Đánh giá hiện trạng môi trường tại xã Bum Nưa, huyện Mường Tè, tỉnh Lai Châu (Khóa luận tốt nghiệp)

I H C THÁI NGUYÊN
I H C NÔNG LÂM

N

tài:
N TR
T I XÃ

NG

, HUY N

NG TÈ,

T NH

KHÓA LU N T T NGHI P

H

o

IH C

: Chính quy

Chuyên ngành

:

ng

Khoa

: Qu n lý tài Nguyên

Khóa h c

: 2013- 2017

7


I H C THÁI NGUYÊN
I H C NÔNG LÂM

N
tài:
N TR
T I XÃ

NG

, HUY N

NG TÈ,

T NH

KHÓA LU N T T NGHI P

H
o
Chuyên ngành
L p
Khoa
Khóa h c
Gi
ng d n

IH C

: Chính quy
: a chính
ng
: K45
a chính
: Qu n lý tài Nguyên
: 2013 - 2017
c Thành

7

ng


i

L IC
Th c t p là m t quá trình giúp cho b n thân sinh viên áp d ng ki n th c

c h c vào th c t , t

n b n thân và cung

c p ki n th c th c t cho công vi c sau này.
Xu t phát t yêu c
hi

o và th c ti

cs

ng ý c a Ban giám

i h c Nông Lâm Thái
ng d n khoa h c

ng và th y giáo

c Thành, em ti n hành th c hi

n tr

ng t i xã

, huy n

tài:

ng Tè, t nh

Lai Châu
tài t t nghi
tình c a th y giáo

c Thành, s

c bày t lòng bi

cs

ng d n t n

c a UBND

.Tôi

c t i Ban Giám hi

ng, Ban Ch

nhi m khoa cùng toàn th các th y cô
bi t xin chân thành c

y giáo

th y cô, cán b

c
c Thành , cùng toàn th các

i h c Nông Lâm -

Nguyên. Em xin chân thành c
ng

; b n bè và nh ng
ng viên khuy

trình h c t

i h c Thái

em trong su t quá

tài này.

Trong quá trình th c hi

tài, m c dù có nhi u c g

i

c b n thân còn h n ch nên không th tránh kh i nh ng thi u
sót. Kính mong nh
tài c

c nh ng ý ki

a quý th y cô và các b n

c hoàn thi

Em xin trân tr ng c
Thái Nguyên, ngày 30 tháng 11

7

Sinh Viên

n


ii

DANH M C CÁC B NG

........................ 38
........................................ 39
.............. 41
...................................... 41
....................................................................... 42
........................... 43
.................................................................... 45
..................................... 45

....................................................................................................... 47
.............................. 48
......... 49
12

..................................... 50
............. 52


iii

DANH M C CÁC C M T

BTNMT
BVMT

VI T T T

:B

ng

:B ov

ng

BXD

: B Xây d ng

BYT

:B Yt

KCN

: Khu công nghi p

TTCN

: Ti u th công nghi p

KHCN

: Khoa h c công ngh

KT-XH

: Kinh t - xã h i

QCVN

: Quy chu n Vi t Nam

TCVN

: Tiêu chu n Vi t Nam

TNMT
UBND
CSXX

ng
: y ban nhân dân
s n xu t

iv

M CL C

Ph

TV

....................................................................................... 1
............................................................................. 1
..................................................................................... 2

1.3. Yêu c u c

tài ...................................................................................... 2
....................................................................................... 2

Ph n 2 T NG QUAN TÀI LI U ..................................................................... 4
.............................................................................................. 4
2.1.1.M t s khái ni

n.......................................................................... 4

pháp lí ........................................................................................... 7
........................................................................................... 9
2.2.1. M t s

m v hi n tr ng và xu th di n bi

ng trên

th gi i............................................................................................................... 9
2.2.2. Các v

ng nông thôn

Vi t Nam ..................................... 13

2.3.

Lai Châu....................................................... 22

2.3.1. Hi n tr

t..................................................................... 22

2.3.2. Hi n tr

c.................................................................. 25

2.3.3. Hi n tr

ng không khí.......................................................... 27

Ph n 3 N

U .......................... 31
............................................................ 31

................................................................................ 31

i u ki n t nhiên, kinh t xã h i t

n

ng........................................................................................................ 31
n tr

ng nông thôn t

xu t các gi i pháp b o v và qu

................. 31
ng t

.... 31

.......................................................................... 31


v

th a............................................................................. 31
p s li u th c p................................................... 32
p s li

p..................................................... 32

....................................................................... 32

ng h p s lý s li u...................................................... 32
3.3.6. T ng h p vi t báo cáo........................................................................... 32
PH N 4. K T QU VÀ TH O LU N......................................................... 33
................................ 33
u ki n t nhiên................................................................................. 33
4.1.2

u ki n kinh t xã h i ........................................................................ 35

4.1.3. Th c tr ng phát tri

.................................................... 38
......................................... 39

n tr

tc

......................... 39

n tr

cc

n tr

ng rác th i r n t

n tr

ng không khí t

n tr ng v sin

ng t

4.2.6. Tình hình s d ng phân bón, thu c b o v th c v t t
4.2.7. Công tác tuyên truy n và giáo d c v
hi n tr ng

...................... 40
............. 42
................ 44
.................... 45
............ 49
ng ........................ 51

ng t

................. 53
....... 53

Ph n 5 K T LU

NGH ................................................................. 55

.................................................................................................... 55
..................................................................................................... 56
TÀI LI U THAM KH O............................................................................... 58

1

Ph n 1
TV
1.1. Tính c p thi t c

tài

Nhìn chung nông thôn Vi t Nam có c
d ng, giàu giá tr

ng. Tuy nhiên, hi n t i nông

thôn Vi
hi

ng sâu s c c a quá trình công nghi p hóa và

i hoá. Nhi

i cách làm
ng s ng c a h . Dân s
c bi t là các khu v
vi c s d

, các thành ph l n. S gia
c ph c v cho sinh ho t, s n xu t,

ng rác th i, khói b i và ti ng

ng t i

thành m t v

i vì ch t
ng suy gi

ch u s

anh chóng.

ng sâu s c c a s bùng n dân s , c

quá trình phát tri
Nhi

ng t i m t xã h i công nghi
g di n ra h ng ngày, hàng gi

hóa, c a
n ra

c ta.

it ng cn p

p s ng, n

ng

s ng c a h theo c chi u t t và chi u x u.
m khác nhau v

u ki n t nhiên và kinh t xã h i, cho nên

các vùng nông thôn Vi
có s bi

c thù riêng và ch

ng

i khác nhau.

Nông thôn
ngoài quy lu

, huy

ng Tè, t nh Lai Châu không n m

ng nông thôn

Do t p quán sinh ho t và s n xu t còn nghèo nàn, l c h u, vi
thâm canh nông nghi p, m r ng di
v th c v t, các ho

ng s n xu

nb

i.
i trong

d ng thu c b o
l , các


2

ho

ng sinh ho

ng làm

ng vùng nông thôn m
ô nhi m. Tình tr ng v

trong lành v n có và làm d n b
ng kém là nguyên nhân ch y u gây ra

nh ng h u qu v s c kho

iv

Nh m góp ph n c i thi
b ov

is

i.

i s ng, nâng cao nh n th c

i dân nông thôn thì vi

thi

u ki n v

ng phù h p v

ng v

xu t các gi i pháp c i
u ki n kinh t

xã h i c a

u r t c n thi t ph c v cho vi c phát tri n kinh t và môi
ng b n v ng.
Xu t phát t

v

c s

ng, ban ch nhi

nh t trí c a Ban giám hi u nhà

ng

is

ng d n tr c ti p c a th
c hi

tài:

, huy

n tr

ng nông t i

tài

- ánh giá ch

a bàn

xu t m t s gi i pháp nh m c i thi

1.3. Yêu c u c a

.
ng khu v c

.

tài

- Thu th
h it i

c Thành ,

ng Tè, t nh Lai Châu

1.2. M c tiêu c

-

i h c Nông Lâm Thái

c các thông tin, tài li u v

u ki n t nhiên, kinh t xã

.
- S li u thu th p ph i chính xác, khách quan, trung th c
- Ti

u tra theo b câu h i, b câu h i ph i d hi

thông tin c n thi t cho vi
- Các ki n ngh

i phù h p v

kh thi cao.
tài
-

c t p và nghiên c u khoa h c:

các


3

+ Nâng cao ki n th

ng kinh nghi m th c t

ph c v cho công tác sau này.
+V nd

c các ki n th

-

c t p và nghiên c u.

c ti n:

+ K t qu c

v vi c b o v

tài s góp ph n nâng cao s quan tâm c

i dân

ng.
ng công tác tuyên truy n

giáo d c nh n th c c

i dân v

nh hi n tr

ng.
ng nông thôn t i

, huy n

ng Tè, t nh Lai Châu.
i pháp b o v

ng cho khu v c nông thôn t i xã

nói riêng và các vùng nông thôn thu c t nh Lai Châunói chung.


4

Ph n 2
T NG QUAN TÀI LI U

lý lu n
2.1.1.M t s khái ni

n

ng là gì?
Theo Lu t b o v

ng c a Vi

u1

ng bao g m các y u t t nhiên và y u t v t ch t nhân
t o có quan h m t thi t v

i, có

ng t

i

s ng, s n xu t, s t n t i, phát tri n c
* Ch

ng

-

ng là không gian s ng c
-

i và các loài sinh v t.
p ngu n tài nguyên c n thi

và s n xu t c

i.

-

ng ph th

ng s ng và ho

i t o ra trong ho t

ng s n xu t.

- Ch

m nh

và sinh v

ng có h i c a thiên nhiên t

i

t

- Ch

và cung c

* Ô nhi

i

ng là gì?

Theo lu t b o v

ng Vi t Nam thì ô nhi

- Ô nhi
ng v i kh

i s ng

c hi u là s có m t c a các ch t ho
ng l

ng khó ch p nh n (T

n OXFORD
- Ô nhi

ng không khí

Ô nhi

ng không khí là hi

i thành ph n và tính ch

ng làm cho không khí s ch

i b t k hình th c nào, c


5

tác h i t i th c v

ng v t, gây h

n s c kh

ng xung quanh.Khí quy n có kh
gi a các quá trình.Nh ng ho
s ch,có s

làm s

ng c

i và môi

duy trì s cân b ng
t quá kh

ib tl

nhi

làm
c xem là ô

ng không khí.
- Ô nhi

c

Ô nhi

c là s

i theo chi u x

t v t lý - hóa

h c - sinh h c c

c, v i s xu t hi n các ch t l

ngu

ch iv

c tr

th l ng, r n làm cho

i và sinh v t.Làm gi

ng

sinh v

ng i h c Nông Lâm - Thái Nguyên)

- Ô nhi
Ô nhi

t
t là s bi

i thành ph n, tính ch t c

nh ng t p quán ph n v sinh c a các ho
nh

t gây ra b i

ng s n xu t nông nghi p và

c canh tác khác nhau và do th i b không h p lý các ch t

c

c và l

t. Ngoài ra ô nhi

ch t gây ô nhi m không khí l ng xu

t còn do s l

ng c a các

t.

- Ô nhi m ti ng n
Ti ng n là âm thanh không mong mu

c phát ra

. Ti ng n là t ng h p c a nhi u thành ph n khác
c t ng h p trong s cân b ng bi

ng. M i thành ph n có vai trò

riêng trong vi c gây n. Nó khác nhau v i nh
ch khác nhau và trong th
Ô nhi m ti ng
l i làm

t âm thanh không mong mu n bao hàm s b t

ng s ng c

ng -

nh ng

m không gi ng nhau.

ng v t nuôi
nhi

i khác nhau,

i bao g m

trong nhà. (Theo giáo trình ô

i h c Nông Lâm - Thái Nguyên).


6

ng
Là s suy gi m kh

ng các ch

ng: M t

n k t tài nguyên, x th i quá m c, ô nhi m.

ng r
t

ng không có l

kh

ng: S bi

i, s khai thác tài nguyên quá

c h i, do mô hình phát tri n ch nh

s

ng c a

ng kinh t ,

ng
Qu

m t ho

ng và phòng ch ng ô nhi

ng là

ng trong qu n lý xã h

u ch nh các ho

i d a trên s ti p c n có h th

ng c a

u ph i thông tin,

i v i các v

i, xu t phát t quan
ng t i phát tri n b n v ng và s d ng h

Qu

c th c hi n b ng t ng h p các bi n pháp: Lu t

pháp, chính sách, kinh t , công ngh , xã h
pháp này có th
c av

n

i h p, tích h p v i nhau tu

t ra. Vi c qu

c th c hi n

toàn c u, khu v c, qu c gia, t nh, huy n, c

* Tiêu chu
Theo kho
chu

u ki n c th
m i quy mô:

s n xu t, h

ng:
u 3 Lu t B o V

ng Vi

ng là gi i h n cho phép các thông s v ch

xung quanh, v

ng

ng c a ch t gây ô nhi m trong ch t th

c có th m quy

qu n lý và b o v

Các khái ni m ch t th i r n:
Ch t th i r n là toàn b các lo i t p ch
các ho
ho

i lo i b trong

ng kinh t - xã h i c a mình (bao g m các ho
ng s ng và s duy trì t n t i c a c

ng s n xu t, các

ng).

- Ch t th i r n sinh ho t: Ch t th i r n phát sinh trong sinh ho t cá


7

nhân,h

ng.

- Thu gom ch t th i r n: Là ho
gi t m th i ch t th i r n t i nhi

ng t p h p, phân lo
m thu gom t i th

m ho

c có th m quy n ch p thu n.
gian nh

ch t th i r n: Là vi c gi ch t th i r n trong m t kho ng th i
nh

m quy n ch p thu

c khi v n chuy n

x lý.
- V n chuy n ch t th i r n: Là quá trình chuyên tr ch t th i r n t
trung chuy

lý, tái ch tái s d ng

ho c bãi chôn l p cu i cùng.
- X lý ch t th i r n: Là quá trình s d ng các gi i pháp công ngh , k
thu t làm gi m, lo i b tiêu h y các thành ph n có h i ho c không có ích
trong ch t th i r n, thu h i tái ch tái s d ng l i các thành ph n có ích.
- Chôn l p ch t th i r n h p v sinh: Là ho

ng chôn l p phù h p

v i các yêu c u c a tiêu chu n k thu t v bãi chôn l p ch t th i r n h p v sinh.
pháp lí
-

lu t b o v

h i ch

c qu c h

c c ng hòa xã

t Nam khoá 11 k h p th 8 thông qua ngày 29/11/2005 và

có hi u l c thi hành t ngày 1/7/2006.
Ph

vào ngh
nh chi ti

nh s
ng d n thi hành m t s

- Ngh
- Quy

-CP ngày 9/8/2006 c a Chính

Xây D

ng.

- CP ngày 09/04/2007 v qu n lí ch t th i r n.
nh s

-BYT ngày 11/3/2005 c a B

t v vi c ban hành Tiêu chu n ngành: Tiêu chu n v
-

u lu t b o v

quy

nh s

i v i các lo i nhà tiêu.

- BXD ngày 07/08/2001 c a B

nh m c d toán chuyên nghành v

gom v n chuy n, x lí rác.

ng B Y

ng - công tác thu


8

- Quy

nh s

-BTNMT ngày 18/12/2006 c a B Tài

ng v vi c áp d ng TCVN v
Xây D

quy

nh s

ng.

- BXD ngày 07/08/2001 c a B

nh m c d toán chuyên nghành v

ng - công tác thu

gom v n chuy n, x lí rác.
-

nh s 367-

th c v t s d ng

vi c s d ng các lo i thu c b o v

Vi t Nam do C c B o v th c v t ban hành.

- Ch th s 36/2008/CT - BNN ngày 20/02/2008 c a B Nông nghi p
và Phát tri n Nông thôn v vi

ng các ho

ng b o v

ng

trong Nông nghi p và Phát tri n Nông thôn.
vào h th
-

vào QCVN 01:2009/ BYT quy chu n k thu t qu c gia v

ch

ng.
-

m t s ch
ch

vào QCVN 06:2009/ BTNMT quy chu n k thu t qu c gia v
c h i trong không khí xung quanh.
vào TCVN 5502 - 2003 c

c sinh ho t - yêu c u ch

ng.

vào QCVN 09:2008/BTNMT quy chu n k thu t qu c gia v
c ng m.

-

vào QCVN 14:2008/ BTNMT quy chu n k thu t qu c gia v

c th i sinh ho t.
-

vào QCVN 15:2008/ BTNMT quy chu n k thu t qu c gia v

ng hóa ch t b o v hóa ch t th c v
- Ngh

t.

nh s 03/2010/ LQ/HQND và quy

nh s

-

UBND ngày 20/08/2010 c a y ban nhân dân t nh v phía phân c p nhi m
v b ov
-

a bàn t nh.
01/2012/TT-

duy t và ki m tra , xác nh n vi c th c hi

nh v l p th
án b o v

nh phê
ng chi ti t,


9

l

án b o v
- Ngh

n

nh 35/NQ-

v

v

c

b o

ng do chính ph ban hành.
th c ti n

2.2.1. M t s

m v hi n tr ng và xu th di n bi

ng trên

th gi i
Ô nhi

ng không ch là v

i hi n nay, nó không ch riêng
H

b c xúc mà còn là v
Vi t Nam, mà c trên Th gi i.

gi i ph i ch u nhi u thi t h i v

i và c a do ô nhi m

ng gây ra. Nguyên nhân ch y u do nh n th c c
cao trong v

b ov

ng. Cùng v

n nhi u ch t th i sinh ho t th

d n
ng s

hóa

t trong nh ng nguyên nhân gây ô nhi
c bi t h

ng tr m tr ng.

ng s ng c a chúng ta ph i ti p nh

nghìn t n rác, ch t th i, khí th i t các ngôi nhà hay nh ng công ty, xí nghi p,
khu ch xu

ng không ch là v

ngày nay nó còn là v
gi i. Ô nhi

kinh t - xã h i, mà

mang tính chính tr c a nhi u qu c gia trên Th
ng không ch x y ra

thành th , mà c

nông thôn.

m
l

u do s ch quan, thi u ý th c c a m

nhi

i. N

thành th ô

ng xu t phát t các ch t th i c a các khu công nghi p, khu ch

xu t, thì

nông thôn l i xu t phát t ý th c c

v

ng v t b

th

,

n l n ô nhi

ng t i các thành

có h th ng x lý ch t th i h p lý. Còn

nhân gây ô nhi

ng ph n l n do các ch t th i c
c x lý, hay x

ng còn ch u nhi u

nông thôn nguyên
i và gia

p. Ngoài ra, ô nhi m môi
ng b i nh ng hóa ch t, thu c tr sâu t vi c


10

phun, x t c

i nông dân.

Theo Lê Th c Cán (1995). Trong nh
ng
nhân t v ch

u th p k 90 c a th k

trên th gi i hi

ng bao g m c

ng và tài nguyên thiên nhiên, có n

c

m sau:
-

ng dân s nhanh: Dân s th gi

s ti p t

i 5,769 t

i và

i 8,5 t trong 3 th p k t

c
s ch m l i và lêm t i 10 t

Nh ng v

v

ng dân s

t ra là:

c; nhà và các nhu c u v sinh, s c kho , d ch v ; ch
- Suy gi

t: H u qu
và suy gi

-

ng.

ng g n li n tr c ti p v i

t.

hoá m nh m : Dân s

it

là

gi i và 3-5% cho khu v c Châu Á - Thái Bình
n 2020, t
dân s s ng

n trong khu v c 50%

ô th và t

c phát tri n t l này là 75%.

-

: Xu th

hoá này s d

v i dân s trên 4 tri
S

i.

t it tc
c t p v ch

giao thông v n t i, v

n s hình

u gây nên nh ng khó

ng s ng: Ô nhi m do công nghi p,
rác th

n, nh ng v n

ng l i càng tr nên ph c t p.
-M

i dân s

qua vi c

và nông thôn: S m
t cách vô t ch c t

này s phân b

i này di n ra
. V i xu th

và nông thôn ngày càng m t cân b
ng v ch

ng, nông thôn do thi u l

ng tr , kho , công tác ph c h i suy thoái vì v y s g p nhi

thì
ng


11

-

ng kinh t và phân ph i thu nh

u: Có th nói

r ng trong th p k cu i cùng c a th k XX, t t c các qu c gia t các qu c gia
n i chi

u có nh ng c g

tb

phát tri n kinh t

c nh ng thành t u to l n. Tuy nhiên, s

u v kinh t ,

thu nh p và m c s ng v t ch t gi a các qu
b

phân

o nên m t áp l c m nh m

i v i tài nguyên

thiên nhiên.
- Nhu c u v
- S n xu

c vào th i kì suy gi m

-

d ng phân bón hoá h c và thu c tr sâu: Nhìn chung trên

toàn th gi

ng phân bón hoá h c và thu c tr sâu, di t c s d ng vào

nông nghi

pt

-

im ts

p s nhân.

c hoá

- M t r ng
- Suy gi m s
-

ng thu s n

ng s n xu t và tiêu th d u khí

- G c i ti p t c b c n ki t nhanh chóng
- Ch

ng khí quy n ti p t c b suy thoái

- Rác th i r

n Blacksmith, m t t ch c nghiên c u

ng qu c t có tr s t i New York (M ), công b danh sách 10 thành
ph thu

c coi là ô nhi m nh t th gi

T i các thành ph

gây ô nhi

i có

nhi m trùng,

i và gi m tu i th . Tr em b l loét do

ng c a các ch t

ng.

10 thành ph này g m:
1.Thành ph Dzerzhinsk

Nga, t ng là khu v c s n xu

h c l n trong th i k Chi n tranh L nh


12

2.Thành ph Lâm Ph n, Trung tâm công nghi
3.Thành ph Kabwe

a Trung Qu c.

Zambia, khu v c khai thác m và luy n kim lo i,

chì.
4. Thành ph Haina

C

và n u ch y pin,

ch

r t cao

5. Thành ph Ranipet
b i ch t th i t

ib

ng

ng thu c da.

6. Thành ph Chernobyl
ho phóng x

Ukraine, m t khu v c n i ti ng b i th m

c.

7. Thành ph Mayluu-Suu
8. Thành ph La Oroya
9. Thành ph Norilsk

Kyrgyzstan.

Peru
Nga.

10. Thành ph Rudnaya

Nga.

Theo báo cáo c a Vi n này, các khu v c ô nhi m nh t th gi i là nh ng
khu v c h o lánh cách xa th

ch c

c có các thành ph b ô nhi

c. Nh ng

ng, ph n l

tri n, thi u các bi n pháp ki m soát ô nhi m, c ng thêm s thi u hi u bi t c a
chính quy

b tl cc

i dân trong vi c gi i quy t các

tình tr ng ô nhi m.
ô nhi m c a các khu v c này xu t phát t chì
c ki m soát, m than ho c các nhà máy s n xu

t nhân

c l c s ch.
Ô nhi

ng

nh ng thành ph này gây

ng nghiêm

tr ng t i s c kho
Nh

b

ng n ng n nh t c a ô nhi

i sinh s ng có tu i th th p nh t, tr

khuy t t t, t l hen


13

tr em trên 90% và ch m phát tri n trí tu .
Nghiên c
20%

a Liên hi p qu c ti n hành cho th y kho ng

ng h p ch t s m trên toàn th gi i là do các nhân t ô nhi m môi

ng gây nên.
T

c tính 5,5 tri

li u phóng x ti p t c th m vào m
th m ho n

b iv t

c ng

n h t nhân.
i dân

Lâm Ph n, trung tâm t

than c a Trung Qu
ch

iv nb

ng b viêm ph qu n, viêm ph

i do

ng không khí kém.
Kho

i

xu

Dzherzhinsk (thu c Nga), m t khu v c s n

c trong th i k Chi n tranh L nh, tu i th ch b ng m t n a

so v i dân c

c giàu nh t. Tu i th c

Dzherzhinsk là 47

và c a ph n là 42.
Trên th c t , Vi

c ph c

tình tr ng gây ô nhi
ng b ô nhi

c h t là l

hành giáo d c m
b ov

ng

5 trong s 10 thành ph nói trên có môi
t các nhà máy l

c,

ng th i ti n

c bi t là tr em, tích c c tham gia các ho

ng

ng, th c hi n các bi n pháp kh c ph c có hi u qu tình tr ng

ô nhi

u ki n có th .
Theo c nh báo c a Vi n Blacksmith, ngoài 10 thành ph trên b coi là ô

nhi m nh t th gi i, còn có 25 thành ph khác trên toàn c u c n s m tri n
khai nhanh các ho
2.2.2. Các v
K t qu

ng b o v

ng.

ng nông thôn
u tra toàn qu c v v

do b y t và UNICEF th c hi

Vi t Nam
ng (VSMT) nông thôn

c công b ngày 26/03/2008 cho th y

VSMT và v sinh cá nhân còn quá kém ch có 18% t ng s h


14

ng h c, 36,6 tr m y t xã 21% UBND xã và 2,6% khu ch tuy n
xã có nhà v sinh theo tiêu chu n c a B y t (Quy
T l

cs d

-BYT);

c s ch còn r t th p 7,8% khu

ch

m y t xã; 16,1% UBND
ng h c có ti p c n s d

c máy; Ngoài ra, ki n th c c a

i dân v v sinh cá nhân và VSMT còn r t h n ch
còn r t b ng quang v v

i dân

c ta là m

c nông

này.

nghi p, 74% dân s
20% s h

c

ng

khu v c nông thôn và mi n núi v i kho ng

m

ng nông nghi p

cùng v i nh ng ho

ng d ch v , sinh ho

ng có tính ch t

n nhau và

t hi n nhi u v
nhi

u ch

nên b c xúc.
Nh ng v

ng m nh m

n h sinh thái

nông nghi p và nông thôn. Nó h n ch
ng, gi

n xu t c a các thành ph n

t cây tr ng và v t nuôi, c n tr s phát tri n b n

v ng. Càng ngày, nh ng v
r ng rãi, len l i trong m i ho

ô nhi

ng càng tr nên ph bi n

ng s n xu t và sinh ho

ng nh t c a

i dân nông thôn. Và quan tr ng nh t, hi n tr
s c kho c

ng x

ng nông thôn và h u qu là lâu dài, không nh

n

i v i th

h hi n t i mà c th h mai sau.
V

cs
ng s ng c

phá nghiêm tr

ng: V
i dân

ph i k

các vùng nông thôn Vi

c s ch và VSMT nông thôn.

n v hi

ng
tàn


15

B ng 2.1. T l

cc

c s ch

T l
STT

Vùng

các vùng

i dân nông thôn
cc

c s ch

các

vùng
1

Vùng núi phía B c

15

2

Vùng trung du mi n núi B c B và Tây

18

Nguyên
3

B c Trung B Và Duyên H i Mi n

35 - 36

Trung
4

21

5

ng Sông H ng

33

6

ng Sông C u Long

39

(Ngu

ng
i H c Khoa H c T Nhiên, Hà N i)
Qua b ng trên, chúng ta có th th y rõ tình tr ng ô nhi
ng tr c ti

ng

n s c kho , là nguyên nhân gây các b

ch y, t

ng, thi u s t,

thi u máu, kém phát tri n, gây t vong nh t là tr
tiêu ch y là do thi
tình tr ng ô nhi

ng h p

c s ch, VSMT kém. Có th th y, nguyên nhân gây
ng và ngu

c

nông thôn do các nguyên

n sau:
u tiên ph i k

n tình tr ng s d ng hoá ch t trong nông nghi p

c, thu c b o v th c v t m t cách tràn lan và không có ki m soát.
+ Còn t n t i t p t c s d ng phân B c, phân chu
ng b ng Sông C
cá, gây ô nhi

c coi là th
c và

ng s c kho con ng

i.


16

Nguyên nhân tình tr ng trên là do vi c qu n lý thu c BVTV còn nhi u b t c p

và g p nhi

hai là vi c s d ng còn tu ti n, không tuân th

các yêu c u k thu

m b o th i gian cách li c a t ng

lo i thu c. Th ba là do m

ng l n thu c BVTV t

ng t

h t niên h n s d ng còn n m d i rác t i các t nh thành trên c
Nguyên nhân th hai gây ô nhi

ng

th i r n t các làng ngh và sinh ho t c

c.

nông thôn là do ch t

i dân. Hi n nay c

kho ng 1450 làng ngh , phân b trên 58 t
b ng Sông H ng t p trung ch y u

t

các t
có quy mô nh

xu t th p, thi t b

ng

c Hà N i),

Thái Bình, B

s n

g ngh s n xu t l c h u chi m ph n l n (trên
y sinh nhi u v

ng x

ng nông thôn, tác

c, không khí, s c kho c

Ô nhi m không khí: M

i dân làng ngh .

c chúng ta n n công nghi p

phát tri

c bi t

ch

c có

ng

các nhà máy hóa

ng m c các b

ng hô h p, da

và m t.
Ô nhi

t: ch y u t p trung t i các làng ngh tái ch

kim lo i. Bên c

bãi rác t i các huy n, các ch

n lý và bi n pháp x lý. Ch y u t

phân hu t nhiên

và gây nh ng gánh n ng cho công tác b o v

M t nguyên nhân n a d
là do t ch

ng.

n s xu ng c p c

ng nông thôn

c VSMT nông thôn còn phân tán. s ph i h p các

B
góp c a các thành ph n kinh t

ng s
cùng v

i s d ng xây d ng công trình

v sinh mà v n áp d ng cách ti p c n d a vào cung c p là chính. V pháp ch
v n còn thi

ng d n c th

có th qu n lý t


17

v cv

ng.
Hi n tr ng v VSMT nông thôn v n còn nhi u v

ng c a chúng ngày m
im

b c xúc. Ch t

m

c k c ng m

t hàng ch

i trong ho

ng gây ra do

ng nông nghi p, công nghi p ch bi n các s n ph m

nông nghi

ng ch t th i sinh ho t các khu v c phân b

Thu c b o v th c v t (BVTV) g m: Thu c tr sâu; thu c tr n m;
thu c tr chu t; thu c tr b nh; thu c tr c . Các lo

m là r t

i v i m i sinh v t; T
nhi m; Tác d

t-

c không phân bi t, n

v t có h i và có l
n xu

c bi t

c.

rau xanh, sâu b nh có th làm t n th t trung bình t 10 -

40% s

u này d

c nguyên li u thu c BVTV mà

gia công ho c nh p kh u thu c thành ph m bao gói l
t i các nhà

Chính vì v

t t t c nh ng sinh
c.

Hi
ph i nh p kh

c gây ra ô

c BVTV s mang l i l i nhu n trên 5 l n.
ng thu c BVTV s d
n ô nhi m

c. T

thu c BVTV s xâm nh
b

ng quá m c cho phép.
c và nông s n,
i và tích t lâu dài gây các

di truy n. Tr em nh y c m v i thu c BVTV
i l n g p 10 l

c bi t thu c BVTV làm cho tr thi u ôxi

ng, gi m ch s thông minh, ch m bi

c, bi t vi t.

c th c ph m do các hoá ch t
c BVTV v n di n ra ph c t p và có chi
riêng

nông thôn mà còn c

nông s n có ngu n g c t nông thôn.

ng gia

các thành ph l n có s d ng


18

Nguyên nhân tình tr ng trên là do vi c qu n lý thu c BVTV còn nhi u
b t c p và g p nhi
c nh p l

ng 10% kh
ng ti u ng ch. S này r

m b o và v

ng thu c

ng v ch ng lo i, ch t
ng. Th hai là vi c s d ng

còn tu ti n, không tuân th các yêu c u k thu

m

b o th i gian cách ly c a t ng lo i thu c. Th ba là do m
BVTV t

ng t i các kho thu

các t nh thành trên c

ng l n thu c

t niên h n s d ng còn n m r i rác t i

c. Theo Trung tâm Công ngh x

nh Hoá h c (2004), trong kho

ng, B

n thu c BVTV t

ng có

nhi u ch t n m trong s 12 ch t ô nhi m h

. Và cu i cùng

là vi c b o qu n thu c BVTV còn r t tu ti

o qu n riêng,

nhi u h

thu c BVTV trong nhà, trong b p và trong chu ng nuôi gia súc.

Ông Nguy n Ng c Sinh, Ch t ch H i B o v

ng

Vi t Nam, cho bi t n u vào cu i nh

có kho ng 0,48% di n

t canh tác s d ng thu c b o v th c v t thì hi n nay là 100% v i trên
1.000 ch ng lo i thu
H

u lo i thu

c tính cao.

c ta s d ng trung bình 15.000 - 25.000 t n thu c b o

v th c v t. Bình quân 1ha gieo tr ng s d

n 0,4 - 0,5 kg thu c b o v

th c v t. S d ng không h p lý, không tuân th

nh

nghiêm ng t v quy trình s d ng nên thu c b o v th c v t gây nhi u tác h i

i s d ng thu
ch

ng thu c b o v th c v

i tiêu dùng nông s n và th c ph m có
ng th i

Báo cáo t ng h p c a T ng c
ng, m

ng s ng.
ng, B Tài nguyên&Môi

ng nông nghi p phát sinh kho ng 9.000 t n ch t th i

nông nghi p nguy h i, ch y u là thu c b o v th c v

i