Phát huy vai trò của tổ chức Đoàn tncs hồ chí minh trong phát triển kinh tế - xã hội và bảo vệ vững chắc tổ quốc

Chuyên đề 3
Phát huy vai trò của tổ chức Đoàn tncs hồ chí minh trong phát triển kinh tế -
xã hội và bảo vệ vững chắc tổ quốc
việt nam xã hội chủ nghĩa
-------------
I. các cơ sở đề xuất phong trào hành động cách mạng của đoàn tncs hồ chí
minh:
1.1. Tư tưởng Hồ Chí Minh về vị trí, vai trò của thanh niên và công tác
thanh niên.
- Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn đánh giá cao vai trò và vị trí của thanh niên
trong sự nghiệp cách mạng của Đảng và của dân tộc, Người căn dặn “Bồi dưỡng
thế hệ cách mạng cho đời sau là việc rất quan trọng và rất cần thiết”. Chủ tịch Hồ
Chí Minh luôn đặt niềm tin và mong đợi ở thanh niên, Người chỉ rõ “Dân tộc Việt
nam có được vẻ vang sánh vai các cường quốc năm châu hay không chính là nhờ
một phần lớn ở công học tập của các cháu”. Người cũng biểu lộ một niềm tin vững
chắc vào thế hệ trẻ, là lớp người “Xung phong trong công tác phát triển kinh tế, văn
hoá, trong sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội ” và “Trong mọi việc thanh niên thi
đua thực hiện khẩu hiệu đâu cần thanh niên có, việc gì khó có thanh niên”.
- Trên cơ sở nhìn nhận vai trò quyết định của thanh niên đối với sự nghiệp
cách mạng và tương lai của dân tộc, đất nước, Chủ tịch Hồ Chí Minh dành sự quan
tâm đặc biệt tới công tác thanh niên, với luận điểm nổi tiếng “ Vì lợi ích mười năm
thì phải trồng cây, vì lợi trăm năm thì phải trồng người”. Bác cũng chỉ rõ nội dung
công tác thanh niên là hình thành “Lớp người kế thừa xây dựng chủ nghĩa xã hội
vừa hồng, vừa chuyên”. Đề cập đến vai trò của Đoàn thanh niên trong việc xung
kích thực hiện các nhiệm vụ của Đảng và Nhà nước, Bác căn dặn: “Về phần mình
Đoàn phải nghiên cứu, tìm ra những hình thức và phương pháp thích hợp để đoàn
kết và tổ chức thanh niên một cách rộng rãi và vững chắc để làm tròn những nhiệm
vụ mà Đảng và Chính phủ giao phó cho thanh niên...".
- Bác lưu ý: “Thanh niên phải xung phong đến những nơi khó khăn gian khổ
nhất, nơi nào người khác làm ít kết quả, thanh niên xung phong đều làm cho tốt".
Người chỉ ra cần phát động phong trào thi đua và mọi người dân, trong đó có thanh

niên phải hăng hái tham gia: "Thi đua là yêu nước, yêu nước thì phải thi đua. Và
những người thi đua là những người yêu nước nhất " .
- Như vậy, phương pháp giáo dục thanh niên mà Bác Hồ dạy chúng ta là phải
giáo dục thanh niên trong hành động, trong thực tiễn, phải đào tạo bồi dưỡng thanh
niên bằng thử thách qua việc giao nhiệm vụ khó khăn với lòng tin yêu, tạo điều
kiện và cổ vũ động viên thanh niên hoàn thành nhiệm vụ là "Cách tốt nhất" , là
phương pháp phù hợp với đặc điểm thanh niên.
1.2. Quan điểm của Đảng Cộng sản Việt Nam về vị trí, vai trò của thanh
niên và công tác thanh niên.
- Lấy chủ nghĩa Mác- Lê nin, tư tưởng Hồ Chí Minh làm kim chỉ nam cho
mọi hoạt động của mình, trong suốt lịch sử đấu tranh cách mạng của Đảng ta, Đảng
Cộng sản Việt Nam luôn quan tâm tới thanh niên và công tác thanh niên, với các
quan điểm cơ bản như sau:
- Thanh niên và công tác thanh niên có vai trò, vị trí cực kỳ quan trọng trong
sự nghiệp cách mạng của Đảng, của dân tộc. Đảng luôn xác định Đoàn thanh niên
là “Đội quân xung kích của cách mạng và là lực lượng hậu bị của Đảng", có thể đi
bất cứ nơi đâu, làm bất cứ nhiệm vụ gì mà Đảng yêu cầu. Từ vai trò chiến lược to
lớn của thanh niên, Đảng ta coi chính thanh niên giữ vị trí trung tâm trong chiến
lược phát huy nhân tố và nguồn lực con người.
- Đảng luôn quan tâm chăm lo, giáo dục, bồi dưỡng, rèn luyện và tạo điều
kiện thuận lợi cho sự phát triển,trưởng thành của thanh niên: “Chăm lo giáo dục,
bồi dưỡng và tạo điều kiện thuận lợi cho thanh niên phấn đấu để hình thành một thế
hệ con người mới có lý tưởng cao đẹp, có ý thức trách nhiệm công dân, có tri thức,
có sức khoẻ, lao động giỏi, sống có văn hoá và nghĩa tình, giàu lòng yêu nước và
tinh thần quốc tế chân chính”.
- Đảng ta luôn coi trọng việc tổ chức, phát huy lực lượng và tiềm năng của
thanh niên với quan điểm thanh niên là lực lượng kế thừa cách mạng, là lực lượng
xung kích cách mạng: “ Đảng đặt niềm tin sâu sắc vào thanh niên, phát huy vai trò
làm chủ và tiềm năng to lớn của thanh niên để thanh niên thực hiện được sứ mệnh
lịch sử, đi đầu trong cuộc đấu tranh chiến thắng đói nghèo, lạc hậu, xây dựng và

bảo vệ đất nước giàu mạnh, xã hội văn minh”.
- Nghị quyết Hội nghị lần thứ tư, Ban Chấp hành Trung ương Đảng khoá VII
nêu rõ “Sự nghiệp đổi mới có thành công hay không, đất nước bước vào thế kỷ 21
có vị trí xứng đáng trong cộng đồng thế giới hay không phần lớn tuỳ thuộc vào lực
lượng thanh niên”.
- Trong giai đoạn cách mạng mới, Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần
thứ IX xác định cần “ Xây dựng tổ chức Đoàn TNCS Hồ Chí Minh vững mạnh về
chính trị, tư tưởng và tổ chức, thực sự là đội dự bị tin cậy của Đảng, là hạt nhân
chính trị của phong trào thanh niên”.
- Trong công cuộc đổi mới, đẩy mạnh công nghiệp hoá- hiện đại hoá đất
nước, tăng cường hội nhập kinh tế quốc tế, Đảng tiếp tục đặt niềm tin sâu sắc vào
thanh niên. Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ X tiếp tục khẳng định đối với thế hệ trẻ:
"Thường xuyên giáo dục chính trị, truyền thống, lý tưởng, đạo đức và lối sống; tạo
điều kiện học tập, lao động, giải trí, phát triển thể lực, trí tuệ, góp phần xây dựng và
2
bảo vệ Tổ quốc. Thu hút rộng rãi thanh niên, thiếu niên và nhi đồng vào các tổ chức
do Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh làm nòng cốt và phụ trách.
- Trên đây là những quan điểm cơ bản của Đảng Cộng sản Việt Nam về vị
trí, vai trò của thanh niên và công tác thanh niên. Nắm chắc và vận dụng đúng đắn,
sáng tạo các quan điểm của Đảng là yếu tố hết sức quan trọng để thực hiện thắng
lợi nhiệm vụ công tác thanh niên và công tác Đoàn, phong trào thanh thiếu nhi
trong hiện tại và tương lai.
1.3. Cơ sở đề xuất phong trào hành động cách mạng của tổ chức Đoàn.
- Đoàn là tổ chức chính trị - xã hội của thanh niên, là đội quân xung kích
cách mạng do đó Đoàn cần tổ chức các phong trào hành động cách mạng để thu hút
tập hợp thanh niên tham gia các hoạt động phát triển kinh tế xã hội và bảo vệ Tổ
quốc Việt Nam XHCN, góp phần thực hiện thắng lợi hai nhiệm vụ chiến lược xây
dựng và bảo vệ Tổ quốc. Đoàn là hạt nhân chính trị của phong trào thanh niên, do
đó Đoàn phải là nòng cốt chính trị của Hội LHTN Việt Nam, Hội sinh viên Việt
Nam trong việc tổ chức các hình thức tập hợp đoàn kết thanh niên, phát huy tinh

thần xung phong, tình nguyện và khả năng sáng tạo của thanh niên để động viên
thanh niên tham gia phát triền kinh tế - xã hội vì mục tiêu dân giàu nước mạnh, xã
hội công bằng, dân chủ văn minh.
- Đoàn là trường học xã hội chủ nghĩa của thanh niên, do đó Đoàn cần tổ
chức các hoạt động kinh tế - xã hội và bảo vệ vững chắc Tổ quốc XHCN để tạo
môi trường bồi dưỡng, rèn luyện kỹ năng, nghiệp vụ và phát huy những tiềm năng,
thế mạnh của thanh niên, thông qua đó tuyên truyền, giáo dục cho thanh niên các
chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước, lòng yêu nước, tự hào
dân tộc, ý chí vươn lên. Tổ chức Đoàn các cấp cũng phải góp phần dắc lực trong
việc định hướng giá trị cho thanh niên, hướng họ tới cái thật, cái tốt, cái đẹp trong
các lĩnh vực kinh tế, chính trị, văn hoá, quốc phòng an ninh và các quan hệ xã hội
khác; góp phần hạn chế những mặt trái của cơ chế thị trường tác động tới thanh
niên.
- Đoàn là người đại diện chăm lo và bảo vệ quyền lợi hợp pháp của thanh
niên, do đó Đoàn cần tổ chức và tạo điều kiện cho thanh niên đảm nhận các nhiệm
vụ kinh tế - xã hội, giữ vững quốc phòng, an ninh để ổn định và nâng cao chất
lượng cuộc sống, làm giàu cho bản thân, gia đình và cho đất nước. Đoàn đồng hành
với thanh niên lập thân, lập nghiệp, tích cực hướng dẫn, hỗ trợ thanh niên tự lập
thân, lập nghiệp bằng các hình thức thiết thực hiệu quả, sẵn sàng bảo vệ quyền lợi
hợp pháp và chính đáng của thanh niên.
1.4. Cơ sở đề xuất phong trào 5 xung kích phát triển kinh tế - xã hội và
bảo vệ Tổ quốc, nhiệm kỳ 2007 - 2012.
- Đoàn cần phải phát huy tiềm năng to lớn của thế hệ trẻ Việt Nam xung kích
“Sớm đưa nước ta ra khỏi tình trạng kém phát triển, phấn đấu cùng toàn Đảng,
3
toàn dân thực hiện thắng lợi công nghiệp hoá - hiện đại hoá đất nước’’ vì mục tiêu
Dân giầu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh.
- Phong trào thanh niên trong nhiệm kỳ 2007- 2012 phải là sự kế thừa và phát
triển các phong trào hành động cách mạng của thanh niên trong các thời kỳ đã qua,
tiếp tục thực hiện chức năng đội quân xung kích cách mạng của Đoàn. Trong đó

phải thể hiện rõ vai trò xung kích, tình nguyện của tuổi trẻ trong thực hiện hai
nhiệm vụ chiến lược xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong thời kỳ CNH- HĐH.
- Nội dung phong trào thực sự thiết thực, phù hợp với các đối tượng thanh
niên trong xung kích phát triển kinh tế- xã hội và bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa.
Tạo môi trường giáo dục, bồi dưỡng thanh niên, kết hợp hài hoà việc bảo vệ, chăm
lo, bồi dưỡng và phát huy thanh niên thông qua các phong trào hành động cách
mạng trong thanh niên.
Do đó, Đại hội Đoàn toàn quốc lần thứ IX đã quyết định phát động phong
trào "5 xung kích phát triển kinh tế - xã hội và bảo vệ Tổ quốc" nhằm phát huy
mạnh mẽ tiềm năng của thanh niên, đồng thời tạo môi trường giáo dục, rèn luyện
cho thanh niên, vì sự phát triển của thanh niên, của cộng đồng và đất nước.
II. Nội dung, giải pháp phát huy vai trò của tổ chức Đoàn TNCS Hồ Chí
Minh trong phát triển kinh tế - xã hội và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã
hội chủ nghĩa, nhiệm kỳ 2007 - 2012:
2.1. Xung kích lao động sáng tạo, phát triển kinh tế - xã hội.
2.1.1. Kết quả đạt được của nhiệm kỳ 2002 - 2007.
- Trong nhiệm kỳ qua, phong trào thi đua lập nghiệp, lao động sáng tạo trong
các đối tượng thanh niên đã đạt nhiều kết quả tốt đẹp. Nổi bật là phong trào "Sáng
tạo trẻ " với phương châm " Mỗi đoàn viên, thanh niên một ý tưởng sáng tạo, mỗi
chi đoàn là một hộp thư sáng kiến, mỗi cơ sở Đoàn là một vườn ươm sáng tạo".
Trong thanh niên nông thôn là phong trào " 4 mới " góp phần nâng cao hiệu quả sản
xuất kinh doanh. Trong thanh niên trường học là các hoạt động thi đua học tập,
nghiên cứu khoa học với nội dung " Học tập tốt, rèn luyện tốt". Tuy nhiên, việc cụ
thể hoá các nội dung của phong trào"Sáng tạo trẻ"," Bốn mới " chưa thực sự phù
hợp trong từng đối tượng thanh niên; tính bền vững của phong trào chưa cao; một
số địa phương còn lúng túng hoặc mang tính hình thức trong chỉ đạo thực hiện,
chưa thực sự tạo được động lực để huy động thanh niên tham gia phong trào.
- Với mục tiêu phát huy tinh thần lao động sáng tạo và vai trò tiền phong
gương mẫu của thanh niên trong lao động với năng suất cao hơn, chất lượng tốt hơn
và hiệu quả thiết thực hơn. Động viên thanh niên tích cực tham gia các chương

trình phát triển kinh tế- xã hội của địa phương và cả nước, Đại hội Đoàn toàn quốc
lần thứ IX thống nhất triển khai trong đoàn viên thanh niên cả nước nội dung Xung
kích lao động sáng tạo, phát triển kinh tế - xã hội.
2.1.2. Nội dung và biện pháp cụ thể.
4
* Nội dung: (Đề nghị nghiên cứu Văn kiện Đại hội Đoàn IX).
* Biện pháp.
- Triển khai rộng khắp phong trào " Tuổi trẻ sáng tạo "trong thanh thiếu nhi.
Tổ chức Festival tuổi trẻ sáng tạo cấp tỉnh và toàn quốc 5 năm 2 lần; cấp huyện tổ
chức hàng năm cho các khối đối tượng với mục tiêu ở đâu có đoàn viên và hoạt
động Đoàn, ở đó có hoạt động sáng tạo. Cụ thể:
+ Trong trường học: đề xuất ý tưởng sáng tạo, sáng kiến đổi mới nội dung
phương pháp dạy và học, nâng cao năng lực nghiên cứu và thực hành.
+ Trong các cơ quan hành chính, công sở, nhà máy xí nghiệp: nghiên cứu
sáng kiến trong quản lý, xây dựng phong cách, tác phong công nghiệp, cải tiến kỹ
thuật, nâng cao chất lượng sản phẩm, dịch vụ.
+ Trong đô thị: đề xuất sáng kiến xây dựng và quản lý đô thị, xây dựng nếp
sống văn minh đô thị.
+ Trong nông nghiệp và nông thôn: xung kích ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ
thuật và công nghệ vào sản xuất và đời sống.
+ Trong lực lượng vũ trang: nghiên cứu phát huy sáng kiến trong huấn luyện,
bảo quản, sử dụng trang thiết bị.
- Triển khai chương trình Hỗ trợ sáng kiến, ý tưởng sáng tạo của thanh thiếu
niên: cấp cơ sở hình thành các giải thưởng, học bổng, lập các CLB hỗ trợ sáng
kiến; cấp huyện trở lên có thể xây dựng các quỹ hỗ trợ; cấp tỉnh tham mưu chính
sách khuyến khích và hỗ trợ thanh niên triển khai thực hiện các ý tưởng, sáng kiến.
- Triển khai thực hiện các chương trình, dự án phát triển kinh tế - xã hội của
địa phương, đất nước:
+ Cấp Trung ương và cấp tỉnh đảm nhận xây dựng các Làng thanh niên lập
nghiệp, dự án nuôi trồng thuỷ sản, trồng rừng, Đảo thanh niên... qui mô lớn. Xây

dựng và triển khai chương trình thanh niên tham gia thực hiện Chiến lược Biển
Việt Nam đến năm 2020 của Chính phủ.
+ Cấp huyện và cơ sở đăng ký đảm nhận xây dựng hạ tầng nông thôn, xây
dựng và nhân rộng các mô hình tổ hợp tác thanh niên. Triển khai các hoạt động
chuyển giao, ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật trong sản xuất nông, lâm, ngư
nghiệp.
- Các cấp bộ Đoàn đăng ký đảm nhận các công trình phần việc thanh niên,
các đề tài khoa học, ứng dụng khoa học kỹ thuật trong các lĩnh vực; chú trọng nâng
cao chất lượng và xây dựng thương hiệu sản phẩm trong sản xuất kinh doanh và
thương hiệu doanh nghiệp.
2.2. Xung kích, tình nguyện vì cuộc sống cộng đồng.
2.2.1. Kết quả đạt được của nhiệm kỳ 2002- 2007.
5