ĐÁNH GIÁ sự SINH TRƯỞNG, NĂNG SUẤT, CHẤT LƯỢNG và tỉ lệ BỆNH héo tươi cà CHUA RED CROWN 250 GHÉP TRÊN các LOẠI gốc GHÉP KHÁC NHAU TRONG NHÀ lưới
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.45 MB, 77 trang )
BỘGIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CẦN THƠ
-o0o-
CHÂU NGỌC ÁNH
ĐÁNH GIÁ SỰ SINH TRƯỞNG, NĂNG SUẤT, CHẤT LƯỢNG
VÀ TỈLỆBỆNH HÉO TƯƠI CÀ CHUA RED CROWN 250
GHÉP TRÊN CÁC LOẠI GỐC GHÉP KHÁC NHAU
Trung tâm Học
liệu ĐH Cần Thơ @ Tài liệu học tập và nghiên cứu
TRONG NHÀ LƯỚI
LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP KỸSƯTRỒNG TRỌT
Cần Thơ-2008
BỘGIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CẦN THƠ
-o0o-
CHÂU NGỌC ÁNH
ĐÁNH GIÁ SỰ SINH TRƯỞNG, NĂNG SUẤT, CHẤT LƯỢNG
VÀ TỈLỆBỆNH HÉO TƯƠI CÀ CHUA RED CROWN 250
GHÉP TRÊN CÁC LOẠI GỐC GHÉP KHÁC NHAU
Trung tâm Học liệu ĐH Cần
Thơ @NHÀ
Tài LƯỚ
liệu học
TRONG
I tập và nghiên cứu
LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP KỸSƯTRỒNG TRỌT
CÁN BỘHƯỚNG DẪN
TS. Trầ
n Thị
Ba
ThS. Võ ThịBích Thủy
Cần Thơ-2008
2
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đ
oan đây là công trình nghiên cứu củ
a bả
n thân. Các sốliệ
u, kế
t
quảtrình bày trong luậ
n vă
n tố
t nghiệ
p là trung thực và chưa đ
ược ai công bốtrong
bấ
t kỳluậ
n vă
n nào trước đ
ây.
Tác giảluậ
n vă
n
Châu Ngọc Ánh
Trung tâm Học liệu ĐH Cần Thơ @ Tài liệu học tập và nghiên cứu
2
3
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CẦN THƠ
KHOA NÔNG NGHIỆP VÀ SINH HỌC ỨNG DỤNG
BỘMÔN KHOA HỌC CÂY TRỒNG
--------------------------------------------------------------------------------------------------
Hội đồ
ng chấ
m luậ
n vă
n tố
t nghiệ
p đã chấ
p nhậ
n luậ
n vă
n tốt nghiệ
p Kỹsưngành
Trồ
ng trọ
t vớ
i đềtài:
ĐÁNH GIÁ SỰ SINH TRƯỞNG, NĂNG SUẤT, CHẤT LƯỢNG
VÀ TỈLỆBỆNH HÉO TƯƠI CÀ CHUA RED CROWN 250
GHÉP TRÊN CÁC LOẠI GỐC GHÉP KHÁC NHAU
TRONG NHÀ LƯỚI
Trung tâm Học liệu ĐH Cần Thơ @ Tài liệu học tập và nghiên cứu
Do sinh viên Châu Ngọ
c Ánh thực hiệ
n và bả
o vệtrước Hộ
i đồ
ng
Ý kiế
n của Hộ
i đ
ồng chấ
m luậ
n vă
n tốt nghiệ
p .............................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
........................................................................................................................
Luậ
n vă
n tốt nghiệ
p được Hộiđồng đ
ánh giá ởmức:.............................................
DUYỆT KHOA
Trưởng Khoa Nông Nghiệ
p & SHƯD
Cầ
n Thơ, ngày .... tháng..... nă
m 2008
Chủtị
ch Hộ
i đồ
ng
3
4
TIỂU SỬCÁ NHÂN
Họvà tên: Châu Ngọ
c Ánh
Ngày, tháng, nă
m sinh: 25/9/1986
Nơi sinh: Cầ
n Thơ
Họtên cha: Châu Vă
n Công
Họtên mẹ
: Lê ThịHồng
Chổởhiệ
n nay: 181 tổ26, khu vực 4, Phường Hưng Phú, Quậ
n Cái Ră
ng,
Thành PhốCầ
n Thơ
Điệ
n thoạ
i: 0909.515944 - 0710.836198
Quá trình họ
c tậ
p:
Nă
m 1992 - 1997: họ
c tạ
i trường tiể
u họ
c Hưng Phú I, TPCT.
Nă
m 1997 - 2001: họ
c tạ
i trường THCS Hưng Phú, TPCT.
Nă
m 2001 - 2004: họ
c tạ
i trườ
ng PTTH Châu Vă
n Liêm, TPCT.
Nă
m 2004 - 2008: sinh viên Trường Đạ
i họ
c Cầ
n Thơ
, ngành Trồ
ng Trọ
t,
khóaThơ
30, Khoa
Nôngliệu
nghiệ
p và Sinh
Ứng dụng.cứu
Trung tâm Học liệu ĐH Cần
@ Tài
học
tập họ
vàc nghiên
4
5
LỜI CẢM TẠ
Kính dâng,
Ba mẹđã suố
t dời tậ
n tụy vì con.
Xin tỏlòng biế
t ơn sâu sắc đế
n,
Cô Trầ
n ThịBa và chịVõ ThịBích Thủy đã tậ
n tình hướng dẫ
n, truyề
n đạ
t
kinh nghiệ
m, đ
ộ
ng viên và giúp đởem hoàn thành tốt luậ
n vă
n tố
t nghiệ
p.
Cô cốvấ
n học tậ
p Nguyễ
n ThịThu Đông đ
ã dìu dắ
t chúng em qua giả
ng
đ
ường Đạ
i họ
c.
Quí thầ
y cô và các anh chịcán bộcủa các Bộmôn thuộc Khoa Nông Nghiệ
p
& Sinh Hoc Ứng dụ
ng đ
ã hế
t lòng dạ
y dỗvà chỉbả
o những kiế
n thức quí báu cho
chúng em trong quá trình họ
c tậ
p tạ
i trường.
Xin chân thành cả
m ơn !
Các bạ
n Chí Thiệ
n, Thiên Trang, Vĩ
nh Sang, Hồng Yế
n, Khánh Lâm, Trọ
ng
Nghĩ
a, Tuấ
n Anh, Vă
n Nhanh lớp Trồ
ng trọ
t K30, anh Vă
n Sơn, chịThuý
u,…đ
ã nhiệ
t tìnhĐH
giúpCần
đỡtôiThơ
trong@
thờ
i gianliệu
thí nghiệ
và hoàn
thành luậ
ncứu
vă
n
TrungKiề
tâm
Học
liệu
Tài
họcmtập
và nghiên
này.
Thân ái gởi về
,
Tậ
p thểlớ
p Trồ
ng Trọt K30 lời chúc sức khoẻ
, hạ
nh phúc và thành đạ
t trong
tương lai.
CHÂU NGỌC ÁNH
5
6
CHÂU NGỌC ÁNH, 2008. “Đánh giá sựsinh trưở
ng , nă
ng suấ
t, chấ
t lượng và tỉlệ
bệ
nh héo tươi cà chua Red Crown 250 ghép trên các loạ
i gố
c ghép khác nhau trong
nhà lưới”. Luậ
n vă
n tốt nghiệ
p kỹsưTrồ
ng trọ
t, Khoa Nông nghiệ
p và Sinh họ
c
Ứng dụ
ng trườ
ng Đạ
i học Cầ
n Thơ. Cán bộhướng dẫ
n: TS. Trầ
n ThịBa và ThS.
Võ ThịBích Thủy.
TÓM LƯỢC
Đềtài “Đánh giá sựsinh trưởng, nă
ng suấ
t, chấ
t lượ
ng và tỉlệbệ
nh héo tươi
cà chua Red Crown 250 ghép trên các loạ
i gố
c ghép khác nhau trong nhà lưới”đ
ược
thực hiệ
n nhằ
m tìm ra loạ
i gốc phù hợp ghép cho cà chua Red Crown 250 giúp cho
cây sinh trưởng tốt, đạ
t nă
ng suấ
t cao và kháng bệ
nh héo tươi trong điề
u kiệ
n nhà
lưới. Thí nghiệ
mđ
ược bốtrí theo kiể
u khố
i hoàn toàn ngẫ
u nhiên, 9 nghiệ
m thức, 6
lậ
p lạ
i gồm 8 loạ
i gốc ghép: 1/ Cà tím Hà Nộ
i, 2/ Cà nâu TN 78A, 3/ Cà tím
Mustang, 4/ Cà xanh EG195, 5/ Cà xanh Đị
a phương, 6/ Cà tím EG203, 7/ Cà chua
Đà Lạ
t, 8/ Cà chua Miề
n Nam và đố
i chứng không ghép. Diệ
n tích thí nghiệ
m: 85
m2 , cây cách cây 0,35 m, khoả
ng cách hàng 0,85 m.
Trung tâm Cà
Học
liệu ĐH Cần Thơ @ Tài liệu học tập
và nghiên cứu
chua Red Crown 250 ởgốc ghép cà chua Đà Lạ
t và cà xanh EG195 có
nă
ng suấ
t lý thuyế
t và nă
ng suấ
t thực tếcao nhấ
t (52,15-52,38 và 44,70-44,93
tấ
n/ha, tươ
ng ứng) cao hơ
n ởgố
c ghép cà tím Hà Nộ
i (16,0%), cà nâu TN 78A
(8,6%), cà tím Mustang (27,6%), cà xanh Đị
a Phương (24,2%), cà tím EG203
(14,4%), cà chua Miề
n Nam (15,5%) và đố
i chứng không ghép (82,0%). Thấ
p nhấ
t
là đố
i chứng Red Crown 250 không ghép (9,46 và 8,46, tương ứng). Gốc ghép cà
chua Đà Lạ
t có đường kính thân dưới vịtrí thân phụlớ
n nhấ
t (13,76 mm), kích
thước và trọng lượng trái lớn nhấ
t; Cà xanh EG195 có sốtrái (31,45 trái/cây) và
trọ
ng lượng trái/cây (1,86 kg/cây) cao nhấ
t góp phầ
n cho nă
ng suấ
t cao.
Các gố
c ghép cà tím Hà Nội, cà tím Mustang, cà xanh EG 195, cà tím EG
203 kháng đượ
c bệ
nh héo tươ
i do vi khuẩ
n Ralstonia solanacearum (tỉlệbệ
nh
0,0%), gố
c cà nâu TN 78A, cà xanh Đị
a Phương, cà chua Đà Lạ
t và cà chua Miề
n
Nam chố
ng chị
u bệ
nh héo tươi khá (tỉlệbệ
nh 8,3-29,2%) và đ
ối chứng không ghép
rấ
t mẫ
n cãm với bệ
nh héo tươi (tỉlệbệ
nh 91,7%) gây thiệ
t hạ
i nă
ng suấ
t lớn (9,46
tấ
n/ha = 18,14% -23,15% so vớ
i các gốc ghép khác.
6
7
MỤC LỤC
Trang
Tiể
u sửcá nhân ............................................................................ iv
Cả
m tạ.......................................................................................... v
Tóm lược...................................................................................... vi
Mục lục ........................................................................................ vii
Danh sách bả
ng ............................................................................ x
Danh sách hình ............................................................................ xi
MỞĐẦU ........................................................................................ 1
Chương 1 LƯỢC KHẢO TÀI LIỆU
1.1 Vài nét vềcây cà chua ....................................................................... 2
1.1.1 Nguồn gố
c và giá trịdinh dưỡng ............................................... 2
1.1.2 Tình hình sả
n xuấ
t cà chua ghép trên thếgiới và ởViệ
t Nam... 2
1.2 Đặ
c tính thực vậ
t của cà chua ............................................................. 3
1.2.1 Rễ................................................................................................. 3
1.2.2 Thân ............................................................................................ 3
1.2.3 Lá ................................................................................................ 4
1.2.4 Hoa.............................................................................................. 4
4 cứu
Trung tâm1.2.5
HọcTrái..............................................................................................
liệu ĐH Cần Thơ @ Tài liệu học tập và nghiên
1.2.6 Hạ
t .............................................................................................. 4
1.3 Các yế
u tốả
nh hưởng đ
ế
n sả
n xuấ
t cà chua ....................................... 5
1.3.1 Nhiệ
t độ...................................................................................... 5
1.3.2 Ánh sáng .................................................................................... 5
1.3.3 Nướ
c........................................................................................... 5
1.3.4 Ẩm đ
ộ......................................................................................... 5
1.3.5 Mộ
t sốtrởngạ
i chính trong sả
n xuấ
t cà chua ............................ 6
1.4 Bệ
nh héo tươi vi khuẩ
n trong sả
n xuấ
t cà chua.................................. 6
1.4.1 Tình hình bệ
nh ........................................................................... 6
1.4.2 Bệ
nh héo tươ
i cà chua ................................................................ 7
1.5 Kỹthuậ
t trồ
ng cà chua ghép ............................................................... 8
1.5.1 Kỹthuậ
t ghép cà chua ................................................................ 8
1.5.2 Ưu đ
iể
m và nhược đ
iể
m cà chua ghép....................................... 8
1.5.3 Các giố
ng cà chua và cà phổi đ
ược chọn làm gố
c ghép và ngọ
n
ghép ...................................................................................................... 8
1.6 Sả
n xuấ
t rau trong nhà lưới................................................................. 10
1.6.1 Hiệ
n trạ
ng trồ
ng rau trong nhà lướ
i ởnước ta ........................... 10
1.6.2 Hệthố
ng tưới nhỏgiọ
t ............................................................... 11
7
8
Chương 2 PHƯƠNG TIỆN VÀ PHƯƠNG PHÁP
2.1 Phươ
ng tiệ
n...................................................................................... 11
2.1.1 Đị
a điể
m và thời gian................................................................. 11
2.1.2 Vậ
t liệ
u thí nghiệ
m..................................................................... 11
2.2 Phương pháp .................................................................................... 13
2.2.1 Bốtrí thí nghiệ
m ....................................................................... 13
2.2.2 Kỹthuậ
t canh tác........................................................................ 14
2.2.3 Chỉtiêu theo dõi ........................................................................ 15
2.2.4 Phân tích sốliệ
u ......................................................................... 17
Chương 3 KẾT QUẢVÀ THẢO LUẬN
3.1 Ghi nhậ
n tổng quát ............................................................................. 18
3.2 Điề
u kiệ
n ngoạ
i cả
nh .......................................................................... 18
3.2.1 Cường độánh sáng..................................................................... 18
3.2.2 Nhiệ
t độvà ẩ
m độkhông khí..................................................... 19
3.2.3 Ẩm đ
ộkhông khí........................................................................ 19
3.3 Tình hình sâu bệ
nh .............................................................................. 20
3.3.1 Bệ
nh héo tươ
i do vi khuẩ
n ......................................................... 20
3.3.2 Bệ
nh khả
m ................................................................................. 22
nh sưng rễ.............................................................................. 23
Trung tâm 3.3.3
HọcBệ
liệu
ĐH Cần Thơ @ Tài liệu học tập và nghiên cứu
3.4 Tình hình sinh trưởng .......................................................................... 25
3.4.1 Vị
trí lá mang hoa, thời gian ra hoa đầ
u tiên, bắ
t đầ
u và kế
t thúc
thu hoạ
ch .............................................................................................. 25
3.4.2 Sốlá trên thân chính................................................................... 26
3.4.3 Chiề
u cao thân chính.................................................................. 27
3.4.4 Chiề
u cao gốc ghép .................................................................... 28
3.4.5 Đườ
ng kính gố
c thân ngọ
n ghép................................................ 29
3.4.6 Đườ
ng kính gố
c ghép................................................................. 30
3.4.7 Tỉlệđường kính gốc thân ngọn ghép trên đường kính gố
c ghép30
3.4.8 Đườ
ng kính thân dưới vị
trí thân phu giai đoạ
n 45 NSKT ........ 31
3.5 Thành phầ
n nă
ng suấ
t và nă
ng suấ
t .................................................... 33
3.5.1 Kích thước trái cà chua .............................................................. 33
3.5.2 Trọng lượng trung bình củ
a trái ................................................. 34
3.5.3 Sốtrái trên cây ........................................................................... 34
3.5.4 Trọng lượng trái trên cây ........................................................... 35
3.5.5 Nă
ng suấ
t trái. ............................................................................ 36
3.6 Một sốchỉtiêu vềchấ
t lượng trái ....................................................... 37
Chương 4 KẾT LUẬN VÀ ĐỀNGHỊ
.......................................................... 40
8
9
4.1 Kế
t luậ
n................................................................................................ 40
4.2 ĐềNghị
................................................................................................ 40
TÀI LIỆU THAM KHẢO ......................................................................... 41
PHỤCHƯƠNG......................................................................................... 44
Trung tâm Học liệu ĐH Cần Thơ @ Tài liệu học tập và nghiên cứu
9
10
DANH SÁCH BẢNG
Bảng
Tên bảng
Trang
2.1
Lị
ch phun thuố
c phòng trừsâu bênh trong nhà lưới
13
3.1
Chỉsốbệ
nh (%) tuyế
n trùng trên các gốc ghép khác nhau tạ
i trạ
i
Thực nghiệ
m Nông nghiệ
p, ĐHCT (12/2007-5/2008).
23
3.2
Vịtrí lá mang hoa, thời gian ra hoa đ
ầ
u tiên, bắ
t đầ
u và kế
t thúc
thu hoạ
ch củ
a cà chua trên các gố
c ghép khác nhau tạ
i trạ
i Thực
nghiệ
m Nông nghiệ
p, ĐHCT (12/2007-5/2008).
25
3.3
Tỉlệđ
ường kính gố
c thân ngọn ghép trên đường kính gốc ghép
ởcác gốc ghép khác nhau tạ
i trạ
i Thực nghiệ
m Nông nghiệ
p,
ĐHCT (12/2007-5/2008).
31
3.4
Mộ
t sốchỉtiêu vềphẩ
m chấ
t trái cà chua ởcác gố
c ghép khác
nhau tạ
i trạ
i Thực nghiệ
m Nông nghiệ
p, ĐHCT (12/20075/2008).
38
Trung tâm Học liệu ĐH Cần Thơ @ Tài liệu học tập và nghiên cứu
10
11
DANH SÁCH HÌNH
Hình
Tên hình
Trang
2.1
Sơđồbốtrí thí nghiệ
m “Đánh giá sựsinh trưởng, nă
ng suấ
t,
chấ
t lượng và tỉlệbệ
nh héo tươi vi khuẩ
n cà chua ghép” tạ
i
trạ
i Thực nghiêm Nông nghiệ
p, ĐHCT (12/2007-5/2008).
13
3.1
Diễ
n biế
n cường độánh sáng qua các thời điể
m khả
o sát trong
ngày nắ
ng 28/3/2008 tạ
i trạ
i Thực nghiệ
m Nông Nghiệ
p
trường, ĐHCT
19
3.2
Nhiệ
t độ( oC) và ẩ
mđ
ộ(%) trong nhà lưới ởcác thời đ
iể
m
khả
o sát trong ngày nắ
ng 28/3/2008 tạ
i trạ
i Thực nghiệ
m
Nông Nghiệ
p, ĐHCT
20
3.3
Diễ
n biế
n tỉlệbệ
nh héo tươ
i vi khuẩ
n cà chua trên các gố
c
ghép khác nhau trong nhà lưới qua các ngày sau khi trồng tạ
i
trạ
i Thực nghiệ
m Nông Nghiệ
p, ĐHCT (12/2007-5/2008).
21
3.4
Diễ
n biế
n tỉlệbệ
nh khãm cà chua trên các gốc ghép khác nhau
trong nhà lưới qua các ngày sau khi trồ
ng tạ
i trạ
i Thực nghiệ
m
Nông Nghiệ
p, ĐHCT (12/2007-5/2008).
22
3.5
Thiệ
t hạ
i trên cây cà chua
24
Trung tâm
ĐHởcác
Cần
liệu
học
tập
và mnghiên26cứu
3.6 Học
Sốláliệu
cà chua
gốcThơ
ghép@
khácTài
nhau
tạ
i trạ
i Thự
c nghiệ
Nông nghiệ
p, ĐHCT (12/2007-5/2008).
3.7
Chiề
u cao cây cà chua trên các gốc ghép khác nhau tạ
i trạ
i
Thực nghiệ
m Nông nghiệ
p, ĐHCT (12/2007-5/2008).
27
3.8
Chiề
u cao các loạ
i gố
c ghép khác nhau tai trai Thực nghiệ
m
Nông nghiệ
p, ĐHCT (12/2007/5/2008).
28
3.9
Đường kính gố
c thân ngọ
n ghép qua các giai đoạ
n khả
o sát tạ
i
trai Thực nghiệ
m Nông nghiệ
p, ĐHCT (12/2007-5/2008).
29
3.10
Đườ
ng kính các loạ
i gố
c ghép khác nhau qua các thời đ
iẻ
m
khả
o sát tạ
i trạ
i Thực nghiệ
m Nông nghiệ
p, ĐHCT (12/20075/2008).
Đường kính thân dướ
i vịtrí thân phụgiai đoạ
n 45 NSKT tạ
i
trạ
i Thực nghiệ
m Nông nghiệ
p, ĐHCT (12/2007-5/2008).
30
3.12
Nơ
i tiế
p giáp giữa gốc ghép và ngọ
n ghép
32
3.13
Kích thước trái cà chua ởcác gố
c ghép khác nhau tạ
i trạ
i Thực
nghiệ
m Nông nghiệ
p, ĐHCT (12/2007-5/2008).
33
3.11
11
32
12
Hình
3.14
3.15
3.16
3.17
3.18
Tên hình
Trọng lượng trung bình trái cà chua trên các gốc ghép khác
nhau tạ
i trạ
i Thực nghiệ
m Nông nghiệ
p, ĐHCT (12/20075/2008).
Trang
Sốtrái trên cây ởcác gố
c ghép khác nhau tạ
i trạ
i Thực nghiệ
m
Nông nghiệ
p, ĐHCT (12/2007-5/2008).
Trọng lượng trái/cây cà chua ởcác gố
c ghép khác nhau tạ
i trạ
i
Thực nghiệ
m nông nghiệ
p, ĐHCT 912/2007-5/2008).
35
Nă
ng suấ
t cà chua (tấ
n/ha) trên các gố
c ghép khác nhau tai tạ
i
Thực nghiệ
m Nông nghiệ
p, ĐHCT (12/2007-5/2008).
(a): Kích thước trái cà chua trên gốc cà chua (trái) và gốc cà
phổi(phả
i), (b): Kích thước trái cà chua bịbênh khãm (trái) so
vớ
i bình thường (phả
i), (c): Cà chua ghép đ
ang mang trái, (d):
Cà chua trong giai đoạ
n thu trái rộ.
34
36
37
39
Trung tâm Học liệu ĐH Cần Thơ @ Tài liệu học tập và nghiên cứu
12
13
MỞ ĐẦU
Cà chua là loạ
i thực phẩ
m có nhiề
u giá trịdinh dưỡng và sả
n phẩ
m cà chua
có thểsửdụ
ng theo nhiề
u cách khác nhau. Tuy nhiên vấ
nđ
ềtrởngạ
i lớn nhấ
t hiệ
n
nay trong sả
n xuấ
t cà chua là bệ
nh héo tươi do vi khuẩ
n Ralstonia Solanacearum
lưu tồn trong đấ
t gây ra, hiệ
n không có thuố
cđ
ặ
c trịvà gây tổn thấ
t nặ
ng đ
ế
n nă
ng
suấ
t. Hiệ
n nay, ghép cà chua được xem là một trong những biệ
n pháp tố
i ưu nhấ
t để
tă
ng khảnă
ng kháng bệ
nh héo tươi trên cà chua và đ
ãđ
ược áp dụng tạ
i nhiề
u quố
c
gia trên thếgiới. Đồng thờ
i, với nhu cầ
u và đ
iệ
u kiệ
n số
ng của con người càng nâng
cao đã kéo theo sựnâng cao vềtrình độvà kỹthuậ
t sả
n xuấ
t. Việ
c sả
n xuấ
t rau bả
o
đ
ả
m sạ
ch và an toàn cũng là đáp ứng yêu cầ
u đó. Hiệ
n nay tình trạ
ng sả
n xuấ
t rau
an toàn trong nhà lưới, nhà kính đã rấ
t phổbiế
n trên toàn thếgiới và ởViệ
t Nam đ
ã
bắ
tđ
ầ
u áp dụ
ng thửnghiệ
m trong mộ
t vài nă
m trởlạ
i đây.
Do đó đ
ềtài “Đánh giá sựsinh trưởng, nă
ng suấ
t, chấ
t lượng và tỉlệbênh
héo tươi vi khuẩ
n của cà chua Red Crown 250 ghép trên các loạ
i gốc ghép khác
lướ
i”
đ
ượcCần
thựcThơ
hiệ
n nhằ
tìm liệu
ra loạ
i gốc tập
ghépvà
tối nghiên
ưu khi trồ
ng cà
Trungnhau
tâmtrong
Họcnhàliệu
ĐH
@mTài
học
cứu
chua trong nhà lướ
i, hạ
n chếtỉlệcây nhiễ
m bệ
nh héo tươ
i, nâng cao nă
ng suấ
t cà
chua.
13
14
CHƯƠNG 1
LƯỢC KHẢO TÀI LIỆU
1.1 VÀI NÉT VỀCÂY CÀ CHUA
1.1.1 Nguồ
n gốc và giá trịdinh dưỡng
Cà chua có tên khoa họ
c là Lycopersicon esculentum Mill, thuộ
c họcà
(Solanaceae), có nguồn gốc Trung và Nam Châu Mỹ(Phạ
m Hồng Cúc, 1999). Theo
TạThu Cúc (2002) cà chua có nguồ
n gố
c ởPeru và Ecuador trước khi Crixtop
Côlông tìm ra Châu Mỹthì cà chua đ
ã được trồ
ng ởPeru và Mêhicô. Cuố
i thếkỷIX
trên 200 dòng, giống cà chua đ
ã được giới thiệ
u.
Cà chua là một loạ
i rau ă
n quảcao cấ
pđ
ược dùng phổbiế
n trong các bữa ă
n
hàng ngày với nhiề
u cách chếbiế
n: ă
n tươi, nấ
u canh, làm sốt, trộ
n salad, bột…
đ
ược dùng nhưrau cung cấ
p vitamin, khoáng mà còn có tác dụng vềmặ
t y học: thị
t
và nước quảgiúp cho sựtiêu hoá nhuậ
n tràng, thúc đ
ẩ
y dị
ch tiế
t dạdày và lọ
c máu,
làm tă
ng sức sống, làm cân bằ
ng tếbào, bổhuyế
t, kháng khuẩ
n, chố
ng đ
ộc…Ngoài
ra chấ
t lycopen, thành phầ
n tạ
o nên màu đỏcủa cà chua, là chấ
t chống ôxy hóa giúp
Trung tâm Học liệu ĐH Cần Thơ @ Tài liệu học tập và nghiên cứu
giãm nguy cơbệ
nh tim mạ
ch, có tác dụ
ng ngă
n ngừa ung thư, đ
ặ
c biệ
t là ung thư
tuyế
n tiề
n liệ
t. Cà chua càng đ
ỏthì càng chứa nhiề
u lycopen (Chu ThịThơm và
ctv., 2005). Thành phầ
n trong 100 g ă
n được có chứa: 95 g nước, 1,9 g Protein, 0,6
g chấ
t khoáng, 20 mg Ca, 31 mg Vitamin C, 1,8 mg Fe… (Mai ThịPhươ
ng Anh và
ctv., 1996)
1.1.2 Tình hình sản xuất cà chua trên thếgiới và ởViệ
t Nam
Trên thếgiới cà chua là mộ
t loạ
i rau đ
ược trồ
ng và sửdụng đứng ởvịtrí thứ
2 vềsả
n lượng sau khoai tây (Mai ThịPhương Anh và ctv., 1996). Diệ
n tích hàng
nă
m khoả
ng 3.7 triệ
u ha, nă
ng suấ
t 26,3 tấ
n/ha, đạ
t sả
n lượng 113,31 triệ
u tấ
n
(FAO, 2004).
Theo sốliệ
u mới nhấ
t từFAO (2007), nă
m 2006 quốc gia xuấ
t khẩ
u lớn nhấ
t
thếgiới là Mêhicô khoả
ng 1 triệ
u tấ
n (chiế
m 25% sả
n lượng xuấ
t khẩ
u thếgiới), kế
đ
ế
n là Turkey 0,28 triệ
u tấ
n (chiế
m 7%). Quố
c gia nhậ
p khẩ
u nhiề
u nhấ
t là Mỹ
khoả
ng 1 triệ
u tấ
n, Nga khoả
ng 0,4 triệ
u tấ
n. Phầ
n lớ
n, khoả
ng 10 triêu tấ
n dùng
trong chếbiế
n, trong khi đó khoả
ng 10 triệ
u tấ
n dùng đ
ểă
n tươi.
14
15
ỞViệ
t Nam cà chua được trồ
ng khoả
ng 100 nă
m trước đây, diệ
n tích trồ
ng
hàng nă
m biế
n độ
ng từ12-14 ngàn ha (TạThu Cúc và ctv., 2002). Cà chua đượ
c
trồ
ng chủyế
u ởvùng Đồ
ng Bằ
ng Sông Hồng và trung du Bắ
c Bộ. Riêng ởLâm
Đồng có khoả
ng 4.500 ha gieo trồ
ng mỗ
i nă
m, cung cấ
p cho thịtrường 150.000 tấ
n
cà chua.
Việ
t Nam có khí hậ
u nhiệ
tđ
ới gió mùa, thích hợp cho sựsinh trưở
ng và phát
triể
n củ
a cà chua. Tuy nhiên giai đoạ
n mưa từtháng 4-6 nhiệ
t độvẫ
n ởmức cao tạ
o
môi trường vừa nóng, vừa ẩ
m, là khoả
ng thời gian bấ
t lợ
i cho việ
c trồ
ng nhiề
u loạ
i
rau trong đó có cà chua.
ỞĐồ
ng Bằ
ng Sông Cửu Long, cà chua được trồ
ng khá phổbiế
n, tuy nhiên
trong những nam gầ
nđ
ây, diệ
n tích cà chua bịthu hẹ
p dầ
n do tình hình bệ
nh héo
tươi vi khuẩ
n gây hạ
i nặ
ng.
1.2 ĐẶC TÍNH THỰC VẬT CỦA CÀ CHUA
Cà chua là cây hàng niên tuy nhiên trong điêu kiệ
n tối hả
o nhấ
tđ
ị
nh cà chua
Trungcótâm
liệu
thểlàHọc
cây đ
a niên.ĐH Cần Thơ @ Tài liệu học tập và nghiên cứu
1.2.1 Rễ
Cà chua có rễchùm, ă
n sâu và phân nhánh, khảnă
ng phát triể
n rễphụrấ
t lớ
n.
Trong điề
u kiệ
n tối hả
o, những giống tă
ng trưởng mạ
nh có rễă
n sâu 1-1.5 m và
rộng 1.5-2.5 m, vì vậ
y cà chua chị
u hạ
n tố
t (Trầ
n Thị
Ba và ctv., 1999).
1.2.2 Thân
Thân tròn, thẳ
ng đứng , mọ
ng nước, phủnhiề
u lông, khi cây lớ
n gố
c thân dầ
n
hóa gỗ. Thân mang lá và phát hoa. Ởnách lá là hồ
i nách, chồi nách ởcác vị
trí khác
nhau có tốc đ
ộsinh trưởng và phát dụ
c khác nhau.
Theo Trầ
n ThịBa và ctv. (1999) và Phạ
m Hồ
ng Cúc (1999), tùy vào khả
nă
ng tă
ng trưởng và phân nhánh, cà chua có 4 dạ
ng hình:
- Dạ
ng sinh trưởng vô hạ
n: thân cao trên 2 m, có chùm hoa đầ
u tiên ởlá thứ
9-11. Dạ
ng này cho nă
ng suấ
t cao nhờthu hoạ
ch dài ngày.
15
16
- Dạ
ng sinh trưởng hữu hạ
n: thân cứng, mọc đ
ứng, có chum hoa đầ
u tiên ởlá
thứ7-9. Nhóm này gồm các giống sớm, cho hoa và trái tậ
p trung nhưng sớm tàn,
nă
ng suấ
t không cao.
- Dạ
ng sinh trưởng bán hữu hạ
n: vềcă
n bả
n dạ
ng này giố
ng dạ
ng hữu hạ
n
nhưng sốchùm hoa trên cây nhiề
u hơ
n (8-10 chùm hoa) trước khi cây có chùm hoa
tậ
n ngọ
n và ngừng tă
ng trưở
ng chiề
u cao.
- Dạ
ng bụ
i (dạ
ng lùn): cà chua có lóng rấ
t ngắ
n, đâm chồi mạ
nh, ít chùm hoa
và cho trái tậ
p trung.
1.2.3 Lá
Lá thuộ
c lá kép lông chim lẻ
, mỗi lá có 3-4 đôi lá chét. Tùy giố
ng mà có kích
thước, hình dạ
ng, màu sắ
c khác nhau (Mai ThịPhươ
ng Anh và ctv., 1996).
1.2.4 Hoa
Hoa cà chua là loạ
i hoa hoàn chỉ
nh (bao gồ
m lá đ
ài, cánh hoa, nhịvà nhụy)
(TạThu Cúc, 2002). Hoa mọ
c thành chùm, lưỡng tính, tựthụphấ
n là chính tuy
nhiên nhụy cái với vòi nhụ
y mọc thấ
p hơn chỉtiể
u nhịgây khó khă
n cho sựthụ
Trungphấ
tâm
Học liệun ĐH
Cần Thơ @ Tài
liệu học tập và nghiên
cứu
n. Sựthụphấ
chéo ởcà chua khó xả
y ra vì hoa cà chua chứa nhiề
u tiế
t tố
alkaloid độ
c nên không hấ
p dẫ
n côn trùng và hạ
t phấ
n nặ
ng không bay xa đ
ược.
Ngoài ra nhiệ
tđ
ộban đ
êm củ
a không khí cao (22-24oC) có khảnă
ng cây cho ít hoa,
phát hoa mọc dài và hoa nhỏhơn bình thường (Trầ
n Thi Ba và ctv., 1999).
1.2.5 Trái
Cà chua thuộc loạ
i trái mọ
ng nước, hình dạ
ng thay đ
ổi từtròn đế
n dài, trái có
2 hay nhiề
u ngă
n chứa nhiề
u hạ
t (Pham Hồng Cúc, 1999). Quá trình chin của trái
đ
ược chia làn 4 thời kỳ
: thời kỳtrái xanh, thờ
i kỳchín, thời kỳchín vàng và thời kỳ
chín đỏ(Trầ
n thịBa và ctv., 1999)
1.2.6 Hạ
t
Hạ
t cà nhỏ, dẹ
p, nhiề
u lông, màu vàng sáng, hạ
t vẫ
n có thểnẩ
y mầ
m sau 3-4
nă
m tồ
n trữ. Trọ
ng lượng 1.000 hạ
t từ2,5-3,5 g (Mai ThịPhương Anh, 1996).
16
17
1.3 CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN SẢN XUẤT CÀ CHUA
1.3.1 Nhiệ
t độ
Cà chua ưa thích khí hậ
uấ
m áp, khảnă
ng thích nghi rộng, sinh trưởng tốt
trong phạ
m vi nhiệ
t độ15-35 0 C vì vậ
y nó được trồ
ng rộ
ng rãi trên thếgiới (TạThu
Cúc, 2002). Khi nhiệ
tđ
ộngày trên 30 0C và nhiệ
t độđ
êm trên 210C, cà chua giãm
khã nă
ng đậ
u trái (Phạ
m hồ
ng Cúc, 1999). Nhiệ
t độtrên 35 0 C sựtă
ng trưởng củ
a
cà chua bịgiãm, hạ
t phấ
n trởnên bấ
t thụ
, hoa chóng tàn và không kế
t trái (Trầ
n Thị
Ba và ctv,1999).
1.3.2 Ánh Sáng
Cà chua là cây ưa ánh sáng mạ
nh, cường đ
ộánh sáng tố
i hả
o cho cà chua là
20.000 lux hay cao hơn. Tuy nhiên ở80.000-100.000 lux cây bịhéo, trái và lá bị
cháy nắ
ng. Cà chua sinh trưở
ng trong điề
u kiệ
n thiế
u ánh sáng làm cho cây yế
u ớt,
lá nhỏvà mỏng, lóng vươn dài, vóng, ra hoa quảchậ
m, nă
ng suấ
t và chấ
t lượng quả
bịgiãm, hương vịkém (TạThu Cúc, 2002).
1.3.3 Nước
Trung tâm Học liệu ĐH Cần Thơ @ Tài liệu học tập và nghiên cứu
Chếđ
ộnước trong cây là yế
u tốquan trọ
ng ả
nh hưởng đ
ế
n cườ
ng đ
ộvà các
quá trình sinh lý cơbả
n: quang hợp, hô hấ
p, sinh trưở
ng và phát triể
n. Cà chua là
cây ưa ẩ
m, chị
u hạ
n nhưng không chị
u úng. Đấ
t quá ẩ
m bộrễdễbịtổ
n hạ
i và làm
cây chống chị
u kém (Phạ
m Hồ
ng Cúc, 2002).
Cà chua có nhu cầ
u lớn đố
i vớ
i nước, đểtạ
o 1 tấ
n chấ
t khô cà chua cầ
n 570 600 m3 nước. Đấ
t quá khô hạ
n hoặ
c thừa ẩ
m đề
u gây bấ
t lợi cho cây cà chua. Thiế
u
nước cây sinh trưởng còi cọ
c, trái chậ
m lớn, thiế
u nước nghiêm trọng gây rụ
ng nụ
,
rụng hoa. Theo TạThu Cúc (2004), khi chuyể
n từchếđộẩ
m thấ
p sang chếđộẩ
m
cao sẽgây ra hiệ
n tượng nứt trái ởcà chua. Nhu cầ
u cà chua đố
i với nước thay đ
ổi
trong quá trình sinh trưởng.
1.3.4 Ẩm độ
Cà chua là cây yêu cầ
uẩ
m độkhông khí thấ
p trong quá trình sinh trưởng và
phát triể
n, ẩ
mđ
ộkhông khí thích hợp là 50 - 60%, khi ẩ
mđ
ộkhông khí lên trên
65% cây dễdàng bịnhiễ
m bệ
nh hạ
i. (TạThu Cúc, 2004). Theo Phạ
m Hồ
ng Cúc
17
18
(2002), ẩ
m độkhông khí ả
nh hưởng đ
ế
n sựphát triể
n của cà chua, nhiệ
tđ
ộcao và
ẩ
mđ
ộcao củ
a vùng nhiệ
t đới gây trởngạ
i cho việ
c thụphấ
n nên cà chua khó đậ
u
trái. Trong đ
iề
u kiệ
nẩ
m và lạ
nh hàm lượng vitamin tích lũy nhiề
u hơn trong đ
iề
u
kiệ
n nóng ẩ
m.
1.3.5 Mộ
t sốtrởngạichính trong sản xuất cà chua
Theo Trầ
n ThịBa và ctv. (1999), cà chua thường bịmộ
t sốbệ
nh hạ
i sau: Héo
tươi vi khuẩ
n Ralstonia solanacearum Smith, héo vàng do Fusarium oxysporum và
bệ
nh khãm do virus… Bệ
nh héo tươi vi khuẩ
n gây hạ
i nghiêm trọ
ng đ
ối vớ
i cây cà
chua xuấ
t hiệ
n ởhầ
u hế
t các vùng trồ
ng cà chua trên thếgiới. Ở Việ
t Nam, tỉlệ
bệ
nh này thường từ20-30%, có khi lên đ
ế
n 100% (Ngô Quang Vinh và ctv., 2004).
Phòng chố
ng nhằ
m hạ
n chếtác hạ
i của bệ
nh là mộ
t vấ
nđ
ềnan giả
i, khó khă
n. Hiệ
n
nay chưa có thuốc đ
ặ
c hiệ
u đểphòng trừloạ
i bệ
nh này (Nguyễ
n Vă
n Viên và ctv.,
2003) và (TạThu Cúc, 2002).
Ngoài ra, rầ
y phấ
n trắ
ng là loạ
i côn trùng truyề
n bệ
nh khả
m. Bệ
nh do virus
gây ra cũng ả
nh hưởng lớn đế
n nă
ng suấ
t do làm xoắ
nđ
ọt, chấ
t lượng và kích thướ
c
Trunggiả
tâm
Học
liệu ĐH CầnưThơ
@ Tài
liệu học tập và nghiên cứu
m nhiề
u và không sửdụng đ
ợ
c (ĐỗTấ
n Dũ
ng, 2001).
1.4 BỆNH HÉO TƯƠI VI KHUẨN TRONG SẢN XUẤT CÀ CHUA
1.4.1 Tình hình bệ
nh
Cà chua là loạ
i rau quảđ
ược trồ
ng phổbiế
n ởĐồ
ng Bằ
ng Sông Cữu Long.
Tuy nhiên nă
ng suấ
t và phẩ
m chấ
t trái bịả
nh hưởng nhiề
u do một sốbênh gây ra
nhưlởcổrễ
, thối gố
c, héo vàng, mố
c sương, đ
ốm đen. Đặ
c biệ
t, bệ
nh héo tươi do vi
khuẩ
n gây ra có ả
nh hưởng nặ
ng nhấ
t đế
n nă
ng suấ
t và làm chế
t cây hàng loạ
t, gây
thiệ
t hạ
i lớn đ
ế
n người sả
n xuấ
t. Bệ
nh gây thị
êt hạ
i nă
ng nhấ
t là giai đ
oạ
n ra nụhoa
đ
ế
n hình thành quảnon và lúc thu hoạ
ch trái (Nguyễ
n Vă
n Viên và ctv., 2003).
Bệ
nh héo tươi do vi khuẩ
n Ralstonia solanacearum Smith gây ra là bệ
nh hạ
i
nghiêm trọng nhấ
t ởhầ
u hế
t các vùng trồng cà chua trên thếgiới, bệ
nh gây thiệ
t hạ
i
nă
ng suấ
t có khi lên đ
ế
n 95%, thậ
m chí gây mấ
t trắ
ng (ĐỗTấ
n Dũ
ng và ctv., 2003).
Nông dân quen gọ
i bệ
nh này là bệ
nh chế
t nhát hay chế
t yể
u,…
18
19
Hiệ
n nay bệ
nh héo tươi vi khuẩ
n hạ
i cà chua đã và đang là mộ
t yế
u tốgây trở
ngạ
i, hạ
n chếlớn nhấ
t ởcác vùng chuyên canh rau màu củ
a nướ
c ta.
1.4.2 Bệ
nh héo tươi cà chua
Tác nhân
Bệ
nh héo tươi cà chua do vi khuẩ
n Ralstonia solanacearum Smith hay còn
gọi là Pseudomonas solanacearum. Vi khuẩ
n lưu tồn trong đấ
t và trong tàn dưthực
vậ
t đã bịbệ
nh, giống nhiễ
m bệ
nh, cỏdạ
i… lây lan theo nước, vi khuẩ
n xâm nhậ
p
vào rễvà phát triể
n làm thối hưcác mạ
ch nhựa, làm nghẽ
n mạ
ch, làm cây không hấ
p
thu đ
ược nước, dẫ
n đế
n héo cây. Bệ
nh phát triể
n trong điề
u kiệ
n nóng ẩ
m (Phạ
m Thị
Nhấ
t, 2001).
Triệ
u chứng
Bệ
nh thường xuấ
t hiệ
n ởgiai đ
oạ
n cây ra hoa, hình thành và phát triể
n trái.
Trên cây mới bệ
nh, đ
ọt non bịhéo vào buổi trưa, buỏi chiề
u và tố
i cây tươ
i trởlạ
i,
hiệ
n tượng này kéo dài 2-3 ngày rồi cây bịhéo hoàn toàn, các lá héo vẫ
n giữmàu
xanh. Quan sát cây nhiễ
m bệ
nh thườ
ng thấ
y vỏthân phí gố
c sù sì, khi cắ
t ngang thân
Trungthấ
tâm
Học
liệu ĐH Cần Thơ
@ Tài
liệu
học
tập
và nghiên
cứu
y bó mạ
ch mô gỗcó màu nâu đ
en, miệ
ng đoạ
n cắ
t có dị
ch vi khuẩ
n màu trắ
ng
sữa chả
y ra (ĐỗTấ
n Dũng, 2001).
Cách gây hạ
i
Vi khuẩ
n xâm nhiễ
m vào rễ
, gốc thân, thân cà cuố
ng lá qua vế
t thương sây
sát do nhổcây con giống, do côn trùng, do tuyế
n trùng, do kỹthuậ
t chă
m sóc hoặ
c
qua các lỗhởtựnhiên. Sau khi xâm nhậ
p vào rễ
, vi khuẩ
n lan theo bó mạ
ch dẫ
n,
sinh sả
n phát triể
n, sinh ra các men, đ
ộc tốlàm phá huỷmô tếbào, vít tắ
c mạ
ch dẫ
n
làm cả
n trởsựvậ
n chuyể
n nước, chấ
t dinh dưỡng và nhựa trong cây dẫ
nđ
ế
n héo rũ
nhanh và chế
t (Nguyễ
n Mạ
nh Chinh, 2007).
Các biệ
n pháp phòng trị
- Dùng giống kháng: Các nhà khoa học cũng đã lai tạ
o được mộ
t sốgiống có
khảnă
ng kháng đ
ượ
c bệ
nh héo tươi nhưng khi ứng dụng lạ
i bịhạ
n chế
,ả
nh hưởng
đ
ế
n tình trạ
ng quảvà mức độổn đị
nh củ
a tính kháng bệ
nh, do đ
ó các giố
ng kháng
này vẫ
n chưa đ
ượ
c sửdụng rộng rãi trong sả
n xuấ
t.
19
20
- Dùng giố
ng kháng kế
t hợp với IPM: giống cà chua Red Crown 250 do
công ty giống cây trồ
ng Miề
n Nam nhậ
p từĐài Loan và tiế
n hành chọn lọ
c. Khả
nă
ng chống chị
u bệ
nh héo tươi củ
a giống thuộ
c vào loạ
i khá (TạThu Cúc, 2003).
- Biệ
n pháp ghép: Trung tâm nghiên cứu rau ă
n quảÁ Châu (AVRDC) đ
ã
nghiên cứu thành công và phổbiế
n kỹthuậ
t ghép cà chua đ
ểphòng chố
ng bệ
nh héo
tươi do vi khuẩ
n.
ỞViệ
t Nam, trường Đạ
i học Nông nghiệ
p I Hà Nộ
i (2000), Việ
n Khoa họ
c
Kỹthuậ
t Nông nghiệ
p Miề
n Nam (2003), Việ
n nghiên cứu Cây ă
n quảMiề
n Nam
(2004) đ
ã ứng dụng thành công biệ
n pháp này. Kế
t quảcho thấ
y cây ghép có khả
nă
ng chống chị
uđ
ược bệ
nh héo tươ
i.
1.5 KỸTHUẬT TRỒNG CÀ CHUA GHÉP
1.5.1 Kỹthuậ
t ghép cà chua
Sửdụng phương pháp ghép ngọ
n cà chua lên gốc cà tím hay cà chua có khả
nă
ng kháng bệ
nh và tìm ra gốc ghép cà chua phù hợp (Nguyễ
n ThịBích Vân,
Trung2006):
tâm Học liệu ĐH Cần Thơ @ Tài liệu học tập và nghiên cứu
- Vậ
t liệ
u dùng đ
ểgiữgố
c ghép và ngọn ghép là ố
ng cao su có đường kính 2
- 3 cm. Hạ
t cà tím thườ
ng được gieo trước hạ
t cà chua 7 - 10 ngày, khi cây cà chua
và cà tím có 3 - 4 lá thậ
t thì tiế
n hành ghép.
- Cây cà sau khi ghép đ
ược đ
ểởnơi đ
ộẩ
m cao (80%) và ánh sáng nhẹ
. Khi
cây hồi xanh cho cây thích nghi dầ
n với ánh sáng tựnhiên, ngày thứ7 trởđ
i cho cây
số
ng trong điề
u kiệ
n đủsáng. Nói chung khoả
ng 12 - 15 ngày sau khi ghép là có thể
đ
em ra trồ
ng.
1.5.2 Ưu điể
m và nhược điể
m của cà chua ghép
* Ưu điể
m:
Theo Trầ
n Vă
n Lài và ctv. (2006) thì cà chua ghép có khảnă
ng:
- Chị
u ngậ
p úng, chố
ng chị
u héo tươi vi khuẩ
n, virus tốt, cho nă
ng suấ
t cao,
các chỉtiêu sinh hóa nhưđ
ường tổng số, vitamin C và hàm lượ
ng chấ
t khô ởquảcà
chua ghép cao hơn cà chua không ghép.
- Tránh đ
ược những bệ
nh từđ
ấ
t, đặ
c biệ
t là tác nhân gây bệ
nh héo tươi.
20
21
- Chống được những bấ
t lợicủa môi trường.
- Cả
i thiệ
n chấ
t lượng sả
n phẩ
m.
* Nhược điể
m:
- Cà chua ghép có giá thành cao hơn cà chua không ghép
- Công chă
m sóc khi cây còn nhỏcũng tố
n công nhiề
u hơn so vớ
i cà chua
không ghép
- Thờigian sinh trưởng chậ
m hơn 1- 2 tuầ
n so với cà chua không ghép.
- Khi chă
m sóc cây ghép trên đ
ồng ruộng do cầ
n chú ý đế
n một vài đ
ặ
c điể
m
riêng nhưđộsâu khi trồ
ng, chồ
i nách của gố
c ghép,… nên việ
c canh tác tương đ
ối
phức tạ
p và tố
n công hơn.
1.5.3 Các giống cà chua và cà tím được chọn làm gố
c ghép và ngọn ghép
Hầ
u hế
t các giố
ng cà tím đ
ề
uđ
ượ
c ghép với tỷlệsống khá cao, điề
u quan
trọ
ng là kháng đ
ượ
c bệ
nh, cho nă
ng suấ
t và phẩ
m chấ
t tố
t. Theo AVCRDC và Trầ
n
Vă
n Lài (2006), khuyế
n cáo sửdụng gố
c ghép cà tím EG 203 có thểkháng lạ
i đượ
c
bệ
nh gây ra bởi nước lũ, bệ
nh héo tươi vi khuẩ
n và héo vàng cà chua, nố
t sầ
n ởrễ
Trungdotâm
Học liệu ĐH Cần Thơ @ Tài liệu học tập và nghiên cứu
tuyế
n trùng,…
Nă
m 2002- 2004, Viên Nghiên Cứu Cây Ăn QuảMiề
n Nam nghiên cứu cà
chua ghép áp dụ
ng cho vùng Đồ
ng Bằ
ng Sông Cửu Long (ĐBSCL), kế
t quảcho
thấ
y nên sửdụ
ng giống cà tím làm gố
c ghép (Lê Trường Sinh, 2006). Kế
t quảcủ
a
Ngô Quang Vinh và ctv. (2004) cũng cho thấ
y các gố
c ghép cà tím lên cà chua đề
u
cho trọ
ng lượng trái thấ
p hơn so với đ
ốichứng.
* Đặ
c tính của mộ
t sốgố
c và ngọn ghép dụng trong thí nghiệ
m:
- Ngọ
n ghép và đ
ối chứng không ghép: cà chua Redcrown 250, nhậ
p nội từ
Đài loan. Nă
ng suấ
t cao vào khoả
ng 30-60 tấ
n/ha, trái được thịtrường ưa thích, dễ
đ
ậ
u trái, trái tròn dài, khi chín có màu đ
ỏđẹ
p, thị
t dày cứng dễchuyên chởđi xa,
thuộc loạ
i hình sinh trưởng vô hạ
n (Công ty giố
ng cây trồng Miề
n Nam phân phố
i).
- Cà tím Hà Nộ
i: là giống có khảnă
ng kháng bệ
nh héo tươi vi khuẩ
n, công ty
giố
ng cây trồ
ng Hà Nội tuyể
n chọn và cung cấ
p.
- Cà nâu TN 78A: giố
ng lai F1, có sức số
ng mạ
nh, do công ty Trang Nông
cung cấ
p.
21
22
- Cà tím Mustang: là giống F1, có sức số
ng mạ
nh, do công ty liên doanh hạ
t
giố
ng Đông Tây cung cấ
p.
- Cà xanh EG 195: Là giố
ng kháng mạ
nh vớ
i bệ
nh héo tươi vi khuẩ
n, do
Trung tâm Nghiên cứu và Phát triể
n rau Á Châu cung cấ
p.
- Cà xanh đị
a phương: là giố
ng có sức số
ng mạ
nh nhậ
n từnông dân ởthành
phốCầ
n Thơ.
- Cà tím EG 203: Là giống kháng mạ
nh với bệ
nh héo tươi vi khuẩ
n, do
Trung tâm Nghiên cứu và Phát triể
n rau Á Châu cung cấ
p.
- Cà chua Đà Lạ
t: là giố
ng cà chua đ
ược cơsởsả
n xuấ
t cây giống Nho sử
dụng làm gốc ghép và cung cấ
p cây giố
ng ghép đạ
i trà cho nông dân ởĐà Lạ
t.
- Cà chua Việ
n Khoa học Miề
n Nam: là gốc ghép cà chua kháng bệ
nh héo
tươi vi khuẩ
n, được một sốcơsởsả
n xuấ
t cây ghép ởĐà Lạ
t sửdụ
ng, nhậ
n từViệ
n
Khoa họ
c Nông nghiệ
p Miề
n Nam (Việ
n KHMN).
1.6 SẢN XUẤT RAU TRONG NHÀ LƯỚI
n trạ
ng trồ
ng rau
trong
nhà@
lướ
i ởnư
ớc tahọc tập và nghiên cứu
Trung1.6.1
tâmHiệ
Học
liệu
ĐH
Cần
Thơ
Tài
liệu
Được sựchấ
p thuậ
n củ
a BộNông Nghiệ
p và Công NghệThực Phẩ
m, Bộ
Thương Mạ
i (1994) công ty GINO đ
ã nhậ
p thiế
t bịvà tiế
n hành hàng loạ
t các thực
nghiệ
m tạ
i tỉ
nh Sông Bé (7 ha), tỉ
nh Lâm Đồng (2 ha) trên nhiề
u loạ
i rau khác nhau
nhưrau ă
n lá (cả
i bắ
p, cả
i bông, cả
i cúc, cầ
n, hành tây, xà lách, rau muống, rau
thơm), rau ă
n trái (dưa hấ
u, dưa chuộ
t, dưa lê, cà chua…) và một sốloạ
i hoa, đ
ã
hoàn tấ
t khu nhà lưới đ
ưa vào sả
n xuấ
t trong điề
u kiệ
n thờ
i tiế
t mùa hè nắ
ng nóng,
nhiệ
tđ
ộcao, có mưa và dông to (Nguyễ
n ThịĐào và Trầ
n Khắ
c Thi, 1995).
Hiệ
n nay mô hình nhà lưới củ
a công nghệtrồ
ng rau không cầ
n đấ
t đang đượ
c
nghiên cứu xây dựng. Theo HồHữu An (2005) công nghệnày mởra hướng sả
n
xuấ
t nông nghiệ
p sạ
ch, an toàn và có thểthay thếcác loạ
i rau vẫ
n nhậ
p khẩ
u cung
cấ
p cho các siêu thị
, khách sạ
n, nhà hàng.
Tác dụng của nhà lưới
Trồ
ng rau trong nhà lưới giúp ngă
n chặ
n sựxâm nhậ
p củ
a nhiề
u loạ
i côn
trùng nên không phả
i sửdụng nhiề
u loạ
i và lượng nông dượ
c nhưtrồ
ng thông
22
23
thường ngoài đồ
ng, do đ
ó giả
m được dưlượng thuố
c bả
o vệthực vậ
t trong sả
n
phẩ
m (Đặ
ng Vă
n Đông, 2004). Nhà lưới có nhiề
u thiế
t kếvà hình dạ
ng khác nhau
nên tạ
o điề
u kiệ
n thuậ
n lợi cho cây trồng phát triể
n bình thườ
ng khi điề
u kiệ
n môi
trường bấ
t lợi do đó có thểsả
n xuấ
t quanh nă
m (Việ
n Khoa họ
c KỹThuậ
t Nông
Nghiệ
p miề
n Nam, 2005). Do hạ
n chếđ
ược tác hạ
i của mưa và có đ
ộthông thoáng
cao nên dạ
ng nhà lưới hởthích hợ
p cho vùng có nhiệ
t độcao nhưĐBSCL (Ngô
Quang Vinh, 2006).
1.6.2 Hệthố
ng tưới nhỏgiọ
t
Đây là hệthống phức tạ
p và quan trọng nhấ
t trong nhà lứới, hệthống này
phả
i tỉmỉvà đ
ộchính xác cao đểđ
ả
m bả
ođ
iề
u kiệ
n dinh dưỡng tố
t nhấ
t cho cây
trồ
ng, nế
u hệthống này bịlỗ
i trong việ
c đ
o lường có thểgây nguy hiể
m cho cây
trồ
ng. Hệthố
ng tưới bao gồm máy bơm trung tâm, ống dẫ
n lỗtướ
i nhỏgiọ
t cách
nhau 15 - 40 cm (Papadopoulos, 1991).
Theo Barry (1997), thuậ
n lợi của hệthố
ng tưới nhỏgiọt là có dùng tưới nước
và bón phân nhằ
m tiế
t kiệ
m lượng nước tưới và giả
m mấ
t phân, tiế
t kiệ
m 15 - 40%
Trungchitâm
Học liệu ĐH Cần Thơ
@ng
Tài
liệuu học
tập và nghiên cứu
phí cho tưới nước so với việ
c áp dụ
các kiể
tưới khác. Tuy nhiên có khó
khă
n là phả
i thường xuyên làm sạ
ch hệthống và kiể
m soát những ống bịnghẽ
n.
Theo HồHữu An (2005), việ
c tưới bằ
ng hệthố
ng tưới nhỏgiọ
t còn cho phép đ
iề
u
chỉ
nh chính xác độpH, EC và nồ
ng đ
ộdinh dưỡng cung cấ
p cho cây.
Theo Trầ
n Khắ
c Thi (1999) nước tưới cho rau cầ
n sửdụng nước sạ
ch, nế
u có
đ
iề
u kiệ
n nên sửdụng nước giế
ng khoang. Nế
u không có nước giế
ng, cầ
n sửdụ
ng
nước sông, ao, hồkhông bị
ô nhiễ
m hoặ
c các loạ
i nướ
c đã qua xửlí.
23
24
CHƯƠNG 2
PHƯƠNG TIỆN VÀ PHƯƠNG PHÁP
2.1 PHƯƠNG TIỆN
2.1.1 Đị
a điể
m và thời gian.
* Đị
a điể
m: nhà lưới Trạ
i Thực nghiệ
m Nông nghiệ
p, Đạ
i họ
c Cầ
n Thơ.
* Thời gian: từtháng 12 - 2007 đ
ế
n tháng 5 - 2008
2.1.2 Vật liệ
u thí nghiệ
m
- Nhà lưới, phòng ghép, nhiệ
t độvà ẩ
mđ
ộkế
, mùn xơdừa sạ
ch xuấ
t khẩ
u,
vôi khửtrùng.
- Dụ
ng cụcầ
n thiế
t cho qui trình ghép: Khay nhựa gieo hạ
t, dao ghép, cồn
960, ố
ng nhựa ghép cây con, gă
ng tay…
- Phân bón: NPK (20-20-15), Urê 46%, Kali 60%, Ca(NO3 )2, vôi bộ
t, phân
hữu cơ.
- Thuốc trừsâu: Basudin 10H, Karate 2,5EC, Regent 80WG, Actara 25WG,…
Trừbệ
nh: Ridomil
GoldThơ
68WP,
70WP,…
Trung tâm -Học
liệu
ĐH Cần
@Antracol
Tài liệu
học tập và nghiên cứu
- Các vậ
t liệ
u khác: máy đ
o ánh sáng, nhiệ
t kế
, thướ
c đo, cân…
- Các loạ
i giố
ng làm gố
c ghép: Cà tím Hà Nội, Cà nâu TN 78A, Cà tím
Mustang, Cà xanh EG195, Cà xanh Đị
a Phương, Cà tím EG203, Cag chua Đà Lạ
t,
Cà chua Miề
n Nam, ngọ
n ghép cà chua Red Crown 250.
2.2 PHƯƠNG PHÁP
2.2.1 Bốtrí thí nghiệ
m
- Thí nghiệ
mđ
ược bốtrí theo thểthức khố
i hoàn toàn ngẫ
u nhiên, gồm 9
nghiệ
m thức (8 giống gố
c ghép và 1 đ
ối chứng không ghép) với 6 lầ
n lặ
p lạ
i.
1. Cà tím Hà Nộ
i
2. Cà nâu TN 78A
3. Cà tím Mustang
4. Cà xanh EG 195
5. Cà xanh đ
ị
a phương
6. Cà tím EG 203
24
