Quản lý công tác phối hợp giữa nhà trường với gia đình học sinh ở các trường trung học cơ sở huyện yên mỹ, tỉnh hưng yên

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
HỌC VIỆN QUẢN LÝ GIÁO DỤC

ĐẶNG VĂN TÂN KHANH

QUẢN LÝ CÔNG TÁC PHỐI HỢP
GIỮA NHÀ TRƯỜNG VỚI GIA ĐÌNH HỌC SINH
Ở CÁC TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ
HUYỆN YÊN MỸ, TỈNH HƯNG YÊN

LUẬN VĂN THẠC SĨ
Chuyên ngành: Quản lý giáo dục
Mã số: 60 140 101

Người hướng dẫn khoa học: TS. Nguyễn Mạnh Hùng

Hà Nội, 2016


i

LỜI CẢM ƠN
Với tình cảm chân thành tơi xin trân trọng cảm ơn các thầy, cô trong
Ban Giám đốc, các giảng viên của Học viện Quản lý Giáo dục đã giảng
dạy, giúp đỡ và tạo điều kiện cho tôi trong suốt thời gian học tập và làm
luận văn. Tôi xin được bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới thầy, cơ người đã tận
tình hướng dẫn cho tơi trong suốt q trình lập đề cương, nghiên cứu viết
và hồn chỉnh luận văn.
Tơi xin cảm ơn các đồng chí lãnh đạo Phòng GD&ĐT huyện Yên Mỹ,
các bạn đồng nghiệp; Ban giám hiệu, giáo viên và các lực lượng giáo dục
huyện Yên Mỹ, tỉnh Hưng Yên đã quan tâm tạo điều kiện cho tơi trong suốt

q trình học tập cũng như cung cấp tài liệu, đóng góp các ý kiến quý báu để
tơi hồn thành luận văn này.
Cảm ơn gia đình và bạn bè đã chia sẻ, động viên trong suốt thời gian học
tập và thực hiện luận văn.
Mặc dù đã có nhiều cố gắng trong quá trình nghiên cứu, thử nghiệm và
hồn chỉnh luận văn, nhưng vẫn khó tránh khỏi những thiếu sót, rất mong
nhận được sự đóng góp ý kiến của quý thầy cô, các bạn đồng nghiệp và bạn
đọc để đề tài được hồn thiện và hữu ích hơn.
Xin chân thành cảm ơn!
Hà Nội, ngày 01 tháng 12 năm 2016
Tác giả

Đặng Văn Tân Khanh


ii

LỜI CAM ĐOAN
Tơi xin cam đoan đây là cơng trình nghiên cứu của chính bản thân tơi.
Các số liệu, kết quả nêu trong luận văn là trung thực và chưa được công bố
trong bất kỳ luận văn của tác giả nào khác.
Hà Nội, ngày 01 tháng 12 năm 2016
Tác giả

Đặng Văn Tân Khanh


iii

MỤC LỤC

LỜI CẢM ƠN .............................................................................................................. i
LỜI CAM ĐOAN .......................................................................................................ii
MỤC LỤC ................................................................................................................. iii
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT ........................................................................... vi
DANH MỤC CÁC BẢNG, BIỂU ĐỒ .....................................................................vii
MỞ ĐẦU .................................................................................................................... 1
Chương 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ CÔNG TÁC PHỐI HỢP
GIỮA NHÀ TRƯỜNG VỚI GIA ĐÌNH HỌC SINH Ở TRƯỜNG TRUNG
HỌC CƠ SỞ .............................................................................................................. 8
1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề ........................................................................... 8
1.1.1. Những nghiên cứu về phối hợp giữa nhà trường với gia đình trong giáo
dục học sinh................................................................................................................. 8
1.1.2. Những nghiên cứu về quản lý công tác phối hợp giữa nhà trường với gia
đình trong giáo dục học sinh ..................................................................................... 10
1.2. Một số khái niệm liên quan đến đề tài ........................................................... 12
1.2.1. Quản lý ............................................................................................................ 12
1.2.2. Quản lý giáo dục, quản lý nhà trường ............................................................. 13
1.2.3. Gia đình ........................................................................................................... 15
1.2.4. Phối hợp .......................................................................................................... 16
1.2.5. Phối hợp giữa nhà trường và gia đình học sinh .............................................. 16
1.2.6. Quản lý phối hợp giữa nhà trường và gia đình học sinh ................................. 17
1.3. Một số vấn đề cơ bản về phối hợp giữa nhà trường với gia đình học
sinh để giáo dục học sinh ........................................................................................ 18
1.3.1. Vai trò, trách nhiệm của nhà trường và gia đình trong giáo dục học sinh ...... 19
1.3.2. Yêu cầu thực hiện phối hợp giữa nhà trường và gia đình trong giáo dục
học sinh cấp THCS trong bối cảnh hiện nay ............................................................. 23
1.3.3. Mục tiêu, nội dung, phương thức phối hợp giữa nhà trường với gia đình
trong giáo dục học sinh ............................................................................................. 26
1.4. Quản lý phối hợp giữa nhà trường với gia đình học sinh ở trường
trung học cơ sở ........................................................................................................ 28

1.4.1. Xây dựng kế hoạch, nội dung, chương trình phối hợp giữa nhà trường với
gia đình ...................................................................................................................... 28
1.4.2. Tổ chức thực hiện kế hoạch phối hợp giữa nhà trường với gia đình học
sinh ............................................................................................................................ 29
1.4.3. Chỉ đạo, điều hành các hoạt động phối hợp giữa nhà trường với gia đình ..... 31
1.4.4. Kiểm tra, đánh giá và tư vấn thúc đẩy việc thực hiện phối hợp giữa nhà
trường với gia đình .................................................................................................... 32


iv

1.5. Các yếu tố ảnh hưởng đến việc quản lý cơng tác phối hợp giữa nhà
trường với gia đình học sinh ở các trường THCS ................................................ 33
1.5.1. Năng lực quản lý của Hiệu trưởng .................................................................. 33
1.5.2. Trình độ, năng lực và tinh thần trách nhiệm của đội ngũ giáo viên ............... 34
1.5.3. Đặc điểm tâm, sinh lý học sinh THCS ............................................................ 35
1.5.4. Nhận thức và hành động của các thành viên trong gia đình học sinh ............. 36
1.5.5. Điều kiện kinh tế - xã hội của địa phương ...................................................... 39
Kết luận chương 1 ................................................................................................... 41
Chương 2. THỰC TRẠNG QUẢN LÝ CƠNG TÁC PHỐI HỢP GIỮA
NHÀ TRƯỜNG VỚI GIA ĐÌNH HỌC SINH Ở CÁC TRƯỜNG TRUNG
HỌC CƠ SỞ HUYỆN YÊN MỸ, TỈNH HƯNG YÊN ......................................... 42
2.1. Giới thiệu khái quát về Giáo dục và Đào tạo huyện Yên Mỹ, tỉnh Hưng
Yên ............................................................................................................................ 42
2.1.1. Vài nét về tình hình kinh tế, văn hóa xã hội của địa phương .......................... 42
2.1.2. Khái quát về các trường THCS huyện Yên Mỹ .............................................. 42
2.2. Tổ chức hoạt động khảo sát............................................................................. 53
2.2.1. Mục đích khảo sát ........................................................................................... 53
2.2.2. Nội dung khảo sát............................................................................................ 53
2.2.3. Đối tượng khảo sát .......................................................................................... 54

2.2.4. Phương pháp và công cụ khảo sát ................................................................... 54
2.2.5. Xử lý kết quả ................................................................................................... 55
2.3. Thực trạng phối hợp giữa nhà trường với gia đình học sinh ở các
trường trung học cơ sở huyện Yên Mỹ, tỉnh Hưng Yên ...................................... 56
2.3.1. Thực trạng nhận thức vai trò của việc phối hợp và quản lý phối hợp giữa
nhà trường với gia đình học sinh và xã hội ............................................................... 56
2.3.2. Thực trạng hoạt động phối hợp giữa nhà trường với với gia đình học sinh
để giáo dục học sinh ở các trường trung học cơ sở huyện Yên Mỹ, tỉnh Hưng
Yên ............................................................................................................................ 60
2.4. Thực trạng quản lý hoạt động phối hợp giữa nhà trường với gia đình
học sinh ở các trường trung học cơ sở huyện Yên Mỹ, tỉnh Hưng Yên ............. 69
2.4.1. Thực trạng về nhận thức của cán bộ, giáo viên về vai trò của quản lý hoạt
động phối hợp giữa nhà trường với gia đình học sinh .............................................. 69
2.4.2. Thực trạng xây dựng kế hoạch phối hợp giữa nhà trường với gia đình học
sinh ............................................................................................................................ 70
2.4.3. Thực trạng tổ chức, thực hiện kế hoạch phối hợp giữa nhà trường với gia
đình học sinh ............................................................................................................. 71
2.4.4. Thực trạng chỉ đạo thực hiện hoạt động phối hợp giữa nhà trường với gia
đình học sinh theo kế hoạch ...................................................................................... 74
2.4.5. Thực trạng kiểm tra, đánh giá việc thực hiện phối hợp giữa nhà trường
với gia đình học sinh ở trường trung học cơ sở ........................................................ 75


v

2.5. Đánh giá chung về thực trạng việc quản lý cơng tác phối hợp giữa nhà
trường với gia đình học sinh ở các trường THCS huyện Yên Mỹ...................... 79
2.5.1. Ưu điểm ........................................................................................................... 79
2.5.2. Hạn chế............................................................................................................ 79
2.5.3. Nguyên nhân của tồn tại, hạn chế ................................................................... 80

Kết luận chương 2 ................................................................................................... 83
Chương 3. CÁC BIỆN PHÁP QUẢN LÝ CÔNG TÁC PHỐI HỢP GIỮA
NHÀ TRƯỜNG VỚI GIA ĐÌNH HỌC SINH Ở CÁC TRƯỜNG TRUNG
HỌC CƠ SỞ HUYỆN YÊN MỸ, TỈNH HƯNG YÊN ......................................... 84
3.1. Nguyên tắc đề xuất các biện pháp .................................................................. 84
3.1.1. Nguyên tắc đảm bảo mục tiêu giáo dục .......................................................... 84
3.1.2. Nguyên tắc đảm bảo tính thực tiễn và khả thi ................................................. 84
3.1.3. Nguyên tắc đảm bảo tính kế thừa .................................................................... 85
3.1.4. Nguyên tắc đảm bảo tính hiệu quả .................................................................. 85
3.1.5. Ngun tắc đảm bảo tính đồng bộ và tồn diện .............................................. 86
3.2. Một số biện pháp quản lý công tác phối hợp giữa nhà trường với gia
đình trong giáo dục đạo đức học sinh của Hiệu trưởng trường THCS ............. 86
3.2.1. Nâng cao nhận thức cho cán bộ, giáo viên, gia đình học sinh và các lực
lượng xã hội về tầm quan trọng và lợi ích của cơng tác phối hợp giữa nhà
trường và gia đình để giáo dục học sinh ................................................................... 86
3.2.2. Xây dựng kế hoạch đổi mới công tác phối hợp và cam kết thực hiện các
văn bản phối hợp giữa nhà trường với gia đình để giáo dục học sinh ...................... 88
3.2.3. Tăng cường ứng dụng CNTT và phát triển hệ thống thông tin nhà trường
phối hợp với gia đình học sinh .................................................................................. 91
3.2.4. Tăng cường nguồn lực cho công tác phối hợp giữa nhà trường với gia
đình và xã hội trong giáo dục học sinh ..................................................................... 93
3.2.5. Tăng cường, bồi dưỡng năng lực công tác chủ nhiệm cho cán bộ, giáo
viên để làm tốt công tác phối hợp với gia đình học sinh .......................................... 95
3.3. Khảo nghiệm tính cần thiết, khả thi của các biện pháp ............................... 97
3.3.1. Quy trình khảo nghiệm qua lấy ý kiến chuyên gia ......................................... 97
3.3.2. Kết quả khảo nghiệm sự cần thiết và mức độ khả thi các biện pháp quản
lý hoạt động phối hợp giữa nhà trường với gia đình trong giáo dục học sinh của
Hiệu trưởng các trường THCS huyện Mỹ................................................................. 98
Kết luận chương 3 ................................................................................................. 104
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ ....................................................................... 105

1. Kết luận ............................................................................................................... 105
2. Khuyến nghị ........................................................................................................ 106
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................. 108
PHỤ LỤC


vi

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT

STT

Chữ viết tắt

Cụm từ viết tắt

1

BĐD CMHS

Ban đại diện cha mẹ học sinh

2

BGH

Ban giám hiệu

3

CBQL

Cán bộ quản lý

4

CMHS

Cha mẹ học sinh

5

CSVC

Cơ sở vật chất

6

CNTT

Công nghệ thơng tin

7

ĐTNCS

Đồn thanh niên cơng sản

8

ĐTNTP

Đội thiếu niên tiền phong

9

GD&ĐT

Giáo dục và Đào tạo

10

GV

Giáo viên

11

GVCN

Giáo viên chủ nhiệm

12

HS

Học sinh

13

KH

Khoa học

14

KT-XH

Kinh tế - xã hội

15

KT-ĐG

Kiểm tra, đánh giá

16

PHHS

Phụ huynh học sinh

17

QL

Quản lý

18

QLGD

Quản lý giáo dục

19

THCS

Trung học cơ sở

20

UBND

Ủy ban nhân dân


vii

DANH MỤC CÁC BẢNG, BIỂU ĐỒ
Bảng 2.1.

Thống kê đội ngũ cấp học giáo dục THCS ......................................... 44

Bảng 2.2.

Thống kê đội ngũ giáo viên theo môn dạy ở các trường THCS ......... 45

Bảng 2.3.

Thống kê trình độ và độ tuổi của đội ngũ giáo viên............................ 46

Bảng 2.4.

Thống kê cơ sở vật chất các trường THCS ......................................... 48

Bảng 2.5.

Số liệu quy mô trường lớp cấp học THCS .......................................... 49

Bảng 2.6.

Thống kê chất lượng hai mặt giáo dục trong toàn huyện Yên Mỹ ......... 50

Bảng 2.7.

Thống kê kết quả học sinh tốt nghiệp THCS ...................................... 51

Bảng 2.8.

Thống kê kết quả học sinh giỏi đạt giải các cấp ................................. 51

Bảng 2.9.

Số liệu học sinh bỏ học các trường THCS .......................................... 52

Bảng 2.10.

Đối tượng khảo sát thực trạng ............................................................. 54

Bảng 2.11.

Nhận thức của đối tượng khảo sát về tầm quan trọng của công tác
phối hợp giữa nhà trường với gia đình và xã hội ................................ 57

Bảng 2.12.

Nhận thức của đối tượng khảo sát về trách nhiệm của nhà trường,
gia đình và xã hội trong việc giáo dục cho học sinh ........................... 58

Bảng 2.13.

Nhận thức về mục đích của phối hợp và quản lý cơng tác phối hợp
giáo dục giữa nhà trường với gia đình và xã hội trong giáo dục học
sinh....................................................................................................... 58

Bảng 2.14.

Mức độ thực hiện phối hợp giáo dục giữa nhà trường với gia đình ......... 60

Bảng 2.15.

Mức độ thực hiện các nội dung phối hợp giữa nhà trường với gia
đình theo ý kiến đánh giá của cán bộ và giáo viên.............................. 61

Bảng 2.16.

Mức độ thực hiện nội dung phối hợp giáo dục giữa gia đình với
nhà trường theo ý kiến đánh giá của PHHS ........................................ 63

Bảng 2.17.

Đánh giá mức độ thực hiện và hiệu quả của các biện pháp phối
hợp giữa nhà trường với gia đình trong giáo dục học sinh ................. 65

Bảng 2.18.

Nhận thức của cán bộ, giáo viên về vai trò của quản lý hoạt động
phối hợp nhà trường với gia đình và xã hội ........................................ 69


viii

Bảng 2.19.

Đánh giá việc xây dựng kế hoạch, chương trình phối hợp giữa
nhà trường với gia đình trong giáo dục học sinh ở các trường
THCS ................................................................................................... 70

Bảng 2.20.

Tình hình tổ chức thực hiện kế hoạch phối hợp nhà trường với gia
đình trong giáo dục học sinh ở các trường THCS ............................... 71

Bảng 2.21.

Chỉ đạo thực hiện hoạt động phối hợp giữa nhà trường với gia
đình trong giáo dục học sinh ............................................................... 74

Bảng 2.22.

Quản lý kiểm tra, đánh giá hoạt động phối hợp giữa nhà trường
với gia đình trong giáo dục học sinh ................................................... 76

Bảng 3.1.

Kết quả khảo nghiệm mức độ cần thiết của các biện pháp ................. 99

Bảng 3.2.

Kết quả khảo nghiệm mức độ khả thi của các biện pháp .................. 100

Biểu đồ 3.1. Sự cần thiết của các biện pháp đề xuất.............................................. 102
Biểu đồ 3.2. Mức độ khả thi của các biện pháp đề xuất ........................................ 102


1
MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Nghị quyết 29/NQ-TW ngày 04 tháng 11 năm 2013 tại Hội nghị Trung
ương lần thứ 8 Khóa XI về đổi mới căn bản, tồn diện, giáo dục và đào tạo
một lần nữa được Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XII xác định một trong
những nhiệm vụ và giải pháp là: Đổi mới chương trình nhằm phát triển năng
lực và phẩm chất người học, hài hịa đức, trí, thể, mỹ; dạy người, dạy chữ và
dạy nghề. Đổi mới nội dung giáo dục theo hướng tinh giản, hiện đại, thiết
thực, phù hợp với lứa tuổi, trình độ và ngành nghề; tăng thực hành, vận dụng
kiến thức vào thực tiễn. Chú trọng giáo dục nhân cách, đạo đức, lối sống, tri
thức pháp luật và ý thức công dân; Tập trung vào những giá trị cơ bản của văn
hóa, truyền thống và đạo lý dân tộc, tinh hoa văn hóa nhân loại, giá trị cốt lõi
và nhân văn của chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh. Tăng cường

giáo dục thể chất, kiến thức quốc phòng, an ninh và hướng nghiệp...
của chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh. Tăng cường giáo
dục thể chất, kiến thức quốc phòng, an ninh và hướng nghiệp...
Để thực hiện chỉ đạo đó, bên cạnh đổi mới mục tiêu, nội dung chương
trình, phương pháp giáo dục, việc thực hiện tốt nguyên lý giáo dục là rất cần
thiết. Luật Giáo dục của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam đã xác
định rõ mục tiêu, tính chất, nguyên lý, phương pháp và nội dung giáo dục.
Trong đó, nguyên lý giáo dục là học đi đôi với hành, giáo dục kết hợp với lao
động sản xuất, lý luận gắn liền với thực tiễn, giáo dục nhà trường kết hợp với
giáo dục gia đình và giáo dục xã hội. Cả về lý luận và thực tiễn đều khẳng
định vai trò của nguyên lý giáo dục trong quá trình giáo dục là hết sức quan
trọng. Có thể thấy rằng: giáo dục thế hệ trẻ là trách nhiệm của gia đình, nhà
trường và xã hội, trong đó nhà trường và gia đình là hai cơ sở trực tiếp giáo
dục các em. Sự phối hợp giữa ba mơi trường giáo dục nhà trường, gia đình và


2
xã hội là một trong những nguyên lý giáo dục của nước ta. Điều đó đã được
Bác Hồ chỉ ra từ lâu: “Giáo dục trong nhà trường chỉ là một phần, cịn cần có
sự giáo dục ngồi xã hội và trong gia đình để giúp cho việc giáo dục trong
nhà trường được tốt hơn. Giáo dục trong nhà trường dù tốt đến mấy, nhưng
thiếu giáo dục trong gia đình và ngồi xã hội thì kết quả cũng khơng hồn
tồn” [22, tr168-172].
Thực tế cho thấy, trong môi trường xã hội mà học sinh sống, học tập và
phát triển; bên cạnh các mặt tác động, các ảnh hưởng tích cực ln hàm chứa
các yếu tố ngẫu nhiên và với trình độ thiếu từng trải, ít vốn sống lại hiếu
động, các em trẻ dễ bắt chước theo, vi phạm các chuẩn mực, tác động tiêu cực
đến sự phát triển nhân cách. Nhất là khi thiếu sự phối hợp đúng đắn, thiếu sự
thống nhất tác động giáo dục, thậm chí có sự đối nghịch giữa nhà trường và
xã hội hoặc gia đình thì hậu quả xấu trong giáo dục sẽ xuất hiện, nếu không

kịp thời khắc phục sẽ rất tai hại.
Trong lý luận cũng như trong thực tiễn giáo dục, sự thống nhất tác
động giáo dục từ nhà trường, gia đình và xã hội được xem là vấn đề có tính
ngun tắc đảm bảo cho mọi hoạt động giáo dục có điều kiện đạt hiệu quả tốt.
Trong việc tổ chức kết hợp các lực lượng giáo dục thì gia đình có vai trị và
tác động vô cùng quan trọng, là trọng tâm của các hoạt động kết hợp. Gia
đình là nơi trẻ được sinh ra, lớn lên và hình thành nhân cách của mình. Việc
ảnh hưởng giáo dục của gia đình đến với mỗi học sinh là sớm nhất. Giáo dục
con cái trong gia đình khơng phải chỉ là việc riêng của bố mẹ, mà cịn là trách
nhiệm đạo đức và nghĩa vụ cơng dân của những thành viên trong gia đình. Nó
được xác định trong nhiều văn bản pháp luật ở nước ta hiện nay như trong
Hiến pháp (2013), Luật Hôn nhân và gia đình (2014), Luật chăm sóc và bảo
vệ trẻ em (2004) và Luật trẻ em (2016)…. Gắn với quan hệ máu mủ ruột thịt
và tình yêu sâu sắc của gia đình với con cái nên giáo dục gia đình mang tính


3
xúc cảm mạnh mẽ, có khả năng cảm hóa rất lớn. Tùy vào điều kiện kinh tế,
đời sống của mỗi gia đình mà việc tiến hành giáo dục trong các giai đoạn phát
triển của trẻ có các nội dung, hình thức, nhiệm vụ khác nhau. Khi các em học
đến Trung học cơ sở, nhiệm vụ học tập càng nặng nề, thời gian đầu tư cho
việc học tăng thêm, đồng thời quan hệ bè bạn, quan hệ xã hội phức tạp hơn.
Ngoài việc quan tâm đến kết quả học tập của trẻ, gia đình nên dành thời gian
chú ý đến các mối quan hệ của con cái với bạn bè, kịp thời phát hiện những
lệch lạc do bạn xấu rủ rê, chú ý đến sự phát triển năng khiếu, định hướng việc
lựa chọn nghề nghiệp phù hợp với năng lực của con mình.
Điều lệ trường trung học cơ sở, trường trung học phổ thơng và trường
phổ thơng có nhiều cấp học cũng qui định rõ: “Nhà trường phải chủ động
phối hợp thường xuyên và chặt chẽ với gia đình và xã hội để xây dựng môi
trường giáo dục thống nhất nhằm thực hiện mục tiêu, nguyên lý giáo dục.

Việc kết hợp giáo dục trong nhà trường với giáo dục của gia đình và giáo
dục ngồi xã hội sẽ tạo ra sức mạnh tổng hợp để tác động đến học sinh sẽ
mang lại hiệu quả cao hơn”.
Với sự chỉ đạo của Bộ chính trị, Ban chấp hành Trung ương Đảng,
Chính phủ, Bộ Giáo dục và Đào tạo, UBND tỉnh Hưng Yên và Sở GD&ĐT
Hưng Yên, phòng GD&ĐT huyện Yên Mỹ đã chỉ đạo ngành giáo dục huyện
nhà tích cực đẩy mạnh cơng tác phối hợp giữa nhà trường với gia đình trong
việc giáo dục học sinh. Đặc biệt là ở các trường THCS trong huyện. Tồn
ngành giáo dục nói chung và giáo dục THCS huyện n Mỹ nói riêng, khơng
ngừng sáng tạo, chuyển thể bằng những việc làm thiết thực và đã mang lại kết
quả đáng mừng. Từ đó tạo được tiền đề để thực hiện tốt việc đổi mới căn bản,
toàn diện giáo dục và đào tạo theo tinh thần của Nghị quyết số 29-NQ/TW.
Tuy nhiên, trong quá trình triển khai, tổ chức thực hiện, tại các trường THCS
vẫn còn những hạn chế nhất định, thiếu sự phối hợp chặt chẽ giữa nhà trường


4
với gia đình học sinh. Nhiều nhà trường, chỉ có giáo viên chủ nhiệm mới
thường xuyên liên hệ với gia đình học sinh, cịn giáo viên khác thì khơng. Và
ngược lại, nhận thức về giáo dục của một số bộ phận nhân dân chưa cao, cộng
thêm điều kiện kinh tế cịn khó khăn cho nên việc đầu tư và quan tâm đến
việc học tập của con em đối với nhiều bậc phụ huynh còn hạn chế. Trách
nhiệm giáo dục con em ở nhiều gia đình chưa được coi trọng, một số gia đình
bố mẹ làm ăn xa cịn thả lỏng con cái cho ơng, bà quản lý. Hơn thế có những
gia đình cịn khốn trắng cho nhà trường, cho thầy, cơ giáo khơng hề biết
thầy, cơ dạy dỗ con mình ra sao, học tập thế nào. Chỉ khi con học yếu hay bị
kỷ luật thì trách móc nhà trường, thầy cơ. Bên cạnh đó việc quản lý cơng tác
phối hợp giữa nhà trường với gia đình học sinh ở một số trường THCS trong
huyện hiệu quả còn thấp.
Xuất phát từ những lý do trên, tác giả chọn nghiên cứu đề tài “Quản lý

công tác phối hợp giữa nhà trường với gia đình học sinh ở các trường
trung học cơ sở huyện Yên Mỹ, tỉnh Hưng Yên” để làm luận văn tốt nghiệp.
2. Mục đích nghiên cứu
Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và thực trạng việc quản lý công tác phối
hợp giữa nhà trường với gia đình học sinh ở các trường Trung học cơ sở
huyện Yên Mỹ, tỉnh Hưng Yên, đề xuất một số biện pháp quản lý công tác
phối hợp giữa nhà trường và gia đình học sinh nhằm nâng cao chất lượng giáo
dục đức học sinh, theo đó góp phần nâng cao chất lượng giáo dục tồn diện
của các trường THCS trên địa bàn.
3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu
3.1. Khách thể nghiên cứu
Công tác phối hợp giữa nhà trường với gia đình học sinh trong giáo dục
học sinh các trường Trung học cơ sở.


5
3.2. Đối tượng nghiên cứu
Quản lý công tác phối hợp giữa nhà trường với gia đình học sinh ở các
trường Trung học cơ sở huyện Yên Mỹ, tỉnh Hưng Yên.
4. Giả thuyết khoa học
Công tác phối hợp giữa nhà trường với gia đình học sinh ở các trường
THCS của huyện Yên Mỹ, tỉnh Hưng Yên mặc dù đã được quan tâm, nhưng
chưa đạt được những kết quả mong muốn. Công tác quản lý ở các trường còn
thiếu cơ chế rõ ràng, cách làm chưa hiệu quả. Nếu đề xuất được các biện pháp
quản lý công tác phối hợp giữa nhà trường với gia đình học sinh một cách
thích hợp, sẽ tạo lập được sự phối hợp tốt, có sự thống nhất về mục tiêu, nội
dung, cách thức phối hợp giữa nhà trường với gia đình học sinh thì sẽ khắc
phục được những hạn chế, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục học sinh.
5. Nhiệm vụ nghiên cứu
- Nghiên cứu một số vấn đề lý luận về quản lý công tác phối hợp giữa

nhà trường với gia đình học sinh ở các trường học cấp Trung học cơ sở.
- Đánh giá thực trạng việc quản lý công tác phối hợp giữa nhà trường
với gia đình học sinh ở các trường Trung học cơ sở huyện Yên Mỹ, tỉnh
Hưng Yên.
- Đề xuất biện pháp quản lý công tác phối hợp giữa nhà trường với gia
đình học sinh ở các trường Trung học cơ sở huyện Yên Mỹ, tỉnh Hưng Yên.
6. Phạm vi nghiên cứu
Đề tài nghiên cứu đề xuất các biện pháp quản lý của hiệu trưởng các
trường THCS huyện Yên Mỹ, tỉnh Hưng Yên đối với công tác phối hợp giữa
nhà trường với gia đình học sinh.
Phạm vi khảo sát tại 8 trường THCS thuộc 4 cụm: Cụm I (THCS Trung
Hịa, THCS Tân Lập); Cụm II (THCS Đồn Thị Điểm, THCS Yên Mỹ); Cụm


6
III (THCS Việt Cường, THCS Yên Phú); Cụm IV (THCS Nguyễn Văn Linh,
THCS Liêu Xá).
Việc khảo sát thông qua điều tra bằng phiếu, nghiên cứu sản phẩm hoạt
động và phỏng vấn 17 CBQL, 180 GV và 199 PHHS. Các số liệu khảo sát
thực trạng công tác này được lấy trong giai đoạn 2014-2016.
7. Phương pháp nghiên cứu
7.1. Nhóm phương pháp nghiên cứu lý thuyết
Phân tích, tổng hợp, hệ thống hóa, khái quát hóa các tài liệu khoa học
về vấn đề phối hợp giáo dục giữa nhà trường với gia đình học sinh và quản
lý công tác này ở trường học để xây dựng khung lý thuyết của vấn đề
nghiên cứu.
7.2. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn gồm
7.2.1. Phương pháp điều tra bằng phiếu
Lập phiếu hỏi cán bộ, giáo viên, PHHS và các lực lượng xã hội nhằm
đánh giá thực trạng nhận thức và các hoạt động phối hợp giáo dục giữa nhà

trường với gia đình cũng như đánh giá thực trạng quản lý cơng tác phối hợp giữa
gia đình và nhà trường trong giáo dục học sinh ở các trường THCS thuộc phạm
vi nghiên cứu.
7.2.2. Phương pháp phỏng vấn
Trao đổi với Ban giám hiệu, giáo viên, gia đình học sinh và học sinh để
khẳng định kết quả điều tra bằng phiếu và làm rõ thêm các vấn đề có liên
quan.
7.2.3. Phương pháp chuyên gia
Hỏi ý kiến một số cán bộ quản lý giáo dục ở trường THCS, phòng
GD&ĐT, Sở GD&ĐT về các biện pháp đề xuất để xem xét tính phù hợp và
khả thi của chúng.


7
7.3. Phương pháp bổ trợ
Sử dụng phương pháp thống kê để xử lý số liệu, tính điểm trung bình
và độ lệch chuẩn về mức độ thực hiện một số công việc phối hợp giữa các
giáo viên chủ nhiệm và gia đình học sinh.
8. Cấu trúc luận văn
Ngồi phần mở đầu, kết luận và khuyến nghị, danh mục tài liệu tham
khảo, phụ lục, nội dung chính của luận văn được trình bày theo 3 chương:
Chương 1. Cơ sở lý luận về quản lý công tác phối hợp giữa nhà trường
với gia đình học sinh ở Trường trung học cơ sở.
Chương 2. Thực trạng quản lý công tác phối hợp giữa nhà trường với
gia đình ở các trường Trung học cơ sở huyện Yên Mỹ, tỉnh Hưng Yên.
Chương 3. Biện quản lý cơng tác phối hợp giữa nhà trường với gia đình
học sinh ở các trường Trung học cơ sở huyện Yên Mỹ, tỉnh Hưng Yên.


8

Chương 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ CÔNG TÁC PHỐI HỢP
GIỮA NHÀ TRƯỜNG VỚI GIA ĐÌNH HỌC SINH
Ở TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ
1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề
1.1.1. Những nghiên cứu về phối hợp giữa nhà trường với gia đình trong
giáo dục học sinh
Trách nhiệm của nhà trường trong việc tổ chức phối hợp với gia đình
để giáo dục học sinh là vấn đề từ lâu đã được xã hội và các nhà giáo dục rất
coi trọng, không chỉ đối với các quốc gia cổ đại phương Đông, phương Tây
mà cả các nền giáo dục trên thế giới cũng vậy.
Trong nền giáo dục cận đại, J.A.Komenxki (1592-1670) là người đầu
tiên nêu ra một hệ thống lý luận chặt chẽ về tầm quan trọng của mối quan hệ
thống nhất giữa gia đình và nhà trường đối với kết quả giáo dục trẻ. Ơng
khẳng định lịng ham học của trẻ khơng thể thiếu vắng sự kích thích từ phía
gia đình và thầy cô:“Các bậc cha mẹ, giáo viên nhà trường, bản thân môn
học, phương pháp dạy học phải thống nhất làm thức tỉnh và duy trì khát vọng
học tập trong học sinh”.... Nhiều nhà giáo dục lỗi lạc của Liên Xô đã nhấn
mạnh đến tầm quan trọng của sự phối hợp, hợp tác giữa nhà trường và gia
đình trong việc thực hiện mục đích giáo dục những người cơng dân chân
chính trong tương lai đối với nhà nước xã hội chủ nghĩa. V.A.Xukhomlinxki
(1918-1970) đã khẳng định:“Nếu gia đình và nhà trường khơng có sự hợp tác
để thống nhất mục đích, nội dung giáo dục thì sẽ dẫn đến tình trạng “gia đình
một đường, nhà trường một nẻo”.”.
Vào đầu thế kỷ 21, một số nước phương Tây đã chú ý đề cao hơn vai
trị của gia đình trong việc kết hợp với nhà trường để giáo dục trẻ. Ông Alan


9
Johnson, bộ trưởng Bộ Giáo dục Anh, trong bài phát biểu gần đây đã kêu gọi

gia đình, bậc làm cha, làm mẹ khơng nên phó thác việc chăm sóc, giáo dục
con em mình cho nhà trường. Ngược lại, ơng khẳng định vai trò của các bậc
phụ huynh rất quan trọng, thậm chí sẽ mang lại một “sự khác biệt lớn” so với
những kết quả mà trẻ đạt được từ trường học (theo báo Tuổi Trẻ ngày
13/11/2006).
Trong lịch sử giáo dục của nước ta, giữa nhà trường và gia đình đã có
sự hợp tác chặt chẽ trong việc giáo dục trẻ từ lâu, câu nói “Muốn sang thì bắc
cầu Kiều, muốn con hay chữ thì yêu lấy Thầy” đã khái quát ý nghĩa lớn lao về
mối quan hệ này. Chủ tịch Hồ Chí Minh - một nhà giáo dục lớn của nước ta,
Người đã nhấn mạnh đến tầm quan trọng về trách nhiệm của nhà trường phải
tổ chức phối hợp với gia đình :“....Phải mật thiết liên hệ với gia đình học trị.
Bởi vì giáo dục trong nhà trường chỉ là một phần, cịn cần có sự giáo dục
ngồi xã hội và trong gia đình để cho việc giáo dục trong nhà trường được
tốt hơn. Giáo dục trong nhà trường dù tốt mấy nhưng thiếu giáo dục trong
gia đình và ngồi xã hội thì kết quả cũng khơng hồn tồn” [22, tr591].
Thực tế, nước ta đã có nhiều cơng trình nghiên cứu, tổng hợp quan
điểm lý luận và thực tiễn về vai trị, nhiệm vụ của gia đình, sự phối hợp giữa
nhà trường với gia đình và xã hội trong việc giáo dục thế hệ trẻ như: “Giáo
dục gia đình” [14]; “ Xã hội hố cơng tác giáo dục”[15]; “Giáo dục học - Một
số vấn đề lý luận và thực tiễn” [15]…
Những nghiên cứu trên đã đưa ra các cơ sở lý luận cơ bản và bước đầu đề
xuất các mô hình tổ chức thực hiện sự phối hợp các lực lượng giáo dục giữa nhà
trường, gia đình, xã hội, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục học sinh. Các tác
giả đã dùng các khái niệm khác nhau: “thống nhất”; “hợp tác”; “kết hợp”; “phối
hợp”; “liên kết”. Các khái niệm về giáo dục (theo nghĩa rộng, theo nghĩa hẹp),
mối tương quan giữa nhà trường với gia đình trong cơng tác giáo dục học sinh.


10
Các tác giả đã chỉ ra những lý luận về tính cần thiết phải kết hợp việc giáo dục của

nhà trường với gia đình và của xã hội, đã chỉ ra vai trị quan trọng của gia đình
trong việc giáo dục con em, việc giáo dục học sinh, cần phải nâng cao tính thống
nhất trong sự phối hợp giữa nhà trường gia đình và xã hội.
1.1.2. Những nghiên cứu về quản lý công tác phối hợp giữa nhà trường với
gia đình trong giáo dục học sinh
Cùng với sự phát triển về kinh tế xã hội, khoa học quản lý giáo dục của
nước ta dần trưởng thành, hoàn thiện và tiếp cận thế giới. Trong q trình đó,
nhiều nhà sư phạm của Việt Nam đã có các cơng trình nghiên cứu về quản lý
giáo dục như Hà Thế Ngữ, Phạm Minh Hạc, Nguyễn Đức Minh, Nguyễn
Ngọc Quang, Nguyễn Quang Phúc…
Trong những năm gần đây, xuất hiện nhiều cơng trình nghiên cứu
chun sâu về Quản lý giáo dục như: “Một số khái niệm cơ bản về quản lý
giáo dục” [9]; “Những vấn đề cơ bản của khoa học quản lý giáo dục” [19];
“Quản lý giáo dục” [16]; “Lý luận quản lý giáo dục đại cương” [13]…
Những cơng trình nghiên cứu của các tác giả đã giải quyết nhiều vấn đề
lý luận, bản chất, quy trình, phương pháp, nghệ thuật…về quản lý và quản lý
giáo dục nhằm nâng cao chất lượng giáo dục.
Quản lý công tác phối hợp giữa nhà trường với gia đình trong giáo dục
học sinh là đề tài cịn ít được quan tâm và nghiên cứu. Gần đây đã có một số
tác giả nghiên cứu vấn đề hoạt động phối hợp nhà trường và gia đình trong
cơng tác giáo dục đạo đức học sinh nhằm nâng cao hiệu quả giáo dục, như:
“Nghiên cứu sự phối hợp giữa nhà trường và gia đình trong việc quản lý hoạt
động học tập của học sinh các trường THPT tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu” [34];
“Quản lý công tác giữa nhà trường với cha mẹ học sinh ở các trường THCS
tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu” [30]; “ Biện pháp quản lý công tác phối hợp giữa nhà
trường với cha mẹ học sinh ở các trường tiểu học huyện Sơn Dương tỉnh


11
Tuyên Quang” [21]; “Thực trạng quản lý sự phối hợp nhà trường-gia đình

trong cơng tác giáo dục học sinh ở các trường trung học phổ thông huyện
Cần Đước, tỉnh Long An” [31]…
Các cơng trình nghiên cứu này đã khẳng định gia đình có tính quyết
định trong việc giáo dục thế hệ trẻ và sự phối hợp giữa giáo dục nhà trường
và giáo dục gia đình là khơng thể thiếu trong q trình giáo dục trẻ. Bởi lẽ gia
đình có vị trí và vai trị hết sức to lớn trong việc hình thành và phát triển nhân
cách của học sinh. Giáo dục gia đình có tính xúc cảm hơn so với bất cứ mơi
trường giáo dục nào khác, vì nó dựa trên tình yêu thương của cha mẹ đối với
con cái và tình cảm quyến luyến tin cậy của con cái đối với cha mẹ, do đó
giáo dục gia đình có khả năng lớn trong xây dựng tình cảm, niềm tin, tính
cách con người. Giáo dục gia đình cịn mang tính truyền thống gia đình: ổn
định và lâu bền. Những phẩm chất về nhân cách của cha mẹ và các thành viên
trong gia đình tác động trực tiếp, thường xuyên và có hiệu quả đến trẻ. Sự gắn
bó của các quan hệ gia đình tạo nên khơng khí, tâm lý gia đình, thường có ảnh
hưởng quyết định đối với những phản ứng của trẻ. Do đó, những ảnh hưởng
của gia đình thời thơ ấu, thường để lại những dấu ấn sâu sắc trong tâm hồn
của trẻ và những đặc điểm của gia đình, có ảnh hưởng nhiều nhất và mạnh
nhất đến các hoạt động của các em.
Bên cạnh những cơng trình nêu trên, công tác quản lý trong nhà
trường phổ thông còn là vấn đề cần được nghiên cứu, đi sâu tìm hiểu. Đặc
biệt, trong những năm gần đây với tác động của nền kinh tế thị trường, sự
phát triển của khoa học, công nghệ, sự bùng nổ của thông tin truyền thơng…
vấn đề phối hợp nhà trường và gia đình trong công tác giáo dục học sinh
càng trở lên cấp thiết.
Nghiên cứu công tác quản lý hoạt động phối hợp giữa nhà trường với gia
đình học sinh ở các trường THCS huyện Yên Mỹ, tỉnh Hưng Yên là bước tiếp