t ng s n xu t th y s n. Trong ó, di n tích t ng lên c a 2006-2007 là 42.000 ha
nhi u h n so v i di n tích t ng lên c a 2007-2008 là 34.000 ha. K t qu trên là do s t ng
lên nhi u h n c a n m 2006-2007 v c di n tích n c m n l và n c ng t. V i s gia
ng v di n tích, s n l ng c a ngành nuôi tr ng c ng liên t c t ng qua 3 n m 2006-2008,
ng t 1.700 n 2.400 nghìn t n/n m giúp y m nh giá tr s n xu t th y s n t 49.000
n 76.000 t
ng trong vòng 3 n m.
B ng 2.1: Di n tích m t n

c nuôi tr ng th y s n Vi t Nam
n v : nghìn ha

M

2006

ng s

Di n tích n c m n, l
Nuôi cá
Nuôi tôm
Nuôi h n h p và thu s n khác
m, nuôi gi ng thu s n
Di n tích n c ng t
Nuôi cá
Nuôi tôm
Nuôi h n h p và thu s n khác
ng, nuôi gi ng thu s n

2007
976,5
683,0
17,2
612,1
53,4
0,3
293,5
283,8
4,6
1,7
3,4

1.018,8
711,4
24,4
633,4
53,3
0,3

307,4
294,6
5,4
2,8
4,6

b 2008
1.052,6
713,8
21,5
629,3
62,7
0,3
338,8
326,0
6,9
2,2
3,7

(T ng c c Th ng kê, 2008)
Tuy nhiên, theo B Nông nghi p và Phát tri n Nông thôn (NN&PTNT), k ho ch
m 2009, c n c s gi m 35.000 ha di n tích nuôi tr ng thu s n, xu ng còn 1.065.000 ha
v i s n l ng c t là 2,3 tri u t n; trong ó, cá tra: 1,2 tri u t n; tôm sú: 280.000 t n;
tôm chân tr ng: 100.000 t n. Nguyên nhân gi m di n tích nuôi th y s n trong n m là do th
tr ng tôm và cá các n c khác ang gi m d n, m t ph n là do suy thoái kinh t t i các
c th tr ng c a
c ta.
2.1.1.2.

Khai thác th y s n

Theo B Nông nghi p và Phát tri n nông thôn cho bi t, t ng s n l
3

ng khai thác th y


s n n m 2009 c t g n 2,22 tri u t n, t ng 5% so v i n m 2008. Trong ó, riêng khai
thác bi n c t h n 2 tri u t n, t ng 4% so v i n m 2008.
B ng 2.2: S n l

ng khai hác th y s n c n

c phân theo ngành

KTTS
n l ng
(1000 t n)

m
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008

1.661
1.725
1.803
1.856
1.940
1.988
2.027
2.075
2.136

NTTS
l %
73.8
70.8
68.1
64.9
61.7
57.4
54.5
49.4
46.4

n l ng
(1000 t n)
590
710
845
1.003
1.202
1.478

1.694
2.123
2.466

l %
26.2
29.2
31.9
35.1
38.3
42.6
45.5
50.6
53.6

ng
2.250
2.435
2.647
2.859
3.142
3.466
3.720
4.198
4.602

(Ngu n: T ng c c th ng kê, 2008)
B ng 2.2 cho th y t n m 2000 n n m 2008 t ng s n l ng th y s n c a n c ta
v n liên t c t ng, trong ó n m 2007-2008 t ng s n l ng c n c t ng lên nhi u nh t
kho ng 400 nghìn t n, t ng s n l ng này t ng lên nhi u nh v y là do s t ng lên c a s n

ng khai thác v i s n l ng khai thác c a n m 2007 là 2.075 t ng lên m c 2.136 vào n m
2008, ng th i c ng do s n l ng nuôi tr ng ã t ng lên m t l ng kho ng 300 nghìn t n
trong n m 2007-2008.
Nhìn chung t ng s n l ng th y s n Vi t Nam t s n l ng cao trong nh ng n m
qua ch y u là do s óng góp c a ngành khai thác, t n m 2000 n 2008 s n l ng khai
thác luôn chi m t l cao h n 50% trong t ng s n l ng th y s n. Tuy nhiên t n m 20062008 s n l ng nuôi tr ng ã v t lên chi m t l cao h n ngành khai thác, ng th i s n
ng c a 2 ngành này v n không ng ng t ng lên t kho ng 2 tri u t n m i ngành.
•

c u tàu thuy n - ngh nghi p ánh cá

Theo k t qu th ng kê thì cho n tháng 9 n m 2009, c n c có kho ng 131.580 tàu
thuy n, v i t ng công su t h n 6,1 tri u cv, trong ó có h n 115.000 tàu khai thác h i s n.
Nhóm tàu công su t l n h n 90 cv có kho ng 16.080 chi c, trong ó: ngh l i kéo
7.778 chi c, chi m 48,38% (t p trung ch y u 2 t nh Kiên Giang và Bà R a - V ng Tàu);
ngh l i vây 2.135 chi c, chi m 13,28% (t p trung ch y u 5 t nh Bình Thu n, Bà R a V ng Tàu, Bình nh, Cà Mau và Qu ng Ngãi); ngh câu 2.187 chi c, chi m 28,12%; các
ngh khác 3.980 chi c, chi m 24,75%.
Nhóm
65.000 tàu d
i kéo (ch
áy, m c) (C

tàu công su t nh h n 90 CV có kho ng 114.520 chi c, trong ó có trên
i 20cv; các ngh t p trung ch y u là l i rê, câu, mành, vó, vây, ch p m c,
y u kéo tôm vùng bi n ven b ) và các ngh te, xi p, các ngh c
nh ( ng,
c khai thác và b o v ngu n l i thu s n, 2009).
4

B ng 2.3 : S l

ng tàu ánh b t h i s n xa b theo vùng
n v : Chi c

m
n c
ng b ng
sông H ng
c Trung B
& Duyên h i
mi n Trung
ông Nam
BSCL

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

14.326

15.988

17.303

20.071

20.537

21.232

21.552

22.529

273

559

987

845

936

909

931

1.020

7.808

8.834

9.332

10.916

11.052

11.453

12.027

12.978

2.034

2.155

2.257

2.927

3.033

3.331

2.986

2.642

4.211

4.440

4.727

5.383

5.516

5.539

5.608

5.889

(Ngu n: T ng C c Th ng kê, 2008)
M c dù t ng s n l ng khai thác t ng liên t c t n m 2000 n n m 2008 nh ng nhìn
chung n ng su t khai thác trong nh ng n m qua ang có chi u h ng gi m do s t ng
tr ng liên t c v s l ng tàu thuy n ánh b t và công su t ánh b t c a t ng tàu. Theo
b ng 2.3, m 2001 s tàu c a c n c ch kho ng 14.326 chi c nh ng n n m 2008 ã
ng thêm g n 2.000 chi c, bên canh ó công su t ánh b t c a các tàu c ng
c c i thi n
t n m 2000 là 1.385 nghìn CV lên thành 3.300 nghìn CV vào n m 2008. S s t gi m v
ng su t ánh b t thu s n c a n c ta trong th i gian qua do ngu n l i b thu s n ngày

càng suy gi m. Trong nh ng n m g n ây, nhi u tàu cá xa b l i vào ánh b t ven b , c
bi t khu v c V nh B c B gây nên tình tr ng c nh tranh gi a các ngh khai thác khác
nhau trong cùng m t ng tr ng. Ðây chính là m t v n
mà chúng ta c n ph i suy ngh
trong vi c c c u l i i t u khai thác. S phát tri n ngh cá thi u ki m soát nh trên không
nh ng gây ra s suy gi m ngu n l i nói chung mà còn d n n vi c nhi u loài h i s n quan
tr ng có nguy c b tuy t di t (C c khai thác và b o v ngu n l i thu s n, 2005).
ng su t khai thác c a các tàu gi m bên c nh ó chi phí u vào liên t c t ng nh ng
giá s n ph m thu s n thì không th t ng k p ã làm nh h ng n thu nh p c a ng i dân.
Trong chi phí u vào giá c c a m t hàng x ng d u có vai trò r t quan tr ng, hi n nay giá
ng không chì RON 95 là 17.490
ng/lít và x ng không chì RON 92 là 16.990
ng/lít.Giá diesel 0,05S và diesel 0,25 S v n gi nguyên m c 14.900 ng/lít và 14.850
ng/lít. Giá d u h a c ng không thay i, v n là 15.500 ng/lít (H ng Thu , 2010). Giá
d u t h n s kéo theo chi phí v n chuy n bi n t ng cao. T
u n m 2010 n nay, m i
tàu cá lo i nh (công su t nh h n 30 CV/chi c) ra bi n s n xu t sau khi tr chi phí thu
nh p
c kho ng 7 n 10 tri u ng trên tàu. M i tàu khai thác xa b ph i t n chi phí
nhiên li u cho m i chuy n ra kh i t 10.000 n 15.000 lít d u, nh v y chi phí nhiên li u
ng thêm bình quân cho m i chuy n kho ng 40 tri u ng.
2.1.2. Tình hình ch bi n, xu t kh u th y s n
T c

t ng kim ng ch xu t nh p kh u bình quân c giai
5

n 2001-2010 th p h n so

v i ch tiêu quy ho ch ra, trong ó kim ng ch nh p kh u t ng bình quân 16,5%/n m th p
n nhi u so v i quy ho ch
ra 19,4%/n m. Nguyên nhân là do u t t ng tr ng ch m,
nh t là u t n c ngoài.
Theo s li u th ng kê c a T ng c c H i quan, n m 2009 c n c ã xu t kh u
c
trên 632 nghìn t n thu s n các lo i, tr giá g n 2,2 t USD, gi m 5,2% v l ng và 7,8% v
giá tr so v i cùng k n m 2008. Trong ó, các m t hàng th y s n xu t kh u ch l c nh
tôm sú chi m 35,4% t ng giá tr xu t kh u v i 776,7 tri u USD, gi m 1,8%; cá tra, basa
gi m 4,8%; cá ng gi m 14,2%; m c, b ch tu c gi m 14,8% so v i cùng k n m 2008. Ch
có m t hàng khô t ng 14,2% so v i cùng k n m tr c. Các th tr ng xu t kh u th y s n
u gi m, ch riêng th tr ng Trung Qu c t ng kho ng 21% so v i cùng th i
mn m
2008 (Công Lê, 2009).
70.0
60.0
50.0

62,7

57,1

48,6
ng giá tr xu t kh u

40.0
Giá tr xu t kh u th y
n

USD

30.0
20.0
10.0

3,8

4,5

4,3

2007

2008

2009

0.0
m

Hình 2.1: Giá tr xu t kh u c a c n

c và c a ngành th y s n t 2007-2009

(T ng C c Th ng kê, 2009)
Trong 3 n m g n ây, t ng giá tr hàng xu t kh u c a n c ta có nhi u s thay i,
m 2007 t ng giá tr xu t kh u ch
t 48,6 t USD, n n m 2008 ã t ng lên thành 62,7
t , nh ng n n m 2009 giá tr này l i gi m ch còn kho ng 57,1 t USD nguyên nhân là do
s gi m m nh giá tr xu t kh u c a d u thô, g o và m t s hàng hóa khác. Trong t ng giá tr

xu t kh u c a c n c, m t hàng th y s n c ng có chu trình t ng gi m t ng t , n m 2007
giá tr xu t kh u th y s n t 3,8 t USD, sau ó t ng lên thành 4,5 t USD và gi m còn 4,3
t USD vào n m 2009. S gi m giá tr c a m t hàng th y s n vào n m 2009 là do n m này
giá xu t kh u b s t gi m và m t s n c ã ng ng ký h p ng nh p kh u th y s n v i
c ta do kh ng ho ng kinh t .
Hi p h i Ch bi n và Xu t kh u Th y s n Vi t Nam ã có v n b n chính th c
ngh Chính ph cho phép áp d ng thu nh p kh u th ng nh t 0 ho c 0,5% cho các lo i
nguyên li u th y s n nh p kh u. Tr c m t, khi ch a gi m
c thu xu ng n m c 0-

6


0,5%, VASEP ng h ch tr ng c a T ng c c H i quan
ngh B Tài chính b nh ng
yêu c u quá ph c t p i v i b ch ng t khi thanh kho n t khai nh p kh u. Theo VASEP,
quá trình toàn c u hóa ang y nhanh s phân công l i lao ng, dòng nguyên li u th y s n
c chuy n d n sang các n c ang phát tri n
ch bi n s n ph m giá tr gia t ng cung
c p cho th tr ng các n c phát tri n. Nh ng n c xu t kh u hàng u nh Hoa K ,
Malaixia, Thái Lan... c ng là nh ng
c nh p kh u nguyên li u l n (VASEP, 2009).
m 2009, s n ph m thu s n Vi t Nam ã có m t t i h n 160 qu c gia và nhi u
vùng lãnh th . M ng l i doanh nghi p xu t kh u thu s n c a n c ta c ng không ng ng
m r ng, hi n có h n 300 doanh nghi p t tiêu chu n xu t kh u thu s n vào EU và h n
400 doanh nghi p xu t kh u sang M , Trung Qu c, Hàn Qu c (Báo cáo c a B NN &
PTNT, 2009).
Theo B Công th ng nh n nh, n u phát huy
c nh ng l i th xu t kh u c a
Vi t Nam và làm t t công tác th tr ng thì xu t kh u th y s n có th óng góp thêm nhi u

ngo i t cho n c ta trong th i gian t i, ng th i có th nâng t ng kim ng ch c a n m
2010 cao h n so v i n m 2009.
2.2.

Tình hình th y s n

ng B ng Sông C u Long

2.2.1. Nuôi tr ng th y s n
Trong n m 2005, toàn BSCL có di n tích nuôi tôm càng xanh kho ng 5.680 ha v i
s n l ng c t 6.012 t n chi m 57,7% di n tích nuôi và 94,0% s n l ng tôm càng xanh
c a c n c. Trong n m 2006, di n tích nuôi là 9.077 ha v i s n l ng kho ng 9.514 t n.
Theo k ho ch c a ngành th y s n thì n n m 2010 di n tích và s n l ng tôm càng xanh
BSCL s t ng lên 18.220 ha và 5.910 t n (Lê Xuân Sinh, 2007).
Hi n nay, BSCL ã m r ng di n tích nuôi cá da tr n lên trên 3.600 ha v i s n
ng kho ng 1 tri u t n nguyên li u cung ng cho g n 100 nhà máy, c s ch bi n th y
s n xu t kh u. Các t nh tr ng i m v nuôi cá da tr n t i ây ang t ra m c tiêu g n k t
ch t ch gi a vùng nguyên li u v i ch bi n th y s n nh m t ng nhanh kim ng ch xu t kh u
(Minh Trí, 2008).
Tình hình nuôi cá tra t i 9 t nh BSCL t
u n m n nay t ng i n nh, di n
tích th nuôi t g n 6.100 ha. Di n tích nuôi cá tra cao nh t t i m t s t nh nh
ng Tháp
(1.489 ha, chi m 28,9%), C n Th (1.110 ha, chi m 21,5%), An Giang (1.023 ha, chi m
19,9%). Ch riêng 3 t nh trên ã chi m kho ng 70,3% di n tích nuôi cá tra toàn vùng (Chu
Khôi, 2009).
Nhìn chung t n m 2007 n n m 2008 t ng s n l ng th y s n c a vùng BSCL
ng u qua các n m riêng ch n m 2003 và 2004 thì có chi u h ng gi m nh ng không
nhi u l m.

7


B ng 2.4: S n l

m
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008

ng th y s n c a BSCL phân theo ngành

nl

KTTS
ng (t n) %
S nl
803.919
50,0
829.313
50,0
835.677
50,0
833.990

50,0
848.759
52,3
843.017
45,7
854.968
42,3
858.964
36,0
863.289
32,0

NTTS
ng (t n) %
803.919
50,0
829.313
50,0
835.677
50,0
833.990
50,0
773.293
47,7
1.002.805
54,3
1.166.775
57,7
1.526.557
64,0

1.838.638
68,0

ng
1.607.838
1.658.626
1.671.354
1.667.980
1.622.052
1.845.822
2.021.743
2.385.521
2.701.927

(Ngu n: T ng C c Th ng kê, 2008)
Trong ó c c u c a ngành khai thác và nuôi tr ng luôn t giá tr t ng
ng t
m 2000 n 2004, sau ó k t n m 2005 n 2008 ngành nuôi tr ng th y s n ã chi m
c u cao h n khai thác trong t ng s n l ng c a vùng, i u này cho th y trong nh ng
m 2005-2008 ngành nuôi tr ng th y s n ã b t u
c quan tâm và chi m v trí quan
trong tr ng l nh v c th y s n c a vùng a s n l ng c a vùng t kho ng 2 tri u t n m i
m.
2.2.2. Khai thác th y s n
D a vào b ng 2.5, nhìn chung s n l ng khai thác thu s n trong 4 n m t 20052008 c a BSCL có xu h ng ng d n, trong ó các t nh có s n l ng t nhi u nh t là hai
t nh Kiên Giang và Cà Mau v i s n l ng trong n m 2008 c a hai t nh l n l t là 318.255
t n và 134.713 t n.
S n l ng khai thác th y s n 9 tháng u n m 2009 c a m t s t nh t khá nh : B n
Tre ( t 70.285 t n), Sóc Tr ng ( t 26.327 t n), t nh B c Liêu ( t 61.658 t n). Nguyên
nhân s n l ng thu s n khai thác t ng so v i cùng k là do nh ng tháng u n m nay,

nhi u a ph ng
c mùa cá c m, cá n c và ng dân tích c c ra kh i do
c h ng l i
t chính sách h tr ng dân theo Quy t nh 289 c a Th t ng Chính ph . S n l ng h i
s n khai thác bi n c a toàn vùng n m 2009 t h n 931 ngàn t n; cá tra kho ng 1,038 tri u
t n; tôm h n 300 ngàn t n ( c Minh, 2009).

8


B ng 2.5: S n l

ng khai thác các t nh

ng b ng sông C u Long
nv:T n

nh
ng b ng sông C u Long
Long An
Ti n Giang
n Tre
Trà Vinh
nh Long
ng Tháp
An Giang
Kiên Giang
n Th
u Giang
Sóc Tr ng

c Liêu
Cà Mau

2005

2006

2007

843.017
8.823
74.946
74.039
65.477
8.161
18.486
51.330
305.565
6.454
4.294
29.235
62.034
134.173

854.968
10.198
75.155
75.699
58.008
8.048

21.756
53.403
311.618
6.310
3.966
31.870
61.250
137.687

858.964
10.031
75.637
76.226
58.385
7.937
16.031
51.851
315.157
6.223
3.670
31.370
68.776
137.670

b
2008
863.289
11.331
75.789
81.389

60.820
7.852
16.428
40.650
318.255
6.121
3.204
31.316
75.421
134.713

(T ng C c th ng kê, 2008)
Ngh khai thác vùng BSCL
c nhi u l i th do tr l ng cá bi n 2 ng
tr ng ông và Tây Nam b kho ng 2.582.568 t n, chi m 62% c a c n c. Kh n ng cho
phép khai thác t i a kho ng trên 1.000.000 t n, trong ó cá áy kho ng 700.000 t n, cá n i
trên 300.000 t n. Ngu n l i h i s n phong phú v i kh n ng khai thác áng k so v i c
c: cá 62%, tôm sú và tôm he - 66%, tôm s t và tôm chì - 61%, m c ng - 69% và m c
nang - 76%. Tính theo u ng i kh n ng cá bi n có th khai thác là 61 kg/n m, trong khi
c n c ch có 21 kg/n m. Ngoài ra, vùng bi n ven b c a BSCL còn có ti m n ng b o
t n khá cao kéo theo kh n ng phát tri n m t s ngành ngh th y s n m i
chuy n i
ngh nghi p (Nguy n Chu H i, 2008).
Do có ngu n thu s n phong phú nh trên nên s l ng và công su t c a các tàu
thuy n khai thác thu s n nh ng n m 2005-2008 không ng ng t ng lên.
S l ng tàu ánh b t xa b c a BSCL t n m 2005 n 2008 luôn chi m t l
kho ng 26% so v i c n c, bên c nh ó s l ng các tàu ánh b t xa b c a các t nh
BSCL t ng u qua các n m. Trong ó t nh Kiên Giang là t nh có s l ng tàu nhi u nh t,
nh t là n m 2005 có t ng s tàu là 2075 chi c, nh ng qua n m 2006 và 2007 s tàu ã gi m
nhi u kho ng 40 chi c, n n m 2008 s l ng ã t ng lên nh ng v n ch a t b ng s

ng n m 2005.

9


B ng 2.6: S tàu ánh b t xa b theo

a ph

ng
VT: Chi c

m
N
C
ng b ng sông C u Long
Ti n Giang
n Tre
Trà Vinh
Kiên Giang
Sóc Tr ng
c Liêu
Cà Mau

2005

2006

2007

b 2008

20.537
5.516
589
845
258
2.075
182
344
1.223

21.232
5.539
606
872
246
2.038
163
344
1.270

21.552
5.608
627
940
157
2.031
150
349

1.354

22.529
5.889
723
1167
109
2.052
223
350
1.265

(T ng C c th ng kê, 2008)
T nh có s l ng tàu ánh b t xa b
ng th 2
BSCL là t nh Cà Mau v i s
chi c t ng u t
m 2005 n 2007 nh ng n n m 2008 s tàu c ng có chi u h ng
gi m so v i 2007 kho ng 100 chi c. Ngoài 2 t nh trên thì t nh Trà Vinh c ng có s tàu gi m
vào n m 2008, còn các t nh khác thì s l ng tàu v n t ng u. S gi m sút này có th do
nguyên nhân v s t ng giá c a x ng d u, ây là nhiên li u chính c a các tàu, khi m t hàng
này t ng d n n l i nhu n c a các ng dân gi m nên d n n vi c b ngh làm gi m s
ng tàu c a m t s t nh trên.
Nhìn chung công su t tàu c a các t nh BSCL t ng u t n m 2005 n n m 2008
và chi m h n 50% t ng công su t tàu so v i c n c, và chi m t l cao nh t 52,3% so v i
c n c vào n m 2008.Trong các t nh thu c BSCL thì 3 t nh Kiên Giang, B n Tre và Cà
Mau là nh ng t nh có công su t tàu l n nh t và t ng u qua các n m, riêng ch có t nh Cà
Mau là công su t tàu n m 2008 gi m h n so v i n m 2007, u này có th do nguyên nhân
gi m s l ng tàu t ng i nhi u c a t nh vào n m 2008. Trong khi ó t i các t nh khác
công su t tàu t ng gi m không u qua các n m. ây có th do tâm lý c a ng i dân ch a

v ng vàng tr c s thay i c a xã h i và kinh t , m t ph n là do các t nh ó có ngành khai
thác không l n m nh b ng 3 t nh Kiên Giang, B n Tre và Cà Mau.

10


B ng 2.7: Công su t các tàu ánh b t h i s n xa b theo

a ph

ng
n v : 1000 CV

m

2005

n c
BSCL
Ti n Giang
n Tre
Trà Vinh
Kiên Giang

2007

S b 2008

2801.1
1.402,0

134,0
236,2
24,0
643,3

3046.9
1.527,4
136,0
238,4
23,1
758,7

3051.7
1.566,4
141,0
249,6
35,3
760,3

3326.1
1.739,5
163,1
356,2
23,2
786,5

47,0
91,2

39,5

87,6

37,5
91,4

67,8
96,7

226,3

244,2

251,3

246,0

Sóc Tr ng
c Liêu
Cà Mau

2006

(T ng C c th ng kê, 2008)
2.2.3. Tình hình ch bi n xu t kh u thu s n
Theo Vi n Chính sách và Chi n l c phát tri n nông nghi p nông thôn- s phía
Nam, kim ng ch xu t kh u thu s n c a BSCL n m 2008 t g n 2,5 t USD, chi m h n
60% t ng kim ng ch xu t kh u thu s n c a c n c. Riêng m t hàng cá tra, cá ba sa óng
góp 2% GDP c a c n c và kho ng 32% t ng kim ng ch xu t kh u c a ngành thu s n.
Các t nh trong khu v c BSCL có th m nh th y s n c n g n k t xây d ng c s h
t ng ch bi n xu t kh u thu s n v i t ng c ng ào t o và nâng cao ch t l ng ngu n nhân

l c cán b qu n lí và i ng k thu t m b o phát tri n ngành thu s n theo h ng công
nghi p hoá và hi n i hoá, t n d ng các gói kích c u c a Chính ph
u t các d án
nâng cao n ng l c s n xu t, t ng c ng trang thi t b ch bi n th y s n theo h ng hi n i
thâm nh p vào các th tr ng khó tính nh M , Hàn Qu c, Nh t B n (Vi n Chính sách
và Chi n l c phát tri n nông nghi p nông thôn- s phía Nam, 2009).
2.3.

Tình hình th y s n t nh Sóc Tr ng

2.3.1.

i u ki n t nhiên

Sóc Tr ng là t nh thu c vùng châu th sông C u Long, vùng cung c p 50% s n
ng thóc c a c n c, n i có s n ph m xu t kh u d i dào và a d ng, c bi t là g o và
hàng th y s n, nông s n th c ph m ch bi n. ây là vùng có ti m n ng kinh t
phát tri n
s n xu t, ng th i c ng là n i tiêu th hàng hóa và cung c p d ch v l n cho c n c. Phía
B c và Tây B c giáp thành ph C n Th , phía ông B c giáp t nh Trà Vinh, phía Tây giáp
t nh B c Liêu, phía Nam giáp bi n ông. Ngày 31/10/2003, Chính ph ã ban hành Ngh
nh s 127/2003/N – CP v vi c thành l p huy n Ngã N m thu c t nh Sóc Tr ng. Nh
v y, hi n nay t nh Sóc Tr ng có 9 n v hành chính, g m 1 thành ph và 8 huy n.
ng

Sóc Tr ng có di n tích t nhiên 3.223,3 km2. Trên a bàn có 26 dân t c, ch y u là
i Kinh và ng i Hoa. Sóc Tr ng có 350.000 ng i Khmer, ông nh t trong các a
11

ph
ng

ng có ng i Khmer sinh s ng, chi m 28,9% dân s toàn t nh và chi m 32,1% t ng s
i Khmer c a c n c.

Sóc Tr ng có b bi n dài 72 km, v i ba c a sông chính: nh An, Tr n
, M
Thanh
ra Bi n ông. Vùng bi n Sóc Tr ng có nhi u ng tr ng v i ngu n l i h i s n a
d ng, phong phú. H ng n m, n c bi n xâm l n t o thành m t vùng n c m n-l , ch a k
hàng nghìn ha t bãi b i ven sông, bi n, là i u ki n thu n l i phát tri n ngh ánh b t,
nuôi tr ng thu s n.

Hình 2.2: B n

hành chính t nh Sóc Tr ng

(Ngu n: www.soctrang.gov.vn)
2.3.2. Khai thác thu s n
Sóc Tr ng là m t t nh v n có ti m n ng v khai thác th y s n, v i các
u ki n t
nhiên phù h p, nh b bi n
c phù sa b i l ng hàng n m v i dãy r ng ng p m n ven
bi n, là n i phù h p cho các gi ng loài th y s n sinh s n và phát tri n; bên c nh ó, l i có
nhi u sông kênh r ch thông ra bi n ông, vì v y ã hình thành c thù ba vùng sinh thái
c m n, l , ng t phù h p cho phát tri n th y s n nh t là l nh v c nuôi tr ng. Trong nh ng
m g n ây, ng su t và s n l ng nuôi tôm c a Sóc Tr ng luôn m c cao. Xu t kh u
tôm ông l nh a Sóc Tr ng luôn
c x p th b c cao c a c n c. Ngoài tôm ông l nh,

n ph m th y n khác a Sóc Tr ng ng khá phong phú v i cá da tr n, tôm càng xanh,
cua, các lo i cá ng, l n, ch,...

12


B ng 2.8: Bi n
Danh m c

ng tàu thuy n ánh cá

Sóc Tr ng (2003-2009)

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

l ng tàu
thuy n (Chi c)

640

1.081

1.104

1.181

1.157

1.192

1.052

ng công su t
(CV)

49,.137

60.187

62214

67879

79.157

94.022

100.930

Công su t bình
quân trên chi c
(CV/chi c)

76.8

55.7

56.4

57.5

68.4

78.9

95.9

n l ng khai
thác bi n và n i
a (t n)

25.040

26.279

29.235

32.674

34.370

34.600

36.700

(Ngu n: Chi c c Khai Thác & B o v Ngu n l i th y s n Sóc Tr ng, 2009)
T n m 2003 n n m 2009, s l ng tàu thuy n c a t nh t ng u qua các n m. c
bi t, s tàu có bi n ng m nh vào n m 2004, t 640 chi c vào n m 2003 nh ng ã t ng lên
n s l ng là 1.081 chi c vào n m 2004, nguyên nhân c a vi c t ng m nh này là do vào
u nh ng n m 2000, chính ph ã có nh ng chính sách khuy n ng , giúp
ng dân khai
thác b ng các bi n pháp nh h tr v n óng tàu m i và có nh ng ch ng trình giúp
ng i dân nâng cao k n ng khai thác, t ó ng dân m nh d n u t phát tri n ngành
ngh khai thác d n n s gia t ng v s l ng tàu nh ng n m này. Nh ng n m sau s
ng tàu v n ti p t c t ng nh ng v i s l ng không u và có s gi m sút v s l ng
m t s n m nh n m 2007 và 2009.
Nhìn chung công su t tàu qua các n m v n t ng u, trung bình t ng kho ng 8.000
CV m i n m. Tuy nhiên n m 2004,2005 và 2006 t ng công su t tàu c a t nh t ng ch m
nh ng qua nh ng n m sau t ng công su t này ã t ng lên u n và r t nhanh. Vi c t ng
nhanh này có th do nguyên nhân t vi c gia t ng l ng tàu thuy n khai thác, nh t là tàu
khai thác xa b v i công su t l n. Bên c nh s gia t ng c a t ng công su t tàu, công su t
bình quân trên n v tàu c ng
c nâng lên u n qua các n m. Tuy nhiên n m 2004
công su t bình quân trên n v tàu gi m so v i n m 2003 nguyên nhân là do l ng tàu n m
2003 và 2004 t ng quá nhanh so v i t ng công su t tàu. Ngoài ra, công su t tàu bình quân
trên n v tàu các n m còn l i có xu h ng t ng u t 56 CV/chi c vào n m 2004 lên n
96 CV/chi c vào n m 2009.
Cùng v i s gia t ng v s l ng và công su t tàu các n m t 2003 n n m 2009 thì

s n l ng khai thác c a các n m này c ng t ng u n v i s n l ng t ng i cao,
kho ng 30.000 t n m i n m. S n l ng khai thác c a t nh liên t c t ng t 25.000 t n vào
m 2003 t ng lên t i 36.000 t n vào n m 2009. N u tính bình quân s n l ng trên n v
tàu thì m i n m trung bình m t tàu có th ánh b t
c kho ng 30 t n th y s n.

13


B ng 2.9: S l

ng tàu phân theo

a bàn t nh Sóc Tr ng
n v : Chi c

a bàn

Tàu khai thác bi n

Long Phú
Cù Lao Dung
nh Châu
Tp Sóc Tr ng
Sách
Xuyên
ng c ng

Tàu khai thác n i
a

490
131
189
12
0
2
824

33
100
0
0
93
0
226

ng c ng
523
231
189
12
93
2
1050

(Ngu n: Chi c c Khai Thác & B o v Ngu n l i th y s n Sóc Tr ng, 2009)
Theo b ng 2.9 thì trong t nh Sóc Tr ng, thì các huy n Long Phú, V nh Châu và Cù
Lao Dung là 3 huy n có s l ng tàu nhi u nh t t nh, trong ó s l ng c a tàu ánh b t xa
b chi m t l cao do 2 huy n Long phú và V nh Châu có a hình giáp v i bi n thu n l i

cho vi c ánh b t xa b . V i nh ng c ng và b n cá quan tr ng c a t nh nh Tr n
, Bãi
Giá, M Ó huy n Long Phú ã
n lên ng u t nh v s l ng tàu khai thác bi n v i
490 chi c.
ng sau huy n Long Phú là huy n V nh Châu và Cù Lao Dung v i s l ng tàu
l n l t là 189 chi c và 131 chi c tàu khai thác bi n, bên c nh ó Cù Lao Dung còn có 100
chi c tàu khai thác n i a d n n t ng s tàu c a a bàn là 231 chi c ng th hai sau
huy n Long Phú. Tuy a bàn không ti p giáp v i bi n nh ng huy n K Sách có nh ng sông
r ch l n thu n l i cho vi c khai thác n i a nên s l ng tàu c a huy n c ng t
c 93
chi c ng sau 3 huy n trên.
Ngoài vi c khuy n khích u t nâng công su t các i tàu ánh b t xa b , công tác
nuôi tr ng th y s n xu t kh u c ng nh ch bi n th y h i s n xu t kh u, ti p c n và m
r ng th tr ng
c các c p chính quy n và các doanh nghi p c bi t quan tâm.
2.3.3. Xu t kh u thu s n
Lúc m i tái l p t nh (4/1992) kim ng ch th y s n xu t kh u ch
t 25,3 tri u USD,
ch có 2 doanh nghi p ch bi n th y s n xu t kh u v i công su t không l n, thi t b máy
móc còn l c h u nh ng n n m 2007, kim ng ch th y s n Sóc Tr ng t
c 373,8 tri u
USD v i 6 doanh nghi p ch bi n th y s n xu t kh u v i dây chuy n s n xu t hi n i, s n
ph m giá tr gia t ng cao ngày nhi u h n. Các nhà máy ch bi n th y s n ã
c ch ng
nh n HACCP và CODE c a châu Âu… Xu t kh u th y s n c a Sóc Tr ng d n d n óng
vai trò quan tr ng trong n n kinh t c a t nh, không nh ng làm chuy n d ch c c u s n xu t
kinh t nông nghi p nông thôn theo h ng chuy n i c c u mùa v , phát huy ti m n ng
l i th và nâng cao giá tr hi u qu s n xu t trên n v di n tích canh tác mà còn gi i quy t
nhi u v n xã h i b c bách nh vi c làm, t ng thu nh p…

14


m 2008, kim ng ch xu t kh u th y s n Sóc Tr ng d ng th 2 c n c sau Cà
Mau. M t trong nh ng nguyên nhân xu t kh u th y s n Sóc Tr ng t ng m nh và b n v ng
là Sóc Tr ng chuy n khai th c hi n chuy n d ch c c u nông nghi p và phát tri n nông thôn
Th y s n là m t hàng xu t kh u g p nhi u sóng gió nh t trong m y n m qua. Không
ch g p ph i rào c n v k thu t nh tiêu chu n ch t l ng, v sinh an toàn th c ph m, b o
v môi tr ng... các v ki n phá giá 3 th tr ng th y s n l n là EU và M . V n
ang
c chú ý nhi u hi n nay là vi c ban hành ra b lu t IUU-Lu t Ch ng khai thác th y s n
b t h p pháp, không khai báo và không theo quy nh c a H i ng châu Âu. T ó nhi m
v c a các Chi c c Khai thác và B o v Ngu n l i th y s n
c chú tr ng nhi u h n, các
quan a ph ng này ph i không ng ng t ch c tuyên truy n, h ng d n cho các ng
dân ch p hành úng các quy nh, yêu c u v ch t l ng, h ng d n ng dân cách ghi chép
úng v ngu n g c th y s n sau khai thác
các s n ph m này t yêu c u c a các n c
xu t kh u. M c tiêu n m 2010 t kim ng ch xu t kh u là 680 tri u USD, chi m h n 90%
t ng kim ng ch xu t kh u c a t nh, còn t ng m c bán l hàng hóa d ch v là 20.000 t
ng,
nh v y cho th y Sóc Tr ng ang h ng n xu t kh u h n là th tr ng n i a. Tuy nhiên
h u nh các doanh nghi p Sóc Tr ng ch a có chi n l c phát tri n s n ph m th y s n cho
th tr ng trong n c, mà n khi g p ph i s c th tr ng xu t kh u thì m i quan tâm n
(Trang Hoàng Th , 2008).

15

PH
3.1.

Th i gian và
tài

CH
NG 3
NG PHÁP NGHIÊN C U

a i m nghiên c u

c th c hi n t tháng 03/2010

n tháng 05/2010 t i huy n Long Phú t nh Sóc

Tr ng.
3.2.
-

Ph

ng pháp thu th p s li u

Thông tin thu th p g m 2 lo i:

+ Thông tin th c p: các nghiên c u tr
các website có liên quan.

c ây, các báo cáo c a các c quan ban ngành,

+ Thông tin s c p:
c thu tr c ti p t các h dân t i
phi u i u tra nông h .
-

Ph

a bàn nghiên c u thông qua

ng pháp thu th p s li u:

+
i v i thông tin th c p: liên h v i c quan ban ngành, cán b t i
c u thu th p thông tin th c p.
+
i v i thông tin s c p: thông tin
ng dân t i a bàn nghiên c u.

a bàn nghiên

c thu th p thông qua ph ng v n tr c ti p h

- S m u ph ng v n: ph ng v n t i huy n Long Phú t ng c ng 40 m u. G m 25 h
dân có công su t tàu >90 CV và 15 h có công su t tàu >90 CV.
3.3.

Ph

ng pháp x lý và phân tích s li u

-

Ph

ng pháp x lý s li u:

+ S li u thu v s
máy tính.

c ki m tra, b sung, i u ch nh và mã hóa tr

+ Sau khi nh p vào máy tính, s li u
Excel.
-

Ph

c ki m tra l n cu i và sau ó

c khi nh p vào
c x lý b ng

ng pháp phân tích:

+ Th ng kê mô t : d a vào các s li u giá tr trung bình,
nh t t ó mô t di n t các thông tin thu th p
c.

l ch chu n, nh nh t, l n

+ Ki m nh trung bình: so sánh ch tiêu gi a các tàu có công su t <90 CV và tàu có
công su t >90 CV tìm ra s khác bi t gi a 2 nhóm công su t.

16