Giáo trình lý luận dạy học

LÝ LUẬN DẠY HỌC


???

Lý luận dạy học là gì?


LÝ LUẬN DẠY HỌC
Là một bộ phận của
khoa học giáo dục

Lý luận dạy học

Là khoa học của hoạt động
dạy và học
Là lý luận, quy luật biện chứng
và nguyên lý cho toàn bộ
hoạt động dạy và học


LLDH là một bộ phận của KHGD.
Giáo dục?
CON NGƯỜI

Giáo dục
tác động

Truyền thụ cho con
người những kiến thức,
kỹ năng, kỹ xảo, kinh

nghiệm xã hội…nhằm
hình thành và phát triển
nhân cách nói chung và
nhân cách nghề nghiệp
nói riêng.


Giáo dục

Đức dục

Trí dục

Mỹ dục

Thể dục


Đối tượng nghiên cứu của
LLDH là gì?
???
????

Dạy học


Đối tượng nghiên cứu của LLDH là Quá trình dạy học, cụ thể là
nghiên cứu các đối tượng liên quan đến quá trình dạy học
Didactic (LLDH) luôn trả lời các câu hỏi: (học?)
Để

làm gì

Cái gì

Như thế
nào

Lúc nào

Bằng
cái gì

Ở đâu

Ai

Người học
Phương tiện
Địa điểm
Thời gian
Phương pháp
Nội dung
Mục tiêu


Nhiệm vụ của Lý luận dạy học là gì?
???


Nhiệm vụ của LLDH

LLDH chứa đựng 2 bộ phận tri thức
LLDH đại cương

+

LLDH chuyên biệt

Phát hiện bản chất,
quy luật chung cho
tất cả quá trình
dạy học và các
điều kiện để thực
hiện những quy luật
này trong thực tiễn

Giải quyết những
vấn đề cơ bản của
LLDH

- Mục tiêu và nhiệm vụ của QTDH: Mục tiêu
giáo dục, mục tiêu đào tạo, mục tiêu dạy học
của từng bài học.
- Nội dung dạy học
- Quy luật dạy học: quy luật lĩnh hội tri thức,
tâm lý, nguyên tắc dạy học, logic các khâu…
- Động lực của QTDH.
- Các phương pháp dạy học
-Các phương tiện dạy học
-Các hình thức tổ chức dạy học

- Kiểm tra đánh giá trong dạy học


LÝ LUẬN DẠY HỌC
• Chương I: QUÁ TRÌNH DẠY HỌC
• Chương III: MỤC TIÊU VÀ NỘI DUNG
DẠY HỌC
• Chương IV: PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC
• Chương V: PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC
VÀ HÌNH THỨC TỔ CHỨC DẠY HỌC
• Chương VI: KIỂM TRA VÀ ĐÁNH GIÁ


Chương I: QUÁ TRÌNH DẠY HỌC
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.

Khái niệm
Các thành tố cấu trúc
Bản chất
Nhiệm vụ
Logic (các khâu) của QTDH
Động lực của QTDH
Các nguyên tắc dạy học

Chương I: QUÁ TRÌNH DẠY HỌC
1. KHÁI NIỆM QTDH:
QUÁ TRÌNH DẠY HỌC LÀ GÌ?

???


Quá trình = một khoảng thời gian liên tục từ
thời điểm to đến thời điểm tn, trong đó sự
vật hiện tượng có sự thay đổi (về chất, về
lượng hoặc về vị trí…)

to

tn


Ví dụ: hãy so sánh sự thay đổi của một đứa
trẻ giữa thời điểm trước khi vào lớp 1 với
thời điểm sau khi học xong lớp 1.


Quá trình dạy học là…
Hoạt động của
người dạy

QTDH

Chuỗi liên

tiếp các hoạt
động dạy và
học

PPDH
PTDH
tương tác
NDDH

Hoạt động của
người học

Nhiệm vụ
dạy học
(MTDH)


Dấu hiệu của QTDH:
Giáo viên
Định hướng

Truyền thụ
Tổ chức nhận thức
Điều chỉnh
Kiểm tra
Giúp đỡ

Trạng thái của người Hoạt động Trạng thái của người
Dạy - học
học ở thời điểm to

học ở thời điểm tn
được thể hiện ở
được thể hiện ở
hiểu biết, khả năng,
hiểu biết, khả năng,
thái độ và các
thái độ và các
điều kiện nội tâm
điều kiện nội tâm


Hoạt động dạy
Hoạt động truyền thụ cho học sinh
nội dung dạy học  mục tiêu dạy học

Hoạt động
dạy

Hoạt động
của giáo
viên
Hoạt động định hướng, tổ chức, chỉ đạo
điều khiển, giúp đỡ học sinh trong
quá trình lĩnh hội


Hoạt động học

Hoạt động
học

Tiếp nhận kinh nghiệm xã hội,
kiến thức, kỹ năng kỹ xảo
độc đáo
Hoạt động
một cách tự giác, tích cực,
của học
chủ động, biến nó thành
sinh
của riêng, qua đó phát triển
nhân cách bản thân


Hoạt động
dạy học

Là hoạt động đặc thù của xã hội nhằm
truyền thụ và lĩnh hội kinh nghiệm XH
 Hình thành nhân cách nói chung
Và nhân cách nghề nghiệp nói riêng
Cho người học
Là hoạt động kép trong đó hoạt động
dạy và hoạt động học có chức năng
khác nhau, đan xen tương tác
lẫn nhau trong một không gian,
thời gian nhất định


Hoạt động dạy học
HĐ dạy

HĐ học

Đặc trưng

Thể hiện
vai trò
chủ đạo
của giáo
viên

Là hoạt
động có
mục đích
rõ ràng
(Có mục
tiêu dạy
học)

Có nội dung
Diễn ra trong
chương trình,
một môi trường
kế hoạch
nhất định, một
cụ thể
khoảng thời
(NDDH, lịch
gian nhất
trình, giáo

định
án, PP, PT…)

Đa dạng
về hoạt động.
Kết quả dạy
được đánh
giá thông qua
kết quả học


Một số quan niệm về QTDH
Theo thuyết hệ thống:
Giáo viên

QTDH = hệ thống

Học sinh

Nội dung DH


Một số quan niệm về QTDH
Theo điều khiển học:

MTDH

QTDH = hệ điều chỉnh

Giáo viên: bộ

phận điều chỉnh

Mạch chỉnh:
ND, PP, PT

Nhiễu

Đo: Kiểm
tra
Học sinh: bị
điều chỉnh
và tự
điều chỉnh

Nhiễu


Một số quan niệm về QTDH
Theo thuyết thông tin:

Giáo viên: Xử lí và truyền thông tin

QTDH
Học sinh: thu nhận, xử lí, lưu trữ
và vận dụng thông tin


2. CÁC THÀNH TỐ CẤU TRÚC CƠ BẢN
CỦA QTDH:

????

Quá trình dạy học
có những thành tố cấu trúc nào?


2. CÁC THÀNH TỐ CẤU TRÚC CƠ BẢN
CỦA QTDH:
QTDH với tư cách là một hệ thống:
QTDH = Giáo viên + Học sinh + Nội dung DH
Giáo viên

Học sinh

Nội dung DH