Đánh giá hiệu quả sử dụng đất sản xuất nông nghiệp trên địa bàn xã Thẩm Dương – huyện Văn Bàn – tỉnh Lào Cai (Khóa luận tốt nghiệp)
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (9.58 MB, 58 trang )
I H C THÁI NGUYÊN
I H C NÔNG LÂM
-------------------
HOÀNG M NH LINH
tài:
U QU S
D
A BÀN XÃ TH
T S N XU T NÔNG NGHI P
, HUY
T
KHÓA LU N T T NGHI P
H
o
IH C
i h c chính quy
Chuyên ngành
ng
Khoa
: Qu n lý tài nguyên
Khóa h c
: 2013 - 2017
ii
I H C THÁI NGUYÊN
I H C NÔNG LÂM
-------------------
HOÀNG M NH LINH
tài:
U QU S
D
A BÀN XÃ TH
T S N XU T NÔNG NGHI P
, HUY
T
KHÓA LU N T T NGHI P
H
o
IH C
i h c chính quy
Chuyên ngành
ng
L p
: K45
Khoa
: Qu n lý tài nguyên
Khóa h c
: 2013 - 2017
G
ng d n
: TS. Nguy
N01
c Nhu n
i
Sau quá trình h c t p t
ng và th i gian th c t p t i UBND xã Th m
u ki n th c b ích
và kinh nghi m th c t
tài c a
mình. Em xin bày t lòng bi
nguyên cùng s
c t i Ban Ch nhi m khoa Qu n lý tài
t n tình c a th y giáo TS. Nguy
c Nhu n và
toàn th các th y cô giáo trong khoa.
Em xin chân thành c
t
u ki
em trong quá trình th c t p.
Em xin g i l i c
em
trong su t quá trình th c t p và nghiên c u.
M
g ng nghiên c u, tìm hi
có h n nên không th tránh kh i nh ng thi u sót. Em r t mong nh
c
nh ng ý ki
c
a th y cô giáo và các b
khóa lu n c
hoàn thi
Em xin chân thành c
Lào Cai, ngày
Sinh viên
Hoàng M nh Linh
m 2017
ii
Trang
B
d ng c a Vi t Nam ...................... 8
B ng 4.2 : Hi n tr ng s d
t vào các m
B ng 4.3 : Hi n tr ng s d
t nông nghi p c a xã Th
B ng 4.4: Th c tr ng các lo i hình s d
B ng 4.5: Hi u qu kinh t
......... 34
t nông nghi
............ 35
... 36
...................................................... 39
B ng 4.6: Hi u qu kinh t c
............................ 40
B ng 4.7: M t s ch tiêu xã h i ..................................................................... 41
B ng 4.8: Hi u qu
ng c a các ki u s d
t .............................. 41
iii
STT
Ch vi t t t
Câu - ch vi t t t
1
BVTV
B o v th c v t
2
CN - XD
Công nghi p - Xây d ng
3
NN & PTNT
Nông nghi p và Phát tri n nông thôn
4
PTTH
Ph thông trung h c
5
THCS
Trung h
6
TM - DV
7
UBND
i - D ch v
U ban nhân dân
iv
Trang
L IC
.................................................................................................... i
DANH M C B NG......................................................................................... ii
DANH M C CÁC T , C M T
VI T T T................................................iii
M C M C....................................................................................................... iv
PH N 1: M
U.......................................................................................... 1
1.1. Tính c p thi t c
tài ............................................................................. 1
1.2. M c tiêu nghiên c u................................................................................... 2
1.2.1. M c tiêu t ng quát .................................................................................. 2
1.2.2. M c tiêu c th ........................................................................................ 3
1.3. Yêu c u c
tài ...................................................................................... 3
1.4.
uc
tài.................................................................... 3
PH N 2: T NG QUAN TÀI LI U............................................................... 4
2.1.
khoa h c c a v
nghiên c u...................................................... 4
2.1.1.
lý lu n ........................................................................................... 4
2.1.2.
p................................... 5
th c ti n ........................................................................................ 6
2.2. S d
2.2.1. S d
2.2.2.
t và nh
ms d
t........................................... 9
t và nh ng y u t
ms d
ns d
t b n v ng ......................................................... 12
2.3. Hi u qu và tính b n v ng trong hi u qu s d
2.3.1. Khái quát v hi u qu s d
2.3.2. S c n thi t ph
2.4.1.
2.4.2.
nh hu ng s d
t ........................... 13
t........................................................ 13
u qu s d
2.3.3. H th ng các ch
2.4.
t...................... 9
t................................... 16
u qu s d
t nông nghi p....... 17
t nông nghi p ...................................................... 20
khoa h c và th c ti
m nâng cao hi u qu s d
xu t s d
t........................ 20
t nông nghi p ...................... 20
v
2.4.3.
nh hu ng s d
PH N 3:
t ........................................................................ 21
I TU NG, N
C U ................................................................................................................ 23
3.1.
3.1.1.
ng và ph m vi nghiên c u............................................................ 23
ng nghiên c u............................................................................ 23
3.1.2. Ph m vi nghiên c u............................................................................... 23
3.2.
m và th i gian ti n hành ............................................................... 23
u ki n t nhiên, kinh t - xã h i xã Th
t nh Lào Cai..................................................................................................... 23
3.3.2. Hi n tr ng s d
t nông nghi p xã Th
u qu s d
Th
.......................... 23
t s n xu t nông nghi
a bàn xã
................................................................................................... 23
ng s d
t s n xu t nông nghi
a bàn xã Th m
.............................................................................................................. 24
3.3.5. Gi i pháp nâng cao hi u qu s d
3.4.
t s n xu t nông nghi p .......... 24
u.......................................................................... 24
3.4.1.
u tra s li u th c p.................................................... 24
3.4.2.
u tra s li
3.4.3.
p ..................................................... 24
u qu s d ng c a các lo i hình s d
t
......................................................................................................................... 25
3.4.4.
n v ng ................................................... 25
3.4.5.
li u............................................... 26
PH N 4: K T QU NGHIÊN C U VÀ TH O LU N .......................... 27
4.1.
u ki n t nhiên, kinh t - xã h i xã Th
nh
Lào Cai ............................................................................................................ 27
4.1.1.
u ki n t nhiên................................................................................. 27
4.1.2.
u ki n kinh t - xã h i...................................................................... 32
4.2. Hi n tr ng s d
4.2.1. Hi n tr ng s d
t nông nghi p xã Th
t vào các m
............................. 34
a xã Th
........... 34
vi
4.2.2. Hi n tr ng s d
t nông nghi p c a xã Th
4.2.3. Th c tr ng các lo i hình s d
4.3.
u qu s d
Th
................... 35
t nông nghi p xã Th
t s n xu t nông nghi
.. 36
a bàn xã
................................................................................................... 39
4.3.1. Hi u qu kinh t c
...................................................... 39
4.3.2. Hi u qu kinh t c a câ
.................................. 40
4.3.3. Hi u qu xã h i ..................................................................................... 41
4.3.4. Hi u qu
ng ............................................................................. 41
ng s d
t s n xu t nông nghi
4.4.1. Nh
4.4.2.
ng s d
ng s d
a bàn xã Th
..... 42
t s n xu t nông nghi p......... 42
t s n xu t nông nghi p..................................... 42
4.5. Gi i pháp nâng cao hi u qu s d
t s n xu t nông nghi p ............. 43
4.5.1. Gi i pháp chung .................................................................................... 43
4.5.2. Gi i pháp c th .................................................................................... 45
PH N 5: K T LU
NGH .......................................................... 47
5.1 K t lu n ..................................................................................................... 47
ngh ...................................................................................................... 47
TÀI LI U THAM KH O
1
N1
1.1.
u s n xu
bi t, là ngu n n i l c, ngu n v n to l n c
tr ng c
ng s
kinh t
c
c, là thành ph n quan
a bàn phân b c
ng các
i, an ninh, qu c phòng [10]. Chúng ta bi t r ng không
t thì không có quá trình s n xu
t nt ic
i
c bi t quan tr ng v i s n xu t nông nghi p.
Nông nghi p là m t ho
c trên th gi
ng có t
i và h u h t các
u ph i xây d ng m t n n kinh t
nông nghi p d a vào khai thác ti
phát tri n
t, l
p cho vi c
phát tri n c a các ngành khác. Vì v y vi c t ch c s d ng ngu n tài nguyên
p lý, có hi u qu là nhi m v quan tr
m b o cho nông nghi p
phát tri n b n v ng [12].
Cùng v i s phát tri n kinh t
hóa làm cho m
n nhu c u v nhà
dân
t xây d ng các công
trình công c ng, khu công nghi
n
c nh
nan gi
v
iv
iv
c ta mà còn là v
n trên th gi
này, m i qu
u xây d ng cho trình nh
ho ch, chi
c riêng phù h p v i hoàn c
d
c h p lý, ti t ki m và hi u qu . Trong nh
u ki n c
nhi u bi n pháp nh m nâng cao hi u qu s d
d
chuy
t lâu dài,
is d
u cây tr
n xu t, nh
gi i quy t
s
ns
t, hoàn thi n h th ng th y l i,
ng hóa các gi ng cây tr
u qu s d
t
t. Tuy
2
nhiên bên c nh nh ng k t qu
c thì v n có nh ng h n ch trong vi c
khai thác và s d
s d
vi c làm h t s c quan tr ng và c n thi
nông nghi
t có hi u qu cao nh t là
m b o cho s phát tri n s n xu t
phát tri n chung c a n n kinh t , c n ph i có nghiên
c u khoa h
c tr ng hi u qu s d
chung và s d
t ru ng nói riêng nh m phát hi n ra các y u t tích c c và
h n ch , t
ng phát tri n s n xu t nông nghi p, thi t
l p các gi i pháp nh m nâng cao hi u qu s d
Xã Th
có t ng di
kho ng 350
t.
t t nhiên là 520 ha
t nông nghi p.
ng và thu nh p ch y u t ho
nông nghi p. Vì v y, vi
h p lý, có hi u qu
thi
t nông nghi p nói
i dân khai thác và s d ng
t nông nghi p là m t trong nh ng v
nâng cao hi u qu s d
giá hi u qu s d
ng
gi i quy t v
t nông nghi p nh
xu
h ts cc n
này thì vi
ng s d
t và lo i
hình s d ng r t thích h p là vi c r t quan tr ng.
Xu t phát t
c ti n và nhu c u s d
c a ban ch nhi m khoa Qu n lý tài nguyên
ng th i v i s
tài:
a bàn xã Th
ng ý
i h c Nông Lâm Thái
ng d n tr c ti p c a th y giáo: TS.Nguy n
Nhu n, em ti n hành nghiên c
s n xu t nông nghi p
cs
u qu s d
, huy
c
t
nh
Lào Cai
1.2.
c tiêu
-
nông nghi
xu t nông nghi
th c tr ng và hi u qu các lo i hình s d
nh các y u t
a bàn xã Th
t s n xu t
n hi u qu s d
ts n
nh Lào Cai.
3
-
xu t các lo i hình s d
t s n xu t nông nghi p có hi u qu
ng nhu c u cho phát tri n kinh t - xã h i xã Th
Bàn, t nh Lào Cai.
-
u ki n t nhiên, kinh t - xã h
c a xã Th
ns d
t
nh Lào Cai.
- Hi n tr ng s d
t nông nghi p c a xã Th
Bàn, t nh Lào Cai.
-
u qu s d
t nông nghi
a bàn xã Th m
nh Lào Cai.
-
ng s d
t s n xu t nông nghi
a bàn xã Th m
nh Lào Cai.
-
xu t gi i pháp nâng cao hi u qu s d
bàn xã Th
t nông nghi
a
nh Lào Cai.
1.3.
- Nghiên c
u ki n t nhiên, kinh t - xã h
xác, các ch tiêu ph
-
và chính
m b o tính th ng nh t và h th ng.
u qu kinh t s d
ch tiêu phù h p v
t nông nghi p thông qua m t s
u ki n c th c a xã Th
t nh Lào Cai.
- Các gi
xu t ph i h p lý v m t khoa h c và ph i có tính th c thi.
1.4.
c t p và nghiên c u: Giúp sinh viên c ng c ki n th c
u áp d ng trong th c ti n, ph c v yêu c u
công vi
ng.
c ti
UBND xã xây d ng m
lý và có hi u qu cho xã.
cv
ch s d
c p bách c a xã, giúp
c, h p
4
N2
2.1.
2.1.1.
t
du i tác d ng c a các y u t ngo i c nh b phá hu t o thành m u
ch t, m u ch
t vì còn thi u m t h p ph n vô cùng quan tr ng
là ch t h
c khi có sinh v
bao g m l p v toàn
i tác d ng c
th
n ph m v v n c a
ng
c
trôi xu
v
t có th làm n i nh
ng c a v trái
i ti p t
i ta g
i tu
i ch
t quá trình t o l
n và x y ra theo m t chu trình khép kín và r ng kh p.
t xu t hi n sinh v t, sinh v
nh ng m u ch
v
ch t h
ng t
sinh s ng và khi ch
o lên m
y, sinh v t ngày càng phát tri
ngày càng nhi
n m u ch
ng
ng ch t h
i ta g
u tu n
hoàn sinh v t.
S th ng nh t gi
t
i tu
a ch t và Ti u tu n hoàn sinh v
n ch t c a quá trình hình t
2.1.1.2. Khái ni m
t. [3]
t nông nghi p
t nông nghi p là t t c nh ng di n tích
s n xu t nông nghi
ng tr
c s d ng vào m
ng th y s n, di n
tích nghiên c u thí nghi m ph c v cho s n xu t nông nghi p. K c di n
t lâm nghi p và các công trình xây d
xu t nông lâm nghi p.
n ph c v cho s n
5
2.1.1.3. Phân lo
t nông nghi p
Theo Lu
10] n
t nông nghi
c phân thành
các lo
t tr
t canh tác) là lo
cây ng n ngày, có chu k
t dùng tr ng các lo i
ng không quá m
t tr ng cây hàng
m:
t3v
t gieo tr ng và thu ho
c 3v
i các công
th c 3 v lúa, 2 v lúa + 1 v màu,.....
t 2 v có công th c luân canh n
lúa, lúa
màu, màu -
màu,....
t1v
tr
c 1 v lúa hay 1 v
t tr
c khác
t chuyên tr
t chuyên tr ng màu,...
t tr
tr ng các lo i cây có chu k
ng kéo dài trong nhi
m
i tr i qua th i l ki n thi
ng m t l
ch trong nhi
t r ng s n xu t là di n tí
cây r ng v i m
chuyên tr ng các lo i
n xu t.
t r ng phòng h là di
tr
n
tr ng r ng v i m
c d ng là di
.
c quy ho
vào s d ng v i m
t nuôi tr ng thu s n là di
t làm mu i là di
nuôi tr ng thu s n
ph c v cho quá trình s n
xu t mu i.
2.1.2.
t là kho ng không gian lãnh th c n thi
xu t trong các ngành kinh t qu c dân và ho
i v i m i quá trình s n
ng c
i. Nói v
6
t m quan tr ng c
t C.Mac vi
tàng cung c
t là m t phòng thí nghi
i, kho
ng v t ch t, là v
c a t p th
2]
c c c a quá trình s n xu
ng ( luôn ch
n t ng
i v i nông nghi
u ki n v t ch
u t tích
ng th
ng lao
ng trong quá trình s n xu
và công c
a, x i, xáo,...)
ng (s d
tr ng tr
nuôi,..). Quá trình s n xu t luôn có m i quan h ch t ch v
quá trình sinh h c t nhiên c
phì nhiêu và
t.
Th c t cho th y, trong quá trình phát tri n xã h
thành và phát tri n c a m i n
i, s hình
u khoa h c công ngh
ng trên n n t
ns d
t.
Trong nông nghi
t còn có ch c
c bi t quan tr ng:
-
ng ch u s
ng tr c ti p c a
i trong quá trình
s n xu t.
-
t tham gia tích c c vào quá trình s n xu t, cung c p cho cây tr ng
c, mu i khoáng và các ch
và phát tri n c a cây tr
su t và ch
các lo
ng khác c n thi t cho s
ng
t tr thành công c s n xu
ng s n ph m ph thu
phì nhiêu c
u s n xu t dùng trong nông nghi p ch
này
t. Trong t t c
t m i có ch
, 2003) [9]
2.1.3.
2.1.3.1. Tình hình s d
t nông nghi p trên Th gi i
Trong s n xu t nông lâm nghi
quy
nh, có ý
ng. Trên th gi i m c dù n n s n xu t nông nghi p c a
c phát tri n không gi
is
coi nông nghi
i thì qu
m quan tr ng c
iv i
a nh n. H u h
, n n t ng c a s phát tri n. Tuy nhiên, khi dân s
u
7
ngày m
c, th c ph m là m t s c ép r t l n
t, nh
t nông nghi
t
t nông nghi p l
nghi
i có h
c bi t qu
ng gi m do chuy n sang các m
mb
i ph
ng các bi n
c v cho m
v
p. Vì
ng b khai thác tri
v
n pháp b o
c chú tr ng d n t i h u qu
sinh thái b phá v , hàng lo t di
gi i, gây
ng l
t b thoái hóa trên ph m vi toàn th
nn
t, ch
ng nông s n.
gi i phân b
m c dù có di
ng
u
các châu l c. Châu Á
t nông nghi p khá cao so v i các châu l
t nông nghi p ch chi m t l di n tích th p trong t ng di n tích t nhiên,
tron
c có t l dân s
gia dân s
gi i, có các qu c
t nhì th gi
c,
, Indonexia,
i núi chi m 35% t ng di n tích, ti
tr ng tr t nh
tri
t
c tr i là khá l n kho ng 407 tri
p x 282
c tr ng tr t và kho ng 100 tri u ha n m ch y u trong vùng
nhi
i mc
t khu v c có dân s
di n tích canh tác th
gi
có Thái Lan là di
i khá nh t và Vi t Nam là qu
t canh tác trên
ng vào hàng th p nh t trong s
các qu c gia ASEAN.
2.1.3.2.
t nông nghi
xu t
ng nó v
c bi t v
ng.
t nông nghi p thu c lo
nông nghi
lo
t thu
us n
ng tr
t nông nghi
i ta ch y u s d ng vào m
ng thu s n. Ngoài ra còn có
c t không thu
t s n xu t trong
8
nông nghi p mà nó ph c v cho các ngành khác. Vì v y ch có lo
d ng vào m
pm
Nh ng di
m
t nông nghi p.
i qua c i t o m
nông nghi
ts
ng s n xu t
t có kh
d ng ch y u c
nghi
nh
t nông nghi p là s d ng vào m
m tình hình t ng lo
s d ng c th khác nhau. Hi n tr ng s d
t nay có s khác nhau d
n
a Vi
c th
hi n qu b ng sau:
B ng 4.1:
d ng c a Vi t Nam
STT
Lo
t
T ng di n tích t nhiên
1.2
1.2.1
1.2.2
1.2.3
1.3
1.4
1.5
2
3
u
(%)
33095,7
26226,4
10.126,1
6.437,6
100,0
79,24
30,60
19,45
t tr ng lúa
tc
t tr
4.120,2
44,4
2.273,0
12,45
0,12
6,87
t tr
t lâm nghi p
R ng s n xu t
R ng phòng h
3.688,5
15.366,5
7.431,9
5.795,5
11,14
46,43
22,45
17,51
c d ng
t nuôi tr ng thu s n
t làm mu i
2.139,1
689,8
17,9
6,46
2,08
0,05
t nông nghi p khác
t phi nông nghi p
26,1
3.705,0
0,08
11,20
1
1.1
1.1.1
1.1.1.1
1.1.1.2
1.1.1.3
1.1.2
Di n tích
(ha)
t nông nghi p
t s n xu t nông nghi p
t tr
m
R
d ng
3.164,3
9,56
(Ngu n: T ng c c th ng kê)
9
2.1.3.3. Tình hình s d
a t nh Lào Cai
Lào Cai có 10
t chính
t là:
t phù
tl
t
vàng b bi
s
t d c t . Nh ng lo
i do tr
t sói mòn m
t này r t phù h
phát tri n các lo i cây
c, hoa màu và cây công nghi p ng n ngày, tr ng và khoanh nuôi tái
sinh r ng.
T ng di
t nông nghi p toàn t nh là 76.930 ha, di
nghi
t lâm
ng t nhiên có 24.943 ha, di
t
chuyên dùng là 31.330 ha. Ngoài ra, Lào Cai còn có 219.249
d ng và sông su
2.2.
2.2.1.
2.2.1.1. S d
t là gì?
S d
i
t là m t h th ng các bi n pháp nh
u hoà m i quan h
t trong t h p v i ngu
ng.
vào quy lu t phát tri n kinh t xã h i cùng v i yêu c u không
ng ng
nh và b n v ng v m t sinh thái, quy
và m c tiêu s d
d ng c
s d
t h p lý nh
t nh
t t i hi u ích sinh thái, kinh t , xã h i cao nh t. Vì v y,
t thu c ph m trù ho
th c s n xu t nh
s ng c
ng chung
g kinh t c a nhân lo i. Trong m
nh, vi c s d
t theo yêu c u c a s n xu
vào thu c tính t nhiên c
s c s n xu t, các nhi m v và n i dung s d
i
V i vai trò là nhân t c a
c th hi n
các
khía c nh sau:
-S d
gian s d
t h p lý v không gian, hình thành hi u qu kinh t không
t.
10
- Phân ph i h
c s d ng,
c u kinh t s d
- Quy mô s d
kinh tes s d
t.
t c n có s t p trung thích h p, hình thành quy mô
t.
- Gi m
s d
p, hình thành vi c s d
m t cách kinh t , t p trung, thâm canh.
2.2.1.2. Nh ng nhân t
, 2003) [9]
n vi c s d
Ph
t
cs d
t,.. v a b chi ph i b i các
u ki n và quy lu t sinh thái t nhiên, v a b ki m ch b
u ki n,
quy lu t kinh t - xã h i và các y u t k thu t. Vì v y, nh
u ki n và
nhân t
ng ch y
Y ut
n vi c s d
t là:
u ki n t nhiên
u ki n t nhiên có r t nhi u y u t
ng
ut
c a vi c s d
u là nhân t
u ki
y
u
a hình, th
ng và các nhân t khác.
-
u ki n khí h u:
ut
n s n xu t nông nghi
nhi u hay ít, nhi
ng r t l n, tr c ti p
u ki n sinh ho t c
i. T ng tích ôn
cao hay th p, s sai khác v nhi
v th i gian và
t i cao hay t i th p gi
n s phân b
nhi u hay ít, b
và
c ti p nh
ng và phát tri n c a cây tr
nh y u có ý ngh a quan tr ng trong vi c gi nhi
c
c cho các cây, con sinh
ng, phát tri n
v im
khác nhau, t
lâm nghi
2003) [9].
u ki
c bi
: S khác nhau gi
d
ng d
am
ng d
cao so
u
n s n xu t và phân b các ngành nông nghi p,
d c
cs d
t nông
11
nghi
cho vi c l a ch
thu l
u cây tr ng xây d
ng ru ng,
i lúa.
-M
nhi
a lý khác nhau có s khác bi t v
, ngu
ng r t l
u ki n ánh sáng,
u ki n t nhiên khác. Các y u t này nh
n kh
ng và hi u qu s d
t. Vì v y, c n
tuân theo các quy lu t c a t nhiên t n d ng các l i th
cao nh t v kinh t - xã h
t hi u qu
ng.
Y u t v kinh t - xã h i
Bao g m các y u t
xã h i, dân s
ng, thông tin
và qu n lý, s c s n xu t trình
phát tri n c a kinh t
u kinh
t và phân b s n xu
u ki n v nong nghiêpk, công nghi p, giao
thông, v n t i, s phát tri n c a khoa h c k thu t công ngh
lý, s d
ng,.
ch
u t kinh t - xã h
ng
nh,
i v i vi c s d
Th c v
9].
ng s d
c quy
m c tiêu kinh t trong t ng th i k nh
cho phép
nh kh
cs d
t. Th c tr ng s d
i s h u, s d
t
n l i ích kinh
t. Tuy nhiên n u có chính sách
u ki n c i t o và h n ch s d
t khác, s quan tâm quá m
tr
t.
u ki n t nhiên t i vi c s d
b ng hi u qu s d
t c
nh b i yêu c u xã h i và
u ki n t nhiên c
ng v
ng c
t theo ki u bóc l
n l i nhu n t
t
n tình
ng b s d ng không h p lý mà còn b hu ho i.
y, các nhân t di u ki n t
ra nhi u t h p
v
qu n
u ki n kinh t - xã h i t o
ng d n vi c s d
i y u t gi
ng khác nhau. Vì v y, c n d a vào y u t t nhiên và kinh t
- xã h
cs d
d d
t
t hi u qu cao.
ng nhân t thu n l i
12
2.2.2.
n tài nguyên có h
v các s n ph
cl yt
ng sang các m
t nông nghi p
c ta c
kinh t xã h
y, s
ng t i m c tiêu nâng cao hi u qu
m b
c, th c ph
ng nguyên li u cho công nghi
ng t i xu t kh u. S d
nông nghi p trong s n xu t nông nghi p d
ct
u ki n sinh thái và không làm
i th so sánh v
ng x
n và c n thi
ng là
m b o cho khai thác và s
d ng b n v
t nông nghi p c
d ng theo nguyên t
Thu t ng
t
cân nh c nh ng
m c tiêu phát tri n kinh t xã h i, t n d
nh ng nguyên t
i
t nông nghi p
ngàn càng b thu h p do b
d
uc
c s
và h
d
tb nv
- Duy trì và nâng cao các ho
cd
m sau:
ng s n xu t.
- Gi m thi u m c r i ro trong s n xu t.
- B o v tài nguyên t
ns
c.
- Có hi u qu lâu b n.
-
c xã h i ch p nh n [11].
c trên là c t lõi c a vi c s d
d
m b o các nguyên t
n v ng, n u s
c b o v cho phát
tri n nông nghi p b n v ng.
duy trì s s ng còn c
v i nhi u v
nhi m và
th gi
nghi p b n v ng.
i, nhân lo
h t s c ph c t
u
bùng n dân s , n n ô
ng, m t cân b ng sinh thái,... Nhi
ng và phát tri n nông nghi
c trên
m nông
13
Nông nghi p b n v ng là ti
trong nh
u ki
t
quan tr ng b c nh t c a nông nghi p b n v ng là thi t l p
c các h th ng s d
t h p lý. V v
này Altieri và c ng s là
Susanna B.H. 1990 cho r ng: n n t ng c a nông nghi p b n v ng là ch
canh cây tr ng v i các l i th
u qu s
d ng tài nguyên, gi m tác h i c a sâu b nh và c d i, gi
ng hóa nh m nâng cao s
c ngân hàng Th gi
c bi t khuy n khích
Phát tri n nông nghi p b n v ng s v
v
i ro,..
ng và tính
c nghèo [18].
ng nhu c u c a hi n t i ,
m b o nhu c u c a các th h
4]. M t quan ni m khác cho
r ng: Phát tri n nông nghi p b n v ng là s qu n lý và b o t n s
t ch c và k thu t nh
m b o th a mãn nhu c u ngày càng t
i cho c hi n t i và mai sau [17
iv
a con
phát tri n nông nghi p b n v ng
c ta c n n m v ng m c tiêu v tác d ng lâu b n c a t
trì và phát tri
nh
duy
ng sinh h c.
2.3.
2.3.1.
nh b n ch t và khái ni m hi u qu c n xu t phát t nh ng lu n
m c a Mac và nh ng lu
m lý thuy t h th ng sau:
- Th nh t: B n ch t c a hi u qu là th c hi n yêu c u ti t ki m th i
gian, th hi n tr
s d ng ngu n l c xã h i. C.Mac cho r ng quy lu t ti t
ki m th i gian là quy lu t có t m quan tr
c bi t t n t i trong nhi u
c s n xu t.
- Th
m c a lý thuy t h th ng thì n n s n xu t xã
h u là m t h th ng các y u t s n xu t và các quan h v t ch t hình thành
gi
iv
i trong quá trình s n xu
i v t ch t gi a s n xu t xã h
ng.
14
- Th ba: Hi u qu kinh t là m
i là m c tiêu
cu i cùng mà là m c tiêu xuyên su t m i ho
ng kinh t . Trong quy ho ch
và qu n lý kinh t nói chung hi u qu là quan h so sánh t
u ra, là l i ích l
qu nh
c v i m t chi phí nh
u vào
nh, ho c m t k t
nh v i cho phí l n.
Hi u qu kinh t
Hi u qu kinh t là m t ph m trù chung nh t, nó liên quan tr c ti p t i
n n s n xu t hàng hóa và v i t t c các ph m trù và các quy lu t kinh t khác.
Vì th hi u qu kinh t ph
- M t là, m i ho
c3v
ng c
[14]:
u tuân theo quy lu
t ki m
th
- Hai là, hi u qu kinh t ph
m c a lý lu n
h th ng.
- Ba là, hi u qu kinh t là m t ph m trù ph n ánh m t ch
ho
ng kinh t b
cho l i ích c
ng c a
ng các ngu n l c s n có ph c v
i.
Hi u qu kinh t ph
c tính b ng t ng giá tr trong m
ph i trên m c bình quân c a vùng, hi u qu v
ti n cho vay v n ngân hàng. Ch
n,
il
ng s n ph m ph
t
t tiê chu n tiêu th
c, h th ng ph i gi m m c th p nh t thi t h i (r i ro) do thiên
tai, sâu b nh,...
Hi u qu kinh t
qu
qu
c hi u là m
ng chi phí b ra trong ho
c là ph n giá tr
là ph n giá tr c a các ngu n l
ph n so sánh tuy
gi
c c a s n ph
u vào. M
ng k t
ng s n xu t kinh doanh. K t
ng chi phí b ra
n xét c v
i quan h ch t ch
15
Hi u qu kinh t là ph m trù kinh t
n xu
kinh t và hi u qu phân b
tr
t c hi u qu
hai y u t hi n v t và giá
n khi xem xét vi c s d ng các ngu n l c trong nông nghi p.
N
c m t trong hai y u t hi u qu k thu t hay hi u qu phân b
m
u ki n c n ch
u ki
Ch khi nào vi c s d ng ngu n l
qu phân b
t c ch tiêu hi n qu k thu t và hi u
t hi u qu kinh t .
T nh ng v
s d
t hi u qu kinh t .
trên có th k t lu n r ng; b n ch t c a ph m trù kinh t
t là: v i m t di
nh s n xu t ra m t kh
c a c i v t ch t nhi u nh t v i m
ng ti t ki m nh t nh
ng
v t ch t và lao
ng nhu c u ngày c
v t ch t c a xã
h i [14]
Hi u qu xã h i
Hi u qu xã h i là m
a k t qu xét v m t xã
h i và t ng chi phí b ra [14], [16]. Hi u qu kinh t và hi u qu xã h i có
m i quan h m t thi t v i nhau, chúng là ti
c a nhau và là m t ph m trù
th ng nh t.
Hi u qu xã h i trong s d
mb
t hi n nay là ph
i s ng nhân dân, góp ph
c nhi u
y xã h i phát tri n,
n i l c và ngu n l c c
ng nhu c u c a h
nông dân v
t phù h p v i t p
c và nhu c u s ng khác. S d
quán, n
l is
cs d
nv
c
i dân ng h .
Theo Nguy n Duy Tính (1995), hi u qu v m t xã h i s d
nghi p ch y u
t nông nghi p [15].
nh b ng kh
t nông
o vi c làm trên m t di n tích
16
Hi u qu
ng
Hi u qu
v
c th hi n
ch : lo i hình s d
màu m c
ng sin
n s
t ph i b o
t, b o v môi
che ph t i thi u ph
ng an toàn sinh thái
ng sinh h c bi u hi n qua thành ph n loài [1].
Trong th c t
ng c
ng khác nhau. Cây tr
tính, tính ch t c
các ho
ng di n ra r t ph c t p và theo chi u
c phát tri n t t khi phát tri n phù h p v
t. Tuy nhiên, trong quá trình s n xu
ng s n xu t, qu n lý c
nh ng
c
ng c a
i h th ng cây tr ng s t o nên
ng r
ng.
Hi u qu
c phân theo nguyên nhân gây nên g m: hi u
qu hóa h
ng, hi u qu v
ng và hi u qu sinh h c môi
ng [5].
Trong s n xu t nông nghi p hi u qu hóa h
thông qua m
hóa h c trong nông nghi
c s d ng phân bón
và thu c b o v th c v t trong quá trình s n xu t cho cây tr
t
t cao mà không gây ô nhi
Hi u qu sinh h
gi a cây tr ng v
s d
ng
t.
c th hi n qua m
ng qua l i
t, gi a cây trông v i các lo i d ch h i trong các lo i hình
t nh m gi m thi u vi c s d ng hóa ch t trong nông nghi p mà v n
cm
t ra.
Hi u qu v
c th hi n thông qua vi c l i d ng t t
nh t tài nguyên khí h
ts
c a các ki u s d n
ng cao và ti t ki
u vào.
2.3.2.
Th gi
Ti
d ng kho ng 1,5 t
t cho s n xu t nông nghi p.
t nông nghi p c a th gi i kho ng 3
t nông nghi p kho ng 1,4 t
5 t ha. Nhân lo
t và hi n nay có kho ng 6 -7
17
tri
t nông nghi p b b
gi i quy t
nhu c u v s n ph m nông nghi
i ph
t cây tr ng và m r ng di
n m v ng s
t nông nghi p.
ng và ch
n ph
b
h
u tra thành l p
u tra hi n tr ng, quy ho ch s d
t
c bi t quan tâm nh
n
u r t quan tr ng mà các qu
nh
thi u hi u bi t c
th i nh
ng d n v s d
ng
t và qu
n tài
c khai thác t t nh t mà v n duy trì s n xu
Phát tri n nông nghi p b n v ng có tính ch t quy
tri n chung c a toàn xã h
v ng là c i thi n ch
nh trong s phát
n nh t c a phát tri n nông nghi p b n
ng cu c s ng trong s ti
n v môi
gi gìn tài nguyên cho th h sau này.
2.
-
l a ch n h th ng các ch
u qu s d
t
u qu s d
t
nông nghi p:
+ M c tiêu và ph m vi nghiên c
nông nghi p.
+ Nhu c u c
phát tri n ho
i lo i hình s d ng
t nông nghi p.
- Nguyên t c khi l a ch n các ch
u qu s d
t
nông nghi p:
+ H th ng ch tiêu ph i có tính th ng nh t, tình toàn di n và tính h
th ng. Các ch tiêu ph i có m i quan h h
i nhau, ph
m b o tính
so sánh có thang b c [8], [13].
n c n ph
b n bi u hi n hi u qu m t cách khách quan, chân th
nh các ch
n theo quan
