Phân tích thực trạng chế độ thù lao lao động ở công ty cổ phần xuất nhập khẩu thủy sản đò điệm hà tĩnh

Phân tích thực trạng chế độ thù lao lao động ở Công ty cổ phần xuất
nhập khẩu Thủy sản Đò Điệm - Hà Tĩnh.

Nguồn nhân lực là một trong những nguồn lực quan trọng để tồn tại và
phát triển một tổ chức. Trong quản trị nguồn nhân lực thì thù lao lao động lại
là vấn đề cần phải hết sức quan tâm vì nó là yếu tố tạo nên nguồn cảm hứng,
sự cống hiến và gắn bó của mỗi cá nhân đối với tổ chức đó bởi trong thù lao
lao động bao gồm cả thù lao tài chính và thù lao phi tài chính, vì thế người lao
động cần có một môi trường, điều kiện làm việc tốt và phù hợp với khả năng,
sở thích của họ. Cơ chế thù lao lao động luôn là mối quan tâm hàng đầu của
người lao động trong doanh nghiệp. Bên cạnh các yếu tố quan trọng khác như
ngành nghề, uy tín của doanh nghiệp thì môi trường làm việc, cơ hội thăng
tiến với một cơ chế trả thù lao phù hợp sẽ có tác dụng nâng cao năng suất và
chất lượng lao động, giúp doanh nghiệp thu hút và duy trì được những cán bộ,
nhân viên giỏi.
Nhìn nhận được tầm quan trọng trong vấn đề chi trả thù lao lao động,
Công ty cổ phần xuất nhập khẩu Thủy sản Đò Điệm - Hà Tĩnh đã có những
cải cách về chi trả thù lao lao động dựa trên những quy định của luật pháp lao
động, từ đó xây dựng một chế độ đãi ngộ gồm thù lao tài chính và phi tài
chính nhằm nâng cao đời sống vật chất, tinh thần đồng thời tạo nên một môi


trường làm việc tốt nhất để người lao động yên tâm công tác, cống hiến và gắn
bó với sự phát triển của công ty.
Công ty cổ phần Xuất nhập khẩu Thuỷ sản Đò Điệm - Hà Tĩnh có
nhiệm vụ, khai thác và chế biến các loại thực phẩm thủy sản và các dịch vụ
khác phục vụ cho hoạt động phát triển và kinh doanh sản phẩm từ nghề nuôi
trồng, đánh bắt, chế biến và xuất khầu thủy sản.
Việc trả lương, trả thưởng cho người lao động (NLĐ) trong Công ty dựa
trên nguyên tắc phân phối theo lao động, gắn liền với năng suất, chất lượng và
hiệu qủa công việc được thể hiện thông qua các chế độ tiền lương, chức danh,

công việc đảm nhận. Để khuyến khích người lao động yên tâm công tác, gắn
bó lâu dài với Công ty, phát huy tính chủ động sáng tạo và hoàn thành nhiệm
vụ theo chức danh, công việc được giao, Công ty đảm bảo thực hiện đúng các
quy định của Nhà nước về chế độ bảo hiếm y tế, bảo hiểm xã hội (Ốm, đau,
thai sản, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, hưu trí, tử tuất) nâng bậc, chuyển
nghạch và các chế độ phụ cấp cho NLĐ.
Qũy tiền lương của Công ty được hình thành từ các nguồn sau: Quỹ tiền
lương trích từ hoạt động sản xuất kinh doanh (QLKD): Quỹ lương trích theo
kết quả hoạt động SXKD hàng năm được Đại hội đồng Cổ đông phê duyệt
tương đương từ 12 đến 17% Giá trị gia tăng Công ty dự kiến đạt được (gọi tắt
là GTGT, được tính bằng Tổng doanh thu – Tổng chi phí). Tỉ lệ QLKD trên
GTGT có thế được điều chỉnh theo từng thời kỳ dựa trên chiến lược phát triển


và chính sách đãi ngộ được phê duyệt bởi Hội đồng Quản trị Công ty và quỹ
lương được chuyển từ năm khác sang, quỹ lương khác theo quy định của nhà
nước. Ngoài ra hàng năm công ty cũng trích tối đa đến 02% qũy tiền lương để
trả lương khuyến khích cho NLĐ có trình độ chuyên môn. kỹ thuật cao, tay
nghề giỏi, trích tối đa không quá 12% qũy tiền lương đề lập quy tiền lương dự
phòng.
Thù lao tài chính được trả trực tiếp hàng tháng cho NLĐ bao gồm
lương chức danh, các khoản phụ cấp theo lương và phần trích nộp BHXH nếu
người lao động tự đóng BHXH. Thù lao phi tài chính bao gồm: các phúc lợi
mà công ty mang lại cho người lao động như chế độ nghĩ dưỡng, tham quan
du lịch, quà sinh nhật, quà tết v.v... dành cho người lao động hàng năm.
Lương được trả thành 2 phần: Phần lương chức danh được trả theo chức
danh công việc đảm nhận của từng NLĐ theo quy định tại Quy chế này.
Lương chức danh của từng NLĐ phụ thuộc vào chức danh công việc đảm
nhận, mức độ hoàn thành công việc và không phụ thuộc vào lương theo Nghị
định số 205/2004/NĐ-CP của Chính phủ (sau đây gọi là lương cơ bản).

Hế số Lương chức danh đối với từng chức danh công việc được quy
định theo vị trí đảm nhận công việc, các khoản phụ cấp theo lương là phần
lương bổ sung cho lương cấp bậc, chức vụ. Lương chức danh khi điều kiện lao
động, mức độ phức tạp của công việc và điều kiện sinh hoạt có các yếu tố
không ổn định Công ty áp dụng các loại phụ cấp sau:


Phụ cấp chức vụ: trả theo đúng quy định của Nhà nước. Phụ cấp chức
vụ được cộng vào lương cơ bản để đóng bảo hiểm xã hội. Phụ cấp độc hại,
nguy hiểm: áp dụng cho các công việc có điều kiện lao động độc hại, nguy
hiểm mà chưa xác định trong mức lương. Phụ cấp trách nhiệm: áp dụng cho
các chức danh vừa trực tiếp sản xuất kinh doanh hoặc vừa làm công tác
chuyên môn vừa kiêm nhiệm công tác quản lý không thuộc chức vụ được bổ
nhiệm, hoặc người làm công tác đòi hỏi trách nhiệm cao chưa được xác định
trong mức lương. Phụ cấp trách nhiệm được trả trực tiếp, hàng tháng cho
người lao động. Phụ cấp công việc không ổn định: áp dụng cho Công nhân lái
xe nhằm thay thế cho tiền làm thêm giờ vào những ngày làm việc bình thường
và các ngày nghỉ hàng tuần. Các khoản phụ cấp khác thực hiện theo quy định
của Nhà nước và của Công ty. Phần trích nộp bảo hiểm xã hội: Công ty đóng
nộp cho người lao động theo hệ số lương của lương cơ bản và các khoản phụ
cấp tính theo lương cơ bản của từng người lao động. Mọi chế độ bảo hiểm xã
hội người lao động được hưởng sẽ được Công ty làm thủ tục với cơ quan bảo
hiểm đế thanh toán đầy đủ cho người lao động.
Tổng Giám đốc Công ty (hoặc người được Tổng Giám đốc Công ty ủy
quyền) được quyền huy động NLĐ làm thêm giờ nhưng phải đảm bảo quy
định không vượt quá 04 giờ trong một ngày và 200 giờ trong một năm. Sau
khi làm thêm giờ, NLĐ sẽ được bố trí nghỉ bù không chậm quá 03 ngày tiếp


theo để phục hồi sức khỏe. Nếu không được bố trí nghỉ bù, NLĐ được trả

lương làm thêm giờ như sau:
Trường hợp người lao động được nghỉ bù nhưng giờ làm thêm thì chỉ
được hưởng phần chênh lệch 50% tiền lương giờ thực trả của công việc đang
làm nếu làm thêm giờ vào ngày bình thường; 100% nếu giờ làm thêm vào
ngày nghỉ hàng tuần; 200% nếu làm thêm giờ vào ngày nghỉ lễ, ngày nghỉ có
hưởng lương. Đối với người lao động trực tiếp sản xuất kinh doanh làm việc
theo chế độ ca, kíp: Làm thêm giờ vào ngày thường, ngày nghỉ giãn ca được
trả lương bằng 150% mức lương giờ của ngày làm việc bình thường (chỉ thanh
toán những công làm thêm giờ vượt với ngày làm việc theo lịch ca của tháng).
Làm thêm giờ vào ngày nghỉ lễ, tết được trả bằng 300% mức lương giờ của
ngày làm việc bình thường. Trả lương làm việc ban đêm (Ca 3): Trường hợp
khi cán bộ nhân viên làm vào ban đêm thì được hưởng thêm tiền lương làm
đêm theo quy định hiện hành của Nhà nước và chế độ đãi ngộ của Công ty.
Trên cơ sở Quỹ lương được trích từ hoạt động SXKD của Công ty
Giám đốc Công ty có quyền giao, khoán tiền lương cho các Phòng, đơn vị trực
thuộc Công ty theo kết quả, hiệu quả công việc của từng đơn vị và quy định
của Nhà nước.
Cơ chế trả lương luôn là mối quan tâm hàng đầu của người lao động
trong doanh nghiệp, bên cạnh các yếu tố quan trọng khác như ngành nghề, uy
tín của doanh nghiệp, môi trường làm việc, cơ hội thăng tiến... Một cơ chế trả


lương phù hợp có tác dụng nâng cao năng suất và chất lượng lao động, giúp
doanh nghiệp thu hút và duy trì được những cán bộ, nhân viên giỏi và để tăng
năng suất lao động và ý thức trách nhiệm đối với công việc của người lao
động. Công ty đã áp dụng hình thức trả lương theo thời gian đối với NLĐ khối
văn phòng. lương khoán sản phẩm, khoán công việc đối với NLĐ trực tiếp sản
xuất và phục vụ - phụ trợ sản xuất khi có đủ định mức lao động cần thiết.
Việc áp dụng hình thức trả lương theo thời gian đối với NLĐ khối văn
phòng được căn cứ theo bản mô tả công việc hoặc bản phân giao nhiệm vụ và

đánh giá của người phụ trách đơn vị. Còn áp dụng hình thức trả lương sản
phẩm, khoán công việc đối với người lao đông trực tiếp sản xuất và phục vụ phụ trợ sản xuất căn cứ theo định mức lao động và khối lượng công việc hoàn
thành của NLĐ. Tuy nhiên việc trả lương khoán hay còn gọi là trả lương theo
kết quả công việc hoàn thành được công ty xác định một tỷ lệ hay đơn giá
khoán phù hợp, có tính khuyến khích và đảm bảo thu nhập cho người lao
động, đặt ra các mức hoàn thành công việc khác nhau, và ở mỗi mức cao hơn
sẽ có tỷ lệ khoán thưởng bổ sung nhằm phát huy tối đa năng lực và khuyến
khích người lao động đạt được thành tích cao hơn trong công việc.
Hàng năm Hội đồng lương, thưởng của công ty sẽ quyết định mức
lương và đề xuất Tổng Giám đốc công ty để ra quyết định mức lương và nâng
lương đối với toàn thể cán bộ, nhân viên công ty theo trình độ đào tạo, kinh
nghiệm chuyên môn, kiến thức và kỹ năng cần có để thực hiện công việc.


Tính trách nhiệm và áp lực trong các công việc thực tế đảm nhận. Trên cơ sở
những yếu tố này, xác định hệ số hoặc số điểm tương ứng với mỗi chức danh
và cân nhắc kỹ lưỡng đến hệ số dãn cách giữa các vị trí chức danh sao cho
đảm bảo sự hợp lý giữa người cao nhất và thấp nhất trong công ty và các vị trí
liền kề.
Trong trường hợp đặc biệt, Tổng Giám đốc Công ty có quyền quyết
định tăng bậc vượt cấp và nâng lương sớm hơn thời gian tối thiểu cho NLĐ
theo đề xuất của Phụ trách đơn vị.
NLĐ trong thời gian nghỉ chờ giải quyết chế độ hưu trí, ngừng việc
được trả lương như sau : Chờ giải quyết chế độ hưu trí: 04 tháng đầu được trả
100% tiền lương như khi làm việc (không có thưởng). Nếu chưa hoàn thành
thủ tục nghỉ hưu thì từ tháng thứ 05 trở đi người lao động được hưởng 70%
tiền lương như khi làm việc (không có thưởng) nhưng không quá tháng thứ
12. Bên cạnh đó các trường hợp ngừng việc do lỗi của người sử dụng lao động
thì người lao động được trả đủ tiền lương như khi làm việc (không có thưởng).
Ngừng việc do lỗi của người lao động thì người lao động đó không được trả

lương. Đối với những người lao động và bộ phận có liên quan phải ngừng việc
thì được trả 70 % tiền lương như khi làm việc (không có thưởng).
Người lao động được nghỉ phép hàng năm, nghỉ ốm đau, thai sản. tai
nạn lao động và các trường hợp đặc biệt khác được hưởng chế độ, chính sách
theo quy định hiện hành của Nhà nước và các chế độ đãi ngộ của công ty.


Căn cứ vào kết qủa sản xuất kinh doanh, Qũy tiền lương trích từ hoạt
động sản xuất kinh doanh Tổng Giám đốc Công ty sẽ làm việc với Ban Chấp
hành Công đoàn Công ty để thống nhất chi lương bố sung cho NLĐ. Căn cứ
để tính lương bổ sung là thời gian làm việc, hệ số lương chức danh và các hệ
số phụ cấp tính trên phần lương chức danh trong kỳ của NLĐ.
Như vậy dựa trên các quy định chi trả thù lao lao động của pháp luật,
Công ty cổ phần xuất nhập khẩu Thủy sản Đò Điệm - Hà Tĩnh đã linh hoạt và
vận dụng hiệu quả cách thức trả thù lao lao động để nâng cao đời sống của cán
bộ, công nhân viên công ty đáp ứng công bằng với những gì mà người lao
động cống hiến cho công ty, tuy nhiên để có một quy chế trả thù lao, lao động
được hoàn hảo hơn công ty cần phải chỉnh sửa, bổ sung và hoàn thiện cơ chế
chi trả thù lao với một số giải pháp sau:
- Công ty cần hỗ trợ người lao động trong việc xây dựng các trường
mầm non để giữ nuôi dạy con em của người lao động giúp họ yên tâm công
tác.
- Công ty cần nêu rõ các chế độ nghỉ ngơi của người lao động như chế
độ nghỉ dưỡng, chế độ tham quan, các chế độ khám sức khỏe định kỳ, chế độ
bảo hiển nhân thọ, bảo hiểm con người…
- Trang bị đầy đủ các loại bảo hộ lao động, đồ dùng, dụng cụ phục vụ
sản xuất kinh doanh của công ty.


- Cơ chế thù lao lao động chưa nêu được sự đãi ngộ thích đáng mà

người lao động đóng góp hay cống hiến cho công ty để từ đó phát huy tính
sáng tạo của mỗi cá nhân hay từng nhóm, bộ phận trong công ty cống hiến
cho doanh nghiệp.
- Công ty cần có cơ chế khuyến khích trong lĩnh vực đào tạo chuyên
nghiệp vụ.
- Môi trường làm việc và sự phát triển của mỗi cá nhân là một trong
những vấn đề nhạy cảm của thế hệ trẻ khi chuẩn bị cho mình một cuộc sống
và thử thách trong công việc, chính vì thế Công ty cần phải xây dựng và đổi
mới văn hóa doanh nghiệp để người lao động gửi gắm những gì mà họ cần
chia sẽ cho sự phát triển chung của một tổ chức và những vấn đề riêng tư.
Tóm lại có một môi trường, điều kiện làm việc tốt sẽ mang lại nhiều lợi
ích cho cả người sử dụng lao động và người lao động, để xây dựng tổ chức
của họ ngày càng phát triển bền vững. Điều cần đáng quan tâm đó là sự thỏa
mãn trong suy nghĩ và hành động, sinh hoạt và đời sống cũng như được công
nhận, ghi nhận và tạo điều kiện phát triển cho mỗi cá nhân khi họ có thành
tích xứng đáng hay những cống hiến với tổ chức của họ, tạo động lực cho
người lao động luôn cố gắng hơn trong sản xuất cũng như trong quản lý. Đó là
những gì mà Công ty cổ phần xuất nhập khẩu Thủy sản Đò Điệm - Hà Tĩnh
cần phải bổ sung chỉnh sửa, thay đổi hay quan tâm hơn để có một tổ chức


hoàn hảo nơi người lao động luôn yên tâm công tác và sẵn sàng cống hiến để
cùng được đồng hành với sự nghiệp phát triển chung của công ty.