Tìm hiểu thực trạng hoạt động vẽ theo mẫu của trẻ mẫu giáo lớn trường Mầm non Xuân Hoà - Phúc Yên - Vĩnh Phúc

1 of 128.

3.5
TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM HÀ NỘI 2
KHOA GIÁO DỤC TIỂU HỌC
******************

TRẦN THỊ HƢƠNG

TÌM HIỂU THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG VẼ THEO
MẪU CỦA TRẺ MẪU GIÁO LỚN TRƢỜNG MẦM
NON XUÂN HÒA – PHÚC YÊN – VĨNH PHÚC

KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC
Chuyên ngành: Phƣơng pháp tổ chức hoạt động tạo hình

Ngƣời hƣớng dẫn khoa học
Th.S VŨ LONG GIANG

Hà Nội - 2014

kho tai lieu -123doc-doc-luan an - luan an tien si -luan van thac si - luan van kinh te - khoa luan - tai lieu -Footer Pag


2 of 128.

LỜI CAM ĐOAN

Khóa luận là kết quả cố gắng của bản thân tôi trong quá trình học tập
và nghiên cứu ở trƣờng Đại học Sƣ phạm Hà Nội 2. Tôi xin cam đoan kết quả
nghiên cứu của đề tài “Tìm hiểu thực trạng hoạt động vẽ theo mẫu của trẻ

mẫu giáo lớn, trường mầm non Xuân Hòa – Phúc yên – Vĩnh Phúc” không
có sự trùng lặp với bất kỳ một đề tài nào khác. Nếu sai tôi xin chịu trách
nhiệm hoàn toàn !
Hà Nội, tháng 5 năm 2014
Sinh viên
Trần Thị Hƣơng

kho tai lieu -123doc-doc-luan an - luan an tien si -luan van thac si - luan van kinh te - khoa luan - tai lieu -Footer Pag


3 of 128.

MỤC LỤC
MỤC LỤC .......................................................................................................................... 67
MỞ ĐẦU ............................................................................................................................... 1
1. Lý do chọn đề tài. .............................................................................................................. 1
2. Mục đích nghiên cứu. ........................................................................................................ 4
3. Nhiệm vụ nghiên cứu. ........................................................................................................ 4
4. Phạm vi và đối tƣợng nghiên cứu. ..................................................................................... 4
5. Phƣơng pháp nghiên cứu. .................................................................................................. 4
6. Giả thuyết khoa học. .......................................................................................................... 7
7.Cấu trúc của khóa luận........................................................................................................ 7
NỘI DUNG ........................................................................................................................... 8
CHƢƠNG I CƠ SỞ LÍ LUẬN ............................................................................................ 8
1.1 HOẠT ĐỘNG VẼ THEO MẪU TRONG CHƢƠNG TRÌNH GIÁO DỤC MẦM NON
............................................................................................................................................... 8
1.1.1 Vẽ theo mẫu .................................................................................................................. 8
1.1.2 Vai trò của hoạt động vẽ theo mẫu ............................................................................. 10
1.1.2.1 Vẽ theo mẫu trong hoạt động tạo hình ..................................................................... 10
1.1.2.2Vai trò của hoạt động vẽ theo mẫu đối với sự phát triển toàn diện của trẻ .............. 13

1.2 PHƢƠNG PHÁP TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG VẼ THEO MẪU CHO TRẺ MẦM NON
............................................................................................................................................. 17
1.2.1 Nội dung hoạt động vẽ theo mẫu ................................................................................ 17
1.2.2 Phƣơng pháp hƣớng dẫn. ............................................................................................ 18
1.2.3 Hình thức tổ chức........................................................................................................ 23
1.3 HOẠT ĐỘNG VẼ THEO MẪU Ở ĐỘ TUỔI MẪU GIÁO LỚN ................................ 25
1.3.1 Đặc điểm tâm sinh lý của trẻ mẫu giáo lớn ................................................................ 25
1.3.2 Đặc điểm vẽ theo mẫu của trẻ mẫu giáo lớn ............................................................... 27
1.3.3 Tính sáng tạo trong sản phẩm vẽ theo mẫu lứa tuổi mầm non ................................... 30
CHƢƠNG 2
TÌM HIỂU THỰC TRẠNG VỀDẠY HỌC VẼ THEO MẪU CỦA TRẺ MẪU GIÁO
LỚN TRƢỜNG MẦM NON XUÂN HÒA ...................................................................... 37
2.1 MỘT SỐ NÉT CHUNG VỀ TRƢỜNG MẦM NON XUÂN HÒA ............................. 37

kho tai lieu -123doc-doc-luan an - luan an tien si -luan van thac si - luan van kinh te - khoa luan - tai lieu -Footer Pag


4 of 128.

2.2 NỘI DUNG NGHIÊN CỨU THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG VẼ THEO MẪU CHO
TRẺ 5 – 6 TUỔI .................................................................................................................. 38
2.2.1 Nội dung nghiên cứu................................................................................................... 38
2.2.2 Tiêu chí đánh giá......................................................................................................... 38
2.2.3 Kết quả nghiên cứu thực trạng. ................................................................................... 39
2.2.3.1 Kết quả quan sát tự nhiên của hoạt động vẽ theo mẫu nói chung. ........................... 39
2.2.3.2 Kết quả điều tra. ....................................................................................................... 41
2.2.3.3 Kết quả phân tích sản phẩm. .................................................................................... 47
CHƢƠNG 3
ĐỀ XUẤT MỘT SỐ HÌNH THỨC VÀ BIỆN PHÁPNHẰM NÂNG CAO CHẤT
LƢỢNG HOẠT ĐỘNG VẼ THEO MẪU CHO TRẺ MẪU GIÁO LỚN TRƢỜNG

MẦM NON XUÂN HÒA .................................................................................................. 50
3.1 ĐỀ XUẤT MỘT SỐ BIỆN PHÁP DẠY VẼ THEO MẪU CHO TRẺ MẪU GIÁO
LỚN TRƢỜNG MẦM NON XUÂN HÒA ........................................................................ 50
3.1.1 Nâng cao hiệu quả trực quan ...................................................................................... 50
3.1.2 Biện pháp động viên khích lệ. .................................................................................... 52
3.1.3 Phƣơng pháp thực hành luyện tập............................................................................... 54
3.2 ĐỀ XUẤT MỘT SỐ HÌNH THỨC TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG VẼ THEO MẪU CHO
TRẺ MẪU GIÁO LỚN TẠI TRƢỜNG MẦM NON XUÂN HÒA ................................... 55
3.2.1 Thay đổi hình thức vào bài gây hứng thú cho trẻ. ...................................................... 55
3.2.2 Ứng dụng công nghệ thông tin trong tổ chức hoạt động vẽ theo mẫu cho trẻ mẫu giáo
lớn. ....................................................................................................................................... 56
3.2.3 Tổ chức hoạt động vẽ theo mẫu cho trẻ đa dạng. ....................................................... 57
3.2.4 Tổ chức hoạt động vẽ theo mẫu thông qua các trò chơi, cuộc thi, lễ hội. .................. 57
3.2.5 Tích hợp hoạt động vẽ theo mẫu thông qua các môn học khác. ................................. 58
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ........................................................................................... 60
TÀI LIỆU THAM KHẢO

PHỤ LỤC 1 PHIẾU TRƢNG CẦU Ý KIẾN
PHỤ LỤC 2 ẢNH

kho tai lieu -123doc-doc-luan an - luan an tien si -luan van thac si - luan van kinh te - khoa luan - tai lieu -Footer Pag


5 of 128.
1

MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài.
Vẽ theo mẫu là một loại bài trong hoạt động tạo hình của trẻ mầm
non, nó đóng một vai trò quan trọng trong sự phát triển của trẻ về mọi mặt

nhƣ: thẩm mỹ, đạo đức, trí tuệ, thể lực và lao động. Đối với trẻ, thế giới xung
quanh thật mới mẻ và lý thú, trẻ luôn muốn thông qua mọi phƣơng tiện để
biểu đạt những cảm xúc của mình. Trong điều kiện khả năng ngôn ngữ phát
triển chƣa hoàn thiện thì hội họa là phƣơng tiện để biểu đạt hiệu quả nhất, lý
thú nhất, đặc biệt là với trẻ ở gần tuổi đi học lớp một. Hơn thế nữa, vẽ tranh
theo mẫu cũng là một phƣơng pháp truyền đạt thông tin khá hiệu quả của trẻ.
Đối với trẻ mẫu giáo lớn, đây là lứa tuổi chuẩn bị vào trƣờng phổ
thông. Khi các đặc điểm tâm sinh lý của trẻ đƣợc hình thành và hoàn thiện,
lúc này, trẻ có nhiều ham muốn, học hỏi, tìm tòi và sáng tạo. Đặc biệt, trẻ rất
thích thú với hoạt động tạo hình, trong đó có vẽ tranh theo mẫu là hoạt động
mà trẻ đƣợc tham gia ngay từ lứa tuổi nhỏ nên các đặc điểm vẽ tranh theo
mẫu có những nét đặc trƣng riêng. Hơn nữa, ở trƣờng mầm non có rất nhiều
hoạt động, môn học nhằm phát triển toàn diện cho trẻ mẫu giáo và nó là cơ sở
ban đầu của nhân cách con ngƣời mới. Biết sáng tạo và lao động trong tƣơng
lai. Chính vì vậy việc thực hiện tốt cho trẻ về vẽ theo mẫu trong mầm non sẽ
góp phần không nhỏ vào việc nâng cao chất lƣợng giáo dục nhằm phát triển
toàn diện cho trẻ. Trẻ biết đánh giá khái quát cao, trẻ phản ánh ấn tƣợng của
bản thân không phụ thuộc vào thực tế. Trẻ rất thích sử dụng màu sắc sặc sỡ
mang tính chất phản ảnh biểu tƣợng. Trẻ tham gia vào hoạt động vẽ tranh
giúp hình thành các đức tính tốt nhƣ: yêu cái đẹp và mong muốn tạo ra cái
đẹp. Trong cuộc sống hàng ngày, trẻ đã tiếp thu một lƣợng tri thức đáng kể về
thế giới xung quanh do trẻ trực tiếp nhìn thấy, nghe thấy và sờ thấy hoặc do
ngƣời lớn kể lại qua các câu chuyện, phim ảnh. Từ đó thế giới biểu tƣợng của

kho tai lieu -123doc-doc-luan an - luan an tien si -luan van thac si - luan van kinh te - khoa luan - tai lieu -Footer Pag


6 of 128.
2

trẻ cũng phong phú dần lên và làm nảy sinh tính ham hiểu biết, hứng thú nhận
thức, muốn khám phá những điều mới lạ. Xuất phát từ đó trẻ bắt đầu quan
tâm đến các kiểu dáng, cách trang trí, thiết kế, bỗng kết hợp lại với nhau và
đƣợc trẻ thể hiện qua tranh vẽ một cách trƣợng trƣng. Những nét vẽ nghuệch
ngoạc, hồn nhiên, hết sức bình dị nhƣng rất cần thiết trong quá trình hình
thành khả năng cảm thụ cái đẹp và khả năng tƣ duy sáng tạo của trẻ. Từ
những nét vẽ, bức tranh đó chính là cảm xúc, tình cảm là ƣớc mơ mà trẻ đã
thể hiện trên trang giấy…
Trong quá trình thực tập tại trƣờng mầm non Xuân Hòa, chúng tôi
nhận thấy giáo viên chƣa thực sự giúp trẻ khám phá các phƣơng tiện truyền
cảm của hoạt động vẽ theo mẫu. Trong quá trình tổ chức hoạt động vẽ tranh,
giáo viên thƣờng cho trẻ vẽ một số đối tƣợng cụ thể, hƣớng trẻ quan tâm đến
hình ảnh mô tả, đến cách tạo ra hình mà ít chú ý đến các hình thức tổ chức
hoạt động. Những phƣơng pháp đó chƣa thực sự đáp ứng và chƣa phát huy
hết khả năng của trẻ. Các phƣơng pháp hoạt động vẽ theo mẫu lâu nay đang
đƣợc sử dụng còn mang tính áp đặt, dập khuôn theo mẫu, sao chép chƣa phát
huy hết khả năng sáng tạo và sự linh hoạt của ngƣời giáo viên khi tổ chức
hoạt động tạo hình, hay khi đƣa ra một bức tranh mẫu chúng ta chƣa quan tâm
đến khả năng của trẻ có làm đƣợc nhƣ thế hay không, một bức hình quá khó
đến giáo viên đôi khi còn lúng túng hà cớ gì mà bắt trẻ phải vẽ giống nhƣ
mẫu, từ đó làm trẻ lúng túng gặp khó khăn trong cách thể hiện bài vẽ. Chính
vì thế mà hiệu quả của quá trình tổ chức các hoạt động vẽ theo mẫu ở trƣờng
mầm non chƣa cao. Trƣờng mầm non Xuân Hòa cũng là một trong số những
trƣờng mầm non có phƣơng pháp tổ chức các hoạt động học tập chƣa hợp lý,
còn nhiều hạn chế và gặp nhiều khó khăn. Trong đó có hoạt động tạo hình
nói chung và hoạt động vẽ theo mẫu nói riêng.

kho tai lieu -123doc-doc-luan an - luan an tien si -luan van thac si - luan van kinh te - khoa luan - tai lieu -Footer Pag

7 of 128.
3

Là một giáo viên mầm non tƣơng lai, chúng tôi nhận thấy rõ đƣợc các
hạn chế trên, nên chúng tôi đã lựa chọn “Tìm hiểu thực trạng hoạt động vẽ
theo mẫu của trẻ mẫu giáo lớn trƣờng mầm non Xuân Hòa – Phúc yên – Vĩnh
Phúc” làm đề tài nghiên cứu.

kho tai lieu -123doc-doc-luan an - luan an tien si -luan van thac si - luan van kinh te - khoa luan - tai lieu -Footer Pag


8 of 128.
4

2. Mục đích nghiên cứu.
Thông qua đề tài “Tìm hiểu thực trạng hoạt động vẽ theo mẫu của trẻ
mẫu giáo lớn, trƣờng mầm non Xuân Hòa- Phúc Yên- Vĩnh Phúc” nhằm tìm
ra những vẫn đề khó khăn để từ đó đƣa ra biện pháp và hình thức để tổ chức
hoạt động vẽ tranh theo mẫu nhằm nâng cao chất lƣợng giáo dục trẻ trong
hoạt động vẽ tranh theo mẫu ở trƣờng mầm non Xuân Hòa.
3. Nhiệm vụ nghiên cứu.
Phân tích, hệ thống hóa, khái quát một số vấn đề lí luận có liên quan
đến đề tài nghiên cứu.
Tìm hiểu thực trạng tổ chức hoạt động vẽ tranh theo mẫu, đặc biệt là
các biện pháp và hình thức tổchức hoạt động vẽ tranh theo mẫu của trẻ mẫu
giáo lớn tại trƣờng mầm non Xuân Hòa.
Đề xuất một số biện pháp tổ chức vẽ tranh theo mẫu cho trẻ mẫu giáo
lớn tại trƣờng mầm non Xuân Hòa, thị xã Phúc Yên, tỉnh Vĩnh Phúc.
4. Phạm vi và đối tƣợng nghiên cứu.
- Phạm vi nghiên cứu.

Nghiên cứu thực trạng hoạt động vẽ tranh theo mẫu của trẻ mẫu giáo
lớn tại trƣờng mầm non Xuân hòa, thị xã Phúc Yên, tỉnh Vĩnh phúc.
- Đối tƣợng nghiên cứu.
Nghiên cứu một số biện pháp và hình thức tổ chức hoạt động vẽ theo
mẫu cho trẻ mẫu giáo lớn ở trƣờng mầm non Xuân Hòa.
5. Phƣơng pháp nghiên cứu.
- Phƣơng pháp nghiên cứu lí luận.
Tìm hiều, đọc, phân tích, tổng hợp và hệ thống hóa các tài liệu về cơ
sở phƣơng pháp luận, những tài liệu giáo trình tâm lý học, giáo dục học, các
công trình nghiên cứu thực tiễn đã công bố… nhằm làm rõ cơ sở lí luận liên
quan đến đề tài nghiên cứu.

kho tai lieu -123doc-doc-luan an - luan an tien si -luan van thac si - luan van kinh te - khoa luan - tai lieu -Footer Pag


9 of 128.
5

- Phƣơng pháp quan sát.
Quan sát các tiết học vẽ tranh theo mẫu và quan sát việc sử dụng
phƣơng pháp của giáo viên trong hoạt động vẽ theo mẫu để nhằm tìm hiểu
khả năng bắt trƣớc, làm theo của trẻ theo các tiêu chí đƣa ra. Đồng thời thu
thập một số thông tin liên quan đến việc giải quyết nhiệm vụ nghiên cứu.
Những thông tin thu đƣợc bổ sung cho phƣơng pháp khác giúp làm rõ hơn
vẫn đề nghiên cứu.
- Phƣơng pháp làm mẫu.
Làm mẫu là giáo viên trực tiếp thực hiện diễn tả bức tranh một cách
thuần thục, đơn giản và dễ hình dung nhất về các thao tác vẽ một bức tranh
hoàn thiện nhằm giúp trẻ thực hiện đƣợc bài vẽ.
- Phƣơng pháp đàm thoại.

Nhằm trao đổi với giáo viên, tìm hiểu những thông tin liên quan đến
khả năng tƣởng tƣợng, bắt chƣớc của trẻ qua hoạt động vẽ theo mẫu.
Trò chuyện để nắm đƣợc thái độ, vốn kinh nghiệm … của trẻ về đối
tƣợng nào đó. Đặc biệt chúng tôi sử dụng phƣơng pháp này đối với từng trẻ
trong suốt quá trình các cháu vẽ nhằm nắm bắt đƣợc thực trạng và tâm lý tạo
hình của trẻ
- Phƣơng pháp điều tra.
Dùng phiếu câu hỏi đối với các giáo viên đứng lớp ở trƣờng mầm non
Xuân Hòa để tìm hiểu thêm thông tin về nhận thức và việc tổ chức, hƣớng
dẫn, đánh giá trẻ vẽ tranh theo mẫu để theo hƣớng khuyến khích trẻ làm theo
mẫu nhƣng vẫn phát huy đƣợc khả năng sáng tạo của trẻ.
- Phƣơng pháp phân tích sản phẩm
Thông qua việc thu thập các bức tranh vẽ theo mẫu của trẻ có thể đánh
giá đƣợc nội dung ý tƣởng, vốn hiểu biết và kinh nghiệm, kỹ năng vẽ theo
mẫu và khả năng sáng tạo của trẻ.

kho tai lieu -123doc-doc-luan an - luan an tien si -luan van thac si - luan van kinh te - khoa luan - tai lieu -Footer Pag


10 of 128.
6

Tuy nhiên, trẻ mầm non nhiều khi không thể hiện đƣợc hết ý muốn
hoặc hiểu biết của mình qua sản phẩm.Với một kết quả nhƣ nhau nhƣng cách
thức, tốc độ tạo ra sản phẩm đó có sự khác nhau. Vì thế chúng tôi luôn kết
hợp đánh giá sản phẩm với đánh giá ý tƣởng, tiến trình trẻ làm ra sản phẩm
đó. Ngoài ra, chúng tôi cũng chú ý đến sự tập trung chú ý và hứng thú của trẻ
trong suốt quá trình vẽ tranh theo mẫu.

kho tai lieu -123doc-doc-luan an - luan an tien si -luan van thac si - luan van kinh te - khoa luan - tai lieu -Footer Pag

11 of 128.
7

6. Giả thuyết khoa học.
Việc tìm hiểu thực trạng hoạt động vẽ theo mẫu, để tìm ra những giải
pháp nâng cao chất lƣợng vẽ theo mẫu cho trẻ mẫu giáo lớn theo hƣớng tích
cực, phát huy đƣợc khả năng của trẻ, phát triển đƣợc kỹ năng vẽ tranh cho trẻ,
tạo điều kiện cho trẻ phát triển tƣ duy, khả năng bắt chƣớc, sự ham thích sáng
tạo, học tốt hoạt động vẽ tranh theo mẫu của trẻ mẫu giáo lớn tại trƣờng mầm
non Xuân Hòa, thị xã Phúc Yên, tỉnh Vĩnh Phúc nói riêng và môn tạo hình nói
chung ở trƣờng phổ thông sau này.
7.Cấu trúc của khóa luận.
Ngoài phẩn mở đầu, kết luận và kiến nghị, nội dung chính của khóa
luận bao gồm:
Chƣơng 1. Cơ sở khoa học của đổi mới phƣơng pháp nhằm nâng cao chất
lƣợng vẽ theo mẫu cho trẻ mẫu giáo lớn trƣờng mầm non Xuân Hòa.
Chƣơng 2. Nghiên cứu thực trạng vẽ theo mẫu của trẻ mẫu giáo lớn tại
trƣờng mầm non Xuân Hòa.Tìm hiểu thực trạng về dạy vẽ theo mẫu cho trẻ
Mẫu Giáo Lớn trƣờng mầm non Xuân Hòa.
Chƣơng 3. Đề xuất một số biện pháp và hình thức nhằm nâng cao chất lƣợng
vẽ theo mẫu cho trẻ mẫu giáo lớn tại trƣờng mầm non Xuân Hòa.

kho tai lieu -123doc-doc-luan an - luan an tien si -luan van thac si - luan van kinh te - khoa luan - tai lieu -Footer Pag


12 of 128.
8

NỘI DUNG
CHƢƠNG I
CƠ SỞ LÍ LUẬN
1.1 HOẠT ĐỘNG VẼ THEO MẪU TRONG CHƢƠNG TRÌNH GIÁO DỤC MẦM
NON

1.1.1 Vẽ theo mẫu
Vẽ theo mẫu là vẽ lại mẫu đƣợc bày trƣớc mặt thông qua nhận thức và
cảm xúc của ngƣời vẽ để diễn tả đƣợc đặc điểm, cấu trúc, hình dáng, đậm
nhạt và màu sắc của vật mẫu.
Vẽ theo mẫu thực chất là hình hoạ. Từ xa xƣa, khi con ngƣời chƣa có
tiếng nói và chữ viết thì hình hoạ đã đƣợc sử dụng nhƣ một phƣơng tiện
"ngôn ngữ" chung của các dân tộc. Họ vẽ hình để biểu thị ý muốn, để trao đổi
tình cảm giữa con ngƣời với nhau trong sinh hoạt, trong lao động, trong cuộc
đấu tranh với thiên nhiên. Ngày nay, hình họa giữ một vị trí quan trọng trong
nghệ thuật tạo hình nói chung và trong hội hoạ nói riêng. Vì vậy, hình hoạ là
một phân môn cơ bản nhất của ngành mỹ thuật, là môn học cơ sở của hội hoạ.
Hình hoạ có tính chất quyết định nhất trong việc bổ sung cho các loại hình
nghệ thuật khác nhƣ: điêu khắc, trang trí…
- Vẽ theo mẫu sẽ hình thành thị hiếu thẩm mỹ tốt, phát triển năng lực
sáng tạo, kỹ năng, kỹ xảo thể hiện đối tƣợng, đồng thời rèn luyện phƣơng
pháp làm việc khoa học.
- Vẽ theo mẫu giúp nhận thức nhanh dáng vẻ của các đối tƣợng, hình
thành nên tình cảm yêu quý thiên nhiên, yêu quý ngƣời lao động và thành
phẩm lao động do con ngƣời làm ra
- Vẽ theo mẫu đối với trẻ mầm non đó là sự bắt chƣớc mô phỏng lại
đối tƣợng thông qua lăng kính chủ quan của mình. Nhằm rèn cho trẻ khả năng

kho tai lieu -123doc-doc-luan an - luan an tien si -luan van thac si - luan van kinh te - khoa luan - tai lieu -Footer Pag

13 of 128.
9

quan sát, vẽ nét, vẽ hình, tô màu,chú ý thể hiện lạiđặc điểm của mẫu một cách
tƣơng đối … Đối tƣợng mẫu có thể là vật thật, mô hình tranh ảnh, thậm chí vẽ
theo chí nhớ. Vẽ theo mẫu là một trong các loại bài hoạt động tạo hình cơ bản
nhất trong hoạt động tạo hình của trẻ mầm non.
Đối với độ tuổi mẫu giáo, vẽ theo mẫu là một trong những hoạt cơ bản
nhất của hoạt động tạo hình, là bƣớc đầu tiên cho các hoạt động vẽ khác. Các
nét vẽ của trẻ mới chỉ là mô phỏng tƣợng trƣng về đƣờng nét, màu sắc, hình
dáng,…mà trẻ quan sát đƣợc. Giáo viên không nên đƣa ra yêu cầu quá cao đòi
hỏi trẻ vẽ nhƣ nguyên mẫu, vì trẻ không đủ khả năng để vẽ và nhƣ thế khiến
trẻ không còn hứng thú với hoạt động vẽ theo mẫu.
Trẻ 5 - 6 đã biết bắt chƣớc và vẽ lại mẫu, trẻ rất hứng thú với hoạt
động vẽ, các nét vẽ của trẻ chƣa đƣợc thành thạo. Nhƣng mục đích chính đó
là cho trẻ làm quen với hội họa, rèn luyện kỹ năng cầm bút phối hợp mầu sắc,
…nhằm tạo ra các sản phẩm mang đặc điểm riêng của từng trẻ.
Vẽ theo mẫu đối với trẻ mẫu giáo lớn không chỉ đơn giản là một hoạt
động học, mà còn là cái nôi nuôi dƣỡng những xúc cảm thẩm mỹ, tìm kiếm
những khả năng nghệ thuật sớm có ở trẻ. Có nhiều trẻ vẽ đẹp và tô màu sáng
trẻ có khả năng mô phỏng mẫu vẽ chuẩn, nhƣng bên cạnh đó cũng có những
trẻ rất lúng túng, các nét vẽ nghệch ngoạc, tô màu chờm ra ngoài, hay trẻ
không thể hình dung đƣợc mình vẽ cái gì và vẽ nhƣ thế nào. Giáo viên cần
chú ý, đối với từng trẻ, vì không phải trẻ nào cũng có năng khiếu vẽ, nên đặt
ra những yêu cầu khác nhau, tuyệt đối không khen quá mức hoặc chê bai
mắng nhiếc làm trẻ mât đi hào hứng khi tham gia hoạt động vẽ theo mẫu.
Tùy vào khả năng của trẻ mà Cô cũng cần chú ý đến mẫu vẽ sao cho
sinh động thu hút trẻ và đảm bảo vừa sức, đó cũng là vẫn đề quan trọng để trẻ
có thể vẽ theo mẫu đƣợc tốt nhất.

kho tai lieu -123doc-doc-luan an - luan an tien si -luan van thac si - luan van kinh te - khoa luan - tai lieu -Footer Pag


14 of 128.
10

1.1.2 Vai trò của hoạt động vẽ theo mẫu
1.1.2.1 Vẽ theo mẫu trong hoạt động tạo hình
Hoạt động Tạo hình là một dạng hoạt động nghệ thuật nhằm giúp trẻ
nhận biết và phản ánh thế giới xung quanh thông qua những hình tƣợng nghệ
thuật nhƣng chỉ dừng lại ở mức độ nhằm thỏa mãn nhu cầu, ý thích và phù
hợp với khả năng của trẻ. Hoạt động này là một dạng hoạt động có sản phẩm
đặc trƣng của trẻ mầm non. Có bốn dạng hoạt động cơ bản sau: Vẽ, Nặn, Cắt
– xé – dán – Lắp ghép xây dựng.
Hoạt động nặnlà một trong những hoạt động tạo hình trong trƣờng
mầm non, mục đích là cho trẻ nhận biết đƣợc vẻ đẹp của hình khối, chất liệu
chủ yếu là đất sét, đất màu, ngoài ra sử dụng các vật liệu khác nhƣ giấy màu,
khối đá,…cho trẻ làm quen từ đơn giản đến phức tạp, từ dễ đến khó.
Yêu cầu trẻ nắm đƣợc một số kỹ năng nặn cơ bản và có thể tạo ra sản
phẩm đơn giản phù hợp với lứa tuổi và khả năng của trẻ. Sản phẩm nặn của
trẻ trẻ thƣờng không đúng về tỉ lệ và sản phẩm cũng không đƣợc nhẵn mịn
cho nên giáo viên cũng không nên đặt ra yêu cầu đòi hỏi quá cao ở trẻ mà
động viên khích lệ để trẻ hứng thú tham gia hoạt động nặn.
Hoạt động xé dán là hoạt động trong hoạt động tạo hình cho trẻ mầm
non, hoạt động xé dán chủ yếu cho trẻ tiếp xúc với các mảng màu rèn các kỹ
năng khéo léo của đôi tay và sự theo dõi của mắt. Xé dán là một loại bài khó
nhất trong các loại bài mà mà trẻ đƣợc làm quen, đối vơi trẻ mức độ yêu cầu ở
mức độ đơn giản, phù hợp với độ tuổi, các chất liệu thì chủ yếu là giấy màu,
một số bài có thể dạy tích hợp nhƣ xé dán thì có thể kết hợp thêm một số chất

liệu khác.
Hoạt động chắp ghép là một hoạt động tích hợp hỗ trợ cho các hoạt
động tạo hình khác. Ở hoạt động chắp ghép cung cấp cho trẻ các kỹ năng mỹ
thuật và kỹ thuật và trẻ tạo ra hai loại sản phẩm đó là sản phẩm có hình khối

kho tai lieu -123doc-doc-luan an - luan an tien si -luan van thac si - luan van kinh te - khoa luan - tai lieu -Footer Pag


15 of 128.
11

trong không gian ba chiều và các sản phẩm trên mặt phẳng. Thƣờng sử dụng
vật liệu chắp ghép đa dạng có thể sử dụng các vật liệu có sẵn trong tự nhiên,
các loại vật liệu phế liệu, vỏ hộp, giấy, vải. Hoạt động chắp ghép phù hợp với
tất cả các lứa tuổi mầm non từ đơn giản đến phức tạp.
Hoạt động vẽ là hoạt động tạo hình cơ bản và quan trọng nhất trong
môn tạo hình, chiếm nhiều thời gian nhất, cung cấp cho trẻ nhiều kỹ năng cơ
bản nhƣ; quan sát, nhận biết hình dáng, màu sắc, phân tích, tìm hiểu các nội
dung chủ đề, rèn kỹ năng vẽ nét vẽ hình, vẽ màu cho trẻ. Chất liệu cho hoạt
động vẽ ở trƣờng mầm non là bút chì, bút sáp, phấn màu, giấy…
Giáo viên hƣớng dẫn trẻ vẽ từ đơn giản đến phức tạp, đối với độ tuổi
mẫu giáo lớn thì trẻ đã khéo léo hơn, nét vẽ của trẻ đã dần ổn định, màu sắc
trong sản phẩm cũng đẹp hơn các độ tuổi trƣớc. Trong hoạt động vẽ bao gồm
3 hoạt động chính: Vẽ theo mẫu, vẽ trang trí, vẽ tranh.
+ Vẽ theo mẫu: Trong trƣờng mầm non mục đích rèn luyện các kỹ
năng so sánh, nhận biết đối tƣợng một cách đơn giản, biết và đến đƣợc các bộ
phận chi tiết.
Mẫu vẽ thƣờng là vẽ theo các chủ đề thƣờng là các mẫu đơn giản,
giáo viên có thể sử dụng mẫu thật, tranh ảnh, hay mẫu do chính giáo viên vẽ.
Trong một bài vẽ theo mẫu giáo viên nên chuẩn bị nhiều mẫu vẽ cho trẻ quan

sát nhận biết.
Cần chú ý đó là trẻ chỉ cần diễn tả đúng đặc điểm của mẫu không cần
giống y nhƣ mẫu.
+ Vẽ trang trí: Mục đích cho trẻ nhận biết vẻ đẹp trong tranh trí, cung
cấp cho trẻ một số kiến thức, kỹ năng đơn giản nhất về trang trí.
Vẽ trang trí là loại bài vẽ khá khó đối với trẻ mầm non, trẻ chƣa có
khả năng vẽ họa tiết nhắc lại đúng về tỉ lệ cũng nhƣ vẽ hình, các khoảng cách
họa tiết thƣờng không đều nhau.

kho tai lieu -123doc-doc-luan an - luan an tien si -luan van thac si - luan van kinh te - khoa luan - tai lieu -Footer Pag


16 of 128.
12

+ Vẽ tranh: Thƣờng theo các chủ đề nhất định, tập cho trẻ làm quen
với một số thể loại tranh đơn giản gồm có vẽ tĩnh vật, vẽ chân dung, vẽ phong
cảnh, tranh sinh hoạt đơn giản.
Đối với hoạt động vẽ này thì yêu cầu trẻ phân biệt đƣợc đƣợc thể loại
tranh, tạo ra sản phẩm đúng với chủ đề, tăng cƣờng khả năng vẽ nét, tô màu
hay cách sắp xếp hình.
Trong tất cả các hoạt động thì hoạt động vẽ theo mẫu là một hoạt động
quan trọng và cơ bản nhất, là cơ sở cho các hoạt động tiếp theo mà trẻ đƣợc
làm quen. Ở độ tuổi mẫu giáo lớn, trẻluôn rất nhạy cảm với cái đẹp xung
quanh, đây là thời kỳ phát triển những cảm xúc thẩm mỹ – đó là những cảm
xúc tích cực đƣợc nảy sinh khi trẻ tiếp xúc trực tiếp với cái đẹp trong các
nghệ thuật trong đó có nghệ thuật tạo hình.
Hoạt động tạo hình nói chung và hoạt động vẽ theo mẫu nói riêng có
vai trò rất lớn đối với sự nhận thức cho trẻ. Thông qua hoạt động vẽ theo mẫu
trẻ có cơ hội tìm hiểu, nghiên cứu các đối tƣợng miêu tả để có đƣợc hiểu biết,

hình dung về đối tƣợng đó, từ đó trẻ xây dựng các đối tƣợng. Hoạt động vẽ
theo mẫu là phƣơng tiện để phát triển tƣ duy, trí nhớ, tƣởng tƣợng… điều đó
giúp tăng thêm vốn hiểu biết của trẻ.
Hoạt động vẽ theo mẫu cũng là con đƣờng để giáo dục tình cảm – xã
hội cho trẻ mầm non. Trẻ đƣợc tiếp thu cái đẹp qua hoạt động vẽ, trẻ trực tiếp
trải nghiệm các xúc cảm, các trạng thái tình cảm trong giao tiếp, học hỏi về
các kỹ năng xã hội và trẻ biết cách đánh giá các hành vi xã hội. Qua hoạt
động tạo hình giúp trẻ có thói quen tự giác làm việc.
Hoạt động tạo hình đóng vai trò quan trọng đối với sự phát triển thẩm
mỹ cho trẻ. Vẽ theo mẫu là một trong những hoạt động nghệ thuật. Hoạt động
này giúp cho trẻ có điều kiện thuận lợi nhất cho sự phát triển của cảm giác, tri
giác thẩm mỹ, giúp trẻ nhận ra màu sắc, hình dạng, đƣờng nét, tỷ lệ, sự sắp

kho tai lieu -123doc-doc-luan an - luan an tien si -luan van thac si - luan van kinh te - khoa luan - tai lieu -Footer Pag


17 of 128.
13

xếp trong không gian…nhận thấy đƣợc cái đặc trƣng và nét đẹp trong sự vật,
hiện tƣợng mà trẻ miêu tả.
Hoạt động tạo hình giúp phát triển thể chất cho trẻ mầm non. Hoạt
động vẽ theo mẫu giúp cho đôi bàn tay của trẻ linh hoạt, phát triển khả năng
kết hợp khéo léo của đôi tay và đôi mắt.
Hoạt động vẽ theo mẫu giúp phát triển ngôn ngữ cho trẻ. Trẻ tạo ra
sản phẩm tạo hình muốn giới thiệu về hoạt động đó, qua đó làm tăng thêm
vốn từ và ngôn ngữ mạch lạc cho trẻ.
Qua hoạt động tạo hình nói chung và hoạt động vẽ nói riêng còn giúp
trẻ vững vàng hơn khi bƣớc vào trƣờng phổ thông. Hoạt động tạo hình cùng
với các hoạt động vẽ theo mẫu giúp cho sự phát triển toàn diện của trẻ. Vậy

nên chúng ta cần tạo môi trƣờng đặc biệt là môi trƣờng kích thích tính tò mò,
ham hiểu biết, muốn tạo ra cái đẹp cho trẻ tham gia một cách tích cực nhất.
Hoạt động tạo hình bao gồm nhiều loại bài học nhƣ vẽ, nặn, xé dán, chắp
ghép và cho trẻ làm quen với tác phẩm tạo hình…trong đó hoạt động vẽ nói
chung và hoạt động vẽ theo mẫu nói riêng chiếm phần chính trong hoạt động
tạo hình và tác động mạnh với sự phát triển toàn diện của trẻ.
1.1.2.2Vai trò của hoạt động vẽ theo mẫu đối với sự phát triển toàn
diện của trẻ
Hoạt động vẽ theo mẫu với sự phát triển nhận thức, trí tuệ: Hoạt động vẽ
theo mẫu là hoat động nhận thức mang tính hình tƣợng:
- Khi tham gia vào hoạtvẽ sẽ giúp não hoạt động để nhận thức, xác
định màu sắc, hình dạng, vị trí không gian và có lợi cho sự phát triển trí tuệ,
giúp trẻ thông minh hơn.
- Trong qua trình vẽ, trí tƣởng tƣợng của trẻ sẽ tiếp tục phá vỡ những
khuôn mẫu cố định. Sau khi nhìn nhận đƣợc vẻ ngoài mới lạ của sự vật, trẻ sẽ
tiếp tục có cảm hứng để sáng tạo nhiều hơn.

kho tai lieu -123doc-doc-luan an - luan an tien si -luan van thac si - luan van kinh te - khoa luan - tai lieu -Footer Pag


18 of 128.
14

- Nâng cao khả năng quan sát: Những bức vẽ của trẻ em thƣờng rất
khó hiểu. Tuy nhiên, nếu bạn để ý kỹ thì sẽ nhận thấy trong bức tranh của trẻ
thƣờng có những chi tiết lạ đƣợc vẽ rất nổi bật. Các chuyên gia tâm lý cho
rằng đây là sự phản ánh thế giới thông qua bộ nhớ của trẻ.
Thực tế, đây chính là cách để trẻ thể hiện khả năng quan sát hàng
ngày và trẻ sẽ chú ý đến những chi tiết mà ngƣời lớn không để ý. Nhiều
chuyên gia hội họa cho biết rằng, những bức vẽ của trẻ thƣờng thể hiện thế

giới nội tâm và tinh tế hơn so với ngƣời lớn.
Nâng cao khả năng tƣởng : Sự nhận thức thế giới ở trẻ em rất khác
biệt. Nếu nhƣ ngƣời lớn luôn có những quy tắc để nhìn nhận thế giới thì với
trẻ em, thế giới đó lại là một câu chuyện cổ tích với những chi tiết kỳ lạ.
Thêm vào đó, việc sử dụng màu sắc sẽ càng hiện thị rõ ràng hơn về trí
tƣởng tƣợng của trẻ em. Đó là thế giới đầy màu sắc.
Hoạt động vẽ theo mẫu còn giúp trẻ có thể tiếp thu, mở rộng và hệ
thống hóa các chuẩn mực cảm giác về hình, màu sắc, tỉ lệ, kích thƣớc,…
Thông qua quá trình quan sát đối tƣợng miêu ta mà trẻ tích lũy đƣợc một số
lƣợng lớn các thông tin hình ảnh cùng những hiểu biết về sự vật, hiện tƣợng
trong cuộc sống xung quanh, từ đó trẻ nắm đƣợc mối quan hệ có tính chất qui
luật của mọi vật thế giới xung quanh.
Trong quá trình vẽ này trẻ lĩnh hội đƣợc các kỹ năng sử dụng các loại
dụng cụ nhƣ, bút, sáp màu, tẩy, giá vẽ… Đây chính là điều kiện thuận lợi cho
sự phát triển của trí tuệ và nhân cách.
Khi trẻ quan sát, phân tích và thể hiện trong bài vẽ trẻ dần dần học
hỏi, nắm bắt đƣợc các kinh nghiệm hoạt động nhận thức, sẽ đƣợc rèn luyện
khả năng độc lập tổ chức, điều khiển, điều chỉnh quá trình nhận thức của
mình.

kho tai lieu -123doc-doc-luan an - luan an tien si -luan van thac si - luan van kinh te - khoa luan - tai lieu -Footer Pag


19 of 128.
15

* Hoạt động vẽ theo mẫu đối với việc bồi dưỡng thẩm mỹ: Hoạt động tạo
hình nói chung và hoạt động vẽ theo mẫu nói riêng là một hoạt động nghệ
thuật, tạo nên những điều kiện thuận lợi nhất cho sự phát triển cảm giác, tri
giác thẩm mĩ. Việc quan sát, tìm hiểu các sự vật hiện tƣợng giúp trẻ nhận ra

đặc điểm thẩm mĩ ( hình dáng, màu sắc, cấu trúc, tỉ lệ, sự sắp xếp không
gian,…) nhận ra nét độc đáo, tạo nên sự hấp dẫn của đối tƣợng miêu tả.
Các đặc điểm thẩm mĩ phong phú và đa dạng của đối tƣợng miêu tả là
những yếu tố kích thích sự xuất hiện của những rung động, những xúc cảm
thẩm mĩ ( cảm xúc về vẻ đẹp của hình, màu, nhịp điệu,…). Từ các xúc cảm
thẩm mĩ hình thành nên những tình cảm thẩm mĩ, thái độ thẩm mĩ, giúp trẻ
biết thƣởng thức cái đẹp từ thiên nhiên và từ các tác phẩm nghệ thuật.
Quá trình thể hiện các sản phẩm vẽ là điều kiện thuận lợi cho trẻ tích
cực vận dụng vốn biểu tƣợng hình tƣợng đã đƣợc tích lũy để phối hợp, xây
dựng hình tƣợng mới làm cho các sản phẩm vẽ của trẻ ngày càng trở nên sinh
động, đầy sức hấp dẫn và mang màu sắc nghệ thuật.
Khác với mọi hoạt động trong trƣờng mầm non, tham gia hoạt động
vẽ theo mẫu trẻ có thể phản ánh đƣợc đối tƣợng, tri giác về đối tƣợng một
cách đầy đủ. Khi quan sát một đối tƣợng trong thực tế trẻ không biết vẽ chúng
nhƣ thế nào và làm thế nào để có một bức tranh, thì qua hoạt động này giúp
trẻ giải quyêt đƣợc những ý muốn đó. Các sản phẩm vẽ phù hợp với lứa tuổi
sẽ mở ra trƣớc mắt trẻ sự sống động vẻ rực rỡ của sắc màu, hình dạng…
Sự phản ánh hiện thực và biểu lộ tình cảm qua các phƣơng tiện truyền
cảm đặc trƣng cho loại hình nghệ thuật vật thể nhƣ đƣờng nét, hình dạng, bố
cục, màu săc,… chính là con đƣờng lĩnh hội các kinh nghiệm văn hóa thẩm
mĩ phù hợp với lứa tuổi của trẻ em, trên cơ sở đó mà hình thành thị hiếu thẩm
mĩ sau này.

kho tai lieu -123doc-doc-luan an - luan an tien si -luan van thac si - luan van kinh te - khoa luan - tai lieu -Footer Pag


20 of 128.
16

* Hoạt động vẽ theo mẫu đối với việc giáo dục tình cảm, đạo đức, kỹ năng

giao tiếp xã hội:Vẽ tranh chính là một loại hình nghệ thuật giống nhƣ âm
nhạc, khiêu vũ và nó thể hiện cảm xúc của con ngƣời. Tranh chính là sự biểu
hiện cảm xúc cá nhân bên trong. Nhìn vào tác phẩm đó, chúng ta có thể thấy
đƣợc tâm trạng cũng nhƣ những suy nghĩ của con.
Tranh vẽ có giá trị giáo dục rất lớn đối với trẻ. Trẻ em thích vẽ tranh
dù chỉ mới là những bức tranh vẽ theo cảm hứng, động tác vụng về nhƣng vẫn
là cách trẻ thể hiện “tài năng” của mình. Trẻ đƣợc tự do tƣởng tƣợng, bộc lộ
niềm vui, ý thích của mình trong tranh. Cha mẹ, thầy cô và cảnh vật luôn là
đối tƣợng trẻ muốn thể hiện đầu tiên, là hình tƣợng nghệ thuật quan trọng có
tác dụng gợi mở khả năng hội họa của trẻ.Xu hƣớng sử dụng màu trong quá
trình phát triển hoạt động vẽ: Trẻ sử dụng màu một cách tùy tiện do tri giác
màu sắc bằng cảm xúc và do thích màu này hơn màu kia. Vì thế, trẻ thƣờng
sử dụng màu yêu thích để vẽ đối tƣợng chứ không phải để diễn tả màu thực
của đối tƣợng.
Trong tranh vẽ, trẻ thể hiện thái độ của mình đối với nội dung vẽ: Bé
mô tả những điều đẹp đẽ bằng các màu sắc rực rỡ, vẽ cẩn thận còn những gì
không đẹp bằng màu tối, các em sẽ vẽ cẩu thả.
Khi đƣợc học vẽ một cách đúng đắn, có thể hình thành ở trẻ:
- Kỹ năng quan sát đối tƣợng một cách trình tự.
- Kỹ năng tách ra những nét đặc trƣng của đối tƣợng.
- Phát triển tri giác có mục đích và các thao tác tƣ duy
- Tính tích cực và năng lực sáng tạo ở trẻ.
Hoạt động vẽ theo mẫu đối với sự phát triển thế chất.Hoạt động tạo hình
nói chung và hoạt động vẽ theo mẫu nói riêng, có ảnh hƣởng to lớn đên sức
khỏe tinh thần và phát triển về thể chất cho trẻ nhỏ.

kho tai lieu -123doc-doc-luan an - luan an tien si -luan van thac si - luan van kinh te - khoa luan - tai lieu -Footer Pag


21 of 128.

17

Trẻ hoạt động tự do trong môi trƣờng thẩm mĩ, trong bầu không khí
thoải mãi sinh động sẽ tạo cho trẻ niềm vui sƣớng, phấn khởi. Chính sự phấn
khởi này đã tác động không ít đến hệ tim mạch, điều hòa hoạt động của hệ
thần kinh, điều chỉnh hoạt động của cơ thể.
Khi tham gia vào hoạt động vẽ theo mẫu thì việc cầm bút, màu sáp,
que,…giúp trẻ vận động cac cơ tay chắc hơn, các khớp ngõn tay và ngón tay
linh hoạt hơn.
Nhƣ vậy, có thể nói hoạt động vẽ theo mẫu nhƣ một món ăn tinh thần
cho sự phát triển tâm sinh lý của trẻ em.
1.2 PHƢƠNG PHÁP TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG VẼ THEO MẪU CHO TRẺ MẦM
NON

1.2.1 Nội dung hoạt động vẽ theo mẫu
Sự phát triển của trẻ đƣợc tạo ra bởi các hoạt động trong cuộc sống
hàng ngày, trẻ giao tiếp, tiếp xúc, làm quen với thế giới xung quanh; trẻ đƣợc
tham gia vào các buổi đi dạo, các buổi tham quan… Do hình thức hoạt động
của trẻ ở trƣờng phổ thông là học tập, còn ở trẻ mẫu giáo là vui chơi là hoạt
động chủ yếu nên nội dung và cách thức tổ chức các hoạt động ở trƣờng mầm
non có nhiệm vụ cung cấp cho trẻ những tri thức xác thực về khoa học, nhƣng
rất sơ đẳng về sự vật, hiện tƣợng xung quanh. Đó là những tri thức văn hóa
chung nhất biều hiện dƣới dạng những biểu tƣợng gần gũi, dễ hiểu đối với trẻ
em, những mối quan hệ đơn giản, những nguyên nhân gần gũi với các sự vât,
hiện tƣợng của môi trƣờng xung quanh. Khối lƣợng tri thức và kỹ năng cũng
cấp cho trẻ mẫu giáo lớn ở các hoạt động học không đáng kể so với phổ
thông. Song khối lƣợng tri thức đó có ý nghĩa quan trọng để phát triển trí tuệ.
- Nội dung của hoạt động vẽ theo mẫu ở mẫu giáo nhằm mục đích cho
trẻ em tiếp xúc và làm quen với cái đẹp, và mong muốn tạo ra cái đẹp, trẻ làm

kho tai lieu -123doc-doc-luan an - luan an tien si -luan van thac si - luan van kinh te - khoa luan - tai lieu -Footer Pag


22 of 128.
18

quen với màu sắc, đƣờng nét, hình dạng, kích thƣớc, số lƣợng cơ bản của tạo
hình.
- Trẻ em chƣa có khả năng lĩnh hội bằng lời giải thích, thông báo của
giáo viên, mà cần thông qua các hoạt động thực tiễn là hoạt động vẽ theo mẫu
để từ đó, dần dần trẻ nhận thức đƣợc vẻ đẹp của hình (hình dáng, hình khối),
màu sắc của đối tƣợng, có ý nghĩa là giáo dục trẻ qua các hoạt động là chủ
yếu.
- Việc sử dụng các hình thức tổ chức hoạt động vẽ theo mẫu cho trẻ
mẫu giáo là một việc rất quan trọng. Hình thức chính là cách tổ chức giờ học,
là cách sắp xếp trẻ tham gia vào hoạt động vẽ. Việc sử dụng các hình thức tổ
chức hoạt động vẽ cho trẻ cần có sự phối hợp nhịp nhàng giữa các hình thức
dạy và học trong lớp và ngoài lớp. Bởi trẻ em ở độ tuổi này là học và chơi
phải song song, không tách rời: “ học mà chơi, chơi mà học”. Trẻ em chỉ lĩnh
hội đƣợc kiến thức và kĩ năng khi chúng thấy hứng thú.
Có nhiều cách tổ chức hoạt động vẽ theo mẫu cho trẻ ở trƣờng mầm
non nhƣ: tổ chức theo thời gian, tổ chức theo địa điểm, tổ chức theo loại bài
học, …Mỗi hình thức đều có những ƣu điểm và hạn chế nhất định của nó.
Chúng ta cần linh hoạt để không làm ảnh hƣởng đến hứng thú của trẻ.
1.2.2 Phƣơng pháp hƣớng dẫn.
Phƣơng pháp hƣớng dẫn vẽ theo mẫu:
- Lựa chọn và trình bày mẫu:
+ Mẫu vẽ đa dạng có thể bằng mô hình tranh ảnh, trí nhớ, khi hƣớng
dẫn giáo viên có thể linh hoạt sử dụng mẫu một cách thích hợp và trình bày
mẫu cho trẻ quan sát dễ và cho trẻ nắm bắt mẫu một cách nhanh nhất.

- Phƣơng pháp hƣớng dẫn quan sát:
+ Hƣớng dẫn quan sát khai thác tìm hiểu nội dung mẫu.

kho tai lieu -123doc-doc-luan an - luan an tien si -luan van thac si - luan van kinh te - khoa luan - tai lieu -Footer Pag


23 of 128.
19

+ Hƣớng dẫn trẻ so sánh, nhận xét về tỉ lệ hình dạng, màu săc, hay các
bộ phận của mẫu.
+ Trong phần quan sát có thể gợi ý cách thể hiện.
+ Sử dụng các câu hỏi cho trẻ nhận xét về mẫu, các câu hỏi cảm nhận.
+ Trong phần hƣớng dẫn quan sát giáo viên phải nắm vững phƣơng
pháp quan sát cũng nhƣ phƣơng pháp dùng lời đàm thoại, vẫn đáp để hƣớng
dẫn trẻ một cách hiệu quả nhất.
Có hai phƣơng pháp chính và thƣờng xuyên đƣợc sử dụng đó là
phƣơng pháp quan sát và phƣơng pháp đàm thoại.
Phương pháp quan sát.
Là quá trình tổ chức trẻ tri giác trực tiếp các sự vật, hiện tƣợng xung
quanh một cách có mục đích, có kế hoạch trong một thời gian nhất định. Qua
quan sát không chỉ giúp trẻ nhận biết các thuộc tính bên ngoài của sự vật, hiện
tƣợng mà còn giúp trẻ nhận biết đƣợc những biến đổi của hoàn cảnh xung
quanh trong một quá trình.
Khi quan sát tranh mẫu trẻ có thể tri giác toàn bộ về bức tranh nhƣ
đƣờng nét, màu sắc, để từ đó trẻ có thể cảm nhận đƣợc vẻ đẹp về màu sắc,
đƣờng nét, bố cục của bức tranh. Tranh mẫu có thể là do giáo viên tự chuẩn bị
hoặc một bức tranh in sẵn.
* Ưu điểm - hạn chế
+ Ƣu điểm

- Phù hợp đặc điểm nhận thức của trẻ: Nhận thức cảm tính là chủ yếu,
tƣ duy cụ thể, trí nhớ trực quan hình tƣợng, chú ý không chủ định.
- Rèn luyện, phát triển các giác quan.
- Cung cấp vốn từ.
- Tạo điều kiện cho trẻ đƣợc hoạt động và trải nghiệm.
- Củng cố và chính xác hóa những biểu tƣợng đã có.

kho tai lieu -123doc-doc-luan an - luan an tien si -luan van thac si - luan van kinh te - khoa luan - tai lieu -Footer Pag


24 of 128.
20

- Kích thích tính ham hiểu biết, tìm tòi, khám phá sự vật, hiện tƣợng
xung quanh.
- Phát triển khả năng nhạy cảm.
- Dễ dàng phát hiện sự thay đổi và sự khác nhau, giống nhau của sự
vật, hiện tƣợng xung quanh.
- Giáo dục trẻ gắn bó với môi trƣờng xung quanh.
+ Hạn chế
- Biểu tƣợng thu nhận đƣợc chƣa sâu sắc.
- Phạm vi nhận biết sự vật, hiện tƣợng bị bó hẹp: Chỉ nhận biết đƣợc
sự vật, hiện tƣợng trong môi trƣờng gần.
* Yêu cầu khi sử dụng phương pháp quan sát
Tổ chức không gian quan sát:Hoạt động tri giác các sự vật và hiện
tƣợng chỉ đạt kết quả khi trẻ đƣợc tiếp xúc trực tiếp với chúng trong một điều
kiện tối ƣu; Với không gian quan sát rộng rãi, thoáng mát, an toàn trẻ có thể
sử dụng tích cực các giác quan vào quá trình quan sát ( thị giác, xúc giác,
thính giác, khứu giác, vị giác ) và trẻ hoạt động thoải mái với đối tƣợng quan
sát mà không bị gò bó (lắc, đẩy, gõ, nâng lên, đặt xuống…) Với không gian

quan sát quá hẹp thì giáo viên có thể sử dụng các vật rời để phát cho mỗi trẻ .
Giáo viên cần chú ý số lƣợng trẻ tham gia quan sát (cả lớp, nhóm, cá
nhân…), hoặc tổ chức trẻ ở những vị trí quan sát hợp lý để trẻ dễ dàng họat
động trực tiếp với đối tƣợng trong quá trình quan sát.
- Thời gian quan sát:
Khoảng thời gian này kéo dài từ 5 – 10 phút là tối ƣu.
- Sử dụng phƣơng pháp quan sát với cấu trúc 3 nhiệm vụ:
Tập trung chú ý của trẻ: Không nên sử dụng điều gì quá độc đáo, sặc
sỡ, hoặc gây ấn tƣợng mạnh, làm trẻ không chú ý vào nội dung quan sát tiếp
theo. Hợp lí hơn nếu dùng lời nói và các hành vi có tác dụng gây hứng thú để

kho tai lieu -123doc-doc-luan an - luan an tien si -luan van thac si - luan van kinh te - khoa luan - tai lieu -Footer Pag


25 of 128.
21

trẻ sẵn sàng chú ý đến giáo viên ( hãy cùng xem cái này rất thú vị nhé! hãy
xem tay cô và đoán đây là con gì nào? Cô dùng bàn tay uốn lƣợn nhƣ cá bơi
hoặc làm chim bay…để trẻ đoán).Tổ chức các hành động, vận động cho trẻ.
Phương pháp đàm thoại.
Là quá trình cô giáo giao tiếp với trẻ bằng những câu hỏi đã lựa chọn
về các sự vật, hiện tƣợng xung quanh nhằm đạt đƣợc các mục đích nhất định.
nhằm kích thích họat động nhật thức của trẻ theo hƣớng cần thiết .
* Ưu điểm- hạn chế
+ Ƣu điểm
- Gây hứng thú và sự chú ý của trẻ đến các chi tiết trong bức tranh
- Giúp trẻ hiểu kĩ, hiểu sâu về các sự vật, hiện tƣợn trong bức tranh.
- Phát triển tƣ duy và ngôn ngữ.
- Giúp trẻ hình dung đƣợc bố cục và vẻ đẹp của bức tranh cũng nhƣ

các bƣớc để vẽ.
- Khai thác đƣợc vốn hiểu biết của trẻ về bức tranh mà trẻ quan sát
đƣợc để từ đó làm chính xác hóa những kiến thức còn mơ hồcủa trẻ.
- Góp phần giáo dục trẻ thói quen, hành vi văn minh, cách ứng xử
đúng đắn trong giao tiếp.
+ Hạn chế: Trẻ khó khăn trong cách diễn đạt và giải thích.
* Yêu cầu khi sử dụng phương pháp đàm thoại
+ Hệ thống câu hỏi
- Ngắn gọn, dễ hiểu, phù hợp lứa tuổi.
- Xây dựng hệ thống câu hỏi gồm nhiều cấp độ khác nhau nhằm phát
huy tính tích cực của trẻ, tránh câu hỏi chỉ yêu cầu trẻ trả lời “có” hoặc
“không”, “đúng” hoặc “sai”…
Đối với những trẻ tiếp thu chậm cô đƣa ra những câu hỏi gắn liền với
kinh nghiệm thực tế, hành động thực hành.

kho tai lieu -123doc-doc-luan an - luan an tien si -luan van thac si - luan van kinh te - khoa luan - tai lieu -Footer Pag