Một số phương pháp khắc phục lỗi phát âm cho HS khối 8

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
MÔN TIẾNG ANH
“MỘT SỐ PHƯƠNG PHÁP KHẮC PHỤC LỖI PHÁT ÂM
CHO HỌC SINH THCS-KHỐI 8”
Năm học: 2003-2004
- GIÁO VIÊN THỰC HIỆN: VÕ THANH THẾ
- ĐƠN VỊ CÔNG TÁC: THCS LONG ĐỨC
I/- Nhận đònh vấn đề:
Trong thời đại hiện nay khi khoa học công nghệ phát triển vượt bậc, để tiếp
cận với nền văn minh hiện đại trên thế giới. Qua giao tiếp bằng ngôn ngữ tiếng
Anh ngày nay được sử dụng gần như phổ biến trên toàn thế giới và mang ý nghóa
quốc tế rất quan trọng trong quan hệ ngoại giao giữa các nước với nhau. Do đó
công việc giảng dạy tiếng Anh bậc THCS vô cùng quan trọng, là một giáo viên
giảng dạy tôi luôn nhận thức rỏ động cơ thúc đẩy sự phát triển của đất nước là việc
nâng cao chất lượng giáo dục theo xu hướng chung của đất nước và qua thực tế
giảng dạy tôi nhận thấy rằng: việc dạy Ngoại Ngữ là một vấn đề không đơn giản.
Nó đòi hỏi người giáo viên không chỉ có chuyên môn, phương pháp mà còn phải
không ngừng học tập nâng cao trình độ và phải luôn tích cực tìm ra các phương
pháp mới, đúc kết kinh nghiệm để việc dạy và học Ngoại Ngữ đạt kết quả cao hơn.
Qua thực tế giảng dạy tôi nhận thấy rằng để phát triển tốt hai kó năng nghe và nói
đòi hỏi phải phát âm (Pronunciation) đúng, vì có nói đúng thì mới nghe được. Do đó
vấn đề phát âm này đã hình thành trong tôi khi dạy môn tiếng Anh 8 nhằm giúp cho
các em: “Khắc phục lỗi phát âm” để củng cố và phát triển các kó năng nghe, nói và
đọc được tốt hơn.
II/- Giải quyết vấn đề:
Tiếng Anh 8 được biên soạn nhằm giúp cho việc dạy và học tiếng Anh thực
hiện được mục tiêu yêu cầu theo qui đònh của chương trình tiếng Anh lớp 8 cải cách
giáo dục “Cung cấp thêm những ngữ liệu cần thiết về ngữ âm, ngữ pháp và tiếp tục
rèn luyện hai kó năng nghe-nói và bắt đầu hướng về kó năng đọc hiểu.
Dựa vào yêu cầu trên và qua thực tế kiểm tra, đánh giá bằng nhiều hình thức
của tháng đầu năm học, tôi nhận thấy đa số học sinh khối 7 lên lớp 8 các em phát

âm sai từ rất nhiều. Nguyên nhân dẫn đến việc phát âm sai do nhiều nguyên nhân
khác nhau có thể là trong quá trình dạy giáo viên không chú ý (hoặc chỉ dạy sơ
qua) phần dạy cách phát âm cho học sinh theo phần Pronunciation trong sách giáo
khoa ở khối 6, 7 và khi học sinh nói hoặc đọc bài có sai ở lỗi phát âm giáo viên
không chú ý sữa sai cho các em, và cũng có thể do lỗi của giáo viên khi nói và đọc
bài giáo viên phát âm chưa được chuẩn. Bên cạnh đó điều kiện giảng dạy khó khăn
không có máy nghe nên học sinh ít có cơ hội được nghe cách phát âm của người
bản xứ. Ngoài ra do thời lượng giảng dạy trên lớp khá hạn hẹp nên mức độ rèn
luyện phần phát âm bò hạn chế. Còn về phía học sinh do điều kiện học tập còn
thiếu thốn, thiếu sự quan tâm của gia đình, thời gian dành cho việc tự học ở nhà rất
ít, các em thiếu tự tin vào môn học và ngại khó, bên cạnh đó các em chưa có
phương pháp học phù hợp, các em phát âm một từ theo kiểu nghe giáo viên đọc rồi
phiên âm thành tiếng việt mà không chú ý nghe kỉ giáo viên phát âm các phụ âm,
nguyên âm, nhò trùng âm. . .khi đọc và nói cũng như khi dạy phần phát âm.
nh hưởng của việc phát âm sai sẽ làm cho học sinh không nhớ được mặt
chữ và thế là vốn từ vựng bò hạn chế, hơn nữa các em sẽ gặp khó khi đọc và nói
tiếng Anh, và khi nói không được thì các em sẽ không nghe được các em sẽ rất khó
khăn trong việc đoán xem từ hoặc câu người vừa nói là từ gì, nghóa câu ra sao ? từ
đó dẫn đến việc các em ngại nói trong giờ học tiếng Anh cụ thể trong các bài tập
hỏi và đáp (Asxing and answering the questions, complete the open-dialogue. . . ).
Do đó việc tạo lại niềm tin bằng cách động viên, khuyến khích, hướng dẫn cách
học ở lớp, ở nhà. . .cho các em ngại đọc, nói là việc làm cần thiết trước khi áp dụng
phương pháp mới. Việc khắc phục lỗi phát âm cho học sinh (khối 8) là việc cần làm
và muốn đạt được kết quả đòi hỏi bản thân tôi phải từng bước lồng ghép việc rèn
luyện phần phát âm cho các em trong mỗi tiết học, mỗi phần của một đơn vò bài
học mà vẫn không ảnh hưởng đến các kó năng khác hoặc nội dung của tiết học.
Việc làm này đòi hỏi người giáo viên phải kiên trì, nhẩn nại và nhiệt tình. . .việc
làm đầu tiên của tôi là ôn lại cách phát âm của một số nguyên âm như: /∂/, /i/,
/e/, /o/, /u/, /a/.
Ví dụ: word, hit, get, not, put, car.

Các em đều đọc và phát âm được một cách dễ dàng, kế đến tôi sẽ hướng
dẫn cho các em phát âm những ân gần giống nhau như:
/ỉ/ ngân e dài hơn – ví dụ: bat.
/I:/ ngân I dài hơn – ví dụ: need
/u:/ ngân u dài hơn – ví dụ: pool.
Đồng thời tôi còn hướng dẫn cho các em cách nhìn ra mặt chữ để phát âm
cho đúng:
- Âm /i/ thường được viết là a, e, I, y
Ví dụ: Village, prepare, bit, carry.
- Âm /i:/ thường được viết là a, ea, ee, ei, eo
Ví dụ: he, leaf, seem, ceiling, people.
- Âm /e/ thường được viết là a, e, ea, ei, er
Ví dụ: any, bed, dead, leizure, berry.
Như đã nói ở trên việc khắc phục lỗi phát âm cho học sinh không phải là
việc làm một ngày, một buổi mà đòi hỏi sự lâu dài và biết tận dụng thời gian để
lồng ghép vào từng tiết dạy, từng mục dạy. Bên cạnh những nguyên âm trên tôi
còn hướng dẫn cho các em cách phát âm và nhận diện các phụ âm như: d, t, ∂, θ, s,
z. . .chú ý cho các em tránh sự nhầm lẩn khi phát âm giữa θ và ∂, giữa s và z cụ thể:
- Khi s đi sau một phụ âm tỉnh (k, p, t) thì đọc là s.
Ví dụ: books, stops, eats. . .
- Khi s đi sau một nguyên âm a, e,. . .hay một phụ âm động (b, d, g, m,
r) thì ta đọc là z.
Ví dụ: was, clubs, cars. . .
Tôi đặc biệt lứu ý và sửa sai khi các em đọc tách rời làm hai âm /f/ và /r/ của
cụm phụ âm /fr/, /z/ và /r/ của cụm phụ âm /zr/ (Unit 3-English 8). Hay các em
thường có khuynh hướng bỏ bớt một số phụ âm /t/ trong khi phát âm cụm phụ âm
/-ts/, /nz/ (Unit 4-English 8). Mức độ khó hơn là việc phát âm và nhận diện hai
trùng âm và ba trùng âm tôi không chỉ hướng dẫn các em bằng lý thuyết, luyện đọc
nhiều lần trong khi dạy từ vựng, mẫu câu mà còn cả bằng điệu bộ nữa.
- Ví dụ: /am/ âm tương đương tiếng việt là ao

- Cách đọc: đọc mạnh âm a rồi chuyển nhẹ sang o.
Sau một thời gian phần lớn các em đã nắm vững cách phát âm và hiện tượng
phát âm sai những âm cơ bản không còn nữa và đặc biệt là các em biết nhận diện
các âm trong từ, biết đọc từ mới dựa vào phiên âm sau mỗi từ vựng trong sách giáo
khoa số lượng này đầu tiên chỉ tập trung ở những em khá giỏi và dần chuyển sang
các em học trung bình điều này báo hiệu sự tiến bộ của các em trong việc khắc
phục lỗi phát âm.
Vấn đề thứ hai trong việc khắc phục lỗi phát âm là rèn luyện cho các em đọc
đúng trọng âm của từ (Word stress), tôi hướng dẫn và trình bày dưới hình thức xếp
cột theo vò trí của trọng âm (ở âm tiết thứ nhất, thứ nhì, thứ 3. . .).
Cột 1 cột 2 cột 3
Cléver acquáinted regulátion
Đọc mẫu vài lần cho các em nghe để nhận diện trọng âm ở âm tiết nào của
từ bằng cách nói số của âm tiết nhấn trọng âm. Phương pháp này rất tiện lợi cho
giáo viên khi dạy phần từ vựng vì chỉ cần nói số là học sinh hiểu ngay sẽ nhấn
trọng âm ở âm tiết thứ mấy của từ đó. Do đó giúp cho giáo viên sửa sai một cách
nhanh chóng và không mất thời gian.
Vấn đề cuối cũng không kém phần quan trọng là chú ý hướng dẫn, rèn
luyện, sửa sai cho các em ở phần ngữ điệu của câu, thường thì các em đọc câu ở
mức độ ngang không nhấn được âm điệu lên hay xuống của câu, do đó khi nói sẽ
không diễn đạt, bày tỏ được cảm xúc khi nói cũng như có thể sẽ làm cho người
nghe hiểu nhầm ý tưởng của người nói. Vì vậy theo tôi khi rèn luyện cho các em
đọc, nói (Dialogue, practice) đúng ngữ điệu của câu trước tiên cần qui ước cho các
em một số kí hiệu sau:
Ngữ điệu lên, ngữ điệu xuống, - ngữ điệu ngang.
Trong khi đọc mẩu cho các em nhận diện tôi thường dùng tay để minh hoạ
theo các ký hiệu trên, việc làm này sẽ giúp cho tôi sửa sai khi các em đọc bài sau
này, các em chỉ cần nhìn vào hướng dẫn của tay tôi là các em có thể tự sửa sai, do
đó phương pháp này cũng không mất nhiều thời gian của giáo viên.
Ví dụ: - Is this a desk ?

- yes, it is.
- Let’s go over there.
(Unit 4-English 8).
Ngoài ra khi rèn luyện mẩu câu tôi có thể dùng kỉ thuật nói ngược từ cuối
của câu để giúp học sinh dễ dàng lặp lại, nhất là đối với những câu tương đối khó,
dài.
Ví dụ: it before
Never done it before.
We’ve – never done it before.
Tóm lại, để giúp các em phát âm được chuẩn và chính xác ngoài những
phương pháp dạy trên lớp, hướng dẫn các em tự học ở nhà bản thân tôi rất chú
trọng dạy phần pronunciation trong sách giáo khoa cụ thể khi đọc mẩu tôi đọc với
tốc độ chậm và phát âm rỏ ràng, mạch lạc từng từ và có thể phiên âm lên bảng
những từ khó, bên cạnh đó còn phải bao quát lớp trong quá trình dạy để kòp thời
phát hiện những sai phạm của các em và có biện pháp sửa chửa kòp thời. Đối với
các em học yếu, chậm tiến bộ cần được sự quan tâm nhiều hơn, những lời động
viên, khuyến khích, khen ngợi. . .là động lực không thể thiếu nhằm lôi cuốn các em
say mê với môn học hơn, tự tin hơn, hạn chế sự ngại ngùng trong việc sử dụng tiếng
Anh trong giờ học.
Qua quá trình áp dụng một số phương pháp, kó thuật trong việc dạy cách phát
âm cho học sinh kết quả cho thấy các em phát âm trong khi đọc và nói khá chuẩn
và chính xác dẫn đến kó năng nghe hiểu của các em tiến bộ rỏ rệt, tỉ lệ học sinh
phát âm chuẩn và chính xác tăng hơn so với năm học 2002-2003 (ước tính khoảng
80% số học sinh khối 8 tăng hơn năm học trước 20%). Tuy nhiên các phương pháp
và kỹ thuật nêu trên phải thực hiện đồng bộ trong các tiết lên lớp và phải kết hợp
chặt chẽ với các kỹ năng khác nhằm tránh cho học sinh tư tưởng xem nhẹ kỹ năng
này hay xem trọng kỹ năng kia.
III/- Kết luận:
Trên đây là một số phương pháp và kỹ thuật dạy phát âm cho học sinh mà
bản thân tôi đã góp nhặt được trong quá trình giảng dạy tiếng Anh nhằm cho học

sinh vận dụng một cách chính xác kiến thức vào thực tế, giúp các em khắc phục lỗi
phát âm tạo điều kiện để các em đọc và nói đúng hơn, làm nền tản cho các lớp sau
này. Tuy nhiên điều kiện và tình trạng học sinh ở từng đòa phương sẽ khác nhau do
đó các phương pháp và kỹ thuật trên chắc chắn sẽ không tránh khỏi những thiếu sót
nên tôi hy vọng sẽ nhận được nhiều ý kiến đóng góp cho bài viết của tôi thêm
phong phú để nâng cao chất lượng dạy và học môn tiếng Anh trong thời gian tới.
Trân trọng kính chào.
Long Đức, ngày 01 tháng 12 năm 2003
Người thực hiện
Võ Thanh Thế
Ý kiến BTĐ
- Có đầu tư cho sáng kiến, có đưa ra vấn đề và
giải quyết vấn đề, đưa ra nhiều câu hỏi dẫn dắt
học sinh đưa ra nhiều phương pháp uốn nắn khắc
phục phát âm của học sinh, có so sánh kết quả
đạt được thực tế ở lớp.
- Cần bổ sung trang thiết bò nghe nhìn để phát
triển tư duy của học sinh
- Xếp loại: Tốt